MIDDELBURGSCHE COURANT. BUITENLAND. W oensdag 4 April. N°. 80. 143e Jaargang. 1900. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en feestdagen, Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 3 April 8 u. vm. 37 gr. 12 u. 40 gr. tv. 4 u. 43 gr. F. Verw. mat. Z. w., betr., regen. Agenten. Te Zierikzee: A. C. de Moou; te Tholen: W. Aj VAJt Advertentien: 20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groots letters naar de plaats die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentie n en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, NHverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Bij deze courant behoort een Bijvoegsel. Middelburg 3 April. Waarom uitstel? lu da zitting der Tiveede kamer van heden zal worden voortgezet de banpreking der motie- Van Alphen c. s., waai by vordt voorgesteld de behandeling van het arbitrage contract, uitvloeisel der Vredesconferentie, te verdagen. Esn der voorstellers van de motia, da heer Veegens, verklaarde Vrijdag op dit oogenblik niet zijne stem te zullen geven aan een ver drag, dat kan geacht worden uit te gaan van de implioite erkenning van Groot Britannië'a suzereiniteitsrechten op Transvaal. Hij wenschte niet het gevaar te loopen van, terwyi tnssohen Groot-Britanniè' en de Znid-Afrikaansohe repu blieken juist naar aanleiding van dit geschil punt een gruwelijke oorlog woedt, door de goedkeuring van dit verdrag party te kiezen voor eerstgenoemde Mogendheid. Ia verband hiermee merkt Het Vad. terecht op dat de voorstellers heden antwoord dienen te gaven op deze vraag, wat van ban stand punt met het uitstel gewonnen is. Als het waar is, zoo schrgft dit blad, dat omtrent Engelands auzereiniteit over Trans vaal is beslist door den loop, dien de voor bereiding der conferentie genomen heeft, dan verandert do afloop van den oorlog, waarop men wachten wil, hieraan niets. Stelde men zich op het standpunt, dat dan eerst tot goedkeuring van de overeenkomst kon worden overgegaan, als was gebleken, dat EDgeland er in toestemde zich naar de daarin neergelegde beginselen te gedragen op eenig tydstip van den tegenwoordigen oorlog, wy konden de beteekenis van het uitstel be grijpen. Maar zooals de zaak thans is toege licht, begrypen wy het niet. Afgescheiden hiervan hopen wy, dat hei krachtige protest van den heer Pgnappel tegen de huldiging der opvatting van den Franoehen gedelegeerde weerklank zal vinden, opdat de legende, als zon de behandeling van het trac- taat beteekenen erkenning van Eogelands snze reiniteit, in de kiem worde gesmoord. Wy kannen bet standpunt begrypen van ben, die het tractaat willen verwerpen, wat de voorkenr verdient boven uitstellen, maar wy deelen het niet. Omdat men weder een? moet ervaren, dat de beginselen der mensche jykheid uiterst langzaam vooruitgaan, ja tij delijk dreigen verduisterd te worden door de ontketening der laagste hartstochten, moet men daarom uit wanhoop weigeren deD, zg ook kleinen, stap vooruit te doen, waartoe de gelegenheid geschapen is? Ook het Hbld maakt in deze eenige juiste opmerkingen. Onverwyide goedkeuring van het tractaat is, volgens de redactie van dat blad, juist noodig in het belang der Zuid Afrik&ansche strydvoerenden. Het trtctaat is neg eendoode letter, zoolang het niet is gerat ficeerd, en dit kan eerst geschieden nadat de wetgevende macht in de verschillende landen er haa* goedkeuring aan heeft gehecht. Ook in Eb ge land moet dit nog gebeuren, en bet is hoogst gewenscht dat dit zeer spoedig kan plaats hebben. Engeland wacht daarmede stellig tot de andere landen zyn voorgegaan. Hoe spoediger deze nu hnn zegel aan het trac taat hechten, des te eerder kan Engeland in gebreke worden gesteld dat ook te doen, en dan zullen in het parlement zeker stemmen opgaan voor den vrede, voor de toepassing van het arbitragebeginsel, dat daar te lande zoo vele voorstanders beeft. Het is op dezen grond van het hoogste belang der Zuid-Afri- kaansche Republieken, dat bet tractaat zoo spoedig mogeiyk in de kamers van allemede- onderteekenende staten worde behandeld. Deze wachten echter op ons voorgaan. Mag dan c vertegenwoordiging de verantwoordelykbeid op zich nemen van een uitstel, dat hoogst nadeelig zou kunnen werkeo, indien wegens den loop, dien de oorlog nog nemen kan, het oogenblik zon aanbreken waarop de bemidde ling wellicht nog met goed gevolg kan wor den beproefd? Nederlands eigen eer en belang, niet minder dan het belang der repnblieken, eischeo dat geen belemmering worde in den weg gelegd aan eenigen stap, die tot een eervoilen vrede voor haar kan leiden. Laten zg ons toeh nooit kunnen verwyten, dat wy door een welgemeend, maar ontydig en onhandig dienstbetoon haar werkelfjke belangen hebben geschaad. En eveneen«boisoht het belang van den wereld lede in het algemeen de spoedige afdoening van bet aibitxage-tractaat. Er zQa nogbrand- fj$|en te over opgehoopt, die on?erwaehtg vlam kunnen vatten, indien niet alles beproefd wordt om de vonken intijds te blnsschen. Ook dit legt op onze Tweede kamer een zware verantwoordelykbeid, waaraan de acht Kamer leden stellig niet gedacht hebben, omdat zij anders zouden zijn ternggescbrikt voor hnn voorstel van onbepaald nitstel. Geen enkel verstandig man heeft de hoop kannen koesteren, dat de Vredesconferentie voor goed alle oorlogen zou afsnyden an dat door een algemeen arbitrage-contract het duizendjarig rijk zon gevestigd worden. Maar geen enkel vriend van vrede mag medeplichtig worden aan eenige daad, waardoor het werk der Vredesconferentie, hoe gebrekkig dat ook zy, kan worden te niet gedaan of ook maar vertraagd. Daarom verwachten wy, dat de voorstellers, na de verklaring van de regeering, waarmede zij hnn doei bereikt hebben, ban motie znllen intrekken en dat de Kamer, vóór zy deze k uiteengaat, met overgroote meerderheid het tractaat zal goedkeuren. Met dit gevoelen vereenigen wy ons geheel i het verhengt ons dan ook dat heden, biy- kena telegrapbiseh bericht uit de residentie, voorstellers aan den wenk gevolg gegeven i hunne motie ingetrokken hebben. Maar toeh verbeugen wy ons ook dat in ize vertegenwoordiging by deze gelegenheid ma woorden gesproken zyn, die weergeven: het gevoelen der natie tegenover de peifiie politiek van Engeland's ministerie en de sym pathie, welke ganscb ons land heeft voor de dappere Afrikaansche repnblieken, diestryden voor hunne onafbankeiyhheid. LEERPLICHT. Tegenover het afkeurend oordeel van de houding der heeren Sohaepman en Kolkman door het grootste gedeelte der katholieke pers staat de lof, hun voor hunne houding gebracht door de katholieke Btudenteuvereenigirg Alber- tus Magnus te Groningen. Deze nam Zaterdag 11. de volgenae motie aan„De Roomach katholieke studentenvereniging Aïbcrtus Mag nus, in huishoudelijke vergadering vereenigd, brengt hulde aan de heeren Sehaepman en Kolkman voor hun houding in zake leerplicht, en gaat over tot de orde van den dag." GEEN GRATIE. Onder Laatste berichten hebben wy in ons vorig nommer reeds medegedeeld de beschik king, waarby het verzoek om gratie voor mr P. J. Troelstra, door diens vader gedaan op grond van gezondheidsredenen, werd afge wezen, jt. Donderdag, 29 Maart verzonden is aan den procureur-generaal by het gerechtshof te 's Gravenüaga en door dezen op Vrydag 30 Maart ter uitreiking aan den belanghebbende verzonden aan diens ambtgenoot te Leeuwarden. In het Volk, het blad waarvan de heer Troelstra hoofdredacteur is, wordt in een hoofdartikel o. m. het volgende gezegd Na de uitspraak vau het Haagsohe gerechts hof, waarby Troelstra tot een maand gevange nisstraf werd veroordeeld, ontving deze in ver schillende bladen den raad, gratie aan te vragen. Hy vond hiertoe geen reden. G.ene gunst willende, doch recht tisohende i wetende, dat de minister van justitie zult s straf te zwaar vond, achtte hy bet op den eg der Begeering gelegen, uit eigen beweging de straf in overeenstemming te brengen met die welke gewoonlijk voor mondelingen smaad wordt toegekend, door haar in boete te ver anderen. Zich geene zedeiyke schuld bewust, ja zelfs overtuigd, door liefde voor het rvcbi en mede gevoel voor anderen gedreven te zyn tot de daad, die door den eersten rechter zelfs vol gens de wet niet strafbaar werd geoordeeld, mocht hy met reden herstel va?i onrecht voor zyn persoon van de Begeering verwachten. Hg weigerde dos, door 't iadienen van eer. verzoek om gratie mede te werken, den schijn van gunstbetoon te geven aan een daad, die hy een eisch van recht meende te zijc. Intuasehen had de vader van den veroor deelde vermindering of wyziging der straf aangevraagd. Hoe jammer het was, dat nu toch de regeering de gelegenheid had, een daad, die voor haar plicht was, by wyze van gunst te verrichten, zoo diende men het toeh in den vader te bil lyken, dat by opkwam voor zyn zoon. Onder de leden van burgeriyke partgen in de Tweede kamer is toen een l|)st rondgegaan, waarby het verzoek om gratie werd gesteund. Hetzelfde heeft plaats gevonden onder leden der Amsterdamsohe balie op initiatief van een harer eminente vertegenwoordigers. Neemt men hierby de uitingen in de pers waarvan byv. het ministerieel gezinde Vaderland dn opgeiegde Btraf voor deze daad „eeo gruwel" moeiude dan zon man aoo denkan, dat da miniatar van jnatltie, die self de «taf onbillijk vond, met beide banden do gelegenheid zou hebben aangegrepen, om ons land voor de schande van een dergeiyke ge vangenisstraf te behoeden. Dit echter is niet geschied: het verzoek is UIT STAD EN PROVINCIE. Er wordt morgen in onze stad weêr een plebisciet gehouden op tooneelgebied. Menigeen herinnert zich wellicht hoe dit eenige jaren geleder, wy meenen toen het gezelschap-De Vos en Van Korlaar nog stond en hier abonnementsvoorstellingen gaf, ook plaats had en don geabonneerden de keuze werd gelaten over de op te voeren stukken. Ditzelfde wil nu de Jiederlandsche Tooneel- vereeniging doen met het oog op hare laatste abonnementsvoorstelliDg, te Middelburg te geven. De directie kon, om verschillende redenen, moeilijk een keuze doen, en wil die nu aan hare geabonneerden overlaten. Dezen hebben thans te beslissen. Een circulaire is verzonden, waarin de keuze wordt gelaten tusscheu drie programmale Het zevende gebod van Herman Heyermans jr; 2e Het verzoeningsfeest van Gerb. Hauptmann, gevolgd door Aboe Seid, van Blnmentbalen 3e Jan Klaaz van Asseiyn, gevolgd door Molière's Geneesheer tegen wil en dank. Vóór morgen (W o e n d a g) avond acht uren moeten de stembriefjes bezorgd zyn by den r J. van der Leyé, bureaulist van den Bchouwburg, Hearenatraafc, by wien de gea bonneerden, die soms geen circulaire ontvingen, er een kunnen bekomen. Als vervolg op bet in ons vorig nommer gemelde omtient de nitreikiug van het krnis voor Mangtyhe krygsbeüry ven, met eervolle vermelding, aan den alhier in garnizoen liggecden eerste-luitenant H. P. van der Mieden van Opmeer, zyn wy in staat nog eenige byzon- derhsden mede te deelen. Bedoelde koniokiyke onderscheiding is ge noemden luitenant ten deel gevallen ter zake zyn gedrag by gelegenheid van de ver meestering der Atjahscbe versterkingen op de Glé Jeuïug (XXII Moekim) op den 16 Mei 1897 en wel wegens het biyk geven van veel persoonlijken moed, vooreerst door ten derden male tot den aanval over te gaan, nadat door de compagnie, waartoe hy behoorde, reeds tweemalen, doch te vergeefs, onder hevig vuur vyands een aanval op een der verster kingen was gedaan, en verder door het onge- t blijven standhouden onder het hevig vuur van den vijand, tot zijn afdeeling by bedoelden ieu aanval door de b&mboadoeri versper ring, welke de versterking omgaf, werd opge- - Door bet eentraal bureau van de telepboon alhier zyn in de maand Maart 3131 aan sluitingen tot stand gebracht. Donderdag middag te twee uren hondt de gemeenteraad van Vlissingen eene openbare vergadering. Daarin zullen mededealingen gedaan en in- ikomen stukken overgelegd worden. Verder is aan de orde het verleeaen van eervol ontslag aan den heer J. C. de Rayter de Wildt als lid der commissie van toezicht op het lager onderwya, m j. A. E. G.Pisuisae ais onder wy seres aan acbool D en aan den heer mr G. J. Bisschop als gemaente-seoretaris. Voorts zullen benoemd worden een lid der commissie van toezicht op het lager onderwijs en een vader en moeder in het gasthuis. Daarna komen ter taftl voorsteilen van buig. en weth.tot vaststelling eener veror dening, regelende de rangea en jaar wedden der ambtenaren ter gemeentesecretarie; betrekke- iyk het aangehouden adres van W. Dalebout om verhooging van j aai weddeomtrent een bezwaarschrift van L. Taat tegen zyn aanslag in den H. O.; tot goedkeuring van af- en oversehryving op de begrootingen voor 1899 van a het burgerweeshuis, b het gasthuis tot 6e wyziging der gemeente begrooting 1899; naar aanleiding van het adres van L. J. Engels o.s. betreffdnde de weder openstel ling van 't fonds der 1. en V. Benra enz.; tot bet ver- leenen van vergunning tot het uithangen van zonneschermen aan; a. wed. Per voost, b P.M. Binkhorst; tot regeling van de jaarwedden der tydelyke onderwijzeressentot regeling der belooningen van het peraoneei by de stoom- órandspuit en betreffende de gehouden aanbe steding van den bouw van eene woning en een pakhuis ten behoeve van de gemeente reiniging. Maandagavond had te Nieuw- e n S t J oo s 1 a n d, in het schoolgebouw, in tegen woordigheid van den heer I. G. J. Kakebeeke, directeur der landbouwschool te Goes, en vele belangstellenden, het eindexamen plaats de leerlingen, die deelnamen aan den tweeja rigen cursus voor Uudbouwosderwy», oi leiding ?w den heer A, de Smid*, Door den heer Kakebeeke werden de diploma's uitgereikt, waarvan 2 de aanteeke- ning droegen met zeer goed gevolg en 2 voldoend gevolg. De heer Kakebeeke sprak o. a. daarbij de hoop uit dat het geleerde den leerlingen voor hun later leven nuttig zou zyn en wenschte hen geluk met den goeden afloop. Hy zeide dat by overtuigd was dat zy met lust en y ver gestudeerd hadden, hetgeen by het examen is gebleken. Hy wees er bun ook op dat zy nu verder moesten trachten meerdere kennis te verwerven op landbouwgebied, door het lezen van daarop betrekking hebbende ge schriften, couranten enz. Verder bracht by een woord van dank aan hnn yverigen leermeester, voor de wyze waarop deze hun het onderwya gegeven bad, wensehte ook hem geluk met den gunstigen uitslag. Eindelijk bracht een der leerlingen, usm allen, den heer De Smidt dank voor de i gename en nuttige uren, welke zy by 1 doorgebracht hadden, daarby de hoop uitspre kende dat bet geleerde hun later tot nut verstrekken. Ook braoht hy dank aan den l Kakebeeke en de commissie van toezicht voor ded verleenden stenn. In plaats van den beer C. A. Sprenger te Kloetinge, die binnenkort de provinoie ver laat, is als bestuurslid voor Zuid-Be veiand van de afdeeling Zeeland der Nederlandsche vereeniging tot bescherming van dieren opge treden de heer Joh. Pilaar te Goes, terwyi voor Noord-Beveland de heer D. R. Wyckerheld Bisdom, burgemeester van Cort- gene, als zoodanig zitting heeft genomen. Een ongeluksdag te 'sG ra venpol der. Een paar vaarzen werden door twee jongens naar Goes geleid, schrokken in de kom van 't dorp van een fietsryder en liepen den tnin van een ingezetene ineen der dieren wilde niet door bet openstaande hek terug, sprong op het bek, waarvan een stompe staaf bet in de borst drong, waardoor een gapende en bloedende wond ontitondbet beest bleef In het hek hangen en moest met behulp van eenige sterke armen er uitgelicht worden. Van vervoer was geen sprake meer en het werd naar huis gebracht. Het hek draagt de sporen van den sprong en is hier en daar verwrongen. Een oogenblik later kantelde een fietser met zyn rjjwiel in een eloot en brak zyn duimhy reed terstond naar een geneesheer. Veel erger had een derde geval kunnen worden. Een boerendochter liep met een paar emmers in een diepen drinkput, en zakte er geheel inhaar broeder, bezig in de buurt met paarden uitspannen, werd door de eenden op» merkzaam gemaakt dat er iets byzonders gaande by spoedde zich naar den put, juist toen nog even aan de oppervlakte van zichtbaar was; toen by baar op bracht, was zy bewusteloos, doch spoedig was er van gevaar geen rprake meer. Zoo meldt men aan de Goesche Crt.maar welke dag znlk een ougeinksdag was, wordt et meegedeeld. Jammer voor de historie ir gemeente! De beer E. D. de Bock, ton vorige jare herkozen als lid van den gemeenteraad van Philippine, heeft als zoodanig ontslag ONDERWIJS. Te dezer stede is heden, in den onderdos van 52 jaar, overleden de heer J. Hogerlaud, in leven hoofd der openbare lagere acbool A alhier. De overledene bekleedde deze betrekking sedert 1888, na te voren te St Laurens hoofd der schooi te zyn geweest. De beer Hogerfand was ook onderwyzer aan de ryka normaallessen te Middelburg. Sedert geruimen tfjd liet de gezondheids toestand van den overledene te wenschen over. - Tot ondcrwyzeres te Vrouwepolder is door den raad benoemd me j. A. P. A. Jam te Middelburg, met 4 van de 1 stemmen. Drie stemmen waren uitgebracht op mej. P. Plas- sehaert van Veere. Dr P. A. Braining aanvaardde Maandag het ambt van hoogleeraar by de faculteit der godgeleerdheid aan de Amsterdamoehe noiver- sifeit met het uitspreken eener rede over de theologie als godsdienstwetenschap. Algemeen Uverzlcht. Wy hebben 't reeds meer gezegd, dat wg geen bewonderaars zyn van staatkundige betoogingen op den openbaren weg, en alleen xeeds omdat men daaxdoot noodzakeiyk een valseb beeld poet krygen. 190 voor^ standers op de straat maken meer leven dan 1000 tegenstanders die kalm thuis blij vei;, eu daarom Hjkt het straatrumoer ons een v&lscfce maatstaf. Maar toch heeft deze waarheid een grens. Als de toestand zoo ernstig wordt, dat gevaar voor een gewelddadigen omkeer ontstaat, dan leggen alleen de ontevreden elementen in de straat gewicht in de schaal en niet de rustig thuis hiyvende burgers, die geen reden tot betoogen vinden. Zs de toestand in Italië nu van dien aard, dat men werkelyk moet ga*n vreezen voor een volksbeweging? Men zou het byna gelooven, als men in de bnitenlandsobe de stortvloed van telegrammen ziet de betoogiogen van studenten en werk- die overal ovaties houden ter eere vau de leden der uiterste linkerzijde en die roepen om een Constituent ie. Maar zekerheid dat gevaar heBtond voor een ernstige uitbarsting, krijgen wij daaruit toeh niet, al valt uiet te ontkennen, dat de toestand zeer gespannen is. Na do zitting van Vrydag, toen de oppositie den voorzitter der kamer met proppen papier wierp, had het bureau der kamer des an nis een vergadering gehouden, waarin werd beaio- ten af te treden. Een oogenblik meende men, dat dit besluit niet ernstig was gemeend. Maar by de opening der Kamerzitting op Zaterdag deelde de vice-president het besluit aan het bureau mede. Een der leden richtte daarop een vaderlandslievend woord tot alle partyen en drong aan op een geest van ver» zoening, maar de linkerzijde i [verstaanbaar toen hy hulde I daarop voor de zitting waartoe f bureau. Pelioux tot Maandag te besloot. Alle partyen hielden daarop groep-vergade- ringen, waarby bleek dat de regeerings-party het afgetreden bureau en bloo wilde herkiezen. De oppositie daarentegen wilde Colombo als voorzitter vervangen door Biancberi, maar deze weigerde, onder mededeeiing dat hy zelf voor Colombo zon stemmen. De Zondag werd door de partyen besteed tot nieuw overleg. Alleen de leden der uiterste linkerzijde waren voor een deel naar de provin- gegaan, om deel te nemen aan de betoo gingen, of om daarvan het midde'puat te vormen. Vandaar dat het in vele doelen des lands een woelige dag was. De bijzunderheden dienaangaande znllen onze lezers ons, naar wy kopen, wei schenken. Alleen zy vermeld, dat nergens een ernstige rustverstoring plaatshad. Over wat Maandag gebeurd is wordt niet veel gemeld. De aftredende voorzitter Co* iombo is met 265 tegen 158 stemmen herkozen. Biancheri was tegeucandidaat tegen wil en dank< Heden komt na het nieuw reglement vau orde in behandeling, of liever niet in behan deling, want er mag volgens het Donderdag i beslnit alleen gestemd en niet ge sproken worden. De draconische zin van dat ontwerp blijkt a. uit de bepaling dat de president het recht zal hebben, mot toestemming van de Kamer, censuur uit te spreken, wanneer by iemand tot do orde geroepea heefc. De uitsluiting van de Kamer zal aoht dagen dnren. Wei gert de gecensureerde heen te gaan, dan kan de president hem. door de gewapende macht uitzetten voor den tij at van zestien dagen. Ten slotte de mededeeliiig dat twee kwesties uit den weg schynen geruimd. De saltan beeft Ruslard in Klein Azië alles gegeven wat bet verlangde en zulks in den verlangden vorm. Verder schynt Rusland ook ten aanzien van Korea geslaagd te zyn, nieuwe concessies te verwerven ten spyt van Japan. Ook in Pertië ontwikkelt Rutland zyn Toen voor eenige weken werd gemeld, dat de Eagelsohen door Beloedrjtotan een Dien- wen karavaanweg tusschan ladië en Zuid- Persia hadden geopend, werd door Rasssscho bladen gewezen op de noodzakelijkheid wat kozakken daarheen te zenden, tot handhaving van Ruslands belangen. Aanvankelijk scheen ons dat wat vreemd, maar nn blijkt, dat Rus land in Perzië een kozakken-brigade heeft van tweehonderd officieren en 1500 kozakken, be reden infanterie, cavalerie en rijdende artillerie met aeht stukken. De brigade is geheel zelfstandig georgani seerd en wordt alleen door Russische instruc teurs onderwezen. Deze kaLruoteara staan onder den RuBaisoben gezant in Teheran. Am het hoofd stond de Russische kvlonel van oen generalen staf Roasagowefey, met den rang van Perzisch maarschalk. De geheele begrooting voor de brigade be draagt jaarlijks 500.C00 roubel, die ten laste van Perzië kornuit. Maar Rusland zorgt er voor, dat de maandeiybaohe traktementen es soWy stipt worden uitbetaald, wat des te werfewwrdiger is, omdat de andere T

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1