MIDDELBIRGSCHE COURANT. N°. 154* 142° Jaargang 1899* Maandag Middelburg 1 Juli. 3 Juli. Wat is een botermijn? Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. PrgBj per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 1. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 1 Juli 8 u. m 60 gr. 12 u. 64 gr. •v. 4 u. 67 gr. F. Verw. mat. Z. W. wind, zw. bew. Vredes-conferentie. Ia eou groot gedeelte van onze vorige op lage werd nog medegedeeld, hoe de plannen tot ontwapening uitloopen op een motie, of gelijk een der buifeolandscbe bladen het noemt, op een begrafenis le klasse. De eerste atdeeling der Vredesconferentie heeft nl. ten aanzien van de vermindering der oorlogskosten voor zee- en landmacht aangenomen een formule, om bet gevoelen uitte spreken, dat .de beperking der militaire lasten, thans drukkende op de wereld, boogelijk wenschelijk ia voor de vermeerdering van het stoffelijk en zedelijk welzijn der menBcbheid. Aan dit besluit ging vooraf, de ka nneming van de conclusie van het rapport der commis sie, waarin, eenparig, met uitzondering van kolonel Gilinaky, den voorsteller, is erkend moeielijkheid eensdeels om zelfs voor vijt jaar een vaste legerBterkte vast te stellen zonder tevens andere punten der verdediging te regelen, zoomede de moeilijkheid om by in ternationale overeenkomst de grondslagen van die verdediging te regelen, daar deze in elk land volgens geheel verscbillendë inzichten ziji vastgesteld. De commissie kan daarom het Russische voorstel niet aannemen en de meer derheid achtte een grondiger studie van de zaak door de regeeringen zelve wenschelijk VEILIGHEID OP SPOORWEGEN. Naar aanleiding van bet jongste spoorweg ongeluk ontvangt het Hbld. van bevoegdr band het volgende schrijven: Het verslag van de vergadering van aandeel houders van de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen vermeldt dat een der aandeelhouders aandrong op betere naleving der veiligheidsvoorschriften, wijzende op het spoorwegongeluk te Ylissingen, waarbij het verlies van éen mensehenleven te betreuren was. Nu weet een ieder dat bij dit ongeluk een passagier en twee conducteurs het leven lieten Waarom dan slechts van éen mensehenleven gesproken 1 Ik meen dat het antwoord op deze vraag kan luidenomdat óp het pubiiek de dood van een passagier meer, indruk ma'akt dan van honderd spoorwegbeambten. Dit zal u een flinke overdrijving toeschijnen, naar mijne overtuiging is het beneden de waarheid. Als courantenlezer Weet ik' dat het aller- leitje: „Heden werd te" A. den rangeerder B. een been afgereden", enz. geen indruk maakt, juist door de menigvuldigheid van dit en dergelijke berichtjes. Maar is het niet ontzettend dat in Engeland gedurende de laatste drie jaren 5958 personen gedood of verminkt of verwond zijn in ver band met den rangeararbeid (zie Sociaal Week blad van 1 April 1899). Hier te lande zal het aantal dezer ongelukken in verhouding wél even groot zijn, want de oorzaak: de inrichting van koppeling en buf fers der wagens, is hier dezelfde als daar. Iu Amerika is de toestand oneindig beter, daar heeft men de zelfwerkende koppeling dor wagens, die tevens de buffers vervangt, alge meen ingevoerd. Voordat Europa in deze kan volgen, moeten groote technische en ook fiaancieeie bezwaren overwonnen worden. Had de aandeelhouder op verbetering in deze aangedrongen, hij had onbaatzuchtigheid by zijn mensohiievendheid getoond. Maar hij kende de beteekenis van dit gebrek van de Euro- peesche spoorwegen waarscbijnlgk niet. Deze onbekendheid moet ophouden. Evenals in Engeland zullen hier wel vereenigingen van spoorwegpersoneel ter bestrijding van het euvel, voorgaan, maar de pers moet aau haar s gaan en de publieke opinie moet volgen. fWKKDK KiJOER. Verhooging Indischs begrooting voor 1899. In een aan de Tweede Kamer iDgediend wetsontwerp wordt voorgesteld om de Indische begrooting voor 1899 te verhoogen met f 82.500, ter bestrijding van de uitgaven ver bonden aan de vervanging van den gouver- ueur-geueraal van Neder landsch-Indi Voor deu nieuwbeuoemdeu gouverneur- generaal wordt, ala Daar gewoonte, gerekend op f 60.000 wegens kosten van uitrusting en op f 20.000 voor reiskosten naar Indië en traktement gedurende het tijdvak tusschen zijn vertrek uit Nederland en de aanvaarding zijner waardigheid in Indië, terwijl ten be hoeve van den aftredenden Landvoogd wordt geraamd f 2500 voor vergoeding der koBten fan overtocht naar Nederland. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te Vlissingen: C. N. J. de Vet Mestdabu t« Goes: A. C. Bollutx, firma Wed. de Jongi. BUMÖJËMJUS WJfciW MZ. Bij kon. besluit: is de kolonel B. R. F. van Vlijmen, van den staf der inf., op non-activiteit gesteld, gerekend van 20 Juni 1899, datum waarop door hem het lidmaatschap van de Tweede kamer der Staten- Generaal is aanvaard. Aanstaande Dinsdag verleent de minister van waterstaat geen audiëntie. UIT STAD EN PROVINCIE. De St.-Ct bevat de wijzigingen in de statuten van de Christelijk- nationale werk mansbond der Nederlandsche Hervormde Kerk, af deeling Goes, te Goes. Uit het al hier aan de Loskade gemeerd liggende barkschip Doore is een aan den stuur man toebehoorend postzegelalbum ontvreemd, dat eon hooge waarde moet hebben gehad. Door de politie werd de dader, een aan komende jongen, opgespoord en in arrest ge nomen. Uit Vlissingen. Heden vierde de heer J. J. Antheunissen, eerste onderwijzer aan de openbare lagere school A, hoofd de heer P. Landsman, onder vele blijken van belangstelling, zijn 40jarig jubilé als onderwijzer. Te 10 uur werd de jubilaris door eene com missie uit de onderwijzers van die school van zijne woning afgehaald en geleid naar zijn gewoon schoollokaal, dat thans met vlaggen, bloemen en planten smaakvol was versierd. Daar werd hij door het hoofd, den heer P. Lands man, verwelkomd, waarna de leerlingen van klasse hem bouquetten aanboden en een welkomstlied toezongen. Vervolgens werd hem door het hoofd dier school, namens hetonder- ersoneel, een geschenk aangeboden, bestaande in zes sierlijke salonstoelen, terwijl i kinderen hem nog een feestlied toezongen. De jubilaris bedankte hartelijk voor de hulde hem gebracht en bet cadeau hem geschonken. Te half twaalf uur vereenigden zich in dat lokaal eenige autoriteiten, corporatiën en ver schillende belangstellenden, en welburg. en wetb., de arr. schoolopziener, de commissié toezicht op het lager onderwijs, alle hoof; der openbare scholen, eene deputatie van afdeeling Vlissingen van den Bond van Nederlandsche Onderwijzersregenten-van het burger weeshuis de jubilaris is aan dié inrichting tal van jaren werkzaam en Vlissiny's Mannenkoor, waarvan hg penning meester i3. De burgemeester jbr mr A. A. van Doorn van Koudekerke bood hem daar namens de gemeente, met een toespraak een fauteuil aan, waarop een zilveren plaatje met inscriptie': De Gemeente Vlissingen aan J.J. Antheunissen 1 Juli 1859—99. Na deze toerpraak zong het mannenkoor hem toe Er lebe hoch. Andere autoriteiten spraken hem vervolgens toe en boden hem geschenken aan, zoo de commissie van toezicht op het lager onderwijs eeü marmeren pendule met coupes, de hoofden der scholen eén fraai boekwerk in prachtband, de Bond van Nederl.. Onderwijzers een fraaien barometer en het mannenkoor een vulpenhouder. Ten slotte zong het mannenkoor hem nóg een feestlied toe. Mt-j. C. F. van Schelven, klerk der pos en telegraphie te V lis sin gen, wordt met ingang van 16 Julia.s. verplaatst naar het telegraafkantoor te Rotterdam. De heer F. Breen, predikant bij de Ned. Herv. gemeente te Cadzand, heeft het beroep naar die gemeente te O os t kapalle aange nomen. Met ingang van 1 Juli a. s. zijn bij het Belgisch loodswezen te V1 i s s i n g e n bevor derd tot loodsleerlingen, de matrozen vaD het lichtschip Wielingen C. A. Declerck, L. J. Falin en A. E. E. Domoor, de matroos van den maildienst te Oostende G. J. Coopman en de matrozen der schepen, belast met het toezicht op de visBcherijen C. E. Block en F. A. Bulteel, terwijl de loodsleerliDgen E. J. Laforce, C. J. Vanschoor, P. A. O. De Meyne, H. J. Verbiest, O. Peetere en P. E. Laföre in hunne zelfde hoe danigheid bij de standplaats Antwerpen zijn overgeplaatst en tot matrozen aan boord van het lichtschip Wielingen, de matrozen van voornoemden maildienst E. R. VandenKerck- hove, H. L. Verhaeghe en A. F. Brysse, Men schrijft ons uit Koewacht: Nu het scheikundig onderzoek van professor Swartz teGent heeft uitgemaakt, dat het bloed aan enkele, steenen in M'b woning, afkomstig is van kippen, is de aanwijzing, waar de moord gepleegd is, er lang niet beter op geworden. Omtrent het onderzoek van een gedeelte grond uit het putje in den kelder en van andere voorwerpen ia nog weinig bekend. Niets evenwel ontmoedigt de justitie en politie in baar jjver om klaarheid in de zaak te brengen. Zoo heeft men gevonden, dat een der balen, die uit den bewusten put is opgehaald, afkomstig is van een firma te Hasselt, die kunstmatige meststoffen ver vaardigt. Nu zal wellicht onderzocht worden of het der firma bekend is, dat 2ij vroeger met M. zaken heeft geoaan. Aangaande de Vrijdag plaats gehad hebbende installatie van deu burgemeester van Zuidzande schrijft men ons nog: Eenigen tijd na den afloop van het concert; op de markt werd de stoet samengesteld, die den burgemeester zou afhalen. Geopend door 3 maréchaussees te paard, kwamen daarin voor een gedeelte der eere- wacht, een 3tal open rijtuigen voor den bur gemeeater en verdere leden van. hot gemeente bestuur, benevens het bestuur der feestcommissie, het muziekgezelschap, een ander gedeelte der eerewacht, de zangvereeniging en een 20tal phaetons. Te ruim 1 uur vertrokken, kwam men te ongeveer half drie in de gemeente terug, die geheel door deu stoet bezocht werd. Honderden, waaronder tal van vreemdelingen, vulden op dat oogenblik het vriendelijke, zoo fraai getooide dorp. In het gemeentehuis had daarop eene verga dering van den gemeenteraad plaats tot installa tie van zijp nieuwen voorzitteraan den ingang werd den burgemeoeter eene aubade gebracht door de zaDgvereeniging Wilhelmina. De wethou der Lutegn bekleedde het voorzitterschap; onder eene bartelijken wensch voor den burgemeester ea de gemeente en na vervnlling der noodige formaliteiten, omhing hij den titularis den ambtsketting en droeg de leiding der vergade ring aan den nieuwen voorzitter over. De burgemeester sprak zijn dank uit, in de eerste plaats aan Q. M. de Koningin voor zijne benoeming en verder aan allen, die daar toe hadden medegewerkt. Verder vroeg hij om Bteun en medewerking van den raad en in het bijzonder aan den secretaris. Hij beloofde te doen, al wat in zijn vermogen was, om steeds de belangen der ge meente te bevorderen. De heer Groin nam daarop namens zijne medeleden het woord. Hem was opgedragen om den burgemeester hulde te brengen en dat deed hij dan ook graag op een vreugdevollen dag als deze, waar de den burgemeester ge brachte hulde zoo groot was. Hij wees erop, dat de nieuwe burgemeester niet alleen in de gemeente woont, maar ook daar opgekomen is. De burgemeester dankte bewogen den spre ker en sloot na de gewone omvraag de open bare vergadering. Intusschen was het buiten volop feest en werd reeds een aanvang gemaakt met de volks spelen, die op verschillende punten, plaats hadden. De burgemeester nam met den raad de versieringen op eu woonde eenige der spelen bij. 's Avonds liet het muziekgezelschap nogmaals op de estrade zgne vroolijke klanken hooren en de burgemeester maakte van die gelegenheid gebruik, het woord te richten tót zijne ge meentenaren. H9 gaf hun de verzekering, dat hg zal doen wat- in zyn vermogen is, om in het belang van gemeente en ingezetenen werkzaam, te zgn en vroeg daarvoor steun en. medewerking, om ten slotte te danken voor de groote eer hem dezen dag bewezen. Nadat de volksspelen geëindigd waren, ver eenigden zich de burgemeester en zgne familie met de leden van den raad en den secretaris met hunne dames aan éen gemeenschappeigken disoh. Buiten zong Wilhelmina nog enkele stukjeB op de estrade. Langzamerhand was men begonnen de lam pions te ontsteken. Een prachtig gezicht le verde deze illuminatie op, waar het geheele dorp, het plantsoen en een groot deel van den provincialen weg verlicht was. Alles liep zeer ordeigk af en geen enkele wanklank werd vernomen. Stoomtram Vlissingen-Zoutelande- Domburg. Door de commissie tot voorbereiding der tramwegen op Walcheren zgn naar aanleiding van het tweede advies van den hoofdingenieur van. den provincialen waterstaat en ter ophel dering aan Provinciale Staten aan de le" van laatstgenoemd college nog eenige mede- deelingen gedaan, om aan te toonep, dat hare berekening der levensvatbaarheid van haar plan bezwaarigk op goede gronden kan w spraken worden. Aan dit Btuk, ons toegezonden, met uit.-' drukkeigk verzoek het niet vóór Zaterdag avond te plaatsen, ontleenen wg het volgende. De commissie heeft omtrent de juistheid van hare berekeningen het oordeel gevraagd van den heer F. Guichart, directeur der Botterdam- sche tramwegmaatschappijdie als zgne meening mededeelt, dat eeue jaarigksche afschrijving van 27a op de aan waardevermindering onder hevige hoofden van rekening, hem alleszins voldoende voorkomt, en dit te meer, wanneer men, hiertoe door de te verleenen provinciale subsidie in staat gesteld, kan aanvangen met bg het begin der exploitatie op die hoofden reeds 33 af te schaven. De commissie meent, dat zy zich moet hou den aan haar plan, trouwens met enkele ver anderingen, ook de plannen Tak van Poort vliet, Van LgndeD, Sprenger, J. C. Lantsheer, W. H. de Brngn van Melis- en Mariekerke, van Geeveke, Gompertz, Snouck Hurgronje, Koning, Schotel. Gerugsteund in haar oordeel door landbouw- en door tramvakmannen, zoude hét, zegt de commissie, eene onvergefelgke fout harerzgde zgn, als zy de eenvoudige, in aanleg en onder houd weinig kostbaar zynde lijn langs den duinvoet liet varen, Zoutelande—WeBtkapelle prgsgaf, om eene in aanleg dure, in onder houd kostbare, eigen baan door den polder te maken, eene baaD, die niet aan de streek zoude kunnen geven, hetgeen zg haar wil bezorgen. Het derde advies van den hoofdingenieur geeft der commiBsie aanleiding de Provinciale Staten te wgzen op de zoo geheel verkeerde inzichten, die de hoofd-iugen.ieur in de exploi tatie van ondernemingen schijnt te hebben. 't Is toch nataurlgk dat elke onderneming tracht, zoo spoedig mogelgk hare bouw- en oprichtihgswaarde terug te brengen tot de werkeiyké innerlijke waarde. By elke onder neming zal men dus jaarlgks uit de winst zooveel mogelijk voor afschry ving reserveeren. In het onderhavige geval wordt afgeschreven j, der bouwwaarde door de afschry ving vaD het bedrag der subsidiën. In dit geval is de vraag, hoeveel moet na die eerste afschry ving verder jaarlgks gerekend worden voor afschryving en vernieuwingsfonds en de commissie antwoordt daarop: eene jaar igksche afschryving van 27s van de, na afschryving van de subsidie overbiyvende balanswaarde. Gesteld uu, dat alle balansposten door af schryving tot nihil gereduceerd waren, dan zullen de bestuurderen, rekening houdende met het feit, dat onder exploitatiekosten reeds begrepen zgn onderhoud en gedeeltelijke ver nieuwing van rollend materieel en van weg en werken, daarom niet minder reserveeren voor vernieuwingsfonds, dan de deskundige tramvakmannen noodig oordeelen. De commissie zegt ten slotte: „Het ie ons niet bekend voor welke ver schillende richtingen aanvragen óm subsidiën van stoomtramwegen op Walcheren zyn gedaan* Ook niet bekend is ons, welke verschillende richtingen op het schetskaartje zullen voor komen en wie den aanleg daarvan tér hand zullen nemen. Ti] achten ons verplicht u kennis te geven, dat door ons wordt gevraagd^ subsidie voor eeneiynVlissingen—ZoutelandeWestkapelle— Domburg, dat wg in de richting van dezelgn s kunnèn veranderen en dat deze lgu vormt den eersten schakel van het tram wegennet dat volgens onze deskundigen op Walcheren noo dig is. Wy herhalen derhalve ons verzoek ónze pogingen om de Btreek en de provincie tot meerderen bloei te brengen, mét alle kracht te steunen en op onze aanvrage goedgunstig te beschikken.'?; ONDERWIJS. Te Utrecht is het tweede natuurkundig examen afgelegd door den heer J. G. v. d Harst. Door de studenten, leden van de juridi. sche faculteit van het Utrechtsche studenten corps, is aan Hare Maj.steit de Koningin verzonden een adres, met het verzoek in de regeling van het doctoraalexamen in de rechtswetenschap, zoodanige wgzigiDg aan te brengeD, dat de twee gedeelten, waarin thane dat examen verdeeld is, worden vervormd toi twee afzonderiyke examina, die onafhankelijk van elkaar kannen worden afgelegd. De Arnh. Ct zegt naar aanleiding van dit adres „Dit adres is. een prachtig voorbeeld yan gewichtig doen. Het stelt het voor, alsof het bedoelde doctoraal-examen zoowat een van de zwaarste examina aan de hoogeschool is. Vooral zou zooveel van het geheugen gevorderd wor den Wg gelooven, dat het volstrekt niet noodig is, het examen te splitsen, daar het van zeer veel nut is, dat men op éen oogenblik de geheele rechtswetenschap overziet. Eene splitsing zou dezen ruimen blik wegnemen en zou zeer zeker schaden aan bet algemeen juridisch begrip, dat voor den jurist van het grootste belang is Den 17en Juli zal in Den Haag, onder voorzitterschap van den inspecteur van het lager onderwijs, den heer Fabius, het examen aanvangen voor de hoofdakte, Lv 0. Er heb ben zich 225 candidaten aangemeld, die 28 dezer het schriftelgk examen afleggen. LANDBOUW. I. Naar aanleiding van de in dit blad van Donderdag 15 Juni medegedeelde instructie van den nieuwbenoemden ambtenaar der Maatschap pij tot bevordering van Landbouw en Veeteelt Zeeland, werd my door verschillende per sonen de vraag gedaan, wat men toch wei te verstaan heeft onder een botermijn, genoemd in punt g der instructie. Voorzeker zullen er dan ook in onze pro vincie nog velen zijn, die geen antwoord' op deze vraag zouden bunnen geven, zoodat ik het nietoverbodig acht, het een en ander daaromtrent mede te deelen. Evenals in Zeeland, werd vroeger overal in ons land de boter op de boerderyen gefabri ceerd; iedere boer (resp. boerin) maakte dus voor zichzelf het product en had men een hoeveelheid boter gereed, dan moest die van de hand. Het inwisselen van die boerenboter tegen kruidenierswaren, een han- delwijze, die helaas thans nog in onze provincie voorkomt, was daarbij een veel voorkomend verschijnsel. „Als je mgn boter niet neemt-, dan moet ik ook geen boodschappen van je hebben," en omgekeerd, ziedaar een paar ter men, die nog heden ten dage kunnen worden gehoord, vooral ten plattelande. Daarnaast hebben we sinds laDgen tgd een betere manier van handel, nl. dis van verkoop op publieke Een of tweemaal 's weeks komen producenten op een plaats by een en bieden daar hunne boter aandit geeft èn voor den verkooper èn voor den booper ^hetzij hande laar, hetzy particulier) een groot gemak. Bovendien geeft het den producent een voor deel, doordien deze nu de waarde vaa zyn product in contanten krggt uitbetaald en das niet gedwongen is een of ander misschien overbodige handelswaar van den afnemer in de plaats te nemen. Daarnaast is zulk eén openbare byeenkomst een prikkel ter verbete ring; de verschillende verkoopers (resp. ver koopsters) zien elkanders aangeboden waar en wordt nu goede boter hooger betaald dan slechtere kwaliteit, dan ontstaat daardoor een zucht om ook. dat meerdere te verbogen. De aanvoer op zulke publieke veilingen, meestal bekend onder den naam botermarkten, bestaat bgna uitsluitend uit boerenboter en minder uit fabrieksboter, omdat deze laatste langs anderen weg meestal bétere betaling vindt. Met het ontstaan van de verschillende kleinere zuivelfabrieken echter werd ook aldaar weer spoedig behoefte gevoeld aan verbeterden afzet, doordien de plaatBelgbe productie voor den consignatiebandel ên te gering was èn te weinig voordeel aanbracht. Teneinde;nudien geregelden afzet te verbe teren, werd in; tmt Zuiden van. ons land;. nl. te Maastricht, vanwege den Zuid-Nederlandschen Zuivdbond, de gelegenheid opengesteld om de fsabriebBboter ook in het publiak te verkoopen. Ia Maart 1895 kwam deze inrichting 'tot stand en omdat de verkoop hier niet is die van boerenboter, maar in hoofdzaak den handel in fabrieksboter beoogt, gaf men deze nieuwe instelling ook een anderen naam. Bij den verkoop van boter aldaar toch wordt gehandeld prt-ciea als op een vischmarkt, d. w. z. er wordt afgeslagen, totdat iemand „mgn" roept; van daar de zeer juiste naam van botermijn voor zulk een verkoopplaats. Tweemaal 's weeks, nl. Vrydags en DinsdagBj worden die markten gehouden eu, wareu het eerst iu hoofdzaak de Belgische kooplui, die daar de ongezouten boter kwamen opkoopen, tegenwoordig komen ook vele Noord Franschen. Er wordt alleen boter aangevoerd uit fabrie ken, dieaangesloten zijn bg den genoemden Bond en; (meestal) in ongezouten toestand. De uitslag met deze Maastrichtsche mijn wa® uitstekendzoo wordt opgegeven dat in het jaar 1896 op die markt werd verkocht niet minder dan 672.549 Kg. boter, op eiken markt dag dus schommelende tusschen 6000 en 9000 Kg. Geen wonder dan ook, dat al spoedig de Noord-Brabantsche fabrieken op de gedachte kwamen, eveneens zulk een markt te houden, met het gevolg dat de thans beroemde Eind- ho.vensche myn tot stand kwam. Ook hier wordt alleen boter verkocht, afkomstig van de fabrieken, die by den Boncl zyn aangesloten, dus met uitsluiting van alle andere. Hierop volgde de oprichting van een paar particuliere mijnen n., 1. die te Roermond en later te 's Her- togenboBCh. Naar deze .mgnen kon nu boter uit alle streken worden gezonden en do groote hoeveelheden, die tegenwoordig .daar worden aangevoerd doen genoegzaam de goede wer* king zien.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1