MIDDELBIIRGSCHE COURANT.
N°. 117-
142° Jaargang
1899,
Vrijdag
19 Mei.
Middelburg 18 Mei.
Deïe courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
Afzonderlijke nummers kosten 6 cent.
Thermometer
Middelburg 18 Mei 8 u. vm. 58 gr. 12 u. 64 gr.
av. 4 u. 68 gr. P. Verw. mat- Z. W. wind., zw. bew.
Het wetsontwerp op de ongevallen'
verzekering in de Tweede Kamer.
in.
{Slot.)
In het vorig artikel wees ik er op, dat
de adresseerende indnstrieelen over het al
gemeen geen lans gebroken hebben voor
het stelsel der Berufagenosaenschaften en men
hun ook om die Teden waarschijnlijk een
slechten dienst bewijzen zon, door hen met
dit stelsel te begiftigen. Hierop wordt eene
uitzondering gemaakt door de H. IJ. S. M.,
welke in haar adres, na eerst den lof der
zelf-verzekering te hebben gezongen, subsi
diair verzoekt met de overige exploitanten
van het spoor- en tramweg-bedrijf in een
Bcrufagtnoaaenachafl vereenigd te worden.
Inderdaad waa oorspronkelijk voor dit denk
beeld veel te zeggen geweest. De
Spoorwegmaatschappijen zijn de grootste
werkgevers in ons land en staan als con
cessionarissen in eene andere verhouding
tot den Staat dan particuliere vennootschappen.
Bij den aard van het spoorwegbedrijf zal
wellicht de voortdurende inmenging van
staatsambtenaren, ten behoeve der ongeval
len-verzekering, een bezwaar opleveren.
Met plaatselijke agenten zal de Ryksver-
zékeringbank hier haar doel niet bereiken,
daar de geëmployeerden der Spoorwegmaat
schappijen dikwijls onder weg zijn en van
woonplaats veranderen. Het aantal te ver
zekeren personen, dat bij de meeste bedrij
ven in ons land te gering is voor de stich
ting van een afzonderlijke Berufsgenossen-
schaft, is in het spoor- en trambedrijf groot
genoeg te achten.
De Regeering schatte in de Memorie van
Antwoord het aantal werklieden in het
spoor-, tram-, expeditie- en vrachtersbedrijf
te zamen op ongeveer 74.000 personen.
Trekt men voor de, door de H. IJ. S. M.
gewenachte, Berufsgenosacnachaft den kring
vrij wat enger, gelijk waarschijnlijk noo-
dig zou zijn, dan zou men toch wel een aan
tal van 30.000 k 40.000 personen on
der hare administratie kunnen vereenigen
By vergelijking met de groote Dnitscht
Berufagenosaenachaftenwelke meer dan
80.000 verzekerden tellen, zouden de ad
ministratiekosten waarschijnlijk wel vrij
hoog geworden zijn 0.60 per ver
zekerde), doch hiertegenover staat voor
de Maatschappijen het voordeel van ei
gen beheer, w&arby zij zich voorstellen de
premie lager te kunnen honden, dan bij
toetreding tot de algemeene Rijksverzekering.
In het algemeen zon het aanbeveling ver
diend hebben voor ondernemers, die dit zeiven
wenschten, en wier bedrijven er zich toe
leenden, eene Bervfsgenossenschaft te stichten,
mits den verzekerden geheel dezelfde rechten
gewaarborgd werden als onder beheer der
Rijksverzekeringsbank.
Ben andere categorie van werkgevers,
voor welke eene uitzondering toelaatbaar
ware geweest, zijn de groote gemeentebe
sturen. Deze staan als publiekrechtelijke
lichamen, en buitendien, tengevolge van de
finantieele regeling tnsschen Rijk en Ge
meente, in eene gansch andere verhonding
tot den Staat, dan particuliere werkgevers.
Verschillende groote gemeentebesturen, o.a.
dat van de gemeente Amsterdam, bezitten
een goed ineenslnitend stelsel van verplichte
verzekering. Amsterdam heeft er reeds in
een adres op gewezen, dat deze organisatie
gevaar loopt verstoord te worden door de
tnsschen voeging" van de Ryks-ongevallen-
verzekering.
Het is evenwel eene andere vraag, of
men, by de voorbereiding van het wetsont
werp, voor de spoorwegmaatschappijen en
de groote gemeentebesturen eene uitzonde
ring had moeten maken, of dat men, nn de
behandeling van het wetsontwerp reeds zoo
ver gevorderd is, alsnog er toe zal moeten
overgaan, voor die twee categoriën van be
drijven andere regelen, dan die van het
wetsontwerp, te stellen. Daartoe zon men
waarsohyniyk voorloopig niet verder kunnen
gaan dan de wet niet toepasselijk te ver
klaren op de spoor- en tramwegbedrijven
en op de bedrijven, uitgeoefend door bestu
ren van gemeenten boven een bepaald zielen
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zyn.
AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regelB 1.50; elke regel meeT 20 eent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats die zg innemen.
AdvertentiSn by abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zyn gratis
aan het bureau te bekomen.
Agenten.
Te Zierikzee: A. C. de Moou; te Tholen: W. Al
van Nieuwenhui/zen; te Terneuzenr M.de Jongs.
tal. Op welke wijze de verzekering voor
de werklieden in die bedrijven naar wette-
lyke regelen zou zijn tot stand te brengen,
zou alsian een voorwerp van afzonderiyke
overweging kunnen uitmaken.
Zonder te dezen aanzien eene besliste
mcening te zyn toegedaan, komt het mij
voor, dat tegen het toelaten van deze twee
uitzonderingen geen overwegende bezwaren
zouden bestaan. Het is waar, dat hierdoor
de eenheid van stelsel verbroken wordt en
wellicht de latere aanslniting der ongeval
len-verzekering by de verplichte ziekte- en
mvaliditeits-verzekering zou worden bemoei
lijkt. Doch dit bezwaar kan worden opge
wogen door twee voordeelen.
Vooreerst komt men althais aan de grie
ven van enkele groote werkgevers tegemoet
en voorts schept men de gelegenheid, om
twee stelsels van ongevallen-verzekering in
hnnne werking voor de praktyk met elkan
der te vergelijken, hetgeen zeer belangwek
kend zou zijn.
Wanneer ik thans mijn oordeel over het
ontwerp der ongevallen-verzekering samen
vat, dan meen ik, zonder my de leemten
en gebreken der wetsvoordracht te ontveinzen,
niettemin den wensch te mogen niten, dat
het de vuurproef der Tweede Kamer zal
kunnen doorstaan.
Het voornaamste motief, dat my tot deze
conclusie leidt, is de overweging, dat men
thans met dit onderwerp in ons land door
theoretische discussie niet verder komen kan.
De praktyk moet uitspraak doen over het
de praktyk, die veel scherper en
beter criticus is, dan de grootste deskundige.
Men vergete toch niet, dat de wet op de
ongevallen-verzekering, juist door haar
karakter van iormeelen eenvoud, zich zeer
gemakkelijk leent tot wijziging en omwer
king. Die wijziging en omwerking zullen
voornamelijk vereischt worden, teneinde eene
;oede aansluiting aan de verplichte ziekte-
'erzekering te verkrijgen. Het gemis aan
die aansluiting op den grondslag van het
wetsontwerp vormt één van de sterke pnnten
voor de oppositie. Uit de onlaDgs verschenen
brochure van het Kamerlid De Waal Malefijt
over de Ziekteverzekering valt af te leiden,
dat vooral de antirevolutionnaire leden by de
behandeling van het ontwerp op dit pont
bezwaard hart zullen tooneu. De vraag
kan ryzen, of deze oppositie niet zou knnnen
worden gekeerd door eene officieele toezeg
ging, dat bet vraagstuk der verplichte
ziekte-verzekering van Regeeringswege aan
een onderzoek zal worden onderworpen,
m. a. w. door de instelling eener Staats
commissie voor dit doel.
Het onderwerp der ziekte-verzekering is,
wat de kosten voor den Staat betreft, van
zoo geheel anderen aard, dan dat der
invaliditeitsverzekering, dat men hier geen
gevaar behoeft te dachten voor een negatief
resultaat, gelijk dat der Staatscommissie van
1895. Voorts bezit men reeds materiaal èn
in de Fondsen-Enquête der Staatscommissie
voor Arbeidsenquête, èn in de Rapporten
van de Maatschappij tot nut van 't Algemeen
over de Begrafenisfondsen en de Zieken
fondsen, èn eindelyk in het Verslag dei
Staatscommissie over de wettelijke regeling
van het Levensverzekeringsbedrijf. Buiten
dien bezit men een model voor eene even-
tueele regeling in het Duitsche Kranken-
veraicherüngsgeseli. De beantwoording van
de vraag, hoe verplichte ziekte-verze
kering hetzij voor alle arbeiders, hetzij
alleen voor de industriëele arbeiders in het
leven ware te roepen, door middel van orga
nisatie der bestaande ziekenfondsen, zou voor
een deskundige en niet te heterogeen©
commissie waarschyniyk binnen betrekkelyk
korten tyd zyn te leveren. Wanneer men
nu langs dezen weg binnen eenige jaren tot
de invoering van verplichte ziekte-verzeke
ring kon komen, zon aan den misstand een
einde gemaakt worden, dat de door een
ongeval getroffene gedurende de eerste drie
weken niet geholpen wordt. Tevens zon
men dan den wachttyd voor de ongevallen
verzekering van drie weken tot b. v. 13
weken kunnen verlengen. Deze wyzigingen
zouden in de wet op de ongevallen-verzeke
ring zonder veel bezwaar aan te brengen zyn.
In alle gevallen is het van groot algemeen
belang, dat thans, door de Invoering van
verplichte ongevallen-verzekering, met de
beloofde sociale hervormingen een begin
gemaakt worde. De overtuiging is algemeen,
ook in de kringen der patroons, dat het
lot van door een ongeval getroffenen in
Nederland dringend wetteiyke voorziening
vereischt. Moge door gemeen overleg van
Regeering en volksvertegenwoordiging die
overtuiging zich weldra niten in daden I
Mr J. KRUSEMAN.
Amsterdam Mei 1899.
BMOEMWl «ÜA MZ.
Bij kon. besluit
is, op verzoek, eervol ontslag verleend aan
mr G. Roijer, nit zijn betrekking van waar
nemend rijksadvocaat in Overijsel, onder dank
betuiging voor de door hem in die betrekking
ezen diensten, en aan D. Reyke nit zyn
betrekking van mechanicus by 's Ryks Munt; en
is pensioen verleend ten laste van den Staat
aan mr S. Tjaden Busman, ten bedrage van
f 2667 'sjaars.
De Tjoet Nja (sultansweduwe) van Kerti
liet weten, dat zich in baar gebied geen
deserteurs ophielden, hoewel het bestuur
zekerheid bad van het tegendeel; later werd
vernomen, dat twee deserteurs in de Boven
landen een zwervend leven leidden. Zij moeten
zich nu in het gevolg van een der inlandacbe
grooten bevinden en noemen zich Moebamat
Djalil en Abdoer Rahman. Aan de Tjoet Nja
is, wegens hebniet voldoen aan onzen eisch
tot uitlevering, een boete opgelegd van 2500
dollars.
Tjoet Nja Din (de weduwe van Toekoe Oemar)
bevond zich met een deel van Oemar's benden
Djangge; een ander gedeelte dier benden
was gevlucht. Later trok Tjoet Nja Din zich
steeds dieper voor onze troepen in het binnen
land terng.
Meer en meer bevestigen zich de berichten,
dat de aanhang van Tjoet Nja Din en haren
zoon aan het verloopen is en gebrek aan
munitie beeft.
VREDESCONFERENTIE.
De kapitein ter zee A. P. Tadema, chef van
den marinestaf aan het departement van marine,
is alsnog benoemd tot speciaal gedelegeerde
van Nederland ter Vredesconferentie.
Ter eere van die conferentie gaf de minister
van buitenlandsche zaken Dinsdagavond een
luisterrijk diner en jbr Van Karnebeek Woens
dagavond zyn aangekondigde receptie.
A T J E H.
HolIand8che bladen ontvingen Woensdag het
volgende telegram:
Koeta Sawang is 14 dezer onder kapitein
De Vlaminck genomen. Gesneuveld 4, gewond 16
militairen beneden deD officiersrang. Vijand liet
dooden en vele wapens achter. De terngkee-
rende troepen werden heftig beschoten. Volgens
berichten was de pretendent-sultan tegen
woordig.
De N. B. Crt. teekent hierbij aan
De uit Tamseh in het binnenland verjaagde
aanhangers van den pretendent-snltan schynen
zich dus nu dichter bij de kust genesteld te
hebben. Koeta Sawang ligt toch in de VI
Moekims Ndjong en grenst aan de moerassen,
die zich langs de zeekust uitstrekken. Het
bivak Asam Kombang ligt op den reobter-
oever der Ajer Leboe rivier, ten oosten van
onze hoofdvestiging te Segli en tea westen
van Ndjong.
Het onverdroten vervolgen en zoo mogelijk
opruimen van allen, die de eenmaal verkregen
rust in gevaar brengen, kost nog steeds
droevige offers. Nu het bericht van het
sneuvelen van den dapperen en zoo zeer
gewaardeerden luitenant Vis, een man, die
voor den gouverneur van Afjeh allicht even
veel waard was als een half bataljon, die de
Atjehsche taal zoo goed verstond en door acht
jaren omgang met hoofden en bevolking zoo
deugdeiyk op de hoogte was van hun karak
en onderlinge verhoudingen, ontvangen
wij nu de tijding van dit ere «tig gevecht en
deze voor zulk een kleine afdeeling groote
verliezen.
Toch biyft het meestal schynbaar zoo on
vruchtbaar patrouilleereu de meest afdoende
wijze om vorming vau kwaadwillige benden
te voorkomen en aan alle verzet een einde te
maken. Waar de landbouwende bevolking
steeds iedere bende onruststokers, die op hare
kosten leeft,door onze patrouilles ziet verdrijven,
moet by haar de overtuiging gevestigd worden,
dat ons bestuur te verkiezen is boten het
wanbestuur en het anarchisme van vroeger.
Nu Toekoe Oemar dood is, wijkt by de be
volking van Atjeh ook de vrees voor wraak
nemingen door diens benden.
Volgens loopende geruchten zou Tjoet Nja
Din in vergaderingen met enkele Panglima's
bet denkbeeld besproken hebben, om door het
bevorderen van huwelijken van de kinderen
van T. Oemar en van hare verwanten met ons
nog vyandig gezinde hoofden, hare positie te
versterken.
Uit Pedir bericht men dat Panglima Polim,
de pretendent-Sultan en andere gevluchte hoof
den, zich den eersten tyd, waarschynlijk in de
hoop dat onze troepen Tangsé spoedig weder
zouden verlaten, in de bei gen en bosschen
schenen te hebben schnilgehonden, te oordeelen
naar de talryke, zeer primitieve schuilplaatsen,
door onze patrouilles daar aangetroffen. Elndeiy k
echter verschenen zQ in Amoet. De gonvernenr
gelastte toen aan de kolonue-Vau Loenen, den
Sultan en Polim te achtervolgen.
Pastoor Verbraak.
No 83 van de Soldatenkrant met byvoegsel
is geheel gewijd aan den edelen mensch, den
verdienstelyken Pastoor H. C Verbraak.
Alle daarin voorkomende bydragen getuigen
van de groote vereering, die men dezen moe
digen en menschlievenden man toedraagt.
Aan eene levensbeschryving, daarin voorko
mende, ontleenen wij het volgende.
Henricus Christianus Verbraak, zoon van
Johannes Jacobus Cornelius Verbraak en
Antonia Josina Bax, werd den 24en Maart 1835
Rotterdam geboren. Aanvankelyk voorden
handelsstand bestemd, gevoelde hy eerst op
tateren leeftijd de roeping, om zich als priester
geheel aan het heil van zyn evenmenschen te
wijden. Op 27-jarigen leeftijd, dus als vol
wassene, begon hg 2 October 1862 de voorbe
reidende studiën voor het priesterschap, welke
hg volbracht te Ravenstein, Kuilenburg en
Maastricht, en die hy gedurende een jaar
onderbrak, om in het coilegie van Sittard bij
het onderwys werkzaam te zijn.
Den 19en September 1869 werd Verbraak te
Maastricht tot priester gewijd door den Bis
schop Missionaris Mgr. Leo Meurin, Bisschop
van Ascalon en Apostolisch Vicaris van Bombay.
Vóór zyn vertrek naar Indië was Pastoor
Verbraak nog werkzaam te Tronchiennes bij
Gent io België in het jaar 1870 zyn 3e proef
jaar en in 1871 te Nijmegen.
Bij Koninkigk Besluit dd. 13 Augustus 1872
werd de Gouverneur-Generaal van Nederlandscb-
Indië gemachtigd hem te beschouwen als R. C.
geesteiyke, van den tweeden rang en om hem,
in geval van plaatsing ter vervulling eener
vacature, de geldeiyke voordeelen toe te ken-
daaraan by de bestaande bepalingen
verbonden. 24 Augustus 1872 vertrok Pastoor
Verbraak per bi oomschip Conrad naaT Indië,
waar by 3 October Batavia bereikte en terstond
vertrok naar Padang, waar hy den 15en October
aankwam.
Den 29en Juni 1874 zette hy voor het eerst
te Atjeh voet aan wal, om er zyn leven van
toewijding en onverpoosden arbeid te beginnen.
In 1885 betrok hij de nieuwe kerkteKota-
Radja.
In 1894 vierde Pastoor Verbraak zyn 25-
jarig priesterschap.
Ter gelegenheid van dit jubileum, dat samen
viel met zyn 20-jarig verblijf op Atjeh, hul
digde de Regeering zijn verdiensten door hem
bij Koninklijk Besluit van 21 October no. 40
te benoemen tot Ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw.
Ook de Atjeh-medaille en het expeditiekruis
sieren de borst van dezen edelen zielenherder.
Doch ook van andere z'yde werd, zooals
bekend, hem hulde gebracht.
Gedurende het 25-jarig verbiyf op Sumatra'
noordpunt van den Pastoor Verbraak, wiens
missionarisleven als het ware vergroeid ia met
den Atjeh-krijg, werd hy slechts enkele malen
en dan nog slechts voor zeer korten tyd i
vangen door Pastoor Smit van Padang. Eerst
dit jaar ging hy voor het eerst voor een
tweetal maanden met verlof naar Javaoveral
waar hy kwam ondervond de Eastoor Verbraak
de harteiykste ontvangst; overal toch heeft hy
vrienden en kennissen. Den 25en Maart ji.
keerde hy van Batavia weer naar zijn post
terug, en 29 Juni a. s. zal hy zyn 25 jarig
verblijf op Atjeh vieren, by welke gelegenheid
het den kranigen geestelyks zeker niet aan
talryke bewijzen van hoogachting en waar-
deering zal ontbreken.
UIT STAD EN PROVINCIE.
De Staatscourant van hedea (Donderdag
18 Mei) bevat eene wyziging in de statuten
der Vereeniging Afdoeling Gooi vau den
Christelijken Werkmansbond van Zuid- en
Noord-Beveland, te Goes, en de statuten der
Visschersvereenigitig te Tholen.
Laatstgenoemde is aangegaan voor den tijd
van 25 jaren, gerekend van den dag waarop
zy is opgericht, zynde 14 Januari 1899, en
stelt zich ten doel het bevorderen van een
kameraadscbappelijken geest onder de leden
en het behartigen hunner belangen.
De heer mr A. J. Roest, commissaris der
koningin in Zeeland, is van zyn buitenlandsehe
reis teruggekeerd en vertoeft thans te 's Gra-
venhage, vanwaar hy binnen een paar dagen
weer te Middelburg wordt verwaoht.
Het Eogelsche stoomschip Romford, gez.
Forster, dat aan onze Loskade zooveel bekijks
had, is Woensdagavond, na een gedeelte der
lading hout voor de firma Alberts Co te
hebben gelost, vertrokken naar Vlissingeu en
iden naar Rotterdam gevaren.
Er waren tal van personen aan het Kanaal,
die met belangstelling bet manoeuvreeren van
dit buitengewoon groote schip gadesloegen.
De reserve-sergeant K. Batter, vau het
2e Bataljon 3e Regiment Infanterie alhier,
heeft voldaan aan het examen voor vaandrig.
Het programma voor het Zondagavond in
het Schuttershof alhier te geven concert van
de fanfaren-maatschappy V Union fait la force
van Loth, onder directie van den heer W. van
Perck, bestaat uit: Joyeusc entrêe, allegro mili
taire, Van GaelMarche des Incas, Baudonck
Aida-fantasie, Verdi; Pour un oui, mazurka,
W. van Perck; Heriodiade,choeurdesRomaim,
MassenetJé fteurie, groote wals, W. van Perck
Souvenir de Russie fantasie, J. Heymana en
Li et Ley, polka voor twee cornets, W. vau
Perck.
Uit Vlissingeu.
Woensdag nacht kwam met den sneltrein
te Vlissingen aan Z. K. H, Prins Albert
van SleeswijkHolstein, die per nachtboot
Koningin Regentes de reis naar Engeland voort
zette.
De heer C. Maenhont aldaar is be
noemd tot directeur der waterleiding te Ber
gen op Zoom.
- De le luit. kwartierm. J. H. G. Vermeer
is overgeplaatst van Woerden naar Vlis
singen.
Woensdag avond te balf zes nnr keerde
de juBtitie van Aruemuiden naar Middel
burg terug, na op het gemeentehuis een lang
durig onderzoek ingesteld te hebben naar
eventueel gepleegde onregelmatig heden.
Naar wy vernemen, wordt dit onderzoek
voortgezet doch is er tot heden geen aanleiding
gevonden om eenige vervolging in te stellen.
Woensdagmiddag te twee nur is by den
vrachtrijder C. Tuinman te Lopers Capelie
(Schouwen) een landbouwers schuur afge
brand. Oorzaak tot dusverre onbekend.
Aan het verslag der Nwfsspaacbauk ta
Zierikzee over het vorige jaar is het vol
gende ontleend
Er hadden 2573 inlagen en 1299 uitbetalingen
plaats. De eerste beliepen te zamen f 173.167.61*
en de laatste f 171.450.008.
De inlagen waren verdeeld alsvan beneden
f 1 58, van f 1 tot beneden f 10 778, van f 10
tot beneden f 100 1297, van f 100 tot beneden
f 1000 418 en f 1000 en hooger 22.
Aan rente werd bygeschreven f 22.178.28.
Da rente bedraagt van alie inlagen 3 percent.
Op het einde des jaara had het kapitaal der
bank eene waarde van f864.899.55, terwijl aan dd
inleggers slechts verschuldigd was f776.759.50*^
zoodat er eene reserve is van f 88.140.04s.
Het getal inleggers was toen 3L32, ui.: be
neden f 1 34, van f 1 tot beneden f 10 209,
van f 10 tot beneden f 100 1170, van f 10Ü
tot beneden f 1000 1575 en f 1000 en hooger 144.
Misdaad te Koewacht.
Woensdag tegen den middag werd zoo
schrijft men ons de vermoedelykö dader
onder geleide der politie uit Antwerpen, waar
hy gearresteerd was, overgebracht naar de
plaats, waar het drama is afgespeeld. Eenigd
oogenblikken later arriveerde het parket van
Gent, benevens een paar geneesheeren. Dd
gearresteerde werd bij een particulier id
huis gebracht, tot in de Belgische school
alles voor zyn ontvangst in gereedheid
was gebracht. Na eenigen tyd bracht eed
sterke politiemacht van België en Nederland
hem in dat gebouw, waar hem eerst eenigd
vragen gedaan werden. Toen werd hy by
het lyk gebracht.
Onder een zenuwachtig en ruw gillen ver
klaarde hy onschuldig te zyn. Ook by het
eigeniyk verhoor en dat van eenige getuigen,
was de verdachte hevig ontroerd, vooral in
het begin.
Volgens oordeel der geneesheeren is de
vrouw de hals afgesneden en heeft men bet
eerst laten uitbloeden vóór men tot het verder
verminken van het lyk overging. Te oordeelen
naar den staat van ontbinding, waarin het
verkeerde, zal de" vrouw ca. drie weken iq
het water hebben gelegen,
