MIDDELBURGSCHE COURANT. ST. 281- 142" Jaargang 1899* Dinsdag 28 November. -• Deie courant verschijnt dagelijks, met uitsondering was Zon- en feestdagen. PrgB, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franse p.pM S,- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 27 Nov. 8 u. vm. 51 gr. 12 u. 52 gr. 4 a. 52 gr. F. Verw. m. t. kr. W. w., betrreg. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór èén uur aau het bureau bezorgd zjjn. JLdvertenfciSn SO cent per regel. Geboorte- dood- en alle andore familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1,50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën by abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis md het bureau te bekomen. Middelburg 27 November. Een kwestie van vertrouwen. 1q de ritting der Tweede kamer van Vrijdag is iu 't kort werd daarvan reeds melding gemaakt in bet nommer, den avond van dien dag verschenen door den minister van koloniën de portefeuille-kwestie gesteld. Dii geschiedde bij het hoofdpunt van het debat de reorganisatie van het binnenlandsch bestuur iu ludië, waarvoor onder art. 37a ook dit jaar een paar ton op de begrooting zijn gebracht. Bij de begrooting voor het loopende jaar werd tij, na een breed, zoo schriftelijk als mondeling, debat, door beide Kamers der Staten-Generaal aangenomen, in de Eerste kam^r echter nadat door dea heer Fransen van de Patte eene daartegen gerichte motie was voorgesteld, maar weldra ingetrokken iu vol vertrouwen op den minister, die vóór de invoering alsuog een deugdelijk onderzoek had toegezegd. Dat onderzoek heeft plaats gehad krachtens eene aanschrijving van den Gouverneur Generaal Van der Wijck, waarin de, naar de Arnh. Crt opmerkt, wel wat zonderlinge aanduiding voorkwam, dat een „onbewimpeld" rapport van de gewestelijke bestuurders tegemoet ge zien werd, maar welke verklaard werd door de by de discussie in de Kamers geuite op merking, dat rapporten ingevolge een persoon lij* geleid onderzoek vaneen hoog ambtenaar, in ca su het vroegere lid van den Raad van IndiÖ Muilemeister, allicht dea waatborg van objectiviteit misten. Nu de minister, blijkens den voor dat doel uitgetrokken post, de reorganisatie handhaafde, wilden de heer ei. Mackay, Van Vlijmen, Lobman, Van Kol, De Waal Malefgt en aanvankelijk ook de heeren Pynacker Hordjjk en Van Karnebeek van de ingekomen rapporten kennis nemen, alvorens aan den post hunne stem te geven, terwijl de heer Tijdeman betoogde, dat de wetgevende macht ten vorigen jare na rype overweging tot de reorganisatie had besloten en nu aan de uitvoerende macht da volle verantwoorde lijkheid moest worden gelaten, of zij de reor ganisatie tot btand zal brengen. Aau deu minister stond het, óf van de Wet gevende macht intrekking te vragen van haar besluit óf het besluit nit te voeren, en niet aan de Kamer om, misschien berouw gevoelende over hare beslissing, die dit jaar weder in te trekken; en nu biykens den begrootingspost do minister toonde gevolg te willen geven aan de genomen beslissing, nu zou 't een daad van machtsoverscbryding en van gebrek aan vertrou wen in don minister wezen den post af te stemmen. Natuuriyk geven wy in deze woorden ■lechts de gedachte, niet den inhoud weer der |n ons oog voortreffelijke rede van den hetr Tijdeman, waarby met enkele kernachtige woor den de heer Geertsema en ook de minister Cre- mer zich geheel en ten krachtigste aansloten, welke laatste overigens vry ondubbelzinnig te kennen gaf dat verwerping van den post voor hem een portefeuille quaestie zou zyn. Over tuigd dat de minister den post op de begrooting bad gebracht, omdat het nader onderzoek bg hem de overtuiging had bevestigd van de wenscheiykheid der rcorgauistie, en ten volle vertrouwende in 's ministers beleid, verklaarde de heer Pijnacker Hordijk zich in den loop van het debat bereid, aan den gevraagden post zijne stem te geven, te eerder nadat de minister met nadruk had verklaard, dat de voorgenomen reorganisatie geleideiyk zal worden ingevoerd. Met 41 tegen 24 stemmen toonde de Kamer ten slotte haar vertrouwen den minister Cremer te schenken en nam zy den tol be streden post aan. republieken levendig te houden, en de toena dering, die op grond ook van onze taalge meenschap bastaat, aan te wenden tot de bevordering van alle practische belangen, welke door emigratie in algemeeneu zin zullen worden gebaat. De maatschappy tracht baar doel te berei ken allereerst door gronden in de Zuid-Afri- kaansche Republieken te verwerven, en hetzij in hnnr, hetzy in bezit, uit te geven aan Nederlanders. Haar optreden in commereieelen zin heeft een uitsluitend administratief karakter, waarby winstbejag is uitgesloten. Haar middelen worden onder voorbehoud van de noodige reserve geheel aangewend ten bate van de emigratie-belangen, waaromtrent de inzichten van de beide Zuid-Afrikaanschc Republieken steeds zullen worden gevraagden gehoord. Over het kapitaal zal ten hoogste 4 pCt. aan aandeelhouders worden uitgekeerd; maar die matige rente zal worden erkend als eet geregelde en biyvende verplichting tegenover alle aandeelhouders en wel van het oogenblik af dat de inschrijving op de eerste serie hei tot stand komen der maatschappy mogelijk zal hebben gemaakt. Indien de uitkomsten van een of meerjaren onverhoopt een uitkeering van rente geheel of gedeeltelijk doen ontraden, biytt niettemin het kapitaal over dat jaar zyn aanspraken tot de volle 4 pCt. rente behouden, en wordt nit ieder volgend winstcijfer allereerst op de san ten de vroeger gemiste rente tot 4 pCt. aangevuld. Wordt een vaderlandlievend doel nagestreefd het ia toch niet om philantbropie te doen, maai men vertrouwt een uitgebreid veld daargiud.- te vinden, om zaken te doen. Ia een oproeping, dezer dagen verspreid, wordt doel en strekking van het plan breed voerig nader toegelicht. DE ONGEVALLENWET. Door den heer D. W. Stork te Enschedé er zes anderen, vormende het bestuur der Ver eeniging van Nederlandsche Werkgevers en ver tegenwoordigende als zoodanig de patroons van schier 480CO werklieden in grootere en rieiDere ondernemingen en in verschillende bedrijven uit verechillende deelen des lands, hebben een adres tot de Tweede kamer gericht, waarin zij hun oordeel mededeelen omtrent de plaats gehad hebbende behandelirg van de or ge vallen wet. Zij verklaren daarin dat zy van den aanvang het hebben betreurd, dat het aanhangig wets ontwerp een zoo by uitstek centralistischeD geest ademde en dat zy met pyniyke verbazing hebben geconstateerd, dat in Nederland, waar van oudsher self-government geliefd was, door een vrijzinnig kabinet een wetsvoordraebt is ingediend, in haar centralisatie veel verder eikend dan zelfs de Duitscbe wet, die dezelfde materie regelt. Na hunne bezwaren breedvoerig te hebben uiteengezet, verzoeken zy ten slotte der Kamer deze wetsvoordraebt af te wyzen, nadrnkkeiyk verklarende, dat zy dit ontwerp, zooals het thans luidt, verwerpeiyk achten. Zy willen de Kamer niet in het onzekere laten omtrent hunne gevoelens te dezen aanzieD, opdat die niet meene, dat de werkgevers, schoon teleur gesteld, zich ten slotte toch wel ook met deze regeling zouden kunnen vereenigen. Wy betwytelen of aan dit verzoek wel ge volg zal worden gegeven. Trouwens, dit zou ook te betreuren zijn. Emigratie naar Znii-Afrifca. Het denkbeeld eener Nederlandsche Emi gratie-Maatschappij voor Transvaal en Oranje- Vrijstaat begint vorm en wezen aan te nemen. De werkcommissie, op de constitueerende vergadering ingesteld, bestaande nit deheereD S. J. Vermaes, voorzitter; J. A. van Hattem, penningmeester; G. L. V. Peters, H. J.Neder- horst, H. Plant, H. H. Timmer en O. Kamer- lingh Onnes, secretaris, heeft een plan ontworpen waarby het maatsch&ppelgk kapitaal is vast gesteld op f 4,000.000, verdeeld in 16 seriën, ieder groot f 250.000, waarvan by de oprich ting minstens een serie moet zyn geplaatst, in aandeelen van f 10, f 100, f 500 en f 1000 aan toonder. Het beoogde doel is als volgt omschreven het Nederlandsche element in de beide Zuid- Afri kaansche republieken door emigratie van nit Nederland allereerst van landbouwers krachtdadig te versterkenvoorts met alle gewettigde middelen de stamverwantschap £0Mcben Jfederland en de Znid-Atrikaanscbe BMOEMIMUEAI EDTZ. By kon. besluit: is benoemd tot ridder in de orde van Oranje- Nassau P. M. Keller van Hoorn, predikant by de Nederlandsche hervormde gemeente te Dordrecht. Biykens bericht van Harer Msjesteits gezant te Brussel zal, met ingang van 1 December 6. k., het Belgische grenskantoor Santvliet wederom voor den invoer van Nederlandsch melkvee geopend zyn. De gewone andientie van den minister van oorlog zal op Donderdag 30 November a. niet plaats hebben. A T J E H. Da correspondent van de N. R. Ct te Batavia seint onder dagteekening 25 dezer: „Majoor Van dec Wedden nam een heuvel stelling en verdreef den vyand. Aan onze zyde werden gewond de onderofficier De Thouars, de adjudant Weintge en 14 minderen." UIT STAD EN PROVINCIE. In^de St. Ct. zyn opgenomen de statuten der vereenigingChristelijke nationale werk mansbond voor de Nedtrlandtch hervormde kerk, te Middelburg. Agenteni Te AmsterdamA. de La. Mab AxN.; te Rotter dam: Nijsh van Ditmab. Deze heeft tot grondslag den bybel, als eeni- gen regel voor geloof en leven, en tot doel de geestelgke en stoffelijke belangen der leden te behartigen door al1* middelen, welke met den grondslag niet in strijd zijn. De bond tracht het doel te bereiken door 1. het geldeiyk steunen der leden op bepaalden leeltyd, in ziekte, en van weduwen en weezen van leden2. het houden van vergaderingen waarin onderwerpen besproken worden van christelgk-historischeo, christelijk socialen of ohri8teiyk-letterknndigen aard3. het doen houden van lezingen, voordrachten4. elk wettig middel, dat, in overeenstemming met het doel, is aan te wenden. Wy herinneren belangstellenden nog even aan de vergadering, welke morgen (Dinsdag) avond te acht uren gehouden wordt in het Schuttershof alhier, teneinde het oprichten van een afdeeling Middelburg der Neder landsch Zuid-Afrikaansche Vereeniging te be spreken. Ook de Zutph. Crt. laat zich zeer gunstig uit over een voorstelling van het gezelschap zonder mannen, dat Donderdag te Middel- b u r g optreedt, en schryft De voorstelling van het Weener-operetten- elsebap, met de luchtige bevalligheid en graeieuse vroolijkheid, die deze dames ten toon Bpreiden, is een ware verademing geweest in dezen ernBtigen tyd van oorlogsgeruchten, geldschaarste en Trans vaal-aanslagen op onze beurs en onzen tyd. Hoe geestig en artistiek was weer het ensemble van het optreden dezer dames! Wat 'n genot was 't dat geestige kopje van de soubrette, f/aul. Ehreaberg, weer eensfe zien; boe alleraardigst was dat tooneel met de in meubels omgetooverde meisjes; hoe weldoend voor het oog waren de danBen en marscVien, waarbij het tooneel een kaleidoskoop van kleurige figuren, en een overvloedehoorn vol insierljjke bewegingen .vas. De Studentenstreek bracht het publiek wvl >t meeBt aan het lachen, maar ook in de Schone Adolar kwam menig tooceeltje voor> •lat de gebeele zaal in lang aangehouden schaterlachen deed uitbarsten." Genoemde Fraiilain Ehrenberg trad ook id Middelburg met eenzelfde gezelschap den 20 December 1898 op. Of onder baar, die haar nu vergezellen, cog meer znlke goede beker den zgn van destyds, weten wyniet; maar de Bühne ohne MSnner van twee jaar geleden maakte een allerprettigsten indruk. Naar wy vernemen, moet door de rechtbank te Middelburg in raadkamer beslist zyn dat er geen termen bestaan om eene vervolging in te stellen tegen den machinist, die den sneltrein bestuurde, waarmee op den avond van 1 Juni het ernstige ongeluk aan het Btationte Vlis i n g e n plaats had. De door diakenen der Nederd. herv. ge. meente alhier beden gehouden wintercollecte heeft opgebracht f 1396.21. De majoor J. A. Roeloffs, commandant van het 2e bataljon 3a regiment infanterie alhier, is naar Breda vertrokken, teneinde gednrende deze week deel te nemen aan tac tische oefeningen, welke aldaar onder leiding van generaal-majoor W. G. T. Snydera worden gehouden. - De Zondag avond in het Schuttershof alhier door het gezelschap Alber gegeven voorstelling h la Basch heeft nog al belang stelling gewekt; de zaal was vry goed bezet. Naar wg vernamen, viel betgeen te zien weid gegeven wel in den smaak van het publiek. Uit Vlissingen Morgen, Dinsdag, wordt aldaar verwacht de extratrein die den keizer van Dnitschland naar Berlijn moet voeren. Die trein beBtaat uit negen rgtuigen. Mocht het Woensdag onstuimig weder zyn dan zal de Hohenzollern, niettegenstaande hare lengte en de nauwte der haven, toch binnen komen en aan den ponton gemeerd worden. Het terrein zal, op 's keizers verzoek, zoo veel mogelijk afgezet worden en alleen zy zullen wordea toegelaten die uit den aard hunner betrekking niet gemist kunnen worden. Vermoedeiyk zal de keizer, vóór aan wal te stappen, nog de Kaiser Friedirich III inspeo- teeren. De bemanning van dat oorlogsschip bracht Zondag een bezoek aan de stad. De matrozen, die er flink uitzien en netjes gekleed waren, maakten een goeden indruk. Zy bezochten verschillende cafe's en o. a. het Vereenigingsgebouw, waar juist een muziekuit voering werd gegeveD, De Dnitsehers hadden de attentie het Nederlandsche Volkslied mede te zingen, waarop als contra beleefdheid het Duitschc Nationale lied werd ten gehoore gebracht waarmee door de aanwezigen werd ingestemd. Hr Me pantserdekschip Zeelanddat zich thans in de Noordzee bevindt, moet door een tweetal oorlogsschepen worden opgezocht om naar Vlissingente komen tegen W oensdag, wanneer de keizer van Dnitschland daar ver wacht wordt op zgn terugreis van Eo geland naar Berlgn. Op het terrein van de Vlissingsche voet- bal-vereeniging Eendracht maakt Macht had Zondag middag te twee nren een match plaats, de tweede competitiewedstryd van de Zeeuwsche voetbal vereeniging tusschen de genoemde club eu de vereenigiDg Zeelandia uit Goes. Dank zy het praebtige weder woonde een groot aantal toeschouwers, op eu naby het terrein, dezen auimeerenden wedstryd bg. Van beide zyden werd door de spelers hard gewerkt en de VlisBingscbe vereeniging gaf blgk dat hare leden zich goed geoefend had den, daar zy, vroeger door Zeelandia met zeven punten tegen nul geslagen, nu slechts een nederlaag leed van 4—1, terwgl de bal zeer dikwyis op het Goesche terrein was en de doelverdediger aan die zyde meermalen de handen vol had. De verstandhouding tusschen de beide clubs was uitstekend en na afloop van den wedstryd trok vriend en vyand gearmd en in lange ryen naar bet clublokaal van E. M. M., «aar men nog eenige oogenblikken gezellig byeenbleef- Ter viering van bet patroonsfeest werd door it harmoDie-gezelschap St. Caeciliaonder- afdee ing van den Ned. R. K. Vols bond, Zon dag middag te twaalf uren een wandeling gemaakt door de stad, waarby natuuriyk een talrijk publiek tegenwoordig was. Des avonds te zeven uren was voor de leden van deze afdeeling een feestavond georganiseerd in hun repetitielokaal. Aan het Oosterhoofd by het kustlicht er Vrouwepolder iB Vrijdag avond omst.-esks half acht gestrand de Vlaardinger visehBloep Vld. 33 Johanna I, schipper Pen ning, en behoorende aan den reeder Pot aldaar. Het schip kwam van de haringvangst e" w»9 geladen m9t ongeveer 350 ton haring. Zoodra de stranding Zaterdag te Veere be kend was, toog de Bergin-maatschappij er heen en Zondag kwamen de scbui'jeN dier maatschappy met een 200 ton haring dasr binnen. Die haring wordt te Veere opgeslagen. De 15 man, die zich aan boord der sloep bevonden,: zyn aan wal gekomen en heden (Maandag) ochtend naar hunne woonplaatsen teruggekeerd. De kans om het schip te redden zyu gering, want met hoog water zit het onder en by laag water is de achtersteven nog in 't zilte natdie achtersteven is zeer beschadigd. Heden ochtend zijn de schuitjes van de Bergingmaatschappij weder naar de plaats der strandiDg vertrokken. Vrydagavond 11. gaf de zsngvereeDigirg Oeftning kweekt Kunst te West kapelle hare jaarlgksche uitvoering. Het druk bezoek van begunstigers en anderen bewees zeker wel dat de vereeniging baar publiek weet te trekken en aangenaam bezig te houden. Dat de toe hoorders genoten by den zang en het komedie spel bewezen de byvalsbetuigingen. Tijdens den avond werd eene collecte ge houden voor den ambulancedienst voor Trans vaal en Oranje-Vrystaat. Het was reeds laat geworden toen de voor zitter, ca den dank der vereeniging aan de aandachtige toehoorders gebracht te hebben, de samenkomst Bloot. Van berichten omtrent meestoven en de werkzaamheden, die in enkele worden verricht om ze nog wat rentegevend te maken, wen- schen wy verschoond te biy'ven. Zy keeren jaarlijks terng en zyn alleen interessant voor en in het belang van degenen, die by deze inrichtingen betrokken zyn. Voor de scholen met den Bybel is ge collecteerd te Brouwershaven (G. K.) ƒ9.44 en te Oud-Vosmeer (G. K.) ƒ13.60. COLLECTE TRANSVAAL. Eene inzameling op Zondag in de Ned. Herv. kerk te Scherpenisse bracht f 33.50 op LETTEREN °EN KUNST. Zoo'n lastige jongen door Crace Steb- bing. C. A. J. vau Dishoeok Amsterdam- Dit is zeker een alleraardigst verhaalen jongens, die het lezen, zullen bepaald veel schik hebben over al de guitenstreken, die de negenjarige Jo Holmer uithaalt. Wie dus de jeugd een genoegen wil doen: geve haar dit boek, dat prettig geschreven en goed vertaald is door Cora en, van plaatjes voorzien, er keurig uitziet. Of men met zulk een cadeau aan zyu jon gen zich zeiven echter genoegen z»l verschaffen? ;~De lieve jeugd doet zoo gaarne iets na, vooral wanneer ondeugendheden als heldenda den zyn beschreven. Maar laat ons toch niet zoo egoistiBch zijn om onzen kinderen genot te onthouden alleen om die reden. Wij hebben van hen toch ook lusten, licht dat wy van hen eenige lasten dra gen 1 Eu hun genoegen geeft ons toch evenzeer vreugde. De Vertellingen uit de 1001 nacht biyven nog al tyd in trek. Dit big kt ook uit de verschillende manieren, waarop men altyd door voortgaat met ze, afzonderlijk ot in haar ge- iel, te brengen onder het bereik der jeugd. Zoo gaf dezelfde heer Van Dishoeok een, wat uiterlijk betreft, zeer fraai boek in 't licht, getiteld Uit het Wonderland, vertellingen uit de 1001 nacht, voor de jeugd bewerkt door H. J. Krebbers, met medewerking van J. Stam- perius; eu deed de bekende uitgever W. de Haan te Utrecht drie verhalen uit die duizend en een, en wel AU Baba en de veertig roovers, Sindbod de zeeman en Aladin en de Wonderlamp elk afzonderiyk, ia groot formaat en geïllus treerd, het licht zien. De laatste verhalen zyn opnieuw verteld door mejuffrouw Christine Doorman de heer Krebbers heeft, volgens den heer Stamperius, de vertellingen met talent geBchift, gerangschikt en gewyzigd. Wie aan deze getuigenis waarde hecht, geve dit boek aan zyne kinderen. Wy voor ons dwepen niet met die vertellingen in 't alge meen, maar nog minder met het wijzigen en omwerken daarvan. De vertellingen der 1001 nacht hebben voor ons alleen waarde om bet poëtisch waas dat daarover ligt, en hieraan ging naar ons gevoelen veel verloren door da manier van schryven vau den heer Krebbers. Behalve die vertellingen van Christine Door man ligt daar nog voor ons een collectie uit gaven van denzelfden heer De Haan, waar onder fraaie kinderboeken. In de eerste plaats noemen wy de allerliefste versjes van Joh® Wtlh® Tadema, getiteld Made liefjes. Dat is voor kinderen van een jaar of 8 een uitstekend St. Nicolaas geschenk. Dan hebben wij nog Uit de blauwe lucht en groene wei door Christine Doorman, bevattende vertellingen met lieve plaatjes. Met Sc. Nicolaas kan men als cadeau gevoe gelijk ook iets geven voor het a. Nieuwjaar. En daarvoor zorgde tevens, evenals ieder jaar, dezelfde Utrechtsche uitgever. Hy gaf weer in 't licht voor 1900 twee uiterlijk fraaie scheurkalenders Maleia eD Onze Tijdgenooten f benevens twee beelderige wandbalendersLente bladen en Bloemenjaar. Dan kregen wy dit jaar voor het eerst een schild om aan den wand te hangen, ten nutte der OntvangdagenDit ziet er netjes uit. Hef practisch nut ervan zal ons nog moeten biykeu bij het gebruik. Daarover wagen wy ons nog niet aan een oordeel. Het nieuwe stuk van Herman Heijermafls Jr., op te voeren door de Nederlandsche Töo- neelvereeniging is getiteld Het Zevende Gebod. Het is een tooneelapel in vier bedryven. Uit lokkend vinden wy het onderwerp niet. - In het jongste nommer van Eigen Haard wydt mr J. Kalff Jr. een in memoriam aan mevrouw Catharina Beeremans. Een portret en de afbeeldingen uit eenige rollen, door baar vervuld-, sieren den tekst. Het bestuur der afd. Rotterdam van bet Ned. Tooneelverboni zal pogingen aanwenden om de nagedachtenis van mevrouw Beeremans door het een of andere gedenkteeken in den schouwburg by het Rotterdamsche publiek levendig te houden. KERKNIEUWS. Zondagnamiddag predikte de beer J. ten Oever, pred. by de Ned. Herv. gemeente te Hoedekenskerke, afscheid naar aanlei ding van Philip. I vers 9 tot 12. De gemeente, iu groote getale opgekomen, zong den schei denden Jeeraar Ps. 121 vers 4 toe, waarna de predikant de gemeente nog liet zingen Gez. 99 vers 4. De heer J. ten Oever is vyf jaar in genoemde gemeente werkzaam geweest. Als consulent in de vacature treedt op de heer A. F. C. Pont, pred. te Nisse. In den ring- Borsele, is thans weer de helfc der gemeente vacant. Wekclijksche opgaaf betreffende de Ned. Herv. kerk. Beroepen naar: Heinenoord M. Jorgebreur, cand Knijpe J. A. Bruins te TerwispeiVli-j- land H. J. Meuter te Calantsoog; Zuid-Beiar- Und W. Hoekzeina te AchlumAalsum H. L. A. Feykes te Marken Zevenhoven en Castri- cum A. van Poelgeest, cand Bergen op Zoom G. A. Lolcama te BoscoopMuntendam (Gr.) J. N. Drost, cand.; Vierhuizen P. A. C. Dott- wes Jr. te Zuidwolde; Nijmegen J. M.J.Hoog te TerwoldeGoudswaard M. van Grieken, cand.; Bornewerd J. W. Hanaema te Angus-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1