MIDDELBURGSCHE COURANT. 1899. Zaterdag 2 September. N°. 307- 142' Jaargang De«e courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. P'S», per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 1.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 1 Sept. 8 u. vm. 85 gr. 12 u. 71 gr. av. 4 n. 69 gr. F. Yerw. m. W. w., bew., reg. m. onw. AdvertentiSn voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. AdvertentlSn20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats zij innemen. AdvertentiBn bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te AmsterdamA. de La Mab Azn. te Rotter dam: Nxjgh vak Ditmab. Middelburg 1 September. Engeland en Transvaal. In het jongste nommer van Ao Nederl. Spec tator komt over bovengenoemd onderwerp een opstel voor van de hand van dr P. J. Blok, hoogleeraar in de vaderlandsche geschiedenis aan de universiteit te Leiden. Hy vraagt daarin o. a. wat in Engeland de indruk zal zyn van het woord door het Neder- landsche tot het EDgelsche volk gesproker* Zal de Britsche natie gehoor geven aan bet „ernstige, waardige beroep op eer en geweten" van Nederluadaebe zijde gedaan Zal een sterke stroom van edele gevoelens in Engeland werkeiyk volgen op het Nederlandsche adres De schryver behoort niet tot hen, dié den inhoud van dat adres veroordeelen. Maar blijk baar is hy, en o. i. terecht, van meening, dat niet alleen in het openbaar, maar ook meer in het verborgen, door persooniyke bemoeiiDg, door vertrouweiyke correspondentie in die richting op de Engelscbe natie kan gewerkt worden. Hy gelooft, dat geiyk in 1880 ge schiedde ook thans vrienden van den Ne derlandsehen naam in Engeland werkzaam zijn, dat ook thans inlichtingen en waarsohuwingen de Noordzee overtrekken en op Engelscbe mannen en vronwen invloed trachten te oefe nen ten gnnste van de Boeren. Laat, zegt hy. ieder onzer, die kan, zich inspannen om zijne Engelscbe vrienden en betrekkingen tot inkeer te brengen of aan te Bporen tot krachtiger uiting van wat hnnne meening is. Werken velen mede, dan kan er veel in die richting bereikt worden, want „persoonlijke vermaning beeft misschien by een kitteloorige nog meer invloed dan een groote openbare manifestatie." Maar meer, meent hy, kunnen wy voor he' oogeablik aiet doea zonder het boog ontwik kelde zelfgevoel der Engelsche natie te kwet «en, een „gevaar dat zooveel mogeiyk moei "worden vermeden." Vervolgens begeeft de schrijver zich in eene historische beschouwing, waarin de conclusie- is, dat de ergernis van velen over onze on macht ons verval, die zij vergelijken met de glorie en de macht van Nederland in vroeger dagen, onbillijk en onhistorisoh is. Hy geeft toe, dat de mannen van 1750 en 1800 niet die van 1650 ea 1700 waren. Maar een groote oorzaak van het dalen van ons staat kundig aanzien ia, naar hij uitkomen doet, te zoeken ia de omstandigheid, dat in de 17e eeuw Eogeland, evenals Oostenrgk, nog niet zyn volle kracht ontwikkelde, Pruisen en RnBland nog niet medetelden, zelfs Frank- ryk pas begon te toonen wat het kon. Zoodra deze zich in hare volle kracht oprichtten, moest Nederland ook zonder haar verval op den achtergrond komen. Thans hebben wy in Europa, zegt de schryver o. a., nog de 'positie, die ons van rechtswege toekomt, „weinig meer maar ook weinig minder." N* deze uitweiding keert de heer Blok terug tot de vraag, wat wij, ia zake Engeland en de Transvaal, nog meer kannen doen. Dien aangaande schrijft hy ten slotte „Wat kunnen wy nog meer doen Niemand onzer denkt er in ernst aan, dat wy als natie naar de wapens zonden grgpen en het dreigende onrecht met geweld zouden willen bestrijden. Ieder is er van overtuigd, dat het onze ondergang zou zijn en dat het den Boeren niet zon helpen, ja dat dezen het ook niet eens zouden begeeren. Mocht het in Afrika tot een oorlog komen, dan zon het zelfs niet de vraag zyn of 't raadzaam, of het mogeiyk zon wezen van hier vrywilligers daarheen te doen gaan. Engeland zou het met volkomen recht beletten, ja, zon ons kunnen dwingen het te beletten. Men spele niet met dit vuur. Men zy voorzichtig met het prikkelen van de nog lang niet tot het verleden behoorende antipathie van de groote meerderheid der Eogelschen tegen the Dutch want- het is nog altyd ons belang, zoowel in materieelen als in zedelyken zin, met Engeland op goeden voet te staan en or s te houden aan wat De Witt eenmaal aldus uitdrukte: „Zelf als de duivel opdie eilanden regeerde, moesten wy zooveel mogelijk zorgen het niet met te verkerven". Neen, wy kunnen niet anders dan vertoogen indienen, werken op de eeriykheid, op het ge zond verstand van het aan beide zaken nog altyd ryke Eogelsche volk, op allerlei door adresseD, door vertoogen in Engelsche couranten, door brieven aan Engelsche vrien den, misschien, maar dan met alle voorzichtig heid, door vriendschappeiyke vertoogen van regeering tot regeering, met vermydiDg nog eenmaal van de prikkelbare gevoeligheid der Engelsche natie in zulke zaken. En alfl dit alles Biet helpt, dan schiet ons niets anders over dan zooveel mogeiyk ver zachten van de gevolgen van den bitteren krijg, dan het winnen van vrienden voor de Trans vaal overal in Enropa, dan het op die wijze toonen van onze sympathie voor het, met al zyne ook door ons dnideiyk opgemerkte ge breken, kleine, maar krachtige volk, dat zich noemt met onzen naam,dat onze taal spreekt, dat ons in den bloede na bestaat, dat vóór by na oene eeuw door ona ia losgelaten moeten wor den, maar in welks midden velen der onzen thans een nieuw leven hebben gevonden. UIT STAD EN PROVINCIE. „Waar zon gaat schuilen en zilv'ren maakt, met gouden rand, de donkergrauwe schape- vachten, waaruit wellicht, als 't duister wordt, de waterdroppels welkom tot ona komen Is Zeelatid daar niet mooi? Waar 't licht speelt laDgs de rimpels; de wit en zwarte vogel 't ongedurig water - kind in 't drabbig drassig siyk en'tZeeuw- sche boerenkind op d'aanlegplaats Is Zeeland daar niet mooi Als zomer-avonds, wanneer de zonnebol zich toont als schijf van gloeiend goud, die 't hemelruim in feilen brand te laaien scbgnt, en vonken spranklen laat omlaag op bontgedoschte Zeeuwsche deernen, wier lach en lonk de zon nestraal vervangen kan voor 't jonge manne- volk Is Zeeland dan niet mooi?" Zoo luidde woordelgk de ontboezeming, ter eere van onze provincie geuit door den mede reiziger van onzen verslaggever, toen deze Woensdagavond per spoorboot van Zierikzee naar Middelburg terugkeerde. En zoo in haar geheel, in de eigen woorden van den lofredenaar, klinkt zy duidelijker en schooner dan in ons vorig nommer, toeD, door enkele minder jnist gekozen woorden in de tweede strophe, de waarde ervan werd ver minderd. Wg hebben heden ochtend een onderzoek ingesteld naar het Donderdag gebeurde tijdens militaire wandeling na afloop der parade alhier. Zooals altyd, werd de troep voorafgegaan, omstuwd en gevolgd door een massa volk, dat, zooals gewoonlgk, elkaar opzy duwde, en kwam op sommige punten natuurlijk gedrang voor. Dat was ook het geval toen de stoet de Molstraat nit en de Noordzgde van den Dam opging. In dat gedrang bevonden zich B., diens vrouw en kind, vlak achter een den troep be geleidend officier. B., door anderen gednwd, trapte, naar hij zegt zonder het te willen, bedoelden officier op de hielen, waarop deze met de sabel, die hg droeg, eene afwerende beweging maakte en met het wapen een halven kring beschreef. Het toeval wilde nu dat met het scherp van de sabel aan B. een sneedje in het voorhoofd werd toegebracht, dicht by het oog, en zijn vrouw hetzelfde overkwam. De laatste bloedde daardoor nog al, wat allicht aan erger deed deuken dan wat gebenrd was. Man en vrouw begaven zich naar hnis, waar de wondjes, door een ter hulp geroepen ge- )r, met hechtpleister werden bedekt. De vrouw was, licht verklaarbaar, erg geschrok ken, maar overigens liep alles gunst'g af. We zagen en spraken de beide patiënten, die de agitatie al vry wel te boven zyn. Dit is de toedracht der zaak, die, door de spraakmakende gemeente verteld en overver. teld, gansch andere afmetingen aannam dan werkelijk had. Meer rnimte behoevend en ook gedachtig aan het spreekwoord: „het oog wil ook wat hebben," heeft de heer S. van Bakergem in de Langedelft alhier zyne vleeschhonwery eene metamorphose doen ondergaan van be lang. De winkel is belangryk vergroot en geheel ingericht naar de eischen, die men meer en meer aan dergeiyke zaken stellen gaat; ook voor helderheid en zuiverheid zoo noodig in het bedryf is flink gezorgd. Een levendig verfje van de pui harmonieert goed met de lichte beschildering van binnen. Voor het vierde Zondagavond-concert, overmorgen in het Schuttershof alhier te geven door het muziekkorps der dd. schutterij, ouder leiding van den luitenant-directenr, den heer Jan Morks, luidt het programma als volgt Dreyfus Marsch, Jou es; Ouverture Fantastique, GovaertLa Coquette, caprice, Eockert Pilyerchor uit de Opera Tannhauser (arr. Morks), Wagner; Fantasie uit de opera DerFreisehüfz (arr. Morks), Von Weber; Au Grand hotel des Bains, Marche, MorksFestspiel en Brautchor uit de Opera Lohengrin, Wagner; a. Serenata (arr. Morks), Moezkowskil. Maurische Romanze uit de Opera Das Rachtlager in Granada (arr. Morks), KreutzerDanse Indienne. Sellenick; en Die ZUrtlichen, Concertwalzer, Waldteufel. y het onweder, dat heden nacht over een deel van Walcheren woedde, ia de bliksem agen in het woonhuis van P. de V. te Aagtekerke. Brand werd niet veroorzaakt, maar het hemelvuur, dat door den .schoorsteen binnen kwam, ontwikkelde zooveel bracht, dat de meubelen door de kamer werden geslagen en gedeelteiyb vernield. Ook de schoorsteen be kwam schade. De bewoners, die in verband met het on weder waren opgestaan, verschrikten erg, maar werden niet gedeerd. In het vertrek zelf ontwikkelde zich een erge zwavellucht. Men schryft ons uit Domburg: Hoe men buitenaf ook moge oordeelen over het feit, waarvan in uw nommer van Maandag een bericht, ontleend aan de Opr. Haarl. Crt, melding wordt gemaakt dit verdient te worden geboekstaafd dat het hier, in onze gemeente, algemeen verontwaardiging heeft gewekt. Aan het viertal Duitsche vlaggen, die men hier ziet waaien op even zoovele villa's, ergert men zich niet, omdat men weet dat de bewo ners dier buitens ook wezenlgk belangstellen in de plaats, waar zij tgdeiyk verblijven, en dit op meer dan een, dnideiyk sprekende wyze toonen. Eu als er een bewijs te geven is van in stemming met hetgeen ons, Nederlanders, in teresseert of na aan bet hart gaat, dan blijven ook diezelfde Duitschers daarin niet achter. Dit bleek duidelijk opnieuw Donderdag, o;> den jaardag onzer Koningin. Toen, evenals steeds by de viering van onze nationale feest dagen, lieten zij onze drieklenr hoog wapperen van hunne bezittingenzelfs boven hun vlag, terwijl zg ook ter eere van dien dag een feest bereidden aan onze zangvereeniging. n danhoe vaak is reeds gebleken, dat diezelfde Duitschers volgaarne meedoen waar het geldt het steunen van nattige en wen schelijke zaken voor onsDaarbij verdient zeker ook vermelding dat juist de man, tegen over wien de bekende daad werd gepleegd, de ziel is van die zangvereenigingdat by dit gezelschap jaariyks steunt met milde handdat de Duitschers hier ten zegen zijn voor den werkmansstanddat duizenden en senden guldens te Domburg door hen worden verteerd en uitgegevendat, toen er sprake was van de zoo lang gewenschte tramverbin ding met Middelburg, die Duitschers oogen- blikkelijk bereid waren deze zaak krachtig te steunen 1 Wy mochten daarom niet nalaten een woord van protest te doen boorea tegen het gebeurde en tegen de in het bericht gegeven voorstelling. Hg, die de daad bedreef, beeft daarvan dan ook luttel plezier gehadalthans hier. Het heeft weinig gescheeld of by was met de justitie in aanraking gekomen. Daarvoor is hy, zegt men, behoed door denzelfden man, tegenover wien hy zijne quasi-geestigheid uithaalde. De algemeens verontwaardiging, die zich tegen hem keerde, noopte hem daarop zeker zoo spoedig mogelijk Domburg te verlaten en zijn woonplaats, ik geloot Haarlem, weer op te zoeken. In de Donderdagavond te I e r a e k gehouden raadsvergadering werd besloten een brandput van het algemeen armbestnur te koopen voor f 1. De gemeenterekening werd ongewgzigd voorloopig vastgesteld en de ge meentebegroting voor 1900 aangeboden met een ontvangst en uitgaaf van f 87490.31 Eenige verordeningen werden vastgesteld. Bij die op de heffing van schoolgelden werd dit voor gewoon lager- en herhalingsonderwyi geheel opnieuw geregeld en wel progressitf met de aanslagen in den hoofdelijken omslag als grondslag. Het schoolgeld voor het eerste kind loopt van 20 tot 90 cent per maand het tweede kind betaalt, behalve voor de hoogste klassen, de helft van het eerste. De totale opbrengst zal niet hooger worden. De ouders met een inkomen tot f 400 zyn vrij. Hooger dan 90 ct kon niet gegaan worden, omdat dit byna de kostende prys is. Deze nieuwe regeling vond slechts bij paar leden verzet. Te Zuiddorpe overleed, in den boogen oude:dom van 82 jaar, de heer A. A. Haelst, tot voor korten tijd bnrgemeeBter dier ge meente, nit welke betrekking hy om gezond heidsredenen eervol ontslag bekwam. Tevens was de overledene dijkgraaf van verschillende polders. Om zyn edel karakter was hy door iedereen geacht en bemind. Donderdagnamiddag sloeg te Axel een, voor een kar gespannen ptuud op hol, waar schijnlijk uit schrik voor de vele vlaggen, welke huis aan huis wapperden. De voerman, een 50 jarig werkman, sloeg achterover van de kar en moest huiswaarts geleid worden. De ontboden geneesheer constateerde vermoedeiyk schedelbreuk, zoodat de toestand van den man niet buiten gevaar is. Aldaar ontspoorde dienzelfden dag eenwag- gou van een goederentrein, waardoor den ge- heelea namiddag ea avond vertraging ia den dienBt ontstond. Uit Terneuzen. In de Donderdag aldaar gehouden raads zitting werd, onder belangstelling van eenig publiek, door den voorzitter met eene hartelgke toespraak aan den heer J. K. Ribbens uitge reikt de eerepenning met loffelijk getuigschrift voor menschlievend hulpbetoon, by kon. besluit aan genoemden heer toegekend, wegens het op 24 Mei jl. redden van een kind, waarby een 50 60 tal personen stonden toe te zien, zonder een hand uit te steken, zoodat het kind, zonder zyn hulp, zeker verdronken zou zyn. Teneinde aan die uitreiking een eenigszins feestelijk karakter te geven, had de voorzitter daarvoor jnist den jaardag van de koningin gekozen. Naar den burgemeester werd gerenvoyeerd n adres van een ingezetene, hondende klach ten over den last, dien hy heeft van een door |n buurman gehouden bierhuis. Na eenige bespreking werd de gemeente rekening over 1898 met op éen na algemeene stemmen voorloopig vastgesteld. De heer Van den Hoek verklaarde zyne goedkeuring niet. te kunnen geven, omdat voor bestratingswer- ken, die op den dienst '98 moesten komen, slechts een deel verantwoord was, maar een bedrag van ruim f 1700 nu ten laste der be grooting voor '99 zou komen, in mindering van hetgeen van bestratings werken voor dit jaar op de begrooticg was uitgetrokken, ter ■ijl het saldo der rekening ruimschoots vol doende was om die som te betalen. Waar dat goed slot nn in eene volgende begrooticg zal worden opgenomen, ziet by daarin nadeel voor i gemeente, daar dit vertraging veroorzaakt de uitvoering der bestratingswerken. De voorzitter verklaarde niet te huanen zeggen, waaruit deze wyze van handelen van het Dag. Beat. voortsproot, omdat hy toen nog niet in de gemeente was, maar hy meende toch dat men niet anders had kannen handelen. Na nog eene opmerking san den heer Van den Hoek wees de burgemeester er op, dat er toch niets meer aan te verat deren was, omdat de tijd van af- en overschrijving was verspre ken. De voorloopig vastgestelde rekening bedraagt f 58.050.84 in ontvangsten, f 55.724.327s in uitgaven, en sluit alzoo met een goed slot van f 2326.51 Va- De aanvraag van den heer F. H. Eydman te Delft, om hem gedurende een jaar de voor keur te geven by het verleenen eener concessie voor het leggen eener waterleiding, werd met algemeene stemmen van de hand gewezen. Hoewel algemeen overtuigd van het nut eener waterleiding, zag men geen heil in het plan van genoemden heer, om bet water uit de duinen van Schouwen met tankschepen naar Terneazen te vervoeren. Na afloop der openbare, werd in geheime zitting behandeld het suppletoir kohier van den hoofdeiyken omslag. is echter geheel geruïneerd. Men verdiept zich in gissingen, wat toch wel de aanleiding tot dit, met zooveel overleg gepleegd en zoo veel tyd vereischend misdrijf kan zyn. Van den dader of de daders heeft men nog geen spoor ontdekt. Van verschillende plaatsen ontvingen wij bericht, dat besmetteiyke vlekziekte by var kens is voorgekomen en reeds enkele dieren aan die ziekte zyn bezweken. AUGUSTUS. In den nacht van Dinsdag op Woensdag hebben bij den timmerman Vertinde in de Viooswykstraat ongenoode gasten een bezoek gebracht in zgne werkplaats, staande tusschen zyne woning en een aan den schoolweg uit komend, aan hem behoorend leeg staand huiB. Oogenschgniyk waren alleen wat schavelingen her- en derwaarts geworpen en was met lat een beeld in den tuin van zyn buurman stukgeslagen. Donderdagmorgen wilde Verlinde zyn huis eens gaan luchten, maar trad, de achterdeur openende, verschrikt t :rug, toen hy bemerkte dat het huis van binnen niet veel meer dan verkoolde massa was. Terstond werd de politie gewaarschuwd, die een onderzoek in- Toen bleek dat op 13 verschillende plaatsen, zoowel in de benedenvertrekken als op den zolder, hoopjes schavelingen waren neergelegd, welke licht ontvlambare hoopjes onderling waren verbonden met een l draad, zoodat, werd er een aangestoken, alles direct in vlam zou staan. Het moet een goed overlegd en uitgevoerd plan zijn geweest, want de hoopjes tchavelin- gen waren verbrand en badden ook hun dienst verricht door het houtwerk in brand te stekenverschillende zolder- en gebint balken waren gedeelteiyk verkoold. Het ia waarschijnlijk toe te schryven aan de omstan Idigheid dat alles goed gesloten was (de ruiten waren gesprongen, doch er zyn luiken voordel vensters) dat het vuur gedoofd is. Het huis De feestviering van Donderdag avond op de Groote Markt alhier kan gernst in alle opzichten wel geslaagd genoemd worden. Het plein bood een alleraardigsten aanblik. Ongeveer te midden ervan de muziektent, met het geelrood gaslicht, en in de ronde de fraaie illuminatieBtukken met haar als diamanten schitterende blauw-witte lichtpuntjes, welk licht weerkaatste tegen de huizen in den omtrek en daaraan kleur en leven gaf, wat te meer uitkwam door den donkerblauwen hemel, die er boven welfde. En op het groote, helder verlichte markt plein bewoog zich een overtalryke menigte, genietend van de vroolgke muziek, die het schutterijmuziekkorps hooren liet, voor een deel op en neder wandelend en voor een ander deel zittend voor en in de talryke cafés in 't rond. Allen amuseerden zich kostelyk niet het minst het jonge volkje. Ouder die jeugd trokken vooral de aandacht een twintigtal slagersjongens, die, zeker by atspraak by elkaar gtkomeD, allen in huu helder witte pakjes in een lange ry vroolijk dansend en springend, heel wat leven in de brouweiij brachten. Aardig was het te zien, hoe steeds rond de muziekttnt een aandachtig luisterend publi-. k stond en hoe, by een populair nommer, o. a. de Washington Post, men in geregelae orde op de maat der muziek liep rond de tent. Later, aan 'o slot van 't programma, was de feeststemming allengs over velen vaardig geworden en werd bg de muziek dapper ge zongen en eindelijk door een aantal personen aan den langzamerhand in de mode gekomen rondedans deelgenomen, Natuurlyk was cr hier en daar wel een die zich minder ordeigk gedroeg; maar men moet op dergelijke dagen met alles met een donkeren bril bezien. Zeker, sommige miliciens, wier opkomsttijd ten einde spoedt, zetten de bloempjes wel iets te veel buiten, maar laat men dat maar op rek min g schrijven van de ongewoonte om aan openbare feesteiykheden „in de stad" deel te nemen. Toch zon het wel gewenscht zgn dat door onderzoek, en bestraffing van al te baldadige mannekens" een voorbeeld werd gesteld om voor bet vervolg te voorkomen dat dezen de vreugde der burgers verstoren. Zgn wy goed ingelicht, dan heeft een gegra dueerd militair op een flets zelf een minder aangename ontmoeting op dit pnnt gehad wat znlk een onderzoek des te gemakkelijker maakt. Bovendien gelooven wy dat, wanneer burgers, die ernstige, gegronde en met bewijzen te staven grieven hebben, zich tot de militaire autoriteiten wenden, dezen welwillend bereid zullen zgn zooveel in hun vermogen is de schuldigen te straffen. Laten wy ten slotte vermelden dat het mu ziekkorps, dat Donderdag een vermoeiende taak had, zich daarvan flink heeft gekweten* Van het door den burgemeester verleende verlof aan de jengd om op het Molenwater vuurwerk af te steken, werd zoo goed als geen gebruik gemaakt. Ook te Vlissingen werd de avond vao dien dag vroolijk doorgebracht. Een talrijk publiek bewoog zich door de straten; bet gewone vuurwerk, bestaande uit voetzoekers bengaalsch vuur en dergeiyke, diende weder tot verhooging van de teestvreugde, en tal van vaderlandsche liederen galmden door de straten. Op het Grand Hótel heerschte eene groote, voor sommigen misschien wel wat al te luia- rnchtige vrooiykheid, terwijl de bekende Wiener Dameekapel, onder leiding van Fiiia- lein Henriëtte Durnberger, een feestprogramma, samengesteld nit verschillende, meestal toepas- seiyke nummers, op de haar eigen veidieuate- lgke wyze ten gehoore bracht. In de pauze kwamen op het terras talrijke voortbrengselen der pyrotechnie ten volle tot hun recht, terwyl menigmaal de algemeene feestvreugde zich uitte in een vroolgke ronde dans. In 't kort, bet was daar zeer gezellig. Des middags bad aldaar een officieel diner plaats van de officieren van het garnizoen en de schuttery.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1