Miislte ïéi Coral
w
Musicalia.
Verschillende Berichten.
illiilllllÉ
BIJVOEGSEL
VAN DE
VAN
Maandag 22 Januari 1900, no 18.
Plantenvoeding. Bsmestingleer
IV.
We worn oh aan, dat aan warmte, licht en
water geen gebrek bestonddat de grond be
koorlijk en op tijd bewerkt is gewordendat
tengevolge daarvan het land een goeden oogst
heeft opgebracht.
Wat beeft die oogst aan het land ontnomen
De stikstof als organische stof niet mode
gerekend, vindon wij, dat door een gemiddel
den oogst aan den grond onttrokken worden
do volgende hoeveelheden aschbestanddeelen
per hectare:
tarwe 209
KG.
maagelwort.
383
KG.
rogge 113
r&pen
360
gerst 336
aardappelen
322
haver 168
vlas
200
erwten 207
roode klaver
583
paavdeab. 113
graa
293
Deze aschbestanddeelen verkrijgt men door
de plant te laten drogen bij een temperatuur
van moer dan 100° C., tengevolge waarvan al
het water verdampt, daarna da planten te
verbranden, waardoor stikstof, zuurstof, kool
stof enz., de organische stoffen, in de lucht
ontwijken en alleen metalen en metalloïlen en
hunne verbindingen in de aeeh overblijven.
Worden nu deze aschbe3tanddealen nader
scheikundig onderzocht, dan vinden wij daarin
o. m. de volgende bestanddeelen
Naam der
vrucht.
Aschba-
standd,
KG.
Potassa
KG.
Kalk
KG.
Phosphr
KG.
Tarwe
209
32
13
20
Bogge
113
21
9
15
Garst
336
63
21
38
Haver
168
21
9
12
Erwten
207
24
57
17
Boonen
113
33
26
34
Mangels
383
145
34
21
Rapen
360
133
53
34
29
Aardapp.
322
102
39
Vlas
200
24
24
17
Klaver
583
144
158
36
Gras
293
64
53
16
Uit zoodanige opgave zien wij, dat door de
vruchten, die men aankweekt, ieder jaar eene
groote hoeveelheid vruchtbaarmakend*) stoffen
aan den grond worden ontnomen en dat daarin,
indien die stoffen niet op eene ot andere wijze
worden teruggegeven, eindelijk daaraan een te
kort moet ontstaan, welk tekort zich te eer
vertoont, naarmate de noodige stof in gerin
ger hoeveelheid in den grond aanwezig was.
Natuurlijk wordt een gedeelte van de stoffen,
die aan den grond onttrokken worden, in den
vorm van stalmest nasr den grond terugge
bracht, maar ondanks dien terugkeer, moet de
grond op den langen duur verarmen, indien niet
door het gebruik van goede kunstmeststoffen
op eene doelmatige wijze in het ontbrekende
voorzien wordt.
Laten wij ons in de eerste plaats bepalen
tot de tarwe. Deze vrucht ontneemt aan den
grond in het zaad 8 in het stroo 24 KG pot-,
asch, eau kaliaout. Dewijl nu kleigronden door
gaans zeer rijk zijn aas kali en door het atroo,
dat gedeeltelijk als beestenvoet-, gedeeltelijk
als strooisel gebruikt wordt, de grootste hoe
veelheid kali weder naar den grond terugkeert,
zal hieraan nist spoedig een gebrek ontstaan.
Toch achten wij het voor Zeeuwsehe gron
den, die jaren aan jaren, ja een wen san eeuwen
tarwe hebben voortgebracht, noodig van tijd
tot tjjd een proef te nemen met eene kali
bemesting, om te zien, of daaraan ook gebrek
is, want denkt om den regel van het minimum
i.
De zangvereeniging Tot Oefening en Uit
spanning alhier zal op hare tweede uitvoering,
welke Dinsdag 30 Januari a. a- in do concert
zaal plaats hoeft, de navolgende belangrQke
werken ten gehoore brengen
1. Mis (C dur) Beethoven.
2. S0Wc«.«WM)Brata8,
3. Rh-ipsodie
Naar ik vertrouw, zal het hier volgend
overzicht dier werken den bezoekers van dit
concert welgevallig zijn*
Beethoven componeerde twee missen, waar
van de eerste in C dur, (de zoogenaamd kleine
mis), evenals zij a twee eerste symphoniën,
steeds zijn achtergesteld bg zijne latere werken.
De oorzaak hiervan ia in hoofdzaak toe te
schrijven aan de veel grootechere opvatting,
welke uit zijn tweede mis (de Missa Solemnis)
spreekt en waardoor als 't ware Beethoven zelf
zijn eerste mis verdrong.
Ontegenzeggelijk staat Beethoven's Missa
Solemnis muzikaal veel hooger dan zijn C dur
mis, doch dit neemt niet weg dat toch ook
deze compositie een beduidend en in de ge
schiedenis der ïnstrumeaiaalimuziek een veel-
befceekenend en merkwaardig werk blijft. Vooral
wat de muzikale opvatting der onderdeelen en
de keuze der daaraan ten grondslag gelegde
gedachten betreft, kan zy eea waardig, ja, een
heerlijk werk genoemd worden.
De Mia in C is Beethoven's eerste werk in
den eigenlijken grooten stijl van geestelijke
koorcoraposities.
Waren alle voedingsstoffen voor tarwe in
overvloed in den grond, en ontbrak de noodige
kali, de oogst moet noodzakelijk tegenstaan.
Het nemen van zoo'n proef kost bovendien
weinig geld en weinig moeite.
Bezaait men een partij van 6 of 8 gemeten,
die êen blok vormen, met tarwe, dan neemt
mon dwars over de stukken een streep vaa
eenige meters breed en bemest die met eene
kali bemesting, zoodanig, dat de hoeveelheid
in water oplosbare kali ruim zooveel bedraagt
als per hectare door een goeden oogst aan
den grond onttrokken wordt.
Deze strook wordt aangewezen door een
paar paaltjes, die men aan de grenzen van het
tand goed in den grond bevestigd heeft.
Het land en het daarop wassende graan
worden verder op volkomen geiyke wijze be
handeld.
Bij het snijden worden de garven van het
met kali bemeste gedeelte afzonderlijk gehou
den en nu wordt nauwkeurig nagegaan, of er
verschil in opbrengst is en zoo ja, walk ver
schil er is tussehen den oogst op het veld,
dat geen en op dat deel, hetwelk wel kali
ontvangen heeft.
Is er geen verschil, dan is het tand nog rijk
genoeg aan kali.
Ia er verschil, zoowel in de opbrengst van
stroo als van grsaD, dan volgt daaruit, dat
de grond behoefte heeft aan eene kali-bemesting.
Aardappelen ontnemen aan potascb per
hectare ruim 102 KGdaarvan komen 100
KG voor de knollen en ongeveer 2 KG voor
bet loof. Wanneer de landbouwer alleen
voor eigen gebruik aardappels verbouwt, dan
komen die 102 KG weder terug op zijn land,
maar verbouwt hg aardappels voor den handel,
dan komen zij niet terug en een aardappel
oogst zal dus den grond aarszieniyk verarmen.
Wil de landbouwer by het verbouwen van
aardappelen in het groot zijn land niet ver
armen, dan zijn zelfs op goede kleigronden
bemestingen met kali onmisbaar.
a
Over de balk kunnen wij zeer kort zijn. Wij
hebben daarover vroeger reeds breedvoerige?
uitgeweid. Alleen willen wij er op wijzen, dat
erwten, rapen ea vooral roode klaver eene
groote hoeveelheid kalk san den grond ont
nemen.
Er zijn landerijen, waar de klaver in het
geheel niet gadij es wil. Sedert het gebruik
van euperphosphaat algemeen in zwang is ge
komen, kan men op alle kleigronden klaver
winnen, wat voor een groot gedeelte moet
toegeschreven worden aan de kalk, die met
het superphosphaat in den grond wordt ge
bracht.
Eone opmerking moeten wij hieraan nog
vastkuoopen.
Wil op eanig terrein geen klaver gedijen,
omdat er geen kalk genoeg in den grond is,
dam zoude het kunnen zijn, dat er ook te
weinig kalk am den grond is voor andere
vruchten en daarom mag men wel als regel
aannamen, dat daar, waar klaver niet wil
groeien, eene kalbbemesting op de wijze, als
door ons vroeger beschrevenwerd, hoog noodig is.
By de derde stof, die wij onder de asch-
besfanddeelen opgaven, nl. het phosphorzuur,
willen wij iets langer sülstasn.
Over het algemeen zijn onze kleigronden
niet bp zonder rgk aan phosphorzuur. Polders,
die honderden en meer jaren in cultuur zgn,
hebben daaraan veeleer gebrek dan overvloed,
en daar elke oogst vooral van granen, die
voor een groot gedeelte verkocht worden en
dus niet naar het land terugkeerem eene
vrij aanzienlijke hoeveelheid phosphorzuur aan
den grond ontneemt, raakt de grond op dat
artikel uitgeput en daarom denke men ook
hierbij aan den regel van het minimum
geen phosphorzuur in voldoende hoeveelheid
geen voldoende oogst van graan.
Laat ons eens aannemen, dat in eene acht
jarige vruchtopvolging op goeden kleigrond
geteeld worden eens gerst, tweemaal tarwe,
eens eEWten en eenmaal suikerbietendat de
overige verbouwde vruchten op het hof ver-
Wy weten niet of Beethoven door zij®
werkzaamheid aan de Bonm'ache hofkapel, of,
door den ruimen blik van zijn uitmuntenden
leermeester Neefe, een voor dien tijd zoo
grootsehe opvatting verkreeg op het gebied
van geestelgke muziek, of wel d&fc het de macht
van zyn eigen geest was, die hem in dit
opzicht, evenais in de Treurcantate op den
dood vas Joseph II en in zijn geestelgke
liederen, zoo hoog inspireerde.
Zeker ia het, dat deze C dur Mis van een
geheel anderen aard was dan die, welke in
Beethoven's tijd werden gecomponeerd, zelfs
die van Hay dn en Mozart niet uitgezonderd.
De afwijking van den Hasse-Weener kerkdijken
stijl is aan dit werk dan ook langen tijd ver
weten.
Den 13en September 1807 had in de kapel
van Vorst Esterhazy, ter gelegenheid van den
geboortedag van diens gemalin, de eerste uit
voering vau de C dur Mis plaats. Beethoven
dirigeerde zelf.
Het was gewoonte dat, na het einde der
godsdienstoefening, de musici zich in de ver
trekken van den Vorst vereenigden, waar dan
gewoonlijk de uitgevoerde muziek het onder
werp van het gesprek was.
Ook Beethoven verschynt.
„Maar myn waarde Beethoven, wat hebt
ge daar toch weder gemaakt?" vraagt Vorst
Esterhazy lachend.
De vraag klinkt zeer zonderling en de
indruk, dien ze op Beethoven maakt, is alles
behalve aangenaam. Tot zyn nog grooter
ergernis, ziet hg naast den Vorst het lachend
gezicht van diens kapelmeester Hummel, die,
in plaats van den reeds lang op pensioen ge-
Btelden Haydn, te Eiaenstadt was benoemd.
voederd worden, zoodat de ontroofde stoffen
weder naar het land terugkeeren, wat wij
eveneens aannemen van het atroo van gerst,
tarwe, erwten en de bladeren der suikerbieten-
Een oogst garat bevat per HA
aan phosphorzuur 30 KG.
twee oogsten tarwe 36
oen oogst erwten 9
een oogst suikerbieten 20
95 KG.,
zoodat we zonder groote o verdry ving kunnen
aannemen, dat door de vruchten, die verkocht
worden, aan het tand per hectare in 8 jaar
tgda 100 KG phosphorzuur ontnomen wordt.
Een polder dus, die ziju 200aten verjaardag
heeft gevierd, ia 2500 KG phosphorzuur armer,
dan toen hij voor de eerste maal bezaaid werd.
Zoude het geen tijd beginnen te worden, dat
door bemestingen met superphorphaafc en
Thomas-phcspbatea aan den grond teruggegeven
wordt, wat men hem reeds sadert jaren heeft
onttrokken ea wat men voortgaat hem dagelijks
te ontnemen?
Het antwoord kan hierop niet anders dan
bevestigend z§n.
Ai wordt da grond nog zoo goed bewerkt'
zoodat de lucht tot in de diepste lagen van
den ondergrond kan doordringen
al is de grond ook nog zoo goed ontwaterd,
zoodafc nergens een te vochtige toastand het
doordringen van lucht on warmte ban tegen-
honden
al werkt het j largetijde in alle opzichten
mede, zoodat droogte en natte, warmte en
boude elkander afwisselen op eene wijze, die
men zich niet beter wenschen kan;
al is het zaad, dat men aan de vore toever
trouwt, van de beste hoedanigheid, zoodat
het niets te wenschen overlaat
al is het land nog zoo zuiver van onkruid
indien éen van de voedende stoffen, die de
plant voor hare vorming noodig heeft, in den
grond ten dee'e ontbreekt
alle arbeid is vergeefsch, alle zorg is ij del,
alle hopen ea verwachten zal worden teleur
gesteld
de oogst zal onvoldoende zyn.
De planten, uit het voortreffelijke zaad voort
gekomen, zullen zijn als grage gasten, aange
zeten aan een tafel, gedekt met damast en
poreoleio, versierd met kristallen vazen en
bloemstukken onthaald door trage koks
op een aftreksel van Liebig-extract.
.Middelburg 20 Januari.
SPOORWËGEXPLOITATIE.
In het jongste nommer van De Economist
komt voor de rede, die de heer Van de Wall
Bake op de vergadering dor Vereentybig voor
staathuishoudkunde en statistiek over onze
spoorwegexploitafcie zou gehouden hebben, als
de tijd niet ontbroken had. Daaruit big kt dat
de heer Babe hartstochtelijk voorstander van
particuliere exploitatie blgf t, omdat hg staats
exploitatie met een commercieel beheer onbe
onbestaanbaar en los van politieke in
vloeden onmogelijk acht. Aan de weuscbelijk-
heid van verdeeling van het net tussehen
twee maatschappijen houdt hij vast, omdat
daardoor alleen een concurrentie gewaar
borgd wordt, die het publiek ten goede
komt. De tegenwerping, dat toch ver
schillende streken des lands van de concur
rentie niet prcfiteeren, heeft voor hem geen
waarde, omdat de ervaring bewijst, dat ver
schillende vruchten der concurrentie toch ook
die afreken ten goede komen. Zoo de con
currentie wel eens te fel gedreven wordt, ligt
het aan de overeenkomsten, die in vele op
zichten voortreffelijk, echter voor da maat
schappijen te bezwarend zijn. Da heer Babe
gelooft in de mogelijkheid om ze langs den
weg van onderhandelingen van fouten te zui
veren. De grief intusschen, dat zg aanleiding
„Het doet mij leed, dat ik Uwe Hoogheid
niet heb voldaan, zooals 't schijnt" - ant
woordde Beethoven met somber gelaat.
„Zoo bedoel ik het niet"; herneemt
de Vorst op wel willend en toon maar ik
wilde wel een verklaring van uw credo."
„Het ia gekomen zooals het andere, Uw
Hoogheid, op mgne wandelingen."
„Dan ia het toch waar, dat we het figuur
van dat credo danken aan eenige valsch
spelende straatmuzikanten, die ge op uw
wandeling uit de verte aanboordet
„Van een violoncellist, die het C Sur-
afeboord er maar niet juist uit boa krijgen,
Uw Hoogheid."
„Dan hebt ge er waarlijk heel wat van
gemaakt, maar voor kerkmuziek zou ik den
oorsprong toch hooger wenschen."
Het woord „ezel" speelt Beethoven weder
op de lippen, maar hij weerhoudt het nog
bijtijds.
„Mea moet van zulke hooge haerea geen
juiste waardeeriug verwachten van hetgeen ze
niet verstaandus richt Hummel het
woord tot Beethoven.
„Evenmin als van hun verwaanden en
wgsneuzigen kapelmeester" antwoordt
Beethoven, terwijl hy Hummel deo rug toe
keert en heengaat.
„Ik zoek Beethoven" zegt een der aan
wezige», terwijl hij Hummel bij de arm vat.
„Gij spraakt daareven met hem."
„Ik denk, dat hy al op weg naar Weenea
is" antwoordt Hummel lachend.
„Waarom
„De vraag van onzen Vorst beviel hem
niet."
„Die wao ook weinig vleiend.".
hebben gegeven tot een boekhouding, die met
alle coinmercieele begrippen in strijd is, ont
kent hg te eenenmale tegenover de heeren
Treub en Plate beiden. De gewraakte boek
houding bestond evengoed vóór als na 1890 en
bestaat by alle hem bekende spoorwegmaat-
scbappijen.
BËHOlüMiK ESfZ*
By kon. bealuit:
zijn N. C. van Heurn, te 's Herfcogenboseb,
en J. van Heurn, te 's Gravenhage, mat al
hmrae wettige zoo mannelijke als vrouwelijke
afstammelingen, in den Nsderlandschon adel
verbeven, met de pisciic&ten van jonkheer en
jonkvrouw
is benoemd tot notaris binnen het atr.
Haarlem, ter standplaats Lriuauidea, W. F.
O ver hoff, caudidaat-not&ïis te Haarlem
is benoemd tot kantonrechter te Bergea op
Zoom mr G. J. van Heyat, thans kantonrechter
te Drutcn.
TRANSVAAL..
Blijkens een telegram van den Nederland-
schen consul te Durban is wg hebben het
nog in een deel der oplaag van ons vorig
nommer gemeld de ambulance, die aan boord
van het 30 Ootober uit Samarang vertrokken
Noorschc barbechip Regbia was, vrygelaten.
Zij heeft da reis naar Lorenzo Marquez ver
volgd.
De Regma was door een Britsch oorlogsschip
naar Durban opgebracht.
Door het bestuur van het protest-comité
tegen Engelsche wreedheden ia een in het
Engeïsch gesteld manifest gereed gemaakt, dat
aan de dagbladen der geheele wereld zal ge
zonden worden. Omdat voor het drukken en
verspreiden veel geld noodig is, is van bet
bestuur een verzoek uitgegaan om by dragen
van f 1 tot hoogstens f 25, te zenden aan den
voorzitter, den heer J. P. Kuapp (Bataafsche
Bank, Keizersgracht 258) te Amsterdam.
Het artikel van mr G. Vissering, Een
Hollander in Zuid Afrikauit de Gids, is af
zonder lijk by N. G. van Kampen Zoon te
Amsterdam uitgegeven. De opbrengst s'rekt
ten bate van hat Herman-Oosterfondg.
Dit fonds heeft van een onbekende f 1000
gekregen. Op verschillende plaatsen wordt nu
moeite gedaan, om er geld voor by eea te
brengen.
ONDERWIJS.
De minister van binnenlandscba zaken
brengt ter kennis van de belanghebbenden, dat
de examens ter verkrijging van akten van be
kwaamheid voor huis- en ecboolouderwys in
de nuttige ea in de fraaie handwerken voor
meisjes zullen aanvangen op 16 Februari e.k.
Zij, die zich aan hot examen in ééa dezer
vakken of in beide wenaahen te onderwerpen,
gelieven zich vóór 3 Februari a. s. aan te mel
den bij den voorzitter der commissie of de
voorzitters der commission, voor welke zij
wenschen te verschijnen.
Voor nadere inlichtingen verwijzen wij naar
de St. Ct. van heden.
Ia Amsterdam is een algemaene verga
dering gehouden van deu in Nov. jl. opgerichten
Nederlandschen stalhoudershond, waartoe reeds
140 leden zijn toegetreden. Als provinciaal
commissaris voor Zeeland is gekozen de heer
J. J. Hendrikse Hz. te Middelburg.
Het bestuur werd gemachtigd te onderzoeben
in boeverre de oprichting van een onderling
verzeberingsfonds voor ongelukken der paarden
en voor brandschade aan loopend en rollend
materieel mogelijk zal zyn.
Eenzelfde onderzoek zal worden ingesteld
naar de mogelijkheid van gemeenschappelijke
iukoopen van haver, matten voor rijtuigen,
paardendekens, enz.
Verder zal in een adres aan de Tweede
Kamer gewezen worden op de onbiliykheid
dat de personeele belasting voor de stalhou
ders toet de nieuwe wet hooger is gewordeD,
„Daarom juift wekte ze mijn lachlust en
ik zag dadelijk aan Beethoven's gezicht, dat
hg aan mijn vroolgkheid een verkeerden uitleg
gaf. Mogeiyb heeft hy wel gedacht dat ik
hem uitlachte."
„Wsar is Beethoven gebleven?" vraagt
vorst Esterhazy, „Ik heb hem nog iets te
zeggen."
De ontbodene is echter reeda vertrokken.
Hummel heeft goed geraden. Beethoven haastte
zich, om een hof te verlaten, waar hem, in
plaats van eer, bespotting ten deel vielal
thans zoo had hij het gebeurde opgenomen.
Nog langen tijd hierna werd er op het ker
kelijk karakter van dese Mis veel afgedongen
en dat altijd onder vergelijking met de werken
van Hay da.
De eerste muziek geschiedschrijver, die voor
de werkelijk geesteiyke en godsdienstige supe
rioriteit van deze C dur Mis is opgekomen,
verdient bier met lof te worden vermeld. Het
was dr F. P. graaf Laurencia.
De C dur Mis van Beethoven munt uit zoo
wel door nieuwe vormen als door een geest,
die te voren nog niet in een Mis gelegd werd.
Vooral treedt daarbij het nauwe verband
tussehen koor en solo op den voorgrond. Een
afwisseling van koraalgedeelten en solo's, nu
eens met langere dan weer met kortere tus-
sche»ruimten, was van het begin af reeds
gebruikelijk by de instrumentaalmis, maar het
in elkander grijpen en samenwerken der beide
groepen, zooals by Beethoven, is een rijkere
en levendiger vorm, waarvan de oorsprong op
dramatiscben bodem in ver verwyderde tyden
te zoeken is, namelijk bij de antiphonisobe
De beurtzang tu8sehea priesters en gemeente
wordt in de Grieksche kerk Anliphonie genoemd.
terwyi voor alle andere bezitters van paarden
de belasting is verlaagd.
De volgende algemeeae vergadering zal te
Botterdam gehouden worden.
By de begrafenis van Burgersdijb voerden
de rector van het gymnasium te Deventer, dr
Leignes Bakhoven, en de heer W. F. P.
Ecklaar het woord. De zoon van den over
ledene, dr L. A. J. Burgersdijk, sprak namens
de familie een woord van dank tot allen, die
zijn ontslapen vader zooveel eer hadden be
wezen bjj zya uitvaart.
Onder de kransen, die da baar bedekten,
waren er o. a. van den Raad van Toezicht
van de Kon. ver. Het Neüerlandsch Tooneel,
van Kunstzin te Deventer, van Willem
Boy aards en van de Ned. Toonechereeniging
te Amsterdam.
De Volksvriend en Sluit Schiedam zyn
saamgesmolten. Onder laatstgenoemden titel
zal het blad nu, ais orgaan der Nederlmdsche
vereeniging tot afschaffing van alcoholhoudende
dranken, in het vervolg tweemaal per maand
versehynen.
Als redacteuren van het orgaan der Soct-
aal-Democratische Arbeiderspartij, dat primo
April e.k. dagelijks te Amsterdam zal verschij
nen, zullen optreden de heeren C. Verbrugge,
thans verslaggever van het Handelsbladen
Ankersmit van het Volksdagblad
Als hoofdredacteur worden genoemd de heeren
P. L. Tak en mr P. J. Troelstra.
Naar aanleiding van eea bericht in Indi
sche couranten, dat de machine van de Fries
land bQ haar tocht van Tandjong Pxiofc naar
Port Natal zoo defect was, dat het schip niet
meer dan 7 mijl kon ioopen, vermelden wij
thans daartegenover, wat de le luitenant der
mariniers Van Haaften in het Marineblad
mededeelt
Hij zegt, dat op het traject van Priok naar
de Seychellen gemiddeld met niet veel meer
dan 9 myis-vaart kon worden gestoomd, omdat
eenige kleine gebreken aan de machine het
meestal noodig maakten, met niet meer dan
aeno machine te Btoomen.
Nadat te Mahé de machines hersteld waren,
kwam het schip met ruim 11 mijls-vaart
sfoomende te Mozambique aan.
Met een gemiddelde vaart van 12 mijl kwam
het eindeiyb te Port-Natal aan.
Da 38-jarige pakhuisbaas aan 'aryks
Entrepot te Rotterdam, die deu lOen Januari
het ongeluk had met een lantaarn in de nabij
heid van een vat met oaplofb&re stof te
komen en toen, met ernstige brandwonden
bedekt, ia het ziekenhuis werd gebracht, is
Donderdag avond 10l/2 uur in die inrichting
overleden.
Bjj de Haagsehe politie is aangifte gedaan
van de vermissing van een aanzienlijk bedrag
aan specie uit een brandkast in het kantoor
van een broodfabriek aldaar. De zaak is in
onderzoek.
Door dat kindergoed, dat bg de kachel
te drogen hing, vuur vatte, is te Zaandam een
houten arbeiderswoning een prooi der vlam
men geworden. Een daarnaast gelegen ge
bouw verbrandde gedeelteiyk, alsook een
hooiberg.
Te Lichtenvoorde kreeg een vierjarig
jongetje, by het eten van soep, een beentje in
de keel, met het treurig gevolg dat het binnen
een kwartier was overleden.
Te Nymegen is in den nacht van Don
derdag op Vrijdag brand uitgebroken in een
peroeel, waarin een manufactuurwinkel geves
tigd w&b. Winkelvoorraad ©n inboedel zyn
verbrand.
Doormtakjos en rijwielen.
De comroisfaria der koningin inOveriJsal
heeft de volgende circulaire gericht aan de
colleges van burg. en weth. der verschillende
gemeenten In die provincie.
„Het bestuur vau den Algemeenen Nederland
schen Wielrijdcrsbond heeft m§n aandacht ge
vestigd op het volgende: wanneer in het
seizoen de hagen langs de dyken en wegen
geknipt of soms met een sabel gekapt
worden dan werpt men gewooniyk de
hoorsamenstellingen der Venetiaaneche school.
Het doorgaande solokwartet dat met het
koor samenwerkt en de voeaalsatz der C dur
Mis ean achtstemmige doet schijnen, heeft deze
met de „Missa Solemuis" gemeen.
Het „Kyrië" heeft het voorkomen van een
driedeelige aria. Da samenstelling van dit
gedeelte in drie afzonderlijke, zelfstandige en
thematisch verschillende Satzen, evenals dit
gebruikelijk was by de oude vocaalmis en
zooala men die nog in de Missen van Bach
aantreft, was by iastrumentaalmis reeds lang
vóór Haydn vervallen. Zij komt nog wel eens
voor b. v. by Chernbini, maar als regel niet
meer. Da hoofdsatz en de met dezen gelijk
luidende herfaalingsparfij van het derde deel
van het Kyrië der G dur Mis begint met een
thema in den vorm van een lied, vol vrome,
hoopvolle uitdrukking. Aan het eind komt
een verheven wendiag en aan het Blot een
schooue zoowel als koene modulatie. Het
eerste motief
treedt in de orkestparty der Mis herhaaldelijk
op, waardoor in deu hoofdsatz van het Kyrië
de biddende toon der zangstemmen nog meer
wordt ontwikkeld.
Dan wordt het onrustiger en droeviger, totg
dat de blaasinstrumenten aan het woord komen,
om met enkele maten naar het schooue midden
gedeelte, het Christe eleison (E dur) over te
gaan. Dit is eenvoudig, innig en kort. Na
eenige volzinnen, aan het slot,: waarvan het
vertrouwen op de hulp van den zoon Gods
met echte Beethovensche vastheid wordt uit
gesproken, stijgt bet bovenbedoelde begin-
