MIDDELBIRGSCHE COURAIVT. N°. 192. 143" Jaargang. 1900. Donderdag 16 Augustus. Middelburg IS Augustus. Verschillende' Berichten, Deze courant verschijnt d a g e I ij k s, met uitzondering van Son- m Feestdagen per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f I»«. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermcmetoif dtiddelhurg 15 Aug. 6 u. vm, 62 gr. 12 a. 78 gr. tv.4u.72gr.F.Verw. zw.N.O.w.,ged.bew.ger.toen.int. A g H t Mi TeTerneuzen: M.deJonob; te Oostburg firma Aj J. Bronswijk. Advertentidn: SO cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer SO cent. Reclames 40 cent per regel fitroote letters naar de plaats die xjj innemen. Tot do plaatsing van advertentïSn en reclames, nlot afkomstig uit Zeeland, betreflende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentle-Bure»' A. BB LA BAAR Asn., N.Z. Veerburgwal 266, Amsterdam. Een en ander over en naar aan* leiding van enkele bepalingen van bet Algemeen Reglement voor de polders of water^ schappen in Zeeland. i. Het besluit van Gedeputeerde Staten, op genomen in het Provinciaal hlad no. 90 in het nommer 179 dezer courant, is vernietigd een besluit van ingelanden van den Zachariaspoldertot benoeming van den heer V. Hendrikse tot ontvanger-griffier van dien polder, als in strijd met art. 42 van bovengenoemd algemeen reglement, geeft mij aanleiding tot eenige opmerkingen. Ik wenschte tevens een ra. i. betere en meer rationeele uitlegging te geven aan art. 42. Bij velen, althans de jongeren, is het wel licht niet bekend, dat het Reglement (vast gesteld in de vergadering van Provinciale Staten van 8 November 1872, later, en vooral in 1885, belangrijk gewijzigd) aanmerkelijk afwijkt van het destijds door Ged. Staten ingediend ontwerp; dat zelfs Ged. Staten hun in dat ontwerp aangegeven, m. i. zeer juist, standpunt hebben verlaten om toch maar een nieuw Reglement te hebben, waar aan evenwel volgens sommigen heelemaal geen behoefte bestond. Volgens het ontwerp waren vreemde grond* bezitters niet stembevoegd, konden niet medewerken tot benoeming van dijkgraven, en gezworenen; zelfs moest een vertegen woordiger Nederlander zijn. Gedeputeerde Staten verdedigden de uit sluiting van vreemdelingen met er op te wijzen, dat polders en waterschappen zijn publiekrechtelijke instellingen. „Polder- en waterschapsinrichtingen" lezen wij in de toelichting op art. 39 van het ontwerp „zijn naar ons staatsrecht publiekrechteiyke instellingen, terwijl hunne bestuurders, met openbaar gezag omkleed» binnen den kring, hun aangewezen, deel nemen aan het Bestuur van het Openbaar Huishouden van den Staat. Het natuurlijk gevolg daarvan is, dat die bestuurders niet anders kunnen worden gekozen dan door hen, die staatsburgerlijke en politieke rechten kunnen uitoefenen, volgens ons staatsrecht, derhalve alleen door Nederlandersomdat in art. 5 der grondwet alleen aan deze de burgerschapsrechten zijn toegekend." Toch hebben Ged. Staten die door hen vooropgezette leer niet consequent doorge voerd. Evenmin is dit door Provinciale Staten geschied. Men heeft gehinkt op twee gedachten. En wat daarvan het gevolg is, is bekend. Tal van bezwaren werden ingebracht tegen de uitsluiting der vreemdelingen, voornamelijk bij het onderzoek in deafdee- lingen en door verschillende polderbesturen. Men vond de uitsluiting van vreemdelingen niet in overeenstemming met de regelen van recht en billijkheid. Ged. Staten durfden den strijd niet aan en wijzigden het ontwerp. „Ofschoon wij van oordeel blijven," zeiden zij, „dat het deelnemen door vreemdelingen aan het polderbestuur, 't welk een deel van de openbare huishouding van den Staat uitmaakt, in meer dan éen opzicht beden kelijk te achten is, hebben wij, bij den vrij algemeenen tegenstand in de afdeelingen tegen hunne uitsluiting van het stemrecht, in de algemeene vergadering geopenbaard, na rijp beraad en teneinde het tot stand- komen van het reglement, zoo mogelijk, te verzekeren, gemeend ons voorstel dienaan gaande te moeten wijzigen. Dit scheen ons zonder zeer groot bezwaar te kunnen schieden, wanneer, gelijk wij bij de artikelen 92 en 93 (oud) voorstellen, aan de verga dering van ingelanden zooveel mogel publiekrechtelijke bevoegdheid worde ontno men enz.'' Volgens dat voorgestelde art. 92 was de vergadering van ingelanden bevoegd tot het „vaststellen van keuren of politieverorde ningen op de werken." Ter wille der vreemde eigenaars dus is aan de polders eene groote bevoegdheid ontnomen. Wel is waar is er destijds door de regeering bedenking gemaakt tegen weglating van die bevoegdheid; maar de Staten hebben zich in hunne vergadering van 30 Januari 1873 niet met de bezwaren der regeering kunnen vereenigen. Gedeputeerde Staten hadden dus hunne opinie prijsgegeven. Er is, na de vaststelling van het regle ment op 8 November 1872, nog heel wat lawaai geweest over de zoogenaamde achter stelling van vreemdelingen. Zelfs de Bel gische gezant heeft er zich mede bemoeid. De vreemdelingen waren nu stembevoegd. Ze stonden in alles met de eigen ingeze tenen op één lijn. Maar er was in het regle ment nog éen artikel, dat veranderen moest, n.l. art. 64. Dat artikel bepaalde toen, dat de verte genwoordiger moest zijn Nederlander. Dat gold natuurlijk even goed voor inge zetenen als voor vreemdelingen. Toch vond men dat vooral in België een inbreuk op de rechten der vreemde lingen. Men bracht er zelfs tractaten bij te pas waarmede de bepaling in strijd zou zijn. Men beweerde N. B.dat daardoor langs een omweg de vreemdelingen werden uit gesloten. In hun antwoord aan den minister van binnenlandsche zaken (die de klacht van den Belgischen gezant had toegezonden) merkten Ged. Staten op: „Ongerijmd zou het wezen om een Nederlander toe te laten zich door een vreemdeling te doen verte genwoordigen maar even ongerijmd zou het zijn dit aan hem te beletten en tegelijkertijd het aan den vreemden grondeigenaar tos te staan. Voor zijne persoonlijke toelating kan beweegreden worden aangevoerd; maar voor de toelating van een vreemdeling, die geen grondeigenaar is,kan dieniet worden bedacht." En verder „Na het voorafgaande is het schier overbodig nog op te merken, dat ten onrechte wordt beweerd, dat door de bepa ling van art. 64 de vreemde grondeigena ren langs een omweg werden uitgesloten. Niet éen dier grondeigenaren wordt thans aan de Nederlandsche grondeigenaren ach tergesteld. Aan beiden worden dezelfde rechten toegekend, beiden worden aan de zelfde bepalingen onderworpen." Zeer juist dunkt mij. Gedeputeerde Staten stelden dan ook geen wijziging voor. Dit deed evenwel een Statenlid. Hij stelde voor den eisch van het Nederlanderschap uit art. 64 te doen vervallen. Volgens bet verslag van het afdeeliags- onderzoek was de groote meerderheid er vóór. Sommige heerea meenden het daarbij noodig al terstond te protesteeren tegen het verwijt, dat zjj toegaven aan pressie uit het buitenland. Dat protest was nog al naïef. We weten, dat men in ons land in 't algemeen erg bang is voor ;t buitenland maar voor de Belgen is men o, zoo lief. Dat zijn immers onze „Zuiderbroeders"? De Provinciale Staten namen dan ook het voorstel aan. Wanneer we niet wisten, dat men in België over kleinigheden het grootste geweld maakt, als het eigenbelang dat meebrengt; wanneer we niet wisten, dat protesten, als toen zijn ingediend, veelal slechts uitgaan van een paar personen, die anderen voor hunne zaak weten te spannen, dan zon men zich verbazen, dat de Belgische grondeigenaars zich toen zoo erg miskend gevoelden. Immers, we weten te goed dat vele Belgische en andere vreemde grondbezitters zich nooit of te nimmer met hunne be zittingen bemoeien, die zelfs soms nooit hebben gezien. Zij laten alles (ook het bijwonen van poldervergaderingen) over aan hunne, veelal Belgische, administrateurs, op zichters, zaakwaarnemers ot hoe die heeren zich gelieven te noemen; personen, die er in den regel alleen op uit zijn om op alle manieren geld uit hun baantje te hetzij ten koste van den eigenaar, hetzij ten koste van den boer als het kan ten koste van beiden, doch in ieder geval van den boer het meest. Er zijn van die lieden, die door de boeren gewoonweg „uitzuigers" genoemd worden. Ik zon verschillende staaltjes van, wat ik noem, afzetterij en machtsmisbruik kunnen mededeelen, ook van lieden uit dit en het andere district. Hij, die aan de vrij wel regeering van die administrateurs enz. eind kap. maken, zou een voor den land bouwer zeer nuttig werk verrichten. Baldwin Locomotive-Works te Philadelphia aan de Paris-Orléans Spw.-My. 10 locomotieven leverden en nog 20 voor haar in bewerking (Slot volgt.) ALWEER EEN PAPIEREN AANVAL! ie wcêr een adresbeweging op touw gezet in het belang der „Boeren" in Znid-Afrika. Het ij vorige boetnur van het Algemeen Neder* landsch Verbond nam daartoe het initiatief. Maar wat zal men toch tegenover Engeland uitvoeren met zulk een adres? Al staan er millioenen handteekeningen op, John Buil lacht er om. Terecht zegt een inzender in Het Vad. ,Voor papier is Engeland niet hang, maar wel voor een paar maal honderdduizend flink gewapende en resolute mannen met het be paalde doel, Engeland te dwingen tot het sluiten van een vrede, waarbij de beide Repu blieken onafhankelijk verklaard warden en lar alle schade, door het beschaafde Engel- ha leger aangericht, te vergoeden." Engeland moet voelen, nu het niet hooren wil; ggen ook wij. En ala andere mogendheden John Ball geen pak slaag willen of kannen toedienen wij de moeilgkheid daarvan dan ver wen wij maar dat de „Boeren" zeiven het zullen kunnen volhouden, om, zooals zij dit nu doen, het groote Engeland te bestrijden, het in zijn prestige te knakken. Maar laat ons, als'wij niet anders kunnen ren dan papier zenden, liever thuis blijven. TARIEF VAN INVOERRECHTEN. By de Tweede Kamer is thans ingekomen een wetsontwerp tot wyziging en aanvalling van het tarief van invoerrechten en daarmede in verband staande bepalingen. Het ontwerp heeft tweeërlei strekking technische verbetering van het bestaande tarief en versterking der inkomsten van de schatkist. Nadere by zonderheden melden wy in een volgend nommer. Plaatsgebrek belet ons dit heden te doen. KRUGER'S VERJAARDAG. Den 10 October a. s. zal de president der Zuid-Afrikaaneche Republiek stgn 75a levens- intreden. Wy zijn overtuigd dat velen zwaarbeproefdsn man op dien dag een blgk van belangstelling willen doen toekomen geven daarom, op gezag van een paar Hoïtaudeche bladen, de volgende wenken Men kan natuuriyk vereenigd of ieder at- zonderiyk den jubilaris zyn kaartje of brief De brieven moeten echter uiteriyk einde dezer maand met de General van Napels vertrekken (port 12 Va cent.) Het beat zal zijn het volgende adres te ge bruiken „ZHEd. S. J. P. Kruger, Staats president der Zuid-Afrikaansehe Republiek, per adres den beer G. Pott, consul-generaal der Z. A. R. te LorecQO Marqués." MBBWOiaiwri arc* iw iq By kon. besluit is de heer M. Schols van Beethoven erkend toegelaten als eonsul van België te Maas tricht, voor de provincie Limburg; is benoemd tot ridder in de orde van Oramje-JKassau N. F. Taverne, deken en pastoor te Rotterdam is benoemd tot tweede-stempelsnijder 'sryks munt te Utrecht J. C. Wleneeke; en is de heer A. G. van Wieringen, inspectenr der dir. belastingen enz. te Roermond, benoemd tot administrateur van financiën in de kolonie Suriname. Zaterdag verleent de minister van binnen landsche zaken geen andientie. NEDERLANDSCHE EN AMERIKAANSCHE MACHINE NIJVERHEID. Het Vadvan Dinsdag brengt een paar be richten, die, (schijnbaar onafhankelijk elkander, toch van by zonder belang zyn als men daartusschen verband brengt. Ia de eene kolom lezen wg dat de leveranties van Amerikaansehe machinefabrieken aan ons werelddeel steeds toenemen. De stad Genève gaf de bestellingen voor haar electrischen stads spoorweg, ter waarde van D 4 millioen, de Westinghome Electric <b Manufacturing Company te Pittsburg. Voor den Staatsspoorweg in Finland werdentein aan te nemen, locomotieven aan de Richmond Locomotive kin gen werd Amerika's grootste cliënt is echter Rusland, daar voor den Trans Siberischen Spoorweg reeds 250 Amerikaanrche locomotieven zyn geleverd. Maar by na vlak naast deze mededeeling staat m bericht, waaruit biykt dat een groote Amerikaansehe machinefabriek nit Europa ontvangen orders weer overdraagt aan een Amsterdamsche fabriek. ,De Worthington Pumping Engine Company van New-York, de grootste fabriek van stoom- pompwerktnigen der wereld, en van welke verscheidene machines hier te lande reeds in werking zyn, heeft nl. door bemiddeling van haar directeur voor de zaken in Nederland, heer Fred. Stieltjes, te Amsterdam, een overeenkomst gesloten met de Red. Fabriek Werktuigen en Spoorwegmaterisel te Am sterdam voor de vervaardiging van de groote sfoompompwerktuigen voor waterleidingen hier te lande en voor het buitenland. Het tot stand komen van deze vereeniging van de groote Amerikaansehe Maatsehappy en de Ned. Fabriek van Werktuigen en Spoor- wegmaterieel zal zonder twyfel van invloed zyn op de ontwikkeling van de Nederlandsehe industrie. Als eerste order ontving de Amsterdamsohe fabriek reeds dadeiyk de opüarcht tot ver vaardiging van 20 Worthington Triple hExpan- High Duty pompwerktnigen, ieder tot een gewicht van ongeveer 80.000 KG. en een ge- zameniyke waarde van byna een millioen galden. Deze pompwerktnigen zyn bestemd voor groote waterwerken in bet buitenland." UIT STAD "PROVINCIE. Dezer dagen overleed te Heinkeas- zand, op 79 jarigen ouderdom, een arbeider die van zyn elfde jaar af, das 68 jaren lang, op dezelfde hofstede werkzaam is geweest, onder dezelfde familie. De jongeling H. G. te Scherpenisse, van wien bericht werd, dat hg door een paard een slag tegen het hoofd heeft gekregen, is, zonder tot het bewustzyn teruggekomen te zyn, Maandag overleden. Gedurende de vorige week werden van B r u i n i e 8 e verzonden 2500 ton mosselen naar Holland, Frankrijk, Duitaohland ex Engeland. De prgzen varieerden van f 1.50 tot f 2, enkele parti tj es liepen nog hooger brachten t 2.50 op per ton. Tot kommies-ontvanger le cat. te Mil- igen is benoemd de heer A. Hoogen, thans in dezelfde betrekking fee Eede (Zeeland.) lerste twee reusachtige sohoorateenen voor de staalfabriek te Terneuzen zyn de afgeloopen week op hoogte gekomen, zyn 50 M. hoog en hebben van onder ruim 4, van boven nog 3 M. diameter binnenwerks. Daar moeten 20 groote stoomketels op uit- rookec. Ze zyn op verren afstand zichtbaar. Vier stuks, iets minder groot, komen er nog Maandag ontstond aan de nieuwe suiker fabriek te Saavan Gent De arbeiders, die een loon hadden van 11 cent per nnr, verlangden verhooging. Aai ban eisch is spoedig gevolg gegeven. Alli werklieden werden 4 cent per aar opgeslagen zoodat de meesten nu 15 cent per nnr ver dienen. Daarop is de staking te hervatten, werd algemeen met genoegen vernomen, 'til waar: onder den drnk der omstandigheden zou 's Maandags het door- :en weinig hebben beteekend en zou in dat geval ook wel geen der werklieden om eenen dag moeilijkheden hebben onder- Wanneer men was biyven staken, zonden de andere patroons natnuriyk ook maatregelen beraamd hebben, om hun werk te doen uit- voeren, wat Rotterdam leverde onlangs het bswys nitloopt op nadeel voor velen die thans hun brood verdienen. Van verschillende zyden was er dan ook op aangedrongen dat de arbeiders het werk zouden voortzetten by de andere patroons, die steeds alle eischem hebben ingewilligd, en die men om éen on willige niet mocht benadeelen. Reeds Maan dagavond kon men bemerken dat reeds vele bootwerkers, overtuigd dat zy met staken toch niets konden winnen en meer achter- dan voor uit gingen, genegen waren het werk te her vatten en ook dat men slechts noode, uit solidariteitsgevoel, het werk had neergelegd. Dinsdagavond, na afloop van het werk, werd het weer drukker in de straten. Een luid gfjuich weerklonk, toen aan een groep boot. werkers de tyding werd gebracht dat de twee Maandag naar Middelburg getransporteerde kameraden, voor wier bevryding men pogingen aangewend, waren teruggekeerd. Met luide hoera's werden zy ontvangen. Een oogenblik later werden een employé der firma Everaert en de ploegbaas onder politie-geleide thuisge bracht, achtervolgd door een joelende menigte, meest straatjeugd, zoo tuk op een relletje. DE WERKSTAKING TE TERNEUZEN kan ala afgeloopen beschouwd worden. Men schrijft ons daarover nog het volgende Nadat Dinsdag middag te éen nnr de boot erkers den arbeid hervat hadden, was de rnst in de straten weergekeerd en kreeg alles gewone aanzien. Alleen de aanwezigheid van een aantal marechausaee's en infanteristen, tegenwoordigheid des morgens zoovele inwoners verrastte, toonde aan dat er iets bij zonders gaande was. Het detachement wordt benut voor wachthonden by bet lossen Wilhelm Behrens door de Leuvenaars, terwyi ook een patrouille de straten doorkruiste. In den voormiddag was een groote volks aanwezig by de afvaart der Provih- boot, om getuige te zyn van bet vertrek van den derden arrestant, die naar Middelburg getransporteerd. Uit voorzorg tegen bemoeiiybing was een sterke afdeeling infante rie en politie hierby aanwezig. Dit macht- vertoon veroorzaakte veel gemor. Nadat des morgens tot hervatting werkzaamheden was besloten, werden terstond door het bestuur van „De vereenigde boot werkers" pogingen aangewend om het stoom schip Iriswaaraan men Zaterdag begonnen was met werken voor rekening der firma Everaert, voor eigen rekening van den kapi- Na verschillende bespre- het hierover eens. Machine-works te Richmond besteld, terwyi de Het besluit der bootwerkers om deo arbeid ONDERWIJS. Voor de betrekking van onderwyser aan de school te Oostkerke (gemeente W o lf aar ts- d y k) hebben zich niet minder dan 27 sollici tanten aangemeld, waaronder 4 die reeds in betrekking zyn. De jaarwedde bedraagt f500 twee ja&riyksche verhoogingen 4 f25. Te Breda is geslaagd voor de hoofdakte mej. M. C. Sohuurbamp van Vlissingen te Arnhem de heer P. J. van den Ende, onderwyzer te Eibergen, geboren te Wol; faartsdyk. Te 'a Gravenhage slaagde by het examen Franich, 1. o., mej. L. de Lange van Sint Maart ensdyk. m jonge dame heeft zich voor den cursus laten insehryven by de Poly technische school te Delft en wel voor de ingenieurstudie. In de staking der Amsterdam&che diamant bewerkers is tot nu toe niet veel verandering De Dinsdag gehouden vergade ring was good bezocht. Daarin klaagde de bondsvoorzitter over het gebrek aan i trouwen in het boadsbestunr, waardoor li ïyke praatjes worden verspreid en critiek uit geoefend door stakers, die niet goed op do hoogte der zaak zyn. De heer Jan C. de Vos en mevronw Gusta Poolman verleenden slechts by eene enkele voorstelling hunne medewerking aan het gezelschap van den heer Ch. da la Mar te Amsterdam. Vast verbonden zyn zy daaraan niet. Mevronw Poolman is tegen 1 Sept. a. s. geëngageerd door de directie Gustave Prot en de heer Jan C. de Vos houdt dezen winter lezingen, voordrachten, zal les geven, vertalen, enz. Graaf Da Moncean, adjudant generaal van het militaire hnis van de Koningin, zou, zegt men, van plan zyn die betrekking nedar te leggen en opgevolgd worden door den generaal jhr H. Lam&n Trip, commandant in de eerste stelling. Zal dit bericht ook weer niet worden tegengesproken Namens het Landelijk Hog er huis-Comité zal, ala het wordt toegestaan, 30 Augustus eene commissie op audiëntie gaan by de Koningin, om gratie te vragen voor de Hogerbuizen. Voor het nieuwe gebouw voor kweeke- lingen op Ned. Mettray geschenk van den heer Voelekor van Soelen, te Gorsel, is Dinsdagmiddag, met eene toespraak van dr Lanrillard, de eerste steen gelegd. Tegen- woordig waren commissarissen en belangstel lenden. De plechtigheid eindigde met gezang van de kweekelingen en eene toespraak van den directeur, met eene dankbetuiging aan den milden gever. ■Eea Haldersche adventist weigerde op gods- Zaterdags dienst, te verrich- daarvoor door den krygsraad tot gevangenisstraf veroordeeld. In de Haarlemsohe gevangenis weigerde hy Zaterdags werk te doen en men hem dan telkens door hem Zondags op en brood te zetten.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1