BUITENLAND.
LAATSTE BERICHTEN.
3n nemoria».
N.-Brabantsche Bank het disconto te weigeren,
waarop de surseance moest worden aangevraagd.
(Zie. Laatste Berichten).
De uit de voorloopige hechtenis ontslagen
koster Van I. vertrok Zaterdag naar Tilburg,
doch stapte daar niet uit. Zjjn vrouw en
dochtertje gingen bg hem in den trein. Het
wederzien bood een aandoenlijk schouwspel.
Volgens De Tijd, is Van I. naar Vncht ver
trokken.
Tuaschen Roozendaal en Breda is een
twaalfjarig knaapje door een trein gegrepen
en gedood.
Door de Kamer van Koophandel te Ant
werpen is op haar jaarvergadering vastgesteld,
dat de handelsbeweging in de haven sterk aan
het achteruitgaan is. Zjj schryft dezen achter
uitgaan uit een moreel oogpunt toe aan verslap
ping van de energie der handelsmannen en
materieel aan de gebreken, die de handelsin
richtingen aankleven.
De Belgische regeering had een prjjs van
frs 50.000 uitgeloofd voor lucifers zonder phos
phorus. Van de 70 ingekomen monsters werd
geen enkel de bekroning waardig gekeurd.
Teyssonière, een van de experts in
Dreyfus-zaak, die in het bordereau de hand
van Dreyfus herkende, is veroordeeld tot 800
frs. schadevergoeding aan iemand, die was ver
oordeeld op een door T. verrichte 'expertise,
terwgl later, ook door de bekentenis van den
waren schuldige, bleek dat de conclusie ver
keerd was geweest.
Te Par{js Btond onlangs voor het ge
rechtshof een man terecht, beklaagd van
medeplichtigheid aan bedelarij. HQ had van
een ander, die een brood als aalmoes had
kregen, een stuk ervan aangenomen. De
rechtbank had hem deswege tot 3 maanden
gevangenisstraf veroordeeld. Op het requisi
toir van den advocaat-generaal volgde nu
vrijspraak, omdat het aannemen van een stuk
brood, dat iemand wordt aangeboden, al is het
door een bedelaar, niet met bedelarij geljjk
gesteld kan worden. De man had intusschen
al II weken/in voorloopige hechtenis door
gebracht.
In de mjjnen, die geëxploiteerd worden
door de electrische maatschappijen van St
Claude, nabij Lous-le-Saunier, heeft een hevige
ontploffing plaats gehad. Een viertal arbeiders
wérd onder het puin bedolven. Toen men
hen te voorschijn had gebracht, bleek een
hunner reeds dood te zjjn, de drie anderen,
Italianen, werden zwaar gewond.
Te Valence heeft een jong meisje haar
stiefvader door twee revolverschoten gewond.
Aanleiding daartoe was een zeer bijzondere.
De moeder van het meisje, die zich zeer over haar
tweede man had te beklagen, had een eisch
tot echtscheiding ingediend. De behandeling,
Welke haar moeder ondervond, was echter van
dien aard, dat de dochter de justitie er in
gemengd wilde zien, waartoe de nu gevolgde
weg werd gekozen.
In een wevery te Lyon is een kuip met
800 L. benzine ontploft. Van de twaalf werk
lieden, die aanwezig waren, werd éen gedood;
de overigen bleven ongedeerd.
Lord Dufferin, de vroegere onderkoning
van Indië, ontving Donderdag bericht dat zjjn
zoon in een gevecht in de Kaapkolonie ernstig
gekwetst was. Dufferin besloot onmiddellijk
naar Zuid-Afrika te gaan, toen een nieuwe
ramp hem trof, en wel het faillissement van
verschillende firma's, die behoorden tot een
groep waarvan hg voorzitter was. Dufferin
heeft onmiddellijk zjjn ontslag genomen. De
crisis te Londen breidde zich Maandag uit.
Te Bonn zgn uit de volkstelling van 1
Dec. jl. de telkaarten van niet minder dan 11
buurten spoorloos verdwenen. Zjj waren in een
groot pakket op een kar geladen, om naar den
vopperteller" te worden gebracht en moeten
toen gestolen zgn, terwgl de kar een oogenblik
onbeheerd stond. Men begrjjpt niet wat de
dief niet zgn vangst kan uitrichten, maar
tot dusver ia het pak nog niet terug en
in de 11 buurten zal de telling nog eens moe
ten plaats hebben.
Een beeld e s t y d b. Berlynsche
bankier Banden, die in hechtenis is genomen,
omdat hg tal van personen vooral kleine lui
den, door zjjn knoeiergen had opgelicht, had
te Postdam, waar hg woonde, een prachtig ge-
denkteeken op zijn eigen graf laten zetten.
ijsveld voort.
Op de plaats der vroegere ijspunten, die
gaandeweg gesmolten waren, verrezen nieuwe
punten, die op hun beurt ook smolten, nadat
zg weer een stuk grond veroverd hadden. De
overweldiger gebruikte nog tien lenten om
den laatsten afstand af te leggen tot dat ein
delijk zijn voorste punt tegen de brooze
grondvesten van Ulrich's woning stiet. Negen
tig jaren, waarvan zestig in de grootste ar
moede doorgebracht, hadden het lichaam van
dezen k grijsaard gesloopt, zgn rug gekromd,
zgn vel gerimpeld, zjjne witte haren gedund,
zgn oogen dof gemaakt. Hg hoorde met blijd
schap den eersten stoot van de ijsschots tegen
zgn bedstedewant nu, meende hg, was het
einde van zgn lgden nabjj, nu zou hg bedol
ven worden onder zgne instortende muren.
Doch naarmate de weken verliepen wijzigde
zich den toestand op zonderlinge wyze.
Het ijsveld was weer tot staan gekomen en
zgn bodem werd onder den invloed van de
Julizon heel schielijk vloeibaar.
(Slot volgt.)
VerLoopingen eu YVrjiiclitiigen i» Zeeland.
Datum. Plaats. Voorwerpen. Informatiën
Jan. Graanw en Rg soortvan
Clinge, Bouwland, Meurs.
4 Oostkapelle, Hout, Verhulst.
8 Oostkapelle, Hout, Verhulst,
9 Koudekerke, Huis en knd,Loeff.
£5 Mwt) Tak
Dit gedenkteeken, dat 50.000 mark heeft gekost
stelt den zegenenden Christus van Thorwald-
sen voor met dezen tektst: «Komt tot mg gg
allen die belast en beladen zyt; ik zal u ruste
en.»
- Men wil trachten met behulp van duikers
het zware geschut van de Gneisenau te lichten.
De romp zal met behulp van dynamiet
worden vernield.
- Bjj den aanvang van de twintigste eeuw
?t Creta zgn eigen muntstukken gekregen,
met den kop van den landsbestuurder, prins
George, versierd.
De verdeeling is geljjk aan die der Latijn
sche Unie.
Tot nu toe gebruikte men op Creta een
mengelmoes van Grieksch, Italiaansch en
Fransch geld.
- Bjj Bakoe staan weer 25 nahpfcabronnen
in brand.
DE STORM,
die Donderdag en Vrjjdag boven Engeland en
het Kanaal woedde, is een zeer hevige ge
weest. De oudste inwoners van Bristol konden
zich niet herinneren ooit zulk een noodweer
te hebben bjjgewoond. Daken en boomen wer
den af- en omgerukt, de zware torenklok werd
weggeblazen als ware het slechts een veertje.
Op het Kanaal werden aan boord van menig
vaartuig bange oogenblikken doorleefd. De
dienst met de Fransche kust was eenigen tjjd
geheel in de war en moeBt gestopt worden.
Twee Engelsche oorlogsschepen werden be
schadigd in den storm, de Black Pritsce, die
voor 600 pd. st. schsde.opliep, en de Teaser, die
te Portsmouth voor anker lag. Overal langs
de kust zgn een aantal kleine, doch ook enkele
groote schepen op de kust gezetbjj enkele
dezer is het lot, dat de bemanning getroffen
heeft, nog onbekend.
De Engelsche viermaster Primrose Hail van
Liverpool leed schipbreuk bjj Holyhead. Een
stoomreddingsboot trachtte hulp te brengen,
doch kon het schip niet bereiken dat kort
daarop in tweëen brak. Van de 33 opvarenden
kon slechts éen gered worden, die op de rotsen
der kust werd geworpen en zwaar gekwetst
werd opgenomen.
EEN NIEUW EILAND.
Door een Noorsch kapitein, Saxegaard, is
voor eenigen tyd in den Stillen Oceaan een
tot op dat oogenblik onbekend, eiland ontdekt]
Hjj was met het aan eene Amerikaansche
reederg toebehoorende - barkschip Cambusdoon
op weg van Sidney naar Manilla, toen men
aan boord een niet op de kaart aangeduid
eiland uit de zee zag opduiken. Kapitein
Saxegaard deed onmiddellijk de noodige waar
nemingen om de ligging van het eiland te
bepalen en meldde na zgn terugkeer de ont
dekking. Het eiland dat naar zgn ontdekker
Saxegaard eiland gedoopt is moet intusschen
door een Amerikaansche kanonneerboot in
bezit genomen zgn. Het ligt tuaschen de
Philippgnen en de Karolinen. Het is zeer rgk
aan bosschen en schgnt zeer vruehtbaar te zgn.
Oostburg. In verschillende gemeenten in
deze streek waren reeds bgeenkomsten van
landbouwers gehouden, met het doel gemeen-
schappelgk tegen de hengstenhouders op te
treden.
De beweging is volkomen geslaagd.
Heden werd alhier onder leiding van" den
heer G. A. Vors terman van Oyen eene druk
bezochte vergadering gehouden en een ver-
eeniging tot aankoop van een hengst gesticht.
Tamelyk veel leden zgn reeds toegetreden en
ieder lid moet een aandeel nemén van 40 frank.
De hengstenhouders, die het dek-en veulen-
geld verhoogd hebben, zgn het reeds onder
elkaar oneens.
Rotterdam. Aan de Noord-Brabantsche
Bank is voorloopige surseance van betaling toe
's Graveah age. President Kruger moest
heden nog het bed houden wegens lichte
bronchitis, die den dokter echter niet ver
ontrust.
Hertog Hendrik van Mecklenburg is heden
naar Duitschland vertrokken, om waarschjjnljjk
einde Januari alhier terug te komen.
Heden middag zjjn dr Vinkhujjzen en dr
Coert met den Ijjfarts van president Kruger,
dr Hjjmans, in consult geweest omtrent den
toestand van den staatspresident.
Na afloop daarvan is opgemaakt het vol
gende bulletin«De president is sinds eenige
dagen door eene herhaling zjjner bronchitis
aangetast, die met het oog op zjjn leeftyd en
de hier heerschende klimatische invloeden,
hem noodzaken zal zich meer dan gewoonIjjk
in acht te nemen."
Amsterdam. Het tweede internationaal
congres van geneeskundigen, verbonden nan
dat der levensverzekering-maatschappijen, zal
22, 23 en 24 September alhier worden gehouden.
Oost-Indië*
Verzending en laatste buslichting der MAIL
het postkantoor te Middelburg.
'Alles plaatselijke tijd.J
(Nederl.) 4 Jan. 7.10 ,s avonds.
Brindisi (Eng. dienst) 4 Jan. 1.5 's namid.
Napels (Duitsche dat.)7 Jan. 1.5 's namid.
Marseille (TdwdJ 8 Jan. 7.10 's avonds.
Rotterdam (LUrydJ 11 Jan. 7.10 's avonds.
Marseille (Fr. dienst) 12 Jan. 6.15 's morgens.
Genua (Nederl.)15 Jan. 7.10 'e avonds.^
Suppletoire verzending van brieven, brief
kaarten en aangeteekende stukken den vol-
jnden morgen te 6.15.
Met de Duitsche booten wordt verzonden
de correspondentie voor Sumatra's OostkuBt,
Riouw, Palembang, Banka, Billiton -en de
Westerafdeeling van Borneo; voor het overige
gedeelte van Ned. Oost-Indië alleen op verzoek.
Voor suppletoire verzendingen over Napels en
over Brinaiai wordt de buB nog te 7.10 ge
licht; doch de aansluiting op het vertrek der
booten uit de genoemde havens is daarvan
niet verzekerd.
De verzending der correspondentie voor
Atjeh en Sumatra's Oostkust ge
schiedt eiken Vrjjdag met de Britsche booten,
buslichting te 1.5 's namiddags, voor de sup
pletoire verzending te 7.10 's avonds.
Voorts deB Donderdags om de 14 dagen, twee
gen vóór de verzending der Fransdie mail,
te 1.5 's
West-Indië.
Cura9ao over Queens-
town4 Jan. 10.10 avonds.
Suriname via Sou
thampton 8 Jan. 7.10 's avonds.
Curasao met K. W. I.
saire8 Jan. 7.10 's avonds.
Suriname via St Na-
maildienst 14 Jan. 7.10 's avonds.
Suriname via Amster
dam. 14 Jan. 7J0 'a avonds.
Algemeen Overzicht.
Zoo gaf de Morning Leader de volgende, vol
komen juiste teekening van den toestand:
«Deze gevechten zgn in het minst niet be
langrijk, zegt het blad, er is niets in dat
aanleiding geeft tot beschrjj vingen of tot be
schouwingen. Maar toch toonen zy, hoe ver
wjj er nog van af zgn meesters te wezen in
eenig deel van het oorlogsterrein, van de
Noordeljjke districten der kolonie afj tot in
het Noorden van de Transvaal. Zjj toonen
verder, hoe weinig de Boeren geneigd zyn den
stryd op te geven, of zich over te geven op
de voorwaarden, die in de verschillende procla
maties worden aangegevenzjj toonen einde-
ljjk, dat Engeland, ondanks het succes door
zyn overweldigende meerderheid behaald, wat
de verovering en bezetting der Republieken
betreft nog aan het begin van zjjn taak staat
op geen enkelen vooruitgang kan wjj zen."
(Wat door dit laatste verborgen moet woe
den, is niet duidelyk. Maar er steekt natuur
lijk iets achter.)
Door het opbreken van den spoorweg
kan Rhodes niet naar Kimberley om een ver
gadering der De Beers Gy. bjj te wonen.
Aan alle koloniën is door Chamberlain
het verzoek gedaan, de vroeger uitgezonden
contingenten weer op de oorspronkelijke sterkte
te brengen.
De regeering besloot drie' nieuwe bnt'te-
,en te vormen.
Colville verdedigt zich in zake de neder
laag bjj Lindley door het beweren, dat' de
overste Spragge was misleid door een valsche-
ljjk met den naam Colville onderteekend tele
gram. 'tZou niet de eerste maal zyn geweest,
dat De Wet de vjjandeljjke telegraaf gebruikte!
Weimar, 2 Jan. De toestand van den
groothertog is weinig verbeterd.
OORLOG IN ZUID-AFRIKA.
Kaapstad. 2 Jan. Volgens een gerucht
hebben de Boeren Roodehoogte ten Zuiden
van Middelburg bezet.
Veel versterkingstroepen zjjn te Middelburg
Londen, 2 Jan. Naar Daily Mail uit
Kaapstad verneemt zjjn thans 5000 Boeren in
de Kaapkolonie binnengevallen.
Het is natuurljjk dat in heel wat bladen
en tijdschriften beschouwingen voorkomen over
de verwisseling van eeuw, en over .de ver
anderingen welke de toestand van de wereld
in de XIXde eeuw heeft ondergaan.
Maar wat men nergens vindt, dat is een
poging om uit de omstandigheden van heden
af te leiden wat de eerstvolgende jaren zullen
brengen.
Bjjna alle beschouwingen getuigen van een
gevoel van onzekerheid en onrust. Onnatuurlijk
is dit niet, want van de groote vraagstukken
die in onze eeuw aan de orde waren, hebben
slechts twee een oplossing gevondende een-
heid van Italië en die van Duitschland.
Het derde groote vraagstuk, de Oostersche
kwestie, is niet afgedaan terwyl er zelfs
nieuwe bron van onrust kwam de m
van Frankrjjk in 1870.
Beide vraagstukken oefenden een reusachti-
gen invloed uit op de staatkundige verhou
dingen en béheerschen den geheelen toestand.
De najjver, dié wegens het Balkanschierei-
land tusschen Rusland en Oostenrjjk bestaat,
leidde tot een verbond tusschen Duitschland
en Oostenrjjk; de wrok van Frankrjjk tegen
Duitschland werd oo zaak dat dit verbond,
door de toetreding van Italië, een drievoudig
verbond werd.
Een niet minder gewichtig gevolg van den
oorlog van 1870 is dit, dat Engeland zich
staatkundig veiliger dan ooit gevoelt, nu de
beide West-Europeesche groote Mogendheden
tegenover elkander staan. Dat Engeland daar
van gebruik maakt is bekend en het zal
wel niet nalaten daar waar het noodig is het
twistvuur te onderhouden.
Wat nu het Drievoudig Verbond betreft,
de beteekeniB daarvan is veel verminderd.
In redevoeringen van staatslieden wordt het
nog altyd met den ouden ophef als een
misbaar element besproken. Maar niemand
die er nog de oude waarde aan hecht. Dat
schgnt voor een goed deel te kunnen worden
toegeschreven, aan de enteinte tusschen Rusland
en Oostenrjjk, waardoor de Oostersche kwestie
voor het oogenblik veel van haar actualiteit
heeft verloren.
Bovendien heeft keizer Wilhelm, met het
doel de economische positie van Duitschland in
het OoBten te versterken, het noodig gevonden
op te treden als de vriend van den sultan.
Op het oogenblik is de rust in dat deel der
wereld dus verzekerd. Maar het bedenkelijke
van den toestand is, dat alle verhoudingen en
groepeeringen zoo diep in elkander grjjpen,
dat een kleine stoornis onafzienbare gevolgen
zal hebben.
Men zegt dat juist daarin de grootste waar
borg voor den vrede ligt.
De ernst van den toestand ia de Kaapkolonie
wordt niet langer ontkend. De Kaapsche regee
ring heeft Maandag een proclamatie uitge
vaardigd, waarbjj zjj de loyale bevolking van
27 districten oproept zich aan te sluiten by
een bezoldigd vrywilligers-cotps. En tegeljjk
bljjkt dat de Boeren steeds verder naar het
Zuiden doordringen. Zoo is b.v. by Rosmead-
junctiou, een station bjj Middelburg, een trein
aangehouden, en in brand gestoken. In den
trein bevonden zich 60 man koloniale troepen,
die werden ontwapend en daarna, weer.loa ge
laten. Vrouwen en kinderen werden door de
overheid weggezonden.
Wel ernstig moet dus de toestand zjjn, en
niets natuurlijker dan dat de Engelsche pers
big ft aandringen op het zenden van verster
kingen, die er niet zjjn. Het was dus wel
in treurige Nieuwjaarsdag voor Engeland.
De goedgezinde pers maakt van de gelegen
heid gebruik, om het publiek steeds meer te
overtuigen, w»
Beknopte Mededeelingen,
Volgens Engelsche bladen zou de Czaar
aan koningin Victoria een brief hebben
schreven om te bedanken voor hare belang
stelling tjjdens zjjne ziekte. Tevens drukte
de Czaar de hoop uit de koningin tjjdens haar
verbljjf in het Zuiden te ontmoeten.
Een door de Nordd. Allgem. Ztg. openbaar
gemaakte kabinetsorder baart in Duitschland
eenig opzien. Het stuk luidtIngevolge een
kabinetsorder van 19 Dec. zal prins Heinrich,
broeder van den keizer, van af 1 Januari
eenigen tjjd te Berljjn verbljjvea, teneinde
zich, ingevolge den wensch van den keizer, op
de hoogte te stellen van eenige zaken, terwyl
de keizer hem dien tjjd in het byzonder zal
inlichten over de betrekkingen in verband met
het Ministerie van Buitenlandsehe Zaken."
Dat hiervoor een Kabinetsorder wordt uit
gevaardigd leidt tot het vermoeden, dat er
iets ernstigs achter zit.
Beieren, dat reeds vroeger weigerde het
nieuwe Duitsche geweer aan te nemen, ia ook
niet gediend van de nieuwe mitrailleuses.
Nu de laatste weken van Duitsche zjjde de
beschuldiging is geuit, dat Frankrjjk niet te
vertrouwen was, ljjkt het niet onaardig eens
te herinneren aan een woord van den
woordigen Fransehen minister van marine,
De Laaessan, dagteekenende van Mei 1897,
tjjdens den Griekschen oorlog.
In den Rappel maakte De Lanessau er keizer
Wilhelm een verwjjt van, dat deze de Turken
tot den oorlog had aangezet, alleen om als
stokebrand te kunnen optreden tusschen Frank
rjjk en Rusland.
o Door ons optreden in de Kretenser kwes
tie" zegt hjj, «werkten wy niet voor den Czaar
en voor Rusland doch voor den koning van
Pruisen en voor het Duitsche rjjk. En even
als bjj iedere andère gelegenheid heeft Duitsch
land ons opgezet tegen Engeland, door het
voor te stellen alsof Engeland gereed was het
Turksche rgk weg te nemen. Het wordt thans
tjjd voor ons, te begrjjpen dat onze belangen
niet aan de overzjjde van den Rjjn liggen,
dat wjj niet moeten rekenen op Duitschland,
voor wat dan ook.
De instruetie tegen den moordenaar van
koning Humbert is nog al tjjd niet afgeloopen,
daar de justitie naar medeplichtigen zoekt.
De man ontvangt telkens brieven met geld
van onbekende afzenders. Natuurlek wordt
alles door het bestuur der gevangenis opge
borgen.
Er zal een nieuwe Index verschjjnen van
250 bladzjjdenbevattende de titels der sedert
1600 verboden boeken. Men zal er o. a. op
vinden Kant, Heine, Frederik de Groote,
ea den pas door de Polen zoo gevierden Sien-
kiewicz.
Lood om oud jjze.r of van den
regen in den drop. Volgens bericht
uit Madrid ia er reeds een nieuwe gouverneur
voor den jongen koning benoemd en wel don
Fernando Bueva, hoogleeraar te Madrid,
't Moet een zeer bekwaam historicus zyn,
maar 't Bchynt te oordeelen naar hetgeen
de bladen melden dat hjj in opvattingen
weinig verschilt met zyn voorganger, over
wiens optreden zoo ernstig is geklaagd door
de liberalen.
Bjj een verkiezing te Vivar (Spanje) had
den ernstige botsingen plaats, waarbjj 2 per
sonen werden gedood en 11 zwaar gewond.
De Fr. Z. merkte voor eenige dagen op
dat het Engelsch-Duitsche verdrag betreffende
Afrika alle beteekenis had verloren, doordien
Portugal door de scheidsrechtelyke uitspraak
niet behoefde over te gaan tot den verkoop
of verpanding zyner kolonies. Maar nu wordt
verteld dat Duitschland nog meer achter het
net vischt. Engeland toch zou Lorenzo-Mar-
quez hebben gekocht, een verkoop, die reeds
spoedig bjj de Cortes in behandeling zou komen.
Uit Lissabon wordt het overigden van
Serpa Pinto gemeld, een tgding die vooral in
agen in Portugal een diepen indruk zal
maken. Serpa Pinto toch was de man die in
aezig was Portugeeeeh Oost-Afrika te
reorganiseeren, waartegen werd opgekomen
door Engeland, dat de terugroeping van Serpa
Pinto eischte;
Een hevige beroering ontstond in Portugal,
terwgl de regeering in de Kamers verklaarde
dat weer bleek hoe maeht boven reeht gaat.
Portugal moest zich in die dagen de grootste
vernederingen van de zgde van Engeland laten
welgevallen.
Pinto werd teruggeroepen en moest zjjn
arbeid opgeven. En nu sterft Pinto, na voor
tweede maal te hebben gezien, hoe zgn
vaderland zieh voor Engeland vernederde.
KORTE OORLOGSBERICHTEN.
Kitchener seint dat hy van Knox hericht
ontving, dat deze Do Wet achterna zet en een
aantal paarden met vyf wagens met voorraden
en 6000 rounds geweer-ammunitie heeft buit
gemaakt. Hy heeft ook 76 Boerengevangenen
losgelaten, die hjj in De Wet's lager had ge
vangen genomen en die gedwongen waren om
t'S TMtsta
INGEZONDEN STUKKEN.
Ingezonden stukken worden in geen geval teruggezonden.
Op de lyst der overledenen van beteekenis
komt de naam van een man voor, die meer
dan een der vermelden waardig is in een blad
als de Middelburgse/te Courant genoemd en her
dacht te worden.
Die man is Pieter Simon Hamel.
Ik heb het eerst kennis met hem gemaakt
te Dordt, waar wjj beiden hulponderwijzer aan
de lagere burgerschool waren. Hy was een
uitstekend onderwijzer, en had in korten tjjd
het vertrouwen der leerlingen, de sympathie
zyner collega's en de genegenheid zjjner supe
rieuren verworven. Hjj was, ofschoon nog heel
jong, wat wjj gewoon waren «knap" te noemen,
en bracht ons menigmaal tot wanhoop door de
groote gemakkelijkheid, waarmede hjj gou
ache lessen over geschiedenis, aardry kakunda
en ik weet niet wat ai meer, achter elkander
zonder zelfs te merken, dat we hem
in stilte zaten te bewonderen en te benyden.
Van talen wist hy nog weinig of niets. Ik
heb hem nog een beetje Fransch geleerd.
Na verloop van een maand of zeven, acht,
moest hg zyn betrekking vaarwel zeggen om
den lande als soldaat te dienen. Als ik mjj
niet vergis, heeft hjj nog te Veere in garnizoen
gelegen. Of de woorden «vervloekt Veere",
die men nog lang daarna op de binnenwanden
der kerk kon lezen, van zyn haad geweest
zyn, durf ik niet verzekeren. Zeker ia het,
dat hjj met weerzin uit Dordrecht vertrok,
omdat hy toen niet meer zyn oude moeder
kon byspringen, voor wie hy een groote en
zich in daden uitende liefde gevoelde.
Na nog een paar jaar hulponderwijzer t©
Groede geweest te zjjn, kwam hy me op een
goeden dag mededeelen, dat hjj naar »de Kust"
ging. Verbeeld u, de arme jongen kwam mjj
met veel ophef en tevredenheid vertellen, dat
hg aan de kust ran Guinea was aangesteld
op een salaris van f 1200 's jaars. 1200
's jaars aan de kust van Guinea! Hg zag niet
in, dat het zoo weinig was, hjj luisterde niet
naar onze vertoogen, dat genoemd salaris
eigenljjk niets beteekendehy zei maar«nu
is moeder gered"En hy is gegaan, en
heeft woord gehouden moeder was gered.
Met een soort van trots heeft «moeder" me
laten zien, hoe «Piet" voor allee gezorgd had
hoe ze nu in goeden doen was en vry va*
voor de toekomst.
Intusschen moet men niet denken, dat de
onderwjjzer Hamel, eenmaal ter Kuste zjjnde>
zieh byzonder haastte om zyn licht te laten
schijnen over de jonge Elmineezenintegen
deel, hy liep daar wel een dag of veertien
rond, vóór hy er toe kon besluiten aan het
werk te gaan, en op de wel vriendelijke, doch
tevens aanmanende vraag van den toenmalige»
gouverneur Nagfcglas «of de heer Hamel er
geen zin in had om naar school te gaan",
antwoordde deze onbeschroomd«Als Uw Ex
cellentie me nu vraagt, of ik er zin ia hebt,
moet ik ronduit zeggen van neenmaar als
Uw Excellentie het beveelt, zal ik terstond
tan."
Dit vrymoedige antwoord besliste over zyn
toekomst; Hamel is by na niet de school ge
weest. Na verloop van eenige weken werd hg
aangesteld als vi'ee-conBul en had toen een
salaris van 3000.
Ofschoon dit nu aan de Kust van Guinea
juist de Paetolus nog niet was, kon hy zich
wat beter roeren. Moeder veer er wei bg. Het
was aandoenlgk om te hoore», hoe het oude
groofje over haar zoon sprak; en toen ze mij
eens te Middelburg kwam opzoeken, zeide ze
Ben jy nou die man, daar myn jongen zooveel
van houdt?" En zjj kuste me. Men had aan
de Kust al heel spoedig gezien, dat een man
als Hamel daar op zgn plaats was. Werkzaam,
ijverig en sehrander, geen moeite en zelfs
gevaar ontziende, heeft hg aan de Regee
ring uitstekende diensten bewezen, waarvan
het loon dan ook niet uitbleef.
De toenmalige minister gaf hem zyn tevre
denheid in zeer vleiende bewoordingen te ken
nen en niet lang daarna werd hg consul.
Zjjn correspondentie over onze handelsbe
langen, over het verkoopen der Kust, waar
Engelschen toch al voor drie vierden
meester waren, kortom, zgn bemoeiingen met
tal van zaken, die hg tot een goed einde heeft
geleid, zouden een boekdeel kunnen vullen.
Dat hg in dien tjjd aan eigen studie gedaeht
had, blgkt wel uit het feit, dat, toen hg my in
lS75 hier fee Middelburg opzocht, hy met het
grootste gemak Engelsch, Fransch en Duitseh
en, let wel sprak. Trouwens En
gelsch sprak hg als zgn moedertaaleigenlgk
want en we hebben er later nog
dikwjjls pret over gehad ofschoon hg 'zeer
vlug ter taal was en zich niet aan dialect
sphuldig maakte, ontsnapte hem toch van tyd
tot tyd de Voor alle niet-Zeeuwen onverklaar
bare fout van de g met de h te verwisselen
en omgekeerd.
Na te Overgang ran de Ktrëi werd
