IHIDDELBIRGSOHE COURANT. 19 Juni. N°. 142- 142° Jaargang 1899, Maandag Middelburg 17 Juni. De aardappelziekte en hare bestrijding. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.—# Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 17 Juni 8 u. vm. 64 gr. 12 u. 74 gr. av. 4 u. 72 gr. F. Verw. zw. wind, i. bew., onweer. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan bet bureau bezorgd zijn. AdvertentiSn: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent por regel Groote letters naar de plaats die zij innemen. AdvertentiSn bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. DE ONGEVALLENWET komt niet zonder ongevallen tot stand. T»ouwens: het is een te moeilijk en een te belangrijk onderwerp om het gemakkelijk, zonder ernstige overweging te regelen. Maar het uitstel der behandeling, waartoe de Tweede kamer Vrijdag besloot, heeft,dunkt ons, toch wel zijne bedenkelijke zijde. Niet zonder reden, dat velen tegen het voor stel daartoe ernstige bezwaren hadden. De heeren dr Schaepman, jhr mr De Savor- nin Lohman, Boaman, De Waal Malefijt en Loeff vonden tot dat voorstel aanleiding in een ingrijpend amendemenfc-Kuyper, dat zij naar deafdeellnges wilden verzenden, terwijl zij inmid dels de beraadslaging wenschten uit testellen. Ernstig verzet vond dat voorstel bij den heer Veegens, die meende dat daardoor geeB klein, maar een langdurig uitstel het gevolg zou zljin. Hij wilde daarom de algemeene be raadslagingen doen beginnen over een wet, waarnaar tienduizenden in den lande met be langstelling uitzien. Het voorstel is, zooals gemeld, ten slotte aangenomen met 44 tegen 36 stemmen. Er tegen waren de heeren Van Gilse, De Ras, Ztjlma, Van Kerkwijk, Van der Zwaag, Rink, Roessisgh, Houwing, Heldt, Van Byland' (G.), Farf, Lely, Fokker, Drucker, Lieftinck, Van Kaalte, Groen van Waarder, Nolting, Wil linge, Hesselink, Van Gijn, De Visser, Rethaan Macaré, De Klerk, Borgesius, Smeonge, Kerdijk, Tydens, Schepel, Kool, Van Daiuse, Ketelaer, Pyttersen, Goekoop, Pijnacker Hordijk en Vee gens. Het amendement-Kuyper heeft ten doel om een nieuw art. 2 by genoemde wet in te voegen, luidende: „In hetgeen vereisoht wordt ter uitvoering van het bepaalde in art. 1 wordt voorzien door eene rijksinstelling. Zy draagt den naam van ryksverzekeringsbank. Het recht, om, onder verband met deze ryksinstelling, hierin ten deele zelve te voor zien, kan door ons worden toegekend aan werkgevers, die uitsluitend voor dit doel eene vereeniging oprichten. Deze voreenigingen dra gen den naam van bedrijisvereenigingen." Verder wordt voorgesteld deze Ryksverzeke ringsbank te 's Gravenhage te vestigen en een nieuw Hoofdstuk X in te lasschen „Van de Be- dryfsvereenigingen", bestaande uit 35 artikelen. In zyne toelichting omschryft de voorsteller het doel van het amendement eenerzijda om te gemoet te komen aan de bedenkingen, in de afdeelingen tegen het bureaucratisch en centralistisch karakter van bet Regeeringont- werp geopperd, en anderzyds voor een deel de bezwaren te ondervangen, die uit den boe zem der nyverbeid tegen het ontwerp zgn ingebracht. Het voorstel bedoelt aan ondernemers, die echter zeiven evengoed en zelfs beter voor hun werklieden kunnen zorgen, het recht hiertoe, onder wetteiyke regelen, toe te kennen. Verder strekt het ontwerp om aan de werk lieden meerdere rechten inzake hun verzekeriDg togen ongevallen toe te kennenlo. door het instellen van eene commissie uit de werklieden met werklieden-correspondenten in elk der aan gesloten ondernemingen2o. door aan werklie den een evenredig getal zitting te geven in de Commissie van Arbitrage en 3o. door hen m te doen oordeelen over te nemen veiligheids maatregelen. Dit noemen wy met het Hbld., een stel van bepalingen, dat zeker ernstige overweging ver dient als een hoogst merkwaardige poging om aan het voorname verschilpunt een praktische oplossing te geven. De voorsteller heeft daar- by niet de medewerking van andere leden in geroepen, wat voor zyn arbeid zeker des te meer bewondering wekt, maar bet nadeel heeft, dat het ingrypend amendement de be- teekenis mist, welke het zou gehad hebben, indien het van een groep van leden, van ver schillende richtingen, ware uitgegaan. Nu is een ernstig onderzoek van dat voor- At fl hoogst noodig; maar wy blöven van Agenten. Te AmsterdamA. de La Mak Azh.; te Rotter dam: Nijgh VAN Ditmak. meening, dat daarom toch de algemeene beraad slaging zeer goed had kunnen plaats hebben. Deze toch raakt het algemeen beginsel der wet; en het werk is dan al vast op gang. Het Vad. schryfc in zyn persoverzicht over dat beslnit het volgende: „En de ongevallenwet gaat dan toch in de afdeelingen. De heer Knyper is gebleken te zijn niet een profeet die brood eet, maar een profeet, die amendementen maakt, geknipt voor afdeelingsonderzoek, en die dus, naar de heer Lieftinck opmerkte, gemakkeiyk profvteeren had. Da amendementen, die de mogelijkheid van een soort Berufsgenossen- schaften openen, sluiten zich dadelijk aan by art. 1, zoodat het psychologisch moment, door den heer Mees indertyd voorzien, reeds dadeiyk bij den aanvang van den arbeid zou aanwezig zyn. Waarom dan maar niet van algemeene beraadslagingen afgezien, vroeg de heer Loeff, achter wien thans de heer Knyper als Btille vennoot school, en terstond naar de afdeelingen gegaan Voor dat denkbeeld had hij twee anti revolutionairen, een Katholiek en een liberaal gewonnen, en bet dus geïn troduceerde voorstel vond tbans ook in den heer Mees een bondgenoot. Het verzet van den heer "Veegens, dat op de letter van het reglement zich baseer6n kon, was zeker by- zonder sterkalleen amendementen, die id behandeling gekomen zijn, knnnen naar de afdeelingen worden verzonden, en deze amende menten konden niet in behandeling komen, zoolang de algemeene beraadslagingen niet waren afgeloopen. Iutusschen, waarom heeft men een reglement, als men er niet eens van mag afwijken Dit liberale standpunt van den heer Schaepman, die door een weinig uitstel behooriyke spoed betracht achtte, vond ook op den Voorzitterszetel bijvalgeen wonder das, dat vele leden er geen bezwaar in zagen van het reglement af te wyken. Er was zelfs, gelnbbige vondst, een antecedent. Maar dit antecedent, toonde de heer Veegens weer aan, was geen antecedent. Wat nood dan schept men een nieuw antecedent. De zaak van een practisch oogpunt beky- kende, redeneerde men overigenswaarom een algemeen debat te beginnen, daar tocb ongeiwgfeld het algemeen debat by die ar tikelen, die de hoofdbeginselen der voor dracht inhouden, zou terugkeeren! Dit leek practisch, maar is het niet. Want wat is het geval Als nu, stel in October, de beraadsla gingen worden geopend, begint men een al gemeen debat, tenzij de kamer de bovenmen- schelgke zelfverloochening betoont daarvan af te zien, wat niet te wachten is. Werd daar entegen nu het algemeen debat begonnen, dan kon het misschien spoedig afloopen, en was het in October onverbiddelgk afgesneden. Men kon dan in October dadeiyk aan de ar tikelen beginnen, had eenigen tijd gewonnen ging niet nu naar huis toe, den indruk achterlatende, dat men bg 't naderen der zo- ache dagen tegen eenigen meerderen arbeid in het vry onvruchtbare zittingjaar opziet. De meerderheid bestond uit de recbterzyde, behalve de beeren De Visser en De Ras, ver sterkt door enkele liberalen en wie bad het gedacht! door de drie vertegenwoordigers der socialistische arbeidersparty (de heer Van der Zwaag stemde anders), die er anders vlug genoeg by zyn om do Kamer op haar vingers te tikken, als zy niet werkt zoolang er werk is. Het nieuwe sectie-onderzoek zal plaats hebben Woensdag en Donderdag. Het voor stel van den heer Lobman, om nog langer te wachten op een nieuwen adreBsenstortvloed, vond maar weinig steun. Het laat zich nn aanzien, dat de Kamer de volgende week haar werkzaamheden ten einde kan brengen." Door een vyftiental indnstrieelen is inzake dit ontwerp ongevallenwet aan de Tweede kamer een adres gezonden, waarin aangedron gen wordt op het geven van bevoegdheid tot eigen-verzekering onder het stellen van de noodige waarborgen en het bydragen in de algemeene kosten vau beheer der ryksverze- keringabauk. naar Bellitgwolde. De heer Van Alpben had bezwaar tegen deze subsidie, omdat het een paardentram gold, waardoor, naar hy meende, het zuiver locale van het gemeenschapmiddel dnideiyk aan den dag kwam. Op meer princi- pieelen grond rustte echter het bezwaar van de* heer Van der Zws&g, d'e het niet goed vond dat eene ryksaubaidie gegeven werd aan kapitalistische onderneming. De subsidie zou immers slechts dienen om de aandeelhou- in de tram aan een behoorlijk dividend Het was vry vermakeiyk hoe de heer Schaper, het nienwe lid van Veendam, tegen de opposi tie van zgn buurman in het geweer kwam. Om verkeersmiddelen te krijgen, is er nu een kapitaal noodig zoo luidde de juiste redoneering om kapitaal te krijgen moet ik een kapitalist hebbendien kapitalist kan ik weder niet krggen zonder een behooriyke kans op rente of winst. Het socialistische be ginsel was zeer mooi, maar zeide de spreker een belang als hier op het spel staat, mag niet worden opgeofferd aan een algemeen prin cipe, dat toch in de praktijk niet opgaat. De redeneering van dezen jeugdigen socialist kwam zoowat hierop neer, dat de beginselen dor socialisten heel mooi en aardig zyn om eens over te praten, ook wel om propaganda voor te makenmaar dat, wanneer wy bezig zijn serieus werk te verrichten, het maar het verstandigst is die beginselen stilletjes thuis te laten. Aldus schreef het Hbld. Die opmerking is niet geheel gegrond, al is het door den heer Schaper gesprokene ook toch eigenaardig genoeg om daarvan kennis te nemen, vooral om het standpunt dat hg inneemt. Hg zeide, volgens de Handelingen, aan het slot van zyn betoog, ter weerlegging van de opmerking van den heer Van der Zwaag, het volgende „Het is waar dat, wanneer wij stelselmatig elk subsidie en elk renteloos voorschot wei gerden, wg misschien een beetje eerder de gemeenteiyke exploitatie van verkeersmidddelen zouden krijgen. Natuurlijk werken wij er allen toe mede, dat doel zooveel mogelgk te bevorderen. Doch om de communicatiemiddelen daarop te doen wachten, gaat mij te ver. Vooral daar die gemeente-exploitatie veel eerder zal ingang vinden in groote gemeenten, waar éan bestuur alles iu de hand heeft, dan in verschillende plattelandsgemeenten, waarbij verschillende gemeentebesturen betrokken zyn en waar door ons erbarmeiyk kiesrecht èn door andere omstandigheden de geavanceerde be grippen niet zoo gemakkeüjk doordringen. Ik meen derhalve, dat wg de verbetering der verkeersmiddelen niet mogen opofferen aan de rechtmatige zucht om die ideeën iets spoe diger te verwezeniyken. Het spreekt overigens wel vanzelf, dat ik niet twgfel aan de juistheid en aan de verwezenlgking van de socialistische ideeën, noch aan hun practiscbe bruikbaarheid, maar er bestaat op dit oogenblik geen kans om alles dadelijk op socialistische leest te schoeien en daarom zie ik geen gegronde reden om ter wille daarvan deze verbetering van het verkeer tegen te werken. Ik zal niet uitvoerig ingaan op de vraag, of deze tram ook zonder Staatshulp zal tot stand komen. Het is zeker niet geheel on- mogelgk, maar ik weet het niet, ook niet wan neer, en ik vraag daarom alleen of het onbil- lijk is, dat aan deze lgn eeu subsidie, zegge een renteloos voorschot, wordt gegeven, waar in elk geval de kans op dividend niet groot is. En nu moge Van der Zwaag de opoffe ringBgezindheid willen verkleinen, dit is zeker dat ze bestaat en dat provincie en gemeenten behooriyke subsidiën verleenden. Ia beginsel sta ik natuurlgk geen voet breed aan Van der Zwaag af. Wy weten beiden zeer goed, dat alles in de maatsohappy moet komen in gemeenschappeiyk beheer en onder gem een schappelij ken arbeid; maar ik meen dat wij daarom nu niet behoeven te beletten wat gewenscht is. Ik zal dus myn stem geven aan het wets ontwerp." Of de heer Schaper dit nu ook zoo gezegd heeft, weten wij natuuriyk niet. Maar in eik geval is dit zijn bedoeling; en wijkt die af van de leziDg, door bet Amsterdamscbe blad daar van Ook de bewerking van de uit komsten der telling zal op deze wyze ge schieden. Voor het overige zullen deze bureaux tot de telling medewerken ter bevordering van den goeden en geregelden gang van bet voorbereidende werk, waarvoor de noodige voorschriften aan de commissarissen der Koningin in de provinciën zyn gegeven. De vergoeding aan de gemeenten, die by de volkstelling van 1889 3'/a cent per getelden persoon der werkeiyke bevolking volgens de volkstelling bedroeg, doch door de rissen der Koningin destyds te laag werd acht, is tbans op 47s cent gesteld. BEAOFM1A GLI* MZ. By kon. besluit: is dr G. H. Lamers, hoogleeraar aan de rijks universiteit te Utrecht, benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw is voor den tyd van 3 jaren gedetacheerd bij de landmacht in W.-Indië, de tweederluit J. A. Pet, van het late reg. inf., thans gedet. by het koloniaal-werfdepot is de luit.-kolonel jbr F. J. A. des Tombe, van het 3de reg. veld-art., op zijne aanvrage op pensioen gesteld ad f 1600 's jiara is benoemd tot inspecteur der spoorweg postkantoren, J. F. Canter Cremers, thans directeur vaa het spoorwegpostkantoor no. 1 te Amsterdam. UIT STAD EN PROVINCIE. Op de te 's Hertogenbosch gehouden jaar vergadering van het te Amsterdam gevestigde Ned. Genootschap voor Munt- en Penningkunde is mejMarie de Man te Middelburg, by acclamatie herbenoemd als commissielid voor de redactie van het Tijdschrift. Zooals uit eene in dit nommer voorko mende advertentie blgkt, zal de Singer-maat- schappij binnenkort hier ter stede een volledigen cursus in het moderne borduren doen houden, en wel in een gereserveerd zaaltje van het gebouw Concordia op het Koorkerkhof. In dezen cursus zullen de meest verschillende soorten van borduurwerkzaamheden onderwezen worden, zooals bgv. platsteek, puntsteek, koord borduren, monogram-borduren, Smyrna bordu ren enz. enz. en dit onderricht zal niet alleen geheel gratis worden verstrekt, maar de Singer Maatschappij zal ook de daarvoor benoodigde naaimachines kosteloos ter beschikking stelleD. getracht in rieten keeten, die opgeslagen zijn aan den zeedyk buiten Philippine in den Kleine Stellepoidot, en in den Peryaerfpolder. Deze werkzaamheden brengen niet zooveel drukte in Philippine als menige en wel gedacht heeft. In de week is het stiller dan ooit in de gemeente. Er wordt gewerkt van 's morgeus 5 tot 'a avonds 7 uur, met de noodige tusschen- ruimten natuurlijk. Alleen 's Zaterdagsavonds en 'a Zondags heerscht er eene meer dan gewone drukte. Des Zondags wordt in de R. K. kerk door eeu pater van Sluiskil eene afzonderiyke gods dienstoefening gehouden. De R. K. kerk is m gewone omstandigheden voer de gemeente reeds te klein geworden, waardoor het houden van eene derde godsdienstoefening noodzake lijk is geworden met het oog op de vele vreemdelingen. In eene Vnjdag te C o 1 y n s p 1 a a t ge houden raadsvergadering is eene verordening op het haven- en leggeld vastgesteld. Het havergeld is bepaald voor schepen van 1—15 ton op 1 cent per ton per dagvan 15100 ton op 5 cent per ton per week, boven de 100 ton op 6 cent per ton per week. Als leggeld is vastgesteld om van alle goederen, welke op het havetplein neergelegd of opgestapeld worden en niet binnen tweemaal 24 uren opgeruimd zyn, tc htffcn van eiken Ma of gedeelte 10 cents, van boomen 10 cent" per stnk en van waren voor publiik-j ver- koopingen bestemd 5 cents per M1 alles per week. Vrygesteld zijn van bovengenoemde belasting schepen en materialen bestemd voor rijks- eu provinciale werken, alsmede voor werken ten behoeve van den polder Oud-Noordbeveland. >e rykspolitie beeft zekeren H. v. Z., 24 jaar ond, laatst wonende te Rotterdam, naar Zierikzee overgebracht. De officier van justitie aldaar had opsporing van dien persoon verzocht, omdat deze beklaagd is van verduistering van gelden, ten nadeele van den koopman W. A. te Rotterdam. Naar wy vernemen heeft Van Z. reeds meer malen voor dergeiyke feiten moeten terecht staan. Een eigenaardige verklaring. In dc Tweede Kamer werd dezer dagen een korte, maar vry scherpe stryd gevoerd over het verleenen van een renteloos voorschot van f 50.000 voor een tramweg van Winschoten VOLKSTELLINC. By de voorschriften ter uitvoering van het kon. besluit, betnffende de op 31 Dee. a. te houden algemeene tienjarige volkstelling, worden de provinciale bureaux voor statistiek ontheven van de by de vorige volkstellingen door hen verrichte taak, wat betreft de con trole op den inhoud der tel- en verzamel kaarten, die tbans rechtstreeks vanwege het departement van binnenlandsche zaken zal is de justitie van hieï ander maal naar Koewacht vertrokken, teneinde al daar met de justitie uit Gent nogmaals een onderzoek in te stellen omtrent het aldaar vermoedeiyk door den te Gent gedetineerden slager M. gepleegde misdrijf. By de nog steeds voortdurende ontkentenis van M biyft het nog altgd de vraag of de misdaad op Belgisch dan wel op Nederlandsch grond gebied is gepleegd. Bij kon. beBluit is, met ingang van 16 Juli 1899, benoemd tot directeur van het post en telegraafkantoor te Terneuzen J. H. H. Guntherrmohr, thans in gelijke betrekking te OudeDbosch. De indijking van de schorgronden naby Philippine vordert zoo schrijft i ons goed. De hulpdyken rondom den Kleine -polder zyn reeds alle gelegd, terwyi ook reeds de zeedijken van den nieuwen polder gedeeltelgk klaar zijn. Binnen enkele dagen zullen de werkzaam heden zoover gevorderd zyn, dat de nieuwe polder afgesloten kan worden. De meer din 600 polderwerker» zjn onder- LANDB0UW. VI. Na de bespreking van de bereidingawgze der vloeistof en de werktuigen om haar over de bladeren te verspreiden, rest ons nu nog eenige factoren voor de uitoefening der werk zaamheid aan te wgzen. In een myner vorige artikels heb ik reeds medegedeeld dat de besproeiing met Bouillie Bordelaise dient om een uitbreiding der ziekte beletten. De vraag wordt vaak gedaan: is deze wijze van behandelen een voorbehoed-, dan wel een geneesmiddel te noemen? Deze vraag, voor de praktgk schijnbaar van minder mg, is evenwel niet overbodig. Is bet een voorbehoedmiddel, dan moet een bespuiting plaats hebben vóór de ziekte aanwezig is; moet het als een geneesmiddel worden be schouwd, dan doet het .dienst nadatde bladeren reeds aangetast zyn door de ziekte. En wat is nu hier 't geval Het doel van de bewerking is om door het aanbrengen van een laagje koper zout op de bladeren de op deze zich ontwik kelende vruchtlichaampjes (de sporendragers) te dooden, niet zoozeer om de reeds door de ziekte aangetaste bladeren wtêr gezond te ten. En waar dus het aanbrengen van dit beschuttingslaagje dient om de uitbreiding der ziekte te keer te gaan, is de besproeiing myns ens ook als voorbehoedmiddel te beschou wen, terwgl bij algemeene toepassing gesproken kan worden van een geneesmiddel. Dit alles wijst er ons op met de besproeiing zoo spoedig mogelgk een aanvang te nemen ter daarbg zekere grenzen niet overschry- dende. By te vroege toepassing verlieBt de eerste werkzaamheid veel van hare waarde en is zoodoende afgezien van eventneel nadeel voor den oogst, reeds finantieel af te keuren. In 't algemeen een tydstip aan te geven gaat dan ook nietde toestand van het wtêr, de aard van den grond, de soort der aardappels, enz. zyne alle factoren, die daarop van invloed zyn. Zoo zal by vochtig wêer, vooral als 't daarbij warm is, veel vroeger de ziekte woi den waargenomen dan bg droog weer. Practici raden wel aan met de eerste besproeiiug ie wachten totdat de aardappels beginnen te bloeien, maar ook deze tydstipsbepaliug gaat uiet altgd op. Voor de praktijk geef ik liever den volgenden raad Wacht totdat er in den omtrek bier of daar wordt gesproken over het optreden der ziekte, meestal in de vroege Boorten het eerst, en verlies dan geen tyd meer, maar besproei de velden. Een ieder ga voor zich zelf die omstandigheden na en laat dan geen dag meer voorbijgaan. Meestal begint de ziekte in de eerste helft van Jnli, en mocht het droge weer gedurende den laatsten tijd plaatsmaken voor een vochtige, warme weersgesteldheid, dan is Bpoedig de ziekte in de vroege aardappelen te verwachten. Eind dezer maand en begin van Juli zullen wel de beste tyd zyn, zoodra er weersverandering optreedt. Na deze eerste besproeiing is er op te letten dat men nu niet te veel tyd laat veriaopen, alvorens deze te herhalen. Meest gewensebt is driemaal besproeien, zoo noodig zolfs vier maal. Men heeft wel eens aangeraden de be werking wekelijks te herhalen, maar aio de pap goed is bereid, is dit niet noodig. Bij vochtig weer, veel ragen is het goed hoogstens 14 dagen te wachten tusschen de verschillende besproeiingen, terwgl bij droog weder onge veer drie weken kan worden gewacht, alvoreni deze opnieuw te doen plaatshebben. Zoolang de aardappelen groen blijven, en dit is by besproeide veel laDger dan bg niet-berproeide, is het raadzaam een overstrooiieg met de'pap te herhalen.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1