MIDDELBURGS» COURANT. ISP. 287- 142* Jaargang 1899a Dinsdag 5 December. Sint Nicolaas. D«e courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Eon- en Feestdagen. Pïgs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 1,— Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermo me tor Middelburg 4 Dac.8 u. vm. 43 gr. 12 u. 47 gr. av. 4 u. 48 gr. F. Verw. m. Z. W. w., bew. Advertentiën voor het ecrstvolgcni nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd egn. AdvertentiSn20 eent per regel, Cfoboi j- dood- en alle andere familieberichten ca Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 oent per regel ftroote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectassen daarvan *jjn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten: Te Amsterdam: A. db La Mab Azs.; te Rotter? dam: Nijgh vak Ditmab. Middelburg 4 December. De regeering tegenover 4e Jong- Tarken en de Armeniërs. Er is over die kwestie, bekend uit de dagen der Vredesconferentie, zooveel geschreven en gezegd dat onjuist was; en er zijn teven» over het beleid der regeering tegenover het buitenland zoovele onjuistheden de wereld in gezonden, dat wij het nattig en noodig achten onder de oogen onzer lezers te brengen wat de premier, de minister Picrson, Vrijdag in de Tweede kamer heeft gezegd, in antwoord op de door verschillende sprekers, vooral dr. Knyper, gemaakte opmerkingen. Volgens de Handelingen dan zeide de mi uister van financiën Ik geloof het eenvoudigste en beste te doen met een kort en getrouw verbaal te geven van hetgeen werkelijk is voorgevallen. Ten eerste dan wat Minas Tcheraz betreft. Men zegt ten onrechte, dat hem zou zijn belet een lezing met lichtbeelden te bonden in een bijeenkomst van een Christelijke Jonge lingsvereeniging. Er is dit gebeurd. Geheel uit eigen beweging is de politie, bepaaldelijk een inspecteur van politie, gekomen bij het bestnnr dier vereeniging. Hij moet gezegd hebbenzoudt gij die lezing wel toelaten, past dat wel in uw kader, weet gg wel dat er miischien woorden kunnen gesproken worden die kwetsend zullen zjjn voor de een of andere buitenlandsche Mogendheid, waardoor mogelijk overtreden wordt deze of gene bepaling van de Strafwet? Het bestuur dier Jongelingsve. eenigicg is volstrekt niet bang gemaaktbast is niets verboden, noch namens de politi allerminst namens de Regeeringmaar het be staar dier vereeniging is, na het u medege deelde gesprek, tot het besluit gekomen dat het beter was deze lezing niet te laten doorgaan. Het is gegaan naar den beer Minas Tcheraz en heeft hem daarvan kennis gegeven. Indien nu deze man inderdaad was datgene waarvoor de heer Knyper hem houdt, een zeer serieus man (waarvoor ik hem niet houd en op goede gronden), zou hij een andere zaal gezocht hebben er zijn in Den Haag zalen genoeg. Had hij dan gestuit op dezelfde moeilijkheden, dan bad hij lont kunnen ru ken en kunnen gaan naar een boogere of lagere autoriteit om te zien of er werkelijk wat achter school. He heeft dat echter niet gedaan, maar is onmid dellijk luide gaan verkondigen, aan iedereen die het hooren wilde, dat hij verhinderd was door een verbod van de politie om zijn lezing te honden, en dat dit verbod gegeven was op last van de Regeering. Datgene wat de heer Kuyper heden morgen heeft voorgelezen kende ik reeds, want het staat afgedrukt in 's mans eigen blad VArménie. Ik kan daarvan echter de positieve onwaarheid constateeren, want wij weten het tegenoverge stelde, uit een brief, dien ik hier voor mij heb, van een van de bestnur sled en der bedoelde Christelijke JongelingsvereenigiDg. Op de vraag, of Minas Tcheraz dan gelogen heeft, moet ik ee .voudig bevestigend ant woorden. En wanneer de geachte afgevaar digde zon willen zeggendat verbaast mij van Minas Tcheraz, dan zon ik hem dit willen ant woordenspreekt die verbazing niet al te Morgen vangt, als de avond is gevallen, de on sterfelijke Aartsbisschop van Myra, Nicolaas de Wonderdoener, zijn gevaarlijken rijtoer aan over de daken onzer halzen. Ea wederom zal het dan zijn als van ouds, om dezen tijd. Over de menschen, klein en groot, zal era stroom vloei9n van allerlei ge schenken, van dingen naar welker bezit zij hebben gewanscht, van dingen ook, verrassend door nieuwheid; en de bekoorlijkheid van dat alles zal worden verhoogd door den sluier van geheimzinnigheid, die er over nitgespreid 1 Waar de schoentjes en klompjes te voren zijn gereed gezet, met het bosje hooi „voor het paard", zal die „fourage" des nachts, zon der dat iemand weet hoe, worden verwisseld voor gekleurd suikergoed, met goud beplakte koeken en speelgoed. Ook zal Sint Nicolaas, volgens onde ge woonte, wel weder hier en daar, waar vele kinderen in woonvertrek of openbare zaal bijeen zijn, van het paard stijgen, op geheim zinnige wijze in het huis afdalen en op eens in vol ornaat, met mijter en staf, en vergezeld van rijn zwarten knecht, die een zwaar pak net allerlei heerlijkheden torst, te midden van luide uit, ik heb een dossier voor mij, waarnit ik het eea en ander omtrent Minas Tcheraz aan het licht zou kunnen brengen, en of dit nu aan den geachten afgevaardigde volkomen aangenaam zon zijn, betwijfel ik zeer. Ik heb twee couranten voor mij, waarin 's heeren Knyper8's eigen portret voorkomt, en in een waarvan hij tamelijk ridicuul is gemaaktiets wat mij bepaaldelijk heeft gehinderd, want wanneer een man, die achting verdient, zooals de heer Knyper, bespottelijk wordt gemaakt, dan heb ik afkeer van den persoon die dat doet. Maar ik heb er ook een afkeer van om zoo iets hier te laten zien. Laten wij dus ver der Minas Tcheraz, wat zijn persoon betreft, met rnst; maar indien de geachte sp:ever eeB les wil aanvaarden van het hoofd eener regeering die hem niet in alle opzichten sympathiek is, dan zon het deze zijn, dat men moet oppassen met vreemdelingen en vooral met Armeniërs. Was het goed wat de politie gedaan heeft Neen, zeer zeker niet. De politie had niet het minste recht om te handelen zooals zij gedaan heeft. Zij had dit dus niet moeten doen. Maar wat mij verbaast is dit, dat, toen een en ander bekend gemaakt werd, het door iedereen werd geloofd. Men is tegenwoordig in een tijd van goedgeloovigheidmen ecbijnt er geen flauw begrip van te hebben dat een dergelijk be richt onjuist kan zijn. Vermakelijk, in dit op zicht, is het onlangs verspreide verhaal omtrent de Koninklijke kapel. Ev was geen spoor van waarheid of waarscbgnlgkheid aan, maar zoo dra was het niet in een courant gepubliceerd of dadelijk werd bet algemeen geloofd. Men gelooft eenvoudig alles wat maar gepubliceerd wordt. En in het geval van Tcheraz bad men wel bijzondere reden om te gelooven wat ba richt werd, want niet waar? in deze regeering zitten louter reactionnaire mannen, die niet de allerminste sympathie gevoelen voor vrijheid, wier antecedenten er op wijzen dat zij autocratisch zijn van naturel Welnu, niemand heeft er aan gedacht om eenige inlichtingen te vragen omtrent de waarheid van het ver haal omtrent Tcheraz. Er werd zelfs aan toe gevoegd, dat de Turkgche regeering er achter zat. Ik heb ergens gelezen,dat op een receptie de minister van buitenlandsche zaken een lang gesprek gevoerd heeft in den hoek van de zaal met den Turkschen gezant, en men wist nu met zekerheid wat tuBschen die beide be sproken was dat sloeg alles op Minaz Tcheraz de zaak werd toen voorbereid, ja er zat eigen lijk een ridderorde achter, die in het verschiet was gesteld. Vraagt men nn welken indruk dit alles op de Regeering gemaakt heeft, die spotprenten, die redevoeringen met die krasse uitdrukkin gen Kras waren zij 1 De heer Kuyper heeft een opsomming willen geven van „erger lijke feiten", die verleden zomer zouden hebben plaats gegrepen. Zijn opsomming bad daar mede knnnen worden uitgebreid. Maar als men een eerlijk geweten heeft, kan men veel verdragen, omdat men toch weet dat later de olie waarheid aan het licht zal komen. En dat is nu gebeurd. Hiermede meen ik over betgeen Minas Tcheraz betreft het noodige gezegd te hebben. Met betrekking tot hem deed de Regeering vooraf nietsdoch ten aanzien van Ahmed Rhiza Bay deze man mag met Minas Tcheraz niet op éen lijn gesteld worden is zij in tijds actief opgetreden. het gezelschap verschenen. En evenmin als vroeger, zal het aan zijne gelaatstrekken, tot aan de oogen onder een sneeuwwitten baard verborgen, te bespenren zijn, hoe by zich innerlijk verheugt over de bigde verrassing, waarmede zijne gaven in ontvangst worden Weer zullen de pakketpost en de verdere ondernemingen voor goederenvervoer buiten gewone werkkracht moeten ontwikkelen, om tallooze voorwerpen van kunst, genot of dagelgksch gebruik te bezorgen aan het adres van menschen, die deze dingen niet hebben besteld. En Sint Nicolaas zal, van zijn hoogen, met hindernissen bezaaiden rijweg, die alge- meene beweging met welgevallen gadeslaan; hij heeft die in het leven geroepen door zijn wensch om aan zoo velen mogelijk een onver wacht genoegen te bereiden. Ea tot laat in den avond zullen de huis bellen herhaaldelijk klinken, en znllen de dienstboden pakken van allerlei vorm en grootte aannemen, bezorgd door onbekende personen, die zich na de afgifte met groote snelheid verwijderen. En op de pakketten zullen adressen staan in moeielijk leesbaar schrift van onbekende hand. En daar znllen pakjes komen voor vader en voor moeder en voor de verdere hnisgenooten, voor de schoone dooh- teren des huize» zeker het meest, maar toch De Minister van Justitie heeft uitdrukkelijk aan den procureur-geoeraal gezegd dat wan neer gesproken zon worden in Btrijd met de Strafwet, de politie proces-verbaal zou opma ken; niets meer. De politie wist dat het de wensch der Regeering was dat er geen belemmering zon geschieden. De inspecteur van politie, die bij Riza Bey geweest is, heeft hem dan ook uit drukkelijk gezegd, dat er geen quaestie van was, zijn optreden te willen verhinderen. Daarover kan hij dus niet in onzekerheid verkeerd hebben. De Regeering heeft echter enorme fout begaan. Het is namelyk niet in baar phantasie opgekomen, dat de inspec teur van politie aan Ahmed Rhiza zon kunnen vragen, hoeveel geld hg" in zijn portemonnaie had! Wil men deswege een motie van atkeurirg tot de Regeering richten, dan zon men dit met goed gevolg kunnen doenhier moet zij een peccavi uitspreken. Maar in allen ernst kon de Regeering zoo iets rederlijkerwijze ver wachten, nadat zij in het algemeen te kennen had gegeven, hoe men zich tegenover Rhiza ~}y te gedragen had? Nn eene andere zijde van het vraagstuk. De heer Lohman vraagt, of het niet al te sterk is wat in de Memorie van Beantwoor ding over de politie gezegd wordt. Neenwij wilden niet te veel en niet te weinig zeggen onze woorden zijn gewikt en gewogen. Men heeft hier niet te doen met een verkeerde daad van de politie, maar toch wel met over dreven dienstijver harerzijds. Zij bad niet naar die jongelieden moeten gaan, alvorens eerst aan de R jgeering te vragen of daartoe aan leiding bestond; zij had allerminst Rhiza Bey' iten vragen zijn geld te toonen maar deze handelwijze in scherpe bewoordingen af te reD, daarvoor bestond geen reden, omdat er niets gebeurd is wat in strijd mat de wet is wèl in strijd met de gebruiken en de goede regels. Wat het parket betreft, dit heeft gehandeld in overeenstemming met den wensch van den Minister van Justitie. Dat moest ook gebeuren. Wanneer er geen aanleiding toe bestaat, gaat men dergelijke zaken niet vervolgen of zelfs instrueeren. Als de justitie van alle kleinigheden kennis wilde nemen, zou zij ban den vol werk hebben. Maar er is, naar aan leiding van het door de heeren Van Kol en Rhiza Bey gesprokene, een officieels klacht in gekomen, en daarna is op last van den Minister van Justitie natuurlijk een onderzoek ingesteld Toen is gebleken, dat er geen reden bestor d om tot vervolging over te gaan. Het is by een onderzoek gebleven. In het voorbijgaan nog een opmerking over de uitdrukking van den heer Knyper, dat het recht van kritiek vrij en onverlet moet big ven Ik ge8f dat toe, maar er bestaat vprschil tn«- schen het uitoefenen van kritiek en het smaden of honen in stryd met de Strafweten dat laatste mag door een Regeering niet met toegeeflijkheid worden aangezien. toevallig ook, ia een ingezonden sink van P., gewaarschuwd werd tegen bescherming. De schryver bad vroeger aan zijn collega's molenaars de vraag gesteld of zy niet op het verkeerde pad waren toon ook zy trachtten door bescherming verbetering te verhagen. Daarop ontving by tot zyn spijt geen ant woorden uit dat stilzwijgen trekt hij de conclusie dat zij wel degelijk den verkeerden weg waren ingeslagen. In de ons omliggende landen is de toestand der maalindu8trie trenrig. Een molenaar nit Beyeren schreef in September„De maaldery in Begeren gaat van jaar tot jaar achteruit (bij een beschermend recht van 7 mark 30) en de Belgische molens worden totaal geruï neerd (beschermd door 2 fr Bescherming. Naar aanleiding van de, in ons nommervan Woensdag 29 Nov., door ons nit De Economist overgenomen beschoawitg van den heer G. Schilthnis Jzn. te Groningen, over invoerrecht op tarwemeel, zendt men ons het nommer van De Molenaar van denzelfden datum, waarin voor ieder wat. En Sint Nicolaas, die door daken en maren heenziet, zal zich verkwikken in de bigde verrassing, overal te weeg gebracht. Overal? Ja, goede Sint Nicolaas, de Wonderdoener, zoo zij het Gg, op uw fier paard g3zeten, rydt het liefst over de hooge huizen, waarin ook zonder uwe mysterieuse tusschenkomst, de blijde oogen blikken niet zeldzaam zyn. Vergeet de lage daken niet. Uw oog zal, als het door de pannen of den schoorsteen de nederige huizen binnen dringt, daar toestanden aanschouwen, die U zullen doen zeggen „Ik dank U, o God, voor het vermogen, dat Gij mg schonkt, om won deren te doen En daa zult Gg dat vermogen gebruiken om zeer veie menschen te maken tot Uwe knechten, die op Uwen wenk aanvoeren, geen koek en geen marsepijn, maar brood voor de hongerigen en lafenis voor de kranken geen sierlijke snuisterijen, maar brandstof tot verwarming van verkleumdengeen kostbare kleinodiëo, maar kleeding en deksel voor arme kleinen, des daags in lompen gehuld, des nachts bibberend van kou op onbeschoten zolders of in vochtige keldervertrekkea. Wil daarna uw zwarte knecht er nog iets bgvoegen uit zijn pak, laat hem dan stil begaan, Sint Nioolaass. Hoe bljjder de kindergezichten, hoe grooter Uwe zelfvoldoening I De ongevallenwet en de groote werkgevers. De Werkmansbode is vaa betzelfde gevoelen als wij, dat nl. het verzoek der heeren D. W. Stork, c- s. aan de Tweede kamer, om de ongevallenwet te verwerpen, geen doel zal treffen. ene verwerping zon de redactie van dat blad dan ook leed doen, want, zoo schrijft de wet is er by de hehandeling door de Tweede kamer niet op achternit gegaan, wel véél op verbeterd. Dat de warme voorstan ders dezer verzekering geea middelen onbeproefd hebben gelaten om nog meer verbeteringen aan te brengen, kon slechts een enkele keer ter loops worden opgemerkt. Dit ia niet ia die mate ah gewenscht zon zijn mogen geluk, wen. Er zyn echter veel redenen voor tevre denheid. De Nederlandsche wet zal in geen geval voor die- in andere landen onder behoe ven te doen en iu met ir opzicht gelijksoortige wetten overtreffen. Het door de Kamer behandelde stuk is ech ter nog geen wet. De eindstemmiog er over moet nog plaats hebben in de Tweede Kamer daarna moet zy nog worden aangenomen door de Eerste Kamer. Da mogelgkheid, dat zy niet wordt aangp- nomen, bestaat nog, maar die mogelykheid is gelukkig zeer klein. Hoezeer bet niet verstan dig ïb „hei" te roepen vóór men den berg te boven is, kan dit in de gegeven omstandighe den toch wel worden gedaan. De aanneming er van bg de tweede lezing - die alleen is ingesteld om onvermgdelijae redactie wijzigin gen te knnnen aanbrengen schijnt zoo goed als zeker en met een vry groote meerderheid. de Eerste Kamer zal zich wel tienmaal bedenken alvorens te overwegen een wet als deze te verwerpen. De groote werkgevers, van wie zooveel felle oppositie tegen deze regelitg is uitgegaan, hebben zich sedert vereenigd, en de eerste naar het ons voorkomt envele daad deter vereeniging is een uitvoerig adres aan de Tweede kamer, bevattende een zoo dringend mogeiyk verzoek om deze wet te verwerpen. Wfl hopen en geloovea bereids ook niet, dat dit adres de meerderheid in de Kamer zal doen keereD. Ware daar bans voor, dan zon dit reeds Maandag 27 Nov., vóór de aanne ming der „beweegredenen", hebben moeten blgken. Leden, van wie niet bekend is dat zij tegen znllen stemmen, zonden die gelegenheid wel hebben benuttigd om de beteekenis van de door hen nit te brengen stem te verklaren. Wy zgn dus gerust en gelooven niet dat sel ledeu der Kamer genegen zgn mede te doen aan bet hooge spel, dat de Vereeniging van Nederlandsche werkgeversblijkens dit adres, voornemens is te gaan spelen. O, als die 48000 werklieden, over wie zy het patro naat uitoefenen, eens even vry en onomwon den bun meening konden, durfJen en wilden doen kennen Of de heer Van Marken te Delft lid is der Vereeniging van Nederlandsche Werkgevers weten we niet. Zeker echter is het, dat hij dit eerste spelletje niet mede doet. Uiteen verklaring in de Delftsche Fabrieksbode van 18 Nov. blijkt, dat hg zich bij het ontwerp Ongevallenwet neerlegt, ofschoon daarin geen noemenswaardige veranderingen, in den geest als de werkgevers die wenachten, rijn gebracht. 'eze verklaring heeft den heer D. W. Stork Co. te Hengelo en voorzitter der Veretniging Nederlandsche Werkgevers uitgelokt tot het rondzenden van een circulaire, waarin wordt betoogd, dat de oppositie der werkge vers niet mag ophouden. „Na, (zoo lezen we o. a.) alle middelen zgn uitgeput, om de wet in onzen geest te doen wijzigen, moeten wy m. i. zoo krachtig mogeiyk op hare verwerping aandringen." Het voornoemde adres is van dit optreden het gevolg. Zooals wy boven reeds te kennen gaven, aldns eindigt het blad, zgn wy volkomen ge rost. Deze wanhoopskreet van groote Neder landsche werkgevers zal biijken te zgn dio eens roepende in de woestijn. Vooral als Kindervriend is Sint Nicolaas beroemd. Ea dat uitsluitend om die eigenschap zyn sterfdag door de Nederlanders van alle godsdienstige gezindheden in eere wordt ge- honden, strekt ten bewgze dat ons volk een warm gevoel heeft voor de belangen der jeugd- Toch mag gevraagd worden of wy, bij onze zorgen voor de „hoop des vaderlands", niet eene bijzondere voorliefde aan den dag leggea voor het „rijden over hooge daken"; met andere woordenof onze instellingen er wel op bere kend zyn om ook het kind, nit behoefi ouders geboren, gelegenheid te geven tot zoo danige ontwikkeling, als het noodig heeft om een nuttigen zelfitandig Staatsburger te worden, Dat het eene kind onder zooveel gnnstiger omstandigheden dan het ander de eerste schre den zet op den levensweg, is een feit waarin wy moeten berusten. Maar beider lot ver dient in geiyke mate onze belangstelling, want na eenige tientallen van jaren znllen beiden deel nitmaken van het nieuwe geslacht, dat gaandeweg ons vervangt. De kinderen der armen zijn niet minder dan die der rijken de spes patriae. En dat vaderland heeft ten allen tijde behoefte aan een gezond, krachtig, be kwaam en gelnkkig volk, dat, by bet natuurlijk en nit verschil in aanleg voortspruitend onder scheid der standen, zieh één voelt als natie. Volbreng, goede Bisschop, ook dit jaar Daarvoor is by de tweede lezing geen gele- BElfUESIlMiEA MZ. Bg kon. besluit is benoemd tot griffier bg het kantongerecht te Zalt-Bommel mr J. L. N. van IJsselateyn, thans griffier by het kantongerecht te Dokknm is jhr mr J. W. Scborer benoemd tot barge- eester der gemeente Sasseuheim is aan den eerste-luit. der genie op non- activiteit W. Stnrms, op verzoek, een eervol ontslag verleend nit den militairen dierst. ÜIT STAD EN PROVINCIE. Men schrijft ons Tot dusver werden dien tbr ie ven met gelds waarde en voorzien van de woorden „Te ad viseer ea" kosteloos door de Postery verzon den. Hierin is verandering gekomen. Bedoelde brieven worden niet meer toegelaten, tenzy aangeteekend tegen betaling van het recht, verschuldigd voor aanteekeniug van particuliere brieven. Door den nienwen maatregel treden de be trokken autoriteiten in het genot van vergoe ding by het verloren gaan of verongelukken hunner aangeteekende brieven, wat vroeger' Diet werd toegestaan, zoowel by de oorspron- keiyke ambtshalve aanteekening als by dei laatst gegolden adviseering. - Naar wy vernemen, zal de heer 3. As Wormser op Maandag 11 dezer hier te* stede in het Schuttershof optreden, met zyn voordrachten en lichtbeelden over de Transvaal* - Heden herdacht A. M. Julianus den dsg waarop by vóór vyfiig jaren by de firma,' waar hy thans nog als tabakakerver werkzaam is, in dienst trad. Zyn patroon, de heer C. Verhage alhier, weder nw gebeimzinnigen tocht óver onze dakeD, en verbiyd velen met Uwe gaven. Wat ons betreft, wg nemen als een kost baar geschenk van U aan de versterking onzer belangstelling in de kinderen, in alle kinderen. Maar wg willen meer doen dan gg. Wg billen deze belangstelling toonen door de gansche Nederlandsche jeugd op te voeden tot een volk, door arbeid welvarend en gelnkkig, door een dracht Bterk, door vryheidsliefde geëerd en ontzien. En bij deze laatste woorden brengen wy een eerbiedigen groet aan onze broeders, het volk van Transvaal en den Oranje-Vrg staat, die, op het voetspoor van ons gemeenschappeiyk voorgeslacht, de vryheid hooger stellen dan bet leven en, door het te schande maken van ban machtigen onderdrukker, de gansche wereld eerbied afdwingen. Aldus R. in het j ragste nommer van Maat werk.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1