MIDDELBURGSGHE COURANT.
Donderdag
15 November.
FEUILLETON.
N\ 270.
143° Jaargang.
1900.
Middelburg 14 November.
DE VROUW IN 't ZWART.
Dese courant verschijnt d a g e 1 y k a, met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prfls, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer
Middelburg 14 Nov. 8 u. vm, 48 gr! 12 u. 52 gr.
av.4n.51gr J.Verw. mat. W. wind bew. weinig v.v.t.
Agenten.
Te Zierïkzee: A. C. dï Moou; te Tholen: W. A.
vam nuuwimhuijzim.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten on
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groot© letters naar de plaats die zy innemen.
Tot de plaatiiug vam advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ie uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DE LA MAR Azn.„ N.Z. Voorburgwal 266f Amsterdam.
OE RIJKSMIDDELEN
biyven gunstig vloeienOetober toeh gaf
t 380.000 meer, verdeeld over byn* alle groe
pen. De direote belastingen gaven f 140.000
meer, gevolg van een kleine staging by grond
belasting f 99.000), personeel f57.000),
bedrijfsbelasting (-j- t 52.000) terwRl de ver
mogensbelasting f 77.000 daalde.
Het recht op de mgnen, dat reeds in de
vorige maanden boven het totaal van 1899
was geklommen, gaf in October nog eens f 2133
en staat nu f 3500 boven de raming, wellicht
een gevolg van de wat krachtiger exploi
tatie in verband met den kolennood.
Ook de andere direote belastingen toonen
aan het einde der 10 maanden vooruitgang.
De invoerrechten zijn in Oetober f 18.000
gedaald, iets dat niet goed te verklaren is,
waar de handel geen byzondere stremming
beeft ondervonden.
De acofjnzen gingen ia totaal voornit, maar
niet regelmatig sniker daalde f 7000, wyn
f 4000. Maar voornit ging gedistilleerd, zelfs
met f 75.000, zont f 1000, bier f 6000 en ge-
slaoht f 41.000. De groep is in de 10 maanden
byna 18 tón hooger, waarvan 1 miljoen voor de
sniker en 77i ton voor het gedistilleerd.
Da indirecte belastingen gingen mede voornit,
zonder dat de aueeesie daartoe het hare bij
droeg. Deze gaf zelfs f 14.000 minder. Maar
het zegel steeg f 23.000, de registratie f 107.000,
de hypotheek i 6700.
De domeinen steun nog onder den invloed
van de afsohaffing der tollen en gaven f 105.000
■ie een zeer groot aantal gegevens verzameld*
maar zioh jniat cp grond daarvan onmachtig
verklaard om aan het tweede gedeelte der
opdracht gevolg te geven, om nl. zelfs maar
in. groote omtrekken een regeling aan te geven
voor genees-, heel- en verloskundige armen-
praktyk sooals die in het algemeen zou kun
nen worden toegepast.
Wel heeft het omvangryk onderzoek der
commissie er toegebracht het wensoheiyk te
achten, dat van regeeringswege een nauwkeu
rig onderzoek worde ingesteld naar de wyze,
hoe in alle bijzonderheden de geneeskundige
armenzorg in de afzonderiyke gemeenten ge
regeld is, ten einde nit iedere regeling in de
eerste plaats en zoodra mogelijk verwyderd
worde al hetgeen daarin komt, strydende met
wetteiyke bepalingen en opdat al hetgeen
geheel of voor een groot deel ten bate komt,
ook van de meer of minder gegoede bevolking,
by eventueels beoordeeling niet langer de
officieels qualiScatie worde toegekend van
geneeskundige verzorging voor de armen.
De algemeens vergadering, zioh vereenigende
met dien wenteh, heeft aan het hoofdbestuur
opgedragen dien aan de regeering bekend te
maken, van welke opdracht het zich heeft
gekweten door het bovenstaande aan den
minister van binnenlandsche zaken mede te
deelen.
De posteryen gingen f 53.000 voornit, en
syn nu f 582.000 hooger. Maar de raming is,
toen dit middel de laatste jaren een sterke
neiging tot vooruitgang toonde, te veel opge
zet. Er ontbreekt over de 10 maanden nog
f 20.000 aan M/„ der raming. De telegraaf
gat f 8000 meer, en is totaal f 91.000; voor
dezen tak van dienst is de raming wat mati
ger, zoodat er over de 10 maanden een surplus
is van f 58.000.
Van de andere middelen gaven de loods
gelden f 18.000 meer. Geen wonder waar
Rotterdam in Oetober voor het eerst Antwer-
p en heeft gealigen 1
GENEESKUNDIGE HULP AAN
BEHOEFTIGEN.
Ia opdracht van de algemeene vergadering
der Jfederlandsche Maatschappij tot bevorde
ring der Geneeskunst heeft een commissie, be
staande uit de heerendr H. P. Kapteyn, dr
G. W. Bruinsma en dr M. W„ Pynappel, een
ingesteld naar de wyze, waarop van
ige voor geneeskundige hulp aan
wordt en behoort te worden ge-
Biykens het rapport heeft de commis°
Haar het Amerikaanseh,
vam
W. STEVENSON.
Het was op een reis van Chicago naar
New-York. Ik bad het my 's avonds in een
hoekje van den coupé gemakkeiyk gemaakt
en nachts werkelijk lekker geslapen. Toen
ik wakker werd, bemerkte ik, dat onze 1
stil stond. De conducteur zeido my, dat er
niets buitengewoons was, 't was een heel
gewoon oponthoud aan een klein atation. Na
my in den toiletwagen gewasschen te hebben,
giog ik iets gebruiken in den ontbytwagen,
en daarna begaf ik my op bet platform, om
eenige beweging te nemen.
Dé maebinist zat alleen te wachten. Ik ging
naar hem toe en begon met hem over de
looomotief te praten. Ik bood hem een si
aan, die hy dankbaar aannam, en ging i
hem zitten. 'tWas een knappe man van onge
veer veertig jaar, met een vriendeiyk niteriyk
en het scheen hem genoegen te doen, my
attent te maken op alle ventielen, hefboomen
en andere zichtbare msebinedeelen, die alle
praehtig blank waren gepoetst. Een machinist
is even trotioh op zjjn wel onderhonden loco
motief als een flinke huisvrouw het maar kan
ago óp haar zindelijke woning. Ik keek naar
ORANJE-MECKLENBURG.
Met vnrigen yver wordt sinds eenige degen
in sommige bladen, die bevreesd zyn voor het
uitsterven van den Oranje-naam, de vraag be
handeld, welk Huis eventueel ten gevolge van
het huweiyk der Koningin met een Hertog
Meoklenburg-Sohwerin san de Regeering
:omen. De kiesohheid zou er niet by ge-
i hebben, als deze dieusiie nog wat were
En als het blad, dat het eerst de
quaestie geopperd heeft, eerder gedacht had
aan de rede, door den heer Farncombe
by de grondwetsherziening gebonden
aangehaald, dan ware de heele discussie mis
schien achterwege gebleven.
Er is nl. geen quaestie van, of door de
Troonopvolging in de vrouweiyke Ujn,
onze grondwet aangenomen, biyft de
in het Huis van Oranje, waarnit door het
huweiyk met een Meoklenbnrger het Huis
van Oianje-Mecklenburg kan voortspruiten,
maar waaruit de Kroon niet in het Huis
Mecklenburg wordt overgebracht.
Ook zy, die door De Standaard aangemaand
worden eerbiedigiyk te willen buigen voor
wat God gedaan heeft, kunnen met gerust
geweten Oranje Boven! hopen wjj tot in
lengte van dagen, blijven roepen. Vad
EEN GEGROND BEZWAAR.
dikwyis geplaatst worden en hun zelfs per
advertentie de voorkeur wordt aangebof
i ik dat, suafc al mjjn sympathie voor hun
een onrechtmatige achteruitzetting van
Hollandsohe jongelui. Daarby bomt, dat
nu velen uitgelokt zullen worden hierheen te
komen, hetgeen voor verreweg de meesten wel
een teleurstelling zal zyn."
UIT STAD EN PROVINCIE.
Wy herinneren de kiezerb voor de Kamer
van koophandel en fabrieken te Middelburg
aan de stemming, die Vrgdag a. moot plaats
hebben voor zes leden van dat college.
De ervaring, nog niet zoo lang geleden op
gedaan, heeft geleerd dat men in den laatsten
tyd ook bg deze verkiezingen bloot staat aan
verrassingen.
men weet ook dat er weer oen toeleg
wordt gesmeed om den heer W. J. Sprenger
nit dat college te verwyderen.
Waarom
Wy weten het niet.
zyn niet genoemd.
Hen, die daartegen syn en dit
onlangs een groot aantal kiezers te
op hun hoede zjjn.
De gelegenheid tot inlevering van stem
briefjes is geopend op genoemden Vrydag van
des morgens tien tot des namiddags een uur
in het raadhuis.
Iu de H. S. Crt. maakt iemand de volgende
opmerking
,Toen dr Leyds e. a. per advertentie plaat
sing vroegen voorjuitgeweken Transvalere, kou
ik my dat van hun standpunt begapen, maar
dacht niet dat er aan dat verzoek veel gevolg
zou gegeven worden, daar daardoor een groote
onrechtvaardigheid zon begaan worden tei
over de veie niet uitgeweken Hollanders, die,
hoewel dikwyis bekwaam en yverig, nog
moeiiyk een eenigzius loonend baantje kunnen
krygen. Na ik eohter zie, dat de uitgewekenen
de beide dynamometers, waar de blok tnssehen
hing, en toen viel mijn oog ook op iets
eigenaardigseen witten nachtvlinder achter
een glas met vergalde randjes.
- „Hangt dat daar als sieraad f" vroeg ik
nieuwsgierig.
De machinist glimlachte. aNu ja", Ant
woordde hy, „eedeelteiyk ook als sieraad,
maar meer nog als een herinnering. Ik
dien nachtvlinder daar achter een stnkje
geplaatst, omdat hy my en ongeveer 250
andere mensohen het leven redde."
„Maar hoe is dat mogelijk vroeg ik
verbaasd.
- „Als u er aardigheid in hebt de geschie
denis te hooren, dan zal ik ze u vertellen.
Ik geloof, dat wy er nog wel tyd toe hebben."
Vol verwachting'keek ik den machinist aan,
en hy begon:
„Het is nog niet zoo lang geleden;
't voorjaar was het een jaar geweest. Ik
met dezen trein en ook op deze zelfde loco
motief. MQn stoker was dezelfde, dien ik na
nog heb, Jim Meade. Hy staat daar by den
kolenwagen. Jim is een goede kerel, maar
zeer bygeloovig, hij gelooft aan spoken, dxoo-
men en teekens. Ik placht vroeger om zijn
fantasieën te lichen, maar tegenwoordig,
ik mij niet meer zoo vroolijk om hem,
tegenwoordig niet meer, sedert wij de vrouw in
het zwart bobben gezien. Dat kwam namelijk
zoo: Wij zonden ongeveer éen uur in den nacht
van M. vertrekken en moesten tegen zes nar te S.
aankomen. Er woedde dien naoht een vreeie
publiek, dat iu grooten getale aanwezig was,
toonde zioh zeer dankbaar.
Een strykorkeat zorgde voor de noodige
afwisseling en een geanimeerd bal besloot
den avond.
De proef met de oesterteelt in de
Westersohelde heeft tot resnltaat dat
de oesters goed gegroeid doch niet vet zyn.
Voortsetting van onderzoekingen in het vol
gende jaar zal beter in staat stellen om een
oordeel te vellen over de geschiktheid van
bet water in verband met de weersgesteldheid
van den zomer dan na éan proefjaar mogelijk is*
Morgen, Donderdag, wordt in den
schouwburg alhier door het Eollandsoh
Tooneelg ezelschap, onder directie van den heer
A. van Lier te Amsterdam, opgevoerd het
blüspel Kruimeldam in Darijs, een klacht die,
het schijnt, iu de hoofdstad en op eenige
plaatsen in ons land nog al opgang
gemaakt.
De bij liet 3 a regt. M. benoemde majosrz
F. J. G. ten Raa en A. E. Roest van Limburg
komen reep. te Bergen op Zoom en te Mid-
e 1 b n r g in garnizoen.
Voor het examen in de vrye en
oefeningen der gymnastiek zyn te Venlo ge
slaagd de heeren K. J. Heg boer en H. Krijn,
beiden van Middelburg.
Iu de St. Ct. van heden, no. 267, zyn
opgenomen de gewyeigde statuten van de
Beherpschnttersvereeniging Timing en te Vli fl
ing e a.
Dinsdagnacht arriveerde te V1 i s s i u-
gen met den sneltrein van 11.13 uur, komende
van Potsdam, de hertogin van Albany met
gevolg, om met de nachtboot Koningin Regen
tes naar Engeland over te steken.
Dinsdagavond gaf de gymnastiek- en
sohermvereeniging Volharding te Goes inde
schouwburgzaal der sociëteit Van On{.
ten vry eene voor bet publiek toegankeiyke
soirée.
Vrye oefeningen, springen met de ringen,
schooloefeningen aan dubbel rek en keuroefa-
ningen aan enkel rek werden afgewisseld door
komische voordrachten en de uitvoering van
een biyspal.
Een en ander liep goed van stapel en bet
lijke storm, die 'savonds al begonnen
Toen ik my tegen middernacht naar
wachthuis begaf, kon ik op mgn
biyven staan, zóo woei het. Het wacht
huisje schudde op zgn fondamenten, het gehuil
den storm was akelig om aan te hooien,
Jim w«b present en alles was klaar voor de
reis, zoodat ik, na mijn maehinistenpakjeaan-
getroBken te hebben, naar de machine ging,
ze voor het vertrek nog eens te oliën. Ik
was na zeker dat alles in orde was. Toen wy
in den wagen zaten, hoorden we, hoe de regen
door den stormwind togen de ruiten werd
gezweept. „Dat wordt me een reis, Frank,
e Jim. „Ik won, dat we maar goed e
wel te S. waren." Ik lachte. „Wat maakt
je zoo bang, Jim?" vroeg ik hem. „O,
antwoordde hy. „ik voel zoo iets benauwends,
'tis my te moede, als zou er iets vreeseiyks
gebeuren, ik ben er mat vau in mynbeenen.
Ik laohte weer. „Je zult onderweg nat ge
worden z^n, Jim", zeide ik, „en verdér is het
builen van den storm werkelijk niet bemoedi
gend." Om de waarheid te zeggen, ik was
zelf ook wel een;beetje gedrukt, al stak ik met
do opmerkingen van Jim dan ook de gek.
Het was een lange trein met tamelijk veel
passagiers, die bgna allen sliepen. Vroeger
was het my altyd een angstig idee, dat ik
voor het leven van honderden menschen ver-
antwoordeiyk was, maar later sleet dit af. In
dien naeht eohter was ik meer dan ooit
en ongerust. Als do vreeoelybe stoi
een wisselwaohter onvoorzichtig had
Uit Z i e r i k z e e sohryft men ons
In de Maandagavond door het departement
Zieriksea der Hederlandsche Maatschappij tot
bevordering van Nijverheid gehouden verga
dering werd mededeeling gedaan van de be
noeming van den heer Cb. W. Vermeys tot
voorzitter in plaats van den heer A. H. W.
van der Vegt,die zioh wegens zyn vele bezig
heden genoodzaakt had gezien zyn presidium
te leggen. De nieuwe voorzitter sprak
den wenach uit, dat het hem gegeven moobt
zyn het departement in dencelfden bloeienden
toestand te behouden, waartoe zyn voorganger
het gebracht had. Voor dit winterseizoen was
het hem reeds gelukt alle spreekbeurten ver
vuld te krygen.
Iu deze vergadering werd behandeld het
rapport der daartoe door het bsstuur benoem
de commissie betreffende de werklieden-
pensionneer ing.
Geiyk vroeger is medegedeeld, was in eene
vergadering, in dit voorjaar gehouden naar
aanleiding, van de bespreking der zaak door
mr J. P. Gau, eene motie aangenomen, waar-
het departement zich voor verplichte
staats vei zekering verklaarde, maar wilde
beproeven, of er, in afwachting dat dit ouder-
wetteiyk geregeld werd, niet reeds dade-
ïyk iets voor de werklieden in deze gemeente
iot stand te brengen, eu daarom aan de
commissie de beantwoording dezer drie vragen
opgedragen hadlo. of er met behnlp van
andere vereenigingen niet een peusioenver-
zekering op wiskundigen grondslag in deze
gemeente was tot stand te brengen2o. welke
bydragen daarvoor door de werklieden betaald
moesten worden; en 3d. hoe die verzekei
by vertrek naar elders te oontinueeren
Het rapport der commissie nu kwam tot deze
concluaigmlo. De bestaande werkliedanver-
eaniging Onderling Hulpbetoon, die nH reed/
uitkeeringen deed by ziekte, tijdelijke en blij
vende invaliditeit, was daartoo de meest s
gewezene. zy verleende een wekeljjksehe ult-
keering by ziekte en tydeiyke invaliditeit van
f 3.60 'sweekB ea b8 biyvende eene faculta
tieve die evenwel door de leden langzamer
hand als een recht besohonwd ging worden
van f 1.80. By bejaarde werklieden werd
de laatste vanzelf sone onderdo mapeueto neer
Door een kleine verhooging der contributie
zou nu, biykens de statistiek der vereen^
over de laatste 14 jaren, aan alle leden boven
70 jaar eene nitbeering van f 1.80 's weeks
knnnen worden verleend. Deze berustte even
wel niet op wiskundigen grondslag maar wel
zon de vereeniging de geweasehte zekerheid
kannen verschaffen voor al de leden tnssehen
18 en 25 jaar, door 5 cents van hunne weke-
lyksche contributie (van 15 cents) te besteden
tot bet slniten van verzekeringen door mid
del van jaarpremiëu by het Nederlandsche
Werklieden fonds tot bedragen van f 2 a f 3
wekeiyksch pensioen.
De eonelnsie waslo. Dat dns voor werklie
den van 18 tot 25 jaar eene pensioen verzekering
op wiskundigen grondslag was te verbogen,
voor de oudere (tegen die zelfde bfldrage)
niet. 2o. De webeiyhsohe bidrage zou, als
boven gezegd is, 5 cents bedragen. 3o. By
doorbetaling dier bydrage kon ook by ver
trek naar elders het pensioen verzekerd biyven.
Het rapport werd bestreden door de heeren
P. O. Olivier en dr A. van der Hoeven op
grond van de eyfers, van het ondersoheid,
gemaakt tnesohen de leden beneden en boven
25 jaar, het eerst nitkeeren op zeventig jarigen
leeftyd, het risico voor de vereeniging Onder
ling Hulpbetoon en het onvoldoende van den
wiskundigen grondslag;
He-o werd verdedigd door de leden der
commissie, de heeren Vermeys, mr Gau en J.
A. de Bruine. De laatste verklaarde vau een
ander standpunt uitgegaan te zyn dan mr J.
C»u, daar hy voorstander was van ver
plichte ouderdom s^erzekariag, afgescheiden
van armenzorg, maar toch het rapport als
rapporteur te hebben onderteekend, omdat, in
afwachting eener geweasehte wettelijke rege
ling, aldus reeds nu iets ten nntte der werk-
i werd verricht, en niet alleen voor de
jonge leden eene verzekering werd gesloten,
by aanneming van het voorstel het aantal
van Onderling Hulpbetoondat eene uit-
keering voor blijvende invaliditeit en ouder-
ontving, terstond van 9 tot 17 kon wor
den vermeerderd.
De eerste conclusie, waarover alleen gestemd
werd, werd met algemeene stemmen aange
nomen en daarop besloten het rapport toe te
zenden aan het bestuur van Onderling Hulp
betoon, opdat dit daaraan het gevolg zou geven
dat het het meest wecseheiyk achtte.
De voorzitter bracht daarop aan de com
missie den dank der vergadering over voor
door haar geleverde, in '6 byzonder aan
drie leden, die zieh met het eigeniyke voor
bereidend onderzoek belast hadden, de heeren
mr J. P. Gau, J. A. de Bruyne en J. Gionde,
voorzitter van Onderling Hulpbetoon.
of als er eens iets aan de ljju was gekomen
By deze treinen moet men zich vry wel geheel
ie waakzaamheid der beambten,
want om stipt op tijd aan te komen, moet men
vaak zoo snel rgden, dat men een signaal eerst
'en, als men er dicht by is. Maar ik
mijzelf nit om myn vrees, toen ik den
trein aankoppelde en my vervolgens nogmaals
overtuigde, dat alles in de beste orde was. Ik
myn plaats in op de machine, de bei
ik trok aan de stoomfluit en sissend en
blazend zette daarna de locomotief zich in be
weging. In naeht en storm snorde de
voort over de iyn, langs wachthuisjes en
naal-Iichten. Met een dof, rollend geluid
passeerden wy een lange spoorwegbrug. Dan
giugem we voort, tnssehen benvels door,
een eigenaardige echo gaven by hot schrille
fluiten van onze locomotief. Ik deed het
ventiel wijd open, en het stooten en steunen
veranderde in een rythmiecb zoemen, want de
oude machine deed haar best; wy deden vyftig
mijlen in het nur. Jim zorgde uit-
voor het vuur. Het bleef ontzettend
zonder de lichten van de machine
we geen hand voor de oogen hebben
zien.
By het eerete station, waar wg water in
namen, verzekerde ik my, dat alles in orde
was, terwyi Jim het electrische bovenlicht
onderzocht. De weg was veilig tot de volgende
halte, en de reis ging verder. Het werd zoo
mogeiyk nog donkerder, het begon nog hevi
ger te stormen en te regenen. In den ons
NATUURKUNDIG GEZELSCHAP TE
MIDDELBURG.
In de eerste vergadering, in dit seizoen door
bovengenoemd gezelschap, in een der zalen
van de aoeieteit St. Joris alhier gehouden,
behandelde dr J. L. Hoorweg nit Utreoht:
De eleotrieiteit in het leven der dieren."
Spreker begon met te wijzen op ie aanlei
ding tot de ontdekking van de galvanisohe
stroom, namelyk het zieh eontraheeren van
een kikkerpoot, tengevolge vau het iu de
nabyheid aanwezig zyn van een electriseer:
machine.
Dit feit was voor Galvani een aanleiding
om versohillende proeven te doen en daarby
vond by toevallig, dat een kikkerspier, opge
hangen met een koperen haak aan een yzeren
hek, door aanraking met iat hek, zioh con
traheerde. Zóo ontstond het begripdieriyke
omringenden nevel konden wy niets meer
onderscheiden.
Maar toeh door nacht en regen zag ik
plotseling rechts voor ons eea'reusachtige .'ge
stalte, de gestalte van een vrouw in een langen,
zwarten mantel, die in den wind scheen te
fladderen 1 Zij zwaaide met groote, spookachtige
in anelle, wonderiyke bewegingen, en
ik ontsteld een stap achterwaarts deed,
verdween de gestalte na een laatsten zwaai
armen. Ik was te ontsteld om de hand
ar uit te steken naar het stoomventiel.
Het volgende oogenhlik zeg Jim, die weer
eens naar het vuur gekeken had, my aan;
„Frank, Frank", riep by uit, „wat is er
Ik antwoordde niet, myna gedachten hielden
zich te zeer bezig met de wonderiyke ge-
rite, die ik gezien had.
wy naderden nu Roek Creek, waar een brug
rer eeu diepen stroom lag. Ik voelde my
buitengewoon ongerust. Wg gingen een bocht
om en zouden zeer spoedig by Roek-Creek-
station zyn, dat niet meer dan een myi van de
brug verwyderd was. Toen wy bet station pas-
keek ik jotat naar den dynamometer,
r ik keerde my dadeiyk om naar Jim, die
luiden gil uitgestooten had. Ontsteld, met
mond wyd open van schrik, wees by met
bevonden vinger iu de duisternis.
Daar was zy weer op da iyQ, de spookach
tige donkere vrouwengestalte, dnideiyk zicht
baar in het licht, dat van de looomotief op
de iyn viel, daar was zy weer, nu eens
bewegingloos, dan weer ronddraaiende in een
