MIDDELBURGSCHE COURANT. ST. 297- 142" Jaargang, 1899. Zaterdag 16 December. De Ongevallenwet. Dr. Frederik van Eeden over den oorlog. De» courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Eon- en Feestdag». P*Öe, per kwartaal, zoowel voor Middelburg ais voor alle plaatsen in Nederland franee p.p., X— Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 15 Dec. 8 u. vm. 28 gr, 12 u. 32 gr. av. 4u. 35 gr. F. Verw. zw. w., licht bew. vorst. AdvertentiSn voor het eerstvolgend nummer moeten das middag» vóór óén uur aan het bureau bezorgd rijn. AdvertentiSn: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zij innemen. AdvertentiSn by abonnement op voordeelige Voorwaarden. Prospectussen daarvan zgn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten! Te AmsterdamA. de La Mab Azs.; te Rotter} dam: Nxjgh van Ditmar. Om te voldoen aan veler verlangen, ge grond op de belangstelling in de tegen woordig zoo hoogst gewichtige gebeurtenis sen in Zuid-Afriba, dtelen wij mee dat zy, die zich tegen 1 Jannari op de Middel bar gsche courant abocneeren, de deze maand nog verschijnende nommers k0Stel008 ontvangen. DE ADMINISTRATIE. Middelburg 15 December. Dat dit ontwerp door de Tweede kamer zon Worden aangenomen, wij hebben er geen ooeenblik aan getwijfeld maar dat dit ge schieden zou met zulk eene groote meerder beid, 79 tegen 14 stemmen, hoeft ons aange naam verrast. Tegen hot ontwerp stemden de heeren Van Kerkwijk, De Visser, Van den Bergh van Heemstede, Lobman, Schimmelpenninck, Bas- tert, Maekay, Van Karnebpek, Vermeulen, Van den Heuvel, Mutsaars, Van Dedem, Van Bij- landt (Apeldoorn) en Evers. Uit dit lijstje blijkt, dat het grootste aantal tegenstemmers bekoorde tot de ant.irevolntion- naire fractie Lohman en de conservatieve frac tie der katholieken. De geheele Christelijk His torische fractie stemde tegen. Onder de tegen stemmers vindt meB slechts é«n liberaal lid, den heer Van K 'rkwyk, afgevaardigde van Zierikzee. Voor de konnis van de gezindheid der ver schillende partijen en fracties ten opzichte van de sociale wetgeving is dit lijstje niet zonder gewicht. Da houdiog der fractie-Kuypar verdient vooral de aandacht. Zij stemde in haar geheel voor het ontwerp, Dadat de leider vooraf, blijkens de Handelingenhet volgende had gezegd „Mede namens mijne poli'ieke vrienden zb kortelijk in 't licht gesteld waarom wij onzi- fltem aan dit ontwerp niet zullen onthouden- Onzerzijds is bij de algemeene beraad slag in gen verklaard dat onze houding ditmaal geen intransigente zou zijn, omdat bet zakelijk be ginsel ongevalverzekering, en zulks vooralsnog door staatsdwang, onze algeheele instemming heeft. Ons ernstig verzet daarentegen ging tegen de daarbij gevolgde regeling, eene wijze van regeling, onzes inziens zoo principieel verkeerd, dat wij betuigden, onzes ondanks tot afstem ming genoodzaakt te zullen zijn, indien bij af wijzing van alle temperende amendementen, de heerschappij van het autocratische beginsel gehandhaafd bleef in exclusieven zin." In exclusieveu zin is dit niet geschied. Leekeu-rechtspraak van belanghebbenden is opgenomen. Commissiën uit hun midden zul len bij geneeskundige behandeling medewer ken. Aan de St aten-Generaal is mede-zeggen schap gegeven over salarieeren en dus ook over den omvang der ambtenaars-hierarebie. Al badden wij nu de breking van het autocratische begirsel veel ruimer gewenscht, toch achten wij, onze vroegere verklaring ge stand doende, met het oog op deze aangeno men amendementen, niet tot intransigente houding genoodzaakt te zijn. Reden waarom wij, ons voorbehoudende later elke poging tot decentralisatie van de ongevallen-wet te sten nen, vrijheid vinden voor dit ontwerp te stemmen. Vooral nu, niet wij zeiven, maar verminkten, weduwen en weezeD, bij verwerping der voor dracht, het gelag zouden betalen, achten wij het volgen van deze gedragslijn èn geoorloofd èn raadzaam." Voor deze houding verdient zeker dr Kuyper lof, al verlieze men niet uit het oog dat het zijnerzijds en van den kant zijner politieke vrienden, die steeds opkomen voor de belangen der „kleine luyden", z«ak werd te toonen dat die in dit geval door hen niet over het hoofd werden gezien. Reeds te veel had dr Kuyper door zijne amendementen zich op de bres ge steld voor de groot-indnstrieelen. Er zal nu wel geen twijfel bestaan of de Eerste kamer zal het ontwerp evenzeer asn- nemenen dan is er eene belangrijke schrede gezet op den weg der sociale wetgeving, die te danken is aan het liberale ministerie-Pierson. Maar vooral komt een woord van hulde toe aan den minister van waterstaat, aan wiens schitterende verdediging het grootendeels te danken is, dat zyn scheepje, met de vlag van ongevallenverzekering in top, zelf geen onge val bekwam, maar zonder averij van beteeke- rAs, in het moeilijke parlementaire vaarwater, fuesehen de klippen en stroomversnellingen van bet kamerdebat door, veilig de haven bereikte. Voor den Nederlandschen werkman, die door een ongeval getroffen wordt, en voor de be trekkingen van ben, die dientengevolge den dood vinden, is de aannfiEiDg van dezr wet een gebeurtenis, waarvan het groote ge wicht eerst in de toekomst voldoende zal wor den ingezien, als de zegenrijke gevolgen er van zich in het werkelijk leven zullen hebben doen gevoelen. In een openbare vergadering der Gron. Stu dentenvereniging Conamur heeft dr F. van Eeden dezer dageu gesproken over „De betee- kenis van den Afrikaander oorloe". Hij nam als motto Samuel XII vers 19 „Want boven al onze zonden hebben wij dit kwaad er toe gedaan, dat wij voor ons eenet koning begeerd hebben". De verslaggever van het Handelsblad geeft het volgende overzicht van deze voordracht Er is verband, zcide de heer Van Eeden, tusacben den oorlog ea den socialen toestand want geen rust of vrede is voor den menscb mogelijk zoolang een gedeelte der mensc lijdt. Zelfs geen heilige is verheven, wanneer bij opgaat in zijn ideaal boven de aardscbe aandoening, of bij is niet een heilige, maar een gevoellooze. In 't begin ontstonden volken nit de men gchen van éen stam, met éen taal en geloot Soms verhieven zich enkele personen sterk boven de menigte, maar hadden weinig of geen invloed op de ontwikkeling der rest. Alleen volkeren konden grooten invloed daarop oefenen. De beschaving in Egypte dunrde duizenden jaren, maar ze werd verdreven door de Griek- scfae. Deze door de Romeioscbe en deze eindelijk door de Girmaanscbe beschaving. Steeds waren £et grootere massa's die bunne beschaving aan EENE ADRES BEWEGING. Drie predikanten te Arnhem, de heeren dr. J. H. Gunning, J. H. L. Roozemeyer en A. S. Talma, hebben eeue beweging op touw ge zet om een adres aan alle predikanten in En geland te zenden. Zij zeggen daarin, dat zij den oorlog tusschen Engeland en de beide Bóeren-Republieken „een huldiging van de uiacht boven het recht en daarom een onrecht van de zijde van Engeland" achten. En, na hierbij nader stilgestaan te hebben, komen zij tot de predikanten in Engeland, „in naam van wat Engeland dtei voor de zaab van God, in de gemeenschap van het heilig ambt, dat ons de taak oplegt, door de bedie aing des Woords het geweten der natie voo«- te lichten," met bet broederlijk verzoek „Wilt uwen invloed gebruiken, opdat het deel der Eogelscbe natie, dat met ons dezeD oorlog afkeurt, zich langs eiken wettigen weg gelden om, zoo mogelijk, dezen onrecht- vaardigen strijd te doen eindigen." Men is voornemens bedoeld adres ter ken. ais der predikanten in Engeland te breDgen, onderteekend door alle predikanten in Neder- TWEKDK &AMKR. Nadat in de zitting van Donderdag de be grooting van Binnenlandsche zaken was aan genomen, werd nog tot de behandeling van de begrooting voor Marine overgegaan. Da heeren Mees, Seret, Micbiels van Ver dnyoeD, Geertsema en Van Karnebeek hebben een amendement voorgesteld, strekkende om dit jaar nog geen beslissing te nemen over het voorgestelde pantserschip voor den bin- nenlandschen dienst en de aangevraagde kanon- neerbooten, maar door toevoeging van f50.000 aan eeüige artikelen den minister in staat te len om reeds in 1900 te beginnen met den bouw van het pantserBcbip voor den algemeenen dienst, waarmede hij zich voorstelt in 1901 aan te vangeD. De heer Van Kol verklaarde hoofdzakelijk te willen zorgen voor de Indische militaire marine. Het plan voor den algemeenen dienst achtte j onnoodig en ondoelmatig en het plan voor de binnenlandsche defensie te omvangrijk en te hersenschimmig. De heer Van Gijn verklaarde te wenscben m afgerond plan voor de binnenlandsche verdediging naar moderne eischen. De plannen van den minister stuiten dus aanvankelijk op eeD sterk verzet. anderen opdrongen. Alle volkeren der aarde zullen dns éénmaal, al is het over dnizenden jaren, éen geheel vormen en er zal overal rust vrede zyn en ieder kan naar 't hoogste streven. Vóór dien tijd wordt hg gestoord door de gebeurtenissen der wereld en roepen schokken hem tot de werkelijkheid terug. Zoo'n schck er ook nu. Toen Van 't Hof 't uitbreken van dezen oorlog vernam, zei hg dat deze uorlog hem deed wenschen, dat God alle schen van de aarde wegnam, met hem te beginnen. Och ik had, als ik gekend had, meege streden tot den laatsten ademtocht. Toen ik zag, dat de oorlog uitgebroken was, had ik een gevoel, alsof een zoon beschuldigd was van moord en ik in de onzekerheid was om rent zij a onschuld." Het nobele volk der Eagelschen, dat wg respecteerden, is nu nnaniem in geestdrift tegen de Boeren. De Engelscben zgn even behoorlijke lui als wg, en verdienen niet col lectief veroordeeld te worden. Myne overtuiging is, dat de Engelscben niet zgu een ras, van natnro behept met slechte eigenschappen, maar veeleer met g«.ede. Een Hollander in Engeland is in weinige jaren een volbloed EogelschmaD. Een Eogelschman in Holland even licht een Hollander. Wij as8imileeren ons licht in Engeland. We kunnen dns zeggen, die speciale Eigelsche eigenschappen liggen aan de omgeving. Alle land, die daartoe verlof gegeven hebben door tonzeDding van hun naamkaartje aan dr J. H. Gunning, te Arnhem. Verzocht, wordt de naam kaartjes vóór 20 December iu te zenden. BMOHMIAIUEAI ENZ. Bg kon. besluit is, met ingang vac. 1 April 1900, aan L. A. Springer, op zgn verzoek, eervol ontslag ver leend als Ieeraar aan de rgkslandbouwschool te Wageningen. Blijkens bericht van Harer Majesteits gezant te Brussel, zal, wij meldden het nog in een deel der oplaag van ons vorig nommer, met ingang van 15 dezer, het grensstation Achel des Woensdags en Zaterdags, van zonsopgang tot 12 nnr, geopend zgn voor den invoer van Nederlandsch vee, bestemd voor de slachthui zen, alsmede voor den invoer van paarden, schapen en geiten. UIT STAD EN PROVINCIE. Waar in Het Tooneel, in ons vorig nom mer, de naam Struyk voorkomt, leze men Struijs. Door eene onduidelgkheid is er met éen letter eene vergissing ontstaan. Ook teVlissingen had Donderdag avond, bg de voorstelling door het TivoW-gezelschap in het Vereenigingsgeboute op de Rommelkade, Een Trekvogel zeer veel by val. Aan het slot werden de vertooners ook daar tot driemaal toe teruggeroepen. Het nastufeje Bruin en Blond viel eveneens zeer in den smaak van het publiek, dat niet zeer talrijk was, een gevolg van den tweeden Transvaalavond, die in de concertzaal van den heer Stofkoper gegeven werd eD, evenals de eerste, zeer veel sncces had. De hoop van alle liefhebbers der ijssport, dat de strenge vorst der laatste dagen zou aanhouden en de vesten berijdbaar worden zouden, dreigt niet verwezenlijkt te worden. In den afgeloopen nacht vroor het belangrijk volkeren zullen dezelfde daden doen als ze even hoog geklommen zyn als het Eogelscbe. Ook onze koloniale oorlogen kwamen voort uit winstbejag, maar ze zyn toch beter dan de tegenwoordige oorlog. Wy streden steeds tegen donkergekleurde mindere rassen, thans echter de Engelschen niet. De geheele measchheid is op weg naar een nienw evenwicht. De toestand kan als 'tware vergeleken worden by een overzadigden damp of te sterk afgekoelde vloeistof. De minste werking kan de oorzaak zyn dat een stabieler evenwicht bereikt wordt. Deze oorlog kan de stoot zyn, die de maatscbappy tot haar nieuw evenwicht voert. Vroeger liet zoo'n oorlog ieder koud. Alle volkeren waren vyandeD, Nu is dat anders. Er komt een internationaal geweten, dat vooral bestaat by zoogenaamde achterlyke volkeren. By de machtigste volken is dit geweten het minst ontwikkeld. Daarom juist deugt onze beschaving niet. Ondanks alle conranten, alle volksbetoogingen blyven de regeeringen kalmergo de moraliteit der regeeriDgen is minder dan die der volkeren. Die kalmte is niet ter voorkoming van algemeenen oorlog, maar alleen de afwachtende houding of er soms iets te rooven is. Frankryk zelfs, het eenige land dat voor een idee kon vechten, is rustig en dus ontaard. Alleen de Afrikaansche regeering is homogeen met het volk, evenals een klein tydje tydens de revo lutie icgeeriDg en volk éen was. Maar deze homogeniteit verdween spoedig. minder en heden steeg de thermometer tot boven het vriespuntmisschien dat het weder tegen den avond wat opscherpt, anders zullen zij, die hunne boontjes te weeken hadden ge legd om Zondag eens volop van het ysvermaak te genieten, bitter worden teleurgesteld. Op de plassen aan den Breeweg wordt wel gereden, maar dat is voor de echteliefhebbers toch het ware nog niet. Voor de leden van den Christelyken Werkmansbond te Goes, met introductie, hield de heer L. van Bruggen, Ieeraar aan de Hoogere Burgerschool aldaar, Donderdag avond in het lokaal Samuel een voordracht over Transvaal en de Trans valera. Met veel belangstelling werd deze gevolgd door de, in vry bevredigend aantal opgekome- n8n, onder wie ook oenige vronwen. De verdrukking der Boeren door de Engel hen werd glashelder door den spreker in het licht gesteld, waarby hij er o. a. op wees hoe zelfs ËDgelsche zendelingen moesten dienst doen om de inboorlingen tegen de Boeren op te zetten. - Tot organist in de Ned. Herv. kerk te Wissekerke is, voorloopig voor een jaar, benoemd de beer C. Flipse aldaar. In de Donderdagmiddag te Axel ge houden vergadering van aandeelhouders in de coöperatieve beetwortelsuikerfabriek te Sas van Gent is tot directeur benoemd de heer Gross, thans directeur der suikerfabiek te Moerbeke, op eene jaarwedde van f 4500, be nevens vrye woning, vuur en licht en 3 van de winst. Er waren 3 sollicitanten. Uit Terneuzen. In de Donderdag gehouden raadsvergadering werd aan den heer A. van den Oever eervol ontslag verleend als Becretaris der brandweer en in zyne plaats benoemd de hear D. van >n Berge, brandmeester. Vastgesteld werd de lijst van vrijstellingen voor de brandweer. Daarby »yn vrygesfeld allen die buiten de kom der gemeente wonen en eenigen wegens lichaamsgebreken of uit hoofde van hun ambt of betrekking. Voorts werd met algemeene stemmen aan genomen een voorstel van den heer Grenu om vrijstellingen of afkoop, die geschied is onder de vroegere regeling, te handhaven. De heer Van der Moer had zich aan de behandeling dezer zaak onttrokken en d9 vergadering verlaten. Over het voorstel tot wijziging der verorde ning op de honden staakten de stemmen op nieuw, zoodat het voorBtel wordt geacht te zyn verworpen. Da voorstellen tot sohoolgeldheffing werden, in verband met nadere voorstellen, terugge zonden naar burg. en weth., om advies. Herbenoemd werden de aftr. leden der schoolcommissie, de heeren J. Nalemans en D. Bnyze. Eveneens werden herbenoemd de aftredende led8n der commissie van fabricage, de heeren Visser, Van der Hooft, Van de Velde en Van der Moer. Laatstgenoemde bedankte, waarop werd benoemd de heer Grenu, die de benoeming aanvaardde. De Afrikaanders vechten voor een idee zonder eenige lage motieven. Ze weten wel dat ze't onder de Eigelsche regeering goed zullen hebben, maar hun onalhankelykheid is hun meer waard. Ook wy vochten eenmaal om dezelfde reden. Waarom zyn we nu minder dan in 1568? Ond^-r ons leven toch ook nog mannen van moed, getuige de houding der Hollanders in Afrika. Het komt omdat onze regeering laf en voor zichtig is. Die iB geen verwyt, maar de conBtateering van een feit, dat een gevolg is van de tegenwoordige beschaving. Een staats man is per se eeu gemeene vent, niet als particulier persoon, maar als politicus. Bis marek by v., de grootste staatsman onzer eeuw, vond geen misdaad te slecht voor zyn doel. Gladstone was de eenige, die moreel was in de politiek. Hij bad z'n staatkundigen roem voor zyn moraliteit over. De politiek vertegenwoordigt de zedeiykheid der masBa en de massa is een booswicht ver geleken met het individu. De massaziel hangt af van de moraliteit der individuen, maar ook van den samenhang der individuen, m. a. w. van hunne organisatie. De grondslagen van de organisatie der volken zyn hebzucht egoïsme. Daarom moet dus de moraal der regeericgen laag staan, omdat de moraal der massa laag staat. We zyn verbonden als kooplui en woeker* aars. Ieder zoekt zyn eigen belang, maar dit behoeft niet altijd zoo te blflven. Het Afri- Vastgesteld werd nog eene verordening tot heffing der invordering van kenrloonen. 'ij kon. besluit is goedgekeurd dat A. J. Cammaert, burgemeester van Philippine» benoemd is tot secretaris dier gemeen'e en is hem ook in de laatste hoedanigheid toestem ming verleend tot 1 Aug. 1900 te Hoek ta blyven wonen. - Ook Sluis heeft zijn Transvaal avond gehad. De rederijkerskamer De Oranjebloem had het initiatief genomen tot eene nitvoering op Donderdag 11. ten voordeele der noodlijden den in Transvaal ea O ran je-Vry staat en door werkende leden waa den ingezetenen daartoe eene inteekenlyst aangeboden, met het gevolg, dat, na aftrek der onvermydeiyke onkosten, ruim f 139 voor genoemd doel overbleef. Daar de zaal, waar De Oranjebloem anders hare uitvoeringen geeft, te klein was, werd de groote zaal van het stadhuis gevraagd en wel willend afgestaan, om den talryk opgekomeneu gelegenheid ie geven alles goed te kannen zien en hooren. Da opvoering der stukken, Baboe Bita i Jocris8e, was, zooals we dat gewoon zyD, goed, en de herhaalde by valabetuigingen waren dan ook ruimschoots verdiend. Vooral was men ingenomen met bef. spel van den 12-jaiigen knaap in het eerste stak. Een prettig dansje (een rara avis in SluiB in het lokaal der vereeniging sloot het geheel, waarop uitvoerenden en bezoekers - naar men ons ten slotte schryft ten volle vol daan kannen terugzien. RECHTSZAKEN. Arrondissemcnts-Bechtbank te Middelburg* Heden (Vrijdag) zyn veroordeeld wegens i diefstal: K. F. H. S., 28 j., en K. B., 19j.j sjouwerlieden, Vlissingon, de le tot 4 m. en de 2e tot 1 m., en A. B., 18 j., zonder beroep, Aagtekerke, thans alhier in hechtenis, tot 8 m. gev. straf, met mindering van den tyd, in ver- zekerde bewaring doorgebracht mishandeling J. S., 27 j., scheepsj t£rer, We- meldinge, tot 1 m. gev. straf, en J. L., 3? vrachtrijder, Oostkapelle, tot f 3 b. s. 3. d. h. j mishandeling van een ambtenaar t J. B. Bz 19 j., kleermakersknecht, 's Heerenhoek, tot 2 m. gev. straf; behedlgingS. P. d. V., 20 j., hvr. van A. J. Rzonder beroep, Middelburg, J. P. d. V.» 26 j., dienstbode, Rotterdam, en J. C. d. V.-, 41 j., hvr. van J. W., koopvrouw, Middelburg» allen tot f 3 b. b. 3 d. h. j en beleediging van een amb tenaarJ. v. d. H.j 22 j., werkman, Vlissingen, tot 7 d. gev. straf. In zake C. F., 21 j., kleermaker te Krui- ningen (Hausweert), op 10 Nov. jl. wegens wederspannigheid by verstek veroordeeld tot d. gev. straf en daarvan in verzet geko- men, is(dat vonnis bekrachtigd. VrijgesprokenJ. F. d. R., 38 j., vhscbör, Veere, beklaagd van mishandelingL. R., 18 j., arbeidster, Axel, beklaagd van diefstal, en J. R., 55 werkman, Axel, beklaagd van heling. Op 6 Januari a. zal voor bovengenoemde rechtbank worden behandeld de zaak tegen C. v. S., E. L. d. 1. H. en W, S., allen werk lieden te Middelburg, beklaagd vau de ernstige kaander volk was tot nu toe» wat alle groota volkeren in den beginne geweest zyn, j igers» herders en landbouwers. Dus de moraal staat ar nog hoog. Zijn deze perioden voorby, dan begint het bederf van het volk. Wanneer we den toestand in Rome beschouwen, dan zien we dat de RomeiDSche staat het krachtigst was toen de landbouw het hoogst in aanzien was. De ondergang van Rome werd voor afgegaan door weelde, die voortkwam uit eigenbelang en zelfzucht en gepaard ging met roof. venzoo ging het met Holland. Vroeger waren de Hollanders landbouwers, daarna ver-» overaars, nu woekeraars, dii meeecbachercn en geduld worden door de grooten. Velen vinden de moraal overbodig, maar toch is het leven niet zonder moraal. Het is de levenswil der men schen. De moraal zegt hoe wy moeten leven om zoc krachtig mogeiyk te zyn. De ontkenning der moraal komt daaruit voort, dat we niet weten wat da menschheid wil. De menschheid wil geen genot, maar geluk en streeft zelfs naar meer dan geluk. Ik defii.ieer geluk als een goed» rein en heilig 1 wen te lei len. Het allerhoogste is niet persoonlijk, en niet parsaonlyk te be reiken. Wy bewonderen de kracht, de eenheid en de volharding der Afrikaanders, dus deze eigen schappen zyn begeeriyk en ze heb ben ze gekr egen door een eenvou dig werkzaam leven zonder groo te genietingen. Wjj zgn verwend jPq

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1