BUITENLAND.
Verschillende Berichten.
LAATSTE BERICHTER
Eu door de zaal daverde het ia de taal der
Lage Landen„Leve, leve de Pan» 1"
Vrijdag waren wel 2000 pelgrims in de
baailiek van St. Pieter toegelaten. Het was er
zoo benauwd, dat velen bezwijmden en er
een beetje paniek ontatond.
LETTEREN EN KUNST.
Op de Zaterdag te Tiel gehouden alge-
meene vergadering van Het Nederlandsch Too-
welverbond bleek uit het verslag dat het
ledental eenigszins daalde.
De Haagaobe troebelen deden de afdeeling
van 235 tot 200 leden teruggaan een klein
verliea das.
De aideeling Middelburg verloor enkele
leden door overladen of vertrek. Vergaderin
gen hield zy niet, omdat de leden toonden
daarin geen belang te stellen. Eene voor
stelling van de koninklijke vereeniging Het
Nederlandsch Tooneel, die het beatuur den
leden zoo gaarne had aangeboden, kon niet
plaata hebben, omdat het gezelschap van die
Vereeniging steeds bezet was en onmogelgk
naar Middelburg kon komen.
Als leden van het hoofdbestuur werden met
algemeene stemmen herkozen de heer Post
yan den Burg en gekozen de heeren Frits
Lapidoth en Van Scheviehaven.
De heeren jhr Smiesaeri en Crena de Jong,
die eveneens aan de beurt van af treding waren,
hadden verklaard dat zy niet meer in aanmer
king wensohten te komen.
Tot redacteur van Het Tooneel werd de
heer Doorman gekozen.
De volgende algemeene vergadering zal te
Botterdam gehouden worden.
Biykens een in de St. Ct. voorkomende
statistieke tabel van de geboorten en de
sterfte in 1899 werden in dat jaar in ons land
geboren 170.582 kinderen, waarvan 7294 leven
loos, en zyn overleden 94.611 personen, zoodat
het overschot 75.971 was.
Er werden 2523 meer kinderen levend ge
boren dan in 1898 en de sterfte was 1505 meer.
In het rijk overleden 18.64 op de 1000 in
woners in Zeeland was die percentage 17.66.
De sterfte van kinderen onder het jaar was
24.252, dus bijna 15 pet der levend geborenen.
In Zeeland was de percentage 17.
Aan pokken overleed niemand in 1899; aan
tering een lager getal dan in de meeste der
tien vorige jaren, nl. 8242. Aan roodvonk
stierven 206, aan mazelen 405, aan typhus
583, aan eroup 255, aan kinkhoest 1488 en
aan dipththeritis 439 personen.
Volgens eene mededeeling, gedaan in de
vergadering van het departementHaarlem
der Maatschappij tot nut van 'f algemeen door
jhr mr Bethaan Maoare, lid van het hoofdbe
stuur, zal door dat hoofdbestuur aan de
algemeene vergadering nog worden voorge
steld voor f 1000 deel te nemen in het
waarborgfonds voor eene in 1901 te houden
ambachts-tentoonstelling en een renteloos voor
schot van f 1800 te verleenen voor de 4e en
5e uitgave van het Volksliederenboek,
Binnen enkele dagen zal verschynen het
eerste nommsr van Te Wapen, orgaan der
vereeniging Volksweerbaarheid.
De heer mr Wesenhagen, auditeur-militair
hij den krygsraad te 'a Gw ventage, die sedert
geruimen tyd aan duizelingen leed en dien ten
gevolge een half jaar geleden op straat een val
deed, is dezer dagen op straat wederom onwel
geworden en by bet Plein gevallen. In een
woning gebracht, kon hy later per rytuig
huiswaarts vervoerd worden.
Dientengevolge worden de fnnotiën van
auditeur-militair thans waargenomen door mr
L. P. J. Wiippermann, advocaat in de residentie
Mat ingang van 1 Juni o. k. ia aan den
heer G. F. C. Calientels, arts, klinisch assistent
aan de afieeling van den buitengewonen
hoogleeraar dr. S. Mendes da Costa in het
Wilhelmina-Gasthuis te Amsterdam, als zooda
nig eervol ontslag verleend.
In den nacht van Zondag op Maandag
is een 47 jarige Engelsehe matroos, die zich te
Botterdam aan boord van zyn op de rivier
liggend schip wilde begeven, te water geval
len en verdronken.
Ofschoon de instructie, nit den aard der
zaak, gebeim is gehouden, verneemt men toch
dat het door de justitie ingesteld onderzoek
te Gorinohem naar de oorzaak van den plotre-
lingen dood van een meisje aan bet licht heeft
gebracht dat die een natuurlijke oorzaak
had. Zooals men weet, had het booze gerucht
verspreid dat een onderwjjzsrea het meisje
gerlageu had en werd daaraan het overiyden
wend, mochten niet baten. Het kind was
dood.
Te Groningen is op de kermis een meisje
uit een luohtschommel gevallen, waarby het
ernstige verwondingen bekwam.
Dezer dagen vierde men in een gezin te
R. in Drente het 25 jarig huweiyksfeest. Onder
de cadeautjes bevonden zich niet minder dan
acht jeaeverkarïffan.
Zaterdagmiddag zyn te Stratum vyfbui -
zen tot den grond afgebrand. Ook van de
inboedel», waarvan er slechts twee verzekerd
waren, kon niets worden gered. De buizen
waren allen verzekerd.
De wereld wil bedrogen zijn, bedriege men
daaromNaar het Hlbd. verneemt gaat het
Staphorster boertje een „kunstreis" maken door
Amerika. Hy is daartoe aangezocht door een
Amerik&anech consortium, dat hem 10.000
heeft geboden voor een drie- of viermaandsch
verbiyf in de Vereenigde Staten. Het boertje
heeft het aanbod aangenomen en nu zal voor
hem in de Amerikaaneche bladen reclame
worden gemaakt met portretten in nationaal
kostuum en brieven van „hooggeplaatste per
sonen" in Nederland.
Wanneer wordt een lam een schaap en
wanneer houdt een schaap op een lamtezjjn?
Die vraag hadden dezer dagen een drietal
deskundigen te beantwoorden, die den kanton
rechter te Roermond moesten voorlichten in een
strafproces tegen een slager, die beklaagd was
dat hy in het openbaar slaohthnis, na de ver-
eisehte belasting voor een „lam", zijnde 25 cent
te hebben betaald, een „scbaap" had geslacht)
waarvoor 50 cent verschuldigd was. Beklaagde
beweerde echter een lam en geen schaap te
hebben geslacht.
Zooals het meer gaat, konden de deskundi
gen het niet spoedig ecus worden, doch na
lang gepraat kwam men eindeiyk tot. een
conclusie waarmede allen zich vereenigden,dat
feiteiyk een lam een jong scbaap en een schaap
een ond lam is. Het O. M. reqnireerde tot
vryspraak van beklaagde. En dat alles om
25 centl
Op de kermis te Avereest komt het nog
al eens tot kloppartijen. Dat was ook dit
jjjsar het geval. Twee jongelieden, meenden
elkaar een meisje te moeten betwisfeD.
Spoedig kwamen de messen voor den dag en
toen de een het zijne kwijt was geraakt,
richtte hy een geladen revolver op zgn tegen-
party. Rakelings ging de eerste kogel iargs
't hoofd van zgn tegenstander. De tweede
kogel ging de lucht in, maar de derde trof
den man, op wien 't gemunt was, in de zQde.
De dader is gearresteerd. De gewonde bevindt
zich tamelijk wel.
Zaterdag beeft to Leiden een hevige brand
gewoed, dat een moutary ia puin veranderde.
De schade wordt op een kwart ton geraamd.
Op de Zuiderzee is een viaeehersman, ge
huwd en hoofd van een talryk gezin, overboord
geslagen en verdronken.
Te Arnhem is een aanvallig knaapje van
vier jaar ia een vy ver gevallen, in tegenwoor
digheid van de moeder. Deze rjep hulp en
iemand, die toeschoot, wist het kind, door
middel van een stok, uit het water te halen.
De kleine was eohter reeds bewusteloos en
alle pogingen, ook dooi' geaeesbseren aangq-
De Antwerpsche wielrijders bereiden tegen
24 Mei een groote huldebetooging voor aan
den bekenden wïelersportman Emile de Beucke-
laar, voorzitter van het comité Sportif van de
Ligue Veloc. Beige, voorzitter van de nieuwe
Union Cydiste Internat, on de Bicycle Club
Anversois, een der grootste en oudste wieler
clubs van België.
De Belgische regeering deelde aan het
gemeentebestuur van Brussel mede, dat zij
voortaan geen plannen zou goedkeuren voor
den aanleg van straten, die geen 18 M. breed zyn.
Ia Brussel werd in een gezin het dienst
meisje vermist. By onderzoek door de politie
vond men het lijk in den regenbak.
Het is moeiüjk hier aan een ongeluk te
denken, daar de opening van den put te nauw
was om er zonder moedwil door te vallen,
waarom men vermoedt,datzelfmoord gepleegdis.
Een 6 jarig meisje nit het dorp Pouches,
naby Charleroi, liep buiten met een bak ja nog
gloeiende asoh. De wind wakkerde het vaar
aan, dat de kleertjes van het kind aantastte,
dat levend verbrand is.
Te Parya heeft een ernstige ontploffing
plaats gehad in een zwarelfabiiek. Een arbei
der is gedood; 8 werden gekwetst.
Drie arbeiders, die in een mjjn by Brugge,
dicht bij Pau, werkten, zgn het slachtoffer ge
worden eener myngaaontploffing.
Hun toestand is hopt loos.
Vrydag voer naby Lormont (Zuid-
Frankrgk) een stoomboot een roeibootje aan,
waarin 4 personen zaten. Twee der inzittenden
werden door den sterken stroom medegesleurd
en verdronken.
Twee anderen werden gered, maar een dezei
overleed aan boord van het vaartuig, dat het
bootje aangevaren had.
Koningin Victoria kan nog alleen maar
haar naam teekenen. Een beroemd heel kun
dige, die werd geraadpleegd, kon weinig hoop
op herstel van haar gezicht meer geven.
Tydens de algemeene krankzinnigheid,
waarin de LondenBche bevolking Zaterdag
verkeerde, heeft een bende zakkenrollers haar
slag geslagen, op zoo groote schaal als alleen
maar mogeiyk is in het land van Cecil Rhodes
en dergeiyke. De omvang van de diefstallen
onder de dichte menigte is zelfs niet te gissen.
Hoe gering de voorraad papier in de-
magazijnen dér Eogelache bladen is, blijkt
wel daarnit, dat, toen Zaterdag te Londen
een groote vraag naar bladen ontstond,
voorraad van de Westminster Gazette uitgeput
raakte, en het blad zich ander papier moest
aanschaffen. Voor de lezers, die asn het pret
tige, groene papier van dat blad gewoon zyn:
was het witte kranf je by na niet te herkennen.
De hertog van Oi leans heeft zy a ontslag
genomen als lid van de Saint James en van
de Marlborough Club te Londen. Hetbestunr
van de Bachelor's Club had hem verzocht zyn
ontslag te nemen. Daarop schreef de hertog
dat dit zyn plan was geweest, maar dat by
dat nu weigert te doen en dat het bestuur
hem dan maar moet schrappen. Hy verklaart
den grooteten eerbied te hebben voor do per
soon der koningin en erkenteiyk te zyn voor
de ontvangst, die hem in Engeland ton deel
vielmaar men vsrgaet, dat hg de erfgenaam
van de koningen die Frankiyk maakten
nu men van hem vordert dat by de Ecgelsche
gastvryheid zal betalen met het opgeven van
zyn Fraasche gevoelens.
Te Londen werd verteld, dat te Roe
hampton een geval van peat was voorgekomen
Geen trams in een wereldstad als Berlijn
en dat terwyi het tramverkeer byna nergens
beter ontwikkeld is dan daar En toch staat
men reeds twee dagen voor dit feit. Men
heeft Zaterdag den dienst aan den gang willen
houden met hulppersoneel. Maar dit was niet
geoefend, zoodat de politie tusechenbeide kwam.
Zondag is de dienst op een paar Hjnen her
vat, maar toch weer gestaakt moeten worden.
Af en toe hadden ongeregeldheden plaats,
zoodat de bereden politie moest optreden.
Het publiek is ondanks den overlast dien
het ondervindt op de hand der stakers.
Te Maagdenburg dreigde ook een staking,
maar daar heeft het bestuur de meeste eischen
ingewilligd.
Men zie Laatste berichten.
Te Berlijn is een monteur van Siemens
en Halske door eleotrieiteit gedood hy een
proefrit met een eleetrisohe locomotief, diehy
zelf had helpen maken en dus nauwkeurig
kende. By zulk een proefrit wordt een stroom
van 10.000 Volts gebruikt on wegens deze
groote sterkte waren byzondere voorschriften
aan alle mederydenden gegeven. Toch was de
monteur zoo onvoorzichtig naar de krnk te
grypen om na te gaan of die in orde was,
toen teruggereden zou worden en daartoe een
kruk moest worden omgedraaid, zonder da1
hem door den aanwezigen hoofdingenieur last
was gegeven. Hy kwam zoodoende in aan
raking met een toestel, dat als bliksemafleider
dient, en werd door een zwarea electrischen
slag getroffen. De 27jarige, oppassende man
was terstond een iyk.
Twee 17-jarige studenten uit Neurenberg
zyn tot 4 en 3maand vestingstraf veroor
deeld wegens een doel op het pistool, waarby
een hunner lieht gewond werd in den borst.
Gedurende een hevig onweder, dat was
losgebarsten boven Oaidela en omstreken
(Italië), heeft do bliksem een 60 jarigen boer,
zgn vrouw on drie zonen gedood, terwyi drie
boeren op die hoeve ernstig werden gewond.
In offieieele kringen is niets bekend van
het onlangs vermelde berioht dat het graf van
Sophocles was gevonden.
Men meldt nit Kopenhagen, dat de Zweed-
sche stoomboot Prins Eugène op de kast van
Finland schipbreuk geleden heeft, en dat de
12 opvarenden allen verdronken aijn.
Ook langs wetenschnppeiyken weg is cn
het voorkomen van pest te Smyrna gecon
stateerd.
Het geld is de laatste weken by zonder
duur. De gemeente Botterdam kon een 4
leening slechts voor 2/3 pari plaatsen
Munchen geeft zulk een leening uit tegen 97%
Hongarye tegen 91'/io- Ba de Londensebe
graafsehapsraad besloot, wegens de duurte van
bet geld, maar niet ov6r te gaan tot het aan
leggen van een nieuwen verkeersweg in het
drukste deel der stad.
Het Eegelach tuinbouwblad the Gardener
heft een jammerklacht asn over de gevolgen
van den vryheidsoorlog ia Zuid-Afrika, wat
te meer opmerkeiyk is, daar nog niet zóó lang
geleden poor old Kruger in dit tuinbouw-
jingoblad op allerhande manieren werd bespot.
Het blaadje is thans eohter omgekeerd, nn
het biykt, dat vooral de Londencche bloemen
winkeliers door den oorlog gevoelig in hun
zak worden getast. Het blad heeft een hunner,
een Schot, geïnterviewd en deze vertelde dat
de zaken dit seizoen bij zondier slecht zyn ge
gaan. Een sfiner beste klanten had dezen
winter geen feesten gegeven, wat hem by deze
ééne klant reeds voor de tafeldecoraties op
een verliet van f 2400 kwam te staan.
Semperv
Verkoopingen enz.
Door het bestuur van het waterschap
Baarland o. a. werd Zaterdag teOndelande
aanbesteedde vernieuwing en het onderhond
tot 30 April 1901, van da aarde-, ry>-, kram
en steenglooiingwerken aan bovengenoemd
waterschap.
Minste inacbryver was, zooals in ons vorig
nommer reeds gemeld werd, de heer B. van
Eek, te Terneuzen, voor f 3274.
Verder schreven in de heerenA. Karelse,
Borssele, ad f 3450A. Foudraine, Goes, ad
f 3576 P. J. Visser, Hantweert, ad f 3592;
J. de Jonge, Middelburg-, ad f 3689A. Moer
dyk, Baarland, ad f3600; L. Minderhond,
Hoedekenaksrke, ad f 3690J. L. Gelnk, Tholen,
ad f 3797L. de Bart, Hoedekenskerke, ad
f 3914 en C. de Wilde, Kattendyke, ad 13!
Te Cadzand werd Zaterdag door hei
bestuur der waterkeoring van het calamitense
waterschap Tienhonderd en Zwarte aanbesteed
het verbeferen en onderhouden tot 30 April
1901, der waterkeereade werken, aan genoemd
waterschap.
Minste inoohryver waren de heeren P. Monjé
en I. Lagasse, die beiden voor f5161, hadden
ingeschreven.
Bg loting werd de heer Lagasse geacht de
minste te zyn en hem het werk toegewezen-
Te Biervliet W8rd Zaterdag by her
veiling verkocht het hofateedje De Stelle in
den Beuhelspoldet, groot 6,6960 hektaren voor
de erven Biiek—v. Kerkvooit, aan den pachter
J. Bliek voor 7860 galden.
Verzending en laatste bualichting der MAXI
aan het postkantoor te Middelburg.
(Alles plaatselijke tijd.)
Oost-Indië-
Genua (NederL) 22 Mei 7.10 's avonds.
Amsterdam (Nederl.)25 Mei 7.10 's avonds
Brindisi (Eng. dienst) 25 Mei 1.5'snamid.
Napels (Duitsche dü;t.) 28 Mei 1.5 's named
Marseille (Lloyd) 29 Mei 7.10 avonds
Botterdam Lloyd1 Juni 7.10 'a avond?
Maraeille(Fr. di8nst)2 Juni 6.15 :amorgens.
De vetzendiDg der correspondentie voor
Atjeh en Sumatra's Oostkust ge
schiedt eiken Vrgdag met de Britsche boo
ten, bnsliobting te 1 5 's namiddags, voor de
suppletoire verzending te 7.10 avonds.
"W" est-Indië.
Curasao over Queens-
towo
Suriname via Sout
hampton29 Mei 7.10 's avonds
Curacao met K.W.I,
maildienst. 31 Mei 7.10 avonds
Suriname via St.. Na-
xaire 8 Juni 7.10 'a avonds
Surinam® vla Amsterdam. Den 14en en bataten
van elke maand 7,10 jiaiond..
Mei 10.10 's avond-
's Cravenhage. De heer L. G. vau Been
te Terneuzen ia benoemd tot buitenge
woon oplichter van den waterstaat by de wer
ken ter verbetering van de rivier den IJssel
beneden Deventer.
Aanstaanden Donderdag, den verjaardag van
koningin Victoria, geeft de Britsche gerant
alhier een feestmaal voor de Engelsehe kolonie.
Het pantserdekschip Zeeland wordt gereed
gemaakt om ia de Delagoabaai de Friesland
af te lossen, die naar Oost-Indië terugkeert.
48 werkgevers te GroniDgen vragen aan de
Eerste kamer verwerping van de Ongevallenwet.
De regeering heeft voorloopig afgezien van
het aanhangig maken by de wetgevende macht
van een ontwerp betreffende eene offieieele
landbouwvertegenwoordiging.
Naar wg vernemen, is het wetsontwerp tot
herziening der kieswet by de Tweede kamer
ingekomen en wordt daarbij ook voor de huur-
en loonkiezers met het stelsel van eigen aan
gifte gebroken.
De heer Van Korkwyk, wiens gezondheids
toestand aanmerkeiyk verbeterde, heeft ont
slag genomen als president van den rsad van
commissarissen der Indische spoorwegmaat-
schappy.
By de rioleeringswerken te Scheveningen is
een bonten bekisting ingestort. Van da twee
werklieden, die onder het neerstortende zand
zyn bedolven, werd er een gered maar de
ander levenloos opgehaald.
Amsterdam. Op het driedaagsch muziek
feest, van 26 tot 28 dezer alhier te honden,
zullen als solisten medewerkenmevrouw
Noordewier—Reddingiuscn depieereu Rogmans
en Orelio, terwyi de heeren Hol en Zweers
hun eigen werken zullen dirigeeren.
Berlijn, 21 Mei. De onlusten beperkten
ziob Zondag tot het district Boseu f haler thor.
Te middernacht was alles rustig. Twee poli
tieagenten zyn zwaar gewond, twee werklieden
zyn in het ziekenhuis overleden. 50 werdeB
lieht gewond en 103 in hechtenis genomen.
21 Mei. De opperburgemeester Kirsehner is
opgetreden als bemiddelaar in de tramBtaking.
Lorenzo Marques 20 Mei (Times). Hier
had een botsing plaats tnssehen eenige ma
trozen van da Friesland en de Portageesche
politie. Deze laatste bediende zioh van de
bajonet en wondde drie matrozen, waaronder
een levensgevaariyk.
ie oorlog ln Zild-AMkit
Londen 21 Mei. Tot den middag waren
nog geen offioieele berichten over het ontzet
van Mafeking en over de gevangenneming
der belegenaars ontvangen.
Daily News meldt dat de Engelsohen zonder
strgd Klerksdorp hebben bezet.
De Express gewaagt van door de regeer ing
ontvangen vredesvoorstellen.
Kroonstad 20 Mei. Een Engelsoh eonvooi,
op weg naar Lindley, is door de Boeren aan
gehouden.
(Met „aangehouden" cal wel bedoeld zyn
„overmeesterd").
Marktprijzen van Tarwe en Mosl
Maandag 21 Mei.
Rotterdam. (Bericht van den makelaar
H. van Randwijk.) Ter markt van heden was
de handel in huitenlandsehe granen
zeer vast Meel traag.
Zaterdag 19 Mol."
Antwerpen. Tarwe vast. Amerikaanseb
roods no. 2 fr. 167o-
Parijs, Tarwe kalm loop. md. for. 19.80.
Pesth. Tarweprgsb.per najaar: Zaterdag
fr. 8.08 Vrydag fr. 8.01.
Berlin. De kooplust kreeg Zaterdag be
slist de overhand en wel naar aanleiding van
het opnieuw guur geworden weder, gepaard
gaande met betere telegrammen uit Amerika
en aanmoedigende berichten nit Oostenrijk-
HoDgarye. In tarwe on rogge op termyn vond
dan ooklevendige handel plaats, waarby depryzen
mk. 2 a 27s stegen en naderhand slechts eene
geringe reactie ondervonden, toen de vraag
eenigszins bevredigd was.
Verkoopingen en Verpachtingen in Zeeland.
Datum Plaats. Voorwerpen. Informatiën.
22 Mei Breakens Mosselzaad (verp.) Mejjer.
22 m Middelburg, Meubelen enz., Notarishuis.
23 Midde burg, Glasramen enz.. Notarishuis
23 Middelburg, Huizen, Huvers
29 Vlissingen, Villa's, Maret Tak
31 p Middelburg, Hulzen enz., Verhuist.
o O. W.Sonb., Hofstede, Tak.
I Juni Zferikzee. Schelpdiorenvis-
achery enz., Franse.
p Koudekerke, Hofstede en inspan, Maret Tak
en Loeff.
Algemeen Overzicht.
EEN 8TROOVUUR BIJ EEN KRUIT
MAGAZIJN.
Zoomoet mau, naar het ons voorkomt, den
toestand in den Noord-Westhoek van Afrika
beschouwen.
Dat het er vlamt weet men. De Franscheu
trekken rusteloos voorwaarts naar de oasen
in de Sahara, en op hun reehtei flank verza
melt Rich eon kleine macht soldaten yan den
Sultan van Marokko, en een grootere macht
van de aan dezen Moorschen majesteit onder
worpen of onderboorige stammen.
Op ernstig verzet zyn de Fransohen nog
niet gestuit. Maar de kans op een botsing
neemt toe, vooral nn de grootvisier Achmed
ben Mnsab, die de zaken nog al in de hand
had, ia overleden.
Niet alleen dat de zwakke saltan op deze
wyze een kraohtigen stenn verliest. Maar by
de onzekerheid van de troonopvolging in alle
Oostersohe landen, is de kans op troebelen in
Marokko zeer toegenomen.
Wat Frankryk op dit oogenblik wil, is ofü:
oieel niet bekend. Maar men neemt in het bui
tenland aan, dat het zyn positie in West- Afrika
wil versterken, door Marokko tot een tweede
Tunis te maken. Waarom het dit zou willen
ie duideiyk. De laatste jaren zyn met Enge
land twee overeenkomsten gesloten, de Niger;
en de Soedanconventie, welke Frankryk een
belangryken invloed in dit deel der wereld
verzekeren.
Van Tunis naar het Tchadmeer als ooateüjke
grens; van daar naar Sokoto en Timbootoe
als znideiyke grens, met Dahomey aio aan
sluiting naar de Zuidkust van N.-West-Afrika,
en over de Senegal met de Weathaat ver
bonden, is de grondslag gelegd voor een
machtig Fransoh rijk, dat bestemd is geheel
Noord-West-Afrika te omvatten.
Er bestaat plan de eenheid daarvan te
bevestigen door twee spoorwegen, de een van
Algiers door de oasen der Sahara naar Tim;
boctoe, de andere van de Senegal over Tim;
boctoe naar het Tchadmeer.
Geheel afgerond is dit ryk eohter niet. Op
de Zuid en de Westkust liggen verschillende
vreemde meeat Engelsehe en Portugeeiohe
nederzettingen en daaronder Aahanti, dat
zelfs vry ver in het Fransohe gebied dringt.
Toch zyn deze koloniën niet van zooveel
belang, dat van daarnit ooit gevaar voor het
Fransohe Ryk kan voortbomen. Integendeel,
als de spoorweg van Algiers naar .Senegal,
Timbootoe en het Tchadmeer gereed is, zal in
geval van oorlog met Engeland zelfs een
krachtige drnk op de Eogelsohe bezittingen
kunnen worden geoefend; met een beetje
fortnin zal het wellicht mogelijk zyn het
FranschAfrikaansohe Ryk aan de Znideiyke
en Westeiyke grens geheel af te ronden.
Maar anders staat het in den Noord-Oost-
Westhoeb, in Marokko. Kwam dit land onder
invloed van een groote mogendheid, dan zou
daaruit eventueel gevaar kunnen dreigen,
zelfs voor Algiers.
Hef zou voor Frankryk dus van veel ge
wicht zyn over Marokko een Fransoh protec
toraat te kunnen afkondigen, of daar een
Fransoh regentschap in te stellen. Dan ware
men niet alleen beveiligd tegen eventueels
aanvallen. Maar Frankryk zou aan den ingang
van de Middellandsohe zee een positie hebben,
welke het overwicht van Engeland brak en
b.v. Gibraltar vry wel waardeloos maakte.
Ware Spanje een krachtig rijk, in staat om
zgn steeds besoheiden aanspraken op het
Sultanaat te doen gelden, en de zeeroovers
h.v. die aan het Riff, tot reden te brengen, dan
zon voor Frankryk allicht een gevoel van
zekerheid ontstaan.
Maar Spanje is zeker niet de Mogendheid,
die de toestanden in Marokko zoo kan ver
anderen, dat Frankryk gewaarborgd is, zoowel
tegen het toenemen van vreemden, b.v. Engel;
sehen invloed, als tegen gevaar van de spa
der Maroccanen.
Van daar dat elke beweging in Frankryk
in de richting naar Marokko met eenig wan;
trouwen wordt begroet.
Voor een paar jaar was het anders. Toen
zouden zoowel Engeland en Spanje hebben
gereed gestaan, om Marokko te verdedigen
tegen eiken Fransohen aanval. Maar nu?
Spanje is nog lang niet bekomen van de ver;
aehribkeiyke slagen, welke het, eerst door da
opstanden in de beide groote koloniën en toen
door den oorlog met de Vereenigde Staten,
ondervond.
Een ander land zon ziob wellioht na zulke
droeve ervaringen opheffen, om des te kraoh-
tiger te kannen arbeiden aan het behoud en
de ontwikkeling van wat is overgebleven.
Maar daarvan is geen sprake; de verdeeldheid
in bet land neemt toe, en daarmede verdwijnt
de laatste kans, dat Spanje genoeg kracht er
langt om in kleinen kring met voldoende
macht te kannen optreden.
Het ia daarom te verwachten dat, als
Frankryk ernstige plannen heeft, Spanje met
beide handen het denkbeeld zal aangrypen om
zyn toekomatdroomen op geheel Marokko prys
te geven, tegen dadeiyke uitbreiding van het
gebied om Ceuta. Dan zon Spanje zyn be;
■taande bezitting uitgebreid zien, zonder dat
daarvoor offers gebracht moeten worden.
In Engeland maakt dit alles een onbehage;
ïyken andrak. Men gevoelt, dat wellioht
spoedig over een groot belang van het ryk
beslist zal wordsn, en ziet zich tooh niet in
staat, zich zoo krachtig te doen gelden als om
zon willen. Het EngeUohe leger is aan Znid;
Afrika gebonden en de stemming in Europa
is algemeen vyandig. De pers begrijpt daarom
dat een krachtig optreden moeilyk is, en dat
dreigende taai in het minst niet zon passen.
Esn deel der Engelsehe pers vestigt daarom
de aandacht op een wel wat verwaarloosden
factor, op Daitschland. Niet in dien zin, dat
Duitsebland zou trachten rechtstreeksoben
invloed iu Marokko te erlangen. Enkele bladen
uiten alleen de hoop, dat Duitsehland zal
arbeiden aan een verbetering van het bestnnr
in Marokko, met geljjktydige waarborging van
het gebied door de Mogendheden.
Het is waarljjk niet ten onrechte, dat de
Fronkf. Z. in dit denkbeeld de opdraeht ziet,
om voor Engeland de kastanjes nit het vnur
te halen, een werkje, waarby reeds menigeen
ziob de banden beeft gebrand.
Geheel geruststellend is de toestand dus ni§|,
