MIDDELBllRGSGIE COURANT N°. 296. 1436 Jaargang. I960. Zaterdag 15 December. Middelburg 14 December. Deze courant verschijnt d a g'e 1 y k a, met uitzondering van Zoa- ea Feestdagen! Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.- Afzonderiyke nummers kosten 5 cent. Thermo mete Middelburg 14 Deo. 8 n. vm. 45 gr! 12 u. 50 gr. av.4u.49gr.F.Verw. m. W. wind bew/weinig v.v.fc. Agenten. Te Zierikzee: A. G. m Mooir, te Tholen: W. A. ta* Nannnrarazi*. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groots letters naar de plaats die z'g innemen. Tot de plaatsing van sdvertentiën en reclames, niet afkomstig uit Z e e 1 a n d, betredende Handel, NiJverheid en Geldwesen, i> uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A, DE LA HAR Azn., M.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. EENE BLIJDE VERWACHTING. Atu het slot van cRne beschouwing, geti teld De Oorlog en het scheidsgerecht door mr J. M. van Stipriaan Lnïsoius, aooals gemeld als brochure uitgegeven door de Maatschappij tot nut van 'f algemeen, zegt de schrijver Aan het einde van dese besohonwing geko men, vraag ik my zeiven af, of de merkwaar dige tyd, waarin wy leven, niet tevens een gelukkige tyd is. Het onweer is zeer zeker niet van da lucht; donkere wolken dreigen nog overalde oorlogen zyn nog aan de orde van den dag en worden steeds hevigermaar de arbitrages nemen toe en een hof van arbi trage wordt opgericht, zoodat de arbitrages nog veel meer zullen toenemen. De recht spraak wint en daarmede verliest de oorlog terrein. Het aantal oorlogen vermindert door ie arbitrages betrekkeiyk maar belangryk- De oorlog, hoe hevig ook, is aan het afnemen: In Enropa ia een oorlog byna niet meer denk baar. Ook voor de zwakke Staten is er lang zamerhand reoht te krijgenen voor de aterke Staten zonder oorlog. Het is alsof eene on zichtbare hand, den oorlog doende afnemen en ie rechtspraak doende toenemen, de Staten en de menschen naar een tijdperk van vrede au welvaart leidt. Laten wj|, menschen, in den korten tyd waarin wy hier op aarde ver- keeren, die zegenryke instelling steunen zoo veel wy kannenWij knnnen dat doen door op gebruikmaking van de eonr darbitrage aan te dringen, zoodra een ernstig geschil tussohen twee Staten ontstaat. Dan zal de oorlog plaats maken voor het scheidsgericht. In een dezer dsgen door prof De Louter» op nitnoodiging van de vereeniging De Vrije Gemeente, ia Amsterdam gebonden voordracht over ieielfde Vredesconferentie, kwam deze, na in den breede te hebben nagegaan den geheelen loop van de werkzaamheden der conferentie, tot dit résumé Het hoofddoel der conferentie, de voorkoming van oorlogen door de vreedzame oplossing van internationale geschillen, is gemist. Daarentegen ■yn verschillende bybedoelingen hoven verwach ting bereikt. Al heeft de oonferentie den vrede nietktmnen waarborgen,*y heeft er althans voor gewaakt de oorlogen minder gruwzaam te maken en dit wel èn door de toepassing van de bepalingen der conventie van Genève op den zee-oorlog ön door de regeling van rechten en plichten van oorlogvoerenden te lande. Deze beide beschikkingen zyn, naar sprekers inzien, de rypite vrachten der Conferentie. Boven dien üog heeft de Vredesconferentie de hoop op de vreedzame oplossing van internationale geschillen verlevendigd. Daar om mag men op deze Conferentie in geen geval minacht end neerzien. Indirect is zy van groot belang en zy geeft vertrouwen voor ds toekomst. Men vergete vooral niet, dat de oorlog in Zuid-Afrika, de gebeurtenissen in China enz. niet tegen, noch voor de Confe rentie pleiten want men boude in het oog, dat voor de Conferentie niet de eisoh gold een einde aan den kryg te maken, al is dit ook de wanscb die by de samenkoming voor zat. Met grond mag men vertrouwen, dat ie schikkingen, door de Conferentie getroffen, toepassing zullen vinden, en daarom noemt spreker haar een lichtstraal, een flikkering van nieuwere tydeta, een glimlach nit den Hooge by den aanvang van de regeering onzer jonge Koningin. President Krager te '8 lage. De tweede receptie, die president Krager Donderdag middag hield, ving te half vier aan, Aan het verslag hieromtrent van het Va derland ontleenen we het volgende: Het salon had al meer en meer den aan blik van een bloementuin aangenomen. Tel kens kwamen weer nienwe kransen en bloem- Esn andere zangeressensohare dan 's ochtends heette thans den president welkom. Een groot aantal meisjes der verschillende meisjesscholen in de residentie hadden een koor gevormd, dat hem Gezang 27, vers 3, 1 en 7 toezong. Ds president werd by zyn intrede met bloemen bestrooid. Er waren wel 500 personen, die den Presi dent kwamen begroeten, velen die tevens hun dames voorstelden, terwjjl anderen zelfs ban kroost medebrachten. In de schier eindelooze rij werden opge merkt verschillende leden der beide Kamers. Ook ie sooiaaliemoor. leden, de heeren Schaper, Troelstra en Van Kol, leden van andere hooge StaatseoUeges, hoofdofficieren van leger en marine, de commissaris der Koningin, vele leden van den gemeenteraad, ambtenaren uit de Z.-A. Republiek, enz. Te kwart voor 5 nnr vroeg men of de Pre sident wat rust wilde nemen, maar op zyn verklaring, dat hy nog niet vermoeid was, pas seerden weer eenige honderden de revue. Onder hen weer een Engelsohe dame, het hoofd der le Ned. ambulance, mej. Bsjjnen en mej. Slot, id. der 2e ambulance, heiden gekleed als verpleegsters van het Boode Kruis. Een heer overhandigde den President een enve loppe met verzoek den inhoud te doen strekken tot verzachting van het lot der gezinnen van de strydenden op het oorlogsveld. Te 5 nran was de audiëntie afgeloopan. Tegen bet laatst trad een dame op den Pre sident toe. Zy begon in het Engeleroh te spreken, maar vervolgde haar woorden in onze moedertaal. Deze Engelsohe van geboorte was gemachtigd namens een dames-comité te Hastings Krager een warmen groet over te brengen en hem de verzekering te geven van haar diepe sympathie voor den President en zyn land met de bede dat zijn ongeschokt ver trouwen in God heerlijk mocht beloond worden. De generaal Egter van Wissenkerke, oudste lid der oommiisie van ontvangst, vertolkte vervolgens aan Krager het karakter dezer begroeting. „ZR waa een hulde, eenvoudig, zonder praal, voortgekomen nit het hart, zioh kenmerkende door een gevoel voor onze Z.-Afr. ■tamgenooten, een hulde inzonderheid gebraoht m n, als geëerbiedigd hoofd van dat volk. Wat de toekomst zal brengen, wy weten het niet, die berust in Gods hand, maar wel weten wy aldus besloot- de spreker dat de geëerbiedigde naam van Krager zalbHjven het symbool van onwrikbaar geloof en onbe grensde vaderlandsliefde." Daze woorden werden daverend toegejuicht. De Staatspresident antwoordde, dat hy het gesprokene zeer harteiyk vond en daarvoor ten hoogste dankbaar was. Hy wees ander maal op den troost, die gelegen ia in de toe vlucht tot God, Die altyd het oog heeft op rechtvaardigheid, waarvoor wy atrijden. Waar de rechtvaardigheid God lief is, moeten onze gebeden daartoe opgaan, opdat de naam des Heeren worde verheerlijkt. Een warm slotwoord sprak dr Blink tot den President en omgeving, waartoe thans ook behoorde dr Leyds. Hy wees er den heer Krager op, dat, naast het offioieele van de ontvangst, iets was dat nit het hart vloeide, want het bart van het Nederlandsohe volk gaf zioh voor zyn zaak. Daarom verzekerde spreker den President van de biyvende mede werking van het volk voor de tsak om reoht en vryheid in Zuid-Afrika te bevorderen, zoo doende een lichtstraal op zyn leven te doen sehynen en aldns voortgaande met het bevor deren van het geluk der Zuid-Afrikaansohe broeders. HUWELIJK KONINGIN. By gelegenheid van het hnweiyk van Konin gin Wilhelmina zal, volgens de Dnitsche bladen, een Dnitsch eskader ons land bezoo: ken. Het zal bestaan nit de linie-sohepen le klasse Kaiser Friedrich III en Kaiser Wilhelm II, den grooten kruiser Freijade linie-sche pen 3a klasse BadenSaksen en Wurtenburg en het aviso Jagd. Aan het hoofd van het eskader zullen de broeder des Keizers, prins Heinriefa, en ds sohout-by-nacht Fischel staan. BMOEMINGM ËMZ. Bj] kon. besluit is bevorderd tot offioier-maoh. 1ste kl. by 's ryks stoomvaartdienst de offioier-mach. 2de kl. K. A. van Boven zyn op pensioen gesteld de kap. t. z. D. Stolp en de kap. L/z. L. J. K. A. Joekel, eerotgenoemde ad f 2850 en laatstgenoemde ad f8075 's jaars, en zyn bevorderd tot kap. t./z„ de kap.-lnits. t./z. B. BrateldelaRivière en A. Seret; ia in zyneu rang overgeplaatst by het wapen der inf. van het leger In N.-I., de tweede-luit, W. Q. Vink, van het late reg. inf. is aan den reserve-off. van gezondh. 2ie kl. G. H. Mulder eervol ontslag verleend nit zyne betrekking tot de landmacht; rij het personeel van den geneesk. dienst van het leger in N.-I., de heer E. W. Krentzwendedich von dem Borne, zioh ook noemende en schavende Krenzwendedioh von dem Borne, arts, benoemd en aangesteld tot officier van gezondh. 2de kl. VWEEDBKAEER. Vestingbegrooting. De heeren Van Kol, Schaper en Troelstra hebben voorgesteld artikél 4 te verminderen met f 842.200.00. Uit de toelichting tot dit amendement biykt dat, zoolang niet meer zekerheid is verkregen over het doeltreffende van het maken van bomvrye gebouwen en van pantseringen, even als over de doelmatigheid van de geheele stelling Amsterdam, de voorstellers meenen, dat geen verdere uitgaven^— vooral niet voor bovengrondsohe werken mogen geschieden. Bovendien zon de Kamer door aanneming van dit amendement te kennen geven, dat zj| in verdere voltooiing van de stelling Amsterdam, op den voet der wet van 3 Deo. 1894, voorloopig geen heil ziet. UIT STAD ÉN "PROVINCIE. De collecte, te Middelburg gebonden voor het bnweiyksgesohenk, H. M. de Koningin aan te bieden, heeft onzuiver opgebraoht f 1048.45°. In Ons Kuis (Wagenaarstraat) alhier hield Donderdagavond de heer A. J. Wynne eene voordracht over verven van weefsels en stoffen. De groote leeszaal was goed bezet. Op zeer onderhoudends wij se hield spreker zyn gehoor bezig. Hy toonde proefondervin- deiyk aan hoe stoffen, weefsels van dieriyken en plantaardigen aard worden gekleurd. Zyne voordracht werd opgehelderd, behalve door tal van proeven, door platen, hem wel willend afgestaan door het koloniaal museum te Haarlem en door de firma Van Benthamen Jotting alhier. Het woord van dank, door den voorzitter van Ons Huis den heer Wynne gebracht, was zeer zeker welverdiend en vond dan ook har- teiyke instemming by de aanwezigen. Tq Goes werden in da, afgeloopeu osmpagne op de weegbrng san het station gewogen en van daar verzonden 2.237.316 kilo's suikerbieten. Aan de haven werden op de weegbrug gewogen 2.389.764 kilo's. Met deze en de saikerbieten.nit den Wil- AeZmtaapolder werden gezameniyk aan het Sas van Goes naar bniten gestort 3825 lasten of 7650 soheepston. In de Donderdagavond te Iersëke gehouden raadsvergadering werden tot leden van het bnrgeriyk armbestuur benoemd de aftredende heeren C. Hartoog en J. delSebipper. De rekening over 1899 en de begrooting voor 1901 van hetzelfde beatnnr werden goed gekeurd, de eerste met een nitgaaf van f 13.296.77', ontvangsten f 12.089.11, goed slot f 1.207.06', de laatste met eindoyters van f 5.718.51'. Op de rekening werden door de commissie van ondek-soek nog al bemerkingen gemaakt. Van den onderwyzer J. Ooms was een ver zoek om verhooging zyner jaarwedde van f 500 tot f 550 ingekomen. Door enkele leden werd inwilliging bepleit, op grond, dat de andere onderwftzera en ook de onderwyzere&sen minstens f 550 genieten, en dat onderwyzers meer uitgaven hebben dan onderwijzeressen. Dit laatste werd wel door den voorzitter (den burgemeester) bestreden, dooh ook evenals alle andere leden, achtte de verhooging biliyk. Alleen men zag geen kans tot deze nitgave, waarop by de begrooting niet gere kend was. Een voorstel tot verhooging met f 25 werd verworpen, een ander, om het verzoek aan te bonden tot by de vaststelling der nienwe be grooting of totdat zal zyn gebleken, dat de kas deze extra-uitgave gedoogt, werd daaren tegen met algemeene stemmen aangenomen. Er heeft zich te Zierikzee een comité gevormd om het Tweede kamerlid, den heer J. J. van Kerkwyh, by gelegenheid van zyn 70en geboortedag een huldebiyk aan te bieden. Na andere bladen dat melden, is er voor ons geen reden meer om dit niet mee te doelen. Haar wy vragen: is het aardig aldns bekend te maken wat voor een betrokken persoon een verrassing moet biyven? Door de leden van het muziekgezelschap Geduld Overwint te IJzendyke zyn f 452.50 bijeengebracht tot aankoop van muziekinstru menten en andere benoodigdheden. Kederlandsch Zntd-Afrikaansche Vereeniging. Donderdag avond werd in de sociëteit De Vergenoeging alhier een ledenvergadering gehonden door de afdoeling Middelburg en Omstreken van de Kederlandsch Zuid-Afrikaan- sche Vereenigingwelke byeenkomat, behalve door het bestunr, door twee leden werd by< gewoond. Nadat besloten was deze vergadering open baar te doen zyn, deelde do voorzitter, de heer jhr mr L. Sehorer, mede dat hy persoon- ïyk door den secretaris te Amsterdam is uit- genoodigd de vergadering by te wonen, door het hoofdbestuur en de voorzitters der afdeelingen te honden vftor de algemeene ver gadering, welke nitnooèliging hy beeft aan genomen. By de aan wy zing van een afgevaardigde voor de algemeene vergadering van 28 Deo. e.k., ter stemming voor de statuten, stelde de heer W. J. J. Koole voor den heer Sohorer, voorzitter, aan te wyzen, daar deze toch de vergadering, vóór de algemeene te honden, zal bezoeken. Aldns werd besloten. Vervolgens werd medegedeeld, dat van het bureau van het Comité voor een volkspetition nement ter verkrijging van Arbitrage in zake den Zuid-Afrikaanschen oorlog 'een missive was ontvangen, waarin wordt uitsengezet, dat bet Comité ten doel heeft een adres van het Nederlandsohe volk tot de Koningin te richten 'fc belang van arbitrage, by welke beweging, wil zy iets beteekeneo, zich talloozen zullen moeten aansluitenniet het ter teekenlng leggen van lijsten ia voldoende, ook persoon lijk zal moeten worden gewerkt. Voor dit doel vroeg het Comité den steun van deafdaeling. De voorzitter deelde mede, dat door hem inlichtingen terzake zijn ingewonnen bij hefc hoofdbestuur te Amsterdam, waardoor by ver nomen heeft, dat het Comité is opgericht wil met persoonlijke sympathie van vele leden van het hoofdbeatnnr, doch niet officieel door dit bestuur gesteund. Het bestuur der afdeeling wilde geen pread vies in deze uitbrengen. De heer mr M. J. de Witt Hamer vroeg waarom de afdeeling Middelburg niet den ■toot zon geven tot een beweging tot het var. ieenen van stenn aan de Koningin ten opzichte van het aanbieden van arbitrage, waar toch alle leden immers warm zijn voor die arbitrage. Wellicht wordt der Koningin het doen van stappen ter verkrRging van arbitrage gemak- keiyker gemaakt, indien haar volk haar atennt. De voorzitter meende, dat, doer de zaak aan 't rollen te brengen, men ieta gaat doen wat niet precies tot de bezigheden der leden, als bnrgers, behoort. Arbitrage toeh,i meende hy, is een zuiver politieke kwestie een kwestie uitsluitend van de Regeering en de Koningin. Wanneer het volk zich nitsprak vóór arbi trage, zon het zeer wel kannen gesbbieden, dat deze niettemin niet werd verkregen, daar het volk niet op de hoogte is van de politiek. Het resultaat zon dan nihil zyn. Indien ar bitrage niet tot stand kan komen, ia de volksniting in deze politieke kwestie geheel overbodig en zalzi die totstandkoming niet bespoedigen. Spreker is er niet voor, dat de afdeeling Middelburg het denkbeeld zal steunen. De heer C. L. van Woelderen zeide, dat de geheele zaak hem bevreemd beeft. Hy vindt het ongepast, de Koningin, die met hart en ziel vóór de zaak is, aan te porren. Hy acht twee bedoelingen met de bewuste beweging mogeiyk. Ia het een ■ympathiebetniging van het Nederlandsche volk aan zyn Koningin, dan aeht by dit niet noodig, daar H. H. zeer wel weet, dat baar volk haar goede daden toejnieht. Spreker, en velen met hem, hebben de moreele overtuiging, dat de Koningin in deze zal doen wat ze vermag. Hy ziet geen heil in het plan. De heer De Witt Hamer meende dat by de Koningin de overtuiging bestaat dat haar volk het goede wat zy doet, toejnieht. Naar aan leiding van dit geval herinnerde hy aan de houding van Dnitsehland onder Wilhelm, achtte het goed, wanneer het Nederlandsche volk niting zon kunnen geven van zyn ge voelen. Indien de Koningin stappen ter ver- kryging van arbitrage deed, zon spreker een sympathiebetuiging van baar volk ten zeerste goedkeuren. Mejuffrouw H. C. Berdenis van Berlekom was van oordeel dat een petitionnement der Koningin groote moreele kraoht zon geven. De heer W. J. J. Koole achtte, waar we zien dat de zaak in goede handen is ge tuige het aanbieden van een schip door onze Koningin asn president Krager geen drnkte van een petitionnement, met moeite en koaten, noodig. De heer De Witt Hamer vroeg of men het niet met hem eens was dat het der Koningin volstrekt niet onverschillig zal zyn te weten dat haar volk in deze achter haar staat, te dat haar volk haar bemoeiingen ter verkryging van arbitrage wenscht, te meer daar men ook in Engeland weet, dat by onze Vorstin geneigdheid tot die arbitrage bestaat. De heer Van Woelderen meende, dat de Koningin reeds lang overtuigd is dat haar volk achter haar staat, door de biyken van sympathie die het steeds toont. En Engeland kent de gevoelens der Nederlanders wel nit de courantendaarvan heeft spreker persoon ïyke ondervindingen. Mejuffrouw Berdenis van Berlekom vroeg of Krager zelf deze volksbeweging niet wen- schen zon, herinnerende daarbij aan de woorden van het gryze staatshoofd; „Ik kom om arbitrage.^ De voorzitter zeide ten slotte, dat bat hem gebleken ia, dat hoe treurig het ook zy volksuitingen geen invloed hebben op de regeeringen, waarby hy aan Fratkryk'a hun ding herinnerde. By stemming werd hierna met 6 tegen 2 stemmen besloten aan het streven van het comité geen stenn te verleenen. De vergadering werd hierop gesloten. HET T00NEEL. Het was ons Donderdagavond in onzen sohonwbnrg als een openbaring nit een zeer ver verleden. En tooh ia het nu betrekkeiyk niet zoo heel veel jaren geleden dat wy nog met zeker genoegen zaten te luisteren naar die tooneel- ■tnkken, vooral die getrokken nit romans, waarin afsohuweiyke boekentaal wordt gespro ken, waar menschen, al heeten zy boeren, praten als wandelende lexicons, met de deftigheid van vroegere professors op een katheder; tegen woordig is dat ook slanders. Drama's waarin, ondanks het derde gebod, „de lieve God", „de goede God", „de barmhartige God" of „de rechtvaardige God" schering 'en inslag is; iemand's „zalige moeder" nog al eens wordt aangehaald en een „genadige heer" de schoone rol speelt. Stokken, waarin ten slotte alles by tooverslag ten goede wordt opgelost en de „gelukkige menschen" in elksar's armen vliegen of als ballen geworpen worden. Natnnriyk ontbreekt er niet in een man, die geheel verkeerd beoordeeld wordt en on der een valsohe verdenking staateen oude vrouw, die een bedenkelijk gezioht trekt en boos kykt naar haar broêr, dien zy eigeniyk op de handen moest dragen, omdat by voor haar en ter wille van hare dochter, die in een pat zich verdronk wyi zy niet trouwen wilde met zeker iemand, het stilcwygen bewaarde en zich de verdenking liet aanlensen dat hy het meisje had vermoord. Verder komen in het drama het spreekt van zelf nog voor een jong man die verliefd ia op een meisje dat ook veel van hem houdt, maar die beiden te trotsoh zyn om het elkaar te bekennen; en een paar boeren en een dienatmeld die zoo'n Goudboer ongezouten de watrheid durven zeggen. Genoeg, er is in znlke stukken zeker ook wel ieta goeds en voor velen hebben zy veel aantrekkeiyks, maar wy keken naar De Goud- boer met verbazing, wy beproefden zelfs bet met aandacht te volgen en het mooi te vinden. Maar het wilde ons niet gelukken. Wy zyn tegenwoordig aan heel ieta andera gewend. De inbond van het stuk vertellen, achten wy onnoodig. In menige bibliotheek zal, als Der Goldbauer van Charlotte Bireh Pfeiffer ten minste in roman vorm is versohenen, wat wy reden hebben te vermoeden, het boek verkrygbaar zyn. Het drama werd goed gespeeld, geheel over eenkomstig het genre, waartoe het behoort- De hoofdrollen waren in goede handen. De domen Dilis, Eliie Jonkers en de heeren Van Keer, Lemmens en Dilia speelden met talent. De voornaamste rol werd echter vervuld door den souffleur. Hy deed daardoor een goeden dienat aan de spelers, die zeker het stnk in gernimen tyd niet hadden opgevoerd, maar hinderde ona, en stellig ook het overige publiek, sehrikbsrend. Het nastukje^Pitfif/e is een aardig „niemen dalletje" in versmaat van Nestor de Tlèrre. Het behandelt een onderwerp, herhaaldeiyk reeds doof sohryverc gekozeneen pas ge huwd paartje dat in zyn gelnk elkaar ver troetelt, maar plotseling ongenoegen krijgt nit jalonzie, omdat man en vronw wederkeerig elkaar van ontrouw verdenken, zonder eenigen vasten grond, alleen op bloot vermoeden. De overgangen van zaligheid naar ramp zaligheid en omgekeerd zyn in znlke atakjea wel wat al te vingmaar dit kan nu niet anders. Ook hierin speelde mevrouw Dilis—Beers- ans, doohtor van wyien de door ons zoo hooggeschatte mevrouw Beeramans,nitstekend, en de heer W. Janssena niet onverdienateiyk. moet eohter nog leeren dnideiyker te spreken. Wat wy gevreesd hebben voor het gezel schap bleek Donderdagavond een telt: de schouwburg waa akelig leeg. Op den eenten rang waren byna geen meniehen. Tronwenaer is in den laatsten tyd op tooneelgebied veel te veel geweest; en dan: een avond daarna een ooneert van twee talenten 1 Het waa niet anien te verwachten. Als het gezelschap weSr eens in Middelburg wil komen, moet het vooraf goed poolshoogte nemen. Ea dan vooral laten zien Iets nieuws, iets goeds, iets van dezen tyd.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1