MIDDELBURGSCHE COURANT. IT. 228- 1899* Woensdag 27 September. De Kikvorsch. 142' Jaargang. Doie courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon» en Feestdagen» Pr^s, per kwartaal, roowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franse p.p., 2.— Afzonderlijke nummers koeten 5 cent. Thermometer Middelburg 26 Sept. 8 o. vm. 57 gr. 12 u. 64 gr. av. 4 u. 61 gr. F. Verw. m. t. kr. W. w., bew., buiig. Adverteutiën voor het eerstvolgend nummer moeten dos middags vóór éón uur aan het bureau bezorgd zijn. Adverteutiën: 20 cent per regel. Geboorte» dood- en alle andore familieberichten sa Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regal meer 20 cent. Keolames 40 cent per rege) Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis urn het burean te bekomen. Agenten. Te AmsterdamA. de La Mae Azn. te Rotteri dam: Nijgh van Ditmab. De gezondheidswet. i. Onder dezen titel is door de regeering een hoogst belangrijk ontwerp van wet bij de Tweede kamer ingediend, merkwaardig ook uit het oogpunt der historie, omdat zij in een der hoofddeelen vooxstelt terug te keeren tot 8en vroegere organisatie, waarbij de zorg voor de openbare gezondheid in hoofdzaak was toevertrouwd aan de plaat selijke besturen. Na jarenlange voorbereiding (het eerste wetsontwerp dagteekent van het jaar 1842) en na hevigen strijd werd eindelijk in het jaar 1865 een wet aangenomen, waarbij geregeld werd een geneeskundig Staatstoe zicht, welke regeling, zooals de regeeriDg in de memorie van toelichting bij het nieuwe ontwerp volmondig erkent, niet aan de ver wachting heeft beantwoord. Al wenscht ook in 't vervolg een centraal toezicht te behouden voor het onderzoeken en behar tigen van lokale belangen, toch meent zij dat plaatselijke gezondheidscommissiën weder dienen te worden in 't leven geroepen, zij *t ook meer dan vroeger verspreid over alle gemeenten van ons land en gesteund door het centraal gezag. Kort uiteengezet, is de toestand bij het invoeren der wet van 1865 geworden als volgtGeheel Nederland werd verdeeld in zeven inspecties; aan het hoofd van elk dezer werd een inspecteur geplaatst, een viertal van deze nog ter zijde gestaan door een adjunct-inspecteur. In ieder der inspec ties werd tevens een geneeskundige raad benoemd, bestaande bijna uitsluitend uit geneeskundigen en apothekers, zooveel moge lijk gekozen uit verschillende streken der provincie. Aan de inspecteurs waren ver schillende werkzaamheden opgedragen, zeer veel van administratieven aard, en betrek king hebbende op de statistiek van overlijden, voorkomen van besmettelijke ziekten enz. bovendien hadden zij tot taak de gemeentebe sturen voor te lichten ten opzichte van hetgeen op de volksgezondheid betrekking heeft. De geneeskundige raden werden tweemalen ieder jaar bijeengeroepeneen juist om schreven taak was hun echter niet opgedra gen en bepaalde werkzaamheden werden niet van hen verlangdhet is dan ook alleszins juist wat de bovenbedoelde memorie van toelichting ten bunnen opzichte thans te kennen geeft: „het is mogelijk dat van de hulp dier raden op meer doeltreffende wijze gebruik had kunnen worden gemaakt, te loochenen is het echter niet, dat reeds van den beginne af deze geneeskundige raden én door de organisatie èn door de opvatting hunner taak slechts eene vrij lijdelijke rol hebben vervuld. Hunne halfjaarlijksche ver gaderingen gaven aanleiding tot besprekin gen en bespiegelingen, dikwijls niet van be. lang ontbloot, maar krachtig arbeidende en invloedrijke organen van het geneeskundig staatstoezicht zijn zij nooit geworden." Nu deze colleges ten doode schijnen te zijn opgeschreven, is het zonder nut te wij zen op fouten in de samenstelling, waarmee deze terecht afgekeurde onvruchtbaarheid en werkeloosheid allicht verband houden waar echter in een noot van de memorie van toelichting aan de vroegere plaatselijke commissiën als een fout schijnt te worden aangerekend dat baar leden werden benoemd voor het leven, mag niet uit het oog verlo ren, dat ook bij de geneeskundige raden, de leden en plaatsvervangende leden als in gedurig ehassez croissezrondliepen, zonder dat ooit rekening werd gehouden met bijzonderen ijver, met blijvende geschiktheid en werk zaamheden of met de wenschelijkheid jon gere krachten aan den raad te verbinden. Trouwens bij de beoordeeling dor wets ontwerpen tot reorganisatie van het ge neeskundig staatstoezicht, enkele jaren ge leden door opvolgende ministers voorgesteld, hebben deze raden bijna eenstemmig tot eigen opheffing geadviseerd. Met deze raden worden bij het nieuwe ontwerp ook de tegenwoordige zeven neeskundige inspecteurs afgeschaft; de vier adjanct-inapectears, die hun vroeger ter zijde stonden, waren bö vacatures in de laatste jaren reeds niet weder aangevuld. Ja de plaats van dit alles wordt thans door de regeering bet volgende voorgesteld: Ia iedere gemeente boven 15.000 inwo ners wordt eene gezondheidscommissie be noemd, bestaande uit vijf tot vyftien leden. Groote gemeenten kunnen gesplitst, worden, zoodat twee of meer commissiën voor om schreven onderdeelen der gemeente gevormd worden. Kleinere gemeenten worden twee of meer te zamen gevoegd en hebben ééne commissie onderling, zoodat ten slotte on geveer 260 commissiën zullen worden ge vormd. De leden dezer commissiën worden voor den tijd van vijf jaren benoemd door den Commissaris der Koningin in iedere provincie, waarbij de gemeentebesturen het recht heb ben tot het zenden eener aanbeveling. Zij ontvangen vergoeding voor reis- en verblijf kosten. Bovendien is aan elke commissie toegevoegd een secretaris, waartoe ook een der leden benoembaar is en die een salaris ontvaugt nit de gemeentekas, waarvan de helft, doch nooit meer dan f 200, wordt vergoed door het Rijk. De benoeming van den secretaris geschiedt door deu Commis saris der Koningin zijn salaris wordt be paald door Gedeputeerde Staten. Deze commissiën verrichten bijna alle administratieve werkzaamheden, die thans aan de geneeskundige inspecteurs zijn opge dragen. Zij houden een lijst van bevoegde geneeskunstoefenaren, apothekers, vroed vrouwen, tandmeesters, veeartsen enz. bin nen de gemeenteviseeren hun diploma's, houden inschrijving van leerling-vroed vrou wen en ontvangen van de geneeskundigen de aangifte van besmettelijke ziekten, in do gemeeBte waargenomen. Harerzijds geven zij van het voorkomen dezer ziekte kennis aan den inspecteur, in het bijzonder belast met de zorg voor het naleven der epidemie- wet, en aan sommige andere autoriteiten. Ook de maandelijksche opgaaf van over ledenen binnen de gemeente wordt door het gemeentebestuur aan deze commissie verstrekt. De leden eener plaatselijke gezondheids commissie hebben, evenals de leden der tegenwoordige geneeskundige raden, onder noodige waarborgen bet recht tot binnen treden van openbare gebouwen en bijzondere inrichtingen, ten einde zich zooveel mogelijk bekend te maken met den toestand en de inrichting. De reeks dezer gebouwen en inrichtingen wordt thans voorgesteld nit te breiden tot „alle woningen, met het oog op de verordeningen, eerstdaags door de in gediende woningwet vermoedelijk vast te stellen betreffende de volkshuisvesting." Bovendien zullen tal van verplichtingen op deze gezondheidscommissiën rusten: zij dienen van bericht en raad op alle stukken, de volksgezondheid betreffende, die hun door verschillende autoriteiten worden toegezonden; zij houden zich op de hoogte van den staat der volksgezondheid binnen den kring barer gemeente; zij overwegen alle klachten, ter zake van benadeeling der volksgezondheid tot haar gekomen, en vestigen harerzijds de aandacht der autoriteiten op maatregelen, te nemen in het belang der volksgezondheid zij verrichten alle onderzoekingen, die haar zelf noodig voorkomen, en voor zoo veel mogelijk ook die, welke haar door den centralen gezondheidsraad worden opgedra gen overigens zijn zij dezen raad bij zijn onderzoekingen behulpzaam en verrichten alle werkzaamheden, die haar, behalve al de bovengenoemde, krachtens de wet moch ten worden opgedragen. Jaarlijks wordt door iedere gezondheidscommissie een ver slag harer bevindingen en handelingen op gemaakt gedurende het afgeloopen jaar. Ten einde in staat te zijn aan al deze eischen te voldoen, zijn de gemeentebesturen verplicht de gezondheidscommissiën toe te zenden afdrukken van alle verordeningen, in de gemeente vastgesteld, de volksge zondheid rakende, en haar de noodige i: lichtingen te verschaffen. Zonder advies der gezondheidscommissie kunnen na de invoeriDg der nieuwe wet in geene gemeente verordeningen worden vastgesteld, gewijzigd of ingetrokken betreffende de volkshuisves ting, de verwydering en den afvoer van vuil, de reis beid van wegen en wateren voorkoming, wering of beteugeling van be smettelijke ziekten, drinkwaterleidingen of andere voorzieningen tot verkrijging van drinkwater, gezondheidstoezicht op levens middelen en alle overige verordeningen in het belang der volksgezondheid. De taak, aan de herlevende plaatselijke gezondheidscommissiën opgedragen, is waar lijk niet geringen hoe belangrijk en eervol ongetwijfeld het lidmaatschap voor velen ook mogen zijn, het zal de vraag wezen of in iedere gemeente de meest gesehikte en kundige personen tijd en lust zullen hebben zoo vele en velerlei werkzaamheden zonder vergoeding op zich te nemen nu zelfs van vacatiegeld voor vergaderingen en onderzoe kingen niet eens wordt gerept in de bij het wetsontwerp gevoegde begrootiDg van de onkosten der nieuwe organisatie. Waar schijnlijk ook ligt het in de bedoeling deze en andere uitgaven der commissiën als van plaatselijk nut geheel te brengen ten laste der gemeenten; in dat geval ware echter eenige nadere aanwijzing, evenals bij de bepaling van het traktement van deu secretaris der commissie, niet ongewenscht, omdat vele gemeenten denkelijk alles behalve ingenomen zullen zyn met deze gedwongen verhooging harer jaarlijksche uitgaven en daarom een bepaalde verplichting door de wet of aandrang van Gedeputeerde Staten niet overbodig zal wezen. Br. 24 Sept. '99. Dr G W. B. Middelburg 26 September. DE ONGEVALLENWET. Door een aantal verzekeringsmaatschappijen ia aan de Tweede kamer wêet «en adres ge richt, naar aanleiding van bet amendement van dr Knyper op bovengenoemde wet. Daarin wordt gezegd, dat de bevoorrechtirg der groote industriën in dat amendement voor komen zou word9D, indien de wet een bepalisg opnam, volgens welke, naast verzekering door de ryksbank, aan alle werkgevers de bevoegd heid werd gegeven om de verplichte verzeke ring by particuliere maatschappijen te sluiten, die aan zekere, door de wet te stellen, eischen voldoen. Verder betoogen adressanten uitvoerig, dat dezelfde waarborgen, die in bet amendement van dr Knyper ten aanzien der bedrijfsvereeni- gingen worden vereischt, ook by verzekering door particuliere maatschappyen voorgeschre ven en gesteld kunnen worden. BUM O JËMJLN WEN ENZ. By kon. besluit is C. C. Vermeer, havenmeester der gemeente Rotterdam, benoemd tot officier in de orde van Oranje Nassau, en is de eere-medaille der orde, in zilver, toegekend eau C. van Zwol en A. W. van Oeffal, havenbedienden der gemeente Rotterdam is de duur der detacheering bij de land macht in W. L van vier jaren en negen maanden, van den eerste-luit. der inf. P. C. A. Krugers, andermaal, thans met één jaar, verlengd en alzoo nader bepaald op vyf jaren en negen maanden is de dunr der detacheering by het leger in N.-I., van vyf jaren, van den eerste-luit. der inf. K. G. A. Mu'ler, met zes maanden ver lengd en alzoo nader bepaald op vyt jaren en zes maanden. zyn benoemdby het wapen der inf., tot tweede-luit., by het le regde serg. J. J. Wittermans, van het 8e reg.; by het 2e reg., de serg. C. C. Schmoutzigner van hst 5e, C. E. W. baron van Voorst tot Voorst en P. H. F. Staff, beiden van het 4e reg.; bij het 3e reg., de serg. J. G. G. Bruseker, van het reg. gren. en jagers, H. A. Ephraim, van het 5e reg., A. H. de Vogel van het korps, en L. W. A. van Boxmeer, van het 6e reg.; by het 4e reg., de Berg. M. van Mens, van het 8e reg., A. Kaptein, van het korps, F. R. Numans, van het 5e, F. W. P. Clignett, van het 6e reg. P. A. J. van Tienhoven en L. A. Vogel, beiden van het regiment grenadiers en jagers by hét ÖJe regt., de serg. N. J. Sohallenberg, van het 6de, O. H. G. Gelderman, van bet 3 Je, an G. Voute, van bet 7 ie regt.by het 6de regt., de serg. G. H. Honing, van het 2de, en J. S. A. Bergacker, van het 8ste regt.by bet 7de regt., de serg. F. Welter, van het regt grens, en jags., en by het 83te regt., de Berg. J. D. J. Breaser, van het regt. grens, en jags., en M. J. van Löben Seis, van het 1ste regt. by het pers. der mil. adm., tot tweede-luit.» kwartierra. by het 2de reg. inf., de serg. J. J, Mackenzie van het 6de reg. inf.by het 5de reg. inf. de serg. J. W. Henderson van het reg. vest.-art.by het 6de reg. inf. de sarg. W. Jansen van het lste reg. vest.-art.; by het lste reg. veld-art. de serg. W. B. Slotboom van het reg. gren. en jagers, en by het 3e reg. veld-art. de serg. J. A. Zitterateyn, van het 4de reg. int. zyn benoemd tot tweede-luit. by het wapen der inf. van het leger in N.-I., de serg. der inf. D. Liverman, van het lste, D. van den Berg, van het 7de reg., J. D. Roukens en P. H. C. Wilier, beiden van het reg. gren. en jag., J. P. Nagtegaal, van het 7de, H. L. Bierman van het 3de, E. Velds, van het 8ste, en A. C. Groene veld, van het 3de reg., D. Roelofama, van het leger in N.-I., ged. by de kol. reserve, W. L. A. Nieuwenhuysen, van het 4de, A. G. F. Slors, van het 8ste, en M. W. J. den Berger, van het 2de reg., G. P. Groenhof, en P. C. Koremans, beiden van het leger in N.-I., ged. by de kol. reserve, J. W. A. Tersteege, van het 8jte, J. H. Ebbink van het 6de, H. W. J. Bentfort van Valkenburg, van het 4de, J. A. F. Kan, van het 3Je, ea B. P. Wink, van het late reg., G. W. Candri, W. D. Mac Gillavry en L. H. Pluim Mentz, allen van het leger in N.-I., ged. bij de kol. reserve, alsmede F. K. Meeter van het reg. gren. en jag.; jn benoemd by het pers. der mil. adm. van het leger iu N.-I., tot tweede-luit.-kwartierm., de serg. T. J. de Gosy en T. Camerling, beiden van het reg. gren. en jag., benevens H J. Oosterveen, van het 8ste, J. J. Dorrebooro, van het 4de, en L van der Vod, van het 6de reg. inf. UIT STAD EN PROVINCIE. Bij kon. besluit is, met ingang van 1 November, aau den directenr van het post- telegr dat kantoor te H n 1 s t K. de Lozanne, op zyn verzoek, eervol ontslag verleend nit 'a ryks dienst. Uit de Memorie van Toelichting betreffende de begrooting van Oorlog voor 1900 biykt het volgende Do verbetering van de hoogst onvoldoende kazerneering in de Korte Noordstraat te Middelburg werd reeds gedurende vele jaren dringend noodig geacht. Tot nu w« rd daartoe niet overgegaan, om dat geen zekerheid bestond dat by dit garnizoen een voldoend oefeningsterrein zou kanten wor den verkregen, en het in verband daarmede een punt van overweging uitmaakte, het gar nizoen te verplaatsen. Na echter ter zake eene bevredigende op lossing is verkregen, acht de minister van oorlog bet oogenblik aangebroken om tot de verbetering, die in haar geheel geraamd wordt op f 55.000, ever te gaan. Ia de Maandag avond, onder voorzitter schap van den heer J. G. v. d. Harst JJz., gehouden huishoudleiyke vergadering van het Natuurkundig Gezelschap alhier werd o. a. door den secretaris, den heer A. J. Wynne, het jaarverslag uitgebracht, waarsan het vol gende is ontleendTengevolge van de gewy- zigde statuten en het nieuwe huishoudelijke rjeglemeni steeg het ledental van 27 gewoDe leden tot 62 en van 4 buitengewone tot 21. Wegens den verkoop van het gebouw, waarin het Gezelschap een paar lokalen in huur had, moest men deze verlaten. Sedert worden de voordrachten gehouden op de bovenzaal do: sociëteit St. Joris. Het verslag geeft voorts een kort resumé van de in het afgelcoper. seizoen gehouden voordrachten, 12 in getal, waarvan te zyner tyd in ons blad uitvoerig melding is gemaakt. De vergadering beeloot voorts, aan te nemer, het aanbod van het bestuur van het Zeeuicsch Genootschapom het beste deel zijner verza meling natuurkundige instrumenten in het gebouw van het Genootschap te bewaren. Tot lid van het bestuur werd herbenoemd de heer J. J. Berdenis van Berlekom, die volgens rooster moest aftreden, terwyl in de vacature, ontstaan door het vertrek vau di H. J. van de Stadt, voorzien werd door de benoeming van den heer J. C. Fischer toi bestuurslid. Mededeeling werd ten slotte nog gedaan v a;. da namen der sprekers, die bereids toezegging hadden gegeven tot het honden van een voor dracht in den a. s. winter. Het zyn de heeren dr J. Büttikofer en dr G. H. van Dissel te Bot terdam, dr G. Leignes Bakhoven te Goes, prof. K. Martin, A. Pannèkoek en dr L. H. Siertsema te Leiden, Jac. P. Tbysse te Amsterdam, dr H. J. van de Stadt te Kampen, C. F. Dufour, ingenieur te Haarlem, prof. L. Aronstein te Delft ea prof. H. Zwaardomaker te Utrecht. Belangstellenden verwQzen wij verder naar de in dit nommer voorkomende advertentie. Zoo nn en dan duiken in verschillende bladen berichten op omtrent de behandeling van de gruwelijke moordzaak, die te Koe wacht en daarbuiten zooveel sensatie heeft gemaakt. Nn eens heet het dat de behandeling voor den Nederlandschen rechter, dan weer dat zy voor den Belgischen zal geschieden. Dezer dagen werd zelfs gemeld dat de zaak den 23en October voor het assissenhof te Gent zon dienen. Tot nog toe is, zooals wy beslist kannen mededeelen, nog niets met zekerheid bekend. Te Vlissingen is tegen 1 Oct tot agent van politie benoemd J.deHullu, gepasp. korp. veld-art. te Borssele, in plaats van A. Verhaagen, aan wien eervol ontslag is verleend. Hr Ms fregat Tromp zal Zaterdag 30 dezer van Nieuwediep naar Oost-Indië ver trekken. Het schip zal VI i s s i n g en aandoen, tot het veritieeren der kompassen. Op daartoe door don burgemeester ge dane uitnoodigiDg bezocht prof Kitzema Bos Maandag Goes, ten einde daar en op een paar andere plaatsen van Zuid-Beveland een persooniyk onderzoek te doen naar de ziekte verschijnselen bij sommige boomen. Het onderzoek heeft het voorloopig advies geheel bevestigd. Het is gebleken, dat de ziekte al zeer verspreid is en wellicht al jaren bestaat, zóodat algemeene bestrijding dringend noodig blykt. Prof Ritzema Bos onderzocht ook de ziek e van eenige kerseboomen in den omtrek. Het resultaat biervan is nog niet mede te deekn, Crt) Gedurende de vorige week werden van Bruiniase, trots het ruwe weder, 5000 tonn«n mosselen verzonden naar Holland,Bel gië, Frankrijk, Duitschland en Engeland ad f 2.40 tot f 1.80 per ton, naar qualiteit, het geen pleit voor het geval dat de voorraad groot is, wyi die hoeveelheid anders niet be machtigd had kannen worden. De directeur der boterfabriek te St. Jan steen haeft die gemeente veriaten, zonder orde op zyne zaken te stellen. In zijne plaats is tot directeur benoemd de heer H. Zwarteló, vroeger volontair aan die fabriek. Voor de scholen mot den by bel is dit jaar gecollecteerd te Camperland f 108.50, Grypskerke met Buttinge en Hoogelande (Ger. kerk) f 28.03'/* en Schoondijke (Ger. kerk) f 28.06. Wy hebben in ons land twee soorten van kikvorschen :de groene ofwaterkik* v o r a c h rana csculenta) en de b r n i n e of landkikvorsch rana temporaria De groene hondt zyn verbiyf in siooteB* poelen en andere stilstaande wateren; op zon-- nige dagen koestert hy zich gaarne in de zon, maar wordt hy in zijne siesta gestoord, dan springt hy met een krachtigen sprong in het- water. Den winter brengt bij door iu den modder op den bodem van het water. Iu April worden de dieren wakker, paren in 't laatst van Mei, en dan geven ona de mannetjes d=e heerlijke avondconcerten, waaraan zy den naam tedankeu hebben van „Zeenwsche nachtegalen." De brnine paart in het water en legt zyne eiers in het water, maar gaat daarna den ge- heelen zomer den boer op, leeft liefst in wei den en bosschen en doet niet aan muziek hg laat alleen een knorrend geluid hooren. De groene kikvorsch leeft hoofdzakelyk van hetgeen hy in het water vindt, daartoe be hooren in de eerste plaats pas ontwikkelde vischjes, zoodat de groene kikvorsch een van de grootste vyanden is van onze zootwater- visacherij en dns, nit dat oogpunt bekeken, noch medeiyden, noch bescherming verdient. Da bruine kikvorsch daarentegen is nuttig voor land- en tuinbouw, omdat hy den ge- heelen zomer leeft van wormen en slakken, waarvan de landbouwer, maar vooral do hovenier niets anders heeft dan last en schade. Nog nuttiger dan de bruine kikvorsch tB-da p a d d e (bufo vulgaris,) die in 't geheel geen leven maakt, zoodat het by deze dieren evea gaat als bg de mensehende grootste leven makers zyn niet altyd de nuttigste. En nu naar aanleiding van de opmerkingen in nw nummer van Maandag. De kikvorscheD, die in het Oos'elijk deel van Zeeuwsch Vlaandoren gevangen worden, behooren nagenoeg uitsluitend tot de groene. Dewyi deze aan land- en tuinbouw geen voordeel doen en de zoetwatervisscherij zeer benadeelen ik heb die ondervinding per sooniyk opgedaan by myn goudviachvgver behooren zg meer tot de schadelijke dan tot de nattige dieren. De Parjjzenaars doen ous dos een dienst door hun de eer aan te doen er een fijn

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1