MIDDELBIIRGSCHE COURANT.
Quaker
Oate
N°. 53.
144° Jaargang
1001.
Maandag
4 Maart.
Prijzen van Effecten
Deze courant verschijnt dagelijks, met u.'zondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a .Ie plaatsen in Nederland franco p.p., ƒ2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer.
Middelburg 2 Maart 8 u. ted. 4'L gr. 12 u. 47 gr
av.4u.50g".F.Verw.m.Z.W.w.toen.bew.regenw.v.v.t
Agenten.
Te TerneuzenM. de Jonge; te Oostburg: firma
A. J. Bronswijk.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats, die zij f
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende
Handel, Njjverkeid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd liet Algemeen Advertentle-Bnrean
A. ïiA MAR Azn., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 2 Maart.
Verantwoordelijkheid.
Op eene reeds meermalen, en zelfs nog
niet zoo lang geleden, in ons nommer
van 22 October van het vorig jaar door
ons besproken vraagstuk van den dag wen-
schen wij nog eens teimg' te komen.
Het betreft de verantwoordelijkheid van
hen die geroepen zijn over anderer beheer
controle te houden.
Wij vinden daartoe aanleiding in een
circulaire van het hoofdbestuur der Maat
schappij tot nut van 't algemeen, in verband
met de bekende ernstige ramp, welke de
spaarbank van het departement Tenboer
heeft getroffen.
Deze geeft dat hoofdbestuur aanleiding
tot alle departementen een tweeledig ver
zoek te richten.
„Vooreerst" zoo luidt het in die cir
culaire „vooreerst laat het gebeurde te
Tenboer voor allen, die in onze Maatschappij
met eenig financieel beheer belast zijn of
die daarop toezicht hebben uit te oefenen,
een krachtige aansporing zijn, om nauwgezet
hun plicht te betrachten en hun toezicht
nimmer te laten verslappen.
Dat er te Tenboer, ten nadeele van de
iuleggers, meerendeels kleine lieden, een te
kort van niet minder dan f 80.000 is kun
nen ontstaan, is te wijten aan twee omstan
digheden, die zich bij dergelijke gebeurte
nissen schier altijd laten gelden, n.l.,
eenerzijds, gebrekkige reglementenanderzijds,
gebrekkig toezicht, beide gevolgen van al te
goed vertrouwen.
Waar het eigen zaken geldt, staat het
vrij, blind vertrouwen te schenkendoch,
waar men op zich heeft genomen, de belan
gen van anderen te behartigen, bestaat
daartoe geen vrijheid en is het ieders dure
plicht, opgedragen toezicht ook metterdaad
uit te oefenen.
En dit niet enkel in het belang van ben,
wier zaken men waarneemt, doch ook in
dat van ben op wier beheer toezicht wordt
uitgeoefend.
Goed toezicht voorkomt kwaad.
De ervaring, dat de controle of niet öf niet
ernstig werd uitgeoefend, heeft menig ad
ministrateur voor de verleiding van zijne
positie misbruik te maken, doen bezwijken.
In zoodanig geval wordt de verantwoor
delijkheid voor zijn val mede gedragen
door hen, die door hun gebrek aan toe
zicht, daartoe aanleiding gaven.
Geen beleefdheid, geen consideraties mo
gen daarom van het houden van streng
toezicht terughouden.
Geen eerlijk beheerder kan zich door een
streng, doch met welwillendheid gehouden
toezicht gekrenkt achten; integendeel, hoe
trouwer de beheerder zijn taak volbrengt,
te aangenamer zal het hem zijn, dat zij,
die toezicht op hem hebben uit te oefenen,
de gelegenheid niet ongebruikt laten voor
bijgaan, om zich van zijn stipte plichtsbe
trachting te overtuigen.
Niets is op dit gebied gevaarlijker dan
uit te gaan van de overtuiging, dat de so
liditeit van den beheerder zóó boven alle
bedenking is verheven, dat toezicht op zijn
beheer overbodig en beleedigend zou zijn.
Het zijn immers altijd zij, van wie men dit
nooit verwacht had, die de grootste finan-
cieele rampen veroorzaken. Hun val komt
altijd gansch onverwacht, als een bliksem
straal uit schijnbaar helderen hemel.
Het gebeurde te Tenboer is daarvan,
helaas! een nieuw bewijs."
Hetzelfde is door ons reeds herhaaldelijk
gezegd, zij het ook in andere woorden
hoofdzakelijk naar aanleiding van hetgeen
in onze eigen provincie in de laatste twaalf
maanden is voorgevallen.
Op dit oogenblik is nog een droeve ge
schiedenis voor de rechtbank te Middelburg
aanhangig, waarin zij aanstaanden Vrijdag
uitspraak zal doen.
De gemeente-ontvanger en secretaris van
Wemeïdmge, die tevens ontvanger der
kerkelijke fondsen aldaar was, heeft zich te
verantwoorden gehad over fraude in zijn
beheer.
Het is ook hierbij weer de oude, be
kende geschiedenis. De fraude dateert,
volgens eigen verklaring, van eenige jaren.
Door te nemen uit de kas der kerk, dekte
de beklaagde het tekort in de gemeente
kas, zooflat bij haar opname alles in 't. reine
Zijne boekhouding was niet in orde; hij
bekende zelfs in zijn journaal onderscheidene
posten, die ontvangen waren, niet geboekt
hebben en verschillende uitgaven te
hebben ingeschreven, dieniet waren geschied.
En van dit alles bemerkten zij, die tot.
contïoleeven waren geroepen, niets.
Dat bewijst opnieuw hoe slecht meestal
het toezicht is; hoe men zich wel bepaalt
tot het nazien of de gelden, die aanwezig
moeten wezen, in kas zijn maar hoe men
op het gansche beheer niet toeziet.
Hoe kan men dat overeenbrengen met
het uitdrukkelijk voorschrift in de Gemeente
wet dat burg. en weth. de boeken en
de kas van den ontvanger moeten opnemen
En waar in eene kleine gemeente het
toch zoo gemakkelijk valt om saam te
werken, gemeentebestuur en kerkvoogden
allicht de handen in elkaar hadden kunnen
slaan om bv. eens gelijktijdig de kassen op
te nemen, daar is het onzes inziens on
verantwoord dat dit in Wemeldinge niet is
Men had dan voorkomen, dat een vader
van een betrekkelijk talrijk gezin zich en
zijne kinderen ongelukkig had gemaakt.
Zijn leven is verwoest!
Zijne kinderen zullen steeds gebukt gaan
onder zijne schuld.
Op het hoofd van hen, die dit alles had
den kunnen helpen voorkomen, maar dit
nalieten, komt voor een deel de verant
woordelijkheid voor het gebeurde.
"Wij kunnen ons zelfs voorstellen dat
zij, gezamenlijk handelende, tot fle ontdek
king waren gekomen dat er iets gebeurde
wat niet mocht, maar dat menschenliefde
en christenplicht hen gedreven hadden den
persoon in kwestie nog te redden en door
waarschuwing te helpen om hem en de
zijnen te behoeden voor ongeluk en schande.
Ware dit zoo onmogelijk geweest
Dan zou dit toch zeker een goede les
voor het vervolg zijn geweest, eene les die
hem tot voorzichtigheid zou aangespoord
hebben.
Maar er is nog iets, waarop wij opnieuw
wenschen te wijzen. Volgens verklaring
van een der wethouders had de secretaris
ontvanger een salaris van350
zegge driehonderd vijftig gulden.
En daarvoor moet zoo iemand een post
van vertrouwen vervullen, een zekeren
stand zooals men dat noemt ophou
den en in elk geval, als man van positie
in een gemeente, fatsoenlijk voor den dag
komen.
Is het dan verantwoord op die wijze zulk
een ambtenaar te beloonen?
Brengt men hierdoor niet iemand in de
verzoeking
Wij vroegen liet reeds herhaaldelijkis
voorziening in deze niet meer dan noodig
moet er niet een ander stelsel van controle
worden ingevoerd, eene betere bezoldiging
worden in het leven geroepen
Men moge opmerken dat de betrokken
persoon nog andere bij-betrekkingen ver
vuldemaar dit doet aan onze bezwaren
niets af. Juist dat beheer van andere kas
sen, gevolg 'van die bijbaantjes, bracht
hem, en deed dit reeds zoovelen, in ver
zoeking.
Van eenigszins anderen aard moge het
gebeurde te Tenboer zijn, in hoofdzaak
komt het op hetzelfde neer, Maar treuriger
is daarbij het feit dat 380 personen, meestal
van den arbeidenden stand, het slachtoffer
werden van ontrouw van een beheerder en
van het onvoldoend toezicht van commis
sarissen. 119.321.71 hadden die personen
in de spaarbank gebracht en de meesten
hunner kunnen, indien zij het bespaarde
niet terug ontvangen, reeds nu of althans
op den duur niet in hun onderhoud voorzien.
„Voor velen was het spaarbankboekje
bet groote lichtpunt, wanneer zij dachten
aan den donkeren tijd, dat hun hand niet
meer krachtig genoeg voor den arbeid zal
zijn. Reeds hebben enkelen hunner, die van
hunne spaarbankrente leefden, zich thans
armlastig moeten verklaren."
Er wordt alles gedaan, ook door de
bloedverwanten en erfgenamen van den
overleden boekhouder, om zooveel mogelijk
nog te helpen. Ook commissarissen tastten
in hun beurs.
De betrokken personen handelen dus,
zooveel zij kunnen, naar eer en plicht, en
zij, die strenge controle hadden moeten
houden en daarin te kort kwamen, hebben
nog getracht hun verzuim goed te maken.
Maar er is meer, veel meer nog noodig
willen de inleggers, die vertrouwen hadden
en ook konden hebben in eene instelling
van het Nut, niet benadeeld worden.
Het hoofdbestuur wil 10.000 van het
kapitaal der Maatschappij beschikbaar stel
len en doet daartoe een voorstel aan de
algemeene vergadering.
Dit voorstel zal zeker wel aangenomen
worden.
De eer der Maatschappij is daarbij be
trokken.
En zoo ook zullen stellig wel de depar
tementen, ter wille van de vele „kleine
luyden," die bij deze catastrophe betrokken
zijn, gehoor geven aan de roepstem van
het hoofdbestuur en meehelpen de gevolgen
van de ramp te keeren.
Dit alles is uitmuntend.
Maar van nog meer belang is het, dat
voor het vervolg dergelijke droeve feiten
onmogelijk worden.
En daarom achtten wij het, ook voor
onze omgeving, zoü noodig en zoo nuttig
de goede woorden van het hoofdbestuur, om
tot betere controle, zonder aanzien des
persoons, op te wekken, te helpen versprei
den, in de verwachting dat zij in ernstige
overweging zullen genomen worden.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Ten voordeele van de vereeniging Kin
dervoeding alhier zal door den heer B. ten
e, leeraar in de gymnastiek aan de R.
H. B. S., met zgne leerlingen van die school
en de kindercursussen eene gymnastiekuitvoe-
ling worden gegeven.
- Terwijl men heden ochtend bezig was
met het afbreken van het woonhuis op de
hofstede Fortuinaan den Noordweg, onder
de gemeente St. Lauren s, deden de werk
lieden een goede vondst.
Tn den grond, onder een steenen vloer boven
den kelder, vonden zij een bruin aarden pot,
waarin zich 73 groote zilveren muntstukken
bevonden. Het waren alle Zeenwscbe rijks
daalders, dagteekenend uit het begin der
achttiende eeuw.
werd het programma, met opgewektheid ten
einde gezongen.
In een per pauzen werd het vioolspel
wederom niet vergeten.
Na afloop van de uitvoering sprak de heer
Hegmans een woord van dank en de directeur
uitte den wensch dat meerdere werkende leden
zich mogen aansluiten, omdat het ledental op
't oogenblik nog klein is en nog geringer
zal worden.
Te Wolphaartsdjjk besloot Vrijdag
namiddag de gemeenteraad eene commissie tot
wering van schoolverzuim te benoemen en
die te laten bestaan uit 5 leden.
Aan den heer L. G. Overbeeke te Goes,
ondernemer van den omnibusdienst Wol-
phaartsdgksche Veèr—Goes, werd tot weder
opzegging» toe een subsidie van 85 's jaars
verleend.
Nog werd besloten aan Gedeputeerde Staten
te kennen te geven,dat een stoomtram BorBsele-
Wolphaartsdijksche Veer in het algemeen
belang wordt geacht.
Ook te Goes werd Woensdagavond, tot
sluiting van het voorbereidend militair on
derwijs, door de deelnemers daaraan een schiet
wedstrijd met flobert-patronen gehouden,
waaraan werd deelgenomen door een veertigtal
jongelieden, verdeeld in twee afdeelingen,
naar gelang zjj tot het eerste of tweede oefe
ningsjaar behoorden.
Poor de leerlingen van het eerste oefenings-
.jaar werden de prijzen behaald als volgt: le
prijs Allaard, 2e Van Daalen, 8e Geensen,
4e Van Strien, 5e C. Schrgver, 6e Van Riet,
die tevens verkreeg den rozenprijs, uitgeloofd
door dhr. A. S. J. Dekker als voorzitter der
weerbaarheids-vereeniging, 7e Huissen, 8e
Touw,. 9e Wertheim Salomonson, 10e Lam-
mers, 1.1e Hootsmans, 12e J. Schrgver, 18e
J. C. van Zwecden, 14e Harmsen.
Nog werd een prijs, aangeboden door Luit.
Boogaard, na kampen behaald door Van Loo.
In het tweede oefeningsjaar verkregenle
prjjs N. Zandee, die tevens den rozenprgs
(zil. med.) behaalde, 2e Kniereim, 8e Nieuwen-
hugse, (zil. med.) 4e Van Oosten, 5e Van
der Leeuw, 6e Van Asperen Vervenne, 7e
Okkée, 8e Remgn, 9e Dormaar, 10 Oele, 11e
Potter.
De uitreiking had op de gebruikelgke wgze
met de gewone loftuitingen plaats (G.Crt.)
Voor de nuttige handwerken slaagden
Vrijdag te Breda o. a. de dames N. Rottier,
van W i 1 h e 1 m i n a d o r p en J. A. Oranje,
van Goes.
Uit Vlissingen
De extra-trein met Z. M. den Koning van
Engeland komt, volgens officieel bericht, heden
avond te Vlissingen eerst te 10.21 aandus
later dan ons Vrijdag werd gemeld.
Het koninklijk jacht Victoria and Albert
kwam heden morgen, na vertrek der dagboót,
aan de'ponton.
Vrijdag avond viel de werkman R. bij
het lossen van gzer uit het s.s. Perth, in los
sing op de werf de Scheldein het ruim en
brak een been.
Van daar schrijft men ons
't Zal nog moeten bljjken wie gelijk heeft
de kalender die voorspelt dat 't van 1 tot 3
dezer goed weer zal wezen of de bal, Vrijdag
reeds aan den seinpaal aan de buitenhaven
geheschen, ten teeken dat de scheepvaart op
hare hoede dient te zijn.
De muzikale avonden. waarover het
Koudekerksche publiek meestal ten
getale van twee in een winter kan beschikken,
behooren voor dit seizoen weer tot het ver-
ledenezoo schrijft men ons.
Deed in December het fanfarengezelschap
zijn publiek genieten van de aan de koperen
instrumenten ontlokte tonen, Vrijdagavond
was het meer direct de menschelgke stem, die
de oor en van het aanwezige publiek aange
naam bezighield.
Onder leiding van haren nieuwen directeur,
den heer J. Vreeken, was het onze welbekende
zangvereeniging Nuttigaangenaam en stichtelijk
die hare openbare uitvoering gafals altijd
Bij een landbouwer T. P. te K o e-
wacht zyn, door onbekende daders, niet
minder dan 50 kippen gestolen.
Donderdag herdacht de heer C. J. Dhont,
sedert eenige maanden chef bij de firma P. J.
van de Sande, drukker en uitgever te T e r-
u z e n, den dag waarop hij aldaar vóór
vijf en twintig jaar in dienst trad.
Treurige familieomstandigheden waren oor
zaak dat niet aan een feestelijke viering op
werkplaats kon gedacht worden, zooals
reeds enkele malen plaats vond. Niettemin
ging de dag niet onopgemerkt voorbij. Van
de familie Van de Sande ontving de jubilaris
als blijk van waardeering een fraaien fauteuil,
terwijl hem door de bedienden een gouden
bril en dito gemonteerd etui met inscriptie
werd aangeboden, waarby het natuurlijk niet
passende woorden van hulde en dank
ontbrak. Ook van de clientèle der firma
mocht de jubilaris vele bewgzen van belang
stelling ondervinden.
De aldaar Woensdagavond opgerichte afdee-
ling van Volksweerbaarheid telt thans reeds
ongeveer 100 leden..
RECLAMES.
40 cent per regel.
HANDELSBERICHTEN.
Per telegraaf
Staateleeningen.
NEDERLAND. pCt. Bedrag Stukken
Cert. N. W. Soh. 2tyj f 1000 7»3/l6 791/s
dito OU3 1000 936/8 985/g
dito Cert....... 3 1000 931/g 931/i
HONG. Goudleening
1881-984 1000 99J4
ITALIË. Ine. 62/81 5 Lire 100-10000 901'é
OOSTENRIJK. OW.
Mei-November6' fl. 1000 817/s 8115/jg
dito Jan.-Juii5 1000 821 1/4
PORT. O. B. 63/84
met ticket3 263/g 263/g
dito dito 1888/89
met ticket4% ft. 2500 351/4 358/j
RUSLAND. Obl.
1880 gecons4 Z.R. 625
dito 1889 Hope. 4 625 96S/8 9611/j6
dito 1894 6e Em. 4 625 961/»
dito 1867/69.... 4 f 100
Mosk. Smoleusko IOOS/4
dito 1884 Goud. 5 G.R. 125-1000 1007/8
SPANJE. O. buitenl.
Perpetueeleu 4 Pes. 1000-24000
TURKIJE. Gepriv. ft. 500-2500 nno'
Ceconv.
dito dito C.
EGYPTE O. L. 1876 4
BRAZILIË. Obl.
Londen 1888.... 41/j
dito Obl. 1889.. 4
VENEZUELA 1881 4
20-800
20-100
20-100
243/g
100-500 Sll/g
67%
T\7k
Indnstrieele en Financlecle
ondernemingen.
NEDERLAND. pCt.
N. W. Si Pac. Pbr. 31/j 500-1000 981/2 9
Ned. Hand. Mij A. 7
N.-I. Handelab. A. 1000 84 8
Zeeland Pr. dito. u 250
dito Obl. 1886.. o 1000
Spoorwegleenlngen.
pCt.
1000
IJ zendjjke meldt,
vrouw, die deerlgk
Naar men ons uit
is thans overleden
gekwetst werd brij de ramp te Watervliet,
waarvan in ons v>orig nommer uitvoerig mel
ding is gemaakt. Zij was moeder van vyf
kinderen, waarvan het oudste 13 jaar is. De vader
verkeert ook in een bedenkelijken toestand.
Het parket van Gent kwam Vrijdag op de
plaats van het onheil om een onderzoek in
te stellen.
NEDERLAND.
Holl. Spoor A.
My tot Expl. »wi
St. Spw. Aand.
Ned. Ctr. Spw. A.
dito Obligation..
N.-I. Spw. Aand.
N.-B. Boxt. Obl.
gestemp. 1875/80
dito 2e hypotheek
IT ALEE. Spoorweg-
leeningen 1887/89 3 Lir. 500-2500
1 r, o rnn ennn
1101/s 1105/g
LIEFDADIGHEID.
Ontvangen bij den voorzïtter van de Veree
niging Kindervoeding te Middelburg van
N. N. 2.50.
260-1000
Vertrokken en aangekomen seliepen.
Hr. Ms. pantsercleksekip Mind is 28 Febru
ari te Santa Lucia en Hr. Ms. j lantserdekschip
Holland 1 Maart t& Port-Sa'id aangekomen.
Zuid.Ital. Sp. O. 3
POLEN. W. W. A.
RUSLAND. Gr. Sp.
Maat». Obl. 1888 4
Kurk Ch. Ai. O. 4
Z.-W. Spoormij.. 4
AMERIKA. Ateh
Top S. Ï.Ceit.
van pref. aand...
dito Alg. Hyp. O. 4
N. Y. Peneylv.
Ohio prior Obl. 4
Illinois Cert. v. A.
dit. LeaBL.St.Ct. 4
Mis». Kans. Tex.
le Hyp. Obl.... 4
St. Paul Minn. Jc
Manit 2e hyp. O. 6
Centr. Pao. Obl. 4
Union Pao, Rr.
Comp. Crt. v, prei.
Aan
Union Pao. goud O 4
WoBt. New. Y Si
Penns. Alg. hyp. O. 8
Id. id. bic. Mort
gage Goldb6
500-5000
Z.R 100
681/g 5716/16
106 1073/4
500 - -
100 1001/s
Z.R. 625 -
500-1000 87 87
5004000 1001/4 IOOI/4
600-1000 1091/2 1091'4
600-1000
941/s
1153/4
831/s 831/2
