MIDDELBURGSCHE COURANT. N°. 108. 1000. Dinsdag 8 Mei. Die onbeschaafde Boeren. 143" Jaargang. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thirmimstir Middelburg 7 Mei 8u. vm. 62 gr. 12 u. 62 gr. *v. 4 u. 62 gr. F. Verw. zw. t. m. Z. w., bew. Ag® nt©wii Te Rotterdam: Nijge 8b van Ditmab. AdvertentiSn!0 coat per regel. Geboorte-, dooi- m allo andere familieberichten en Dankbetuigingen Tan 1—7 regels 1.50; elke regel meer SO cent. Koolame» 40 cent per regu Broote letters naar de plaats die lij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, nlat afkomstig nit Zeeland, betreffende Handel, HSeerheid en Beldwezen, is uitsluitend gereobtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Am, H.Z. Voorburgwal Ree, Ameterdam. Eg deze courant behoort, een Bijvoegsel. Middelburg 7 Mei. De Revisie inde zaak-Hogerhuis.*) Voor nog een oordeel over de beslissing van den Hoogeu Raad een oordeel dat zeer vragen wij de aandacht van Prof. mr D. Simons te Utrecht legt over die weigering van revisie zjjn gevoelen bloot in Het Paleis van Justitie. Hij deelt niet de, van verschillende zijden geuite, meening dat de H. R. bij zijn arrest de aan zRn taak gestelde grenzen zon hebben overschreden. Als nieuwe omstandigheid is gesteld dat door v. Dijk c. s. aan Stienatra, Ringia o. s. bekentenissen zijn afgelegd. Dat novnm had de H. R. te onderzoeken, van de waarheid daarvan zich te gewisien. De H. R. verklaart het feit dier bekentenissen niet alleen „niet bewezen1' maar zaifs „niet aannemelijk". Hoe kon hij by die overtuiging verklaren dat de op deze, niet aannemelijk geoordeelde nieuwe omstandigheid steunende aanvrage gerechtvaar digd was De bewering, dat de H. R. bij het vestigen zyner overtuiging niet zou hebben mogen beoordeelea de innerlijke waarde der op gegeven bewijsmiddelen kan toch waarlRk niet worden goed gemaakt met een beroep op enkele by de totstandkoming der wet gegeven uitspra ken,dat de H. R. slechts zon hebben te geven eene voorloopige beslissing. Daartegenover staan andere, waarin wordt gezegd, dat aan den Hoogen Raad alle mogelijke bevoegdheid toe- 1 wordt om eerst de feiten te onderzoe zoo scherp en zoo goed als hem moge- lyk is. Maar het beroep op dergelijke, by het openbaar debat gesproken woorden is aan beide zyden een gevaarlijk argument omdat die woorden nauw samenhangen met de opvatting, welke de spreker had te ver dedigen. Het alles afdoende argument tolgft m. i. dat de H. R. niet kan beslissen over de vraag of van eenig nieuw feit vol doende is gebleken zonder te apprecieeren de voer dat feit aangevoerde bewysmiddelen. Adstructie van die waarheid scbynt inder daad overbodig. Zelfs wanneer men zon volhouden, dat de B. R. zich of moeten tevreden stellen met niet volkomen geleverd bewijs en er mee ge i zon mogen of moeten nemen indien vum slechts aannemelijk ia gemaakt, H. R. besliste hier nitdrukkeiyk dat het van niet aannemeiyk was zelfs dan zon die overtniging niet los kannen zyn van het gevoelen over de waarde der inge roepen getuigenverklaringen. Men maakt eene vergeiyaing met de rechteriyke uitspraak aan het einde der instructie. Zon men inderdaad meenen dat de raadkamer der rechtbank baar plicht deed, indien zy een beklaagde aan eene Plaatsgebrek dwong ons Zaterdag dit sink ter «ij te leggen. Red, openbare terechtzitting blootstelde op grond van getuigenverklaringen, waarvan haar de inneriyke oawasrschynlgkheid was gebleken? De beslissing van den H. R., waar hy de revisieaanvrage afwyat op grond van onaas- nemeiykheid van het novum, ia eene eind- beslissing ten nadeele van den verzoeker. Mes kan op dien grond beweren, dat de rechten de verzoekers in revisie niet voldoende zyn beschermd; dat de H.R. de gegevens mist voor eene alle waarborgen biedende beslissing dat het eene leemte ia de wet is, dat da getuigen niet onder e8de worden gehoord-, de Raadsheer-Commissaris, die het onder- si leidt, niet aan de eindbeslissing behoorde deel te nemendat by het in te stellen onder- de getuigen moesten worden gehoord voor het geheele college in tegenwoordigheid a raadsman der verzoekers en dua met alle gelegenheid voor dezen om op het onder zoek voldoenden invloed te doen gelden. Men aldus ernstige bedenkingen aanvoeren onze nieuwe revisiewet, bedenkingen waarvan ik nu het min of meer gegronde niet nader zal onderzoeken, maar men mist het recht grieven tegen tóe wet tot grieven len wetstoepasser te maken. De H. R. had de van hem gevraagde beslissing te geven de middelen, die de wet hem gaf. En niet anders heett hy gedaan en kon by doen. De Hooge Raad heeft niet gegeven zijn wdeel over schuld of onschuld der veroor- jelde Hogerhuizen. By de alleen besliete vraag of er een novum bestond, kwam het uitspreken van zoodanig oordeel niet te pas. Daarom is de twijfel, steunende op het in zelf zwakke bewysmateriaal, niet aange tast.; daarom is voor hen, die dien twijfel koesteren, jammer genoeg, de verkregen uit spraak geeae beslissende. Die twgfei is by my zeker niet verzwakt, nadat ik een blik kon slaan op de wyze, waarop de belaetende verklaringen zyn ontstaan. De pijaHjke vraag, de beangstigde onzekerheid: „Waren de veroordeelde Hogerhuizen inderdaad schul dig", is niet opgelost eu na de gevallen beslissing koester ik de vrees, dat, zoolang zg, die schuldig zyn, hnn schuld niet openlyk oeiyden, de velen reeds zoo lang drukkende iwytel niet zal kunnen verdwijnen. Zg, die niet slechts twgfelen aan het schuldbewgs, maar gelooven aan de onschuld, mogen nog weer hnn hoop gaan bouwen op eene gunstige gratiebciachikkingzij vleien zsoh m illusie; na de beslissing van den Hooge Raad dat geen novum gebleken is kan moeiigk andera dan eene weigering van gratie wordan verwacht. Twgtel aan de juistheid van eene rechteriyke uitspraak gelegen an de zwak heid barer motieven kan niet tot gratie voeren. De Kroon is geen rechter in dei da instantie. Zou eene vervolging van Ringia wegens mein eed. voor de Haagsche rechtbank, ons nieuw materiaal knnuen verscht-fisn voor een allen bevredigende eindbeslissing Het is mogelgk, maar ik betwijfel het. Zoodanige vervolging zon er toe kunnen leiden Alberda endezgnen te stellen voor het ontzettend dilemma: Zelf beschuldiging of meineed. Zal de justitie willen volgen, die daartoe voeren kan? Ik voor my zie de oplossing niet en leg de jioii neer ia de froostelooze gedachte aaD menschslijke feilbaarheid, aan ona beperkt weten in de helaas slechts flauwe verwachting» maar levendig gekoesterde hoop, dat, moge bet *an .peedis, er licht kome iu het ons nog omringende duister. UIT STAD M PROYMCIE. In Prov. blad no. 55 doen Gad. Staten van Zeeland mededeeling van de artikelen 9 en 10 der verordening op het marktwezen in de gemeente Middelburg, door den ge. meenteraad op 25 April jl. vastgesteld. Bezwaren daartegen moeten vóór 18Meie.k. worden medegedeeld. De Zondagmiddag op het terrein achter de meelfabriek alhier gebonden voetbal- wedstryd tuaschen Olympia 11 nit onzs stad en Zeelandia nit Goes, werd door de Middel burgers gewonnen mat 3—1 doelpunten. - Zondag middag liep de provinciale boot Zuid-Beveland, varende van Vlissingen op Breskeus, tengevolge van een defect aan de machine, op de ponton te V i i s o i n g e n. De boot bekwam geen, de ponton weinig schade. Tengevolge van het defect aan de machine van de boot was da dienst een v/eiuig in de war. Wat hebben wy den iaatsten tyd dikwerf een grooter deel der wereld te bereiken. Want droevig was een die zich langzamerhand van nit En- l over de wereld verspreidde. De Boeren i voorgesteld als een ander ras memshen dan de gewone, en natuuriyk als een lager ras. Of ze nog boven de wilden stonden, dan wel daaraan gelijk waren, daarover liepen de gevoelens uiteen. Maar in eik geval: de Boeren waren een ras en wel een minderwaardig ras. Dat bleek wel niet uit de boekea van de groote geaohied- en volkenkenners, geiyk Fronde en Tbeal; 't bleek ook niet uit de geschriften van Colenso. Maar waartoe zouden de Engelschen dien we- tensohappeiyken arbeid van onafhankeiyke men sehen lezen, waar zoo'n uitgebreide litteratuur van veel vermakelyker g&£hriften van Johan- nesburgers eu dergeiyke lieden bestond, die bovendien nog dit voordeel hadden, dat. alles wat men daarin las tevens kon dienen als aansporing, om de Britache vlag over geheel Zuid-Afrika te doen wapperen, Eo dan heeft niet de Engelschman van kindsbeen af geleerd dat zgn ras boven alle j verheven isdat zyn land het.best L wordtdat nergens meer vrijheid lan onder Britsch bestuurdat ner- geluk wordt gesmaakt dan oi I vlag? £!tt moeten hft dan wel f Zaterdag was de landbouwer J. B. te Heinkenazand met zgn knecht en twee zijner dochtersin eengery op weg toen het paard schrikte en met het voertuig direct van deu dijk ia een sloot liep. Eon meujs kon slechts na veel iaspnanhg van eenige toegesnelde per sonen, van onder den wagen gehaald worden en was reeds bewusteloos. Na ingeroepen geneeskundige hulp bleek dat zy in- en uit wendig wan gekwetstde vader had een rib gebreken. De andere docht er en de knecht kwamen er met den schrik af. Naar aanleiding van een door ons aan een ander blart ontleende en at om vorig nom- mer medegedeelde bewering dat het totdusver nooit gebeurd is dat banen een mensen aan durven en hem letBei wagen toe brengen, ucbryft men ons uit Z u i d B e v e 1 a u d, dat dit eene onjuistheid is. Vooreerst zal iedere lezer van De pastorie van Mastland zich den kinderen hatendon haan van Piet er Abrahami van deZande wel herinneren Verder het ft senryver dezes eenen haan in eigendom bezeten, die in dit opzicht heel wat mans bleek te zyn. Het was een prachtig, zeldzaam groot dier, maar een kwade r*kfcer. De haan was iu zgn jeugd by een ruw huis gezin vaak getergd en had geleerd van zich af te bijten. Wanneer hy by ongeluk uitliep, durfde hy kinderen van tien jaar best aan te vallen, hy pikte de vrouw des huizes, die hem nog wel eten bracht, tot bloedens toe in den arm, eenmaal kwam by zelfs in martiale houding zyn nieuwen meester tegemoet, wat den vechtersbaas niet best bekwam. Beden had deze trotsohe kippensultan diep ontzag voor eenen stok. Met dit beest opgescheept, las zyn eigenaar in de courant van eene vrouw, die door eenen haan zoo geheten was, dat er bloed vergifugiug met doodeiyken afloop op volgde. Natumiyk moest de haan weg. Ook in dezen dus geen nieuws onder de zon. Te Koewacht en omstreken wordt een eenigszins levendige handel gedreven in varken e, die door Belgische kooplui in Neder land worden gekocht. Daar de invoer van die dieren uit Nederland in België ia verboden, is bedoelde handel natuuriyk smokkelhandel, welke door de douanen tot nog toe niet streng werd gecontroleerd. Zaterdag evenwel moest een koopman tot zyn groote schade onder vinden, dat hij, die smokkelt, steeds gevaar loopt gesnapt te worden. J. K. van Kieldreoht ^B.) trok nabg Koewacht met een kar, waarop acht vette varkens lagen, over de grenstwee gendarmen en drie donanen van Stekoue, in hinderlaag opgesteld, namen paard en kar met de vracht in beslag. K. werd aangehouden en naar Dendermoude getransporteerd. Men vermoedt, dat er verraad iu het spel was. Na de bewsging in Ze e u ws c h-Vlaan der en O. D., om hooger loou voor de boot werkers en ook voor de ambachtslieden, die grootendeels een gunstig gevolg voor hen had« aehynen nu ook da veldar heidens een poging tot lotsverbetering te willen asnweadeu. Zaterdag werd te Othene eene o pan bare vergadering gehouden, die goed bezocht was, en waarin, daartoe uitgenood igd, de voorzitter van De vereenigde bootwerkers uit Terneuzen, de heer S. van der Hoofd, het nut vau ver eenigen uiteenzette. Een beslissend resultaat had de vergadering niet, deels was men alge meen van oordeel dat verbetering der loonen dringend noodig is. Naar wy vernaaien, wordt gewenscht f 1 per dag voor gewonen veldar beid en t 1.50 in den oogsttyd. barbaren zyn, zy, die van al die zegeningen van Groot Brittannië niet gediend zyn, wier leven éen strijd is, om met.onder Briteob bestuur ta leven Het vreemde praatje werd zoodoende al- gemaen verspreid, dat menige Tommy Atkius, vooral wanneer hij als gevangene of als ge kwetste de Boereu had leeren kennen, bepaald verbaasd was te ziea, dat zyn vyandea ge- ie menachen waren. Eu vele deftige offi- oiertjes en een enkele oorlogs-corretpondunt lieten zich al niet anders nit. Maar het praatje was door Engeland ver spreid eu ging van daar de geheele wereld door. 't Ward zelfs zoo gek, dat een wetenschap- peiyk Franschmau, Edmond Demolius, in de Science sociale een zeer wetenschappelijk arti kel ging sohryven over de vraag Ou est le droit, waarin hy het eene natuurwet noemde At een volk ais het Engelsche, krachtens zijn supériorité sociaal" de Boeren verdrong. Dat was even onvermgdeiyk, ais de ver dringing der kaffers door de Boeren. Deze echrgver, die zgn artikel zoo mooi vond, it hy er een brochure van maakte, lokte lfs een twistgeschryf uit. Een advocaat te Gent, de heer Gustave bel, nam het tegen Demolins op, maar werd eer bestreden door zyn ambtgenoot Ch, Chriatophe. in zoo verscheen een tweede brochure, met ré- du- en tripliek, een heel werkje van blz., dat de heer Abel ons voor eenige weken toezond, [t Was wel aangenaam te hoe warm de famuli®»© Berichten. Het nationale arbeidssecretariaat heeft besloten een adres te richten tot de Eerste Kamer, waarin -op aanneming der ongevallen wet wordt aangedrongen. De jongste berichten omtrent de werk staking onder de typografen te Amsterdam bevatten geen gewichtige mededeelingen. Het is ons natuuriyk niet mogeiyk allerlei by zonderheden, de hoofdzaak niet rakende, te melden, o. a. omtrent misverstanden of wederzyasch weiuig hanBche behandeling. Het ligt voor de hand dat in den tegen- wuordigen toestand er aan beide zyden wel eens eenige zenuwachtige opgewondenheid wordt getoond, die de verhouding aües be halve aangenaam maakt. Door meer dan een patroon, o. a. door de directie van de Amst. Crt., en door het lid der gemeenschappeiyke commissie, den heer J. A. Wormaer, wordt over het looncomité geklaagd. Omtrent vertrouwelijke gesprekken, niet voor publiciteit bestemd, had men in de bladen der werklieden toch berichten mede gedeeld. De werkstakingen zitten in de lucht. Nu hebbeu weer de bloemkweekerekneohts to Lisae en omstreken het werk gestaaktde euoh is meer loon. De te Hillegom bestaande vereeniging van werklieden heeft, gesteund door Patrimonium aldaar, aan de patroons verzocht om des Zaterdagsmiddags geregeld te 4 uur te doen eindigen. Op een werf aldaar heeft ook een verschil met de werklieden plaats gehadna mededee ling, dat de grieven zullen worden onderzocht, is de staking voorloopig geëindigd. De korte-turfmakera in de veendèryen onder Den Ham hebben het werk weer hervat, nadat de bazen den eisoh om meer loou had den ingewilligd. Ongeregeldheden kwamen niet meer voor. Den 28 Mei van dit j tar cal 's middags hier te lande een zonsverduistering zichtbaar zyn. De maan zal dan 63 pot van de middeiiyu der zon bedekken. Deze eclips is voor verscheidene plaatsen in Noord-Amerika, Europa en Noord-Afrika eene totale. Zoodanige verduistering is zeker eene groote zeldzaamheidin Nederland kwamen sedert Karei den Groote slechts drie totale zone clipsen voor. By den voorzitter-penningmeester van het Nederlmdsche Roods Kruis ia tot Zaterdag aan giften ontvangen een totaal bedrag van f 205.869.80l/a- De vorige week kwam o.a. een gift in va af 1*83.75 van de First Penneyf vanian Red Cross Auxiliary, te Pittsbnrg, Tobo de heeren Fischer en Wesséls enkele dagen vóar hnn vertrek naar Amerika het bericht ontvingen dat hunne bezittingen by Bloemfontein vernield waren, namen zy dat i en berustend op. Aandoeniyk echter was bet te hooren hoe de een tot den ander iide„We znllen das niet meer onder onze ooie BChaduwboomen zitten/' By de familie te Bargen-op Zoom is bericht ontvangen dat de militaire attaché by de strijdmacht van de republieken,jlmt. Asselbergi van het O. I. leger, door typhus is aangetast 5 zyn toestand moet niet zonder zorg ago. naar Amerika, waar de beide andere zoons van de laatste reeds sedert eenige jaren zyn. Woensdag j.l. heeft Klaas, om deu sobyn te voorkomen dat bij, nit vrees voor vervolging wegens meineed, de vlucht neemt, aan den minister van justitie het volgend sohryven verzonden „Den 17 Mei *.s. vertrek ik met myne moe der per sa. Potsdam van uit Rotterdam naar N. Amerika. Mocht de justitie my of myae moeder evenwel noodig hebben, dan doe ik Uwe Excellentie by deze weten, dat wy bereid zgn mu terugtocht tegeu vergoeding van reis- verblijfkosten te aanvaarden. Ons voorloopig adres aldaar zal zynArohstreet 17, Paterson New-Jersey, N.-Amerika." (Ds Klok) heer Abel het opnam. Maar een ding trof ons de siiyd weid meer gericht tegen de stelling van Demoiinu, dan legen de toepassing daarvan op de Boeren. Dat er ten opzichte der Boeren geen sprake kan zyn van een ras, veel minder vau een minde; waardig ras, is duideiyk voor wie de geschiedenis kent. Iu 1835 splitste de Hollandsche bevolking vau ae Kaapaulome zicu iu tweeën1 uet eene gedeelte bleef bezuiden de Oranjerivier wonen, net andere trok die rivier over. In die dagen werden gesteenten gescheiden, de eene broer „trok", ae andere bleet. Iu zoo neefi moa geslachten, die in beide landen, in de Engelsche Kolome en iu de republieken, tot houge waardigheid klommen. Het gestecnt De Wet bv. leverde den Boeren een uitstekend veldheer en den Engelschen een sir JacobUB Petrus de Wet, dio, naar ons dezer dagen uit eeu lofrede van Engelsche bladen bleek, stierf ala ex-cbief-juatice van Cey lon. Sir Hem y de Vilders, de Kaapacbe opper rechter, behoort tot het gelgkuaia«ge geslacht in de Boeren republieken. Dat na éeu gesteoht reeds zóo groot ver schil zou zgn ontstaan, niet iu toevallige ontwikkeling, maar in natuuriyken aanlog, nat sprake kan zy n van eea half barbaarsch naast een hoog beucoaafd ea intellectueel ra», kan zelfs geen wetensohappeiyk man durven beweren. Ja, men behoeft zelfs niet na éen geslacht te zoeken. Kruger, Joubert en in het s meen alle Boeren, van 66 jaar of onder, syn geboren Kipenaars. Dat hun vader hen ala kind medenam over de Oranjerivier, zou hen tot eeu ander en lager ras doen behooren I Inderdaad, de wetenschap gaat ver, als zy wat oppervlakkig oordeelt. Dat de Boeren anders zyn dan wy, is waar, maar slechts tot zekere hoogte. Huu school- opvoeding staat ten achter by de onze; aan het leven andere eitcben stellende dan wy, missen zy veel wat ono onontbeerlijk voorkomt; by voorkeur buiten levende, ondergingen zij niet den invloed, dien da nabyheid van het stadsleven op bet landelijk meet van ons volk heeft; de vorming van een burgerstand bleet tenger achterwege, eu natuuriyk zal het jaren duren eer die zoo krachtig en invloedrijk is, dat zy baar stempel op bet geheele volk drukt. Uit dat aüej tot een mindere beschaving, of lot een niet-toogankeiykheid voor beschaving te oonoludeeren, is meer dan dwaas. Dat tueschen de Boeren en ons verschil bestaat is waar, maar ligt geheel aan niter- ïyke omstandigheden. Iu de eerste plaats aan de Engelschen zelven. Die zyn oorzaak ge worden van den „trek", van de herhaalde trekken, en in die dagen leidden de Boereu een leven, dat zeker niet bevorderlijk was aan verfyning van manieren, aan de zindelijkheid en evenmin aan de opvoeding der kiuderen. Daatby kwam dat het trekken medebracht eea leven van voortdurende» strijd, dat invloed op net karakter bad» terwyi de Enropeesefee By eeu weinig beteekeuend binnenbrandje te 'sGravenhage heeft een vronwaieh deer lyk gebrand. De beeoeo en een gedeelte vau bet ouderlyt zyn verschroeid. In hoogst beden- keiykea toestand ia de ongelukkige naar het ziekenhuis overgebraobt. Men vreest voor haar teven. De brand is waarschyuiyk ontstaan doordat de kieeran der vrouw met het vuur in een stoof in aanraking *Rn gekomen. Op de haven te Leiden is een vrouw, e aan het schoonmaken der ruiten btzig basohaving zich aan de Boeren voordeed in vorm van Eugelochen, die dé Boeten overal achtervolgden, die steeds gereed stonden gebied te annexaeren, waar tie Buereu zich gevestigd hadden, en die steeds de Boeren dwongen om weer te trekkeu, zoo zy niet onder Britache vlag wilden big vee. Geheel de Eogelsohe politnk tan opzichte vau de Boeren is neergelega iu het woord John LeylandThey had this merit, that they were pioneers. Where thsy had gone, others might follow. (Zij hadden deze ver- mte vau pioniers te zya; ais zy ziohergeoa gevestigd hadtien, kendeu anderen volgen.) Sn die „vnderen", die konden volgen en voortbouwen op de grondslagen, door de Boe reu, door de pioniers, gelegd, dat waren na tuurlijk de Eogelsohen, die den Boereu nooit tyd lieten zeiven aan het bouwen te gaan. Ia 1864 werd eindeiyn het Z*ndriviertrao- tsat gesloten, waarop reeds na 23 jaar een Süepstone kwam om te anaexeeren, en als voorwendsel aanhaalde, dat de „staat" niet geheel voltooid was. Eo geen a cut jaren na den oorlog van 1881 begon de invasie der uitlasders. le nu grooter onrecht denkbaar dan het verwyt van de Saeptoneklitk, dat eeu volk, dat j*rsn lang eea tn-kkend levwi vol strijd nad geleid, niet in 23 jaar, geheel door eigen kracht oen modernen staat had gevormd Is er grooter onrecht denkbaar, dan bet aan da intallectneele omvatbaarheid der Boeren te wyteu, dat zy iq manieren en kennis öietzfjn ala 4e bommere Kor eioeta Ewopswbo

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1