MIDDELBURGS» COURANT. 1000. Zaterdag 27 Januari. FEUILLETON. N°. 23. 143" Jaargang. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 26 Jan. 8 u. vm. 45 gr. 12 u. 48 gr. av. 4 u. 47 gr. F. Verw. mat. t. kr. Z.W. w., bet. reg. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór èèn uur aan het bureau bezorgd zijn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte-, 'dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regeli Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bg abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten^ Te Terneuzen: M.ra Josgi te Oostburg firma J. Beokswijk. Middelburg 26 Januari. Karei van der Heüdeu. Koning was daze eenoog. Maar niet in hst land dar blinden. Want juist da Bcherpe blik, dien de OoBteriche volken zoo dikwijls toonen waar bet hun meesters geldt, was oor zaak dat zijn naam zal voortleven bij de Atjahers, die zelf in han krijgszangen, den t£d herdeukan torn „generaal eenoog" te Kotta Radja bot bevel voerde. Gedacht door den Atjebnees, was hg zeker in de eerBte plaats de man geweest, die vroeger het werk had kunnen voltooien, dat nn, maar zooveel later, door Van Heutsz onderhanden is genomen. Maar de politiek Doch spreken wij op dit oogenblik niet over de politiek, die den generaal heef c gedwongen, oatijiig den post te verlateD, waar hg zoo nuttig was. En nog veel minder willen wg spreken van de midde len, die in die dagen z£n aangewend, om bet beoogde doel, de verwgdaricg van dei mili tairen gouverneur, te verkrggen. Op den dag, die de sterfdag van Karei van der Hegden werd, is er meer aanleidirg om te gewagen van wat hg deed voor anderen, voor ons land, dan van wat anderen voor hem wa-en. Zgn groote beteekenis ontleende Van der Hegdea zeker ia de eerBte plaats aan zij peraoonigkheid, welke hem zoo gezien maakt•- bg zgn soldaten, zoo gevreesd bij den vgand en zoo bekend in den laoda, waar „Kareltjs" een volksheld was, gelijk niet een der vele generaals, dia vóór of na hem het bevel in Iudië hebben gevoerd, en dikwert ovtrwinni» gen behaalden, niet minder groot, daa die welk* den roem van Karei van der Heg den vormden. Maar toch heeft Van der Heg den in het boek onzer Indische krygsgeachiedecis twee bladzg den gevuld, die bg zon der roemrijk zijnfcwet- groote tochten; de eerste dienaar Stmalangan in 1877, de tweede, die naar de XXII Moekims in de jaren 187S en 1879, zgn door hem geleid. Ware het toea aangevangen werk doorgezrt ©n voltooid, allicht zou de geschiedenis onzer vestiging op Atjeh een andere zQn geweeBt, en zou het niet bgoa 20 jaar hebben gedourd, eer wg ver voorbg Iadrapoera doordrongen, om eerst na heel wat strgd de N. O. kust van Sumatra uit Atjeh te bereiken. Wel verdiend was das de hulde, den gene raal zoo dikwerf gebracht, vooral nu vier jaar geleden, toen de generaal op zgn 70en verjaardag niet alleen een nationale hnlde ontving, maar zelfs een internationale. Verschillende Earopeesche vorsten, wg noe men slechts den Daitsohen keizer enden kei ter van Oostenrgk, sloten zich aan bg onze Ko- mnginueueahace onderdanen, to au dezen den generaal han bewondering en dankbaarheid toonden. Uit het leven van den grijsaard, die hedei ochtend te ruim 7 uur nog vrg plotseling over leed te midden der Indische invaliedea, die op Bronbeek gehuisvest zgn, willen wg tea slotte Dog de volgende bgzonderbeden aanstippen. Karei van der Heijden werd den 12en JaD, 1826 te Batavia geboren, doch kwam reeds op seer jeugdigen leeftijd naar Nederland, om PllBPÏBM VËfiSlïHKlKKlNG. Uit het Engelsch, VAN Frederik white. De instructies van Initenant Will Scarlett warön hoogst eenvoudig: een brief van kapi tein Driver, van de Yankee Doodle in Porto Ricobaai, te brengen aan admiraal ïsake, aan de andere zijde van de landengte, was sohgnbaar zoo moeiigk niet. „Al wat gg te doen hebt", zei de kapitein, „is drie of vier man mee te nemen Voor het geval van ongelukken, de landengte te voet over te steken, en eenvoudig d< brief aau admiraal Lake te overhandig jd. Hierdoor sparen wg minstens vier dagen uit, en de inboorlingen zgn ons waarschgnigh goedgezind." Deze inboorlingen waren Cubaacsche op standelingen. Er was weinig ot geen strijd gevoerd langs den berg tnsschen Porto Rico en de noordeigke baai, waar het vlagge- schip van Lake lag, ofschoon het bekend was dat de belt was overgegeven aan de oproerige Cubanen1 aHet is een tosht van vijftig w^leo door onder de hoede z§!jer tantes, te Arnhem zgne opleiding te ontvangen. Toen hg 15 jisr oul was, trad hg in dienst als vrg williger bg het algemeen depot der landmacht met bestemming voor het laiische leger. Den 16 m Augustus 1811 embarkeerde hg te Nieuwadiep en den 24 Novembar van dat jaar zette hg als korporaal te Batavia voet aan wal. Reeds 1 Augs. 1842 werd hg sergeant en 16 Oct. 1848 sergeant-majoor, in welken laat- sten graad bg in de j aren 1848 en 1849 deel aam aan de tweede en derde expeditie tegen Bali. Daarbg gedroeg hg zich zoodanig, dat hg bg Kou. besluit van 11 Dec. 1849 benoemd werd tot Ridder 4e kl. de: Militaire Willems orde. Na gedaan examen werd Ysn der Hegden 26 Maart 1850 benoemd tot 2e luitenant en in dien rang maakte hg de krggaverrichtiu- gan in het Palembangsehe mee. 0 /ergeplaatst naar Banka, werd hg 28 Mei 1854 tot le luite nant bevorderd. Ia 1859 tot kapitein benoemd en op Bor- aeo geplaatst, nam hg deel aan de voornaamste krggs verrichtingen ia die gewesten van 1860 tot 1865, toen hg met tweejarig verlof naar Earopa vertrok. Op 37-jarigea leeftijd, 7 Maart 1863, werd hij benoemd tot ridder 3) ki. der Militaire Wil lemsorde, „els hebbende zich onderscheiden bg de krggsverrichtingen in de Zuidar- en Ooster- afdeeliog van Borneo gedurende de jaren 1860 en 1861." Na achtereenvolgens tot majoor en luitenant kolonel bevorderd te zgn, werd Van der Hegden bg de tweede expeditie tegea A'jeh beiaat met het commando over de 2j brigade. Ook daar onderscheidde hg zich en werd 23 Jan. 1874 verwond door een schampschot. Hg herstelde van die verwonding en werd als belooniug voor zgn gedrag bg de 2a expeditie, terwijl hg intussohen balast was me de funciie van plaatselijk commandant te Samwiang, begiftigd met het ridderkruis vau den Ntderlandichen Leeuw. 15 Hiart 1876 werd hg bevorderd tot kolonel, ter beschikking gesteld van den militairen ea oivielen bevelhebber te Atjeh en 2 Juni 1877 zelf b-last met die functie. Ia 1877 maakte hg den tocht mede naar Samalangan, waarbij Dij eerst getroffen werd door een matten kogel tegen het voorhoofd bort daarop door een scDoc ia zgn linker oog, waardoor hem het gebruis daarvan voor altg i ontzegd werd. De wgze waarop hg zgn opdracht volvoerde, deed hem het commandeurs kruis der Militaire Willemsorde verwerven. Den 13 Januari 1878 werd Van der Hegden, die intn&schen totgeueraal-mujoor was benoemd, definitief benoemd tot gouverneur van Atjeb onderhoorigheden en na de verovering van de XXII en XXVI moekims, als beiooning voor de uitstekende diensten bg de verrich tingen in die gewesten, bg keuze bevorderd tot luitenant-generaal. Teneinde de pacificatie verder te voltooien droeg de regeering hem de fuuotiëu van gou- vernemeats commissaris op en den li jn Maart 1881 werd de generaal eervol ontheven van zgn betrekking van militair gezaghebber. Generaal Van der Hegden vertrok toen naar Nederland, nadat bg 40 jaar in Indiëgediend uad, waarvan de laatste zes jaar onafgebroken op Atjeh. een bepaald onontgonnen landstreek," i woordde Scarlett, „en als de Spanjaarden ons aaten, dan zgn de Cubanen evenmin verzot op onze vlag." „Het zgn altsmaal troepverraders en die ven," zei hg „en ik denk niet dat gg mei schetterende trompetten en bloemguirlandes zult oprukken. Men zegt mg dat het wond het dichtst is. Maar gg zult er toch wei doorkomen. Daar is de brief, en gg kunt vertrekken, zoo gauw als gg wilt." „Mag ik zelf mgne manschappen kiezen?" „Vriend, neem wien gg wilt neem den g.ooten hond mee." „Dat wil ik heel gaarne en daar hg cigenigk mgn eigendom is, dacht ik wel dab gg daar niet veel tegen soudt hebben." Will Scarlett begon te tintelen bg hetvoo- uitzicht van het avontuur, dat voor zgn ver Deciding verrees. Hg was een vrö goed exem plaar van de marine dandies van WeBt Point. Achter zgn knap uiterigk school ook verstand en zgn geologische en botanische kennis zou den big ken van grooten dienst te zgn voor een dankbaar land, wanneer genoemd dank baar land den eersten leer tg d der colonisatie te boven zou zgn. Een dekofficier, Tarrer genaamd, plus twee gespierde matrozen met stalen zenuwen, om niet te spreken van den hond, voltooiden de onderzoekingsexpediiie. Op het nor, dat ion de toppen der begroeide keuvele knete, Sedert 1837 was Van der Hegden comman dant van het Koiinkigk Militair Invaliden huis op Bronbeek. Bg kon. besluit van 29 J.jni werd de generaal eervol ontheven van zgae functie van adjudant in buitengewonen dienst van wglen Z. M. den koning en benoemd tot dezelfde betrekking by H. M. de koningin. Een der zonen van den generaal viel op Lombok, na zich daar schitterend te hebben onderscheiden en eei andeie ver «ie» f bg den strgd tegen den vgand, door zgn vader zoo diswgis bevochten, de Militaire Willemsorde 4j kl. EERSTE KAMER. Door de Provinciale S aten van Overysel ie in plaats vau dan heer Van Mirle tot lid der Eerste K imer gekozen de heer mr A. J. By cfe- meester, kantonrechter te Deventer, met 27 van de 43 stemmen. DE TAAK VAN DE „FRIESLAND." Ia haar antwoord op de in de afdeelingen der Eerste kamer gedane vragen, betrekkeigk hoofdstuk Marine, deelt de regeering mede dat de opdracht, aan den commandant van de Friesland verstrekt, uit den aard der zaak slecuts een algemeen karakter kon dra gen aan het beleid, goed inzicht en gevoel van verantwoorde'ykheid van dien hoofdofficier moest zeer veel worden overgelaten. Hem werd opgedragentijdens den oorlog tnssehen Eigeland en de beide Republieken, bescher ming te verleenen aan Nadeilandische onder- daten, schepen en goederen zich bg aankomst te Lorenzo Marques dadelgk ia verbinding te stellen met den consul-generaal der Nederlan den te Pretoria, en den consul ter plaatse -—•sinde, in overieg met die ambtenaren, die maatregelen ta nemen, welke eti ekken kunnen de belangen van Nederlaudscheonderdanen te bevorderen en te handhaven; gedurende zgn verblgf iu de Z.-Afr. watereu eene strikte neutraliteit in acht nawen en te doen in acht nemen door hen die zich onder zgne be&cber- mtng hebben gesteld; en, wanneer bet voor hei doei zguer zanding wenscbeiyk mocht zgn, zich gemachtigd te rekenen, m overleg met de Ncderl. consulaire ambtenaren, andere in Z.-Afrika gelegen havens te bezoeken. LOODSWEZEN. Wat den Btoomloodsdienst betreft bevreemde het den minister van mariae, naar hg in zgn antwoord aan de Errs te kamer mededeelt, de bemerking aan te treffeu als zoude het nog te dikwijls voorkomen, dat schepen, met bestemming naar eene Nelerland- sobe haven buitengaats geeu loods konden krijgen aan den Hoek van Holland zgu in 1898 binnengekomen 6761 en in 1899: 7266 schepen van welk aantal respectievelijk slechts 12 en 26 geen loods hebben gekregen. Voor IJmuiden zgn de cijfer8m 1898 êai bchip van de 2063, iu 1899 nul schepen vau de 2195. De imoemg van den stoomboot dienst onder eigen beheer zal intusschen naar de minister zich vleit, nog van meerderen gu&stigen invloed zgn. JSEi* IA.fc.MAi* ASAiii* JtiNiX. Bg kon. besluit is aan den luit. t /z. 2de kl. G. L. Heeris vergunning verleend tot het waarnemen van eene particuliere betrekking boiten het zee badden zg reeds zes mgien afgelegd. Van hei eerste oogenblik at had het Scarlett getroffen i er volstrekt niets van de verwoeitin^eu gruwelen van den borgerkrgg te zien was. Bigabaar bad het vnrige zwaard hier niet gewoed; de hntten eu huizen waren onge deerd de doopeiingen stonden oader de sehnin- 3 afdaken en keken met een soort vau domme nieuwsgierigheid naar de Ameriaano's. „Wg moesten den nacht maar hier door brengen," zei Scarlett, toen zy een dorp bereikten dat er ieio grouter uitzag dan de anderen. Een kapel, van rietwerk opgetrokken, stond aan de eene zijde der kronkelige straat en aan de andore een wijnhuis. Eu padre, die met de handen over een lange vettige kamer- j *pun gevouwen zat, beautwoordde beel deftig den gtoet vau Scarlett. Deze sprak volgens Tarrer heel mooi Spaansch. „Wg zuefeen nachtkwartier ca willen er natuurigk gaarne voor betalen," zei Scarlett. De slaperige padre wees op het wgehuis en zei: „Daar zme gg een goed onderkomen vinden. Wg zgn viisnden van de Amerikano's.' Scarlett trok dit leit in twgfel en ging al dankend verder. Tot dusver hadden zg onder weg slechts weinig bewijzen van vriendelijkheid ontmoet. Koelheid, argwaan, vrees, maar geen verlegen makende vriendeigkheid. De houder van het wguhuis twgfelde. Hg vreesde dat zgn inrichting te armoedig was voo? zulke voorname gasten. Een troep min wezen, voor den tgd van een jaar, onder stil stand van non-activiteitstraktement en zonder opklimming in de rangigat is benoemd tot ridder in de orde van Oranie Nassau, de gepens. Oost Iudi tche ambtenaar J. Milenaar, laatstelijk gezaghebber 2de kl. >g de Gonvernementa-marine. UIT STAD EN'PROVINCIE. Da verhouding tussehen de grondbelasting over 1900 en de belastbare opbrengst der aange slagen eigendommen bedraagt in Zeeland voor de gebouwde eigendommen f 0.0874255 en voor de ongebouwde f 0.0876000004. Ver leden jaar waren de cgfers even groot. De in Augustas 1898 opgerichte weeg- brugen-vereeniging te Goes, waarvan aan deelhouders zgn alleen belanghebbende land bouwers, geefc, niettegenstaande aanmerkeigk verlaagd tarief, 23 dividend over het eerste tgdvak. Zekere in het politieblad gesignaleerde P. geboren te Utrecht, is te Goes opgespoord hoewel bg eerst een anderen naam had opge geten, bleek toch dat men den juiBten persoon te pakken had. Op de vanwege het Nederl. Paardenstamboek gehouden keuring van hengsten en merriën werden heden aangeboden 6 hengsten en 3 merriën. —De bevolking van I e r s e k e, diejop 1 Jan. 1899 bestond nit 2219 m. en 2165 vr., totaal 4384 personen, vermeerderde in den loop des jaars door de geboorten van 75 m. en 83 vr., totaal 158 personen en door van elders inko menden met 76 m. en 114 vr., totaal 190 per sonen. Daarentegen verminderde zg door het overigden van 25 m. en 25 vr., totaal 50 per sonen en door vertrek naar elders met 157 m 192 vr., totaal 349 personen. Er ïb dus een vermindering van 31 m. en 20 vr., totaal 51 personen. Alzoo bestond de bevolking op 1 Jan. 1900 uit 2l8i m. eu 2145 vr., totaal 4333 personen. Er zgn 39 huwelgken gesloten. H. M. de Koningin heeft aan de wgkver- pieging te Zienkzee f 50 geschonken. De gemeenteraad van Halst heeft in zgne Donderdag gehouden zitting besloten adhaesie te betuigen aan het door mr Van Deinse aan den minister gezonden request tot het her steilen van het onde kaaaal Hulst—Axelsche een lokaal at te staan voor kantoor een lokaaltje voor 't aretiief der registratie, in het stadhuis tegen een j*arl. huur van f 100 tot wederopzeggens, en ae gemeente Sc. Jansteen ce berichten dat Halst niet kan voldoen aan de voorwaarden, waarop t 20 door Sc. Jansteen »gn tosgezegd in den aanleg van een wielerpad aan Kapeliebrng. Onze Biervlietasha berichtgever achryft De voorstellingen met lichtbeelden door den heer L. F. Naytens te Mcppel zija gehouden Woensdag in ne neutrale bewaarschool en Donderdag in de openbare school te Driewegen. De laatste voorstelling, nl. te Driewegen, werd gegeven van half 6 tot half 8, dus buiten gewone schooluren, en ondanks het protest van den pastoor was een der ruime lokalen van het gemeentegebouw geheel bezet, zit- en staanplaatsen. Natnurigk heeft de spreker, die een aardig verteller bleek te zgn, van zgn overgang of bekeering geen woord gerept. Evenmin heuft bg iets gezegd, dat voormalige geloofsge- nooten krenken kon. De grootste helft der beelden waren voor stellingen nit den Zuid Afrikaanachen oo.log. De portretten van Kcuger, Stein en Joubert waren prachtig. De soiopticon van Nuytens gaf heldere pho* tografiën. Nuytens, eaa gewone l&udboawerskneoht te Biervliet, wist bg bet hei'slager, waartoe by den vorigen zo mar nog behoorde, den rang van kapitein te behalen, eu ii noch als zende ling, noch als evangelist by eenige vereeniging Vandaar dat hg nu reist als spreker en licht beelden v o orsteili ugen geeft. RECHTSZAKEN. Arrondissement» Jtecktoan/c te Middelburg. Bg de heden door bovengenoemde rechtbank behandelde zaak tegen I. Tond 53 jaren, arbeider, wonende te Oostbnrg, gedetineerd te Middelburg, verdacht van op z(J October jl. te Oost burg A. v. W. weduwe V. V. opzetteiyk te hebben aangegrepen met onzeaeiyke bedoelingen, werd tegen beklaagde 2 jaren gevangenisstraf geeibent, met mindering der doorgebrachte hechtenis, terwgi diens verdedi ger de heer jür mr J. A. Schor er tot vry spraak concludeerde. Verder zgu veroordeeld wegens? diefstalE. v. K., 35 j nachtwacht, I ;rseke, tot 6 m., J. d. R, 61 j viaecher, Atnemuideu, tot 3 m., en F. d. K., 21 j., en G. d. B., 21 j., werklieden, Tor neuzen, ieder tot 14 d. gev. straf mishandelingH. v. d. W., 28 j., en Th. v» A., 26 j., arbeiders, Groede, ieder tot 14d.,U« J. O., 24 j., weikman, Broskeus (Nieuwesluia) en A. T., zQ j., arbeider, Hemkenszand, beiden tot 8 d. gev. ntraf, on M. M., 43 j., gep. 0.1. militair, 'a Heer Acendafcoike, en K. J. £L, 82 j., bootwerker, Toineuzen, beiden tot f 10 b. s. 10 d. h., en mishandeling van een ambtenaar en bedreiging met eenig misdrijf tegen het kven gericht: O. v. B., 30 j., koopman, Wemelüinge, tot 2 m. gev. straf. Tdgen den valsoüeu munter W. J. Smits- huizen, is Donderdag door de reentbank te Amsterdam een gevangenisstraf geëiicht voor tgd van 12 jaar en ontzetting uit de rechten, bedoeld bg art. 28, al. 1—4, W. v? Strafrecht, voor den tgd van 17 jaar. De verdediger achtte het wettig bewijs nieé geleverd en concludeerde tot vrgspraek. Uitspraak Donderdag over acht of meer schilderachtige kerel s tronies, en sigaretten in hnn mond, zaten in gelagkamer. Het vertoonen van een paar gonden dollars deed den waard audars denken over de inrichting van zRn herberg. AIk zal mgu best doen," zei hg, ^dezen kant als 'ta blieft." Ea zoo geschiedde het dat een paar nar later Tarrer en Bcarlett buiten zaten onder de oleanders bg het lieht der glimwormen, pra tende over de verdienste van de sigaren en den wgn, die geen van beiden slecht waren. De lange gelagkamer van het wijnhuis wac schitterend verlichtvan daar drong lmd ge lach tot hen door, vermengd met het ting- tang der guitaar, en het geklapper der caatag uetten. „Men 6ctayut hier gelukkig te zgu", zei Tarrer„in dit ongelukkig land is toch niet alles degens en kogels." Scarlett werd nieuwsgierig. «Het is de plicht van een goed officier om geeu gelegen- ntil te laten vooroijgaan om iets te leeren. Laten wg ons eens bg dat vroolgfee gezelschap voegen, Tarrer." Tarier was bereid om van elk genoegen, dat zich voordeed, gebrnik te maken. Een maand luieren aan boord verhoogt den zucht naar uitspanning „bijzonder. De groote ge lagkamer was heel gezellig en vol met Cuba nen, die volstrekt niet op de vreemdelingen letteu. Hpne QQgep weren gerjobt op een VersGhiiienfls geriskte Het water steeg Donderdag in het Hei' landsehe Diep zoo hoog, dat de golven over de brug van dan Moerdijk sloegen. Ook de Doidtscne Kil was zelden zoo hoog als giste ren. Een laud bouwers woning werd onder water gezet, zoodat, de bewoners de vlucht mo&Jteu uemen. De laudergen onder J^jthel en O.er' scbie zgn geheel oudergeloopende schapen waren spig op stal gebraeut. Donderdag avond iaat werd een begin van brand ontdekt in het ministerie vas koloniën te 's Gravenhage. De brandweer, g®« ruw tooneel, a&u het elude van de saai, waarop een meisje stond te dansen, met een vingUeid en bevalligheid, die dö bloemen-1 guirlande, welke om hare sehouderB geslingerd was, deed geigken op een trillende roode vlam; «Wat een verwonderigk mooi meisje en wat een sierigke dans I", momp lae Scarlett, toen de bewegingen ophielden ea het meisje bevallig van het podium sprong. „Lir? gessel denk ikl welnu, ik ben goed voor een awart." Het meisje trad naar voren en hield den aeeien bevallig een schelp voor. Z j neeg voor dcatlett en vestig Je haie donkere oog eu op hem. Terwgi by met een glimlach zgn kwart dollar in de eoneip liet vallen, kwam er een ooqujtto glans in de finwoeien oogen, 'tgeoU een onheilspellend gebrom uitlokte vau een ier kerels met zware baarden in de nabijheid. «Oihello is jaloersch," zei Tarrer. „Kijk eens naar stjn geacht." „Ik heb wel wat betera te doen", aai Scarlett lachend. «Dat was een bevallige dans, jonge dame. Ik hoop dat gg er nog een ten beste znlt geven -®-." Scarlett hield eenokl&ps op. Zyn oog was gevallen op den purperen bloemenslinger, dien zg om hare schouders gewonden had. Scarlett was een hartatoehteigk botanist. Hg kende de meeste kleinodieën uit Flora's kroon? maar nog nooit bad bg zulk een rgkdom tm eóbittweude bloamen feziep sis dmj

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1