MIDRELRURGSCHE COURANT.
1899,
Yrijdag
3 November»
JT. 260-
142s Jaargang
De*e courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en feestdag au,
Pïfia, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 1.-
Afzonderlijke nummers koaten 5 eent.
Thermometer
Middelburg 2 Nov. 8 u. vm. 51 gr. 12 u. 62 gr.
*v.4u. C4gr.F. Verw. mat.Z. W. w., bew.
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór dén uur
aau het bureau bezorgd z$n.
Adverte"ri8n20 eent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten ©a
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 eent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige
▼oorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis
aan bet bureau te bekomen.
Agenten!
Te AmsterdamA. de La Ma» Azk. en Max
R. Nunes: te Rotte, dam: Nijgh van Ditkab.
Eene onhillijke en onjuiste yer-
gelijking. Aanbesteding
gemeente-drukwerk.
Naar aanleiding vau het voorstel, door het
Gedeputeerde college vau Zeeland aau de
Provinciale Staten gedaan, betreffende het
leveren ea drukken van de verslagen der
gewone ea buitengewone vergaderingen van
die Staten, meenen wij gerechtigd te zijn
een enkele opmerking te maken, hoofdzake
lijk tot voorlichting van de leden dier Staten.
Wie van onpartijdig standpunt deze kwes
tie heeft gevolgd het is anders opmerke
lijk hoe ook zelfs in deze partijbelang zich
doet gelden zal zich met ons wel eenigs-
zins verbaasd hebben over dat voorstel.
Het komt ons dan ook vrij onlogisch en
onbillijk voor.
Sedert 1869 wordt door de Midd. Crt
een dergelyk verslag geleverd en kosteloos
haren geabonneerden gezonden.
Na afloop van eiken vijfjaarlykscben ter
mijn is het contract tusschen de provincie
en haar vernieuwdzelfs ook in 1889, toen
daarin voor 1890 en volgende jaren eene
voor haar zeer onvoordeelige wijziging werd
gebracht.
Nn met het einde van dit jaar weer zulk
een termijn verstrijkt, heeft onze Vennoot
schap zich op nienw bereid verklaard op
denzelfden voet voort te gaan, ondanks
verschillende bezwaren, voor baar aan de
tegenwoordige overeenkomst verbonden.
Gedeputeerde Staten deden in de zomerver
gadering dan ook het voorstel bet contract
weêr voor vijf jaren te vernieuwen.
Dit voorstel gaf aanleiding tot verschil
lende opmerkingen, enkele wenken en een
voorstel om de overeenkomst niet voor vijf
maar slechts voor twee jaar aan te gaan.
Over die bemerkingen bewaarden wij liefst
het stilzwijgen, maar een enkel woord van
protest meenen wij toch te moeten doen
hooren.
De heer Huvevs, die, op een toon van
gezag alsof bij daarvan op de hoogte was,
een oordeel uitsprak over de intieme zaken van
ons blad, sloeg daarbij de plank mis. Hij zeide
o. a.„Bovendien zijner aandeelhouders van
dat blad in ons midden en dat maakt de stem
ming onzuiver." Hier sprak dit Statenlid
een onwaarheid nit. Onder de leden der
Staten is slechts éen aandeelhouder, de heer
J. M. Kakebeeke, een man, wiens onpartij
digheid bij alle leden der Staten wel boven
verdenking is en die dan ook bij deze gele
genheid bleek. De heer Kakebeeke stemde
namelijk voor het voorstel-De Veer.
En dan, vooral ter wille van hen, die
het zeer moeilijk werk verrichtten om
het verslag op te maken, kunnen wij niet
nalaten te wijzen op het feit, dat zelfs by de
stenographiscbe verslagen in de Tweede
kamer hetzelfde verschijnsel zich voordoet
als bij ons en ook in de drukproeven daarvan
wijzigingen of aanvullingen worden gebracht'
Een sprekend voorbeeld daarvan is wel het
onlangs voorgekomen feit, dat in het slot
eener rede van den heer Van Kol een
zinsnede was geschrapt, waarop juist een
volgend spreker had geantwoord. De Han
delingen werden daardoor onbegrijpelijk.
Het ligt toch ook voor de hand, dat wijzi
gingen worden gebracht door hen, die daartoe
het recht hebben. Wanneer men het ge
sproken woord onder de oogen krijgt, is men
▼an zelf geneigd het te verbeteren, te ver
anderen of aan te vullen, omdat men
allicht iets anders, beter zou gezegd hebben
of liever niet gesproken.
Dit sluit niet uit dat, evenzeer als ieder
ander werk, dat van een verslaggever onvol
maakt is, omdat het onmogelijk vrij van
fouten zijn kan. Allerlei stoornissen,
gering ook, maken het soms hoogst bezwaarlijk
nauwkeurig op te teekenenen bij langdnrige
redevoeringen valt het nog moeilyker
spreker geregeld te volgen.
En nn ter zake.
Het voorstel om eene nieuwe overeenkomst
▼oor slechts twee jaren aan te gaan, werd
door de Staten met 26 tegen 13 stemmen
Aangenomen^ nadat vooraf met 25 tegen 15
stemmen was verworpen een voorstel
om „Gedeputeerde Staten uit te noodigen
eene openbare aanbesteding te doen".
Om voor ons overwegende redenen hebben
wy echter, gestand doende onze bereidver
klaring om weêr voor vijf jaren te contrac
teeren, geweigerd aan te nemen een over
eenkomst voor twee jaar.
Gedeputeerde Staten gaven daarna gele
genheid tot het doen van aanbiedingen voor
bet drukken en voor het leveren en
drnkken van zulk een verslag.
Dat zij dit deden, trots de verwerping van
het voorstel om hen nit te noodigen znlk
3 openbare aanbesteding nit te schrijven,
is wel ©enigszins vreemd, doch wij willen
dit daarlaten. Zij wenschten wellicht zich
op de hoogte te stellen van den uitslag van
znlk een poging, om in de a. najaarszitting
op alles voorbereid te zjjz.
Maar wel zijn wij verbaasd hierover dat
zij nu een bepaald voorstel doen in deze;
een voorstel lijnrecht in stryd met dat, door
in de zomerzitting gedaan, om de over
eenkomst met ons weer voor vijf jaren aan
te gaan.
Dit noemen wij onlogisch en te minder te
verdedigen, omdat juist bij de meerderheid
der Staten geen geneigdheid voor aanbe
steding bleek te bestaan.
Wij zouden het van hun zijde meer ver
klaarbaar hebben gevonden, wanneer zij een
voudig de resultaten van hunne oproeping
en onze missives bij de Staten hadden
overgelegd onder verklaring, dat zij zich
onthielden van het doen van een bepaald
voorstel en aan de Staten de beslissing
wilden laten.
Wij noemden ook het voorstel van Gede
puteerde staten onbillijk.
En wel om deze reden.
De door hen uitgeschreven aanbesteding
draagt een geheel ander karakter dan de
overeenkomst, die er tusschen de provincie
en ons blad bestaat, omdat in art. 3 daar
van ons uitdrukkelijk de verplichting wordt
opgelegd om een afdruk van het verslag
als bijlage te voegen bij elk exemplaar van
ons blad.
Wy moeten dus zorgen voor eene behoor
lijke verspreiding; waarvan echter in
de voorwaarden der aanbesteding met geen
woord wordt gerept.
En juist dat verspreiden was van het
begin af aan de hoofdzaak in deze. „Iii
1869 ontvingen de toenmalige uitgevers van
ons blad, Gebr. Abrahams, van den griffier
der Staten de zeer vereerenöe nitnoodiging,
om ook het officieel verslag van de zittingen
der Provinciale Staten te doen opmaken en
bij de courant te verspreiden. Zij verklaarden
zich bereid om bij wijze van proefneming,
zonder eenige vergoeding, die taak op zich
;e nemen
„Daar de proefneming aan de wederzyd-
•che verwachtingen mocht beantwoorden,
werd eene vaste verbintenis voor het vervolg
aangegaan.
Wy meenden aan dit feit even te moeten
herinneren; onder mededeeling tevens dat
juist op dat verspreiden Ged. Staten van
wege het bestuur onzer Vennootschap nog
3 uitdrukkelijk zijn gewezen, toen dit
kennis nam van de oproeping voor de aan
besteding.
Aan die oproeping kon de Midd. Crtstel
dat zy dit had willen doen, onmogelijk
gehoor geven; nn juist het verspreiden van
het verslag, waardoor dit in duizenden
handen komt; zonder tegenspraak te vreezen,
durven wij dit beweren geheel was ver
vallen.
Het drnkken en het leveren en
drukken van znlk een verslag ligt geheel
buiten het terrein eener courant als de onze
dit behoort tot de taak van een drukker,
wat onze vennootschap niet is.
Het is wel een opmerkelijk verschijnsel,
dat uit gansch Zeeland slechts éen drukker
inschreef; en tal van bekende firma's, die
op de hoogte kunnen zijn van de zorgen en
de moeite, aan zulk een verslag verbonden,
zicb onthielden van inschryving.
De Middelburgsche courant van haar ont
staan tot de oprichting der Vennootschap tot
voortzetting harer uitgifte 1758—1874 door
S, P. Abrahams.
En nu ligt het onbillijke van het voor
al van Ged. Staten onzes inziens juist
hierin, dat zij een vergelijking maken tusschen
twee geheel verschillende manieren van
behandelen van het verslag en de daarvoor
gevorderde prijzen; en ten slotte een voor
doen, zonder oüt een enkel woord over
het zeer belangrijke pontde versprei
ding te reppen; eene verspreiding, waarop
in de laatste Statenzitting nog zoo uit
drukkelijk is gewezen, waardoor het pnbliek
belang wordt bevorderd en die voor ons de
kosten aanzienlijk hooger doet zijn, omdat
de oplaag van het verslag veel, veel
aanzienlyker wordt dan de 150 exemplaren,
welke de drukker verplicht is te leveren.
De kwestie is dus door Ged. Staten niet
zuiver gesteld.
Over het tweede onderwerp van onze be
schouwing in ons volgend nommer.
Middelburg 2 November.
artsenybereidkunst, beide in verband met art.
436 van het wetboek van strafreoht (onbevoegde
uitoefening van een beroep, waartoe de wet
eene toelating vordert), heeft eene aanschrijving
dienaangaande gericht tot de Procureurs-gene-
raal by de gerechtshoven.
De minister deelt mede, dat in vele gevallen
overtredingen dezer bepaliDg onvervolgd zon
den gelaten worden, wat natnnriyk allengs
tengevolge heeft, dat ook het constateeren
achterwege big ft.
De uitoefening van de geneeskunde en de
artseny bereidknnde door daartoe onbevoegde
personen neemt zoodanig meer en meer toe
8chryft de minister tot groot nadeel dihwyis
voor de gezondheid van degenen, die zich aan
i practijken dier onbevoegden toevertrouwen.
Het geldt hier een groot volksbelang, en op
dien grond noodigt de minister de Procureurs
generaal dan ook dringend nit zooveel moge-
ïyk te willen bevorderen, dat overtredingen van
bovenstaande bepalingen in den vervolge
behooriyk geconstateerd en door de ambtenaren
van bet openbaar ministerie by de kantonge
rechten vervolgd zullen worden.
HET AMENDEMENT-KUYPER
is WoenBdag, zooals in een groot deel der op
laag van ons vorig nominer reeds is gemeld,
door de Tweede kamer verworpen met
62 tegen 32 stemmen.
Eene groote meerderheid dus
Dit zal wel een gevolg zyn van de perti
nente verklaring van den minister van water
staat dat de regeering het amendement, zooals
het daar lag, onaannemelijk achtte,maar
alsnog bereid was een amendement te overwe
gen, waarby, met behoud uitsluitend van een
ryks verzekeringsbank, een andere regeling
wordt voorgesteld betrekkelijk de wyze van
storting der premiën.
Dit zen moeten geschieden door een bepa
ling achter hoofdstak 7.
Dc Kuyper wildé echter een stemming der
Kamer uitlokken over het beginsel van par-
t'culier initiatief.
De kamer heeft daarop nu geantwoord en
een belangrijk besluit genomen.
Voor het amendement stemden de heeren
Da Vis3er, Van Kemp in, Van Alphen, Kuyper,
Dobbelman, Van Bylgnd (A.), Travaglino, V. d.
Kun, Mackay, Van Kerkwijk, Merkelbach,
Krap, V. d. Velde, Brumrnelkamp, Van Asch
WQck, (Wyk), V, d. Berch v. Heemstede,
Van Asch v. Wyk (Ede), Thooft, Vermeulen,
Suhimmelpenninck, V. d. Hen veil, Lucasse,
De Waal Male fijt, Loeff, Van Heemstra, Donner,
De Ras, Basterf, Seret, Jansen, Evers en
Pfnappel.
EEN AANNEMERS-ADRES.
Door den Nederlandschen Aannemersbond is
tot burg. en weth. der gemeente Rotterdam
een adres gericht, waarin verzocht wordt wy*
ziging te brengen in de tot nu toe geldende
voorschriften by aanbestedingen.
Te Rotterdam zijn toch nog steeds van
kracht de Algemeene Voorschriften enz. van
het Departement van Waterstaat, H. en N.,
vastgesteld 12 Sept. 1882.
De Bond wenscht deze in de gemeente
bestekken te vervangen door bilHjker bepa
lingen, als:
a. het beslechten van geschillen door arbitrage;
b. het beschouwen van werkstakingen,
klaarblykeiyk ten doel hebbende het ongemo
tiveerd opdrijven der loonen of het verstoren
der orde op de werken als force majeure;
een billijke regeling der aansprakelijkheid
voor schade, met dien verstande, dat de aan
nemer alleen aansprakelijk kan worden geateld
voor schade, door zyn toedoen of nalatigheid
ontstaan enz.
Mocht hiertegen bezwaar bestaan, dan dringt
de Bond er op aan, ten minste de A. V. van
waterstaat van 1882 te vervangen door die
van hetzelfde departement van 12 Dec. 1896
nader gewyzigd blijkens een nota van den
tegenwoordigen minister van einde April 1899.
Dit adres vindt zyn oorzaak in het antwoord
op een zelfde verzoek van de afd. Rotterdam
van den Bond, door B. en W. gegevendat er
geen termen bestaan om incidenteel af te
wyken van de tot dusver gevolgde regeling,
maar dat het belaDg van een spoedige beslis
sing ten aanzien van de gewenschte wyzigingen
niet uit het oog wordt verloren en het daar
heen zal worden geleid, dat deze zoodra
mogeiyk valle.
TOEPASSING GENEESKUNDIGE WET,
De minister van Justitie, wien door zyn
ambtgenoot van binnenlandsche zaken was
medegedeeld, dat in de geneeskundige raden
meermalen geklaagd wordt over gebrekkige
handhaving van de artikelen der geneeskundige
wet en der wet regelende de uitoefening der
BMOEIUNUJÜN MZ.
By kon. besluit:
is aan mr M. J. van Lennep, op zyn ver
zoek, eervol ontslag verleend nit zijne betrek
king van raadsheer in het gerechtshof te
Amsterdam, onder dankbetuiging;
is J. H. Götz, toonkunstenaar, te Nijmegen,
benoemd tot ridder in do orde van Oranje
Nassau
De minister van buitenlandsche zaken
brengt ter kennis van belanghebbenden dat,
blijkens eene namens de Britsehe regeering
ontvangen mededeeling, de genoemde regeering,
gevolge van de tnsscben Haar en de
Gouvernementen van de Znid-Afrikaansche
Republiek en van den Oracje-Vry staat uitge
broken vyandelykheden, zich genoodzaakt ziet
gebruik te maken van de by de artt. 7 en 8
der telegraafconventie van St. Petersburg toe
gekende bevoegdheid tot het beperken der
elegraphische verbindingen en tot het uitoefenen
van het recht van censuur op
komende van of gaande naar de geno.
Republieken over Britsehe kabels.
UIT STAD ER PROVINCIE.
By kon. besluit is benoemd tot raad in
h et bestunr van den polder Walcheren P.Ponwer.
- Door deu minister van binnenlandsche
zaken is, zooals nog in een deel der oplaag
van ons vorig nommer werd vermeid, benoer
met ingang van den dag waarop hg, na
Dacembet 1899, zijne betrekking aanvaardt,
tot hoofd der leerschool, verbonden aan de
rijks-kweekschool voor onderwijzeressen te
Apeldoorn J. Boogerd, thans ondervrijzer aan
leerschool, verbonden aan de rijks kweek
school voor onderwyzers te Middelburg,
en is hem met ingang van denzelfden dag eer
vol ontslag verleend als onderwyzer by laatst,
genoemde leerschool.
Het is wel onnoodig maar het over
tollige schaadt in deze niet om nog eens
eraan te herinneren dat morgen, Vrydag, hier
ter stede de collecte wordt gehouden „voor
de Boeren in Transvaal". By de herinnering
nog een opwekking te voegen tot het schenken
van milde giften, doen wy niet, omdat wy er
zeker van zyD, dat de sympathie met onze
dappere stamgenooten, die in Znid-Afrika voor
hnnne onafbankeiykheid sfryden en lijden, welke
sympathie zich op alle mogeiyke wyzen nit,
ook in dezen vorm schitterend biyken zal.
Wel willen wy omdat men ons er naar
vroeg nog mededeelen dat de opbrengst der
collecte bestemd is voor de Nederlandseh,
Zuid-AfriJcaansche Vereeniging, die daarvan een
deel zal bestemmen voor het Roode Kruis.
Woensdag avond was een troepje jongens,
blijkbaar onder deu invloed van oorlogsberich
ten, overwinningen en krygsgevangenen, bezig
met op de Bree alhier „Engeland en Trans
vaal" te spelen. Met puntige stokken werd
juist een woedende slag geleverd, toen de
dertienjarige G. R. daar voorbykwam en onge
wild in het hevigste van den stryd geraakte.
Hy werd hierby door een der stokken zoo
gelukkig in het gelaat getroffen, dat hy bloe
dende kwetsuren bekwam en een oog zwaar
werd verwond. De jongen weed naar het
Gasthuis vervoerd, waar het gekwetBte oog
werd uitgenomen.
Ofschoon de toestand In het eerst veel te
wenschen overliet, ia deze nu bevredigend.
Het andere oog is niet aangedaan.
Heden middag zon, wanneer da toesfand
van den patient dit toeliet, de politie een
onderzoek naar deze zaak instellen.
Heden is by het 2a bataljon 3a regiment
infanterie alhier het onderzoek naar de ge
oefendheid van de lichting 1899 aangevangen.
Heden en morgen wordt dit onderzoek by-
gewoond door den commandant van het regi
ment, den kolonel C. P. J. van Vlierden.
Gedurende de maand October werden
door het centraal-bnreau van de telefoon te
Middelburg tot stand gebracht 2967 aan
sluitingen.
Op 16 November a. a. wordt te V 1 i s-
singen een intercommunaal Rijkstelephoon-
bnreel voor het algemeen verkeer geopend.
De diensturen zyn bepaald als volgt: op
werkdagen van 7,30 voormiddags tot 9,30 na
middags; op Zon- en feestdagen van 12,30 tot
1,30 namiddags.
Omtrent de opening van znlk een kantoor
te Middelburg is nog niets bekend.
- Aan den conducteur-pakmeestar le kl.
T. VeVlinden te Vlissingen is door den
directeur-generaal der staatsspoorwegen eene
eervolle vermelding toegekend wegens betoonde
eeriykheid.
Woensdag is in 't naanw van Bath
omhoog gestoomd het Duitsohe stoomschip
Emmagez. Oldenburg van Kiel, komende van
Antwerpen en bestemd naar Hamborg. Het
ledige schip kwam des namiddags een unr
zonder assistentie vlot en stoomde door naar zee.
Tot gemeente-veldwachter te Schore
is benoemd Ms Hemmekam, onbez. gem. veldw.
aldaar, met wien op de voordracht stonden
H. Verhoek, politie-agent te Zierikzee, en Lt.
van Koeverioge, werkman te Waarde. De
tegenwoordige titularis Wm Hemmekam ont
vangt een pensioen van f 250. (Q. Crt.)
Tot lid van den raad te Wissekarke
(N. B.) is Woensdag by herstemmiug gekozen
de heer J. W. vau Nieuwenhuizen met 94
stemmen. De heer J. L. Marcusse verkreeg
er 79.
Er waren 179 stemmen uitgebracht, waarvan
van onwaarde.
By de eerste stemming namen 171 van de
386 kiezers deel. Toen kregen de beide ge
noemde vrijzinnige candidaten respectievelyk
71 en 60 stemmen en werden op den anti-
revolntionnairen candidaat 37 stemmen uit
gebracht.
COLLECTE TRANSVAAL.
Deze bracht op teWemeldinge f 123, Rd«
lacd-Bath f 179, Hoedekenskerke 46 25,
lerseka 249.74, Kvuiningen 266 36°, Sohore
31.60, NÏS88 f 38.30, Waarde f 46 80.
Te Zierikzee was de opbrengst f 976.98',
Onwerkerk f 61.75, Ellemeet ƒ29 616, Duiven*
dyke f 37.87, Brouwershaven 86 10 en Kerk-
werve 40.17'.
KERKNIEUWS.
NED. PROTESTANTENBOND.
Op de Woensdag te Assen door diea Bond
gehouden algemeene vergadering bleek nit het
verslag van den secretaris dat het ledental met
100 is vooruitgegaan. Voor zoover de nalatig
heid van afdeelingssecretarissen, om opgaven
in te zenden, bet berekenen laat, bedraagt bet
aaantal leden op 't oogenbiik in 't geheel 19100.
Uit htt verlag der commissie voor de liede
renbundels biykt, dat reeds 100.000 exemplaren
van de verschillende nitgaven zyn verspreid.
0. a. by de Broedergemeente in Paramaribo
is deze bundel in gebrnik. Een neger, lid dier
gemeente, bestelde op eigen kosten 500 exem
plaren ter verspreiding.
De commissie voor de postcolportage deelt
nog mee, dat in dit jaar 3875 boeken in 1255
pakjes verzonden zyn aan 492 nieuwe lezers.
Mej. Sibmacher Zijnen bedankte als corres
pondente voor bibliotheken en in baar plaats
is door het hoofdbestuur benoemd mej. Van
de Kamer.
Nieuw Leven telt 8802 abonné's.
Op voorstel van de afdeeling Bussnm nam
de vergadering by acclamatie de volgende
motie aan„De Ned. Protestantenbond, den
oorlog tusschen onze broeders in de Transvaal
ea de Vrystaat en het machtige Engeland be
treurende en verfoeiende, geen oogenbiik
twijfelende aan welke zyde het recht is, vol
medeiyden over het lot vsn onze uappere
stamverwanten en hunne weduwen en wee
zen, verzoekt Zondag 12 November e. k.
als den Transvaaldag te beschouwen
verzoekt verder dat er op dien dag in alle
sfdeelingen, zoo er geen dienst is, dan een
samenkomst worde gehouden, de Transvaal het
onderwerp der preeken moge zyn en een eoL
lecte zal gehouden worden, vooraf aangekon
digd, die gezameiyk de gift van den Protestant
tenboni aan de Nederl. Zuid-Afrikaansche Ver'
eeniging zyn zal."
De volgende jaarvergadering zal te Haarlem
worden gebonden.
