MIDDELBURGSCHE COURANT.
N°. 20.
Woensdag
24 Januari.
143° Jaargang.
1900.
Deze courant verschijnt <3 a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Therm ©met er
Middelburg 23 Jan. 8 u. vm. 47 gr. 12 u. 50 gr.
»v. 4 n. 48 gr. F. Verw. m. W. w., bew. regen.
Advertentiën voor bet eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte-, 'dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per vegs
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
AdvertentiSn by abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het bnrean te bekomen.
A g o n t n.
Te Terneuzen:M.DB Johge te Oostburg flrtna Ai
J. Bbonswijx.
Middelburg 23 Januari.
EEN SOCIAAL VERSCHIJNSEL,
Ia ons nommer van 19 dezer namen wij op
wat de Maasbode schreef naar aanleiding van
bet kolen»yodicaat en voegden ook erbij de
opmerkingen van het Utr. Dagbl.dat in bet
bestaan van zoodanig syndicaat geen sociaal
euvel ziet, maar vel in de eoncnrrentie.
Thans antwoordt de Maasbode het volgende
Van conservatief-liberale zijde beeft men
zich nooit zeer sterk in de sociologie betoond.
Hetgeen het orgaan van de kiesdistricten der
beeren Van Karnebeek en Bastert thans aan
voert, is niet geschikt om dien duck omhoog
te dry ven.
„De naamlooze vennootschappen breidden zich
meer en meer uit." Zeer juist. Maar het
geldt bier ziet de naamlooze vennootschap
het geldt het syndicaat, de trust, de Ming.
„Uitbreiding der gemeenschappelijke pro
ductie"? Maar het geldt bier geene produc
tie het geldt de gemeenschappelijke s p e-
c.u latie.
„Uitbreiding der distributie"? Maar het
opjagen dei prijzen beperkt juist de dis
tributie I
„Het sociale euvel is de concurrentie"?
Neen, het sociale euvel is de concurrentie
niet. Het sociale euvel is de oneeriyke
concurrentie, 't Is o. a. de oneeriyke aanwen
ding van het grootkapitaal om de kleiaere
concurrenten dood te drnkben en dan de
handelsdespoot te kunnen wezen.
De eoncnrrentie, de eeriyke, met-overdreven
eoncnrrentie is een zegen voor de maatechappij,
wyi ze den consument de reëele juistheid van
den handelspas der benoodigde goederen
waarborgt.
BMUÜiMJLNUlliJli MZ.
By kon. besluit;
is benoemd tot notaris binnen bet arr. Gro
ningen, ter standplaats Eeniuui, I. Klaver,
candidaat-notaria te Sloohteren;
is aan den, met ingang van 1 Februari 1900,
gepeneionneerden kspitein-magazijnmeesier der
artillerie te Zwolle, F. A. la Rose, alsnog, te
rekenen van laatstgenot mden datum, de rang
verleend van majoor;
is aan den commies der telegraphic le kl.
N. F. Metz, op ziju verzoek, eervoi ontslag uit
'a rijks dienst verleend;
is aan den, met toekenning van den tit.rang
Van referendaris, op verzoek eervol ontslagen
hoofdcommies by het dep. van koloniën M.A.
Van Rhede van der Kloot een pensioen toege
legd van f1718 ten laBte van den Staat.
Biykens een telegram van den gouverneur
gei oraal van N. I. van 22 Januari 1900, wordt
de gouvernements-koffie-oogst op Java voor
dit jaar geraamd op 214.000 pikols.
ÜIT STAD EN PROVINCIE.
Thans is men ook in Middelburg in
de gelegenheid geweest kennis te maken met
den overal bekenden, veelbesproken, hie.
scherp veroordeelden, ginds met warme tym
pathie begroeten abbé Daens.
Welken indruk heeft hy hier gemaakt
Deze zal natuuriyk verschillen al naar gelang
van de verwachtingen, die men omtrent hem
koesterde, het standpunt waarop men zich
tegenover dezen christen-democraat plaatste.
Van dit laatste vooral hangt veel af.
Wie, als socialist of anarchist, meende in
abté Daens den verkondiger van eigen ideeën
te booreD, zal zich teleurgesteld hebben gevoeld.
Een liberaal ot een sociaal-democraat zal,
hoeveel punten van aanraking er ook mogen zijn
tusschen hem en dien Belgischen pi stoor, o. a.
waar deze een pleidooi leverde voor leerplicht,
algemeen stemrecht, werklieden-pensioen en
aaneen sluiting der arbeiders -— toch ook in
hem ziet zjjn leider, alleen zQa medeatigdei
kannen begroeten.
Dit alles spreekt van zelf.
Maar daarom toch heeft het optreden van
abbé Daens iets eigenaardigs en veel aan
trekkelijks gehad.
Hy is eene aangename verschijning; een
lype zooals men er onder de eerwaarde die
naren van de ft. K. kerk zeer velen nog vindt,
en de ervaring, die by het ft opgedaan, dt
etrjjd, dien hy heeft moeten strijden en nog
etrydr, het ft tem biykbaar zyn bonhomie nog
niet doen verliezen en zyne liefde voor zyn
kerk en zijn ambt nog niet vei flanwd.
Hy sprak nog met vuur over die kerk en
jien machtigen invloed, dien de godsdienst,
zooais zij dien leert, kan uitoefenen tot heling
van maatschappelijke wonden.
Dat is van zijn standpunt te begrijpen.
Eu al heeft hy geen nieuws ons verkondigd,
er ging toch van hem een zekere bekoring
uit om de eigenaardige wyze waarop hy sprak,
met zijn Vlaamschen tongval en woordenkeus,
de gevatheid, waarvan bg by het debat
biyk gaf.
Wy traden geiyk met hem het Schuttershof
binnen en wy vroegen ons zeiven, bg het
eerste aanschouwen, af: Ia die eenvoudige,
weinig indrukmakende man nu de bekende
abbé, die door zyn optreden en zyn krachtig
woord in tal van kringen in België angst en
schrik, maar aan den anderen kant opgewon
denheid en lust tot den stryd heeft te weeg
gebracht en nog brengt
Maar toen wy hem hoorden spreken, eerst
zeer kalm, eenigszins onbeholpen, doch later
nu en dan in vnur rakende, toen kregen wij
een heel ander idee van dezen man. Zgn
uiterlijk veranderde ook geheel; zyu gelaat
kreeg meer en meer uitdrukking; abbé Daens
scheen ons eene geheel andere persoonlijkheid
dan by zyn binnentreden.
Wy moeten erkennen hem met veel genoe
gen gehoord te hebbenen houden ons vast
overtuigd, dat dit het geval is geweest met
het meerendeei van hen, dia Maandagavond
de Schuttersho/zaal vulden.
Wie echter dezen christen-democraat, met
zyn liefde voor het Roomsch-katbolieke geloof,
wil beoordeelen, plaatse zich op zyu standpunt,
beschouwe hem onder het licht van zyn levens
opvatting en verJiaze vooral niet uit het oog,
hoe moeilijk het voor hem is de taak te ver
vallen, die hy op zich nam.
De macht, die abbé Daens tegenover zich
vindt, is sterker behoort mannen-moed toe
om baar te trotseeren.
En wie eenigszins op de hoogte is van het
geen abfcé Daens heeft gedaan voor de arbei-
dersparty in België, zal moeten erkennen dat
hij daardoor reeds eene zeldzame figuur is iu
onzen tgd en wasrdeering verdient van allen,
die, zij mogen in vele oprichten nog met hem
verschillen in meet itg het met den vooruit
gang op maatschappelijk gatiad en mat de
belangen der arbeiden s wel meencn.
Kon. beBiuit is, zooala nog in een
der oplaag van ons vorig nommer ge
meld werd, de heer mr P. C. J. Hennt quin
aer benoemd als burgemeester van Aarde n-
önrg.
Uit Vliasingen.
De tamboer V. d. B. en de vry willige sol
daat T., die Zondag avond in de kazerne al
daar zich aan ongeregeldheden schuldig
maakten, hebben Maandagmorgen, waarschijn
lijk uit vrees voor straf, bet gebouw verlaten
en zyn tot heden toe nog niet teruggekeerd.
Heden morgen kwam aldaar aan de kolonel
C. P. J. van Vlierden, vaa het 3e regiment
infanterie te Bergen op Zoom, ter bijwoning
van de door de officieren van het garnizoen
gehouden tactische oefeningen op de kaart.
Ter reede aldaar arriveerde Maandagmorgen,
Komende van Hamburg, de Duitrche mailboot
Admiralgez. ZemliD, vvn de Deutsche Oat-
Afrika-Linie. Nadat een 60 tal passagiers, allen
met bestemming naar Transvaal; waren inge
scheept, zette het vaartuig zgn reis voort.
Te Zierikzee ia, op bijna 73jarigen
leeft yd, overleden de heer (J. P. Bugze, emeritus
predikant. 42 jaren was de overleden pre ikant
de Ned. Herv. gemeente, van 1855 tot 1861
ce Kieverskerke en daarna van 1861 tot
1 Juli 1897 te Huist.
Men schrijfons uit IJzendyke:
In de eerste gemeenteraad» zitting van dit
jaar, die jl. Maandag werd gehouden, stelde de
voorzitter, na den gebruikeiyken nieuwjaars
groet, aan de orde het uitgeven in eifpacht
van den aan gr en zenden eigendom van de aan de
Zuidervest aangewonnen gronden, waartoe werd
besloten, evenals tot den verkoop van eenige
vierkante Meters grond, grenzende aan de ei
gendommen der heeren HendrikseenCarprtau,
waaromtrent de noodige stappen by Gedepu
teerde Staten zullen worden gedaan.
De verordening op het keuren van vee en
vleeach werd bestendigd. De heeren Carpreau
en Hendrikse stemden tegen, omdat zy verplichte
keuring in het belang der openbare gezondheid
wenechelgk achtten.
Van de directie der IJzendyksche Stoom
tromwegmaatschappij waa een verzoek ingeko
men om bet tienjarig subsidie van f1250, dat
in Mei 1901 eindigt, voor hetzelfde fydvak te
verlengen.
Hierover werd door genoemde heeren het
woord gevoerd -ven door beiden het subsidie
warm verdedigd.
Allereerst zette de beer Carpreau,oud-directeur
a een der ontwerpers van de tram, dcch thans
daarby hoegenaamd geen btlang meer heb
bende, zooals by verklaarde, in het breede de
verschillende voordeden uiteen, die de tram
oplevert voor de bietenverbouwers, kolenver-
bruikers, eigenaren van gronden, langs de tram
baan gelegen, ea vcor de inwoners, te zamen
jaarlijks een bedrag van verscheidene duizenden
guldens uitmakende.
De heer Hendrikse besprak den geest, die
onder het publiek heeracht omtrent het sub
sidie, en weerlegde de algemeene bewering dat
bet te boog zonde zgn. Behalve de voordcelen,
door den heer Carpreau opgesomd, toonde hij
aan hoe de werkman op tweëerlei wyze daar
mede is gebaat, door handenarbeid, en door
goedkoop vervoermiddel als by zich ook
eens verplaatsen wil, terwyi niet valt tegen te
spreken dat goede gemeenschapsmiddelen aller-
Wöge de welvaart bevorderen.
De heer Hendrikse zou de opheffing van
tram een ramp voor IJzendyke achten
oiaar wilde nochtans geen overijld besluit
en, de zaak nog 66ns b tête reposie laten
overwegen en den tegenstanders gelegenheid
geven zich tot voorstanders te bekeeren; bet
ware zijns inziens mLschien gewenrcht daar
over een volksstemming te laten houden door
de, hoofdeiyken omslag betalende ingezetenen.
Da heer Carpreau verklaarde zich echter
tegen zulk een volksstemmingraadsleden doen
hun eigen zinhy ziet in eene dadeiyke inwil
liging van het verzoek geen bezwaar; keuren
de kiezers de handelwijze af, weina dit zy dan
by eventueele verkiezingen de voorstanders
eenvoudig uit den raad weipen.
De heer Hendrikse/ verklaarde evenmin te
dweepen met zoodanige volksstemming doch
hy stelde die alleen voor op bet voetspoor
van den vorigen spreker, die indertyd zoo'n
stemming uitlokte over het jarenlang bestaande
subsidie aan de muziekaocieteit Qeduld overwint.
De heer L:enhouts deed zich ook als voor
stander van het bestaande subsidie kennen,
maar zou dat Blechts voor vyf jaren willen
vcileenen.
De wethouder Galon vond het subsidie te
hoog en de drie overige le-ea bewaarden het
atilzwygen.
Op voorstel van dea heer Hendrikse werd
de afdoening toe eene volgende vergaderiog
uitgesteld.
De voorzitter dankte voor het aanvankelijk
gunstig omhaal, dat net verzoek was ten deel
gevallen, en deed nog uitkomen dat, waar de
gemeente onbekrompen voorgaat; provincie en
polders misüchien gereeder zullen volgen ook
hun fiaancietlen sttua aan de onderneming te
big ven verleenen.
Uit het debat mag vry wel worden afgeleid
dat het voortbestaan van de tram is verzekerd.
De belangstelling van de ingezetenen in c
levenskwestie scheen niet groot te zynskchts
een viertal woonde de vergadering by,
daarna met gesloten deuren werd voortgezet
tot vaststelling vaa het kohier van den hoof
deiyken omslag.
Naar men ons m idc, heeft de pastoor
van Biervliet by den burgemeester geprote
steerd tegen het in gebruik geven der open
bare school te Driewegen voor een lezing over
Transvaal en een vertooning met lichtbeelden,
te geven door een vrotgeren inwoner van die
gemeente, zekeren Nuijcens, die van het katho
licisme tot het protestantisme is overgegaan,
eerst als h< ilaoidaat, thans als zendeling.
Na zal de vertooning mjt hcatbeelden ge
durende de schooluren eu niet 'savond plaats
hebben en dea vertoouer geen gelegenheid
worden gegeven zyn hart aan de jeugd iu de
neutrale school over zgne bekeeriug te luch
ten eu Transvaal ais aanleiding daarvoor te
nemen.
MM Daens.
De belangstelling in de openbare vergadering,
tegen Maandag avond in de groote Schutters
hof naal alhier door den Middelburgschen
Bestuurdersbend belegd, was grootUe zaal
toch waa bijta geheel gevuld met hoorders van
onderscheiden stand en van verschillende rich
ting op politiek en kerkeiyk gebied.
Ea dat wsb zeer goed te verklaren, waar dt
veel besproken abbé Daens, pastoor te Aalst
iu België, als Bpreker zou optreden.
De voorzitter,D. Bimmel,opende de bijeenkomst;
hij wees er op, dat zg die met belangstelling na
gaan wat ook in bet buitenland op politiek
gebied voorvalt, zeker met genoegen kennis
zullen maken met pastoor Daens, die in den
etrjjd onzer dagen de party der „lastdieren"
in de maatschappij heeft gekozen en gaarne
hem z^ne ideeën zullen hoorea verkondigen over
de arbeidereparty.
Ofschoon de ideeën van pastoor Daens niet
die zyn van den Bestnurdersbond, beeft deze
toch gemeend hem in de gelegenheid te moeten
stellen zyn denkbeelden ook hier uiteen te
zetten.
De voorzitter deelde verder mede, dat na de
lezing gelegenheid zou worden gegeven om
met den spreker in debat te treden, mits men
zich hield aan den inhoud van diens rede.
Nadat het mannenkoor De Volksstem een
zangnummer had nitgevoerd, betrad pastoor
Daens het spreekgestoelte.
Hy begon met te zeggen dat onze eeuw, de
negentiende, zekcriyk hare vlekken heeft, hare
schande en hare ellende, maar dat zy noch
tans den onsterfiyken roem zal wegdragende
volkskwestie aan de orde te hebben gesteld.
De volkskwestie bestaat en zy moet opge
lost worden. Ieder op zgn gebied werkt daar
aan mede en ook de hoofdman der katholie
ken heeft zyn arendsblik gevestigd op de
gevaren van den tegenwoordigen tijd.
De 19a eeuw is de bigde dageraad vau esne
nienwe maatechappij, eene op rechtvaardigheid
gesteund, waarin het onrecht niet zal zege
vieren. Eene maatschappij waarin de arbeider
de vrucht van zyu werk zal gen ie tea en hy
niet zal worden uitgebuit door het kapitalisme.
Het menschdom toch vraagt meer rechtvaar-
beid voor het volk.
Die maatschappy zou er reeds zijn, iudien
meer geluisterd werd naar de stem van den
grysaard op het Vaticaan, die de encycliek
Berum Novarum schreef.
Aan de eene zyde staan thans nog de
kapitalisten en de millionairs, die niet weten
hoe hun geld te besteden, aan de andere zyde
de arme wroeters, die niet weten hoe hun
honger te stillen.
Het is in Nederland miB&chien beter dan in
België zeide spreker maar toch gelooft
hy dat- ook in Nederland nog vrg wat honger
wordt geleden, dat nog vele mannen, vrouwen
eu kinderen ver heeren iu eeu on verdien den
staat van armoede en van ellende.
Dat moet veranderen en daarom willen de
Christen-democraten een oproep doen tot allen,
die in dien toestand verandering willen bren-
gen door vreedzame en doelmatige middelen.
Overal in Nederland, waar pastoor Daens
daarvoor propaganda maakte, beeft, hy veel
sympathie ondervonden, op eene uitzondering
a» ea wel te Nijmegen, waar zya Eutnoiieke
broeders zich onverdraagzaam betoonden.
Daarop zette pastoor Daens het standpunt
der Christen-democraten uiteen. Het zgn geen
revoiutionnairen, maar zy willen verbetering
trapsgewijze aangebracht.
Spreker herinnerde aan het te Zurich gehou
den congres, waar de sociale kwestie besproken
ia door mannen van allerlei nationaliteit en
van velerlei denkwyze. Uit Nederland waren
daar de heeren Scbaepman en Nolens, die echter
niet wilden luisteren, veel minder spreken;
zonder het een of ander te doen ^gingen
er van door."
Op dat congres zyn verschillende punten
aangeroerd, o. a. ook de kwestie van den
eigendom. Naar sprekers meening, die gegrond
is op de ervaring, is het collectivisme, dat
sommigen willen, onmogeiyk.
Het is in practyk gebracht in den beginm
na de invoering van het Christendom, maar
het heeft slechts kort geduurd, omdat het on-
mogeiyk bleek.
Hetzelfde bleek ook in Sparta en, naar pas
toor Daens vast gelooft, zal dat steeds biy ken.
Het zal niet opgaan ondier de mannon, maar
minder nog met de vrouwen.
Spreker stelde aan de hand van hetgeen op
het sociaal congres te Zurich is behandeld ïl
net licht dat alien, die verbetering wenscheu,
heel eind kunnen samengaan om het
vormingen aan te brengen en misbruiken ui:
roeien; is dat gebeurd, welnu dan kuunen
de verschillende richtingen zich weer van
eikander scheiden.
Samengaan, kan men opdat de werktyd vooi
een arbeider worde gesteld op hoogstens tien
uren per dag; dat de werkman worde verze
kerd tegen rampen en ongevallen, ziekte en
onbekwaamheid en dat hy reoht bebbe om op
zyn ouden dag van staatswege te worden ge
petitioneerd.
Wat betreft de penaioenverzekering wees de
beer Daens op hetgeen in Denemarken en
Duitschland in dit opzicht is gedaan.
Verder stelde de spreker het groote belang
in het lieht van goed volksonderwys, want,
zeide hy, de oawetenheid van den arbeider is
de bron van alle zedelijke en stcffaiijke ellende.
Leerplioht is noodig, opdat het bind tot aijo
14a jaar lager onderwijs ontvange, terwgl dat
dient gevolgd door goed vakonderwys.
In dien geest heeft abbé Daens een wets
ontwerp ingediend by de Belgische volksver
tegenwoordigingf mm dut is opgeboden op
den zolder, waar het archief der kamer is ge*
deponeeid, en ligt daar te beschimmelen.
De kapitalisten willen het nietzy rekenen
op de onwetendheid van het volk, om daar
door op den arbeider te speouleeren.
Is goed volksonderwys een groot wapen in
de hand der arbeiders, een ander wapen is de
vereeniging, bet vormen van syndicaten en
van bonden, die zich ten doel stellen het ver-
krijgen der noodzakeiyke hervormingen.
Op politiek gebied vragen de ctarfcten-demo-
craten algemeen stemrecht doch niet da
parodie op algemeen stemrecht, zooals dat in
België in toepassing is gebracht en verder de
evenredige vertegenwoordiging, waardoor niet
de helft plus een regeert, maar elke party, naar
mate bet aantal stemmen waarover zy beschikt,
deel kan nemen aan bat landsbestuur.
De christen-democratische party in België,
voor zes jaar gesticht met dit deel voor oogen,
neemt steeds in kracht toezij mag met recht
heeten de party van rechtvaardigheid, broeder*
tykheid en verdraagzaamheid.
predikt den kruistocht der 20e eeuw,
die geldt de bevrijding dier duizenden en nog
eens duizenden arbeiders, die zuchten onder het
juk der kapitalist ca en wien zy wil geven de
vry beid en de waardigheid van het laven.
Dtze, slechts in korte trekken weergegeven
improvisatie van pastoor Daens, die meermalen
onderbroken werd door toejuiching eu aas
het slot daverend werd geapplasdiseerd, werd
met zekere gemoedeiykheid, maar tevens mei
warmte uitgesproken en nn en dan gekruid
met een aardige opmerking of toegelicht raai
een frappant voorbeeld uit de praktijk in
België, maar ook evengoed op Nederland
toepasselijk.
Nadat het mannenkoor nog een zangnommeS
bad ten beste gegeven, werd gelegenheid
gegeven om met den spreker te debatteerenè
Daarvoor meldden zich twee perronen aan.
De eerste, J. L. A. de Lange, merkte op daf)
wel door pastoor Daens het lied van vooruit -
gang, verbroedering en ontalaving van dea
werkman gezongen was, doch dat hg toch nog
niet weet met wien hy te doen heeft. Wan-,
neer hg de rede van pastoor Daens nagaat,
dan ziet by in hem iemand; die 'twel meent
met het volk en de nouden eu behoeften ervsn
wil cpbtSeD. Maar waaneer ty bess aanziet,
gehuld ia zya zwarte priesterkleeding, komt
de vraag by htm op; hoe kan pastoor Dae-.fy
als hy het eerlijk meent; nog langer tea
dienaar der kerk zyn, eener kerk die door*
alle eeuwea heen de reactie was toegedaan ea
mannen van din vooruitgang vervolgde;
kerkerde, roosterde @n folterde Hoe kan pas
toor Daens die kerk nog dienen Wanneet
bij meent wat by zegt, dan moet by de geM
hoorzaamheid daaraan opzeggen.
Hy neefc op een andere plaats gez-egd dat
bij bet hoef* in den schoot leggen zen wan
neer de PauB hem dit gebood. Maar dat zaB
de Paus niet doen, want dan zou hy zich zelf
zoowel ais de kerk afbreken.
Wanneer de heer Daens bet vertrouwen vaa
het volk wil winnen; moet hy bet priesterkleed
uittrekken, want het volk kan hem niet ver-,
trouwen, indien by niet mee staat op de
barricaden.
Wat het gesprokene betreft, is De Lange keü
in veie opzichten met spreker eens. Hy echten
wacht niet als de abbé veel heil van nieuwe
wetten of 't algemeen stemrecht. Nederland
heeft een goede wetgeving in velerlei opzicht,
maar hoe is de toestand der arbeiders?
De Lange, eenige wetten aanhalende, wees
er op dat vele niet worden toegepast of over
treden. Zjo wordt o. a. op de Maatschappy
De Schelde te ViLsingen tie arbeidswet mus
gehandhaafd en politie en justitie weten het,
maar durven die Maatschappy niet aan.
Volgens spreker zal de vry making der
arbeiders niet verkregen worden door het
kiekeboe spelen met stembriefjes, maar alleen
door de internationale vereeniging der arbeiders,
door de anarchie en het socialisme.
De tweede persoon, die ook had verklaard
met den spreker in debat te willen treden,
zeide, na De Lange te hebben gehoord, vaa
net woord af te zien.
Pastoor Daens verklaarde, De Lange ant
woordende, ook niet alles van wetten te ver*
wachten, ofschoon het niet ontkend worde«
kan dat zij misbruiken kunnen uitroeienwoide
de wet niet uitgevoerd, dan is dat niet de
schuld van de wetgevers. Sedert de invoering
der wetten op den arbeid van vrouwen en
kinderen is er, wat Bjlgig betreft, veel verbe
tering in tieu toestand der arbeidende klasse
gekomen.
Da sociaal-democraten verwachten de redding
der maatschappy van volmaakte menscben
zy hebben meer geloof dan hy, die zioh geeu
volmaakte mencohen ban denken.
Wat sprekers persoon betreft, beeft De Lange
gesproken als de hardnekkigste conservatief
in Balgië,
