MIDDELBURGSCHE COURANT
1900.
Maandag
Het jaar des onrechts!
1 Januari.
Middelburg 30 December.
Verschillende Berichten
N". 1.
143® Jaargang.
a«g»ggSi
Dezê eourflnf verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2,
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
T her m o m-e ter
Middelburg 30 Dec. 8 u. vm. 46 er. 12 u. 48 gr.
o. 47 gr. F.Verw. m. t. kr. ZW. w.} bew.
fiat by voegsel by dit Dommer, met de ge
bruikelijke nieuwjaarsweaschen, zal Maandag
ochtend (Nieuwjaarsdag) tydig by onzegeabon-
j'c-.Jen bezorgd worden.
>tis avonds van dien dag ver achy nt geen
BOEimer van ons blad.
Zoo, en helaas 1 niet anders zond en wij
het jaar 1899 willen noemen.
Of gevoelt iemand, die, met nauwgezetheid
en ernst, in zijne gedachten heeft laten
voorbijgaan de gebeurtenissen, welke plaats
hadden in den nu bijna afgeioopen tijdkring,
last en opgewektheid om het een anderen
naam te geven?
Wij stellig niet.
Voor zijn voorganger, het jaar 1898,
wisten wij geen beter grafschrift dan deze
woorden: „het schonk ons geen vrede,
maar er werd daarin een stap gedaan in
het belang van den vrede, die van groote
gevolgen zijn kan als de volken en hunne
regeeringen slechts willen."
wa hadden daarbij het oog op het initia
tief, door keizer Nicolaas van ÊuBland ge
nomen tot het houden van de Vredes
conferentie.
Nederland heeft de eer genoten in 1899
die bijeenkomst in zijn midden te zien.
En ai herhalen wij, wat wij meermalen
schreven, dat het zaad, daar uitgestrooid,
langzaam, zeer langzaam moet ontkiemen,
ontkennen mogen wij niet, dat er heel wat
is gebeurd, dat een bittere ironie mag hee
ten op het hoofdbeginsel, aan deze confe
rentie ten grondslag liggend.
Het heeft allen schijn of sommige mogend
heden zich nog wilden haasten om hunne
eer- en heerschzuchtige plannen tennitvoer
te brengen vóór de bepalingen, op die bij
eenkomst onderling gemaakt, van kracht
zouden zijn.
Kunnen dos de gebeurtenissen, waarop
wij het oog hebben, beschouwd worden als
laatste uitbarstingen van grove willekeur?
Zouden zij zijn als het onweer, dal de druk
kende atmosfeer zuivert en verkoelt?
Wanneer dit het geval is, welnu, dan kan
er nit dit kwade zeker eenig goed voort
komen maar onze moed en onze verwach
ting in deze zijn gering.
Drie voorname gebeurtenissen treden dan
op den voorgrond
het onrecht, Finland aangedaan
het onrecht, jegens de Znid-Afrikaanscbe
republiek bedreven; en
bet onrecht, nog altijd tegenover Dreyfas
niet goedgemaakt.
En dat alieB trots den ernatigen aandrang
van buitenaf, die in al deze gewichtige histo
rische feiten van het jaar 1899 zich deed
hooren en gevoelen.
Wij hebben over geen van drieën in bij-
zonderbeden te treden. Een ieder, die zich
eenigszins op de hoogte hield van de ge
schiedenis van den dag, staan zenogheldet
voor den geest.
Rusland's keizer deed zich van twee zijden
kennen. In de eene hand hield hij den
vredepalm, in de andere de geeseiroede.
Hier handelde hij naar de inspraak vai.
zijn goed, voor illusiën zoo vatbaar hart;
daar deed hij zich kénnen als werktuig van
de raadslieden, die tijdelijk het oor hebben
van Z. M.
De Finnen, zoo prat op hunne vrijheiu
en hunne rechten, werden in het laatste
jaar op ongehoorde wijze gekortwiekt. En
welke smeekbeden zjj aanhievenwelke
pogingen van andere zijden, ook uit on&
land, werden aangewend om dat onrecht te
keeren, niets mocht baten.
Niemand kon bij Z. M. gehoor vinden om
het goed recht te bepleiten van den be
staauden toestand: het groot-hertogdom
Finland een staat op zich zelf naast het
groote keizerrijk Ruslandzooals het groot
hertogdom Luxemburg naast Nederland
stond.
De Czaar had zich plotseling het recht
toegekend in te grijpen en te doen ingrepen
door een keizeriyk Róssischen raad, in de
aan gelegenheden va» Finland? en wel op
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per'regel.
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën by abonnement op voordeel Ige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het bureau te bekomen.
Agsnton;
TeTerneuzen:M.de Jonqi te Oostburg firma A.
J. Bronswijk.
zulk een wijze, dat dit land geschrapt werd
uit de rij der onafhankelijke natiën.
Wij kennen de geschiedenis van den
vergeefscben tocht, door zes mannen uit
verschillende landen, onder wie prof. mr
W. van der Vlagt te Leiden, naar St. Pe
tersburg gemaakt, om tot den keizer te
naderen en hem beter voor te lichten dan
zijne raadslieden. Die reis eindigde in een
zegetocht door Finland, waar het dankbare
volk het zestal toejuichte en op aandoeniyke
wijze zijn erkentelijkheid betuigde.
En nog steeds is uit geen enkele daad
van Czaar Nicolaas gebleken, dat hij tot
inkeer kwam; overtuigd is geworden van
de misdaad, door hem tegen Finland be
dreven.
Is bem zijn illusie inzake de vredes
conferentie tot eene zwakheid aangerekend,
meer nog, zoo niet erger, noemen wij zijne
houding, waar hij onmachtig bleek zich te
onttrekken aan slechte raadgevers in de
Finsche kwestie.
Nog treuriger is het drama, dat in Zuid-
Afrika wordt afgespeeld, als gevolg van de
onrechtvaardige politiek van Engeland jegens
de Transvaal. Nog erger omdat waar
in Finland de gebeurtenissen nog een vreed
zaam verloop hebben, in Afrika de oorlogs-
wordt gezwaaid.
Engeland wist wel waarom bet Transvaal
en Oranje Vrijstaat wilde uitsluiten van de
vredesconferentiemaar voorzien heeft bet
stellig niet, dat er een strijd zon ontbranden
op leven en dood.
Krachtig is het volk dat voor zijne rechten
en zijne vrijheid opkomt.
Moedig en dapper tevens.
Geschraagd door dien moed, die dapper
heid gesterkt door het geloof in zijne goede
heeft het de wapenen ter band geno
toen Engeland, na met zeldzaam ge
brek aan goede trouw en ernst, voor den
schijn te hebben onderhandeld, middelerwijl
zijne troepenmacht in Znid-Afrika versterkte,
teneinde op het juiste, voor hem gunBtige
oogenblik aan te vallen.
Doch dit doorzagen de regeeringsmannen
met Paul Krnger aan het hoofd; en zij
stelden bet bekende ultimatum„terugtrek
ken van de Engelsche troepen of wy begin
nen met den aanval."
En dit laatste moest geschieden.
Engeland's overmoed aangewakkerd
door de perfide politiek van een minister,
wiens naam in bet buitenland niet met eeie
wordt genoemd, en, naar wij ons vast over
tuigd houden, door het Engelsche volk
eenmaal zal worden gevloekt, is gefnuikt.
Dat dit zoo blijvel
Zal de strijd, die jaren lang reeds voorzien
was, de stryd tusschen Engeland en den
Alrikaanschen stam over de macht in dit
werelddeel, lang doren?
En zal hij den wakkeren Boeren de zege
verschaffen
Wij hopen het laatste vnrig, maar voor
vrees blQft nog gegronde reden, nn Enge
land alle macht, waarover het beschikken
kan, samentrekt tegen een volk, nog kort
geleden en zelfs door velen nu nog ge
minacht maar door menig militair, die het
thans leerde kennen, met eerbied genoemd 1
Dreyfas is begenadigd maar niet in zijn
eer hersteld l
Welk een spanning heeft die zaak voor
het recht en de rechtvaardigheid inFrank-
njk, in Enropa, ja in de gansche wereld
teweeg gebracht! Hoe zenuwachtig en op
gewonden maakte zjj velen
Dreyfus' naam is alom bekend.
Gold die algemeene belangstelling i
persoon
_Zeker niet.
Het besef dat Frankrijk jegens den t
neling van het Duivelseiland een misdaad
beging, maar ook aan den anderen kant
overtuiging, dat daarbij-gestreden werd voor
een heeriyk beginsel, was alom doorge
drongen.
Dreyfos was het slachtoffer van de slecht
ste elementen in bet FranBche leger; van
het clericalisms, dat de Republiek wilde te
gronde richten.
Niettegenstaande duideiyk door het hoog
ste gerechtshof was verkondigd d»t hjj
was, heeft men die nitspraak nog
niet bezegeld.
De generale staf, die er belang by heeft
Dreyfus te blijven signaleeren als een fal
saris, ten einde eigen zonden te bedekken,
liet zijn prooi niet los.
Maar toch, laten wij het in dit jaaroverzicht
dankbaar boekstaven: het licht is in deze
treurige zaak meer en meer doorgedrongen
voor het buitenland is Dreyfus gerecht
vaardigd en in de Republiek zelve gloort de
dageraad, die ook het gemoed der Franschen
niet anders dan ontvankeiyk maken moet
voor de waarheid.
Dank zy het krachtig en tactvol optreden
van het kabinet-Waldeck-Rousseau, met zyn
kranigen minister van oorlog De Gallifet,
sijs tal van personen ontmaskerd en is hun
heillooze invloed gefnuikt.
Of de Republiek alle bezwaren reeds te
boven is?
Met het oog op de wereldtentoonstelling,
die in 1900 te Parys zal worden gehonc
gaat veel saam wat anders van elkaar zich
verwydert; zien velen door de vingers
waarop zy anders aanmerking zonden maken
heerschteene schynbare eenheid, waaronder
tweedracht verborgen ligt.
Want nog altyd rusten niet de openlyke
vijanden en geheime tegenstanders van de
Republiek.
Heeft het norecht in 1899 vooral zyne
macht doen gevoelen, in denzelfden tydkring
bleek uit menig feit de waarheid van hei
bekende gezegde dat het vaak zich zelf
straft en van het bybelsche woord: „wie
onrecht doet, zal het onrecht dragen."
Amerika, dat in 1898 zich aangordde om
Cuba te verdedigen teg^over Spanje, maar
slotte toonde niets anders te beoogen
dan zyn eigen belang, beeft nog handen vol
met de Philippijnen. En zyne regee-
ring is niet vry van huichelachtig vriend
schapsbetoon jegens Engelandal gaan er
ook onder het Amerikaansche volk krach
tige stemmen op voor de „Boeren".
Wie zich nog illusie maakte dat in keizer
Wilhelm het onrecht zyn bestryder zon vin
den, is zeker op allesbehalve aangename
wijze ontgoocheld. Na zyn bezoek in 1898
den saltan van Turkye, vóór hy naai
Jeruzalem toog, een bezoek waarmee hi)
velen verbaasde en anderen ergerde, heeft
deze, in tal van opzichten onberekenbare
ook in de kwestie der Zuid-Afrikaau-
sche republiek een houding aangenomen,
onverklaarbaar na zyne flinke daad tydene
Jameson's inval.
bezoek van het DaitBche keizerpaar
aan koningin Victoria, waarby bet ook in
Nederland den voet zette en onze konin
ginnen te Vlissingen ontmoette, bewees
reeds dat keizer Wilhelm van gedachten
veranderd, terwijl dit nog te meer
bleek uit andere daden tegenover Engeland,
die wy niet verder willen qualificeeren.
Zoo voortgaande loopt deze jeugdige vorst,
wiens korte ontmoeting met den Ozaar te
Potsdam tot de historische leiten mag ge
rekend worden, gevaar de sympathie te
verbeuren, die velen hem toedragen om zyn
takt, ook in 1899 tegenover Frankryk be
toond, en om het loyaal optreden van oifi-
cieuse zijde door Dnitschland in de Dreyfos-
zaak.
Redenen van staatsbelang dwongen zeker
den kleinzoon van koningin Victoria tot
zyne houding tegenover Engeland.
De hooge politiek toch heeft in 1899 ook
haar rol vervuld, zooals altyd, stellig niet
tot haar roem en eer.
En evenmin tot vreugde der volkeren.
Als zij het in haar belang acht, laat zy
zich leiden door de sympathieën van de
meerderheid des volkswanneer deze echter
haar in den weg staanlaat zij ze links
liggen of dnwt zy ze kinderachtig opzjj.
Zoo ook deed keizer Wilhelm; aldus han
delden Amerika's iegeeriugemanaen.
Eu zy verbergen zich achter de eischen
van diplomatisch, slim beleid.
Op inconsequenties wordt niet gelet. Op
onbillijkueden nog minder.
Dat maakt de toekomst steeds onzeker.
Maar zy is ditmaal zeer, zeer duister met
het- oog op menig vraagstuk, op tal van gewicht
tsgs gflbeorteuissea, fwfvtn wy bet
hebben aanschouwd, maar waarvan wy het
einde reikhalzend tegemoet zien.
Men is het niet eens over de kwestie of
met 1900 de nieuwe eeuw begint.
Wy zonden op verschillende gronden zeg
gen dat dit jaar het einde vormt van de
negentiende en niet het begin van de twin
tigste eeuw.
En goed zou het zijn, zoo dat werd aan
genomen al heeft keizer Wilhelm ook
in deze weêr voor zijn land de knoop door
gehakt want er is nog door 1900 oneindig
veel goed te maken, veel onrecht te her
stellen, dat zyn voorganger naliet.
Voor de twintigste eenw ware het daarom
te wenschen dat zij begon met een scho
lei; schooner ten minste dan zy un ont
vangt nit de handen van het jaar, dat
Zondagnacht eindigt.
NEDERLAND EN TURKIJE.
Een Reuter-telegram nit Konstantinopel
meldt„De Nederlandsehe gezant alhier, die te
Petersburg ia benoemd, en die twee malen te
vergeefs bij den Sultan om een audiëntie ver
zocht heeft, zal nu Vrydag worden ontvangen
om persoonlijk zijn brieven van terugroeping aan
te bieden. Men sebryit de honding van deD
Sultan toe aan het voortdurend weigeren van
den gezant, om zijn zaken rechtstreeks met het
Paleis te behandelen en buiten de Porte om."
Omtrent deze zaak waren door een Beriijnscti
blad mededeelingen gedaan, welke aan het
incident een grootere beteekenis gaven s im
mers volgens die lezing zou de gezant ver
trokken zyn, zonder door den Sultan te zyn
ontvangen.
Voor de ontstemming by den Sultan zonden
nog andere dan de opgegeven redenen bestaan.
BM UjUMJJ* JEMJ®.
By kon. besluit:
ia benoemd tot inspecteur der domeinen by
het dep. van binnenl. zaken L. E. J. F. Mol
ières, thans inspectenr der registratie en do
meinen 2e kl.
is de adelborst le klasse by de Kon. Ned.
Marine-reserve M. C. Braat bevorderd tot luit.
t/z. 2e ki. en zyn benoemd tot buitengewoon
adelborst by die reserve de heeren G. B.
Rubaak, J. F. Noorthoorn van der Kruyff,
A. F. A. Blnmer, G. H. J. van Ben them Jut
ting, A. Kuipers en A. J. de Boer
is J. B. Stork, arts, benoemd tot officier van
gezondheid 2e kl. by de zeemacht;
ia benoemd tot directeur van het telegraaf
kantoor te Zwolle G. Vos jr, thans tydeiyk
met die directie belast
is aan J.Margadant, hoofdcommies by het dep.
van waterstaat, op zyn verzoek, eervol ontslag
verleend nit 'sryks dienst, onder dankbetui
ging, en is benoemd tot oommies by dat dep.
mr G. van der Menlen, thans adjunct-commies
le kl, ter prov. griffie van Gelderland.
UIT STAD EN fKOVINClE,
Vrijdagavond werd in het Schuttershof
alhier eene algemeene vergadering genonden
door de Veretniging tot wering van Üchoolver-
t te Middelburg, onder leidiug van den
i-voorzitter, den Meer D. Bildernisse aange
de heer dr Smit Sibioga verhinderd was
tegenwoordig te zyn.
oor den penningmeester werd de begrooting
voor het jaar 1900 voorgedragen. De inkom
sten werden geraamd op een som van f 692.32®
en de uitgaven op een van f 778.50zoodai
de begrooting vermoedeiyk een nadeelig slot
van f 95.17® zal hebnen, Bierbij dient in acht
genomen te worden, dat ditmaal wtêr een poai
at uitgetrokken worden voor uit keer in g
ar som ten bate van de byzondere schooi
voor min- en onvermogenden op het Molen
er, ter bestrijding der kosten van beluociu-
gen en eerebiyken aan kinderen wegens getrouw
schoolbezoek.
De vyf bestuursleden, die met ultimo De
cember moesten aftreden, werden by acclamatie
Biermede was de agenda voor deze verga
dering, die buiten het bestuur slechts door
een paar leden werd bezooht, afgeloopen.
De sneltrein van 10.20 uur arriveerde
heden morgen eerst te 11.26 uur te Vlis
singen.
Ia de Vrydag gehouden vergadering van
den gemeenteraad van V e e r e was aan de
orde bet benoemen van een gemeente-ontvanger
aa peg» Neretwis-peiiDipgiBeMfiëf v&o
De oproeping voor gemeente-ontvanger hasi
plaats gehad op een vermoedeiyk salaris va
f 200, doch dit werd staande de zitting vei
hoogd tot f 300. Wel deed de voorzitter eens
poging om het salaris op f 250 te bepalen;
doob dit vond hevig verzet by de raadsleden
De voordracht voor ontvanger bestond n>:
de heeren P. W. Roest en Jaea Maas. Da heer
Jacs Maas werd benoemd met 6 stemme:
gen 1 stem op den heer Roest.
De voordracht voor secretaris penningmeester
m 't Godshuis bestond nit de heeren Ph. F.
Visser, J. Geijp en J. H. Visser. Eerstgenoemd.
benoemd met 6 stemmen tegen 1 stem
op den heer J. B. Visser-
By de Maatschappij tot Expl. van St. Sp,
is benoemd tot surnumerair A. Troost te
Arnemniden.
In de Vrydag te Ierseke gehouden
raadsvergadering werd benoemd tot onderwij
zer met verplichte hoofdakte aan school 1 de
heer A. F. Plasschaert te Overslag. Met hem
stond op de voordracht de heer S. Beenhakker
te Beinkenszand, die evenwel niet in het bezet
was van de gevraagde akte voor vrye- ets
ordeoefeningen.
Aan de drie gemeente-veldwachters en der;
nachtwacht werd een gratificatie van f 7.60
ieder toegekend voor buitengewone politic
diensten.
Er werd een suppletoir kohier van de hou-
denbelasting vastgesteld, waarop voorkomen
18, bonden met een gezamenlykeu aanslag ad
28.50.
Van het bestuur der Breede Watering b
Ierseke was een acbryven ingekomc
in antwoord op een verzoek van den raad om
eene bijdrage voor de verharding van een paar
Bet bestuur meldde, dat het geen
vrijheid had gevonden om aan ingelanden ee?.i
inwilliging van het verzoek voor te stelle j
gebleken was- dat de aangrenzende
polder» en gemsenten niet genegen &8n in dg
kosten by te dragen.
In de week van 21—28 dezer zya va»!
Ierseke verzonden 800,OuO leverbare oes
ters tegen de volgende pryzen70—72 Eg*
f 36—45, 58-60 Kg. f 22—25, 53—55 Kg,
f 18—21, 45 Kg. f 10—13, 40 Eg. f 6-8.
Vrijdagavond brandde een woonhuis meft
schuur vau E. Rentmeester te 0 v e z a n d aft
De toegesnelde Bpuiten, ook van andere ge*
meenten, konden alleen de belendende gebouwer
o. a. de Ned. Berv. pastorie, beschermen. Mes
net oog op dtn hevigen wind w«s het geva
ernstig genoeg. De oorzaak is onbekend. Dg
inboedel van het verbrande perceel werd gere
RECHTSZAKEN,
De justitie heelt, volgens het N.d. D.j
een onderzoek ingesteld in een der groot e t
zaken in manufacturen te Amsterdam. Hut
geval betreft ontduiking van invoerrechten op
groote schaal, waarby gebruik is gemaakt v«.n
vaisehe faetnren. Naar 't schijnt, loopt ttezë
fraude reeds over een geheel tydvak en over
zeer belangryke bedragen. De justitie heef'
verschillende boeken, rekeningen en ander?
bescheiden in beBlag genomen en enkele led:-
van het personeel der firma gehoord, omd^
hetzij dan ais medeplichtigen beWust,' of.
op laot der patroons tot de vervalscbing w
geschrifte hadden meegewerkt.
De arr. rechtbank te Arnhem, ia raad!
mer vergaderd, heeft Vrydag tegen G. Lak e®
T. A. Drektraan, suppoost en verpleegster op
ue Weejinricbting te Neerboseh; rechiönngs.;
verleend met verwyzuig naar de openbt
terechtzitting, ter zake van mishandeling van
J. Tiecken, te zamen en in vereenigingden!?1
Angnstns 1.1. te Neerbosch gepleegd, welke
mishandeling den dood van Titeken heeft ten
gevolge gehad.
Dd commissie oelast met het samenstel*
ren eeuer pharmaeopee beeft beeloten lo. de
bewerking eeuer nieuwe uitgave van de Neder-
iandaehe Pharmaeopee niet te doen voorafgaw
door de bewerking van een supplement op as
igeerende pharmaeopee, en 2o. de be*
der chemische lichamen, in de 4a uic=
gave der Neuerlandtche Paarmacopee op te
nemen, in overeenstemming te brengen met die
van de pharmacopetön der meeste andere
Germaansohe rSken.
Met ingang op 1 Januari e. k, is aan den
heer P. J- de Witt, ie Amsterdam, 8ecret*-->
van het bestuur der Liberale ünw, op zjjc,
jrzoek eervol ontslag verleend.
Met de waarnemiug van het secretariaat heefS
zich het lid van het bestuur, de heer A<
Zelvelder te Utrecht, belas:.
Te Sneefc is naar men aan de Zw. Cri
meldt onverwaent gearriveerd de heer h«
da Waard, commandant van 't Hollanderkor*
Ui PffCtork.
