MIDDELBIRGSCHE COURANT. 142' Jaargang Donderdag 24 Augustus. N°. 199- 1899, Due courant verschijnt d a g e 1 ij ks, met uitzondering Tan Eon- en Feestdagen. Prge, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.- Afzondorlijkö nummers kosten 5 cent. Thormom eter Middelburg 23 Aug. 8 u. vm, 61 gr. 12 u. 73 gr. av. 4 n. 74 gr. F. Verw. zw. w., bew., 'a morg. mistig. Advertentiën voor bet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. AdvortentiSn20 *n"t per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cont per regel Groote letters naar do plaats die zij innemen. AdvertentiBn b? abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te Zierikzee: A. C. na Moou; te Tholen: W. A. vak Nieuwenhuijzex; te Terneuzen: M. »e Jongs. Middelburg 23 Augustus. Dr Kuyper en de ongerallenwet. Onder dit opschrift bevat de Amh. Ct. eeD eerste opstel, waarin, met het oog op het door den anti-revolutionnairen leider voorge stelde „groote amendement", ten slotte bet volgende wordt gezegd Van alle zijden is aan dr Kuyper hulde ge bracht voor den belangrijken arbeid, dien bi) zich voor de uitwerking van deze zijne denk beelden heett getroost. Bij die hulde sluiten wij ons gaarne aan. De omvang der werk zaamheid van dozen staatsman op staatkundig, kerkelijk en wetenschappelijk gebied is inder daad verbazingwekkenden het is nauwelijks te begrijpen, hoe hij den tyd heeft kunnen vinden om het Btelsel van zijn amendement in eene lange reeks van artikelen te belichamen. Wij zijn vol bewondering voor de werkkracht, waarvan deze zijne proeve van wetgeving ge tuigt maar wij kunnen niet deelen in dan uitbundigen lof, die vooral door de anti revolutionaire pers dag in dag uit aan den inhoud van dit groote amendement wordt toegebracht. Mocht men aan de verzekeringen dier pers geloof slaan, dan zou dit stnk anti revolutionaire wetgeving allergunstigst afsteken bij de liberalistische regeling, waarop de voor steller het wil enten, en slechts weinig ver betering behoeven om met goed gevolg in bet wetsontwerp te bunnen worden opgenomen. Dit nu kunnen wij volstrekt niet toegeven en wij zijn zelfs overtuigd dat de voorsteller zelf, althans wat de techniek van zijo amendement betreft, dien lof zon afwijzen. Dr. Kuyper heett, gelijk meer eminente man nen, les défauts dn ses qualitès. Zijn talent is groot, zijne werkkracht onovertroffen. Maar bij weet zich niet te doen bijstaan, waar hulp ook voor hem onmisbaar ware. Het was een ■tout bestaan voor ecu man, die geen rechts geleerde opleiding heeft genoten, denkbeelden als die van zijn amendement in tal van wets artikelen uit te werken zouder de hulp van een bekwaam rechtsgeleerde, tevens met het redigeerea eener wet vertrouwd. Zoodanige hulp heeft dr. Kuyper blijkbaar niet genoten; en na kennismaking van de 10 folio bladzij den, in het kamerverslag, en van de 16 dito bladzijden, in de nota der regeoring aan de critiek van zijn amendement gewijd, zal wel hebben ingezien dat by zonder die hulp niet van wal had moeten steken. Vooral de nota der regeer'mg is „schlagend" wat de techniek betreft. Schier over elk der 36 artikelen, schier over elke der talrijke alinea's van vele dier artikelen, worden daarin zakelijke bedenkingen gemaakt, welker juistheid veelal niet kan worden betwist. De eerste eisch, aan eene regeling op wetgevend gebied te stellen, is wel dat zij uitvoerbaar is, dat zij marcheeren kanen aan dien eisch voldoet het amendement van dr Kuyper, zooals het daar ligt, niet. Eene gebeele omwerking van het amendement in zijne onderdeden is volstrekt noodzakelijk m het is te vreezen dat het aan de kunr, die de antirevolutionaire staatsman op medisch advieB moet ondergaan, juist niet bevorderlijk ■al aijn, wanneer hij daaraan een deel zijner somervacantie moet besteden. Men ho ude het ons ten goed dat wij dezen onzen indruk alleen neerschrijven, zonder zelfs eene poging te doen om dien te motiveeren. Daarvoor zouden wl) vele kolommen behoeven van zoo drogen inhoud, dat onze lezers die aaneenschakeling van opmerkingen van rechts kundigen aard en betreffjnde de redactie stel lig ongelezen zouden latei. Het ïydt voor ons geen twijfel, dat dr Kuyper zich met eene herziening van zyn amendement bezig houdt, en dat dit er geheel anders zal uitzien, wan neer bet by de kamer in behandeling komt. Het ligt natunriyk niet in onze bedoeling, uit de fouten in de techniek van het amen dement bet besluit te trekken, dat zou zijn gebleken van antirevolutionnair onvermogen tot de moeiiyke kunst van wetgeving, waartoe velen zyn geroepen, maar weinigen uitverkoren, Van moer belang is de vraag of het amende ment, na in dit opzicht de noodige verbetering te hebben ondergaan, eene rechtvaardige en aannemelijke regeling zou aanbieden. Daarover nader. DE TRANSVAAL BEWEGING EN DE SOCIAAL-DEMOCRATEN. Deze opmerking beantwoordt De Sociaal- Democraat al« volgt Wy kunnen hierop mededeelen dat op dit oogenblik door een der uitgenoodigden (Troelstra) by de leden van het Partybestnnr der S. D. A. P. in rondvraag is gebracht of hy op zijn voorloopige weigering al of niet zal terugkomen. Op den voorgrond meenen wy te mogen stellen dat in dezen van mindere sympathie by de sociaal-demoeraten geen Bprake is. Wat ons doet aarzelen aan dergeiyke „bewegingen" deel te nemen, is het nuttelooze er van. Waar wy op zonden hopen, dat is op het Engelsche arbeidende volk, op diens anti kapitalistischen zin, doch aan dien wendt zich het samen raapsel van allerhande bourgeois elementen niet, dat tot nu toe in Nederland de Transvaal- beweging uitmaakte. Wq beschouwen die dingen nu eenmaal anders dan de JV. Bott. Crt BEAOEmAUBi* ENZ. By kon. besluit is de eerepenning voor verdiensten jegens '8 rijks musea, in gond, toegekend aan M. M. Schepman, te Rhoon is aan den commissaris der loodsen, tevens ontvanger der loodsgelden te IJmuiden, J. van der Burgt een pensioen verleend ten bedrage van f1420 'sjaars; is benoemd tot buitengewoon adelborst by de Kon. Ned. marine-reserve de heer E. Pool is de heer J. C. S. Schokking, scheepsbouw kundig en werktuigkundig ingenieur, benoemd tot adspirant-ingenieur der marine; is benoemd by het personeel van den ge neeskundigen dienst der landmacht, tot paar denarts 3de kl., de gediplomeerde veearts J. van Zijverden. Da minister van binnenlandsche zaken ver leent a. Zaterdag geene audiëntie. PATRIMONIUM. In de Dinsdag voortgezette vergadering van Patrimonium werden de. conclusies van het rapport over de arbeids- en rusttyden aange nomen. Het rapport over werklieden-pensioneering werd aangebonden. Omtrent een rapport van den heer J. Hui- zinga van Kampen over „Het oprichten van algemeen fonds tegen de gevolgen van en ongelukken" werd besloten, dat het hoofdbestuur daarover op de volgende jaar vergadering een advies zal nitbrengen. Besloten werd nog, dat het Bondsbestuur stappen zal doen by het Centraal Comité der antirevolutionnaire kies vereenig iD gen ter ver kryging van een tweede sociaal coDgres in het jaar 1900. De bespreking van de vakbonden werd ook uitgesteld. Dezer dagen is opgemerkt dat in het Neder- landsch comité voor Transvaal de sociaal democraten niet vertegenwoordigd zyn, boewei ■y uitgenoodigd wareD, en er op gewezen, dat in Engeland en België de socialisten vooraan ■taan in de beweging tegen de politiek, welke de Engelsche regeeriag tegenover de Trans vale» volgt. UIT STAD EN PROVINCIE, By kon. besluit is aan den opzichter over 's rij ka kust verlichting te Westkapelle W. de Rapper, op zijn verzoek, met ingang van 1 October, eervol ontslag ala zoodanig verleend. By beschikking van den minister van binnenlandsche zaken is voor het tijdvak van 1 September tot en met 31 Dec. 1899, benoemd tot assistent vanhetrykslandbonwproefstation te Gees P. van Houwelingen te Hoorn, en is, met ingang van 1 September 1899, aan M. P. Klaverweiden, op zyn verzoek, eervol ont slag verleend als assistent aan genoemd station voor het tydvak van 1 September 1899 tot en met 31 Maart 19C0, benoemd tot assis tent van het rijkslandbouwproefstation te Hoorn M. P. J. Klaverweiden te Goes, en is, met ingang van 1 September 1899, aan P. van Houwelingen, op zyn verzoek, eervol ontslag verleend als assistent aan genoemd station, In de heden middag gehouden vergadering van den gemeenteraad van Middelburg die gepresideerd werd door den burgemeester, waren afwezig de heeren Van Dunné, Heyse, Gratama, Van der Swalme, jhr mr W. H. Snouck Hurgronje, De Rycke, Schorer en Koole. De geloofsbrieven van de onlangs gekozen raadsleden, de heeren A. A. de Veer en D. WiBboom Verstegen, werden onderzocht door commissie, bestaande uit de beeren Van Teylingen, Verhage en Van de Ree. Conform de conclusie van de commissie werd tot toelating van beide heeren besloten. Mededeeling werd gedaan van eenige inge komen stokken, die voor kennisgeving werden aangenomen. Een missive van de directie der algemeene verzekering maatschappy De Philantroop te Bolsward, betreffende het pensioneeren van gemeente-ambtenaren, werd, als zijnde onge zegeld, ter zyde gelegd, Domburg, zoo mogelijk met uitbreiding naar Westkapelie, waarbij gedurende tien jaren eene subsidie wordt gevraagd en kostelooze afstand van grond. Dit adres werd gesteld in handen van burg. en weth. en van de kamer van koophandel en fabrieken om advies. Overgnlegd werd do ^emeente-begrooMng voor 1900, in ontvangst en uitgaaf f537.115.05' bedragende. De voorzitter deelde daarby mede, dat burg. i weth. voorstellen de opcenten op de per- soneele belasting van 100 te brengen op 70 en inkomstenbelasting onveranderd te laten, evenals den gasprys. Eindelgk werd nog vastgesteld de gemeente rekening over 1898, in ontvang op f 549.479.83, in uitgaaf op f 531.600.33', dus met een goed slot van f 17.879.49'. De heer W. J. Sprenger deed nog eenige mededeelingen omtrent het pompstation van de waterleiding aan de Oranjezon. Burg. en wetb. wenschen een crediet van f 3000, tot aanschaffing van een tweede certri- fogaalpomp, om daardoor de zekerheid te heb ben, dat steeds voldoende voor het brengen van water naar de gemeente kan gezorgd worden. Zy achten het wenscheiyk dat dit crediet zoo spoedig mogelijk worde verleend. Het waterverbruik is enormer zyn dagen van 7C0 kub. meter. Tegen het voorstel bleken geen bedenkingen te bestaanhet werd zonder hoofdeiyke stem ming aangenomen. De voorzitter sprak daarna den heer mr K. W. Brevet, die als raadslid aftreedt, een woord van afscheid toe. Hij zoide hem dank voor den yver en de plichtsbetrachting, steeds door hem aan den dag gelegd, ook in zyne betrekking tot het burgeriyk armbestuur. Ook den heer Gratama, die eveneens den raad verlaat, dankte de voorzitter voor do trouwe en liefdevolle plichtsbetrachting, door hem steeds ten toon gespreid. Beide heeren zullen in den raad eon aan gename herinnering achterlaten. De leden gaven van hunne instemming met het gesprokene blijk. De heer Brevet dankte den voorzitter voor zyne woorden en de leden van den raad voor de betoonde instemming daarmede. Daarop werd de zitting gesloten. Op de Groote Markt alhier is men heden begonnen met het opslaan der muziek tent, die ter gelegenheid van den verjaardag der Koningin van gemeentewege zal worden geïllumineerd, terwijl het muziekkorps der dd. schuttery daarop eene uitvoering geven zal. Dit concert gaat, naar wij vernemen, nit van leden der sociëteit De Vergenoeging. Dinsdag namiddag kwamen per tram van kwart voor drie hier aan een 135-tal kinderen van de vereeniging God blijft getrouw te Vlissingen, die zich naar den Kinderspeeltuin begaven om daar eenige uren te vertoeven en zich aan de verschillende werktuigen te ver maken. Die tnin heeft in den laat6ten tijd eene zeer gewensehte verbetering ondergaan, door het aanbrengen van eene flinke duinwater- besproeiing, waardoor, by langdurige droogte, het binderiyke van het stof geheel wordt voorkomen. niemand in de gemeente daarvan eenigen hinder zal ondervinden. Aan de Dinsdag te Arnemuiden gehouden stemming voor een lid van den raad namen 195 van de 276 kiezers deel. 4 biljetten waren van onwaarde. Herstemming moet plaats hebben tus- schen de heeren B. Franse, die 84 en P. Boo ne Pzn, die 55 stemmen verkreeg. Op den heer J. Crucq JKzn. waren er 52 uitgebracht. Op de agenda voor de jaariyksche alge meene vergadering van den Nederlandechen Kolf bond, Maandag 11 September te Goes te honden, komt een voorstel voor van de kolfclub Onder Ons, te Krommenie, (teneinde de kans om een prijs te winnen voor minder sterke spelers grooter te maken), „om de personeele wedstryden van den N. K. B. in twee klassen te splitsen en wel in A en B. Ieder lid kan opgeven, in welke klasse bij wenscht te spelen, Zij, die in de laatste vijf jaren een prijs ge wonnen hebbeD, zyn verplicht in klasse A uit te komen." Te Hoofdplaat Ss Maandag middag de 24jarige Th. L by het zwemmen in de Schelde verdronken. Een uur na het ongeluk werd zyn lyk opgevischt. (Nbl.v. Z.Vl.) Uit Vlissingen. Dinsdag namiddag ongeveer half zes speelden twee negenjarige knaapjes op de onde ponton aan de buitenhaven aldaar. Een hunner, het zoontje van den ryksveldwachter Bwilde zich van de ponton in eene daarnaast liggende roei boot begeveD, en geraakte te water. Zyn kameraadje liep verschrikt weg naar de stad om daar hulp te halen. Onderweg ontmoette deze zyn vader, die zich, nadat hy het ongeval had vernomen, onmiddeliyk met een agent van politie naar de aangewezen plaats begaf, waar men spoedig met behulp van dreggen het lichaam van het ventje, waaruit echter reeds alle leven geweken was, te voorBchgn bracht. Het lijkje werd per brancard naar de ouder- lgke woning vervoerd. Door een 70tal ingezetenen dier gemeente, voornameHjk bewoners van de Bellamy- en Bierkade, Korte en Lange Noordstraat en Kaaskade, is aan het gemeentebestuur een adres gezonden, waarby zy verzoeken dat zoo spoedig mogeiyk tot het dempen van de Pottenkade worde overgegaan, opdat dan ook spoediger de nieuwe rioleeringeplanDen ten uitvoer gebracht zullen kunnen worden. Het onreine rioolwater, dat zich thans in het reservoir verzamelt en by laagwater door de Kaas-, Bellamy- en Bierkade naar zee wordt gespuid, hetgeen in de woniDgen, gelegen aan de genoemde straten en grachten, een onver- drageiyken stank veroorzaakt, zal volgens de 30v..„öv., uragöJi|üöu Btautt votuuiz.im«iir, vuigeuB ue Ingekomen was nog een adres van het comité! bestaande plannen door san te leggen riolen voor eene tramverbinding tusscheo Middelburgnaar zee worden gevoerd, zoodat op die wijze ONDERWIJS. AKTE-EXAMENS IN ZEELAND. De St. Ct. bevat den uitslag van het in 1899 gehouden examen ter verkryging van akte van bekwaamheid als onderwijzer en onderwijzeres. In Zeeland kwamen op 90 mann. Candida- ten, waarvan 23 werden afgewezen en 67 toegelaten. Voor de aanteekening vak j kwamen op 47 cand., waarvan 17 werden afgewezen en 30 slaagden. Het aantal vrouwelijke candidaten was 37, waarvan 11 werden afgewezen en 26 slaagden. Voor de aanteekening vak j kwamen op 19 candidateD, waarvan 3 werden afgeweze' en 16 slaagden. Voor vak Tc meldden zich aan 21 candidaten, waar-an zich een terugtrok 9 werden afgewezen, 11 werden alzoo toe gelaten. Een examen, door drie vierden der adspiran ten met guastigen uitslag afgelegd, mag be vredigend heetennimmer toch zal men kunnen voorkomen, dat daaraan ook worde deelgeno men door candidaten van onvoldoenden aanleg, of wel met gebrekkige opleiding of weinig ijver voor de studie; of ook op al deze punten misdeeld. In één opzicht intusschen kan de algemeene uitslag niet gunstig heetenby vele geslaag den valt op te merken, dat de inhoud hunner leerboeken met viyt was bestudeerd, maar dat hun al te weinig geleerd was uit eigen oogen zien, zich rekenschap geven van het onderling verband der bestudeerde onderwerpen, toepas sen van hetgeen zy uit boeken zich eigen maakten. Zoo by Bederlandsche taalde grammatica was blijkbaar viytig bestudeerd, maar het dictee leverde treurige uitkomsten op, daar slechts aan 48 van do 127 aspiranten hiervoor een voldoend cijfer kon worden gegeven. Aan lezen en aan oefening in bet stellen wordt bij de opleiding de meeste tijd besteed toch bleek de woordenschat, waarover meerderen be schikten, gering. Aan het zuiver schryvea en het mondeling juist uitdrukken van gedachten dient by de geheele opleiding, by het onder wijs in alle vakken grooter zorg besteed te wordende kennis van onze taal en de vaar digheid in haar gebruik zullen dusdoende meer winnen, dan door steloefeningen in h-1 gebruiken van figunrHjke taal, die nog niet het eigendom van den kweekeling geworden Zoo ook bij rekenenkennis van de hoofd stukken, gewijd aan de gronden der hotfdbewer- kingen met geheele en gebroken getallen et. aan de meetkundige evenredigheden, wasovet het geheel voldoendemaar vertrouwdheid met het metriek stelsel en vaardigheid in het in van eenvoudige vraagstukken waren onbevredigendéén vraagstuk, handelende over de inhouden van de eenvoudigste licha men, werd slechts door een derde der adapi- ranten voldoende opgelostOok de vormver andering van eenvoudige figuren liet te wen schen over. Eveneens bij handteekenende perspectief was wel bestudeerd, zelfs uitgebreider d«n het programma vordert, maar de toepassing faalde; meerdere candidaten hadden niet leeren zien, zy wisten niet algemeene en byzondere perspec- tievische verschgnselen te onderscheiden, veel min eenvoudig en beknopt die anderen te leeren waarnemenzy wisten niet hoe eene teekening op te zetten en hadden das ook geen begrip van een leergang voor het eerste toekenen in de lagere school, al hadden zy dien in bet geheugen. Projectieleer was uit een boekje bestudeerd, maar menigeen was niet in staat een zeer eenvoudig voorwerp iu opstand of in platte grond, of in doorsnede met enkele lynen te schetsen. Niet anders by kennis der natuurde go- bruikte boeken waren over bet geheel goed bestudeerd, maar de kennis, door eigen aan schouwing verkregen, vooral van den bouw en het leven der belangrijkste inlandeche die ren en planten, was dikwijls gerirg. In hoogcra mate geldt het bezwaar van boekenstudie als dit de weg is die gevolgd wordt om de adspi- ranten de gevorderde kennis van de eenvou digste natuurkundige verschijnselen te doeu verwerven. Dit volgen van éen leerboek heeft gaandeweg geleid tot de gewoonte om voor derwijzersakte een deel der physica en dat deel te uitvoerig en te theoretisch te be handelen, terwijl de zoo belangryke verschyn- selen op bet gebied van geluid, licht, magne tisme en electricifeit geheel worden veronacht zaamd. De commissie heett gemeend dit jaar nog in aanmerking te moeten nemen, dat door ge woonte een zeker recht ontstaat en dat zij riet verplicht is eiken adspirant in elk onderdeel te ondervragen, waartoe trouwens de tijd ge- ontoereikend zou zyn, maar zy meent er ernstig op te moeten vijzen, dat het. programma geiuid, licht en electriciteit insluit, waar hi-6 ipreekt van de eenvomliesie verscbynselen en dat bovendien voor verdere studie van deu aanstaandeu hoofdonderwijzer van boog belang is, dat by de opleiding voor de onder wyzers- akte een belangrijk gebied vae eenvoudiee, natuurkundige verschyiselen niet onb «zocht biyve. theorie van onderwijs en opvoeding einde- iyk doet dezstfle klacht zich met nadruk hoorende meeste adspiraaten zouden wel in staat geweest zqn om den inhoud van hun pedagogisch leerboek tamelijk wel weê- te gaven, da vreemde woorden incluismaar da bekendheid met de inrichting van de lagere school en bet klassikaal onder»ys was gebrek kig; die met de voornaamste bepalingen der tegenwoordige wetgeving op het lager onder wijs bepaalde zich vaak tot letterlijke kennis van enkele artikelenterwijl die met de voor naamste leerwijzen voor lezen, schrijven en rekenen bijna zonder uitzondering Onvoldoende was. Bq de opleiding schijnen velen te meenen, dat de kenois van die leerwyzen en van de inrichting dar school wol in de practyk als kweekeling wordt geleerd. Toch is die ver wachting geheel ongegrond de theoretische beoefening der onder «yskunde door kweeke- lingen kan slechts dan iets beteekenen, als zy uitgaat van bestaande leerwijzen, welke in haar geheel en in hare deelen, liefst in onder linge vergeiyking, door den leeraar met zyne kweakelingen worden behandeld. Ook het schryven, ofschoon by het examen moestal voldoende bevonden, schynt bij de paedagogi- sehe lessen te z'ija verwaarloosd. Lezen, zang, aardrijkskunde en vaderlandsche geschiedenis geven tot geene andere opmerking aanleiding, dan dat de „gebeurtenissen" vaa de gesohiedenis wel wat te veel als krygsge" beurtenissen wordea opgevat en aldus ook de geschiedenis van ons vaderland in deze eeuw weinig wordt gekend. Bij het txtmeu voor de aanteekening ia vrije en orde-oefeningen bleek de kennis der leerstof over het algemeen voldoende, maaf liet het rangschihkea en verdoelen daarvan over de verschillende leerjaren te wenscheö overvooral bij de spelen was geen opraktJ van opeenvolging, ze waren dan ook meerma len theoretisch niet behandeld. Menig exametf af den indruk, dat het vak niet met den noodigen ernst was beoefend met name schijnt er te weinig naar gestreefd te worden om dei» kweekelingen in de eerste leerjaren de leer stof eigen te maken, die in de latere ssoeÉ worden verwerkt. Uit den uitslag van het ekamen voor do aanteekening in nuttige handwerken blijkt dst het mondeling gedeelte betere uitkomsten gaf lan het practsche werk; doch dat voorxt breien, zoowel wat eigen uitvoering betre f als wat aangaat begrip van klassikaal onder wijs in dat vak veel t.e wenschen overliet, ffeerdere adapiranten zyn ter nauwernood geslaagd; slechts éóne van de geslaagden bad geen enkel onvoldoend cijfer. RECHTSZAKEN. Kantcmgcrecht te Middelburg. Heden (Woensdag) zyn veroordeeldwegens straatschenderij J. Pi H., A J., Vlissingen, rot f2 b. a. 2 d. h.het, door hat bevoegd irezag naar zijn naam gevraagd, opgeven van een valscben naamR. K., Middelburg, tot f 10 b. s 3 d. h.visschen met een kruisnet zonder voorzien te zyn van de verelschto vischacte; C. v. B. Pz., Vlissingen, tot f 3 b. 8. 1 d. fa-, met verbeurdverkl. van bet kruisnet

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1