MIDDELBIRGSCHE COURANT. 142' Jaargang Vrijdag 13 October. Verschillends Berichten. Het Tooneel N°. 242- 1899i Deie courant verschijnt dagelijks, met uitzondering tan Zon- en Prgs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 1— Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. ermometer Middelburg 12 Öct. 8 u. vm. 52 gr. 12 u. 56 gr. av. 4 u. 57 gr. P. Verw. zw. t. mat. Z. W. w., bew. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. AdvertenliSn: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.6Celke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zgn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten^ Te Vlissingen: C. N. J. de Vet Mestdagh te GoesA. C. Boluyt, firma Wed. de Jonge. Middelburg 12 October. UIT STAD EN PROVINCIE. Wij vestigen de aandacht onzer lezers op twee in dit nommer voorkomende aunonces. De eerste betreft een beroep op de ingeze tenen van Middelburg ten beboeve van het Roode Kruis voor den aankoop van artikelen ter opzending naar Zuid-Afrika. De tweede vermeldt eene nieuwe uitgave van De pastorie te Mastland van C. E. van Koetsveld. Dit is een ongemeen mooi pracht werk, waarvan de uitgave bezorgd wordt door de firma Gebs E. en M. Cohen te Arnhtm en te Nijmegen. Ter burgerlijke terechtzitting van het ge rechtshof te 's Gravenhage werd Woensdag mr J. H. van Bel, nieuw benoemd rechter in de arrondissements-rechtbank te Middelburg, als zoodanig beëedigd. Zooals nog in een deel der oplaag van ons vorig nommer gemeld werd, is Woensdag Hr Ms Nautilus, commandant de kapt.-lnit ter zee W. Allirol, te halt twee te Vlissingen aangekomen tot het verifieeren der kompassen. Blijkens bij den Raad van State, afd, voor de geschillen van bestnnr, ingekomen kon. besluit is niet ontvankelijk verklaard het bestuur van den Westkerke-pol&or tegen het besluit van Ged. Staten van Zeeland, waarbij gegrond is verklaard het beroep van C. Rentmeester te Wolfaartsdijk tegen het beslnit van genoemd polderbeetuur in zake verbetering van eene henl. Tot ontvanger griffier van den Reigersberg scftenpolder is benoemd de heer W. Kakebeeke met 10 st. tegen 4 op den heer J. Q. C. Ws- beketwee stembevoegde ingelanden wareD afwezig; in dezelfde betrekking bij den West KraaiertpoWer dezelfde heer Kakebeeke en bij den Oud-Kraaiert<po\der de heer J. O ale Hz., beiden te Goes. Crt.) Te Koewacht (dorp) is Zondagavond door eenige naar huis keerende jongelui bij een herbergier de omheining van het erf ver nield en gedeeltelik meegenomen. Vervolgens hebben zg daarmee in een woning twee ramen en van een n&bijstaande schuur 30 pannen stuk geslagen. De politie ïb den daders op het spoor. Te St. P h i 1 i p s 1 a n d is tot lid van den gemeenteraad gekozen de heer H. Geelhoed met 78 stemmen. De heer Th. A. Bondeling verkreeg er 61. Woensdagmiddag liep te Breskens een aakschip, geladen met kolen, beneden de haven op een der bermen, tengevolge waar van het een lek bekwam. Met behulp van enkele visschers werd het lek gestopt, een gedeelte der lading over geladen en het vaartuig aldaar binnengebracht. In da Woensdagnamiddag te Aarden burg gehouden raadszitting werd de heer W. J. S. J. de Glopper beëedigd. De voorzitter deelde o. m. mede dat met de stichting der gasfabriek weldra een begin zal gemaakt worden. De begroot ing der gemeente, dienst 1900, bedragende in ontvang en uitgaaf f 15.258.88, met een post voor onvoorziene uitgaven ad f 629.28, werd vastgesteld zooals zij door B. en W. was ontworpen. Een voorBtel van dat college naar aan leiding van een ingekomen adres om de jaarwedden der onderwijzers te verhoogen ieder met f 50 en die der onderwijzeres met f 25 werd aangenomen voor zooveel de onderwijzers betreft, maar verworpen met 5 tegeD 2 stemmen, wat aangaat de verhooging van jaarwedde der onderwijzeres. De aanbesteding van het or.derhoud van het. Ruiterskwartier werd, op voorstel van B. en W., niet gegund. Een nieuwe inschrijving zal wor den geopend. Nog werd besloten tot aankoop van een strook grond van den polder Bewesten Eede Bezuiden tegen den prijs van f 25 den hoop, terwijl overeengekomen werd de herziening van enkele belastingverordeniogen te doen plaats hebben in een weldra te houden avond zitting. KERKNIEUWS. Ter vervulling der vacature als predikant bij de Ned. Herv. gemeente te Middelburg, ontstaan door het vertrek van den heer H. J. L. Poort, is het volgende alphabetisch ge stelde viertal opgemaaktde heeren J. Draaisma te Steen wijk, dr P. J. Kromsigt te Wierden, P. J. van Melle te Nijkerk en dr J. R. Slotemaker de Bruine te Bailen. De heer W. A. graaf van Lijnden heeft de benoeming tot lid van het college van toezicht op de kerkelijke fondsen in Zeeland aangenomen. Te G o e s is opgericht de vereeDiging Het Zuid Bevelandsche Kerkarchieften doel hebbende belangrijke kerkelijke documenten die soms in dorpegemeenten, vooral tijdens vacature, dreigen verloren te gaan, bijeen te verzamelen. Voorzitter is de heer W. Lamers, secretaris de heer L. van Bruggen, conservator de heer J de Kruyter. - Aan boord van het hospitaal kerk-schip, Zaterdag vau IJmuiden vertrokken, bevindt zich thans als predikant de heer C. R. van Lelyveld, pred. bij de Ned. herv. gem. te Goes. Den 21sten October zal het schip in de haven van Grimsby zijn en half November te Umni- den terugkeeren. Naar nit Utrecht gemeld wordt is, op last van hooger hand, na ingekomen klach ten, door de justitie aan de politie aldaar be vel gegeven tot nader onderzoek van de ge vallen van ernstige mishandeling, waarvan een paar „groenen" onlangs de slachtoffers zijn ge- st en van welke de daders door den senaat reeds met schorsing en ernstige berisping zijn gestraft. Reeds zijn de betrokken personen voor een deel door een commissaris van politie verhoord. In eene te Nijmegen gehouden vergade ring werd door de Vereeniging van Burge meesters en Secretarissen de volgende motie aangenomen „De vereeniging van burgemeesters secretarissen in bet voormalig arrondissement Nijmegen, vergaderd te Nijmegen op den October 1899, geeft hare afkeuring te over de wijze, waarop een barer leden als secretaris der gemeente Ewijk is ontslagen." Bij de Mig. tot expl. van SS. bestaat het voornemen op de stations Dordrecht en Tilburg het middenperron van een overkapping te voorzien. leediging van den burgemeester van dat dorp, veroordeeld tot 6 dagen gevangenisstraf. Wegens huisvredebreuk is diezelfde wet houder veroordeeld tot f10 boete sub. 10 dagen hechtenis. Toen in den nacht van Dinsdag op Woensdag een vleeschhouwer uit Venlo van de Bleriksche kermis huiswaarts keerde, werd hij onderweg door een onbekend persoon aangevallen en zoodanig mishandeld, dat hij bewusteloos neerviel; toen bij bijkwam, bleek hem dat zijn gouden horlogeketting met horloge en portemonnaie gerold waren. De vermoede lijke dader, een Duitscher, is door de mare chaussee te Arcen gearresteerd en naar de strafgevangenis overgebracht. Het gestolene werd nog in zijn bezit bevonden. Het te Scheveningen gevonden lijkje. Onder gunstige teekenen is Woensdagavond in den schouwburg te Middelburg het tooneel- seizoeu geopendmen kreeg te aanschouwen een goed stuk en ving en natuurlijk spel. Het gevolg was dat, naar wg meenen, het talrijke publiek alleen de darde rang was minder bezet dan gewoonlijk voldaan huis waarts keerde velen terecht in hun schik dat de voorstelling tijdig was afgeloopen. De pauzen tusschen de drie eerste bedrijven duur den zeer kort; een natuurlijk gevolg van het feit, dat het tooneel niet behoefde veranderd te worden en het toilet der dames en heeren kon blijven zooals het was. Philippi maakt als tooDeelscbrgver een zeer gnnstige uitzondering op zijn Daitsche collega's, wier klachten tegenwoordig in trek zijn. Hij geeft iets degelijks te hooren en te ziet; en hg deed ook met zijn Das Erbe een gelukkigen greep. De inhoud van z|jn stuk komt hierop neer: Op een zeer uitgestrekte ondernemiBg, waarop duizenden werklieden arbeideD, tal van ovens, stoommachines, stoomhamers worden aange troffen het juiste cgter weten wij niet meer - heeft een jong patroon de plaats van zijn vader ingenomen. Naast hem staat procuratiehouder, zekere Heinrich Sartorius, een geweldig man, vol energie en werkkracht. Hg is de ziel der onderneming; en zijn gezag is natuurlijk groot, vooral omdat bg met den vorigen patroon als 'tware een was en deze wel wist, dat aan Heinrich de groote uitbreiding en vlucht der fabriek was te danken. Het spreekt van zelf dat de jonge eigenaar der zaak zich niet zoo gemakkelijk kan ver eenigen met de plaats, welke Heinrich inneemt. Zooals het steeds gaat in de wereld, wil hg zelf meer op den voorgrond treden. En dat daaruit eene botsing moet voortkomen, ligt f oor de hand. Door de politie te 's Gravenhage is bij een spekslager in beslag genomen een par tijtje misdrnk, afkomstig uit het gebouw der Landsdrukkerij, waaromtrent wordt onder zocht of dat door eene strafbare handeling is verkregen. Uit Amsterdam wordt omtrent de nieuwe millioenenjuffrouw nog medegedeeld, dat bij haar arrestatie geen cent op haar gevonden werd. De erfenis van drie en een half millioen heette uit Montevideo te moeten komen. De juffrouw is niet in het Bible Hotel gearresteerd, maar in het Tehuis voor vrouwen aan de Prinsengracht. Door de rijksveldwacht te Edam is proces-verbaal opgemaakt tegen een raadslid te Marker, wegens beleediging en verzet, toen deze beambte in de tapperij van zijn ouders gewichten aantroffen, die z. i. niet voldoende geijkt waren. Te Nijmegen is in den nacht van Dinsdag op Woensdag ingebroken in twee beneden huizen io de Slichtenhorststraat, resp. bewoond door een overste en door een dame. Bij eerst genoemde zouden ontvreemd zija eene aanzien lijke geldsom en effecten, bij laatstgenoemde enkele gouden en zilveren voorwerpen. Een wethouder voor 't gerecht. De ■.-rechtbank te Arnhem heeft een wethouder van Gendt, die terecht stond ter zake van be- Het stuk speelt in dagen dat twee belang- yke feiten plaatB hebbeneen feest ter eere van de onthulling van een standbeeld voor den stichter der fabriek, den vader van den tegenwoordigen patroon en een ontdekking van een schandelijk bedrog, gepleegd met het model van een geweer, waarvan door de regeering van het land eene groote bestelling was gedaan, die zij echter laat afzeggen, omdat zij nit Engeland een veel goedkooper aanbie ding ontving van precies hetzelfde model. Het vuurwapen is daar dus nagemaakt. Wie het bedrog met de teekeningen enz. pleegde, is een raadsel. De patroon wil een kras voorbeeld stellenaan de ingenieurs in de afdee- ling, waar het bedrog moet gepleegd zijn, draagt het onderzoek op; mocht binnen een be paalden tijd de dader niet gevonden zijn, dan zijn alle ingenieurs en werklieden ontslagen. Heinrichdie eerst reeds moeite heeft gehad met zyn jongen patroon om ter eere van het feest een pensioenfonds voor weduwen en weezen van arbeiders tot stand te brengen, acht den gestelden eisch inzake het bedrog onbillijk; maar hg vraagt en verkrggt verlof om zelf het onderzoek te mogen leiden. Met kracht en doortastendheid vat hg die taak aan, doch na den ganschen nacht onaf gebroken te hebben gewerkt, is hg nog geen stap genaderd tot zgn doel. Zgne scherpzinnige vrouw, die hem steeds terzg staat met hare liefde, haar steun raad, brengt hem echter op het Bpoor. Zij wgst als vermoedelgken dader aan een zekeren Van der Matthiesen een Hollander, die gaarne de plaats van Heinrich zou willen ii nemen en wiens mooie dochter op den jongen patroon zooveel indruk heeft gemaakt dat deze zelfs het plan vormde met haar te trouwen. Eu als nu Heinrich tegenover dien verdachte krachtig wil optreden, en dit zelfs reeds doet, verzet de patroon zich daartegen, trekt party voor Van der Matthiesenen de botsing is er. Dan krjjgt het publiek in bet tweede bedrijf Wg hebben met een enkel woord, onder de Laatste berichtenin ons vorig nommer melding gemaakt van het vinden van het lgkje van het sedert maanden te 's-Gravenhage vermiste knaapje Van Wezel. Nader vernemen wg, dat door een strooper, die zgn ongeoorloofd bedrijf in de duinen te Scheveningen uitoefende, het lgkje werd ge vonden nabij den watertoren. Naar kongnen gravende, stiet hg met een stok op een hard voorwerp en ontblootte een kinderschoen. Iets verder uitgravende ontdekte hg tot zijn ontzetting het in verregaanden staat van ont binding verkeereud lyk van een kind. Hg zond onmiddeligk twee knapen, die er bg waren, naar het politie-posthuis te Sche veningen, van waar de politie zich met een raderbaar naar de aangewezen plek begaf en daarmede het igk naar het posthuis overge bracht. Daar vestigde zich reeds dadeigk 't vermoe- >n op de mogeigkheid, dat 't lgkje was in den kleinen Van Wezel, omdat er omtrent de vermissing van andere kinderen geen aan gifte bestond. De ouders herkenden hun kind aan kleederen, het brenkbandje, dat de knaap droeg, en de aanwezigheid in een broekzak van tramkaartjes, door den vader aan zgn zoontje eegegeven, toen het hem op 25 April zijn en had gebracht. Toen de moeder haar kindia dien afschuwe lijken toestand herkende, wetd zg zoo geschokt, dat men haar van de pl k moest wegrukken per rgtuig huiswaarts vervoeren. Ook de vader was diep bewogen. Het suff.-.lyk oversehot verkeerde in zulk een verregaanden staat van ontbinding, dat men geen teekenen van geweld heeft kunnen ont dekken. Toch zal het naar Leiden worden vervoerd ter nadere schouwiog. Op de plek bg den watertoren, waar het igk gevonden werd, zijn kongnenholen, en 't keurigen dialoog te hooren tusschen die beide mannenden patroon en zgn procuratie houder. Geleidelijk komt de storm opzettennu eens verwacht men dat hg zal afdrgven, maar een oogenblik later steekt hg weer op. Wg weten niet wat meer te bewonderen de logische redeneering dier twee mannen tot verdediging van beider standpuntof de juist heid der teekening van hunne karakters. Het Blot is, dat de jonge patroon verklaart zelf het gezag in handen te nemen en hg Heinrich zgn afscheid geeft. Men behoeft niet bg zonder scherpzinnig te zgn om te begrijpen, op welke toestanden Philippi heeft gezinspeeld. Hij deed dit heel voorzichtig natuurlijk; en hg zou zeker aller minst wenschen dat de door hem voorge stelde personen als' duidelgke photograpbieën werden beschouwd. Dit zou zeker tennadeele uitvallen van hem, aan wien men denkt het aanschouwen van den jongen patroon, die eigenlgk een zeer zwak geterkend persoon is. De bedoeling van den schrgver wordt nog duidelyker in het derde bedrgf, als de Bchrgver de volksstem laat hooren en de houding van Heinrich tegenover de arbeiders schetst. In het derde bedrgf neemt de gewezen pro curatie-houder, die in eene opwelling van ontevredenheid oi zwakheid bezweken is voor aanbiedingen, hem door anderen gedaan, afscheid van de werklieden die, van het ge beurde eenigszins op de hoogte, hem van hunne gehechtheid bigk willen geven. Hg spreekt hnn toe, herinnert met enkele woorden aan zgne genegenheid jegens hen, aan de zorg die hg steeds voor hunne belangen heeft gehad, en geeft kennis van zijn aanstaand vertrek, iaat niet na terloops te wyzen op het verle- dene, hoe de fabriek veel aan hem te danken heeft, doch wekt de werklieden op trouw te zgn aan hun joDgen patroon. Daarvoor scbynen zg echter nog niet veel ooren te hebben j Heinrich jnichen toe; hem is dus mogelijk, dat de jongen in een groot konynenhol geraakt en onder het zand bedol ven is. Het lgkje werd niet diep in het zaad gevonden, maar dit zegt niets, want met 't oog op de voortdurende verstuivingen, is 't niet te constateeren, of de zandbedekking op 't lgkje steeds dezelfde ia geweest. Alle kleedingstnkken, die de jongen droeg, waren dichtgesloten en sporen van bloed zijn op zgn goed niet ontdekt. Maar het blgfc de vraaghoe is 't kereltje daar gekomen Is hg verdwaald, of is hg daar gebracht, levend of dood Dit zal het gerechtelgk onderzoek wellicht ophelderen. Aan het te Potsdam gegeven afscheids diner zat, naar de corresdondent van de N. R. Cf. mededeelt, als bevoorrecht buurman aan de rechterzgde van onze koningin de 23-jarige prins Joachim Albrecht van Pruisen, de tweede zoon van den prins-regent Albrecht, een ryzige luitenant van de garde-dragonders, die om zgn aangenaam karakter en vriendeigke manieren allerwegen bemind is. Men was erg benieuwd geweest naar de plaatsing van de gasten aan het gala-diner, daar verschillende jonge prin sen van vorstelgken bloede genoodigd waren en bovendien tot het laatste oogenblik diep geheim werd gebonden, wie van hen met toe stemming van den Keizer, als gastheer en familie-hoofd van de Hohenzollerns, uit was gekozen, om aan de rechterhand van de lief tallige Koningin te zitten. De buiteolandsche bladen, dit feit vermel dende, trekken daaruit eene voor de hand liggende conclusie- Prins Joachim Albert is de zoon van een prinses van Saksen-Altenburg en van prins Albert, sedert 1885 regent van het hertogdom Brunswyk. Prins Joachim is geboren ta Hannover den 27 September 1876 en zooals boven gezegd dragonder-luitenant. Grootvader van den prins* was prins.Albert van Pruisen, die in 1830 huwde met prinses Marianne der Nederlanden. Prins Joachim voert den titel van koninklgke hoogheid en is een neef van keizer Wilhelm. Koningin Emma is Woensdagavond te Arolsen aangekomen, met het plan eenige dagen aan het hof aldaar te vertoeven. Din°dag had de officinale aanstelling plat's vau Prins Aibert van België als majoor bg de grenadiers. Het geheele regiment in groot uniform woonde de plechtigheid van de aan stelling en vaandel-erkenning by. Ondanks de vele onware praatjes over een tweede huweiyk van de aartshertogin- weduwe Stephanie, vinden buitenlandsche bla den aanleiding om wel geloof te hechten aan de mededeeling, dat deze Belgische"pricses zal huwen met graaf Lonyai, een Hongaarsch edel man, die 14 jaar jonger is dan de prinses. zullen zg hunne genegenheid en liefde toonen. als deze ten slotte, na eene herinnering aan den overleden patroon, hen aanmoedigt ter eer van diens jeugdigen opvolger, een hoch te doen hooren, valt dit alles behalve in goede aarde. Er wordt gefluit en geBis gehoord; Heinrich zelf wordt nogmaals warm toegejuicht eu bg den patroon werpt men de ruiten iD. De bedoeling van den schrgver komt das in dat derde bedrgf nog dnidelgker uit. Maar hg geeft een andere oplossing dan de geschiedenis ons heeft te aanschouwen geger Hij schetst ons verzoening en herstel der positie van den procuratiehouder. De ontknooping van het stuk is eenvoudig. De schuld van den man, die verdacht werd, komt aan het licht; en de patroon doet Hein rich het voorstel zgn compagnon^ te worden, natuurlgk tot vreugde van diens vrouw en de woordvoerders der werklieden. Het laatste bedrgf is kort, maar geeft alleraardigst tooneeltje te aanschouwen tus schen Heinrich en het sujet, waarvan Van der Matthiesen zich bediende bg zgn bedrog en zijne aanvallen in de pers op den man, wiens plaats als procuratiehouder bij had willen in Dit werd uitstekend gespeeld. De heer Ternooy Apèl, die slechts kort en alleen in dat laatste bedrgf optrad, leverde een waar knnststnkje van een aangeschoten mauvais sujet. Zonder overdryving, echt natunriyk heelde hg Lorinser niten het publiek gaf hem een ba-teljk, waardeerend applaus na. De geheele uitvoering was trouwens wg zeiden het reeds goed. Enkele tooneelen moeten nog winnen aan warmte en kracht zoo o. a. dat aan het Blot van het derde be drgf. Op grooter tooneelen, met veel meer volk achter de Bchermen, zal dit natuurlgk oneindig meer effect maken. Als men van duizenden werklieden hoort spreken, wordt bg zoo'n geringe krachtsontwikkeling als Woensdagavond de illusie wel wat te veel ver» stoord. Maar er kon ook op kleine tooneelen wel wat meer levendigheid heerschen. De heer Henri de Vries, die de dankbare rol van Heinrich Sartorius vervulde, speelde uitmuntenden dat spel zal nog winnen zoodrd hg ook zgn rol goed kent. Het souffleurahokje, dat wg thans ontwend zgn, bewees reeds dat men nog niet geheel op dreef waB met de vertooning van Het vaderlijk erfdeel. De heer De Vries was, juist door het gemis san ver trouwen, als gevolg van het niet goed-kennen van zgn rol, nu en dan onzeker en onduideigk. Maar dat hg een goede aanwinst is voor het gezelschap, wat wg trouwens reeds wisten, bleek Woensdagavond, en het publiek toonde zich jegens hem dan ook zeer dankbaar. De heer Schwab speelde goed, evenals zyns echtgenoote. De hoogheid van den patroon en de innemendheid van Henriette kwamen goed nit. De andere rollen geven geen aanleiding voor byzondere besprekingen. Zg laten zich als vanzelf spelen. Mej. Hooft en den heer C. Adama van Scheltema hebben wg meer gezien dan gehoord. De eerste bleek ons een lieve versohyning. Haar en mej. Rika Haspels hopen wg spoedig in een belangryker rol te aanschonwen. De tweede voorstelling van dit gezelschap is een week later gesteld dan oorsproukelyk het plan was. Zg zal hu Woensdag 15 Nov. plaats hebben. Ten slotte de mededeeling dat, evenals in het vorig seizoen, ook het verdienstelijk ge zelschap van den Tivoli schouwburg te Rotter dam plan heeft te Middelbnrg vier abonnement!?* voorstellingen te ge vod. In Vlissingen zal het zesmaal optreden. De Vereenig de Rotter damsche tooneelisten herdachten Dinsdagavond het vyf-en-twintig- jarig bestaan van hun gezelschap. Zij speelden dezelfde stukken die vóór een kwart eeuw werden gegeven.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1