BUITENLAND.
FEUILLETON.
LAATSTE BERICHTEN.
GRATIE.
bewaring overgebracht de 20-jarige koopman
P. K., op den Binnenweg aangehouden als ge
signaleerd in het Algemeen politieblad door den
kantonrechter te Middelburg. HQ moet
een aantal dagen hechtenia ondergaan.
Onder Kralingen ia door een golfslag een
roeiboot, waarin een man met drie kinderen
zaten, gekanteld. Een voorbQ varende stoom
boot redde het drietal met groote moeite.
Een meisje van 11 en een jongen van 15
jaar te Rotterdam, «Pe van het armbestuur
eenig geld hadden ontvingen voor hun ouders,
maakten daarvoor te zamen een pleziertochtje
per stoomboot naar Delft, waar zij door de
politie werden opgepakt en naar hunne woon
plaats vervoerd ter beschikking van de politie.
Dinsdagmiddag om 6 uur dus 19 uren
voordat heden de vergadering der Statengene-
raal wordt geopend stond reedB een troep
personen te wachten op het Binnenhof, voor
de deur die toegang geeft tot de publieke
tribune. Daaronder waren mannen, vrouwen
en zelfs kinderen, die den langen nacht in de
open lucht doorbrachten, in de hoop tegen den
tijd der opening hun plaatsje in de rij te
kunnen verkoopen.
Van een Scheveningsche bom, die gereed
lag om zee te kiezen, moest do bemanning
door de politie aan boord gebracht worden,
daar nagenoeg allen beschonken waren. Toen
de meest abnormale door de politie over de
loopplank zoa gebracht worden, verzetten zich
de overige visschers en de schipper daartegen.
Wijl de politie den man toen maar in arrest
wilde brengen, ontstond een hevig verzet,
waarbQ de aanleidende oorzaak te water ge
raakte en vervolgens aan boord werd geheschen.
De bom koos daarop onmiddellijk zee.
De kuipersknecht te Scheveningen, die
Vrijdagavond j loog innam, is Maandag aan
de gevolgen overleden.
BQ de inwijding van een concertzaal te
Leiden viel een 71-jarig heer, doordien de
poot van zQn stoel brak, van een pl. m,
meter hooge ijzeren trap. De man viel zoo
ongelukkig, dat een stuk van zijn brilleglas
hem in het oog drong, zoodat het oog als
verloren is te beschouwen. Bovendien brak
de ongelukkige aan twee plaatsen den arm.
De eigenaar van het op invallen staand
gebouw te Amsterdam mag voorloopig zijn
huis niet betreden en heeft zijn winkel moeten
sluiten.
In het circus Carré in die stad, waar
in de laatste jaren een specialiteiten gezelschap
optreedt, wordt als Blotnommer een lange reeks
zeer fraaie en duidelijke „levende beelden"
vertoond met de biograaf. Van groote actua
liteit zijn de voorstellingen uit Hennes. Men
ziet kapitein Dreyfus haastig de binnenplaats
der militaire gevangenis oversteken en een
tweede beeld toont mevrouw Dreyfus bij het
verlaten der gevangenis, waarbij zij door de
voorbijgangers op straat wordt nagekeken.
Met Bympathie worden deze afbeeldingen steeds
begroet. Het portret van advocaat Labori
wordt met warmte toegejuicht; de afbeelding
van het gebouw, waar de krijgsraad vergaderde,
uitgefloten.
Midden onder de voorstelling stond Zondag
avond, toen duettisten de Dreyfus-zaak op het
appèl brachten, een onder het publiek aanwezige
Fransehman op met den uitroepVive la France
et Vive la Sepublique Frangaise. HQ üield
daarna een redevoering, welke door het rumoer
onverstaanbaar was.
Ten slotte riep men van het schellinkje
„Ester hoasiel gooi 'm 'r uitwaaraan ten slotte,
ook op verzoek van het publiek der andere
rangen, voldaan werd, onder hevig protest van
den Fransehman, die den indruk wekte nogal
goed gedineerd te hebben.
De Engelschman, die jaren achtereen met
zQn kanongeweer op de Lauwerzee endeFrie-
sche Wadden jacht op de zeevogels maakte,
is, nu hem werd verboden, in ons land van
dat wapen gebruik te maken, naar de kusteD
van SleeswQk-Holstein in Denemarken ver
trokken.
In het Noorden van ons land heeft
Maandag een zeer hevig onweder gewoed. Te
Marrum sloeg de bliksem in een boerenbe-
hnizinge, die totaal vernield werd. Wat er in
was verbrandde, ook eenige levende have.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
zQn te Tilburg in een café bQ een vechtpartQ
de beide zoons van een weduwe zoodanig gesto
ken en gesneden, dat een hunner onmiddellQk een
lijk was, de ander verkeert in levensgevaar
het hoofd was geheel opengereten. Een 6-tal
verdachten werden gearresteerd, doch men weet
nog niet wie de eigenlijke dader is.
BQ het door de justitie ingesteld onderzoek
rezen zware vermoedens tegen iemand, die
gevankelQk naar Breda werd overgebracht. De
overige gearresteerden zijn daarop op vrQe
voeten gesteld.
- Den treia, die Vrijdagnamiddag van Turn
hout naar Tilburg vertrok, dreigde een ern
stig ongeluk, wQl van een der goederenwagens,
zonder dat zulks door het treinpersoneel werd
bemerkt, de assen braken en de wagen dus op
den grond viel. Reeds geraakte door de hevige
wrQving het hout van het voertuig in brand,
toen aan een der tusscbenstations de vallende
vonken werden opgemerkt, waarna men on
veilig signaleerde. Men moest daarna den zwaar
gehavenden wagen uit den trein verwQderen,
terwQl, doordat de IQn over een lengte van
2 a 300 meters door de assen was opgebroken,
ook de volgende treinen ernstige vertraging
ondervonden.
Te Oeffeit (N.-Br.) heeft een landbouwer
een aardappel van buitengewonen omvang
gerooid, waarin een veldmuis zich met haar
zes jongen had genesteld. Als een zeldzaamheid
wordt de aardappel bewaard en door vele
nieuwsgierigen bezichtigd.
Te Bergen-op-Zoom twistten twee perso
nen over een vogel, met dat gevolg, dat de
een den ander met messteken zoodanig ver
wondde, dat die niet buiten levensgevaar is.
De dader is geboeid onder geleide naar
Breda vervoerd.
Ter gelegenheid van de kermis te Den
Hout zijn, bQ een vechtpartQ, twee personen
uit Oosterhout zoo ernstig gesneden dat hun
opname in het gasthuis noodzakelQk was.
Tabaksnieuws schrQft
Er kwamen van 't laatste groote nommer
van ons blad tusschen de 130 en 140 exem
plaren terug met de vermelding „geweigerd".
Ook vroeger kwam dit voor, hoawel niet in die
mate. We besloten eens te onderzoeken, waar
om men weigerde ons blad te ontvangen I
Allereerst bleek ons, dat er een paar brieven
gaarders ten plattenlande waren, die voorzienig-
heidje gespeeld hadden en op eigen gezag de
hun ter bestelling vertrouwde exemplaren
terugzonden. WQ schreven hierover, en één
was er zelfs zoo naïef te zijner verontschuldi
ging bQ te brengen, dat hQ niet wist —alsof
't hem interesseerde 1 dat ons blad gratis
verzonden werdoverigens was hQ van
meening dat 't voor de plaats zQner inwoning
„niets uithaalde" ob dat onze adressen niet die
waren, welke hQ bQ voorkeur zou aanbevelen
BART Hl DE MANDENMAKER.
vak
15. JEREMIAS GOTTHELF.
Uit het Ztcitsersch.
„Ea hoe gaat het nu met den schoon
zoon vroeg Hans Uli eens, „kunt ge hem
nu gebruiken?"
„Ja, voor het werk is hQ goed en als
hQ het mandenmaken geleerd had, zonder
mQn schoonzoon te worden, zou het mQ slecht
gegaan zQnhet gaat hem van de hand, alsof
hQ het zQn leven lang gedaan had. Maar aan
tafel, daar eet hQ niet als een arme man, maar
als een rQke boer, die tien koeien op stal heeft."
„Zoo, zegt gQ dat, Barthi Gij hebt toch
vaak bQ mij gegeten en dan naamt ge veel
meer dan ik."
„Ja, als men uit werken is, dan is het
wat anders, maar zoo per ordinair thuis,
dan eet men zooveel niet, vooral niet alle
dagen, dat merkt men."
„Dat geloof ik, dat heb ik ook wel ge
merkt. Of denkt ge dat een boer het niet
merkt, als zoo'n werkman het er eens goed
van neemt?"
„Wat kan mQ dat schelen, daarvoor is
hQ op de wereld."
j,JQ bent ook een mooieAls bet be:
FAILLISSEMENTEN.
In 1898 zijn door de gezamenlQke rechtban
ken in het geheel 1115 faillissementen uitge
sproken, dat is 167 meer dan in het vorige
jaar. Van de faillietverklaarden waren 1092
bijzondere personen, 14 vennuotschappen onder
firma en 9 naamlooze vennootschappen, tegen
resp. 921, 17 en 10, het vorige jaar.
Onder de gefailkerden komen de kleinhan
delaars en winkeliers in leveusmiddelen voor
18 pot.; de personen, wier beroep niet onder
een bepaalde rubriek te brengen is voor 17
pet., de kleinhandelaars en^winkeliers in.klee
dingstoffen voor 12 pet.; de personen zonder
beroep voor 9 pot.; de logement- en koffiehou
ders en tappers voor 8 pet.; de personen werk
zaam in bouwvakken voor 7 pet.; de fabrieks
bazen (kleine nQ verheid) en de kleinhandelaars
en winkeliers in luxe-artikelen, galanterieën
enz. elk voor 5 pet; de landbouwers, boom
kweekers en bloemisten voor 4 pet.; de archi
toeten en aannemers en de groothandelaars,
goederenhandelaars en reeders elk voor 2 pet.;
de fabrikanten (groote nQ verheid), de uitge
vers en boekverkoopers en de makelaars, car
gadoors, expediteurs en andere tusschenperso
nen van den handel elk voor 1 pet.; de overige
rubrieken voor minder dan 1 pet. Gedurende de
laatste 19 jaren werden gemiddeld per jaar fail
liet verklaard 928 bQzondere personen, 31 ven
nootschappen onder een firma en 6 naamlooze
vennootschappen. Ter zake van bankbreuk wer
den 19 gefailleerden vervolgd 1 wegens een
voudige, 18 wegens bedriegelQke bankbreuk.
BQ een gevecht te Loenhout tusschen
een Ant werpschen jachtopziener en een door
dezen gesnapten strooper, waarbQ beiden
kend werd, dat ze zoo denkt, nam geen een
boer ze meer in huis."
„Ook al goed, als ik maar teenen heb;
ik kom veel verder als ik ze gebruiken kan,
zooals ik wil, dan wanneer ik voor een boer
moet werken, en niets dan water verdien."
„Maar denkt gQ dan dat men u de tee
nen zal laten?"
„Jawel; want ze zouden niet willen dat
ik rond vertelde hoe ze elkaar het water af-,
stelen, of wat ik mQ herinner van de streken,
die de oude boeren in hun jeugd uitgevoerd
hebben."
Barthi bleef dezelfde met zijn mond, maar
zQne krachten verminderden zichtbaar. De
gebeurtenjssen van den zomer hadden zQn ge
stel te veel geschokt. HQ klaagde niet, hQ
hoestte maar wat meer dan anders en werd
boos als Zuzeli hem aanraadde karmillen te
drinken of doktersgoed te nemen. HQ spande
zich dan nog meer in om te werken en ver
borg zijn zwakte zorgvuldiger. Eens bracht
Zuzeli hem een half fleschje rooden wQn en
toen werd hij zoo boos over die verkwisting
dat hQ haar bQna er mee in het gezicht sloeg.
Zoolang zijn oud huisje stond, was er geen
wQn in gekomen, zoodra er een nieuw was,
had de duivel er zQn eieren in gelegd nu
zag hQ hoe het na zijn dood zou gaan. Maar
hQ >ilde nog geen plaats maken. DergelQke
taal is echter vermetel en den volgenden mor
gen lag bQ dood in bod. HQ schoen heel vreed-
hunne geweren gebruikten, werd de bosch'
wachter ernstig in den arm gewond, terwQl
do strooper werd gedood.
Te Brnsael ral een Ohineescb agentschap
worden gesticht, dat tot doel zal hebben
uitbreiding van de handels- en nQverheids-
relaties met China. Dit agentschap zal ressor
teeren onder het bureau van een gevolmach
tigden gezant van dat land, die te Londen
gevestigd is en ook geaccrediteerd wordt bQ
de Nederlandsche ea Belgische hoven.
- Op een hoeve ender St Nicolaas zQn
ensdag een landbouwer, diens broeder, zQn
doohter en twee zoons, na het eten van
vleesch, ernstig oDgesteld geworden. BQ alle
vijf personen vertoonden zich ernstige vergif-
tigings verschijnselen; het lichaam zwol op,
de slachtoffers leden hevig door kramp, wat
gepaard ging met brakingeu. Spoedig daarop
zijn de twee zoons overledende drie overigen
wist men te behouden.
Een kleermaker Servy te Penecy-les-For-
ges heeft zijn vrouw, van wie hQ gescheiden
leefde, en hunne twee kinderen meteen ijzeren
bout doodgeslagen en zichzelven verhangen.
Op eer plaatsje bg Castelsarrasin schoot,
al 6palende met een geladen geweer, een
jongske van negen jaar een ander van vQf dood.
Adolf Menzel is geheel hersteld van zQn
val uit Kissiugen vertrokken.
Te BerlQn is een groote maatschappQ
gevestigd, met een kapitaal van 5 miljoen
francs, voor de exploitatie van N. O. Kameroen.
Te Rome had aan oen der stations een
botsing tusschen twee treinen plaats. Een per
soon werd gedood en zeventien werden gewond.
Zoowel uit het Z. W. van Rusland als
uit Portugal komen betere berichten over
de pest.
Uit Taschkent komt bericht, dat in de
kanselarij van het gerechtshof een overste, die
zich door een dagbladartikel beleedigd achtte,
den redacteur van het blad doodschoot.
Vrijdag is het testament van Cornelias
van der Bilt geopend. Volgens de matigste
ramingen bedraagt de nalatenschap 250 millioen
gulden, waarvan 20 millioen aan successierech
ten moet worden betaald, en wel 15 miljoen
aan de Unie en 5 miljoen aan den staat New-
York.
Uit Bombay wordt melding gemaakt vau
een poging tot vergiftiging, die te Kbilapoer
zou zQn gepleegd op den Eagelscbeo resident,
kolonel Vray, die echter door een anoniemen
brief tQdig voor het gevaar werd gewaarschuwd.
Meu schrQft dezen aanslag toe aan ontevreden
heid over de maatregelen tegen de pest, in het
district genomen. Er zijn vier personen ge
arresteerd.
VrQdag is voor het eerst in 42 jaar in
Zuid-Afrika een aardbeving waargenomen. De
schok was van weinig beteekenis.
Vergaderingen, Concerten enz.
Middelburg.
Zaterdag 30Sept. Najaarszitting polder
Walcheren. Polaerh. 10 u.
Dinsdag 31 Oct. Concert Zangv. Tot Oe
fening en Uitspanning.
Concert- en gehoorx. Vjt u.
Arnemulden.
VrQdag 22 Sept. Voordracht over Amerika.
Café Spoorzicht 8 u.
v'erkoopingen en Verpachtingen in Zeeiana.
Datum Plaat». Voorwarpen. Informatlta.
20 Sept. Koudekerks, Haken enz., Loeff.
22 KoudeKerke, Meubel», Loeff.
22 Weatkapelle, Inapan, De Vo».
26 't Zand, Huis enzLoeff.
27 Middelburg, Inboedel, Hosier.
27 'i Heereuhoek, Land, De Vos.
29 Serooskerke, Haii, Haver».
Viissingen, Gebouwen, Meret Tak
9 Oct. Ooatburg, Hofstede, Hammacher
TE HOUDEN AANBESTEDINGEN.
Woensdag 4 Oct.
Viissingen. Aan boord kostsohip Buig ia
10 u.: levering gedurende 1900 van rund
vleesch eu rundvet ten behoeve der zeemacht
te Viissingen.
zaam ingeslapen te zQn, en zgn hals was niet
omgedraaid. Zuzeli trok zich zijn dood erg
aan; Benz was echter niet bedroeider dan de
meeste schoonzoons, die een lastigen schoon
vader verliezen. Maar zQ waren zeer bezorgd
over de Bchulden, die er moesten zijn en wis
ten niet waar zQ het geld vandaan zouden
halen. NatuurlQk ging Benz terstond naar
Uli om raad. „Ga naar den dominé en geel
hem aan, en maak het met de begrafenis een
voudig, een goedkoop kaas-begrafenismaal in
huis, geen vleesch begrafenismaal in de her
berg. Ik zal nog dikwQls naar hem verlan
gen; maar het is een geluk voor u en voor
hem dat hij niet lang ziek is geweest dan
zou hij lastig geworden zQnBenz vroeg nog
waar hQ kaas en wQn moest haleD, om ze
goedkoop te hebben hQ wist toch al niet
hoe hQ het bstalen zou; zQ hadden haast
geen geld in huis. MettertQd zou het wel
beter gaan, als iemand hem maar wat wilde
borgen.
„Waarom niet GQ zegt eenvoudig dat
alles verzegeld is door het gerecht en ge laat
ook verzegelen, dan kan niemand u iets wei
geren en dat zal men toch niet, men is met
ngenomen en dat merkt men bQ zoo'n ge
legenheid altQd. „Toen Benz nog meer wilde
vragen, zei Hans„Ga heen en doe wat ik u
zeg. Op den avond van de begrafenis komt
ge dan met Zuzeli, dan zal ik u alles uiteen
zetten, wees maar niet bang."
'8 Cravenhage. BQ de plechtige opening
der zitting van de Staten-Generaal leverde de
troonzaal het gewoon feestelQk aanzien door de
tegenwoordigheid van staatsdienaren en volks
vertegenwoordigers in cosluum. IndezQloges
waren de meeste leden der diplomatie met
ne dames in groot toilet. Alle tribunes
waren dicht bezet. Slechts enkele Kamerleden
waren niet in costuum. De heeren Everts,
Schaepman en Nolens waren in priestergewaad.
H. M. de Koningin droeg een crème satijnen
kleed en coeur met zilveren loovera, het lint der
orde van den Nederlandschen Leeuw en sautoir.
De Koningin-Moeder was in donker paarsch
fluweel toilet met witte guipure.
Krachtig en helder klonk de stem der jeug
dige vorstin bQ de voorlezing der troonrede,
en terstond daarna weerklonk van het bureau
„Leve de Koninginnen", dat door alle leden
werd herhaald
BQ het vertrek en de komst der vorstinnen
was een groote, geestdriftige volksmenigte
tegenwoordig, die luide hoera's deed hooren.
Na haar terugkeer verschenen de koninginnen
dankend voor het middenvenster van het Paleis.
Tweede kamer. De zitting werd heden
door den heer Jansen, het oudste lid, geopend
den wensch dat de te wachten gewichtige
parlementaire arbeid onder Gods zegen moge
strekken tot heil der Koningin en tot welzQn
en bloei van het dierbaar vaderland.
Hierop werd de heer Gleichman met 82 van
de 86 stemmen als eerste candidaat voor het
voorzitterschap aangewezen.
Verzending en laatste buslichting der MAIL
aan het postkantoor te Middelburg.
(Alles plaatselijke tijd.)
Oost-Indië.
Marseille (Fr.dienst)! SIIft. 5^1'Ü
Qeona (Nederl.) 26 Sopt. 6.05 'sJK
Amsterdam (Hederl.)29 Sept. 0.06 -s avonds
Brindisi (Eng. dienst). 29 Sept. 1.05 -a „aimil
MarseUIe (iioyd) 3 Oct. 1.05 avonds
Napels (Dmtsche dst.) 16 Oct. 12.53 'a namid.
Met deze gelegenheid wordt alleen ver
zonden de correspondentie voor Atjeh en do
Residentie Sumatra's Oostkust, terwQl daags t,c
voren eene voorloopige verzending plaats heoft
te 6.30 's avonds.
Over Napels, met Duitsche booten, uitsluitend
voor de correspondentie, waarvan de verzending
met deze gelegenheid op de adressen is aango-
geven.
Padang wordt aangedaan door de booten
der MaatschappQ en Nederland ea Lloyd.
"W est-Indië.
Curagao over Queens-
town22 Sept. 10.03 'a avonds
Curasao met K.W.I.
maildienst30 Sept. 6.03 's avonds
Suriname via Sout
hampton 3 Oct. 5.30 'a morgens
Suriname via St. Na-
&aire8 Oct. 5.30's morgens
Suriname via Amsterdam. Den laatsten en 14en
elke maand 6.30 'a *v,
ENGELAND—TRANSVAAL.
Kaapstad. Er loopen stellige geruchten,
dat Transvaal den Eugelschen agent een tweede
nota overhandigde, wan een meer verzoenend
karakter.
Ia sommige kringen wordt de houding van
Transvaal als een teeken vau zwakheid be
schouwd, vermoedelQk door pressie van den
Oranje VrQstaat.
Lorenzo Marquez. De commandant van
Lydenburg, de veldcoineta van Barberton en
andere Transvaalsche officieren zijn te Koma
tipoort aangekomen.
ZQ richten aldaar een legerplaats op.
PARIJS. De ministerraad besloot Drey
fus gratie te verleenen.
Daar deze afziet van hooger beroep,
wordt hij binnen enkele dagen In vrijheid
gesteld.
Aan dit bericht is Blechts dit woord toe te
voegenDoor deze beslissing blQft da reha
bilitatie van FrankrQk achterwege.
Treffend toeval: een half uur na bovenstaand
telegram ontvingen wQ een ander, oub mel
dende, dat de vader der revisie-beweging,
Scheurer-Kestner, is overleden.
De heer Schenrer-Kestner was Elzasaer van
geboorte en de laatst overgeblevene van hen,
die vóór 1870 den Elzas in deFranscha kamer
hadden vertegenwoordigd.
Zelfs dit heeft de leden van den senaat uiet
kunnen weerhouden Seheurer-Keatner, wegens
zgn optreden in de Dreyfus-zaak, als onder
voorzitter van dat lichaam uit te werpen.
De Middelburgsche courant wordt tegen
woordig, in verband met de vroege aan
komst van den laatsten trein uit Middelburg,
's avonds vóór half acht uur in Goes
Dageljjks worden, tegen twee gulden
per kwartaal, abonnementen aangenomen
door den agent A. C. BOLUIJT, firma
Wed. A. C. DE JONGE aldaar.
Dat was een troost, maar heel gerust waren
zij toeh niet. De buren waren heel vriende-
lQk, boden aan bQ het lQk te waken, bood
schappen te doen en te helpen.. „ZQ wist niet
dat men het zoo goed met hen meende", zei
Zuzeli tegeu Benz. ZQ kende de menschen
nog niet. ZQ zgn allen hartelgk, als het maar
niet te lang duurt; zQ zQn medelijdend, maar
iemand die op den duur hulp noodig heeft,
verveelt hen. Maar bQ dood en begrafenis ie
iedereen even hulpvaardig. Er kwamen velen
op de begrafenis en bQ den kaasmaaltQd ge
droeg men zich bescheidenmen vond alge
meen dat de joDgelui het in het begin van
hun huwelQk moeiiyk hadden, 's Middags
werd er opgeruimd en 's avonds begaven
zich met een beklemd hart naar Hans Uli.
ZQ moesten eerst eten en drinken en pas
toen de oude man zag dat zQ verzadigd waren,
bracht hQ hen in het kamertje. Daar la
vele papieren op de tafel en in het midden
stond een grove aardenpot. Zuzeli wilde er
uiet veel naar kQken, maar vond dat meri
zulke dingen gewoonlQk niet midden op tafel
zette, als men vreemden in de kamer brengt.
De papieren bevatten rekeningen en kwitan
ties over den bouw. Lieve hemelwat veel 1"
riep Zuzeli „wat zal dat een soms zQn 1"
„Odat komt terecht, men is zoo zuinig
geweest als men kon, men had licht de helft
meer kunnen gebruiken en klaar zQt ge nog
niet. Als gQ wilt laten maken wat noodig
Algemeen Overzicht.
Als de oorlog uitbreekt, dan zal het niet de
schuld van de Transvaal zQn.
Wij oordeeleu zoo niet, omdat het reeds op
zioh zelf een rechtvaardige zaak is, die van
de kleine republiek. Maar vooral om de ein-
delooze pogingen van Kruger en den uitvoe
renden raad, om den vrede te bewaren.
Een nieuw getuigenis van dat ernstige stre
ven om bloedvergieten te voorkomen levert
het antwoord op het zoogenaamde ultimatum.
De Trausvaalsehe regeering toch wQst er op,
dat de voorstellen, die nu door Engeland ver
worpen zQn, hun oorsprong vinden iu den
aandrang van den agent Conyngham Greene
bQ den staats-procurenr Smuts, toen Green's
woorden het recht hadden gegeven te verwach
ten, dat de Britsohe regeering die voorstellen
zon goedkeuren.
De Transvaalsche regeering had aan dien
aandrang toegegeven en de voorstellen gedaan,
op gevaar af dat de Volksraad en het volk zelf
die voorstellen zonden verwerpen, en dat de
voorgestelde uitbreiding van het kiesrecht
(vQf jaar) stem zou geven aan een groot
aantal vreemdelingen, die de zelfstandigheid
van den staat zouden kunnen schaden.
Maar de regeering was zoo ver gegaan en
had besloten die gevaren te trotseeren, om aan
een nog grooter bedreiging van de onafhan
kelijkheid des lands te ontkomen.
In het antwoord van de Transvaalsche re
ndering wordt verder opgemetkt, dat Engeland
da aan die concessie vei bonden voorwaarden
neett verworpen, waardoor het aanbod (vQf
jaar) verviel.
Vervolgens wijst de Transvaalsche regeering
op het zonderlinge feit, dat de Britsche regee
ring, die eerst had voorgeslagen een conferen
tie om de werking van het kiesrecht van
zeven jaar na te gaan, thans dien termQn als
geheel onvoldoende verwerpt, zonder dat het
onderzoek heeft plaats gehad, dat door de
regeering te Londen werd noodig geoordeeld,
om de draagwQdte van het 7-jarig ontwerp te
beoordeelen.
Daarna komt de regeering op tegen het
beweren, dat zQ zelve door baar voorstel van
vijf jaar heeft erkend, dat die termQn haar
billQk leek. Immers aan dat voorstel tot
aanneming van dien termQn waren voorwaarden
verbonden, terwQl geen enkele verklaring is
gegeven, waaruit blijkt dat de regeering te
Pretoria den korten termQn zoude r de voor
waarden goedkeurde.
Hoe gaarne ook bereid mede te werken aan
een beëindiging der spanning, kan de regeering
haar aanbod van 19 Augustus zonder de
daarbQ gestelde voorwaarden niet aan den
Volksraad overleggen. Wel is de regeering nog
is, kost bet nog een hand vol geld en dat zou
ik toch doen. Er is niets leelQkers en onvoor-
deeligers dan een half voltooid huis. Zulke
huizon, als ze eens blQven liggen, worden nooit
afgebouwd, en er is altijd wat aan te repa-
reeren."
„Maar hoeveel meer worden wQ dan
schuldig. Welk een rente hebben wQ te be
talen zei Bena met een benauwde stem.
„Vader zaliger betaalde geen rente en kwam
toch haast niet rond."
„Reken zelf maar uiter zal ongeveer
tweehonderd daalders uitgegeven zQn en een
paar honderd zQn er nog noodig dus dat
is vierhonderd samen. Het kost meer dan ik
eerst dacht, maar ik vond het beter de zaak
in eens goed te doen."
„Hoeveel bedraagt die rente?'' vroeg
Zuzeli schoorvoetend.
„Zestien daalders, als men het geld
schuldig is."
„Zestien daalders in het jaarzuchtte zij.
„Ja het is een heele som, als men hef betalen
moest; maar gij heeft het mQ niet te betalen.
Gij zQt mij niets schuldig het was het geld
van Barthi."
Daar stonden zQ beiden met open mond.
„Van vader vroeg Zuzeli.
„Ja van vader en kQk, er is nog meer,",
en hQ schoof baar den aarden pot toe, nam
het papier weg, dat er in lag en hQ was half
vol met groote zilverstukken, Zuzeli zag