MIDDELRURGSCHE COURANT Donderdag 4 October. Verschillende Berichten. N°. 234. 143° Jaargang. 1900. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.—. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 8 Oct. 8u. vm. 56 gr. 12 u. 55 gr. av.4n.55gr.F.Verw.m.N.W.windbew.reg.ger.afn.in t. Agenten. Te Vlissingen; C. N. J. db Vet Messba&hj if Goes: A. C. Boltjtt, firma Wed. ni Jokse. Advertentiè'n20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten e» Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 3 October. STEENKOLEN. Naar aanleiding van de in ons vorig uom- mer, uit het Hbld overgenomen circulaire, door de directeuren der Steenkolen-Handelsvereeni- ging te Utreoht gezonden aan hare afnemers omtrent de levering van huisbrandkolen in de komende wintermaanden, ontvingen w§ bet volgend schreven. Mynheer de Redacteur l Hoewel niet gaarne een oonrant gebruikend om te spreken over „zaken", moet my toch een enkel woordje van het hart naar aanleiding van het, in uw no. van 3 dezer overgenomen, stukje nit het Handelsblad. Ik bedoel het epistel van die brave Steenkolen-Handelsveree- niging, alias „het syndicaat" Wat een aan eenschakeling van enfin laten we maar zeggen „onjuistheden". „De pryzen der kolen zyn met de verbrui kers geregeld", voor industrie wel zeker, maar hoe gaat het met handelaars Wat zegt u er van als u iets koopt „per oontraot" voor f 99.50 en men krijgt een maand later een brief thois dat er zoo goed als niets is te krygen, wel een „ander soort" maar dan a t 121.50 of nog een mooier a t 128En weer een maand later„ja nn zyn ze f 7 dnnrderWilt u die dare niet, nu dan krygt u niets of u kant „in nw eigen belang" nog wel langer wachten want 1 October zyn de pryzen nog eens f 5 of f 7 of de hemel weet hoeveel hooger Zoo ongeveer spreekt de syndioeatsman. En dan verbazen zich die brave heeren dat wy, handelaars, onze prysoonranten regelen naar hnn vreemde allures! Want de levering moet aan de heeren worden overgelaten; zy behouden zioh voor soorten te leveren die beschikbaar zyn, d. w. z. die nn 't best kannen worden gespuid byvb. van f 117 of f 130. Of het f order zyn of noten of stnkken, dat hindert de heeren niet. Daarom maar gepreekt dat de schuld aan die handelaren ligt, die ze voor een prikje franco station de bolevpryzen zijn niet hooger, alleen de kooplni z£jn afzetters! Het is jammer dat de steenkolenvereeniging ook niet „gratis" kolen levert; men zou haast meenen dat dit er zoo hij hoorde. Onder dankzegging voor de plaatsruimte, hoogachtend, Uw. dw. A. Y. A. LOOIJEN. Middelburg, 3 Oct. 1900. Dr Schaepman over samen werking. Iu het tweede nommer van zyn Chronica over staatkunde en letteren geeft dr Schaepman zyn gevoelen weêr over samenwerking. In zeer algemeenen zin, zoo schrijft hy. Het komt mg namelijk voor, dat men het bespreken van dit punt niet genoeg de zeer verschillende en zeer uiteenloopende din gen, die door dit éene woord kunnen worden beteekend, uit elkander houdt. Samenwerking tnssehen staatkundige par- tyen kan plaats hebben bfi de stembus en, daar nn vooral over de Tweede kamer der Staten-Generaal gehandeld wordt, in de I Tnssehen deze beide soorten van samen werking kan verband bestaan. Wanneer de aan de kiezers voorgestelde programma's en beginselen tnesohen verschillende groepen of partyen tot samenwerking voeren, dan wordt de samenwerking der gekozenen min of meer plicht. Het geval kan zieh echter ook voordoen, dat de een of andere groep, in de Hamer, zich gedrongen ziet tot samenwerking met die zy op haar algemeen programma by de stembus bestreed. De samenwerking by de stembus moet ech ter ook in twee soorten worden onderschei den. Deze zynde samenwerking by de algemeene, door de Grondwet gen verkiezingen en die hy toevallige verkiezingen, als noodig worden door het aanvaarden eener bezoldigde Staatsbetrekking, of door de on- itentenis van het benoemde lid. Alleen aan de laatstgenoemde toevalligheid hebbenwy bier te denken. Het'is steeds meer en meer zede geworden om na de benoeming van een Kamerlid tot een Staatsambt, in 't geval dat dit lid een nieuwe eandidatuur aanvaardt, geen politieken stryd te voeren. Biyft dus alleen het geval van ontstentenis door over- lydeu of bedanken. Zeer terecht heeft men opgemerkt, dat toevallige verkiezingen niet altyd door partyyeroohil, maar ook door andere omstan digheden worden beheerseht. Voor de blikkeiyke meerderheid kan het winnen van een zetel beteekenis hebbenvoor de oogen- blikkeiyke minderheid zal somtijds het tegen deel waarheid zyn. Nn art. 85 van de Grond wet bestaat kan men om de vier jaren op een aftreding, vernieuwing, verwisseling van het ministerie rekenen. Tnaschentydsohe crisissen in 't leven roepen, onder 't faveur van een toe vallige omstandigheid een regeering verzwakken is niet altyd beleid. Het is aar een nood. wapen. Onthouden loont hier soms meer kracht dan werkzaam optreden. Daarby komen by zulke verkiezingen dikwyis de plaatselijke omstandigheden op voorgrond en zyn zelfs vaak beslissend, 'j een algemeene verkiezing moet eene party, die beginselen belijdt, naleeft en voor staat, haar kleuren vertoonen. Dit vordert niet haar waardigheid, maar haar bestaan. Zy kan niet anders of zy moet trachten haar invloed, haar kracht, haar heteekonis te ver- hoogen. Zy moet dus pogen het getal baser leden in de Volksvertegenwoordiging te ver meerderen. Ook het getal harer geestverwanten, van hen, die by diepgaand verschil van meening over hooge beginselen, toch hare medestanders en medestryders zyn. Alleen dan, wanneer het veraebil van meening vragen van leven en karakter zon raken en men das niet meer van geestverwantschap kon spreken, zou hier van samenwerking geen sprake meer zyn. Wat hier met vragen van leven en kzrakler bedoeld wordt is niet duister. Een party, die als een vaste leuze in hsar staatkundig program de lens verheit„Tegen Rome" kan nooit onder onze geestverwanten worden ge teld. Er kan sprake zyn van een toevallig samengaan, een toevallige ontmoeting, een samengaan onder de een of andere bedrei ging, tot het een of andere zeer bepaalde doelvan een samengaan nit geestverwant schap nooit. Men zal zeggen ik wil hier de zaak maar dadelgk even aanraken dat nit een ïybe samenwerking by de algemeene zingen geen ander praktieseh besluit te trek ken is danhet uitgaan op ministerieel avon- iur, het veroveren van de zetels achter de oeue tafel. Dit is toch slechts gedeelteiyk waar. Ook al oet men toegeven, dat het in den grond der mk niet anders kan zyn. Maar met dat al biyft het eerste doel en is het eerste doel: vermeerderen, versterken van invloed. Misschien heeft men dit in 1897 een weinig nit het oog verloren en het uitgaan op ver overing te luide uitgesproken, volgens enkelen uitgegalmd. Ik zou hier onbewimpeld in stede van „men" ik zeggen, indien ik alléén de schuld droeg. Maar alles en allen droegen de schuld, daarom de les ia er, laat ons behartigen. Laten wy ons ook niet nit het veld laten slaan, omdat de te geweldige ival op een nederlaag nitliep. Ook de oude wilde Steinmets heeft znlke wederwaardig- in ondervonden, maar die wederwaardig- in bleken In verdere dagen niet altyd rampen. Do slag by Colombo y-Nouilly van 14 Aug. 1870 had, volgens Moltke, keine TropMen aufzuweisen, maar zy werkte toch tot den einduitslag mede. Zoo is het, men behoeft er Du Verdy de Verdois in zyne fraaie opstellen in de Deutsche Rundschau maar op na te lezen, ook in 1866 met den ouden Steinmetz geweest. j herstemmingen, nit de eerste algemeene stemming volgende, blfift de regel der geest verwantschap gelden. Maar ook hier kan de andere vraag over het meerder of minder kwaad zich doen hooren. Waar van geestver wantschap geen spraak is, daar kan onthou ding plicht wezen of keuze ten bate van het minder kwade gebiedend noodig zyn. Een vraag van allerlai omstandigheden. Maar dit is geen samenwerking. Even weinig als er spraak is van samenwerking wanneer in het een of andere kiesdistrict een niet onbe- langrijke minderheid den doorslag geven kan ten bate van het een of ander deel eener ver- de, in zieh zelv' verdeelde meerderheid. Ook hier voornamelijk vraag van meer of Een laatste vraag over samenwerking ontstaan by kamerontbindingen. Maar deze vraag hangt in haar beslissing van niet weinig andere vragen af. Geldt het hier enkel punt van Staatsbeleid Geldt het geheel beleid Voor de eindbesluiten de samenwerking zyn deze zaken van hoog belang. Beginselen W§?en op den voorgrond staan. Maar ook andere overwegingen kunnen en moeten gelden. als rapporteur over de ongevallenwet weken lang dag aan dag moest spreken en dat de grootere helft van de 190 kolommen door dr Enyper san dit éene wetsontwerp gewQd waren. Voorts dat men, om een juist oordeel te vellen, niet per lid, maar per groep da rekening opmaken moest en dat dan de anti- revolntionnaire party zou blijkeD, in plaats van den nationalen tjjd verspild te hebben, integendeel op den lof der bescheidenheid aanspraak te mogen maken. Als groep vooral biyft, zegt het blad, het record onbetwist staan op da rekening der sociaaldemocraten. Omtrent het wetsontwerp tot regeling van de samenstelling der landmacht is door de commissie van rapporteurs eindverslag uit gebracht. Daarin verzoekt zy de regeering voor de openbare beraadslaging aan de Kamer de bevindingen mede te doelen van de Ned. commissie, die de legermanoeuvres in Zwitser land heeft by gewoond. Voorts dringt zy aan op meer volledige inliohting aangaande de uit komsten, verkregen met de verkorte eerste oefening van ongeveer 8 maanden by de in fanterie, door overlegging van de rapporten der regimentskommandanten en ook der hoogere militaire autoriteiten. benöëmingën"ENZ. By kon. beslnit is hy 'sryka archief in Groningen benoemd tot adjunct-commies P. G. Bos, te Groningen; is in rang en ouderdom van rang overge- by het wapen der inf. van hef leger te lande de tweede-lnit. der inf. F. J. Nis, bestemd voor den dienst in N.-I.; ie by het dep. van waterstaat enz. bevor derd tot referendaris mr H. A. Hooft, thans hoofdcommies. Blijkens een telegram van den gouverneur- van Nederlandich-tndië, van 1 Oo- 1900, wordt de gouvernements-koffie- op Java voor dit jaar thans geraamd op 221.000 pikols- Vrydag verleent de minister van bniten- landrche zaken geen audiëntie. UIT STAD ÉN PROVINCIE. De St. Ct. van heden, no. 231, bevat de beschouwingen, door den direotenr v centrale bureau voor de statistiek, n trekking tot de toeneming der bevolking, hare territoriale verspreiding en de numerieke verhouding der beide geslachten, vastgeknoopt aan de in de St. Ct. van 25 September jl. no. 224, medegedeelde voorloopige uitkomsten van de achtste algemeene volkstelling, mede in verband met de uitkomsten der vroegere volkstellingen. Uit deze beschouwingen blijkt o. a. de absolute getalsterkte der bevolking van Zee land. Deze bedroeg tijdens de volkstellingen van 1 Jan. 1830137.262, 67.059 m. en 70.2 1 Jan. 1840151.358, 74.089 m. en 77.2 19 Nov. 1849160.295, 78.836 m. en 81.459 vr.; 31 Deo. 1859166.112,81.411 m. en 84.701 vr.; 1 Dee. 1869: 177.569, 87.174 m.en 31 Deo. 1879188.591, 92.554 m. en 96.037 vr.31 Deo. 1889199.234, 98.270 m. en 100.964 vr.; 31 Deo. 1899216.293,106.928 m. en 109.365 vr. Voor het geheele ryk waren deze getallen: 2.613.487, 1.278.046 m. en 1.335.441 vr.; 2.860.559, 1.401.004 1.459.555 3.056.879, 1.498.811 1.558.068 3309.128, 1.629.035 1.680.093 3,579.529, 1.764.118 1.815.411 4.010.200, 1.981.520 2.028.680 4.511.415, 2,228.487 2.382.928 5.103.431, 2.520.157 2.583,274 By de laatste volkstelling verklaarden boven- ien 130 mannen en 28 vrouwen werkelijk woonplaats te hebben binnen het ryk, zonder dat evenwel de gemeente, waarin zy woonden, is kunnen worden vastgesteld. Met ingang van 5 dezer zgn benoemd Zeeland tot kommies der 4e klasse by 'sryka belastingen: C. R. Janssen te Overslag, W. LeeuwenburghteHeinenoord, A.L.Hame- ïynck te Zaamslag, D. C. Verpoorte te Tholen, J. Visser te Bruinisse, O. van Krimpen te R. Huisman te Mookhoek es A. J. W. van de Wiel te Bergen op Zoom. De vyf eerstgenoemde kommiezen zyn lyk te Saa van Gent geplaatst, de drie vol gende reep. te St Jansteen (tyd.), Kautes (tgd.) en Aardenburg (tyd.). Heden ia ter openbare civiele zitting van de arrondissementsrechtbank te Mid delburg de heer mr H. Oele, geboren te Kapelle, als advocaat by genoemde rechtbank bsëedigd. Hg zal zich te Goes vestigen. insect veroorzaakt. De geneeskundige heeft het kwaad uitgesneden. Gedurende de vorige week j werden van Bruinisse verzonden 4600 tonnen mosselen naar Holland, België, Frankrijk, Duitschland en Engeland. De pryzen waren naar kwaliteit f 2.50 tot f 1.80 per ton. de landbouwers A. v. H., J. v. H., Fr. d. P. en D. v. d. V. in den Ferdinandus- polder, onder Koewacht, is hef mond- en klauwzeer ouder het vee geconstateerd. Aldaar worden door eenige landbouwers pogingen in het werk gesteld een paar nkomsteu zgu bereidt gehoudeu om te komen tot een onderlinge verzekering tegen het sterven van paarden. Men ochryft ons: 'i Is kennis in 't dorp, En ie blonde boerinnen Geleiden de blozende boeren ten Hoe vreemd het ook schyne hy het zien van hermin jool te denken aan Van Beers' Zieke Jongeling en van dat melanoolieke ge- zoo iets als een citaat aan te halen, toch t ik er aan, Zondag en Maandag, vooral VWKWDS KAMER, Naar aanleiding der onlangs gegeven tpreek- Btatistiek uit de kamer, waarbij dr Kuyper Te Borssele deed zieh Maandag met 190 kolommen boven aan stond merkte geval van bloedvergiftiging voor by De Standaard pp dat genoemde afgevaardigdewanen persoon. Vermoedeiyk is zy Ik kan het trouwens niet helpen, dat de bekende dichter zyn teringiyder verlangen doet hebben naar de kermispret. Wie Maandag- en Zondagavond met den atsten trein van Halst naar het Westen ging, zag en hoorde een bonte menigte te Hnlst in den trein stappen, jolig, prettig ge stemd, omdat ze kermis hadden gehonden, kermis ook op Zondag. En Zondagavond waren er de meeaten. Wat een verschil, zoo dacht ik verder, ik hoor, op myn reizen, wel eens verschillende kermicphilosophieën en verzachtingen do verschillende deelen van zoo'n stnkje van de wereld als de provincie Hier was ik getuige van pret, voor ieder waarneembare pret op eersten dag der week, en elders in dit polder- en waterryke gewest verjaagt men de kermisgangero 's Zaterdags 's avonds, klokke middernacht van de openbare plaatsen van verataak, krachtens, naar we hopen, ziele- heïlbeoogende gemeenteverordeningen, van de naarDaar zit het juist, in wat achter dat „naar" volgen moet. Naar de kerk, daarvoor is het dan nog geen tyd. En hnis Ja, daar komen ze eindelijk wel. Maar al te vaak langs een veel te langen donkeren weg, waar struikelen ook inlet- teriyken zin zoo gemakbeiyk plaats vindt. Of ik dan zoo'n voorstander ben v&n de kermis, en zoo'n tegenstander van heiliging van den eersten weekdag Als iemand my zoo iets vroeg, dan zon ik hem wenschen te wedervragenZyt gy tegen stander van volksvreugde en voorstander van bet zetten van een bedrukt gezicht? Of niemand van die velen, die op Maandag in Zondag ton aanschonwe van allen zyn uït"geweest, niet eens lauga het kantje heeft geloopen, weet ik niet. Maar evenmin v ik, of alles, wat binnen de muren, zonder dat iemand het zien kan, zelfs wat binnen gewade plaatsen geschiedt, steeds in het reine is. By de Maandag te P h i 1 i p p i n e ge- honden herstemming voor een lid van den ge meenteraad is gekozen de heer A.F. Arhroncheer, met 33 stemmen De heer E. A. de Mnl verkreeg er 26. Het aantal kiezers bedraagt 72. eerste stemming verkregen de heeren Athroseheer 25, De Mul 18 en J. B. Barbé 11 stemmen. stelt om slechts te hoopen daar waar behooriyk loon wordt uitgekeerd enz. en slechts die waren welke onder voor de arbeiders gnnstige omstandigheden zyn vervaardigd. Dit denkbeeld, reeds vroeger in het week blad Ons Belang en daarna herhaaldeiyk door Maatschappelijk Werk verdedigd, zal thans wellicht vasten vorm aannemen. Een voorloo- pig comité is in wording dat concept-ztatuten zal samenstellen, waarna een vergadering zal worden gehouden van allen, die met het denk beeld sympathiseeren. Ons hof zal voor den tyd van acht da gen, ingaande heden, den lichten ronw aan nemen wegens het overiyden van prins Bern- hard Heinrioh, hertog van Saksen-Weimat. Aan de Universiteit te Amsterdam in met gnnstig gevolg het eandidaats-examen in de geneeskunde afgelegd door den heer M. Vertregt. Te Amsterdam is tot lid van den raad gekozen in het VHe district de heer mr Th.' Heemskerk (anti-revolutionnair) met 864 van de 1407 geldige stemmen. Op den heer J. Ingeoohl (radicaal) waren 543 stemmen uitgebracht. In district IX moet eene herstemming plaats hebben tnssehen de heeren K. G. Wierama (radicaal) die 812 en A. Roelvink (liberaal) die 652 stemmen verkreeg. Op den heer J. ter Haar (ohriitelijk-histo- risch) waren sr 490 uitgebracht. In het Amstel-Hotel aldaar is afgestapt de hertog van Aosta, die daar eenige dagen za i Ook Maandagavond is den heer Heinze tot een feest gemaakt. De Amsterdamsche liedertafel Apollo gaf in 't Concertgebouw een concert, samengesteld nit louter werken van Heinze. Er was groote animo by de uit voerders en by de hoorders. De heer Heinze sprak zelf een korf woord n allen te danken. Hy trok Richard Hol aan zyn zyde, dan door hem hooggeacbatten toonkunstenaar, wiens medewerking tot deze feestviering hem zoo verheugde. Hy deed hem deelen in de hnlde, die hemzelven in de eerste plaati gold, en het pabliek toonde zyn sympathie door het kunstenaarspaar, hand in hand staan de, langdurig en harteiyk toe te juichen. - Door de justitie is aan dr Van Deventer directeur van het gesticht Meerenbergeen onderzoek opgedragen naar de verstandeiyke vermogens van den verdachte in de zaak van den vermoorden 7-jarigen knaap Van Wezel te 's Gravenhage. RECHTSZAKEN. Voor den Hoogen Raad werd Dinsdag behandeld de zaak van een gezagvoeder van een stoomboot, die de haven van Z i e r i k z e e was doorgevaren zonder zich vooraf te over tuigen of er genoeg water in de haven stond en daardoor was vastgeraakt. De adv.-gen. achtte de voorgedragen w tiemiddelen ongegrond, dooh conclndeerde amhtsbehalve tot vernietiging van 't vonnis met verwyziging naar de rechtbank te Ziorikzee, op grond dat recht was gedaan op de verkla ring van den havenmeester „dat de waterstand van dien aard was dat er gevaar bestond dat de boot vaat zou loopen", welke verklaring naar het oordeel van den.adv-gen. een bijzon of gisting bevat by redeneering opge- Uitspraak 23 October. vol- Door de redactie van het weekblad Maatschappelijk Werk worden pogingen in het werk gesteld om te komen tot de oprichting De van een verbruikeribond, die zioh ten doel dat het Dinsdagavond is te Dordrecht een bagage wagen van een rangeerenden goederentrein ontspoord. De weg werd daardoor zoodanig versperd dat de treinen groote vertraging hadden. Het lyk der Zaterdag te Delft overleden vrouw is op last der justitie naar het Patho- logeulaboratorium te Leiden gebracht. De man der doode is, als verdacht van doodslag, naar de strafgevangenis te Scheve- ningen opgezonden. Te Amsterdam vond men in een sigaren fabriek een 26 jarigen werkman dood op den bodem van den liftkoker. De man schijnt, met een zak tabak, den ingang naar de lift te zyn ingegaan, toen de lift zelve bovenaan was. In die stad heeft Maandag middag in zeer brutale aanranding plaats gehad. Dien dag had een ïooper van een bankiershuis by een firma, gevestigd in een gebouw op het waarin nog meer kantoren gehouden een som, groot f 130.000, geïnd en dat geld in een binnenzak weggeborgen in een portefeuille, welke hy aan een halsketting droeg. Toen hy den trap afging, werd hem plotseling door een man, die den trap opkwam, de hoed in de oogen geslagen en voelde hy een touw om den hals, dat dichtgetrokken werd. Op dat zelfde oogenblfk grepen de handen in zyn jas, die zich van de portefeuille wilden meester maken. De aangevallene verweerde zich echter krachtig en de ketting was stevig genoeg; bovendien riep hy zoo Inid om hnlp dat de roover zyn doel niet bereikte en op den loop ging. Op de iyn Winschoten—Nieuweschans had zich een spoorwegarbeider met het hoofd op de rails te slapen gelegd. Da machinist van een aankomenden trein zag het en het gelakte hem den trein door krachtig remmen tot staan te brengen op niet meer dan twee meter afstand van den slaper. Deze moest door het personeel van den trein gewekt worden. Zondag avond werd een boerenknecht nit Bedum, die met zyn meisje wandelde, even buiten het dorp, door drie andere boeren knechts aangevallen. De aangerande heeft een dier personen, zoodanig met een mes toegetakeld dat de verwonde Maandagmiddag ia overleden heeft bekend, maar tevens verklaard 5UQ daad van Rlfverdeding was. De

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1