MIDDELRURGSCHE OOIRAM. Vrijdag 23 Februari. Het Tooneel. Verschillende Berichten. N°. 46. 143s Jaargang. I960. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen» Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.—. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermcmetar Middelburg 22 Febr. 8 n. vm. 39 gr. 12 u. 40 gr. av. 4 u. 45 gr. F. Verw. m. t. kr. Z.W. w.,bew., regen. Middelburg 22 Februari. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. - Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regeli Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertent i®ab§ abonnement op vcordeeliga voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. DE WONINGWET. Aau het slot van eeo r*eks opstellen over de woningwet, schrijft de Arnh Ct. „Het was ons doel een opbouwende kritiek te lederen en wij hopen daarin geslaagd te zijn. Was bet ons aangenaam in ons eerste opstel er op te mogen wijzee, hoe het besluit, door de Tweede kamer in zake de wijze van behandeling genomen, een gunstigen invloed op het lot van de ontwerpen kan uitoefenen, de wij se waarop aan het besluit der Kamer voorhand# uitvoering is gegeven, moet met niet minder instemming begroet worden. Van ©ene oommissie van voorbereiding, bestaande uit de heeren Van Alphen, Druoker, Goekoop, Beidt en Kolkman, heeft de regeering geen tegenwerking, wel krachtige medewerking te verwachten. De commissie gaf hiervan reeds een duidelijk bewijs door den afgevaardigde voor Groningen tot haren voorzitter te kiezen. Weinige per sonen hebben meer dan mr Drucher, niet alleen in woord en gescbriit, doch ook door de daad getoond het woningvraagstuk een warm hart toe te dragen. De commissie zal geen gevaar loopen ouder zijne leiding onnoo- digen tijd. te verliezen met bet houden van theoretische bespiegelingen. Reeds in de ver gadering van de vereeniging voor de Staat huishoudkunde en de statistiek, van 1898 ontried mr Drucher daarmede de afdoening der zaak te vertragen en nog duidelijker bewgi van zijne meening te dien opzichte gaf bij aan het slot van zijn Gidsartikel van Maart 1893, welk artikel werd besloten met de woorden Der Worte sind genug gewechselt, hoest uns auch endlich Thatcn seh'n Moge bet der Regeeriug, gesteund door mr Drucker eu zijn mede-commissieleden, geluk ken de ontwerpen, in ondcrdeelen verbeterd, doch in hoofdzaken ongewijzigd, zoo tijdig uit den parlementairen smeltkroes te voo; achy a te brengen, dat hunne plaatsing in het Staatsblad voor de verkiezingen van 1901 anogeiyk wordt. REVBSSE HOOG&RHWS. Zooaio in ons vorig nommer is gemeld heeft de raadsheer-commissaris in deze zaak,jhrnu S. Lasman Trip, zijn zeer uitgebreid, ten deelc te 's Gravenhage, ten deele te Leeuwarden e* te Brüsum gebonden, onderzoek gesloten et de daartoe betrekkelijke stukken reeds ïnge diend aan den Procureur-Generaal bij der Hoogen Raad. Voordat nu de zaak opnieuw contradictoir ter openbare terechtzitting van den Hoogen Raad wordt behandeld, moet zoo meldt bet Wkbld. van het Recht vol gena de tweeslachtige eu noodeloos omslach ïtge procedure der nieuwe reviaiewet de Procureur-Generaal zijn verslag en requisites» aan den Hoogen Raam indienen en dit laatste binnen acht dagen daarna aan den veroordeelde doen beteekenen. Na die beteekening beett de veroordeelde 14 dagen vrij om een memo rie ia te dienen aan den Hoogen Raad, een stuk waarvan da noodzakelijkheid of de nuttigheid ook al niet iu het oog nadat door bet amendement-Rink delinge, openbare behandeling ter zitting in de wet is opgenomen. Deze geheele papieren rommel, schriftelijk verslag, schrif telijk beteekand requisitoir en memorie van den veroordeelde, is een „hors d'oeuvre" in het openbaar debat, dat, ook na het door den Hoogen Raad bevolen onderzoek, aan de openbare uitspraak voorafgaat. BMOËMJLAUJblAI MKc Bij kon. besluit: is W. L. F. C. Ridder van Rappard, secre taris der tweede klasse aan Hr. Ms. gezant schap te St. Peteraburg, benoemd tot secre taris der eerste klasse aan genoemd gezantschap is Henricus Eiuardus Clemens von S'tirler, te Arnhem, met al zijne wettige, zoo mannelijke als vrouwelijke afstammelingen, in den Neder landsehen adel verheven, met de praedioaten van jonkheer en jonkvrouw; is de kapitein by het korps mariniers L. A. C. Furnée op peneioea gesteld ad f 969 'e jaars; is bevorderd, by het korps mariniers, tot kapitein de eerste-luitenant J M. Eate van Gils; is benoemd tof reserve-tweede-luitenant by feet wapen der inf., en wel by het regiment grenadiers en jagers, da vaandrig J. J. M. Braun, van genoemd korps; zyn benoemd by het wapen der artillerie, by den ataf van het wapen, tot majoor-maga zijnmeester, op hunne tegenwoordige stand plaats, de kapiteins-magazijn meesters H. Thesingb, S. J. Droogleever en J.R. deWo'ff, respectievelijk van de magazijnen te Utrecht benoorden den Krommen Rijn, te Dordrecht en te Gorinchem. UIT STAD EN PROVINCIE. Naar aanleiding der opmerking, in om aommer van 21 Febr., in verband met he bedanken, in deze gewichtige fcgden, door het hoofdbestuur der Vereeni'ging van landbouwers die suikerbieten verbouwenis de heer C. J. Hoeke Hoogen boom te Zonnemair e zoo beleefd ons mede te dealen dat voor dat be danken gewichtige reden bestonden. Wat hem zeiven betreft, eenige afdeelingen der Yereeniging hadden hem te kennen ge geven hoe het hnn minder goed toescheen dat hij lid van dat hoofdbestuur was, waar hy, vol- geus de bepalingen ia het participatie contract, covens lid was der commissie van toezicht op de suikerfabriek van den heer Ylekke te Oud Gastel. Aan dien vriendschappeiyken wenk meende ae heer Hoogenboom gevolg te niet in zoo grootea getale opgekomen was als aaders vermoedelijk een gevolg van de uitvoering van een tweetal kinder-operettes in bet Vereenigingsgelouw met de meeBte aandacht. Hoe verdienstelijk mej. Eggers ook leest, toch zouden we haar den raad willen geven de stukken, die rij voordraagt, zoo niet ge- dan toch grootend?els te memoriseeren want op den duur wordt het vervelend te naar iemand, die bijna voortdurend gericht houdt op het blad, waarvan zy leest. Ook komt bet ons voor, dat bet niet wen- scheiyk is twee zulke lange stukken op elkan der te laten volgen. Dank echter de uïCctekende wijze, waarop mej. Eggers zich van dit gedeelte barer taak kweet, bleef de aandacht gespannen en deed zich niet dat onrustige gevoel kennen, dat zioh anders by zulke gelegenheden wel eens van het publiek wil meester maken. Na de pauze kon de spreekster zioh geheel aan de vrije voordracht vso het door haar gekozen programma geven. Achtereenvolgens hoorden wij van haar: Meesters straf van Jan C. de Vos, Waarheid en Logen van B. Visseher, O Meneer van E im. Goudiuck, Scène-maken van Grench Dun- oourt, 'n Vrouwtje, dat mishandeld wordt van A. vau der Horst en Lachebekje van Jacques Normand. Ook in dit gedeelte deed de spreekster zich als een uitstekend vertolkster kennen. zy spreekt goed beschaafd Qollandsoh, foe- hooriyk geaccentueerd, zonder hierbij te over dry ven. Het publiek betuigde dan ook na de ver schillende voordrachten, die vlug op elkander volgden, door een laagdurig applans zyn dank vereenigde zich, gaarne met de woordeo, waarmede de voorzitter der commissie, de heer W. G. Spronkeo, aan mej. Eggers den door haar verdienden lof toezwaaide. Het nieuwgebouwde pantserdeksobip Noord-Brabant vertrok heden morgen van Ylissingén naar Nieuwediep, waar het in dienst van het rgk zal worden overgenomen. Het vaartuig, dat gesleept werd, deed thans de reis onder commando van oen heer Yasser, terwijl ook heeren ingenieurs der marine en van de Kon. Maatschappij de Schelde aan boord waren. De heeren Collot d'Eieury en Wolfert be dankten in verbaad met de oprichting der coöperatieve suikerfabriek te Sas van Gent, waarbij zy zeiven betrokken zijn. Uit Ylissingén ichryft men one: Woensdagavond gaf het Awtedepartement aldaar zyn vierde by eenkomst met dames in dit seizoen. Mej. G. A. M. Eggers van Amsterdam was door de regeling commissie uit-genoodigd om een voordrachten-avond te geven en zy is by die keuze zeer gelukkig geweest. Yoor de pauze las mej. Eggers eerst Kermis reizigers van Willem van Zuyien, daarna 'n Plezierige Nacht van Justus van Maurik, Hoe bekend deze schrijvers en stukken ook mogen zyn, toch luisterde het publiek, dat Woensdagavond op ten schouw burg en met ons zeer velen en zagen Jem Darlot. Wij zagen Jean Darlotden ruwen doch eerlijken werkman, die een meisje huwt, vei boven hem staande in beschaving, en dat bovendien een ander liefheeft, doch zich opof fferde, wijl haar moeder daardoor uit geldver Segenbeid geraakte. Een jaar verloopt, waarit de jonggehuwde vrouw Louise zich ongelukkig gevoelt, wijl zy bemerkt haar echtgenoot niet lief te kunnen krijgen, daar nog steeds het beeld van haar neef, den jongen André, die an dienst moest en daarom baar niet he: jawoord durfde vragen, haar hart geheel bleef vervullen. En Andrê keert terug, als jong brigadier. Hevig is Louise's ontroering als zij hem weer ziet, zQ nu aio gehuwde vrouw. Straks zoekt André haar op en verwyt haar beur gedrag ev in een vreeseiyk hartstochteiyke scène, waar in beurtelings de beide gelieven zichzelven t te verloochenen, bekennen zy eindelek wat hun hart zoo lang zocht te ver- q een gevoel, dat thans misdadig ge- Darlot, dat André haar bezocht en dat zy thans niet meer zijn {Darlot''s) vrouw kan zyn, daar zy hem niet lief heeft en nooit liefde voor hem zal kuanen gevoelen. Jean Darlotde ongelukkige, eenvoudige i, ziet zioh zyn Paradijs ontroofd. Dat huis, dat Louise voor hem licht eu vroolijk mankte, waarin hy gelukkig zich gevoelde, wanneer hy baar slechts zag, dat hase zal weer stil zjja, eeg en donker. Maar hy iaat zich niet zonder tegenstand zyn geluk ontnemen. Niettegen staande Louise hem haar liefde onthoudt ondanks haar liefde voor een ander, wil haar by zich houden, alleen om haar voor zich te zien, haar stem te hooreD, haar te ocdchermen, nu meer dan ooit. Louise weigert eu Jem Darlotdie ziet hoe zy zal heengaan, en met haar zyn geluk, Jean Darlot wordt als krankzinnig. Zijn wordt verward, hy ziet niets meer, hoort niet naar baar omeeken, en in die vlaag van krank zinnigheid werpt hy Louise uit het venster. Dan grijpt hy de wijifhsch en Jean Darlot heeft zich zelf gedood door dronkaard Ondanks de smeekingen van haar moeder, gle bet ergste vermoedt, bekent Louise aan Ziedaar, in ruwe trekken hef tooneelstuk van Louis Legendre, dat in hoofdgedachten zooveel gemeen heeft met het minder drama tisch uitgewerkte Jean Marie van AaOró Theuriet. Tot waterbouwkundig ambtenaar bij het waterschap Baarland c. a. is benoemd de heer M. van de Velde, opzichter hg de verschil lende waterbouwkundige werken te Schiedam. Het Tweede kamerlid voor Harliage», de heer A. Bonman, die, zooals door ons ge meld is, Maandag avond te Z i e r i k z e e als spreker optrad, antwoordde den heer De Bruyne, die inlichtingen had geviaagd omtrent den stand van het ingediende wetsontwerp op dea leerplicht, biykens bet verslag in de ZZ, N B. het volgeude; Het ontwerp op den leerplicht zal eerstdaags door den voorzitter der Tweede Kamer in behandeling worden gebracht. Van de anti liberale partyen, die, waar het onder wij a ter sprake komt, allicht een vyandige houding aannemen, is niets te verwachten. En by de liberale party zelve ia nog geen overeenstem ming op dit punt verkregen. Daar zyn er, die bezwaren hebben tegen den dwang, aan de ouders opgelegd, en tegen de inmenging van de overheid. Eu daar men niet weet, hoe de vier sociaal-democraten met het oog op hnn eisch van kostelooze kindervoeding zullen stemmen, zoo is het lot van het ontwerp nog zeer twijfelachtig. Valt het ontwerp, dan is een minister iëele crisis zoo goed als zeker. Tot gemeente-veldwachter te Heille (ge meente S1 n i s) ie, ia plaats van den over leden De Backer, benoemd de raarécbauscée J, Jonckbloed te Sluis. Woensdag avond had te Souburg in de daarvoor keurig ingerichte zaal van den heer Louweree de 10j openbare uitvoering plaats der zangvereecigiag Uitspanning door Inspanning met medewerking van het aldaar bestaande fanfarenkorps. Een tiental stukken, door da zaogvoreentging ten gehoore gebracht, kwamen zoo schrijft men ons uitmuntend tot hun recht en oogstten dan ook den meesten by val. Ook het fanfareokurps werd bij ieder door haar uitgevoerd nommer warm toegejuicht, wat zeker niet onverdiend was, daar biyken van yverige studie duidelijk merkbaar wa De directeur der zangvereeniging en van het fanfarenkorps, vereenigd in denzelfden persoon, den heer A. Corneliasen, kan met de meeste tevredenheid terugzien op hetgeen door hem in den loop van een jaar werd volbraoht. Geen oogenblik willen wij de dramatische verdienste van Lsgeodre's werk geringschat- maar toch, Jean Darlot maakte op ons weinig indruk, wanneer wy ten minste buiten rekening laten een gevoel van overver moeidheid door het zien van een aaneenscha keling van hartstochtelijke scènes, slechts hier en daar even onderbroken door een tooneaitje, waarin acteurs zoowel als toeschouwers eens tot rus-, kwamen. In het tweede en derde bedrijf kwamen dergelijke momenten, die one oasen geleken, in 't geheel niet of by hooge uitzondering voor en war nog kort van daar. Laat ons bv. noen daar een deel van de samenspraak den teruggekeerden André en Louise of het, daaraan voorafgaande, prettig stemmende tooneel tussohen Jean bat lot en Louise. Verreweg het beat beviel ons wel het eerste bedryf; en waar is het, dat een dergeiyk oor deel voor een tooneelstuk doorgaans niet eijn vleiend kan genoemd worden. Do beido laatste bedoven waren, wfl her halen, te vol vau hartstochteiyke tooneelen, die wy wel eens eigenaardig „huilscèuei" hoorden noemen. Vooral de rol van Louise liet geen oogenblik onbetraande oogen toeón geheel eens w»ren wy hat met het gezegde van jufrouw Boissein't Lijk wel een zond" vlood". ï)a oog een bszwaar hebben wfl tegen Ue- AgOMfSBÏ Te ZisrikaesA. C. db Mook; te ThoJenW. Aj VAK NrBUWENHüTÏZEIT. NATUURKUNDIG GEZELSCHAP TE MIDDELBURG. Maandagavond sprak in bovengenoemd ge zelschap de heer dr L. H. Siertsem» van Lei ver: Eenige magneto-optische verschijn- Spreker toonde door uitstekend ge proeven aan, dat er verband tussohen die twee verschijnselen bestaat. Dit is vooral door een, kort geieden, door prof. P. ontdekt verschynsel, dat daarom ook wetenschappelgk van zooveel belang is, omdat het de bevestiging is van de electrische ionen- cheorie van prof. Lorentz. Spreker demonstreerde nu eerafc den aard van het magnetisme en toonde, door proeven en projecties op het scherm, bot magnetisch worden van week ijzer onder den invloed van een krachtigeu magneet of van electrische stroomen aan. Vooral een yzeren staaf, die zich binnen de windingen eener electrische atreomgeleiding bevindt, wordt sterk magna- dan ontstaat een electro-magneet. Tns- i de 2 tegenovergestelde polen van zulk electromsgneet ontstaat een magnetisch veld. Stukjes metaal nemen daarin een be- and aan, ijzer bv. en vele andere tb in de richting van de verbisdings- lijn der polen (paramagnetieohe lioa&men), Bismuth, eu enkele andere, loodrecht daarop (diamagnetisohe lichamen). Zeeman nu plaatste de natriumvlam tussohen da twee polen van zulk een Ruhmkos ffachen klos als hier beschreven, liet den stroom doorgaan en nam nu waar, dat de natrium- Dl en B2 in he. spectrum zich ieder verdubbelden of verdrievoudigden, al I de voortplanting van het licht plaats' in de richting der polen of loodrecht daarop. De verklariDg van dit verocbynnel moet gezocht worden in den invloed van de 0 kracht op den trillingstyd der eleotrisoh geladen ionen en die met bepaalde, maar onderling verschillende, snelheden, trillen. Die invloed is nu, dat de trillingstyd wordt verkleind, of vergroot, waardoor dus licht van verschillende breekbaarheid ontstaat. Nadat de spreker vervolgenB had aangetoond dat een magneet de kathodestralen iu oen sterk luchtledige (Crooksche) buis uit hun richting kan doen afwyken, werd de volgende interessante proef gedaan. Laat men licht door twee gekruiste nicols gaan, dan kan het door den eersten nicol gepolariseerde licht, uit den eden niet uittreden. Er heerscht dus duis ternis. Plaatst men er ean stuk gewoon glas ichen, dan verandert dit er niets aan, maar wordt dit glas door een eleotro-magneet msg- isch gemaakt, dan treedt uit den tweeden nicol wel licht uit, ten bewijze dat het mag- ,Bch geworden glas het polarisatie-vlak zit. Deze proef is afkomstig van Faraday. Neemt men, in plaats van glas, een buis, ge vuld met zwavelkoolstof, dan krygt men een zeer sterke draaiing. Ofschoon nu deze proe ven nog weinig practitsche toepassingen vinden, zyn zy van faooga wetenschappelijke waarde, toch kan spreker één toepassing vermelden 8 nl. om de snelheid van een kanonskogel te regiotreereu. Men liet daartoe den afgeschoten kogel door een vernuf.ig bedachte inrichting eenige malen achtereen den electrisohen strooze beurtelings verbreken en weer Muiten, heÊ alterneerend uittreden van licht uit den nicol werd nu, door het te laten inwerken op eau draaiende fotografische plaat, automatisch ge* regietreerd, eu de duur vergeleken met de op dezelfde plaat opgeschreven trillingen een® stemvork van bekend aantal trillingen p® seconde. Ook is op deze verschyneelen een voorstel gebaseerd tot het invoeren van een nieuw stelsel van telegrafeeren. Ten slotte vertoonde de spreker eenige licht* beelden, die op de proeven van Zeeman ed Faraday en op de besproken toepassing bS-9 trekking hadden en deze nog nader verdolde* Van de vrouweiyke oandïdaten} deelnS* mende aan het in Maart a. s. te houden ezumeiê voor de bstrekking van klerk der posterijen en telegraphic, zullen er, by voldoenden uitslag, acht voor benoeming in aanmerking worded gebracht. Door het ^Protest-comité tegen Eogelsèhd wreedheden in Zuid-Afrika" is het in de Engel - ache taal gestelde en alom in het buitenland verspreide Manifestuitgaande van dat comitéj in het Nedeclsndech vertaald en, vermeerderd met eenige bijzonderheden, inmiddels bekend geworden. Deze vertaling is thans te koop gestéld tegen slechts 5 cents en verkrggbaar by den boek handel in Nederland en Yi&amsoh België. Zy, die het comité willen steunen, kunnfe dat doen door een bijdrage te zenden aan hei) kantoor van den voorzitter {Do Bataaf scha banh) Keizersgracht 253 te Amsterdam. Da bjjdrsge kan van f 1 tot hoogstens f 25 zyn. Woensdagavond zyn, met den trein vad |den staatsspoor, te 'oGravenhagc aangekomen de vorst en vorstin van Waldeck en Pyrmonri Zy werden opgewacht door de Koningin en de Koningin Moeder, die van een groot gevolg vergezeld waren. Nadat op het parron een hartelijke bcgrsfk gendre'a drama. Behalve dat van Jem Darlot, werd geen enkel karakter tussohen het eerste eu tweede bedryf volgehouden. Wat moesten, wy van Juffrouw Poisset denken, die wy in het eerste bedrijf zagen als een ongelukkige, doch sympathieke vrouw, die haar dochter verafgoodt, en haar geluk als baar hoog bic levensdoel stelt. Dit laatste doet s§ waarschijnlijk ook nog wel in het tweede bedryf, maar haar sympa thieke persoontykheid is verdwenen. Zy ia uu een echte „booze schoonmama", die al de lieftalligheid van haar onpleizierige buien over haar goeden schoonzoon Darlot uitstort. Deze weet zich echter wy moeten het be kennen vrij wei tegen deze aanvallen te pantseren. Louise zelf, het aardige meisje uit het eerste bedryf, vinden wij in het tweede terug als eet treurige, wg zouden haast zeggen als een zeurige echtgenoote, die uren achtereen uit het raam staart, naar de aStil voortdry vende wateren van de rivier en de wicte wolkan." Zou het geen aanbeveling verdienen uit Louise's rol die rivier- en wolkenaanbidding te schrap pen of minstens wat fca bekorten Wy gaven Jean Darlot in den grond van ons hart gelyk toen hg bekende, dat hem dat te hoog ging. Wanneer Louise een Franuche vrouw toch niet waar wat meer geestkracht getoond bad ep mr baar aau, *qo ,d*q »1 sist ean liafhebbeöde echtgenoote, dan toch esS same huisvrouw ware geweest, had Sjf rich zeker tegenover hem meer erkentelijk ge dragen en 56oU zy zich zelf heel wat gelukkig® gevoeld hebben. Maar, 't is waar, wanneer alles wat natuur- lyker ware geweest och ja, dan had kat beeia stuk ge au reden vau bestaan gehad, aar bestaan doet het nu eenmaal en een lang leven heeft het reeds achter deu rag eu ligt, naar wy gelooven, er nog voor weg* gelegd. Want de scènes, die ook de twee lasistQ bedrijven «even, moeten pakken by allcsoorteP van toeschouwers, zoowel by het Zondags- publiek van een onzer groote steden, als by het ir in smaak gevormde, dat zioh Woensdag* avond in onzen schouwburg vereenigde. Ec% eerste soort zal „den moord" toejuichen en dan fide fiesoh," waarin een groot gedeelte zeker vergif zal vermoeden. Het laatstgenoemde publiek zal meer de kunst waardeoren, zooals die gisterenavond door den heer F. Bouw meester en mevrouw Mulder—Roelofsen ge geven werd. Want Warkelgk, deze beiden gaven mooi spel te zien, dat dan ook, blijkens een warm applaus, zoar gewasrdöard werd. Bouwmeester was eenig in sga rawheidj eflhig ook in z.y« Hef de voor dat bssehaafdé sisiïje, öst va® hm Y8B (ijsls m anfï

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1