MIDDELBIRGSCHE COURANT. Donderdag 13 September. N'. 216. 143' Jaargang. I960. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Son- en Feestdagen. Pfjja, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nedei'ïand franco p.p., 11.3| Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thirmimat r Middelburg 12 Sept. 8 u. m 61 gr. IS 68 gr. av.4u.65gr JWerw zw.t.m.N.windbeir.w.veraud.v.t. A g n t ai! Te Zieribzee: A. g. de Mood; te Tholen: W. A TAX ïteXTTWlSSVliZMX. AdvertentlSn: SO cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Aoelamea 40 cent per regel Groot* lettere naar de plaats *9 innemen. Tot de plaatsing van MvertentiSn es reclames, afkondig uit Zeeland, betreffende Geldwezen, is nltsluitend gerechtigd het Algemeen Adv*r,t*ntl*-Bur«a' N.Z. Veer burgwal see, Amsterdam. Handel, Mij verheid en Geldw< A» Dl LA MAR Aza. Middelburg 12 September. DAAROM TOCH RIET ONMOGELIJK? Indertijd werd gemeld dat lord Lamington, gouverneur van Qieensland, in een vergade ring van het Atrdrijbrkundig genootschap te Brisbane het een font genoemd bad, dat Enge land eenmaal da Ioditobe bezittingen aan Nederland teruggegeven had, en d»t die fou' by de eerate gelegenheid de bette hersteld moest worden. Een belangstellend lezer van bet N. v. d. D. moest hiervan het z|Jne hebben en vroeg ge- i lord om inlichtingen. i particuliere secret aria zond ht m nu een in van den secretaris van bet Aardry hu genoot schap, berichtende, dat de f vorneur van Queensland nooit znlk een rede gehouden heeft» Al diens redevoeringen in 't genootschap zoo wordt er bygevoegd kenmerkten zieb meer door weteuacbappeiy ken en letterknndigen inhoud dan door staatkun dige beteekenis. Wij nemen dit geloovig aan. Lord Lamington nl, all regeeringBperBOOD, wel zoo verstandig Bfjn niet zoo in het openbaar te spreken. Maar dat duizenden Engelschen en mannen ala minister Chamberlain, die zoo gaarne op buit laten uitgaan, zulke gedachten koesteren, ia voor ons boven allen twyfel verheven ia den tegenwoordigen tijd nu bei op groote schaal wordt toegelaten et io hooge regeeriogskringen meer eu meer aan ie orde komt. Daarom is voorzichtigheid, waakzaamheid, en vooral werkzaamheid, om op alles voorbe reid te ayn, ouse dure plicht. Het eonige wat voor ona nog een geluk mag ii de onderlinge nay ver der mogend- d die kan ona voor veel moeilykheden atenzy die groote machten bet ouder ling eent worden welk deel van den buit zy, by onderlinge verdaeling, elk zullen mmen. Maar, men ziet het in Turkye en in China, op dit punt is de eenstemmigheid nog verre. Dooh zelfs by onderling venehil onder hen kannen wy, all twee het ileebti eena ayn tei> opciohte vau onze koloniën, in mooiiyhhedeD geraken en wy di.nen dai steeds een oog in lt teil te houden. dat met tal van soortgeiyke ztu kunnen wor" den vermeerderd, tooals o. a. uit de jaarver- dagen der „Gamangde Commissie voor Onder- «ysbelangen" ban biyken, stelt echter opnieuw de noodaakeiykheid in 't liobt dat by de aan staande wyzigiog der Lager Ooderwyswet een wetteiyk voorschrift wordt in 't levon geroe pen, om er tegen te waken dat bet bezwaar der ouders tegen de binnen een afstand vau 4 Kilometer van de woning gelegen school, hetwelk ben van de verplichting om hunne kinderen te doen ondcrwyzen, ontheft (art. 7 4o der Leerplichtwet), ooit besta in het hooge schoolgeld, onverschillig of dit door de gemeen te der inwoning, of door eene aangrenzende gemeente wordt opgelegd. H90G SCHOOLGELD EN SCHOOL VERZUIM. Dezer dagen sobreef men aan de Zier. Jf.bode het volgende Da arbeider Kamerliog woont op 't grond gebied van Oade Tonge. Als zya kinderen daar moeten schoolgaan, moeten ze byna een uur loopen, voor een groot gedeelte langs een slechten weg, terwyi de school te Nieuwe Tonge in 20 minuten te bereiken is langs een veel beter pad. Daar moet echter voor kin déren uit andere gemeenten per week voor lederen leerling 39 ot. schoolgeld betaald Worden, wat voor een arbeider met 3 school kinderen ondoeniyk is. Alles taeifc de man un aangewend, cm *yu kinderen voor 't ge Wone schoolgeld!, dat is 10 et. per week, te Nieuwe Tonge geplaatst te krygen, doch alles louder resultaat* Ten einde raad, wendde by lioh tot de Koniogin, en deze betaalt nu voor 8 kinderen 40 ct. per week en de arbeider lelf 20 cent. Het oudste bind van jtar is Tan school genomen om ook bet jongste in de gelegenheid te stellen onderwys te genie ten; de man schroomt om ook voor 't derde kind by Hare Majesteit aan te kleppen. Schoolverzuim ia plichtverzuim, zoo eindigt het bericht in het genoemde blad, maar wy Vragen, zegt het Schoolblad, schuilt het hier by den arbeider ef by de gemeente Oude Tonge? Als dit de manier zon moeten worden om de uitvoering der Leerplichtwet te verzekeren, Raar door het gemis aan overeenstemming, tui- icben de bestoren van aangrenzende gemeenten het getrouw schoolbezoek, in stede van bevor derd, belemmerd wordt, dan zon zoo merkt de Arnh. Crt. op koningin Wilhelmina het geheel of gedeelteiyk betalen van school geld van kinderen, die het slachtoffer zyn van autk een gemis van overeenstemming, nog heel wat te doen kannen krygen 1 Ook na de invoering dier wet niet meer van 8 jaar van school genomen kannen om een jonger broertje of zusje ook eens een te «T»D, Bet gevel vee Oaie-Toege, de wereldvrede. Er is sedert den zomer vau bet vorig jaar zooveel belangrijks en vreeseiyks gebeurd als wilde do 19a eeuw geen afscheid nemen zonder diepe, helaasniet zeer bemoedigende, indrukken aobter te laten dat men heeft vergeten wat op 29 Juli 1899 heeft plaats gehad. Wie herinnert zich nog, op dien dag in het Huis ten Bosch by 'e Gra- venkage door de afgevaardigden van schier alle beschaafde Staten eeniga overeenkomsten zyn onderteekend, waarin na een beraadslaging, van ttuisa twee maanden, een aantal regelingen zyn geformuleerd in het belang van den wereldvrede Terwijl de schandelijke veroveringsoorlog, door Engeland in Zuid-Afrika begonnen, nog voortduurt en in Peking de legers der ver bonden groote mogendheden gelegerd zyn, zyn ia Den Haag wederom de afgevaardigden,ook van Engeland en van de in China strijdende landen, bijeen geweest om de akten tot bekrach tiging van de overeenkomsten der „Vredescon ferentie" ta deponeeren. Zij hebben deze ge legenheid aangegrepen om don ontwerper dier conferentie, den nobelen Kasaischau keizer, ean telegram van buide te zenden, waarop Maandag bet antwoord is gekomen dat wy hebben vermeld. Het moet voor den Ccaar moeilijk oogenblik geweest zyo, toen hy overwoog wat by zou doen. het niet een hersenschim die hy na joeg by het streven naar den wereldvrede, bet voorkomen van oorlogen door be middeling, door arbitrage en dergelijke vre- delievet da middelen Hebben de alagvelden in Znid-Afrika en in het verre Ojsten niet een streep gehaald door al de met zooveel moeit a saamgestelde artikelen van de Haag- he tractaten? To- n by de opening der dooa van Pandora alle rampen en de oorlog was daarvan zeker piet de geringste over de aarde zich ver spreidden, bleef toch éjn ding op den bodem achterde hoopZoo ook in den geest van den Raisischen alleonheerscber en allen dis zyn edele bedoelingen waardeuren. In zyn antwoord spreekt hy de verwachting uit, dat de Haagiohe tractaten „tot grondslag mogen •trekken voor bet grondvesten, zy het ook maar eerst in een verwyderde toekomst, van den wereldvrede, doel van alle Christelijke beschaving". wissel op een nog verre toekomat ge trokken ziedaar de eenige beteekenis van vredesconferentie van 1899. Zeker: *9 die I gelooven, haasten nietmaar hoeveel onrecht, ellende, verwoesting en bloed zal het nog kosten alvorens die wissel gehonoreerd zal orden? (Hbld.) De steenkolenprijzen. 11 verband met een opstel in de Nineteenth Century van September over de prodnotie en da prycen van steenkool, berpreekt de bekende Van dag tot dajr-3oh> ij yer in bet H&Mdedure steenkool. Hy wyst erop dat steenkool ie het levens* bloed van de ny verheid en dat, als steenkool duur wordt terwyi tegeljjkertfd de pryzen van de producten drr ^verbeid dalen, een land ia een trenrigen eoonomischen toestand k< mt. In Europa is Engelaud de grootste voort brenger van steenkool. In 1899 leverde het san binnen- en bnitenland 220 millioen Eogel- lohe tonnen, tegen 101 millioen welke Duitscb- land, 32 millioen welke Frankryk en 22 mil lioen welbe België opbraebt. Rusland Oostanryk Hongarijeproduceeren elk 12millioen Gjdnrende de drie laatste jaren beeft de ny verheid in Enropa machtige bedryvigheid getoond. De vraag naar steenkool steeg ontzagwekkend. Maar Eogeland's aanbod kor ■iet gelyke paa honden met de vraag, dank zy den oorlog met de Transvaal en de eigen aardige gewoonten der Britsehe steenkool arbeiders 1 Tengevolge van het oproepen van reaerve en militie zyn tal van de knapste arbeiders, machinisten en opzichte» der steenkolen-mijnen, uit Engelud weggehaald, wat da opbrengst van steenkool benadeelde. Maar de productie wordt tevens verminderd door de verminderde geestkracht der myn- werkers, die wcigerdin in gouden dagen iets op zy te leggen tegen dat de yzeren dagen komen. Hun werkloon is zoo hoog dat ze in vry groot oomfort kunnen leven met vrouw en kindereD, ook ala ze slechts vier dsgen per week arbeiden in plaats vau zei. Eu daarom arbeiden ze slechts vier dagen. Daarby komt dat door dan oorlog de Zuid- Af'ikaaneche steenkoolmynen, die 2'/s millioen tonnen per jaar opbrengen, geen boot konden leveren, terwyi de ontzaglijke vloot oorlogs- en transportschepen, die zonder rust tussoben Engeland en Znid-Afrika heen en weer vaart, veel stjenkool toodig heeft, welke nit Enge land moet worden aacgebrscht. De gehuurde troepen- en transportschepen zouden anders elders in de vaart zyn geweest en zieh voor zien hebben van Amerikaznsche, Indische of Australische steenkool. Weldra zullen de Veresnigde Staten de grootste steen kool voort brengers der wereld zyn; reeds dit jaar is da productie der republiek vijf millioen ton grooter dan die van het B'-itsche koninkrijk. Eu wat vooral merkwaardig is: de Veree- nigde S'aten produceeren de steenkool op goed koop» wijze dan eenig land ter wereld met uitzondericg vau Iudië. D& kotten van het brengen van een ton hooi boven aan de ope ning van de myn bedraagt in G-oot-Brittania f 3.82Vj io de Vereenigde Staten t 2.65 in Daitacbland f 4 82'/, iuFrtnkryk f 5.40 in België f 5:27'/, enz. Bovendien werken da mg a werkers in de Vereenigde Staten harder en meer aanhoudend dan de Britten brengt de eerste 490 ton per jaar voort, da laatste producoert slechts 290 ton. Ei nu vergete men daarby i-iet dat de beste Amerika&neohe steenkool even goed is als de beste steenkool van Wales, en dat deze rikaansehe steenkool voor iets minder dan da halve prgs per ton dor Eagelscbe in de Amerikaantohe haven van inscheping verkrijg baar ia Ia Engeland wordt thans de kreat gehoord ,Laat ons onze steenkool voor ona zeiven nouden 1 Laat de regeering den uitvoer ver- bieden of byna onmogeiyk maken door een zwaar uitvoerrecht J" Natuurlijk iz «ie kreet, maar onwijs Want ze bevat een welwillend verzoek aan Engeland'z scheepvaart en ny verheid cm zelf moord te plegen. Steenkool is ongeveer het eenige uitvoer artikel, dat Engeland in voldoende hoeveelheid naar bet buitenland zendt om lading té geven aan sobepeu, die met voedsel en ruwe grond stoffen terug atoomen en zeilen naar Engeland. S eenkool vormt vier vjjfden van het geheele gewicht van Eogeland's exportartikelen. Brachten de sohepen geen steenkool dan moesten ze in ballast gaan om yzererts en hout te halen. Maar hallast koat geld, terwijl steenkool zyn vracht itaaltl Door nitvoer van steenkool te verbieden of zelfs ernstig te bezwaren zouden de vervoer- van tarwe en ruwe grondstoffen zoo atygen, dat er een weeklaobt zou opgaan in Engeland, in de woningen der werklieden zoowel als ia fabrieken en in de kantoren der reederyen. Engeland zóu het grofste deel van zyn sohepen en zyn buitenlandsohe handel ver- Amerikaansche en Dnitsohe sohepen de Engehche van de zee dringen by kwynenden bnitenlandschen handel kan de helft der Britsehe fabrieken voor altyd het erk staken. Eiadeljjk maakt de Van dag tot d^-ichy ver rog deze opmerking. De grootate opslokker van steenkool li het ser. Eike toa pig irongesmolten en uit gevoerd, vertegenwoordigt twee a tweeeneei halve ton steenkool. Eike ton gerold yter ■taal vertegenwoordigt zes 4 acht ton steen kool. Amerika's goedkoope en goede steen» kool heeft daardoor ou wedarstaanbaren invloed n goede op Amerika's yzern|jverheid, Wanneer men let op al het Amerikaansohe ser en staal, dat tegenwoordig reeds in En geland wordt ingevoerd, moet men beseffen dat het met Eogeland's monopolie gedaan is. Amerikaansch yzer wordt ÏBgevoerdin the Black Country, het Britsohe yzerdiatriot. Te Shef field wordt Ametikaanach staal verkookt. in Schotland Amerikaansch soheepsyxcr, in Londen Amerikaansche steenkool! „Voorwaar" zoo besluit by „het was wel de moeite waard voor Engeland om ter wille van goud-mynen en aileenheersobappy ia Afrika 100 millioen sovereigns op te offeren door den Staat en duizenden i den te dooden en te verminken. De goudmynen betaalt het land met gaar, ■teenkool en bloed". BEHANDELING VAN WETSONTWERPEN Ia de laatste sSevering van de Vragen dee Tijde sobryft mr J. Kruitman over „de be handeling yan wetsontwerpen in do Tweede Kamer". Aannemende ala vry wel vast staande, dat deze veel te wepsohon overlaat, .ut hij da verschillende pogingen na verandering te brengen, waarby hg behandelt de mislukte poging tot sieniug van bet reglement van orde, waaraan de namen Schaapman en Lehman verborden zijn. Aan de wijzigingen, die naar aanlei ding van dat voorstel zyn aangebracht, h»cbt de heer K. niet veel waarde, ma&rtoch meer dan zy verdienen. Theoretisch ronge er ipts voor te zeggen iyr, d t de commissie van rapporteurs hsar oordeel over elk amen dement moet zeggen, de heer K. zon, woonde by de Kamerzittingen by, weten, dat djjt vau da malste parlementaire vertooningen is, die bekend zyn, waardoor veelal aan de ren rapporten» een succès d'hilarité wordt bezorgd. Ook bet stellen van wetsontwerpen in handen van een commisiie van voorberei ding werkt niet altyd voortreffelijk, al zijn er voorbeelden, dat op die wijze goed en ■nel werk is geleverd. Maar soms geeft ook deze manier van bandelen aanleiding tot voortdurend touruooi tuuehen com- minister, waarby da vermoeide ongeduldige Ktmer, niet wetende quel aaint ae rower, maar raak atemt, de aing aan het toeval overlatende. Nog *yn voorbeelden, dat een wetsontwerp op die ma nier aanleg toont met stille trom begraven te worden, adres aan 'tmi'itair strafrecht- Of het een vooruitgang zou zijn deze be- handelingawyse tot de normale te maken, gelijk mr Krnaeman wil, lytct oca nog too zeker niet. Iatusschen, terecht merkt de sobryver op, dat wy rekenen moeten met de bepaling der grondwet, die in elk geval vóir openbare behandeling een onderzoek beveelt, en die een iogrypeude hervorming in den weg at. Wel aanbevelenswaardig schijnt zyn ibbeeld om teohnisoh zeer Ingewikkelde ontwerpen aan grootere commissies toe te vertrouwen, en aan dece dan een geheel zelf standige wetkwyze te verzekeren, zoodat de besliasiagen in de commissie vallen en de regeering daarmede rekening houdt, behouden» altijd dé eindbeslissing van het plenum. Om dan 't voorafgaand onderzoek te redden zon mr Kmseman een onderzoek in de afdeel ingen uitsluitend over de hoofdbeginselen willen, daarna het ontwerp in de commissie te brengen. Dat dit volstrekt noodig zou zyn, an wy niet in. Kleine wetsontwerpen van weinig beteekenis, waaromtrent de praotykgereedeiyk zon kannen beslisten welke daartoe te rekenen, zou de scbiyver aan een vaste commissie willen ver zenden, analoog aan die voor de verzoek schriften. Ten aanzien der begrootingen geeft de sobryver aan de tegenwoordige wyee van behandeling de voorkeur; speciaal heeft bezwaar tegen de zelfstandige begrootings- oommiaaie, die de heeren Scbaepman en Lobman beoogden en waartegen toen een wat te poli tiek gekleurd, maar in den grond der za«k gerechtvaardigd, verzet was. Als bydrage tot de oplossing van een vraag- ftnk, waarvan de beteekenis voor de levens vatbaarheid onzer parlementaire instellingen piet te hoog kan worden aangeslagen, beeft het artikel van mr Kruseman stellig waarde. OJDfliU» WJUM JEMS.-» By kon. besluit t is aan F. Ch. A. C. Leenhof?, op diens ver zoek, eervol ontslag verleend als hoogleeraar Ryks-Academie van Beeldende Kunsten te Amsterdam, en aan die Academie benoemd tot hoogleeraar Bart van Hove, direotenr QaelUnusichool te Amsterdam sy0 benoemd, by bet wapen der art., tot eerste-luit., by het 33 reg. veot.-»rt, de tweede lnit. J. A. Brandon, van het korps, en by de instr.-eomp., de tweede-luit. T. M. Palairet Hooglaudt, van die compagnie zyn bevorderd i tot hoofdcommies der pos teren A. Barkens en M. Mouw, thans (com miezen le kl.tot commiea le kl. J. C. de Volder van Noorden en A. de Kok. thans commiezen 2e kl.) tot oommies 2e kl. H. B. Dnmonlin, J. G. Poijjwgd en A. donkers 3r, thans commiezen 3a kl.; tot oommiez 3a kl. G. A. L. E. H. Geraerds Thesingb, W. Fran- oken en N. G. A. Hakbyi, thans commiezen 4de kl.; ia benoemd tot direotenr van het post- en telegraafkantoor te Blokzyi G. Sohaafsma, thani telegrafist. AanetMnden Zaterdag verleent de minieter van bionenlandaohe zaken geen andientie. Ingetrokken ijjn de beschikkingen van den llajgto! m MprinMM gp, pp| Aden, Port-S ïl, Djaddah en Smyrna zyn besmet verklaard wegens pest. Da St. Crt. bevat de wet van 10 Sept. tot •luiting der tegenwoordige zitting van de Staten-generaal op Zzterdag 15 dezer des na middags te 3 uren door den minister vau binnenlandsohe zaken. Ia dezelfde St. Crt. is opgenomen het pro- rima voor de opening van de vergader lag Staten-generaal op Dinsdag 18 September. Die opening zal geschieden door H. M do Koningin, die te een uur met den gewonen «toet van het paleis cal afrijden. KORTE MEDE9EEMNCEN VERGADERINGEN. Het aantal begunstigers van de Nederlandxche Heidemaatschappij bedraagt 210, dat der leden "109. Het afgeloopen jast getnlgde weêr van voor uitgang eu verhoogden bloei der Msstschappfi. Ze begint steeds meer te voldoen aan bare roepingontwikkeling van den Nederlandsoben bodem in het algemeen. Volle f 120.000 wer- verwerkt, een hoogere som dan ooit te ÜIT STAD EN PROVINCIE. Aan den Raad der gemeente Middel burg i« het volgende adres verzonden Geeft met verschuldigde achting te hennen, i afdeeliog Middelburg der SociaaUDemokr*> tisehe Arbeiderspartij dat zy zich in October 1898 tot uwen Raad heefo gewend met bet verzoek om, in bet be lang der doeltrtffjndheid van bet lager onder- wys, te willen voorzien in de voeding en van schoolgaande kinderen, by welke daaraan behoefte bestaat dat in de zitting van Woensdag 25 Januari 1899 op dit adres afwijzend is beschikt i deze afwyeende beschikking zich grondde deels op de overwegingen, aangevoerd in eeu voorstel van bnrg. en wetb. dd. 9 December deels op de overwegingen van een ad vies der commissie van toesieht op de scholen voor lager onderwgs dd. Januari 1899; dat sedert door de tot stand gekomen leer plichtwet art. 35, de wetteiyke beletselen om aan het verzoek van adressante te voldoen, zoo deze al feiteiyb ooit hebben bestaan, zeer duidelijk zyn opgeheven en de gemeente thans de bevoegdheid beeft voeding en kieeding san schoolgaande kinderen te verstrekken ter be vordering van het schoolbezoek dat door de commissie van toeziokt op d« scholen voor lager onderwija in haar genoemd advies ia erkend, dat onvoldoende kleeding cot schoolverzuim leidt en onvoldoende voeding het onderwys niet tot zjjn recht doet komen by uwe beraadslaging over dit adviez op het verioek van adressante dece erkenning der commissie niet is weersproken dat naar de meening van adressante by de invoering van de wet op den leerplicht meer vroeger het de taak is der gemeente door gezegde voorziening in voeding en klee- ding het lager onderwys, zooveel all mogelijk is, vruchtdragend te doen zyn. Redenen waarom adressante uwen raad drin gend verzoekt te willen besluiten, om van gemeentewege aan alle kinderen die in ae ge- aieent® lagere scholen bezoeken en by welke daaraan behoefte bestaat, voldoende voeding au kieeding te verstrekken. 'tWelk doende enz. Heden herdenkt onze stadgenoot, de heer J. h. Stades, den dag waarop hy vóór veertig jaar het diploma van apotheker verwierf. Zyne Middeibnrgsobe collega's maakten geza» opwachting ten synen huiza, waarby hy namens hen werd gecomplimenteerd mr L. K. van der Harst JJs. en departement „Zeeland" van do Sederlandsohe Maatschappij ter bevordering der waarvan de jubilaris voorzitter is, viee-voorsitter, den heer A. J. Wynne. Qk van belangstelling en sympathie o door de collega's een geachenk en departement een bloemstuk Uit V1iss ingen Zondag, Maandag en Dinsdag hield de scherp» •ohaMeravereenigiug Vlissingenop het be- sende, met vlaggen versierde terrein een trais- houdeiyken wedstryd. Aan de nitnoodiging tot deelneming, aan «He zustersvereenigingen op Waloheren gericht, hadden eenige leden van Uedioburgmn, van den aohuttery-kaderbond alhier, en van de Flobertschietvereeniging te Souburg, gevolg gegeven. p. oit.lv tu «i.. wtditigi, door pnoh- tig *«.01 boguntlgé, WH ,1, To!gt> Op do penooool. bun voor leden oplEOB. bebuldon d. hee.en G. Kotte 80, P. G. Lurnnu JP«. 56, J. h. Aim) h t. S*S!Si §8, f. t, tj

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1