NIDIIELBIKUSOHE COURANT. Dinsdag 24 April. FEUILLETON. N°. 96. 143° Jaargang. 1900. Middelburg 23 April. EEN GELDGENlE. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, Frijn, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 5.—. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 28 April 8 u. vm. S3 gr. 12 u. 61 gr. av.4u. 55gr.F.Verw. zw. w-, licht bew. Agenten: Te Zierikzee: A. C. de Mooij; te Tholen: W. Al VAK NlEWBKHüIJZEir. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per Tegei Groote letters naar de plaats die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Bij deze courant behoort een Bijvoegsel De straf klasse te Vlisslngen. (Slot). la zijn opstel omtrent deze klas, waaruit wij in ons vorig nommer reeds het een en ander mededeelden, wijst de heer mr Wesen- hagen er onder meer op dat het ook gezette overweging verdient om van de bevoegdheid, door den minister van oorlog sich voorbehouden, om machtiging to kunnen ver! een en tot het detacheeren bg bet céföi van manschappen beneden de 18 jaar, een uiterst behoedzaam gebruik te maken. Zal men, zoo vraagt hij, bij knapen van Jeeftp immers wel ooit kunnen zeggen: dat alle gewone correctieve middelen zp uit geput Is bet niet bedroevend genoeg, dat in gewone omstandigheden bij de korpsen, wegens overtreding der krijgstucht, aan f gelijke kinderen nu en dan 14 dagen provoost, om den anderen dag te water en brood, dagen cachot om den anderen dag te water en brood (beide «triffen soms ook om den anderen dag, waarop warm eten verstrekt wordt, in boeien), of achtereen 4 dagen cachot te water en brood worden opgelegd? mmhb extract-strafregister heeft bij den schrijver de gedachte gewekt, of het niet wen- sohelijk zou zijjo, dat de compagnies- en korps- oommandanten, vooral tegenover zulke jonge personen, een minder bescheiden gebruik maakten van hun recht van vaderlijke ver maning en waarschuwing. Doch het verdient bovenal ernstige overweging, om in de wijze van strafoplegging, gelijk die bij het dépót geschiedt, by wijze van opeenstapeling van provoost- en cachot-straffen en met den ver zwarenden „tussehendag" tusschen de verschil lende stxatserieën, eenige wijziging aan te brengen. Het door mr Weienhagen bestreden stelsel van straffen geldt in hoofdzaak de soms maan denlange opsluiting iu voege als voorzegd in provoost of cachot, hetgeen op hetzelfde neerkomt, daar ia die respectieve arrestlokalen geen onderscheid bestaat. Het systeem van op- en wegsluiten als een tjjdelijk onschadelijk maken zonder meer, terwijl voor elk bijho mend feit de duur van die wegsluitiDg een vondig verlengd wordt, is natuurlijk een zeei gemakkelijk systeem, doch minder doeltrt ffdnd, wanneer men niet met krankzinnigen of met dieren te doen heeft. De ontbonding van een stroezak gedurende een groot gedeelte van het jaar is daar by op den daar niet gering te schatten, terwgl hut slapen op de plaoken eene Uohsmeiyke pijni ging is, waardoor de ledematen na eenigen tijd een gevoel moeten krygen, alsof zy zijn geradbraakt. TerwQi in Qu hmzen van be waring en de strafgevangenissen dagelijks gedurende zekeren beweging in de open Incht is voorgeschreven, biyfc men by het déj.ót in een bestek van 20 kubieke meter soms een half jaar en langer zonder eenige beweging en zonder verderen Luchttoevoer dan door aangebrachte ventilatie-opening en lokaal verwisseling. Dit alles weegt echter niet op tegen de geesteiyke straf van het gedwongen niets-doen, van gebrek aan bezigheid, gedurende al de lange dagen van die opeenvolgende maanden. De voortdurende eenzame opsluiting gedurende vele lange maanden, zonder eenige bezigheid, baart ontegenzeggeiyk te lange leste Naar het Noorsch. VA» ALFRED ESDENSTJERNA. VIL Een jaar later zat Joaua met een kind op aijn schoot eu voelde zich zóó gelukkig als, volgens de zedeleer, slechts zeer goede en brave menschen kannen zijn. Zijn geweten had hem al lang niet meer gekweld, ofschoon by des- tfldi niet had kunnen besluiten tot de afoe- taling zyner bankioetsohulden. Agnes keek met een gelukkigen blik naar het tweetal. Josua boog zich over het kind heen en sprak op kinderlijke wyze„Niets tan papa zyn jonnetje geve, want de domme jonne bejypt nog niets V[ plets zondt ge hem toch kannen geven,' ■prak Agnes zacht. ïz «Denkt gy dat? Een ratel zou het eenige by velen een zekere mate van stompzinnigheid. „Zoo werd," zegt de heer W. „in het midden gelaten of die toestand by het dépöt is ontstaan of aldaar is verergerd rog onlangs by vonnis van den 6 Januari 1900 de klassiaan J. S., na cachot- en provoost- straffen wegens insubordinatie terechtstaande, door den krijgsraad, op myn voorstel en onder voorlichting van een deskundige, verklaard ontoerekenbaar op grond van gebrekkige ontwikkeling en ziekelijke stoornis zyner ver- standeiyke vermogens en werd zyneplaatsing in een krankzinnigengesticht gelast. Ik geloof, dat er meer in de klasse o q. daartoe in de termen zullen blijken te vallen." De schrijver wij at er verder op dat, als men nagaat, wat ia de krankzinnigengestichten en zelfs in de dierentninen wordt verzonnen, om de opgeelotenen van den gruwel der verveling te ontlasten, het middeneeuwsch en mensch onteerend is, dat te Vlissingen jongelieden van ongeveer 18 tot 25 jaar, alleen op grond van een recalcitrant karakter, etteiyke maanden lang aan één stuk ia een klein vertrek op gesloten zitten en niets te doen krygen. Eene geesteiyke verstomping, by aanvang of bg toeneming, is ontegenzeggelijk bg velen dier personen op te merken, nu en dan ver moedelijk ook tengevolge eener niet nader aan te dniden hebbelijkheid, die zy op dien leeftijd; gedurende dat tal van ledige uren dag aan dag, nit pure verveling aanleeren of voort zetten. Wat die ledigheid en verveling beteebenen blijkt nit betgeen onlangs een milicien, die na het einde van eene straf van militaire detentie weer naar Vlissingen moest, tot den heer mr W. zeide Het is om dol te worden, ik heb nog zestig dagen provoost te zittenals ik weer by het dópót kom, ga ik dadeiyk weer het hok in, maar het is my onmogeigk om ze weer uit te zittenden vorigen keer was ik bont en blauw op mijn beupen van het slapen op die brits; ik zal weer wat stuk moeten slaan of weer zoo'n piesemieter (gejjkte scheldnaam voor de onderoificieren van het dépöt) op zyn gezieht moeten geven om er weer uit te ko men, ik ben wtl in staat een moord te doen; u ziet my hier weer gauw terug"* Evengemelde jouge man was binnen de veer tien dagen weer in het huis van bewaring, wegens insubordinatie met woorden en ge baren, en zal nu, na eenige maanden militaire detentie, alweer naar het dépöt, gezonden moeten worden» Het is altoos by zon der treurig, dat er eene min of meer Jaogdutigs gevangenisstraf voor den patient mee gemoeid moet zyn, wanneer de krijgsraad aan dezen on houdbaren toestand een einde maakt, doch de meesten schijnen, wanneer zy het pleistertje van vervallen ver klaring ot ontzegging m»ar ontvangen, om de daarmee gepaard gaande ge van geniest» t bitter weinig te geven. Het is opmerkelijk cod sommige klassianen, na het voorlezen van een vonnis, waarbij hun eene langdurige ge vangenisstraf wordt opgelegd, den auditeur met begeer igen blik de woorden uit den mond ijken, om op te vangen of die zoo vurig begeerde vervallen verklaring of ontzegging, «la bijkomende straf bedreigd, er ten slotte nog niet als een douceurtje aau wordt toege voegd. Teleurgesteld gaan zy heen, wanneer dit niet het geval is; anders gaan zy met ewekten stap de zaal uit, wat zware straf zy bovendien ook beloopen. Welk een toestand I Welk eene bespotting van het militaire wezen Zulke lieden moesten reeds lang zyn weg gezonden met een briefje van ontslag. zjjn, wat ik wist." „Geef hem een eeiiyken naamDaar zal hij veel waarde aan hechten, als God hem bet ven laat!" fluisterde zij. „Als God hem het leven laat I" Wat be doelde zy daarmee? Zou God hem kunnen straffen door hem zyn jongen weer af te nemen, als by niet Josua was dien heelen dag ontstemd en zei dea avonds heel koel gMtUm naeht. Maar een paar dagen later zond by brieven met geld naar eenige provinciesteden, doch zonder reutel Men is ten slotte toch maar een mensch I VIII. Vyi en twintig duizend kronen op eena te jtalen dat waa hard voor Joaua en na die aderlating gingen de zaken hem in het gewone verloop veel te IsDgzaam. Hy moest een slag slaan, die dit alles in eena weer goed Joaua had vroeger altyd gevonden dat de schoenzolen in zyn vaderland ontzettend duur waren, terwyi hy over het goedkoope daarvan in Duitaohland steeds verbaasd was. Daarop Aan het slot van zij a artikel zegt de heer mr Weseuhagan te gelooven, dat die provoost en cachofstrsffan, de bron vsu zooveel ellende, inmiddels gevoegelijk door andere, meer doel treffende maatregelen zonden zijn te vervan gen. Men zou bv. het goed en zeer smakelijk voedBel, dat in het dépöt wordt verstrekt, ten opzichte van hen, die zich daar misdroegen, kunnen vervangen door uitsluitend goede voe ding, zonder meer, en zich daarbij kunnen be palen tot het strikt noodige. Men zou daartoe de voortdurend werrbarstigen te zamen in eene sub categorie van de 2a behooren te plaat sen en aan deze manschappen verder zware en s.g. vuile corveeën moeten opdragen en wat dies meer zyhet met bepakten ransel laten exerceer en kan echter, als eeue doellooze lijf straf, worden terzgde gesteld, doch de mili taire autoriteit zou allicht meer doeltrc ffenden en tevens nuttiger arbeid moeten uitdenken. Het meeste nut echter, zoowel voor de be trokkenen zeiven als voor 's ryks schatkist blijft mr W. verwachten van veldwerk, ook als strafmiddel. Mog. buiten straf dat veldwerk, tt dit in pionie r- en ander dergeiyk werk taat, voor den soldaat niet onaangenaam zyn, wanneer met zware dagtaken, scherp too it en by niet genoegzamen ijver met enkele korte dagen cachot op water en brood ia het verschiet, dat veldwerk zon bestaan in het opwerpen van loopgraven, bouwen van fokten, aanleggen van wegen, de zoo kostbare aard- verplaateingen bv. in de Amiterdamsche stel ling, desnoods in heide-ontginning op een rasterd en gesurveilleerd teriein, daar zon een pracfisch nut opleveren niet alleen, d vele opzichten, ook als straf, heilzamer werken dan maandenlange cachot en provoost. Daardoor zou ook een einde gemaakt worden aan de kostbare reclames tegen disciplinaire straffjd, die by bet dópö; zoo veelvuldig voorkomen. „Boven alles", aldus besluit mr W, „bUjft het echter een allereerst veréischte, dat het kader by het dépö; een uitgekocht kader eene keurbende als het ware, van waardige superieuren, mannen van rijperen leeftyd een goed verleden, die dan met eene zeer ruime toeiage, geëvenredigd aan hunne bljzon- j verdiensten en zware diensten, bg het dépöt kouden worden aangesteld. Men zou ra. i, een nicmuntend kader kannen reorateeren nit manschappen, voor den velddienst ongesebikt en daarom naar de wapenkamer en dergeiyke gedetacheerd. Maar om een geschikt, een militair en een intellectueel ontwikkeld kader te vinden, zou men moeten beginnen, door het bedrag der toelage te verhoogen, de positie fiaanoïeel wat aanlokkelijk te maken. Ea juist omdat hunne taak zoo moeilyk is geloof ik, dat eene byzondere voorbereidende opleiding van de adapiranten voor dit kader, b.v. door olficieren of oud-oJfioieren van het dépot,over weging vei dient. Zij moeten beseffen, dat zy in zekeren zin ais verplegers van zedelijk zieken behooren op te treden en niet als politie-agenten, die er maar den ganachen dag op uit zyn om te vitten en te bedillen, rapport te maken en rapport aan te zeggen en by den olficier van politie te presenieeren, met het biervoren omschreven gevolg. Men ia niet verantwoord, op grond van dus genaamde strengere krijgstucht, op de wyze als thans geschiedt, een kweekschool van insubordinatie te onderhouden en daarbij tal van menaehenlevens te verwoesten." UIT STAD EN PROVINCIE. In het verslag van de Zaterdag gehouden vergadering van den pulder Walcheren is een ■aebryffout ingeslopen. werd zyn plan gebouwd. Ia diep gepeins ver zonken, wandelde hy aak naar Kitgabolmen keek met veel belangstelling naar eenige oude, oouwvallige huisjas in die afgelegen buurt. Dan begaf hy zich naar zyn vriend Wingelin en praatte, ouder een glas Toddy, heel ver standig met hem, waarop Wingelin, die niets bezat dan de kleeren welke hy aan had, de huisjes met den grond voor taentig duizend kronen kocht en alles denzelfden dag, voor honderd vyf en dertig duizend kronen aan Josua verkocht. De volgende maaud reis den de twee vrienden naar een zeer groote fabrieksstad, waar Joaua Wingelin een lekker ontbijt aanbood en Wingelin voor zesduizend kronen alterlei leerlooiers-werktuigen en den geheeien inventaris van den faillieten boedel eener fabriek op de verkooping kocht, om alles nog denzelfden avond voor drie en dertig duizend aan Josua te verkoopen. Men zou denken dat Wingelin na zulke prachtige spe culaties een vermogend man was geworden; maar zoover was het nog nietwant Jusna was zoo goed geweest hem bet geld voor die, beide aankoopen voor te schieten, en had de De beer jhr Vaa Teylingen zeide niet dat bet beatorten van den Westkapelachen zeedijk, waaraan nu is begonnen, den polder f 10.000 kosten zal, maar dat, het over tweej aren ver deeld, f 170 000 zal elachen. De commissie voor de Zondagavond' concerten alhier heeft wat zeker door velen met genoegen zal worden vernomen besloten, op deze! f ie voorwaarden alt de vier vorige jaren, dezen zomer weder vier concerten te doen geven door het muziekkorps der dd. schutterij van Middelburg, in den geheel verüehten Schuttershoftuin. Nu deze concerten dit jaar vyf jaar zullen hebben bestaan, zal een extra concert worden aangeboden. Het eerste concert is voorloopig vastgesteld op 27 Mei a. s. De reserve sergeant L. P. Good, van de 3o comp. 2e bat. te Middel b urg, ia noemd tot vaandrig en tegen 25 April e. k. overgeplaatst by de le comp. 3d bat. te Ber gen op Zoom. Zaterdagavond tegen balf elf kwam men tot de trenrige ontdekking, dat in deSchnitvlot- straat alhier een SOjarige gehuwde vronw in verregaanden staat van dronkenschap in de goot lag met een flesoh bitter naast zicb. Door de politie werd zy, begeleid door de luidruchtige straatjeugd, naar het bureau ge bracht, waar zy tyd kreeg van den schrik en bedwelming te bekomen, om vervolgens weder haiswaarts te hoeren. Omtrent den buitenman, van wien wij onlangs vermeldden dat by te Middelburg minder aangename wyae van zgn geld enz. afgeholpen zyn, ver temen wy nader dat, vol- s een niet ongegrond vermoeden, aan verdwgnen zyner eigendommen de man zelf eer schold heeft dan anderen. Tot gemeenteveldwachter te D o m b n r g, voorwelke betrekking zich 58 sollicitanten hadden aangemeld, is benoemd J. P. Adriaan- een, onbezoldigd gemeente- en ryksveldwaehter te Oost en West Souburg. De gemeenteraad verleende den eervol ont slagen gemeenteveldwachter J. de Jonge een pensioen van t 250. Te Borsseie beviel verleden w me arbeidersvrouw van baar 18e k; 16 spruiten zijn in leven, waarvan de e helft tot het mannelijk en de andere tot vrouweiyk geslacht behoort. Man schryfc ons; Verschillends lezingen doen de rondte over den moordaanslag, te St Kruis gepleegd. De een weet te vertellen dat de aanslag be doeld was op den vader, en dat daarbij bij ongeluk de moeder getroffen werd; een ander beweert dat de dader het op beiden, vader ei; moeder, gtsiant had. By uader onderzoek is echter gebleken dat de zaak zich als volgt heeft toegedragen Bewuste B, de dader, wai ondertrouwd de dochter van Maassohaik. In 'teind trokken de ouders van het meUje huaae toe stemming in, waarover B. zeer verstoord was, wat begrypelgk ia, als man bedenkt, dat de woning der verloofden reeds in gereedheid was gebracht. Met den revolver, te Eecloo gekocht, zou j zyn wraak koelen. In het tolhuis, be woond door V., op den Steenweg van Oostburg naar St. Margriete, waebtte hy den vader van zyne aanstaande op, om hem nogmaals te verzoeken, met zyne dochter te mogen huwen, vast besloten, om by weigering den man te ten. Toen de vader nu by zyne weigering bleet, loste B. zes scboten op hem, waarvan hem trof in de longen. quitanties voor de tweede groote koopsommen in den zak, eer het koopcontract mei Wingelin gessheven werd, zooiat deze zich moest vergenoegen met vrije reiskosten en twee honderd vgfeig kronen. Intusaehea begon Josua vertrouwelijk mei een ingenieur te verkeeren, die zeer welbe spraakt was, twee flakkerende zwarte oogen en een pracbtigen zwarten baard had. Deze jouge man knoopte met groote bereidwilligheid verbindingen met de pare aan en na eenigen tgd verschenen in de Stokholmer couranten kiemt artikels, die veel zaakkennis verrieden en doorspekt waren met teehnisobe uitdrukkin gen, over de oprichting eener by zonder groote leerlooierij in de hoofdstad, die volgens de allernieuwste eiseben des tyds werd gebouwd, eu waarin bet zoolleder, naar het bekende Daitsohe systeem, in enkele weken geprepa reerd en aoor den snellen omzet, ongelooflijk goedkoop verkocht sou worden. Een poos daarna werd de naamiooze ven nootschap eener Schoenzolen fabriek op aan» deelen opgericht, met een kapitaal van 330.000 kronen, waaronder honderd vjjftig duizend in Den weg naar IJzendyke inslaande, ont moette de dader zyne aanstaande schoonmoeder, op wie hy vier keer schoot, hoewel hy haar gelukkig niet kwetste. Aan zyne beminde, die by daarop tegen kwam, {balde by het voorgevallene mee. By de marechausseéa te IJzendyke gekomen, verhaalde B. dezen de toedracht der zaan, w*ar na hy in bewaring werd genomen en later naar Middelburg werd overgebracht. Door de atdeeling Groede van de verceniging Volksweerbaarheid is besloten tot de oprichting van een sohietvereeniging. Een vyftig leden zyn toegetreden. Heien is te Si nis kil, in verbindi.g met Ttrneuztn, een rijhstelephoonkantoir voo. >t atgemiea verkeer opengesteld. De dieasttyd is geregeld als volgt: op werk- dagtn vaa 8.30 tot 11.30 uur voer-, vaa 1.30 tot 3.30 uur en van 6 tot 8 uur i amiddags; op Zou- ea feestdagen vaa 12.30 tot 1.30 uur namiddags (Greenwichtyd). VOOR CRONJE EN ZIJNE MEDE GEVANGENEN zyn by hef Dames-comité te Middel borg, de vorige opgave, nog ontvangen Cronjéeen muntbiljet van f 10 van N. N.; „vour de Boeren" van eenige jongens, opbrengst eener tooneelvoorstelling, door hen gegeven f 12.50„voor de gevangen Boeren" f 6.50; van mej. A. f 0.50; twee kistjes met sigaren en een doosje waarin f 3 „als eene kleine versnapering voor Cronjé en zyne man schappen" van mej. wed. A- F. L. te IJzendyke. Verder twee pakketten voor „Cronjé en de krygsgevangenen," door tassche. kornet van den heer F. v. H., hoofd der sohool te Seroos- kerke, bevattende: boeken, 10 paar kleine motjes „voor de jonge gevangenen van 13 a 14 jaar," gebreid door enkele meisjes nit de ate klasse der school, 12 houten pijpaa, kistje met haarkammen en pypen, en een kistje met ateenen pypen. Verder van de penniogmeestereese van het „Comité ter be hartiging van de belangen der burgers gedurende den oorlog" te Arnhtm, „voor de kiygsge- vangenen" 1 pak kleeren, 2 paar konsen, 2 flan. hemden, 1 gordel en 5 dekens. Sedert de vorige opgaaf zyn nit Z i e r i k- zee ontvangen t 6 en 3 boeken. Totale som tot nu toe in Zierikzee ontvangen f 148. Totale som der tot das ver ingekomen giften f 1436.46. Voor de „Boeren te velde" werden, sinds de ►rige opgave, ontvangen: een paar wollen gebreide lange polsmiffjn van een onbekende lange wollen zandkleurige gebreide bouf fante van mej. H.7 paar polsmi ffeo en 3 bouffantea van de Zuster kring der Gerefor meerde kerk C te Middeibnrg. Verder 3 bonf- fanten van 3 schoolmeisjeseen paar lange blanwe kouseaeene brnine wollen gebreide bouffante van een Zeenweeh meirje „voor Transvaal" mat b§echrift„Moge by, die dtse das zal dragen, uit den str-yd gezond huis waarts keesen en de overwiisfcicg der verbon den Republieken beleven"; 2 booff»nten en paar polsmoffm van de Secooskerk&ehe Doreas-Vereeniging In Zierikzee werden nog na de vorige verzending ontvangen 2 paar moffen. Te zamen met de vorige opgaven 142 hoef- fanten, 226 paar polimoffdn, 8 helmmutsen en 1 paar kousen. Voor al deze gaven betuigt het comité zgn harteiyken dank. Al deze goederen, voor de krygsgevaDge- ncn en voor de Boeren te velde, syn 19 en 20 April verzonden naar het Chr. Nat. Boeren- comité te Amsterdam, dat voor de verdere hoofdaandeelen, waarvan Joeua zelf er honderd dertig duizend nam, de ingenieur er tiendui zend kreeg en Wingelin en professor Löflan- ieder vyfduizend, zonder dat ag iets irs er voor behoefden te geven dau hunne talenten ten beste der onderneming aan to Op de oprichtingsvergadering, iu het hotel Rydberg, zat professor Löflander op den goudlederen preaideutszetel eu had aau de eeoe zijde Josua en aau de andere den iogenieur; de jonge doch zeer geslepen, han dige advocaat Spetzeubaoher fungeerde all secretaris. (Wordt vervolgd.) en op c NERMK De herik der maten en gewichten plaats iu de navolgende tyd daarby verr St Aunaland 25 .April. St. Philipsland 26 April, Oud Vossemeer 27 April, Tholen 28 en 30 April, Poortvliet 1 Mei. V l 24 April dea namiddags e«

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1