MIDDELBIIRGSCIIE COURANT. N". 10. Vrijdag 12 Januari. Het Tooneel. 143" Jaargang. 1900. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p.,/ 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 11 Jan. 8 u. vm. 41 gr. 12 u. 45 gr. av. 4 u. 43 gr. F. Verw. zw. wind, bew. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën by abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agonten! TeTerneuzemM.de Jongi te Oostbnrg flrma Al J. Bronswijk. Middelburg 11 Januari. HET CEBEUROE OP NIEUW GUINEA. By het ia ons vorig nummer medegedeelde omtrent twee officieren van de stoomboot Oeneraal Pel, die door Papoea's zijn gevangen genomen, terwijl een hnnner werd gewond, teekent het Hbld aan De Oeneraal Pel van de Kon. Pakketvaart' maatschappij staat onder bevel van kapitein J. B. Rijnberg. Op de Zuidknst van Nieuw-Gninea bevindt zich een nieuwe vestiging te Fak-Fak, waar de ijverige en ondernemende heer J. A. Kroesen controleur is. Tot nu toe hebben wij van die vestiging nog niet veel pleizier beleefd. Men beeft er nogal te IRden gehad van ziekte en van onaangenaamheden met de inboorlingen. Schoon de naam aan weinigen bekend zal zijn, heeft Sileraka, waar het frit heeft plaats bad, reeds een geschiedenis voor ons. De Papoea's van die streek, door sommige doch niet door alle onderzoekers menscbeneters ge noemd, waren toch steeds op vrij goeden voet met de weinige blanken, die die streken be zochten. Dit veranderde toen eenige jaren geleden besloten werd Sileraka tot de verblijf plaats van een posthouder te maken. De toestand werd toen weldra zoo onaange naam voor den posthouder, dat deze vluchtte en de post opgeheven werd. Sileraka ligt dicht by de Ecgclache grens, ongeveer 8 gr. Oostelijk van onze post Fak- Fak en dit verklaart hoe het mogelijk was, dat eenigen tyd later onze onderdanen de Papoea's van Sileraka op een strooptocht in Engelsch gebied dr Montagu gevangen namen. Gelukkig werd hg niet het slachtoffer van hun kannibaalsche lusten en mocht het ons geluk ken hem weder uit hun handen te bevrijden- Toen de minister Cremer in de Tweede Kamer over het oprichten van de beide posten (Fak-Fak aan de Mc Clnerbaai aan de Z.W. kust en de post aan de E. kust) sprak, stelde bR de mogeiykheid van het oprichten van een Sden poBt op den voorgrond. Waarecbynlgk bedoelde de minister toen echter de weder oprichting van den post Sileraka. No is echter het eenige, dat de bewoners van de „Kompanie" bemerken, het maande lyksch bezoek van een pakketboot, die volgens het contract, dat de Maatsobappy met de regeering heeft, geregeld te Sileraka moet aan doen. Handel is er te Sileraka zoo goed als niet, waardoor de lyn daarheen als een der minst voordeelige voor de Maatsobappy bekend staat. Het oorlogsschip Serdavg is nit Ambon derwaarts gezonden. voeten werpt „in benepenheid maar weinig onder te doen voor de Q aasten en Schouten's en Bronsveld's". Dit doet De Vaderlander zeggen „O, „leider van De Standaardin welk ge zelschap zyt gy versmeten Het is haast erger dan eene excommunicatie. Verstaat men de moraal van deze geschie denis Het baat niet veel, of gy Rome als bondge noot gewichtige diensten hebt bewezen. Het baat niet, of gij uw beginsel met teedere zorg vuldigheid blootlegt, het rechtvaardigend met welgekozen en omwoelde woorden om niemand pyn te doen. Meer eischt Rome, meerEn anders Niet slechts den vioger, maar de hand. En daarom is 't goed te waken tegen het geven van den vinger. En die is gegeven toen men er van ging spreken, dat men met Rome stond op éanen bodem des geloofs. Toen scheen het verschil klein. En werkeiyk „er gaapt een kloof'. Rome eischt en hoopt, moet eischen en hopen, dat gy met haar zoo op éen bodem des geloofs staan znlt, dat gy al bare eischen erkent. Daarom nog eens, zie men toe op het geven van den vinger, den Echyn huldigend in strgd met waarheid en recht." BESÏ WAIN M®. By kon. besluit: zyn benoemd tot ridders in de orde van Oranje-Naseau de heeren S. Symons, voor zitter van het Koning-Willemfonds, N. van Lessen, secretaris der NederlanÓBChe kamer van koophandel, en Laverge, secretaris der Nederlandscbe vereeniging, allen te Londen, J. van Dalen, burgemeester en secretaris der gemeenten Brakel en Poederogen, secretaris en ontvanger van bet polderdistrict Bommeler- ■waard beneden den Meidijk, en mevrouw M. van ReenenVölter te Alkmaar; is benoemd tot vertegenwoordiger van dé regeering op het, van 2—9 Augustus 1900, te Pargs te houden XlIIde internationaal congreB van geneeskunde dr M. W. Pgnappel, inspec teur voor het geneeskundig staatstoezicht voor Overgssel en Drenthe, voorzitter voor 1900 van de Ned. Mij. tot bev. der geneeskunde te Zwolle. Or KUYPER IN DE KLEM. Dr Kuyper heefc in De standaard eindelijk sjj a eigen gevoelen nitgesproken over de vraag of de Pans op de Vredesconferentie behoorde vertegenwoordigd te zyn al dan niet. Hg heeft dit met groote omzichtigheid gedaan, by heeft zoo bedachtzaam en sober mogelijk geredeneerd, elk kwetsend woord vermijdende. Maar dit néémt niet weg, dat De Tijd hem voor de Wij hadden niet gedacht dat de abonne- tsentsvoorateliing van het Kso K-gezelschap, de derde in dit seizoen, Woensdagavond druk bezocht zou zyn. Kunst en vooral de drama tisehe kunst vroeg in de laatste dsgen dikwyis, te dikwijls misschien voor sommigen, de aan dacht van het publiek. Hoogstwaarsebyniyk bad de titel van het stuk velen opgewekt schoawbnrgwaarts te gaan. Hoe 'tzy, de loges waren gevnld, de stalles goed bezet, de andere rangen, behalve de tweede, zelfs vol. Dit deed ons genoegen voor het gezelschap, dat steeds zich van znlk eene goede zyde deed kennen. Of het werk van Henrieh Stobitner, In Oorlogstijd, in den smaak viel Het antwoord op deze vraag gaf het warme applaus, dat telkens, wanneer het doek gevallen was, de spelers noopte nogmaals en nogmaals weer voor het voetlicht te verschynen. Ea te verwonderen is dit niet. Het biyspe), dat wy eer een tooneelspel zonden willen noemeD, nam zeer voor zich in, vooral waar de verschillende karakters worden uitgebeeld, zooals dat aan de leden van Tivoli Schouwburg mocht gelukken. Het stuk dan verplaatst ons in het droeve najaar van 1870; dien tyd, waarin jarenlang opgewrokte rassenhaat, alle hartstochten ontke tenend, losbarstte en een renzenstryd tnssehen twee machtige volken gansch de aarde deed jddderen. Stobitner voert om new een stil Gemeentebelasting. Zooals reeds gemald, is een wetsontwerp ingediend tot wyziging van art. 240c en art. 243 der gemeentewet. De wgziging van art. 240c strekt om de woorden „uaar de vertering" in het artikel te laten vervallen. Iadien toch alle gemeenteiyke directe belastingen, ook die welke geheven worden naar grondslagen, ontleend aan den niteriyken staat, als inkomsten-belastingen moeten worden beschouwd, gaat het, naar het oordeel der regeeriug, niet aan in art. 240c nog te gewagen van belastingen naar de verteriag. De redactie van art 243 is in overeenstem ming gebracht met den werkelijken toestand. Er zyn toch wel plaatseüjke belastingen, waar bij niet het inkomen als zoodanig, maar de vertering de grondslag is, maar deze belastin gen worden toch altijd geheven naar een zeker denkbeeldig inkomen, berekend naar grondsla gen, ontleend aan den niteriyken staat. boekje van dat groote strydtooneel, waarop, ten koste, helaas van zooveel dat men- schen lief en dierbaar was, degelyke kracht zegevierde over ydel machtsvertoon. In logstijd speelt op het eeos zoo vreedzame kasteel van den markies De Térigny, thans zoo onzacht opgeschrikt uit zyu rust, nu de oorlog misschien reeds een zoon dés huizes als slachtoffer had geëischt, nu iedér oogenblik overwinnende vyanden of misschien nog erger plunderende vrien den, de franc'tirenrs, konden verschynen. Nog grooter wordt die onrnst door de vreeseiyke beschavingen, die de FranBohe pars van den steeds zegevierenden vyand geeft; verhalen, nog wat griezeliger gemaakt, bescbry vingen, nog huiveringwekkender gegeven door den jongen De Chavenag, een type van een waf ten, opsnydenden, vreeselgk bangen Fransch- man, die stilletjes zyn goederen blijft besturen, welke anderen, ten koste van hun leven, ver' dedigen. En werkeiyk, straks klept de klok alarm straks klinkt de bange roep „de Uhlanen komen." Die vreeseiyke ruiters, die plunderen en branden, rooven en moorden, zuigelingen aan hun lansen rijgen als zoovele zegeteekenen, zij komen 1 Zy komen, ja, de flinke Duitsche militairen, forsch als ban Germaansohe vooronders, galant als Frankische ridders. Zy komen, en verzoeken kwartier, beieefd, zonder hooge eischen te stellen. li lijn er, ie hubareo, naar aj) rooven Klassificatie is ook volgens bet voorstel der regeering geoorloofd, mits de verdeeling der lasten daarbij slechts weinig verschilt met die, welke by toepassing van de gestelde regelen zou worden verkregen. Vergoeding van tijdelijke diensten met pensioen. Dit wetsontwerp heeft ten doel om voor ziening aan te brengen in gebleken gebreken der wet van 28 Jnni 1898. In art. 4 van voreuganoemde wet wordt thans bepaald, dat voor de by het in werking treden dezer wet in dienst zgade vaste amb tenaren, die vroeger krachtens aanstelling ty- deiyke diensten hebben bewezen in betrekkin gen, als bedoeld in art. 9a der bnrgeiyke psnsio6n-wet, deze tydeiyke diensten by de regeling van hnn pensioen in aanmerking komen indien die ambtenaren zich voórlJnli 1900 schrifteiyk zullen hebben verbonden tot betaling der daarvoor verschuldigde bydrage. De tydelgke diensten, als ambtenaar by de Ryksgestichten Oaimerschans en Veeuhuizen en by de Rykawerkinrichtingen bewezen door hen wier tydeiyke dienst als zoodanig door 3 vaste aanstelling is gevolgd, zullen by de regeling van hnn pensioen als diensttydin aanmerking komen zonder dat deswege eenige bgdrage door hen verschuldigd is. By aanneming wordt de wet geacht in wer king te zyn getreden op 1 Juli 1898. Overeenkomst met „De Schelde" te Vllssingen. Ia het antwoord der regeeriag op het voor» loopig verslag der Tweede kamer over het wetsontwerp tot goedkeuring dezer overeen komst, wordt berekend dat de Staat de waarde van hetgeen hg aan de maataehappy over draagt, stellig behooriyk vergoed krygt. Dat de voorgestelde ruiling niet in overeenstem ming zou zyn mot goede regelen van compta biliteit, kan de regeering niet inzien. UIT STAD EN PROVINCIE. Naar aanleiding van den lof, in ons vorig nommer in het bericht over den brand ge bracht aan de brandweêr alhier, ontvangen wy eene opmerking, die ons belangryk genoeg voorkomt hier mêe te deelen. Zg kan voor het vervolg nattig zyn. Onze opmerker erkent met ons dat dié brandwêsr, toen zy eenmaal handelend optrad, dit met takt en overleg deed en dat daaraap ook het behoud van en de zser geringe schade aan de belendende gebouwen is te danken. Maar het is zgns inziens ook een feit ge weest dat het schrikbarend lang heeft geduurd vóór de eerste epuit aanwezig was en werkte. Hij geeft daarvan de schuld niet aan ae personen maar aan de bestaande regeling. Het spreekt van zelf dat van een brandweer, als bier en in byna alle gemeenten in ons land bestaat, niet gevergd kan worden dat zy zoo spoedig en actief optreedt als dia in Amster dam. Eer de daarby aangestelde personen 's nachts gewekt en in de kleeren zyn, gakt heel wat tyd voor by. Toch deed ook ditmaal wear zich een be zwaar voor, waaraan het gewenscht zon zijn te gemoet te komen, omdat daardoor het spoo rnet en moorden nog minder. Von Strachwitz, de wakkere ritmeester der Oblanen, verlost straks de stoutmoedige dochter des huizes Adrienne, die in haar jongen overmoed uit reed en in de grypzieke handen der franoti- renrs viel. En daarna verzoekt hy haar, ge biedt hy haar byna, dergeUjke roeheloöze ondernemingen na te laten; en wanneer zy daarin volharden wil, de schildwachten ont vingen hnn consigne: de blonde amazone zal niet doorgelaten worden. In haar hart dien man met zgn standvasti- gen wil, en zyn kalm optreden bewonderend, weigert het jonge meisje toeh op die wyze zich te laten dwingen. Zy kiest zioh een verdediger voor haar recht; helaas,voorhakr, maar driemaal helaas voor hem den bangen De Chavenay. Deze, eerst doodeiyk verschrikt by de ge. dachte alleen aan een dnel, hoort van een oppasser, dat geen officier, op straffe des dooiüB, mag dnelleeren, zoolang de veldtocht duurt» Ea nu is by op eeos vol moed, beleedigt den ritmeester en diens vriend, den reserve-luite nant Dr Wendland. De eerste, zyn krijgs wetten indachtig, bUjft ongevoelig voor alle beleedigingen, maar Wendland, slechts half militair, maar grootendeela nog oud-student, voelt zich niet zoo aan zyn reglementen ge bonden, daagt den Fransobman uit en deze krnipt natnuriyk in zyn schulp. In het volgende, het derde, bedryf heeft Adrienne getracht het consigne te overtreden, een rit te maken; en een schildwacht schoot diger handelend optreden in de hand zou wor den gewerkt. By een der spuiten, nog wel een die zeer dicht by den brand was, hebben eenige spuit gasten gernimen tyd moeten wachten, vóór een der brandmeesters of onder-brandmeesters verscheen, die in het bezit was van den sleu tel van het brandspnithnisje. De mannen stonden dos al dien tyd nutteloos en werkloos nit te zien- Wanneer nn by een der manschappen, die in de buurt van het huisje wonen, een sleutel ware aanwezig geweest wat, naar het inzien van den bewnsten opmerker, toch niet zooveal bezwaren kan opleveren dan hadden de eerst aangekomenen direct de handen aan het werk kunnen Blaan, alles voorbereiden en zoo mogeiyk met de spuit naar de plaats van den brand kunnen ryden. Wy weten niet, in hoever zij verder zonden kannen handelen, door b. v. een slang op de waterleiding te zetten. Maar in elk geval ware dan zeker het optreden van de brandweêr veel bespoedigd. Ia Viissingen bestaat een dergelijke regeling eu is zelfs znlk eeu sleutel te verkrijgen by een der omwonenden, die niet tot de brand weer behoort. Vergissen wy ons niet, dan was er jaren geleden ook te Middelburg eene dergelyke schikking gemaakt. Zg is echter opgeheven, op grond van bezwareD, die by de toepassing ervan zich voordeden. Wy verliezen dan ook niet nit het oog dat, by opvolging van den door den opmerker gegeven wenk, by het gereedmaken der spuit en het nitryden geen toezicht is, niemand het bevel voeren kan en dat dit, vooral tengevolge van de by zulk eene gelegenheid steeds heerschende agitatie, aanleiding kan geven tot verwarring en minder goeds zorg voor het materieel, maar by een ernatigea braad is het zeker van overwegend belang dat het blnssohingswerk zoo snel mogelijk geschiedde. Zon het daarom niet mogeiyk zyn dat by de plaatsing van de brandmeesters of onder-brand meesters er op werd galet dat ten minste een hanner zoo dicht in de baart van het spuit- hnisje woont dat hy by brand gemakkelijk en spoedig te bereiken is Ea, is dit niet doeniyk, dat dan de slentel en de leiding op zaike oogenblikken in handen worden gegeven van een in ue nabgheid wonen den spuitgast, die de meeste dienstjaren heeft of door de directie als de meeat betrouwbare i practiscbe man wordt aangewezen. Het is mogelijk dat tegen zulk een regeliog bezwaren bestaan, die wy en de opmerker niet kennen, maar in elk geval dient toch voor het vervolg een maatregel te worden genomen om zooveel mogeljjk elk oponthoud voor de orandweermannen te voorkomen. De' openbare samenkomst van de veree niging voor Christelijk Volksonderwijs, die Woensdag avond in de groote zaal van het Schutterschof alhier werd gehouden, was zeer drnk bezocht. Als spreker trad op de heer professor S. D. van Veen van Utrecht, die als onderwerp had gekozen: Christeiyk onderwijs en daarvoor op de bekende gronden een pleidooi leverde. haar lievelingspaard neer. Vernederd, ver drietig en woedend daarover, vraagt zy reken schap aan Von Strackwitzdie aanstonds voor zyn rekening neemt alle gevolgen van zgn handelwyze, welke tot drgfveer had hg aarzelt het te zeggen zyn liefde voor haar, een hartstocht, die hem gebood haar voor ge vaar te behoeden. Intusschen heeft de reserve luitenant Wend land, door zyn begaafdheid in alle opzichten, door zyn manneiyke kracht gepaard aan eeu vronweiyke teerheid, een biyvende plaats veroverd in het jeugdige hart van Clemence, de jongere dochter van den markies de Té'rigny. Kerstavond brengt deze jonge menseheu samen. Als Wendland, kinderiyk verheugd by het denkbeeld zyn ritmeester op dezen avond van Kerstmis te verrassen met den ond-vaderland- sche kerstboom, daarvoor met zyn man schappen alle mogeiyke toebereidselen maakt, dan zal Clemeneo hem helpen. En zoo vinden elkaar deze jonge harten. By Clemence evenwel, zoowel als by Adrienne, zegeviert nog de gedachte aan hnn vaderland, die iedere vereeniging met een vyand daarvan verbiedt. Toch zien zy nn reeds, evenals alle andere huisgenooten, uitgezonderd natunr- ïyk de in zyn vooroordeelen vastgegroeide De Chavenay, in dien vyand niet meer den ellendigen, on beschaafd en barbaar. Allen ,in hnn hart sluiten reeds vrede met dien vyand; vrede, op den grooten vredeavond, gesloten onder den boom deo vredei, waarom in kin- Het zangkoor Hasannt bracht voor en na de voordracht eenige zaugnommers ten gehoore. Uit Viissingen» Per mailboot Koningin Wilhelmina kwam beden morgen van Engeland aldaar aan H. K. H. de Hertogin van Albany en gevolg. Per mailtrein van 515 werd de reiB naar Stut- gart vervolgd. De anti-revolntionnaire kiesvereeniging stelde Woensdagavond tot candidaat voor het lid maatschap van den gemeenteraad in het II distriet (vacature H. M. Kloppers) den heer J. Bos. In zeker huishonden aldaar heeft eene 18. jarige dienstbode f 25 gestolen, die ze reeds in allerlei zaken had omgezet, en later een bankje van f40 zioh toegeëigend. Hoewel dat papier tje een vry aardige bergplaats was aangewezen haar mooie haardos diende daarvoor wist de politie 't daar toch te vinden. Natnnr- ïyk werd tegen de dienstbode proces-verbaal opgemaakt. By het Woensdag te Utrecht gehouden examen voor klerk telegrafist 3a kl. by de Mij tot Expl. van Staatsspoorwegen slaagde o. a. de heer L. M. Tolhuizen, surnumerair op bet station K r u i n i n g en— I e r.s e k e. Door Gedeputeerde Staten van Zeeland is aan dén heer F. G. O. M. Hombtch te Hulst tot wederopzegging vergunning verleend tot het beryden der, ten dienste van het algemeen be stemde wegen in Zeeland, niet in onderhoud by het ryk, met een motorrgtuig. De vergunning is verleend ouder verschil lende voorwaarden. Aan het rytnig moet in witte of zwarte cijfers op zwarten of witten grond het volg nummer Z1 aan de voor en achterzyde dnide- ïyk zichtbaar zijn aangebracht. Tusschen zons ondergang en zonsopgang moeten letter en cyfer aan de voorzyde helder verlicht zyn. In dien tyd moet ook een helder licht gevende lantaarn wederzyds het rijtuig rijn aangebracht. Verder moet het rytnig voorzien zyn van eene inrichting, waardoor het zoo noodig elk oogenblik van volle vaart binnen een afstand van 10 M. tot stilstand kan worden gebracht, en van een bel of hoorn, waarmede een tot op een afstand van 100 M. goed hoorbaar geluid signaal kan worden gegeven. De snelheid mag nimmer meer bedragen dan 20 K. M. in het nur, behoudens de vol gende bepalingen. By het afgaan van hellin gen, naby of in bochten van wegen, naby of in bebouwde kommen, by het krnisen of over steken van wegen, ov6r bruggen of langs ge- bonwen, welke onmiddeliyk aan den weg staan, mag met geen grootere snelheid worden gere den dan 8 K. M. in bet nar. By mist mag laatstgenoemde snelheid op geen wegvak over* schreden worden. Overigens moet, naar mate van de omstandigheden, de snelheid Worden verminderd telkens als de veiligheid van het verkeer zulks vordert. >y het ontmoeten of inhalen van paarden of langs den weg gedreven of geleid vee, moet de bestuurder van het rytnig de snelheid ver minderen of stoppen, zoodra hy bemerkt, dat de dieren onrustig worden of de geleider of bestuurder der dieren een waarschuwend toeken geeft. Voorts behoort alles te worden deriyk vertrouwen de stramme Duitaehs nhlanen hnn Kerstlied zingen. Stobitner slaagde erin climax te brengen in zyn stakeen eerste veréiaobte voorzeker om een werk ingang te doen vinden by '6 publiek. In het dérde bedryf, met zyn pakkend slottafereel, wist de schrijver ontegenzeggeiyte het meeste te leggen. Dit voldeed ons dan ook het beste» Toch kon het vierde bedryf niet wegbfij ven, daar dit de beslissing brengen moet. Een bevel van hooger hand gelast de op- maraoh der ingekwartierde troepen. Terwgl de ritmeester is vertrokken naar een naburige plaats om nadere bevelen, neemt De Chavenay de gelegenheid waar om zioh nog eens van zyn slechtste zyde te latea zien en besluit hy Von Strackwitz nit een hinderlaag te doen neerschieten. Adrienne legt, op het hooren van dit vreaselyke plan, aan de inspraak van haar Fransche hart het zwygen op en gehoor zaamt alleen aan wat baar liefde haar gebiedt ie doen. Langs een anderen weg geleidt zy den officier terug naar huis, waarin tydeno hunne afwezigheid reeds veel gebeurd is. By het afsoheid tusschen Wendland en Clemence kon geen van beiden zich langer Duitsoher of Fran grise voelenieder van hen voelt dat straks een vreeseiyke leegte in hnn hart zal achterbiy ven, en hun jonge liefde spreekt zioh nit in een eerste omhelzing. De oude markies en zyn gemalin kannen eerst niet besluiten hun dochter te verbinden Mn een, die op het slagveld bfl Orleans mfe?

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1900 | | pagina 1