MIDDELBURG!» COURANT. N°. Tl. lil Jaargang. 1001. Zaterdag 26 Januari. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als vooralle plaatsen in Nederland franco p.p.,/2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer. Middelburg 25 Jan. 8 n. vm. 43 gr. 12 u. 47 gr. av. 4 n. 47 gr. F, Verw.ma t.W.windbew. weinig v.v.t. Agenten. Te Ylissingen: C. N. J. de Vet Mestdagh te Goes: A. C. Boldït, firma Wed. de Jonge. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die i Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid ea Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bnrean A. DE I. A .1IAK Azu., N.K. Voorburgwal 366, Amsterdam. Middelburg 25 Januari. RIJ VERGISSING OF MET OPZET? Met verbazing en leedwezen zien wij dat de heeren A. baron van Pallaudt Neerijnen en H. graaf Du Monceau, resp. opper-ceremoniemees- ter en chef van het militaire huis van H. M., het oirbaar hebben geacht de huwelijksplech tigheid te maken tot een manifestatie tegen het burgerlijk huwelijk. Uit het door deze heeren onderteekende programma toch blykt, dat na' dé voltrek king van het burgerlijk huweljjk het Hooge Bruidspaar, in een rijtuig met H. M. de Koningin-Moeder, naar de kerk zal gaan daar wordt het Bruid spaar ontvangen door een commissie uit den kerkeraad, die na den dienst het Hooge E c h tpaar uitgeleide doet, waarna het E c h tpaar, (ditmaal alleen in een rjjtuig), naar het paleis terug rijdt. Het programma gaat dus uit van de onder stelling, dat de burgerlijke huwelijksvoltrek king geen verandering brengt in de verhouding tnsschen de Koningin en haar bruigom. Het is natuurlijk dat wjj er geen oogenblik aan denken, dat de Koningin zelve heeft gewild, op zoo opvallende wyze te breken met de Nederlandsche gewoonten, en openlijk blijk te geven van minachting voor een wettelijke instelling. Trouwens, dit zou te minder mogelijk zjjn, waar bij de wet, dus met medewerking van de Kroon, de voltrekking van het burgerlijk huweljjk van H. M. met bijzondere plechtigheid is omringd. Vooral daarom was het voor den opper- ceremohiemeester een dubbele plicht geweest, om te zorgen, dat het ceremonieel werd geregeld naar de lormeele verhouding, die alleen beheerscht wordt door het burgerlijk huwelijk. Aan persoonlijke opvattingen kan bp de regeling van officieele plechtigheden geen plaats worden gelaten. Of zou niet de strenge handhaving der etiquette juist haai* oorsprong vinden in de noodzakelijkheid, den storénden invloed van afwisselende, persoonlijke opvat tingen te weren Wy achten het daarom onverantwoordelijk dat genoemde heeren op deze wjjze een valschen schijn tegen H. M. hebben doen ontstaan. Wjj vragen is hier opzet of eene vergissing in het spel? Wjj hopen het laatste. Anders zouden wjj meenen dat de genoemde hoogwaardigheidsbekleeders zeer berispelpk hebben gehandeld. LIBERALE UNIE. Voor het urgentie-voorstel van het be stuur betreffende grondwetsherziening ver klaarden zich de kiesvereenigmgen Vooruitgang te Leiden, Burgerplicht te Naarden en de vereeni- gingen te Lochem en te Hilversum tegen die te Meppel, te Kampen, te Wijdenes en Ooster beek. De kiesvereeniging Burgerplicht te Dordrecht stelde zich op hetzelfde standpunt als prof. Krabbe te Groningen. ÏIEAOJEMIA GES EKZ. Bij kom besluit: is aan Th. J. Meeues, gewezen directeur van het rpks-opvoedmgsgesticht voor jongens te Alkmaar, verleend een pensioen van 1438 's jaars is benoemd tot kantonrechter te Oud- Beyerland mr D. Bastert, thans griffier bij het kantongerecht te Breukelen-Npenrode is aan J. Piccardt, op verzoek, eervol ont slag 'verleend als notaris te Hoogezand is aan M. Hovingh, op verzoek, eervol ont slag verleend als leeraar aan de R. H. B. S. te Groningen is benoemd bjj het wapen der mf. van het leger in N.-I., tot tweede-luit., de cadet J. J. Riel van de K. M. A. zjjn benoemd: bp het wapen der inf. bjj het 5de reg. tot eerste-luit. de twee-luit. H. C. J- M. Berkeljon, van het korps; bij het 6de reg. tot maj. de kap. H. A. J. A. Timmerman, van het korps; tot kap. de eerste-luit. J. F. T. Bloem van het 2de reg.; bp het 8ste reg. tot eerste-lnit. de tweede-luit. F. H. W. de Quartel, van het korps; bij het instructie- batalj. tot eerste-luit. de tweede-luit. V. J. Klpnsma, van het korps; bij het wapen der art., bij den staf van het wapen, tot kap. de eerste-luit. C. F. Gey van Pittius, van dien staf, werkzaam bij de munitiefabriek; bjj het 3de reg. veld-art. tot eerste-luit. de tweede- luit. Isak Bessem, van het korps; bp het 4de reg. vest.-art. tot kap. de eerste-luit. S. C. Gooszen van het 1ste reg. veld-art.; is de luit.-kol. G. N. de Wendt van het 8ste reg. inf. op pensioen gesteld ad 1637's jaars; is, ter zake van zijn gedrag bjj de krijgs verrichtingen in Atjeh in de maanden Maart tot en met November 1896, alsnog benoemd tot ridder 4de klasse der Militaire Willemsorde, de lste-luit. bp bet 1ste reg. vest.-art. J. C. P. W. A. Steenkamp, destijds gedetacheerd bij het wapen der art. van het leger in N.-I. No. 21 der St. Ct. bevat de wet van den 2den Januari 1901, houdende wettelijke ver zekering van werklieden tegen geldeljjke ge volgen van ongevallen in bepaalde bedrijven. HUWELIJK DER KONINGIN. De feestelijkheden te 's Gravenhage ter ge legenheid van het huweljjk onzer Koningin zullen Zaterdag 2 Februari worden ingeleid door een illuminatie, die door de vorstin en hare Moeder in oogenschouw zal worden genomen. 's Maandags zal het bruidspaar huldebe- toogingen in ontvangst nemen en de deputa- tiën ontvangen, die adressen of geschenken wenschen aan te bieden. Daarbjj zal de Koningin-Moeder tegenwoordig zijnvoorts serenades enz. Dinsdag zullen de gezanten ontvangen wor den ter overhandiging van brieven van ge luk wenschingen, alsook de niet-vorstelyke gasten en militaire deputatiënaubades en concert in den koninklyken schouwburg. Woensdags zullen huldebetoogingen van verschillende vereenigingen plaats hebben. Donderdag 7 Februari zal te half twaalf het burgerlijk huweljjk in de zgn. witte zaal vol trokken worden. De Koningin zal vergezeld zijn van hare Moeder. Na de voltrekking van het burgerlijk huwe lijk begeeft zich het vorstelijk echtpaar, verge zeld van de hooge familieleden, die bjj de vol trekking tegenwoordig zjjn geweest, naar het beneden-salon, alwaar inmiddels de overige hooge vorstelijke gasten zullen zijn bijeen gekomen. Daarna begeeft men zich, in een inmiddels gevormden stoet, naar de kerk, waar het huweljjk door den hof-kapelaan dr G. J. v. d. Flier, zal worden ingezegend. De stoet naar de kerk zal zjjn samengesteld uit een commando cavalerie, als eere-escorte een hoffourier en twee rijknechts te paard de opper-ceremoniemeesterde hooge vorste lijke gasten. De koetsen zullen bespannen zjjn met zes paarden. Daarna volgt het hooge echtpaar, vergezeld van- H. M. de Koningin-Moeder, gezeten in een staatsiekoets bespannen met acht paarden, gaande een koetsier naast elk paard en vier lakeien naast elk portier; de chef van het Militaire Huis van H. M. de Koningin zal te paard rpden een weinig achter het portier ter rechterzijde en de gouverneur der residentie een weinig achter het portier ter linkerzyde twee adjudanten en twee ordonnans-officiéren rijden achter het rijtuig. De stoet zal worden gesloten door een commando veld-artillerie als eere-escorte. Te vier uren zal het hooge echtpaar, verge zeld van een eerewacht en een escorte van huzaren, naar het station van den Staats spoorweg vertrekken. STEENKOLEN MIJNEN. Thans is ingediend een wetsontwerp tot exploitatie van Staatswege van steenkolen mijnen in Limburg. De minister van waterstaat vereenigt zich met de technische conclusiën der commissie, belast met het onderzoek der zaak. Met het oog op de sociale toestanden in Limburg meent hij het StaatBbedrjjf aanvankelijk op beperkte schaal te moeten aanvatten en slechts gelei delijk uit te breiden. Twee terreinen worden voor de exploitatie van den Staat aangewezen. Het eerste is het terrein gelegen buiten de thans geconcedeerde mjjnvelden door de commissie als het beschikbare steenkolen- terrein aangeduid; het andere is het terrein van de voormalige mijnconcessie Ernstzijnde het eenige terrein waarmede het ontginnings- gebied der Dominale mijn kan worden uit gebreid. Er blijft dan nog in Limburg eene uitgestrektheid van bjjna 6000 hectaren voor de particuliere exploitatie over, welke uit gestrektheid belangrjjk genoeg is om de concurrentie tusschen het Staatsbedrijf en dat der particuliere industrie ten algemeenen nutte levendig te houden. De kosten eener eerste ontginning wordt op ruim 6 ton be groot. De kosten eener compleete installatie voor eene ontginning met twee schachten, machines, gebouwen en verdere uitrustingen kunnen op ongeveer 2'/» millioen gulden geraamd worden. Wijziging en aanvulling van enkele bepalingen «Ier wet tot regeling van het lager onderwijs. Art. 26 der wet wordt voorgesteld te lezey Aan eiken onderwijzer wordt eene vaste jaarwedde toegelegd. Die jaarwedde bedraagt ten minste lo. Van hét hoofd eener school n. met minder dan 5 dienstjaren 750 b. met 5 en meer doch minder dan 16 dienstjaren 800 c. met 10 en meer doch minder dan 15 dienstjaren 850 d. met 15 en meer doch minder dan 20 dienstjaren 900; e. met 20 en meer dienstjaren 950. 2o. Voor elk der onderwijzers die het hoofd der school bijstaan a. met minder dan 5 dienstjaren 500; b. met 5 en meer doch minder dan 10 dienstjaren 550 c. met 10 en meer doch minder dan 15 dienstjaren 600 d. met 15 en meer doch minder dan 20 dienstjaren 650 e. met 20 en meer dienstjaren 700. 3o. Voor elk der onderwijzers, die het hoofd der school bijstaan en die den rang van hoofd onderwijzer bezitten, 100 meer, en wanneer zij den leeftijd van 23 jaren volbracht hebben en volgens art. 24 moeten aanwezig zijn in scholen met meer dan 4 onderwijzers 200 meer dan onder 2o. sub. o.. tot en met e. be paald. Als diensttijd komt in aanmerking de tijd, voor en na de invoering dezer wet doorge bracht in dienst zoowel aan openbare als aan by zonder lagere scholen, waar het geldt het hoofd der school als zoodanig en.waar het geldt een onderwijzer tot by stand van het hoofd der school in die hoedanigheid en als hoofd eener school. Door ons kan, Ged. Staten der provincie ge hoord, voor elke provincie bepaald worden waar en tot welk bedrag de maxima van jaarwedden voor de verschillende onderwijzers aan de onderscheidene klassen van schoiey hooger zal zyn dan het bedrag, hier voren bepaald. In de Memorie van Toelichting zegt de regeering dat thans nog meer dan vroeger van de onderwyzers zal worden gevorderd en eene voldoende waarborg voor behoorlyke arbeids- belooning zich nog te sterker doet gelden. De invoering van Leerplicht zal een grooter aantal onderwyzers noodig maken en met het oog daarop moet de lust om zich voor het onderwijs te bekwamen worden aangemoedigd. De regeling van dit ontwerp houdt nauw verband met de toe te kennen subsidiën en het rationeel. Ja zelfs dringend noodig is, zegt de regeering, een betere regeling van het aan gelegen punt te gelykertjjd in werking te doen treden met de door de Leerplichtwet noodig geworden verhooging der subsidiën. Volgens gemaakte berekeningen zullen de gemeenten, na het tot stand komen van dit wetsontwerp, by behoud van dezelfde scholen en hetzelfde personeel, maar by volledige in richting van het herhalingsonderwys in alle gemeenten, 1.052.540 meer ontvangen dan thans. Wat de bijdragen of subsidiën voor het by- zonder onderwys betreft, zoo is het stelseli der bestaande wet, dat uitgaat van de grondge dachte: inzake bydragen voor personeel heb ben openbaar- en bijzonder onderwys aan spraak op volkomen geiykstelling, ook bij dit wetsontwerp behouden gebleven. Ook met betrekking tot het herhalingsonderwys wordt de regel van volkomen gelijkstelling toegepast. Aan een en ander wordt door dit wetsont werp voldaan. De financieele gevolgen zyn voor het open baar onderwys c. s. te rekenen op eene ver meerdering der Rijksuitgaven o. voor wijziging van art. 45 (bijdrage in zake het onderwijzend [personeel, 873.980 b. voor het nieuwe artikel 45bis ten be hoeve van het herhalingsonderwys 178.560 te zamen 1.052.540. Voor het by zonder onderwys o. voor de wyziging van het le lid van art. 54&ZS in verband met de wyziging van art. 45 356.840; b. voor de aanvulling van art. 545& in de kosten der schoollokalen 208.034.50; kosten voor het herhalingsonderwys 69.696te zamen 634.570.50. Verder voor meerdere kosten van het school toezicht 94.000. Voor meerdere kosten van de examens 10.000, te zamen 1.791.110.50. Niettegenstaande de bydrage in de kosten van het onderwyzend .perBoneel by het aange boden wetsontwerp wordt verhoogd, zullen er toch nog enkele gemeenten zyn die over 1889 ter zake van onderwijskosten van rijkswege meer uitkeering bekwamen dan zy volgens het ontwerp zullen genieten. Daarom wordt voor die gemeenten een overgangsbepaling voorgesteld. DIT STAD EN PROVINCIE! Het was gisteren in onzen Schouwburg wêer een echt prettige avond. Vroolyke kinderen achter op het tooneel en in de zaalkinderen die zich verheug den in hetgeen zy zouden zeggen en doeü of vol verlangen waren naar hetgeen zij te zien en te hooren zouden krjjgen. Gelukkige ouders, die elkaar toeknikten, alsof ze zeggen wilden »er zyn er van ons ook by." Een recht opgewekt publiek, steeds bereid om vroolyk in de handen te klappen. En lieve verkoopsters van photographieën en andere begeerlijke zaken, vol yver om van de opgewektheid der aanwezigen gebruik te maken om een goeden aanslag op de beurzen te doen. En dat gelukte maar al te goed. Er heerscht by zulke gelegenheden altyd weer zoo'n geheel andere stemming dan by gewone tooneelvoorstellingen. Het maakt den indruk alsof w"e en familie zyn. En die aangename stemming duurde Don derdagavond ook weer tot den einde toe, tot het scherm voor goed viel, nadat de medewer kenden en alle aanwezigen hartgrondig dank hadden gezegd aan haar, aan wier goede zorg, zeldzamen tact, groote toewijding 'en rusteloozen yver wij dat genoegen te danken hebben. De kinderen hadden haar ter eer »Lang zal zy leven" gezongen uit volle borst en van harte gemeend want er bestaat een zeldzaam hartelyke band tnsschen beiden. En geen wonder. De jeugd houdt spoedig veel van hen die toonen voor haar iets over te hebben en slag te bezitten met haar om te gaan. Bloemen ontbraken natuurlyk niet, noch van de zyde der medewerkenden, noch van den voorzitter der Vereeniging Kindervoeding; en tevens werd door de kinderen'zulk eenbewys van erkentelijkheid geschonken aan haar die zoo beleefd is geweest Gelukskind en Pruil- hannes in het Nederlandsch over te zetten. Te goeder uur verlieten de talrjjke aanwe zigen den schouwburg, zeker, evenals wy, aan genaam gestemd door al het genotene en de prettige herinnering meenemende aan het snoezige Goudmuiltje, de bekoorlyke Elfenkoningin en hare elegante trawanten, de grappige dwer gen dat aardige prinsesje Gelukskinddien Pruilhannes, die de toeschouwers deed lachen om zyne dwaze gezichten, zyn vroolyke spron gen en aan de fraaie toiletjes, de lieve dansen. En wat werd er wêer allerliefst gezon gen! Hoe liefelijk en toepasselijk was de muziek van Brandts Buys Jr en Carl. Reinecke Een aardige afwisseling was ditmaal de uit voering van de Kinder Symphonie van J. Haydn. Zy werd goed gespeeld door de jeugdige executanten, die, evenals hare dirigente, ge kleed waren in Greenaway-costuum. Het is anders een heele kunst om telken jaar eenige afwisseling te brengen in zulke uitvoeringen. Er is over het nut, over de licht- en schaduw zijden van dergelyke kinder-voorstellingen in den laatsten tyd heel wat geschreven. Aan felle bestryding stonden ze zelfs bloot. Wy, die nog altyd iets gevoelen voor der gelyke opvoeringen, al zyn ze dan ook niet volmaakt, en al geven zy ook gegronde reden tot bedenkingwy die voor het bekoorlyke ervan meer oog hebben dan voor de bezwaren, aan voorbereiding en uitvoering verbonden; wy hebben weer een aardig genot gesmaakt en zyn nog niet tot tegenstanders bekeerd. En wie iets liefs wil zien, zich met de kin deren verheugen en meespelen kan in gedach ten wie bovendien een goede instelling als Kindervoeding wil steunenhy verzuime niet Zaterdagavond naar onzen schouwburg te gaan, waar dan eene herhaling van dezelfde opvoe ring plaats heeft De tegen 31 Januari te Middelburg aangekondigde voordracht-avond van mevrouw Royaards—Spoor is uitgesteld. Uit Vlissingen. De kroonprins van Duitschland wordt heden nacht met den sneltrein te Vlissin gen verwacht, om met de nachtboot Prins Hendrik naar Engeland over te steken. By het personeel der stoomvaart-maatschappij Zeeland is de heer C. Dommisse Ten., chef de bureau, bevorderd tot adjunct-inspecteur. De afdeeling Vlissingen van den Neder- landschen Bakkersgezellenbond heeft aan de bakkers- patroons aldaar eene circulaire gezonden, waarin zy verzoekt algemeen een verbetering te brengen in de positie der bakkersgezellen, door den gezellen voortaan het volle verdiende werkloon uit te keeren en, zooals enkele pa troons reeds doen, te breken met het werken ten deele voor den kost. De bakkers rekenen over het algemeen voor kostgeld hunner gezellen vyf guldenen nu vraagt de afdeeling dat loon in geld te wil len uitbetalen. Te Vlissingen verwekte Donderdag middag de vlucht van een klassiaan, die in uniform de stad wilde verlaten; een grooten oploop. De man werd, nog vóór hy de gemeente uit was, gevat. De gemeenteraad van Borsaele be sloot de verordering, regelende het O. L. onderwys, in dien zin te wijzigen dat de leer lingen voortaan zes jaar oud moeten zyn om toegelaten te worden en dat de sohool toe gankelijk is voor alle kinderen die volgens de Leerplichtwet nog niet vrij van leerverplich ting zyn. Krachtens dit besluit zyn alle leerlingen van 13 jaar oud en daarboven, die geene leerverplichting meer te vervullen hebben, van de dagschool geweerd. De betrokken ouders nemen met den maat regel geen genoegen en hebben zich mitsdien tot Gedeputeerde Staten gewend met verzoek het raadsbesluit niet goed te keuren. In de Donderdag avond te Ierseke gehouden raadsvergadering werden twee adres sen behandeld, het eene van eenige ingezetenen, houdende, verzoek om éen of meer lantarens in de Havenstraat, en het andere van de on derwijzeressen der openbare scholen, waarin zy om verhooging van salaris vroegen, o. a. omdat zy ruim 180 uren meer les geven dan de onderwyzers, en omdat het onderwys in de handwerken veel vermoeiender is dan ander onderwys. Beide adressen ondergingen hetzelfde lot: zy werden aangehouden tot by het opmaken der volgende begrooting. De Toorzitter (de burgemeester) uitte de hoop dat de leerplichtwet aanleiding zou geven tot een verhooging der ryksbydrage voor on derwys, opdat in het vervolg aan billy kever- zoeken om salaxisverhooging gevolg kan wor den gegeven. De heer Muller ging nog verder en gaf in overweging een rijkssubsidie voor het onder wijs te vragen, doch het werd door den voor zitter ontraden, omdat het toch niet zou baten. Van het burgerlijk armbestuur was bericht ingekomen, dat de heer C. Hartoog als voor zitter is herbenoemd, Op de Woensdag avond door den Varkens hond Voorzorg aldaar gehouden jaarlyksche vergadering bleek uit het verslag dat er op 1 Januari 11. 51 leden waren en dat er, na aftrek der uit te keeren vergoedingen ad f 53.72 voor gestorven en ontydig geslachte varkens, nog f 361.51' in kas bljjft. Met het oog op deze hooge som werd de entrée, die tot heden slechts f 1 kostte, verhoogd met 1 van het laatst vastgestelde batig slot. De aftredende commissarissen E. de Jonge en 2. J. van der Peyl werden met groote meer derheid herkozen. Nog werd besloten het volgende jaar aan leden, wier varken sterft, zoo zy dit verkiezen, een voorschot op hun vergoeding te geven, tot aankoop van een ander varken. Woensdag avond hield te Zierikzee de liberale kiesvereeniging eene vergadering, waarin als spreker optrad de heer J. H. Ro vers van Amsterdam met het onderwerp Volksweerbaarheid en Volksopvoeding en de gevaren van onzen tegenwoordigen toestand. Vooraf bracht de voorzitter, de heer J. A. de Bruyne, warme hulde aan de nagedachtenis van wijlen jhr A. C. Roëll, die sedert vele jaren èn als lid èn als voorzitter dè belangen der Vereeniging en in het algemeen der liberale zaak met lust en yver heeft behartigd en aan wiens bemoeiingen het hu weer te danken is, dat de heer Rovers dien avond optrad. Genoemde heer besprak daarna, in een boeiende improvisatie, het wetsontwerp op de nationale militie, door den tegenwoordigen minister ingediend, waarmee hy zich vol komen kon vereenigen. Hy zette nader uiteen het doelmatige van het gymnastiek onderwijs, het verplichte voorbereidend on derricht aan jongelieden van 1320 jarigen leeftydhet oprichten van Weerbaarheids corpsen en ScherpschuttersvereenigingeD, ter wijl hij besloot met warme, hartelyke hulde te brengen aan den minister van oorlog voor zyn nuttig werk en den wensch uit te spreken dat het ontwerp spoedig door de Kamers zal worden aangenomen. Met verwijzing naar de gevaren van onzen tegenwoordigen toestond, wekte hy ieder op meóe te werken-tot behoud van onze nationale zelfstandigheid. Een welgemeend woord van dank, bekrach tigd door het applaus der vergadering, had de spreker van den voorzitter in ontvangst te nemen. Te Oud-Vosmeer gaat het naar men ons scbrjjft met de afwerking van het

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1901 | | pagina 1