HIDDELBIRGSCHE COURANT. 13 Mei. N°. 112- 1399, Zaterdag Middelburg 12 Mei. Een pleidooi 142° Jaargang Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en feestdagen. Prgs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., ƒ2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 12 Mei 8 u. vm. 55 gr. 12 u. 60 gr. •v. 4 u. 59 gr. F. Verw. zw. N. wind, bew. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën by abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te Zierikzee: A. C. de Mooij; te Tbolen: W. AJ vau Nlku wjsnhmjzei* j te Terneuzen; M. de Jon&b. voor onze oude dichters wil de schrijver „Van dag tot dag" in het Hbld leveren, en hij begon daarmee in het nommer van Donderdag door Ten Kate te bespreken. „Want zoo schrijft hij „wij, die met de oudere dichters zijn opgegroeid en in onze jeugd nit die bronnen gelaafd werden, mogen wel eens met alle bescheidenheid een woord in het midden brengen, nu tegenwoordig over deze dichters zoo smadelijk en minachtend gesproken wordt. Onder hen, die het Hollandsch volk van het midden dezer eenw het tronwat vertolken, aanschouwt men een groep van dichters waartoe in de eerste plaats ook Beets behoort die men niet spoedig geëvenaard ziet in ons land, wanneer bet ruw, heerschznchtig,ijskoud Calvinisme veld blijft winnen. Ze zijn de godsdienstleeraars, die ook dich ters zijn, die tot het hart zich richten met hun hart, in plaats van steeds te vechten om te toonen dat zij alleen het weten, zij alleen gered zijn Ze zijn de zangers, die, doorgeurd met lief degeest en poëzie van 't Evangelie, dus geeD theologie maar godsdienst predikenvoor wie het Christendom geen leer is, maar een leer heeft, en die niet dwingen maar geleiden. Beets, Hasebroek, Ter Haar, De Genestet en tal van andere evangeliedienaars zien wij na deren, en onder hen treft heden het eerst ons oogTen Kate 1" Ze mogen wel eens gehoord en gelezen worden zulke pleidooien, geschikt den moed levendig te houden om een dam op te werpen „tegen dat ruw, heerschzuchtig, ijskoud Calvi nisme," dat ook Zeeland meer en meer bedreigt. Halfslachtigheid aan de eene zijdegebrek aau energie om zich er tegen te verzetten, waar materieele belangen in 't spel zijngemis aan opgewekten zin om nog, zooals vroeger, daartegen ten strijde te trekken, zie dat zijn de redenen, waaraan het te wijten zou zijn waDneer onze provincie eenmaal geheel id handen van het Calvinisme kwam. En tegelijkertijd bindt het orgaan van jhr mr A. F. de Savornin Lobman, De Nederlander, eveneens den strijd daartegen meer en meer aan. Het heeft nog dezer dagen de redenen ontvouwd waarom de hegemonie, de supre matie, de opperleiding van „de Calvinisten" niet kan worden aanvaard. Maar eigenaardig, dat diezelfde jhr De Savor nin Lohman in het district Goes zich altijd dragen laat door de Calvinisten daar; dat dezen hem steunenen dat dezelfde afgevaar digde niet versmaadt de hulp van het Knype- riaansch orgaan, hetwelk zich tegelijkertijd Chrlstelijk-Historisch en Lohmaniaansch noemt, maar bovenal Calvinistisch is. Wijst dit alles niet op onzuivere toestanden: op een afkeurenswaardige taktiek, maar ook op blindheid van hen die dit blad steunen Want manoeuvreerende onder verschillende leuzen; steeds beproevende allerlei „geloovigen" onder één hoed te vangen, vooral bij verkiezingen, verliest men aan die zgde toch éen zaak niet uit het oogde suprematie van „de Calvinisten", waartegen De Nederlanderhet orgaan van denzelfden Goeschen afgevaardigde, zoo ernstig waarschuwt. Waarom ook daar niet eene flinke scheiding met goed afgebakende grenzen Waarom ook niet alle halfslachtigheid af geschud Eu waarom ook niet van de zijde vau hen, die niet Calvinistisch zijn, een pogen om zelvenj door eigen zelfstandig optreden, aan alle half heid een einde te maken en een dam op te werpen tegen den wassenden vloed der Cal vinisten Alle halfheid komt hun ten goede, die hier de taktiek volgen om, quasi beide richtingen dienendedie van dr Kuyper en die van jhr De Savornin Lohman, bet leeuwendeel te ver- Werven voor de party van eerstgenoemde. EEN VOGELAAR MET ZOET GEFLUIT. In zyn jongsten staatkundigen brief betoogt de ond-minister Van Houten, dat het liberaal party verband thans open moet Btaan voor allen, die er zich by willen aansluitenvanaf de Uiterste grens, die den liberaal vau de pbriste- lyk-historische groep scheidt, tot aan den par lementairen sociaal democraat, die inderdaad geneigd is onze toestanden op den grondslag van het historische recht te verbeteren, en verkregen rechten ook door den wetgever ge ëerbiedigd wil zien, al moge hij overigens wat ballast van hersenschimmige onverdnwde theorieën met zich voeren. Alleen de „werkeiyke socialisten" wil de heer Van Houten uitsluiten, al doen zy zich voor in de schaapsvacht van een liberaal democraat of radicaal. Dit plan opent mooie vooruitzichten, en men zou bijna wenscheD, dat de heer Van Houten Blaagde. Verbeeld n een liberaal-sociaal-democratische party, met den oud-minister aan het hoofd, en die zich, om slechts dit éene te noemen, schrap ging zetten om de verzekering van werklieden tegen den ouden dag te bestrijden l Het ware een schouwspel om nimmer te vergeten. Maar voorloopig zal de beer Van Houten nog wel niet tot leider der „vereenigde" libe ralen worden uitverkoren. Waar hy de sociaal-democraten wil verza- schijnt hy in zijn partijverband ook alleen die liberalen te willen opnemen, die nog slechts liberaal zgn in naam. Het Centrum.) EEN BRIEF AAN Dr A. KUYPER. In de N. R. Ct komt een schrgven voor van onzen gezant te Petersburg, den heer Van Stoetwegen, gericht tot dr Kuyper, naar aan leiding van zgn interpellatie in de Tweede kamer. Aanleiding tot dit schrgven vond de gezant in het feit, dat dr K. „het met deD eerbied aan de Kroon verschuldigd bestaanbaar geacht hee;t een Koninklijk besluit, door H. M. 17 April 11. genomen, in de Kamerzitting van 2 Mei 11. te ridieuliseeren, schoon de overwe gingen, die tot bedoeld besluit geleid hebben, u volkomen onbekend zgn en gg overigens als lid der Tweede kamer niet het recht hebt u op die wijze in de handelingen van het uitvoe rend gezag te mengen." Na eenige meer persoonlgke opmerkingen n het adres van dr Kuyper schrijft de ge zant, in verband met de insinnatie alsof hem onderhandelingen zouden zgn opgedragen, die mislukt zgn, en dat de regeering in erkenning van die negatieve verdienste hem voor eene eervoile onderscheiding zou hebben voorge dragen, het volgende: „Toen gg zóo spraakt, toen waart gij u be wust dat gij u aan eene scheeve en onware voorstelling van zaken schuldig maaktettoen hadt gij zooeven van den minister yanbniten- landsche zaken vernomen, dat aandringen onzerzijds om de Zuid-Afrikaansche republiek uit te noodigen „voor het tot Btand komen der conferentie gevaarlijk kon zyn''toen moet gij, met ieder lid der Kamer, reeds lang be grepen hebben, welke die ongenoemde Mogend heid is, die de Transvaal gaarne als haar vazal biyft beschouwen en behandelen, die er zich onderhands en officieus, maar daarom niet minder krachtig, tegen verzet had, dat ook de Transvaal zou worden uitgenoodigd en die, indien wg er op waren blijven staan, „aan de internationale positie van die republiek zeer groote schade zou" hebben weten toe te brengen. ,Van de zijde van Rusland is in deze nooit eenige tegenstand te écarteeren geweest. Die tegenwerking te overwinnen, is een taak, die wellicht onmogeiyk was, maar die in allen alle mij niet kon opgedragen worden, want die stryd moest elders worden gestreden. Rus land zou volgaarne gezien hebben, dat men Transvaal ter conferentie kon uitnoodigen daarop by Rusland aan te dringen ware over bodig en onzinnig geweestdat zou geweest zgn enforcer une porte ouverte, en niemand weet toch beter dan gy dat men een open deur niet intrapt of uitzaagt." LEERPLICHT. Het centraal-bestuur van den Nederlandschen Roomsch-Katholieken Volksbond heeft aan de Tweede Kamer een adres gezonden, waarin gezegd wordt, dat het, na gehoord te hebben de leden van den centralen raad, samengesteld uit afgevaardigden van alle afdeelingen, samen 16,000 leden tellend, in zake het aanhangige wetsontwerp „Leerplicht", tot de ervaring is gekomen, dat de leden het ten zeerste zouden betreuren, indien dit ontwerp tot wet zou wor den verheven. BMOEMllilJm EATZ. Bg kon. besluit: is benoemd, bij het pers. van den u dienst der landmacht, tot paardenarts de gediplomeerde veearts W. Folmer is de kapitein B. A. Sanders, van het le reg. veld-art. op pensioen gesteld ad f 1251 'a jaars. kl. Baron Cericke van Herwijnen. -J- In den ouderdom van 85 jaar is te Brussel over leden baron J. L. H. A. Gericke van Herwijneij, minister van staat, oud gezant by het Belgische hof. Tot in het jaar 1895 was hy in dienst van ons land met yver en plichtsbetrachting iy de diplomatie in dienst ge treden in 1835, werd baron Gericke in 1853 benoemd tot gezant te Brussel, welke betrek king hij bekleedde tot bet jaar 70, waarna hy werd opgeroepen om zitting te nemen in het ministerie als minister van binnenlandsche zaken, op 18 Jannari 1871, welke betrekking hy den 27en Augustus 1874 nederlegde. Reeds in het jaar 1875 werd hg ten tweede male ge zant te Brussel en bleef dat tot 1895, toen hem onder de vleiendste bewoordingen pensioen werd verleend, met gelgktgdige benoeming tot minister van staat. Baron Gericke gaf gedurende zgn langdurige diplomatieke loopbaan blgk van groote kennis al de diplomatieke onderhande lingen tusschen Nederland en België en droeg er veel toe by, dat na den aanvankelijk nog gespannen toestand een meer vriendschappe- lgke verhouding werd bereikt. Vooral was hij werkzaam in de onderhandelingen over de vaststelling der grenzen, het visscherij recht en de groote conferentie tegen de slaverny. De overledene was oprichter van de Nederl. Vereeniging van Weldadigheid, welke hem tot eere-voorzitter benoemde; gelyke betrekking bekleedde hy by de Nederlandsche Werklieden- vereeniging. Baron Gericke, alom gezien en bemind, waB grootkruis van den Nederlandschen Leeuwvan Qoud&n Leeuw van Nassau en van de Eikenkroon. By gelegenheid van de teekeniog van het tractaat betreffende den afkoop der Scheldetol, in 1863, schonk koning Leopold hem het grootkruis der Leopolds orde met plaque in briljanten; een onderscheiding die, behalve de koning zelve en de graaf van Vlaanderen, alleen Frère Orban bezat. Maandag heeft de begrafenis plaats. Het k zal worden vervoerd naar het kerkhof van Laeken, om later naar Den Haag te wor den overgebracht, waar de overledene wenaehte te worden bggezet. A T J E H. van den civielen en militairen gouverneur van Atjeh en Onderhoorigheden ontvangen telegrammen is de bezetting van Melaboeh, nadat bet 6de bataljon wegens den slechtea gezondheidstoestand en het on gunstige weder van de Westkust naar Kota Radja teruggekeerd was, tgdelijk versterkt met een detachement onder een kapitein om aldaar actief te blgven optreden. De colonne-van Loenen achtervolgde den Pretendent-sultan en Panglima Polim tot in het binnenland van Merdoe. In enkele kleine gevechten werden daarbij gewonddoor een schampschot de EuropeeBche sergeant Bertag nolli, levensgevaarlijks en niet-levensgevaarlyk ook 3 Amboineesche fuseliers. De vijand liet 13 dooden met hunne wapenen achter. De Pretendent-Sultan is naar Samalanga en Panglima Polim is naar Ndjong in Pedir ge vlucht, waar hij achtervolgd wordt. Van de colonne van der Wedden te Tamseh werden geen berichten ontvangen. De Locomotief bericht dat dr Snouck Hur- gronje spoedig weer naar Atjeh zal vertrekken, om generaal van Heutsz bij te staan in de pacificatie van dat UIT STAD EN PROVINCIE. Op de schilderyententoonstelling alhier zgn nog verkocht: no 161 In de nieuwe kerk te Amsterdam van J. J. Schenkel, no 163 In het Spanderswoud bij Hilversum van P. P. Schiedges en no 207 Watermolen te Vorden van H. W. van der Worp. De meeting, welke door den schen Bestuurdersbond op den tweeden Pink sterdag zou gehouden worden, is, naar men ons meldt, wyl men geen geschikt terrein ervoor verkrygen kon, uitgesteld tot waarschijnlijk half Augustus. De reservesergeant A. 1. J. de Broekert, van het 3e regiment infanterie, is benoemd tot vaandrig cn ingedeeld bij de le comp. bat. alhier. Donderdag werd door een dertigtal leden der afdeel ing Zeeland van den A.N.W. B. de gewone jaarlykscbe atdeelingstochtgemaakt. Men reed van hier over Gapinge, Veere en Vrouwepolder naar Domburg, waar in het Schuttershof een lunch werd gebruikt. Over Koudekerke keerde menhuiswaarts. Naar men ons nit V1 i s s i n g e n meldt zgn de stoffeerder en de meubelmaker, die verdacht worden van diefstal, Woensdag weer op vrye voeten gesteld. Hun patroon heeft hen uit zyn dienst ont slagen. üit Arnemuiden. Ter juiste beoordeeling van het conflict tus schen burg. en weth. dezer gemeente en den heer G. Bom, waarvan in een vorig nommer werd melding gemaakt, laten wy hier volgen i tnsschen partgen gevoerde correspondentie. Het schryvon van burg. en weth. aan den ter Born, wonende te Middelburg, gedateerd 3 Mei, luidt als volgt: „Wy hebben de eer u mede te deelen, dat u, door verlies van een der in art. 19 der ge meentewet vermelde vereischten, hebt opge houden raadslid en daardoor wethouder dezer gemeente te zyn. By ons besluit van heden besloten wy tot het bevelen eener verkiezing op een nader vast te stellen dag ter voorziening in de vaca ture, door uw aftreden ontstaan." Het schry ven van den heer Born is van den volgenden inhoud ArnemuideB, 6 Mei 1899. Aan den gemeenteraad van Arnemuiden. WelEdelAchtbare heeren. Volgens een door my ontvangen schrijven van burgemeester en wethouder datum 3 Mei 11. no 135, werd mij medegedeeld dat ik door verlies van esn der in art. 19 gemeentewet vermelde vereischten, heb opgehouden raadslid en daardoor wethouder dezer gemeente te zyD. Daar ik mg niet bewust ben een der in art. 19 gemeentewet genoemde vereischten verloren te hebben, vraag ik uwe zienswyze en beslis sing in deze zaak. Myoe woonplaats is wel degelijk in Arne muiden. Ik acht mij ingezetene, omdat ik er gedurende het laatste jaar gewoond heb eD nog steeds woon. Woonplaats is, vermeen ik, zie art. 74 B. W., daar waar iemand zgn hoofd verblijf heeft, waar het middelpunt van zgn levensbetrekkingen is, waar hg thuis is, zoo dat, als hg ergens anders is, men niet kan zeggen dat hg van huis is. Hier alleen is ijn werk, hier alleen heb ik een gemeube- leerde kamer, dat ik bewgzen kan. Hier ook beschouwt meu my als belasting plichtige. Trouwens constant ben ik nergens anders; schts enkele malen logeer ik op andere plaat sen, als Middelburg, Antwerpen, Rotterdam enz. Daarom heb ik toch geen blgk gegeven mijne woonplaats te verwisselen. Ik heb toch hot recht, zonder van woon plaats te veranderen, om nit te gaan, te logee- ren waar ik wil. Myne woonplaats is in geen geval te Mid delburg, zooals het adres aangaf, maar daar heb ik alleen gelogeerd enkele dagen. 's Raads beslissing hierop ingeroepen krach- ns het recht van belanghebbende volgens art. 25 gemeentewetteeken ik enz." Maandag a. s. vergadert de gemeenteraad i zal deze zaak in behandeling komen. In een Woensdagavond te Goes gehon den buitengewone algemeene vergadering van leden der ambachtsschool, werd het tractement van den directeur der ambachtsschool, den heer Van der Wart, met 100 verhoogd. Genoemde heer heeft daardoor afgezien van een benoeming naar een dergelijke inrichting te Hoorn. Ingelanden van den polder 's Gravenpolder besloten Woensdag aan de gemeente 's G r a- venpolder tot wederopzeggings toe eene bgdrage voor onderhoud van wegen te geven van 70 centen per hectare of f 225.14 's jaars. De rekening van den polder sloot met een batig saldo van f 189.65* en de begrooting werd vastgesfeld op f1298.62, zonder verhooging van dykgeschot, dat op f 2.75 per hectare bepaald bleef. Op voorstel van den hear Den Boer werd eene commissie benoemd, die, evenals in de meeste polders het geval is, de notulen van het verhandelde in de vergadering zoo spoedig mogelijk na deze zal nazien. In deze commissie werden, op voorstel van den heer Liebert, be noemd de heeren Den Boer, Overman en Paul. Op de Woensdag door de afdeeliDg Noor d-B e v e 1 a n d der Maatschappij tot Nut van H algemeen gehouden vergadering bleek, dat in het afgeloopen seizoen door 81 personen 765 boekdeelen uit de bibliotheek waren ontvangen. Behalve eenige huishoudelijke zaken werd een bestuurslid herkozen en tot afgevaardigde ter algemeene vergadering aangewezen de heer J. Vermeulen en tot diens plaatsvervanger de heer A. T. C. Swenne. Den afgevaardigde werd een imperatief mandaat Woensdag namiddag werd in de ambachts school te Zierikzee eene openbare les gege ven, welke door vele belangstellenden werd bygewoond en waarna de uitreiking plaats had van de getuigschriften aan die leerlingen, welke den driejarigen cursus met vrucht hadden gevolgd. Dit waren Arie Verdoorn, Abraham Koevoets en Jan Katshoek, voor het smeden; Frans de Roo, voor het timmeren en Jacob Wagenaar voor het schilderen. Hierbg sprak de voorzitter, de heer J. A. de Brnijne, een toepasseiyk woord, waarby hy mededeelde, dat de openbare uitreiking geschiedt op verlangen van de leden, die belang in de ambachtsschool toonen, en dat de diploma's alleen dan kunnen uitgereikt worden, wanneer de leerlingen ook de burger avondschool met vrucht hebben afgeloopen, zoodat een der jongens daarvoor niet in de termen kon vallen, al is hy praktisch voldoende ontwikkeld. De jongens kregen by het diploma geschen ken, bestaande uit voorwerpen, welke zy zelf vervaardigd hebben in bet laatste jaar van den cursus en die voor hun toekomst nuttig kunnen zgn. Ten slotte richtte de voorzitter het woord tot de leerlingen, die by de uitreiking der diploma's tegenwoordig wareB, en beval hy de belangen der school bg belangstellenden aan. In eene Woensdag te B r u i n i s s e ge houden gemeenteraadsvergadering werd op een verzoek van J. Storm, om de sloot aan de Oostzijde der Nieuwstraat te mogen dempen, beslotendat de gemeente de benoodigde buizen irt, dat na de demping geen gemeentegrond ingenomen worde, dat de aanvulling moet zijn gelgb met de bovenkant der straat, dat bet terrein afgescheiden worde en dat gemelde buizen in rij vorm moeten gelegd wordeneen ander te maken ten genoege van burg. en weth. Op een adres van A. Okkerse om, evenals vorige jaren, een gratificatie voor levensonder houd te mogen erlangen, werd met algemeene stemmen gunstig beschikt. Een verzoek van P. Okkerse Cb om voor zijn courant te mogen ontvangen alle publicatiën die van wege de gemeente worden gedaan, hetzij tegen vergoeding, hetzy gratis, werd met 5 tegen 2 stemmen gewezen van de hand. Op Schouwen is op twee plaatsen onder het rundvee het mond- en klauwzeer uitgebroken. - Het tjalkscbip La Hut ie Cletnence, schip per Meinse, dat ten behoeve van het duin aan de kast van Noord-Schouwen iijsbont had aangebracht, geraakte tengevolge van het stooten op den berm zwaar lek, waardoor het op het strand moest worden gezet. Het schip werd zooveel mogelgk dicht gemaakt en Woensdag werd met vereende krachten be proefd het vlot te krijgen om de reis naar Oudenbosch, de bestemmingsplaats, te onder- Eigenaars en pachters van de landerij- n, gelegen aan den Stoofdijk en Malland, onder cherpenisse, besloten dien dyk te be- grinten over een leDgte van 810 M.,een breedte van 2.76 M. en een dikte van 20 cM. De kosten zullen bestreden worden door bovengenoemde eigenaars en pachters en de uitvoering van het werk zal plaats vinden onder toezicht en leiding van den waterbouwkundigen ambtenaar J. van de Velde aldaar. De heer M. Moerland te Stavenisse is benoemd tot dageiyksch opzichter bg do werken van het kanaal bg Philippine en do indgking der schorgronden aldaar. Als verdacht van verduistering en op lichting ten nadeele van zgn meester, den heef Gh. Wan ter 8, sigaren-fabrikant te H u 1 s t, is Woensdag door de marechaussées aldaar aan-1 gehouden en naar Middelburg overgebracht J. H. v. d. Ehandelsreiziger te Goes. Doo- de Belgische regeering zyn de plannen; haar voorgelegd door de Nederlandsche admi nistratie, tot verlegging en verbetering van het Kanaal en het bouwen eener nieuwe Bluis te Terneuzen, goedgekeurd, terwyi door dd afdeeling Bruggen en Wegen" ijverig wordt voortgegaan met het uitwerken der plaDS tof verbetering van het Kanaal, voor zoover het op Belgisch grondgebied ligt. In verband met deze mededeeliBg, aan de Tern. Ct ontleend, is het zoo schrijft men ons te verwachten, dat spoedig mat de werken zal worden aangevangen,- Wat groofö bedryvigheid zal mot zich braDgem Bovendien kopt te Terneuzen nog bet gé' rucht dat, naast de stichting eener coöperatieve suikerfabriek aan het kanaal te Sas van Geut,- er kans bestaat dat, wanneer de voorgestelde heffing van 3 fr. par 1000 K.G. ingevoerde bieten in België wet wordt, zich in die streek nog een, thans in België werkende fabriek zal vestigen. En de voltooiing van het kanaal en de ver schillende industrieën, waaronder ook de ijzer- ertsfabriek, zullen wellicht verandering van toestanden scheppen, welke thans nog niet zijn te overzien. Of de haven van Terneuzan zal profiteereö van de grootere sluis, is moeilyk te zeggen. De een is van het tegendeel overtuigd, de ander meent van wel. Om in de gelegenheid

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1