MIDDELBURGSCHE COURANT. 143" Jaargang. Donderdag 22 November. Musicalia. N'. 270. 1900. Deze courant verschijnt d a g e 1 y k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen: FryS| per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2 Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 21 Nov. 8 u. vm. 44 gril 12 n. 43 gr. av.4a«40gr.F.Verw.z.t.m.0.w.betr.regenacht.g.t.int. Agenten. Te Zierikzee: A. G. ui Moon; te Tholen: W. A. va* NauwiHHVuznr. Advertentiön20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zy innemen. Tot de plaatsing van advertentiSn en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE la MAR Azn.o n.z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 21 November. personeele belasting. Door den miniajier van financiën is een wetsontwerp ingediend tot gedeeltelgke her ziening van de wettelijke bepalingen omtrent de personeels belasting dat, naar de minister zieh vleit, menige verbetering, waarop werd aangedrongen, cal tot stand brengen. Het ten volle belasten van lokalen, die zoowel tot winkel sla tot werkplaats z\Ja ingericht, aar zelt de Minister niet een ongezonde wets toepassing te noemen. Kap- en echeemloss cyn voortaan als werkplaatsen te beschouwen. Tenzy de behandeling van dit wetsontwerp den minister tot andere gedachten brengt, is hy voornemens, na aanneming daarvan, te bevorderen^ dat alle lokalen, by publiekrech- taiyke lichamen, in gebruik onbelast worden gelaten. Stookplaatsen In wasobhokken zijn thans reeds belast. Ea*e vrystelling ligt niet in 's ministers bedoeling. Da minister kan niet medegaan met hen die voor den aftrek wegens inwonende kinderen een maximum gesteld willen zien. De minister is er niet in geslaagd voor de vrijstelling van belasting wegens beetedelingen van de Maatschappij van Weldadigheid eene formule te vinden. Die personen kunnen dus beschouwd worden als kostgangers, d. w. z. als lid van het gecin; belastingheffing is dan uitgesloten. Ten «ancien der by het tegenwoordig ont werp voorgestelde wytigingen en aanvullingen wordt het volgende medegedeeld. Eene nieuwe redsctie van art. 4 3 voor komt dat alle voor de inwoning van het per soneel eener Inrichting van onderwR's benoo- digde lokalen als belastbaar worden beschouwd. Lokalen, tot gemeenschappelijk gebruik van bestuurders, leeraren ene. dienende, biyven onbelast. Door aanvulling van de artt. 6 en 7 ia bet mogeiyk gemaakt, dat iemand, die se dert het 07eriyden harer ouders voor jongere broers of snaters te zorgen heeft, verminde ring geniet der belasting ingevolge art. 6 S 1 der wet. Erkend moet worden de ge grondheid van het bezwaar der vereeniging tot behartiging van de belangen der vrouw tegen de regeling der belasting wegens ge- verhuurde vertrekken. Het eenige ddel om de quaeatie op te lossen bestaat hierin, dat nit de belasting wegens een gedeelte van een perceel, dat gemeubeld ver huurd wordt, alle progressie worde verwy- derd en dat, met atwyking van art. 12, de belasting worde geheven, onverschillig hoe hoog de huurwaarde is. Ia verband met het verzoek van de Maat- schappij toi verpleging van krankzinnigen op het landgevestigd te Hertogenhosob, om krank zinnigengestichten op denselfden voet te be lasten als logementen, heeft de minister eene aanvulling ontworpen van art. 11 2, waarbij niet juist van krankzinnigen, doch in het algemeen van sleken en gebrekkigen wordt ge sproken. Art. 14 (h a a r d s t a d e n) is gewyzigd in verband met de tegenwoordig veelvuldig ge- bruikte „insluïthachela", waarvan het hoofd bestanddeel, „de bui", zeer gemakkelijk kan verwyderd en elders bewaard worden. Voor kloosters, zjjnde inrichtingen wzar leden eener geestelijke orde naar den regel dier orde samenleven, wordt v&n art. 32 een perceel belast en een matig tarief gesteld zonder progressie. De vrystelling van art. 21 lc wordt verruimd met hot oog op het ingestelde reservekader bij de bereden korpsen. De daarby behoorende personen kunnen over een militairen oppasser beschikken, waarvoor geen belasting moet worden gevor derd als officieren deswege niet aangeslagen worden. Wat de belasting op de r3wielen betreft, mindere militairen, die een rijwiel houden, kannen op de belasting geen reductie genie ten indien zy in de kazerne ver big f houden. De minister is bereid er toe mede te wer ken, dat voor het vragen van ontheffing we- verlaten van een perceel de fatale ter- myn komt te vervallen en daartegen het bedrag ontheffing afhankelijk wordt van hef tijd- stip waarop de aanvraag gedaan wordt, natuur- lgk voor zoover die geschiedt na de ontruiming van het perceel. Daar het bijna onmogeljjk is de redenen na te gaan die leiden tot vermindering van woning, wordt in overweging gegeven de faculteit tot het verleenen van ontheffing in het algemeen te beperken tot verhuizing wegens sterfgeval of wegens staking van be roep of bedryf. Voorgesteld wordt te bepalen dat by over- lyden van een belastingplichtige degeen, die in zyn plaats treedt, geacht wordt reeds ter stond de belastingplichtige te zijn geweeat en dat de aanslag van den overledene als zyn aanslag wordt beschouwd. Voor de opbrengst der belasting heeft de wetsvoordracht weinig beteekenis, dewyi by de voorgestelde wysigingen slechts weinig belastingplichtigen betrokken zyn. BMOEMINGM ENZ. By kon. besluit: is de kap. J. W. van den Bergh, van bet 3de reg. inf., op pensioen gesteld, ad f 1726 'sjaara. Dit bericht is nog opgenomen in een deel der oplaag van ons vorig nommer. Zaterdag verleent de minister van binnen- landsohe zaken gsen audiëntie. die schöpfung. Het was een goede gedachte van de zang- vereeniging Tot Oefening en Uitspanning alhier om Hayden's Schöpfung wederom flans tot uitvoering te brengen. Al heel wat jaren is het geleden dat een auditie van dit oratorium alhier plaats had, en, zooals ik reeds in de courant van Zaterdag opmerkte, die Schöpfung iaen;biyft een werk dat, niettei staande zyn eerbiedwaardigen ouderdom, steeds gaarne wordt genoten. Een eigenaardig versohyosel is het, dat dit oratorium, met zyne eenvoudige, reine, vrome melodieën, zioh steeds biytt handhaven en dat nog wel in een tyd waarin het ultra moder nisme op muzikaal gebied zieh zoo duchtig weert. Hoort of beschouwt men sommige werken van nieuwere richting, dan staat men dikwyis verbluft over do eontrapuntieehe ervarenheid en geleerdheid die men daarin aantreft. Ja vooral uit een oogpunt van werking doen die polyphone toonweefselo bazen en dwingen eerbied af, maar toch is het een groote vraag of die kunst biyvend zal biyken te zyn. Of zy over een eeuw even fier het hoofd zal kunnen omhoog houden als een Schöpfung en Jahreszeiten. Het is mogeiyk, dooh ik betwyfel het. Zonder nog gaarne voor een verstokt con servatief of anti-Wagueriaan op muzikaal ge bied beichouwdjto worden, is het myns inziens vice-president van het gerechtshof te Leeuwar- j den hoofdingenieur van den Prov. wa-, terstaat in Frieslandde burgemeesters der gemeenten Opsterland, Bolsward, Engwirden rybs- en gemeente-opzichters enz. Aan de groeve werd het eerst het woord gevoerd door den heer Erdbrink, jongsten com missaris (de president van den raad van com- arisaen, de beer Geriaoh, was door onge steldheid verhinderd de plechtigheid by te onea.) Spreker herdacht welk een kundig, yverig directeur de N. T. M. in den heer Hamelink verloren had, huldigde met een dankbaar woord zyne groote verdiensten en hoopte dat de opvolger iemand zou «yn, die iu den geest van den haar Hamalink zou doorwerken. Daarna sprak by over de leegte, die het var lies van den heer Hamelink in den familie kring zou doen ontstaan, eene leegte die niet weder was aan te vullen wel is waar, doeh zoo sprak hy tot den eenigen zoon van den ontslapene - herinner u de woorden uwer moeder, zoo straks tot u gericht„Gg zult nu vadertje zyn 1" Na den heer Erdbrink sprak de heer O. Gooien van da if. t. E. v. S. S.t die den heer Hamelink herdacht als de man, die in Friesland de baan gebroken had voor het tramwegverkeer, die voor geen moeilgb- heden terugdeinsde in het belang de? N. T. M. en met schitterend succes. Hy huldigde in tevens den trouwen vriend sedert meer dan dertig jaren. Da heer Onderwater, inspecteur der N. T. M., sprak namens het personeel en verzekerde aan den zoon, den heer G. Hamelink, tgdeSijk directeur, de dankbare gevoelens aan wyien zijnen vader en de medewerking in het belang N. T. M. De heer Meyer, ehef te Witmaraum, en Moppert, brugwachter, spraken daarna nog een enkel woord, waarna de heer C. Hamelink tankte voor de laatste eer, zijn onvergeteiyben vader bewezen. Zwijgend ver liet men dan doodpikker onder den indruk „Een braaf man is heengegaan". {Leeuw. Ct.) s. hamelink had te Heerenveen de begrafenis van den heer Hamelink plaats. De lijkkist was onder kransen bedolven, van de Vereeniging van lokaalspoor- en tram. wegen in Nederlandvan familieleden, com missarissen der Ned. Tramweg-Mijpersoneel, vrienden enz. De stoet was groot, want al het personeel, voor zoover de dienst dit toe liet, had zieh aangesloten. Een groot aantal belangstellenden wachtte op bet kerkhof te Terband den atoet op. In den stoet merkten wij o. a. op: commissarissen der N. T. M. hoofdambtenaren der Jf. t. E. v. 8.S.leden van Ged. staten van Frieslandmr H. Binnerts, toch niet te gewaagd om te voorspellen dat juist werken van Hay dn en Mozart en in nog veel grootere mate die van Bach en Beethoven ii meer in hnn vollen glans en Inister te voorsohyn treden en gewaardeerd naarmate men werken dier nltra- nieuwere richting leert kennen. Een monumentale kunst als die van Bach, Hayda, Mozart en Beethoven heeft, naar ik mees, dan ook vooreerst nog niets te vreezen- Bovenstaande losse gedachten kwamen by my op, toen ik Dinsdagavond Haydn's Sc weder had gehoord. Welk een vrome en opgewekte geest straalt ons uit deze uziek tegemoet. Ja, Hsydn was eeu vroom man. Een die zieh ten volle overtuigd en doordrongen van het bestaan van een goddeiyk Opperwezen, dat met zijne liefde tot al het hef heelal omvat. Dweepzucht en zwaarmoedigheid waren hem echter vreemd. Daarom antwoordde hy eenmaal Carpani, die hem de opmerking maakte, dat al zyne kerke- ïyke oomposities een opgeruimd karakter hadden„Ik weet bet niet andera te maken. Zooals ik het gevoel, zoo geef ik het. Wanneer ik echter aan God denk, dan is mijn hart zoo vol vreugde dat my de noten als van de spoel loopen. En daar God my een vrooiyk hart gegeven heeft, zal hy het my zeker vergeven, wanneer ik hem vrooiyk dien." Met betrekking tot het tydvak, waarin Haydn zyne Schepping componeerde, moet de meester gezegd hebben: „Ik was nimmer zoo UIT STAD EN PROVINCIE. In St. Ct van heden, no 273, wordt go- geven het verbeterde bevolkingncyfer der provincie Zeeland, op 1 Januari 1900. Dit wordt nu opgegeven als 217.331, nl. 107.1 mannen eu 109.636 vrouwen. gevers in Holland voor hetgeen zy ten behoeve der krijgsgevangenen geofferd hebben.' ,Het besef" zoo sohryft de heer De Witt Hamer 22 October „dat, niettegenstaande langen duur van de krygsgevangensohitp, Nederland's milddadige hand zich steeds over ons ontfermt, dost het gevoel van stamver wantschap tussohen Nederlander en Boer aan groeien tof heil van den gansohea Dietzohen stam.... Het is heden juist éen jaar van duur mijner krygugevangensohap. Moet ik dat jaar, doorgebracht in zorgen en angst, voor het aangenomen vaderland beschouwen aio verloren De heer De Witt Hamer aehryft verder: ,Ik vermeen in den geest te handelen van de a gevers, indien ik een gedeelte van de gezonden gelden besteed tot het bevor deren van eene op 5 Nov. a. s. te houden tentoonstelling van voorwerpen van nut, kunst en smaak, aldaar vervaardigd door de krygsgevangenen met hoogst eenvoudige hulp middelen." Verder deelt de heer De Witt Hamer mede: „Behalve de u reeds met een voorgaande mail genoemde goederen die wenschelljk ge acht worden, o. a. bovenkleeding, scbryfpapier en enveloppen, gebrande en gemalen koffie, heersoht hier steeds groote behoefte aan tabak, daar de Boer in het algemeen een hardnekkig rooker is." De heer De Witt Hamer eindigt zyn ectary- ven met het verzoek: „den malden geefsters en gevers de verzekering te geven, dat, wat zij ten onzen behoeve offeren, niet kan zich diep te griffen, niet alleen in onze maar ook in die onzer achtergebleven kingen." Het comité, gaarne gevolg gevende aan hef verzoek van den heer De Witt Hamer, deeït mede dat de eerstvolgende bezending naar St. Helena 30 November van uit Amsterdam vertrekt. De goederen moeten gezonden wor- onder het merk M. G., met opgave van inhoud, aan de heeren De Vries en Go, De Buiterkade 100, Amsterdam. Vracht en verdere onkosten komen voor rekening van het comité. Het dames-comité voor Boeren-krygsge- vangenen te Middelburg verzond heden- lar Marseille een telegram aan pre sident Kroger, waarin het hem het welkom en den wenseh uit dat zijn verblijf in Europa aan het daarmee door hem beoogde doel zal beantwoorden. Het telegram luidt als volgt: President Kruger, adresse Dr Ley da, Hótel Nocsilles, Marseille. Le comité des dames de Middelburg pour secourir les pmonniers Boè'rs souhaite la bienvenue. 11 espère que voire r en Europe aura le resultat que vout ur le bonheur de votre pays." Hetzelfde dames-comité ontving 19 Novem ber een schryven van den heer Versé de Witt Hamer, kapitein H. V. C., krygsgevaugene te St. Helens, waarin dank wordt gebracht aan de „milde geefsters en vroom als gedurende den tyd, dat ik aan m Schepping werkte; dageiyko bad ik God, dat hy my kracht wilde verleenen tot een geluk kige uitvoering." De voornaamste partituren van Haydn be- jnsen steeds met het opschriftIn nomine Domine, en eindigden met de woordenSoli Leo Gloria of Laus Deo. Keer ik eohter thans tot dan concertavond terug, dan kan ik beginnen met te boekstaven dat Oefening en Uitspanning een hoogst lukbige uitvoering van Haydn'o meesterwerk heeft gegeven. De sombere, verward klinkende instrumen tale inleiding, het recitatief lm Anfange schuf Gott Himmel und Erde eu het daarop aanslui tende koor van Engelen Und der Geist Gottes schwebte auf der FISche der Wasser Gott spraches wérde Licht, und es Licht brachten don toehoorder reeds dadeiyk in de ernstige stemming van het werk. Machtig van uitwerking blyft hier de schii- van het doorbreken van het licht, en welke eenvoudige middelen de aan- van een forto C dur akkoord wordt dit weergegeven! Een zware, doeh dankbare taak is den solisten in Die Schöpfung opgelegd. Vooral de sopraanparty stelt hooga eisehen, maar na den gunstigen indruk, dien raej. AnnaKsppol hier het vorig jaar by de uitvoering van Brack's Feuerkreuz had gemaakt, was niet twyfelachtig of de vertolking In het droge dok alhier is opgenomen het as. Duitschland van de maatschsppy Zee land. Te Oostkapelle verschrokken heden ochtend de voor een rytuig van een Middelburg- sehen stalhouder gespannen paarden van ean voorbykomande hondenkar. Het rytuig met de paarden kwam in een sloot naby die gemeente terecht, waarin de beide dieren ver dronken. De vier heeren, die in hef rytnig zaten, bekwamen geen letsel. Prins Ghrifitiaan van Sleeawyk-Holstein kwam Woensdagmorgen met de nachtboot Prins Hendrik te V i s a i n g e n aan, om per aanaluitenden sneltrein de reis naar Beriyn te vervolgen. W. Janisse, postlooper van Goes op Wolf&artsdyk, welke bodeloop binnenkort, door een postrit wordt vervangen, wordt met 1 Deo. a. overgeplaatst naar Oostburg. - In een veld, een eind buiten I e r a e k e, ia Maandag by het graven van gaten, om daarin boomen te planten, een menscheiyk geraamte gevonden. Over de herkomst er van ver diept men zioh te vergeefs in gissingen. Een onbekende ledige zeeboot zat Dins dagmorgen op de plaat onder S a e f t i u- gen aan den grond. Zonder hulp kwam zy te half een 's middags weder vlot en ver volgde toen haar reis Baar zee. Gedurende de vorige week werden van B r u i n i s s e verzonden 3200 ton mosselen naar Holland, België, Frankryk, Dnitsohland en Engeland. De prijzen bleven stationnair als een week vroeger. De aanvoer van mos selzaad bedroeg 400 ton. De pryzen varieer den van f 2.20 tot f 0.80. Maandagavond gaf te S1 u s in het hotel van mej. de wed. Beyaert de Brngsehe vym- phoniekring Kunstmin, onder leiding van den heer Osoar de Bussohere, een concert. Ongeveer een honderdtal belangstellenden, onder wie zelfs uit Aardenburg, Zuidzande, Nieuwvliet en Groede, waren opgekomen om het veel belovend programma aan te hooren. Dat de uitvoering daarvan de verwaohting >g overtrof, werd na afloop te kennen gege ven Idoor den burgemeester, die den heeren uitvoerders den dank dar aanwezigen bracht. Met dat oordeel zullen allen wel hebben ingestemd en zeker een volgenden keer, zoo mogeiyk, wcêr niet op het appèl ontbreken. Het was een genotvolle avond. LETTEREN EN KUNST. Galijk elk jaar geschiedt, stelt ook nn weder de heer G. H. J. van Bentham Jatting te Middelburg zyn ztadgenooten in de gelegenheid de voortbrengselen onzer schil derkunst te bewonderen. Als steeds is de collectie sohilderyen, tee- keningen enz., die men tot den 8 an December in den kunsthandel in de St Pieterstraat kan bezichtigen, met zorg en smaak byeengebraoht, daarby vooral het „elek wat wils" niet nit het oog verloren. Onder de 30 sohilderyen en teekeningen bevinden zich vele waarlijk mooie stukken, waaronder Gabriël'a heeriyke ondergaande zon, een fijn gevoeld en meesteriyk bewerkt avondje, stellig een eerste plaats inneemt. Zeer mooi is ook Breitner's aquarel Cavalerie de met groote zorg bewerkte huzarenpaarden, 30i? fijne schakeeringen van bruin. Karsen's Slootje is een zeldzaam fijngevoeld, met liefde geschilderd brokje gryze natuur. Bijna al het aanwezige werk is van bekende artisten. Men vindt er nog werk van Baatert, Te, Van Essen, Groenewegen, Haaxman, Nakken, Martens, V. Mastenbroek, Mesdag, H&rt Nibbrig, Offermans, J. F. Sohütz Sr. Smissaert, Steelink, Toorop, Van der Velden, Westerbeek Jr. en Voerman, terwyi ook onze stadgenooten, de heeren W. J. Schilt® en G. J. W. Nuys, vertegenwoordigd zynde eerste door twee mooie zeegezichten, de tweede door een Winteravond. Ten slotte zij varmeid, dat de beer Van Benthem Jutting zyn stadgenooten het voor recht heeft verschaft, naast veel ander mooi, dergeiyk werk, ook etsen van den bekenden, op de Paryache tentoonstelling zoo zeldzaam onderscheiden, Nederlander Storm van 's Qra- Gabriel psrl$ zou voor haar een nieuwe zyn. Ik geloot niet te veel te zeggen ik hare vertolking dezer party in een noem. Welk een zekere, zuivere intonatie en mooie, bescheiden voordracht; en welk een fraai timbre en volle fluweelach tige klank 1 Gelukkige zangeres die over zulke gaven beschikt. Heerlijk vau voordracht en rauanoeering aren de ariasNun beut die Fhtr das frissche Grün iem Auge zur Ergötzung dar en Auf starkem Fittige Schwinget sich der Adlerstolz; liöfaiyk en mooi van dictie het b6gin van h6t terzett In holder Anmuth stehn mit jungem Grün geschmitekt die wo gig ten Hügel da etc., etc. Ook de heer Jos. Tijssen, de bekende tenor der Neflerlaedsehe opera, heeft met de ver tolking der Uriel-pMllj goed voldaan, en bier- bewezen dat hy niet alleen als opera-, ook als concertganger vele verdiensten Zijn helder klinkend fenor-gelnid aangenaam aanen een enkele minder geluk kige intonatie buiten rekening latende, zy ook solist alle lot gebraeht voor de hy de Uriel-put^ heeft vervuld. Tot myn spit kan ik over het optreden van den heer Mctzmaoher nit Keulen niet gunstig oordeelen. Uit zyn voordraoht toch straalt weinig warmte. Zjjn manier van is beschaafd en zeker niet onmuzikaal, overigens kenmerkt het zieh door iets koels en iets droogs. Uitgezonderd de vertolking der aria Rollend in Sohöumendtn Wellen waarmede de heer Metzmacher wel sucees had, vermocht zyn zang dan ook weinig indruk te maken. Of echter deze basparty wel voer den heer Metzmacher geschikt was, betwyfel ik zeer, want zyne lage tonen kwamen my nog al klankloos voor. Het koor heeft zich, als naar gewoonte, met toewgding van hare, ditmaal niet zeer zware, skweten. De attaeoa's waren doorgaans vast en zeker en de nuanceering viel te loven. Hinderde my vroeger meermalen bet veelal domineeren van enkele basstemmen, ditmaal was dit byna niet het geval. Ook de klank ontwikkeling der tenoren vond ik fraaier dan vroeger. Tot myn genoegen zag ik in het mannenkoor eenige nieuwe krachten. Ook over de orkestbegeleiding kan ik met lof gewagen. De zeer dankbare „trekjes" voor fluit, oboe, clarinet, fagot eu hoorn werden artistiek weergegeven, en de subtiele samen klank v&n eenige dezer instrumenten was dik wyis verrassend mooi. Het strijkkwintet, waar aan nu juist in deze partitie niet zoo'n zware taak is toebedeeld, ontwikkelde een goeden klank en was stipt volgzaam in het begeleiden der solo's. De heer Gleuver, die zyne uitvoeringen steeds zoo consciëntieus mogelijk voorbereidt, kan ook weder op dit concert met welgevallen terugzien. Het warm applaus na het slotkoor was dan ook een welverdiende hulde. JAN MORKS. méssém

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1