MIDDELRURGSCHE COURANT. N°. 106- 142" Jaargang 1899, Vrijdag 5 Mei. Middelburg 4 Mei. Verschillende berichten. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prjjs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., ƒ2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 4 Mei 8 n. vm. 47 gr. 12 u. 50 gr. av. 4 u. 51 gr. F. Yerw. m. N. O. wind, bew., nachtv. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zgn. Advertentiön20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel mee. 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentign bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zgn gratis aan het bureau te bekomen. BMOEMISUiLN MZ. Bij kon. besluit is in zijn rang overgeplaatst by het wapen der infanterie bij het leger in N.-I, de by dat leger gedetacheerde tweede-luit. der int. W.F. Engelhart; en is de termijn der vyfjarige detacheering bg het wapan der infanterie van het leger in N.-I. van den eerste-Init. J. A. van Nieuwland, van het wapen der inf. van het leger hier te lande, met zes maanden verlengd. Door den minister van koloniën E. Poortman en T. Kramer gesteld ter be schikking van den gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië, om te worden benoemd tot onderwijzer der derde klasse by het openbaar lager onderwys voor Europeanen en met dezen geiykgestelden in Nederlandsch-Indië. TWEKUK HAMER. In de Woensdag gehouden zitting is in 'tkort werd dit reeds gemeld in een deel der oplaag van ons vorig nummer aangenomen het ontwerp, bevattende de bepalingen tot we ring der San José-schildluis. De kamer nam verder voor kennisgeving aan de conclusie ten gunste der verbetering van de gelegenheid tot het ontvangen van godsdienstonderwys op openbare scholen en keurde goed het ontwerp tot verbetering van de geneeskundige opleiding van inlandscbe vrouwenwaarbij de heer Van Kol hulde bracht aan de mannen, die f 170.000 daarvoor beschik baar stelden. Maar in Indie is zyna inziens meer behoefte aan verloskundige, dan aan ge neeskundige hnlp. Dit betwistte de heer Pyaacker Hordijk, die toejuichte de subsidie aan het zendingszieken huis Modjowarno. Hij en de minister protesteerden tegen de insinuatie van den heer Van Kol, dat by de opleiding van vroedvrouwen onzedeiykheid wordt gepleegd. Nog is aangenomen de nadere regeling van het Cnra§aosche muntwezen waarna in behan deling kwam de motie van orde van den heer Troelstra, luidende: „De Kamer, zich in beginsel verklarende voor de invoe ring van algemeen kiesrecht, gaat over tot da orde van den dag." De voorsteller betoogde, dat bet beperkte kiesrecht voor het grondwetgevend lichaam niet deugt en geen hervormingen van socialeD aard kunnen gegeven worden, tenzij aau het kiesrecht worde getornd. Hierover vroeg hij het gevoelen der Kamer. De motie beoogt kiesrecht, los van maat schappeiyken welstand, als grondslag voor alle democratisch gezinden. Daarom wil de heer Troelstra vrouwenkiesrecht verschuiven tot na de grondwetsherziening, maar deze is z. i. noodig, wil men algemeen kiesrecht in. voeren. Daarvoor riep hy alle democratisch gezinden op, om mede te werken tot dit politieke doel, nl. grondwetsherziening en algemeen kiesrecht, maar dan moet men samengaan met de arbei ders en niet met conservatieven, wel met libe rale zoowel als anti-revolutionBaire demoeraten. Heden voortzetting.(Men zie Laatste berichten.) Het Vad. verwacht, evenals wg, van de aanneming dier motie geen gewichtige, prac tische gevolgen. Zy is, uit practisch oogpunt, uieta dau eeu veitoouing. Laat het mogeiyk zyn een keurbende te krggen voor grondwets herziening, die herziening is eerst te wachten na een vrywel onafzienbaren tyd en inmiddels moet er werk gedaan worden. Dat de zooge naamde principieele democraten dan een homogeen gezelschap zullen vormen, een meer derheid, voor vruchtbaren hervormingsarbeid als geknipt, weigeren wy te gelooven. En zelfs, als eens het algemeen stemrecht verkre gen is, zou de practische uitkomst den 1 Troelstra, wien de tegenwoordige politiek zoo armzalig en zoo halfslachtig en zoo knoeierig voorkomt, dat hy zoo spoedig mogelijk zijn heilstaat tegemoet wil snellen, nog wel eens bitter kunnen tegenvallen. Adres Meelfabrikanten. De commissie uit de Kamer, in wier handen zijn gesteld de nadere inlichtingen op het adres van de Nederlandsche Vereeniging van Meelfa brikanten, houdende verzoek tot het heffen van eeu tijdelijk inkomend recht op tarwemeel, zegt in haar verslag, dat de gegrondheid der klacht van adressante, dat de meel-indnstrie ern stig benadeeld wordt door het bestaan van uitvoerpremiën op tarwemeel in Frankryk en ook schade lijdt door verlaagde vrachttarieven ypor den uitvoer van meel van Duitschland Agenten. Te Zierikzee: A. C. de Moou; te Tholen: W. A2 vak Niedwïnhuijzen; teTerneuzen:_M.de Jomgb. naar Nederland, door de commissie erkend wordt, ook al meent hare meerderheid dat de voorstelling, door adressanten gegeven, van overdrgving niet is vry te pleiten. De com missie betreurt bet ten zeerste, dat door be- palingen in buitenlandsche wetgevingen derge- ïyke oBgewenschte verhoudingen in het leven zyn geroepen. Over de vraag of, ter wegneming dier be zwaren, wetteiy ke maatregelen konden behooren te worden genomen, is de commissie echter niet tot overeenstemming kunnen geraken. De meerderheid was met den minister van gevoelen, dat de regeering zich in deze van een ingrgpen behoorde te onthouden en dat niet moest worden voldaan aan het verzoek van genoemde vereeniging', eene conclusie, voortvloeiende zoowel uit de door baar beleden beginselen omtrent de handelspolitiek voor ons land in 't algemeen, als door toepassing van die beginselen op dit byzonder geval. Dit wordt kortelijk toegelicht. Yan dit algemeene voor ons land proefhou dend gebleken beginsel behoorde, naar het oordeel der meerderheid, niet te worden afge weken ten behoeve van de inlandsche maal- induslrie, door het heffen van een invoerrecht op het voornaamste en meest gebruikte volks- De prysverhooging per kilogram moge gering zyn, maar juist het groot ver bruik maakt die vorhooging niet onbelangrgk. De meerderheid wees er o. a. nog op, dat er meer dan éen punt van overeenkomst tusschen de suiker- en de maalindustrie is; bg beide wordt op kunstmatige wgze de productie be vorderd, zonder rekening te houden met de behoeften. De minderheid der commissie was van een ander gevoelen en de door den minister ver strekte Inlichtingen hadden haar niet bevredigd. De minderheid der commissie heeft de eer voor te stellen lo. den minister van financiën dank te zeg gen voor de verstrekte inlichtingen aan ZExc. in overweging te geven de uoodige stappen te doen om, door heffing van een matig invoerrecht op tarwemeel, b. v, f 1 per 100 KG., aan de gegronde bezwaren van adressanten te gemoet te komen. Afschaffing van tollen. Omtrent het wetsontwerp tot afschaffing van de rechten, die de Staat heft voor het gebruik van wegen, kanalen, havens, sluizen en bruggen is het afdeelingsverslag der Tweede kamer verschenen. Daaruit blijkt, dat sommi gen, hoewel erkennende dat van de zgde der Kamer herbaaldelgk aandrang tot tolafschaffiDg is uitgeoefend en dat na bet votum van 6 April 1897 de regeering volkomen correct heeft ge handeld, te komen met dit wetsvoorstel, het tgdstip van indiening thans niet gunstig acht ten, daar men aan den vooravond van sociale hervormingen staat, die eischen zullen stellen aan de schatkist. Das achtte men het beden kelijk bestaande middelen prgs te geven. Betoogd werd in dit verband dat, waar volgens door de regeering gemaakte berekening, de kosten van de afschaffing van alle thans geheven land- en watertollen ruim f 2.C 00.000 zouden bedragen en waar voorts biykt, dat opbrengst van het verhoogde zegelrecht van effecten, door de regeering op 5 ton ge raamd, slechts voor 1/4 deel het te lijden ver zou kunnen dekken, de afschaffing der tollen in de tegenwoordige omstandigheden in Staat op te groote offers zon komen te staan- Vele leien verklaarden tegen dit wetsont werp ernstige bedenkingen te hebben, omdat daarby Blecbts de rechten, die de Staat beft voor het gebruik van wegen, kanalen, havens, sluizen en bruggen, zullen worden afgeschaft, terwyi in de provinciën, waar door lagere besturen en particulieren rechten van dien aard geheven, dezen zullen blijven bestaan, eer Van Dedem heeft in een afzonder lijke, bij het verslag gevoegde nota in het byzon der deze bezwaren nader in het licht gesteld. Gevraagd werd naar de reden waarom slechts een partieele maatregel wordt voorgesteld en voorts wat het gevolg der afschaffing zal zijn voor de tollen, welke onder den maatregel niet zyn begrepen. Zal daardoor tot geleide lijke afschaffing van deze toj^en de eerste stoot worden gegeven Zoo ja, zal zy met finan- cieele hulp van staatswege moeten worden mogelgk gemaakt en zal de staat, zoo op andere wijze de afschaffing niet doenlijk biykt, de kosten geheel voor zyne rekening moeten nemen De vele voorstanders van bet wetsontwerp ontkenden, dat het op een niet gunstig tgdstip zou zyn ingediend. De opbrengst van het verhoogde zegelrecht van effecten is van den beginne af bestemd geworden voor het door voeren van dezen zoo nuttigen maatregel en er bestaat geen reden de daaromtrent tusschen e vorige Regeering en de Kamer gemaakte afspraak met onderling goedvinden te wQzigeu. Men zag geen reden ook om te wachten met een maatregel, die voor het binnenlandsch verkeer niet anders dan een voordeel kan zyn en tot het nemen waarvan de Staat in billijk heid verplicht is. De tegenstanders van het wetsontwerp kwa men op tegen de uitgesproken verwachting, dat, gaat het ryk voor, de provinciën met de afschaffing van tollen wel znllen volgen. Vele leden gaven in overweging de afschaf fing van de watertollen uit het voorstel te lichten en dit te beperken tot de afschaffing van de rykstollen op de wegen, waaraan o. a. waarschgnlijk nog bet groote voordeel zon verbonden zyn dat de opbrengst van het ver hoogde zegelrecht op effecten voor andere doel einden beschikbaar zou kunueu big ven. Eakelen meenden dat de tramwegmaatschap- pyen, als profiteerende van de afschaffing, eeni- germate in de dekkingskosten behoorden by dragen; maar tegen dat denkbeeld werd door vele leden opgekomen. Vele leden waren van oordeel, dat de heffingen voor bavenge- bruik door de regeering ten onrechte in de af schaffing zijn begrepen. De afschaffing van tol op het kanaal van Terneuzen werd speciaal besproken met het oog op het verdrag tusschen Nederland au België. schoolcommissie der St. Vincentius-Vereeniging 200 particnlieren, grootendeels katholieke huisvaders. Uit St. Jansteen van bet bestuur der katholieke school, de onderwyzers en ruim 100 In de Woensdagavond te Aardenburg door het departement SIuis-Aardenburg der Maatschappij tot Nut van 't algemeen gehouden vergadering werd de begrooting voor het volgend dienstjaar vastgesteld. De afdeeling telt 41 leden. De gewone sub sidie aan Bchool- en volksbibliotheken alsmede aau Floralia werden toegestaan, terwijl eene gift van f 20 werd verleend aan Oostburg, tot aankoop van eene boekenkast voor de aldaar gevestigde volksbibliotheek. De heer Van Oostenwijk Stern, die als be stuurslid aan de beurt der periodieke aftre ding was, werd met algemeene stemmen een biljet was blanco herkozen. Als afgevaardigde ter algemeene vergadering werd benoemd de heer J. A. Schultz en als zyn plaatsvervanger de heer G. R. L. van Ham. UIT STAD EN PROVINCIE. Woensdag avond, ongeveer half zes uur, ontstond zooals in een paar regels nog in deel van ons vorig nommer kon gemeld worden door een onbekende oorzaak brand in de schuur van de hoeve Veldzicht, bewoond door den landbouwer L. Bostelaar te W e s t- o u b u r g. De vlammen grepen zoo snel om zich heen, dat het den bewoners der hoeve niet meer gelukken mocht, het in de schuur ge stalde vee te redden. Drie paarden, vijf run deren en éen bok kwamen in bet vnur om. Twee koeien en de wagens, die ook in de schuur geborgen waren geweest, heeft men in veiligheid weten te brengen. Het wagenhuis, dat dicht bg de schuur stond, is verbrand. De inmiddels aangerukte brandweer moest zich bepalen tot bet beveiligen van het aangren zende woonhuis, tot welk doel men de muren vau de schuur omver moest halen eu ook een naast de schuur gelegen hooiberg, welke reedB vlam gevat had, moest verspreiden. Omstreeks tien uren gelukte het eerst het vuur te be dwingen, ofschoon de puinhoop nog den ge- heelen nacht bleef doorBmeulen en zelfs heden morgen, toen wij het terrein bezocnteD, nog rookte. Naar wg vernamen, waren schuur, vee en iu boedel verzekerd. Uit Vliasingen. Men heeft zoo zydelings erop gezinspeeld, als zou eene mededeeling in ons blad, over het Maandag aldaar bg een opstootje gebeurde onwaar zgn. Er zou nl. „niemand in het gasthuis worden verpleegd" en niemand zon gearresteerd zgn. Dit geeft ons aanleiding het volgende ter aanvulling en ook ter hand having van het belangrykste van ons bericht mede te deelen. Eenige nageljongens van de fabriek De Schelde, die zich by de opstootjes aldaar schuldig maakten aan het werpen met klinknagels en bouten, zyn deswege verbaliseerd, doch natuur lijk niet in arrest gehouden. Ook zyn daar wel eeo paar personen bg het handhaven der orde gekwetst, doch in het gasthuis wordt thans niemand hunner verpleegd; ook niet meer de persoon, die er heen gebracht werd om geholpen te worden. Door het provinciaal kerkbestuur van Drente is o. a. de heer G. Reynierse te Kou de- kerk e tot de evangeliebediening in de Ned. Herv. kerk toegelaten. In eene Woensdag namiddag gehoudene plechtige zitting van de arrond.-rechtbank te Zierikzee, had de installatie plaats van den heer mr P. Buys, als substituut-officier van justitie bij dat college. Vóór dat daartoe werd overgegaan, werd zoowel door den officier van justitie, mr Van der Kun, als door den voorzitter, mr J. P. Cau, in hartelijke bewoordingen de afgetreden Bub- stituut-officier van justitie, mr Van Eeten, herdacht en de nieuw-beuoemde welkom ge- Mr Bugs dankte voor de tot hem gesproken woorden en richtte zich daarop meer in het bijzonder tot de rechtbank, den officier van justitie, de griffie en de balie. Namens deze laatste sprak mr D. van der Vliet een woord van verwelkoming. (Z. Nbde.) Aan de Tweede Kamer zijn nog verzon» den de volgende adressen tegen het leerplicht' ontwerp. Uit Zierikzee van de geesteiyken, de schoolzusters, kerk- eu armbestuur, de Fabrleks- en handwerksnljverheld. Woensdagavond werd in een der zalen van de sociëteit De Vergenoeging alhier, onder voorzitterschap van den heer Herm. Snijders, eene vergadering gehouden van leden der af deeling Middelburg van de Vereeniging tot bevor dering van fabriek»en handwerksnijverheid in Nederland. Als gewoonlijk was de opkomst niet druk buiten het bestuur gaven slechts enkele leden acte de presence. Onder de ingekomen stukken, die werden overgelegd, behoorde het zeer doorwerkt rap port nopens de wenscheiykheid en levensvat baarheid eener staalgietery hier te lande, uit gebracht door eene commissie, bestaande uit heer en D, Croll, K. F. Koning, W. H. Mar tin, C. H. Strumphler en R. Witte. De rekening eu verantwoording over 1898 werd, na onderzoek, goedgekeurd. De ont vangsten bedroegen f 214.52 en de uitgaven f 138.03, zoodat een goed slot van f 76.49 aanwezig is. Aan de orde was vervolgens de benoeming van een bestnurslid, ter voorziening in de vacature, ontstaande door het aftreden van den heer W. Heyboer, die niet herkiesbaar is. Door het bestuur werden aanbevolen de heeren M. G. Boasson en P. Polet. Benoemd werd de heer Boasson met 7 stem men tegen 1 op den heer Polet. Verder was noodig het opmaken van een dubbeltal voor de vervulling eener vacature in het bestuur der Ambachtsschool, noodig door de aftreding van den heer P. Polet, die niet herkiesbaar is. Op dat dubbeltal werden met atgemeene stemmen geplaatst de heeren mr F. J. Sprenger en A de Vnlder van Noorden. Hierna werden getuigschriften wegens lang- durigen dienst bg' dezelfde firma uitgereikt aan werklieden Jan Witte, W. van Es, J. H. Israël en Th. Jentink, allen gedurende 25 jaren by de firma U. F. Auer en Zn. in dienst, en de groote zilveren medaille met eeu getuig schrift aan C. W. Dhuy, die by genoemde firma 60 dienstjaren vervuld heeft. De voorzitter wenschte de bekroonden ge luk met de hun toegekende onderscheiding, evenals hun patroon, daarby de hoop nitende dat beiden, zoowel de werklieden als de patroon, nog jaren zullen mogen samenwerken. De bekroonden dankten voor de hun toege kende onderscheiding, terwyi ook de chef der zaak het bestuur dank zeide voor de uitreiking en eenige waardeerende woorden ten opzichte zijner werklieden Bprak. Daarna werden de punten van beschaving voor de algemeene vergadering ter tafel ge bracht. Alleen wat het eerste punt betreft, is bet bestuur erin geslaagd eene commissie te vin den om daaromtrent rapport uit te brengen. Dit punt, aanhangig gemaakt door Dordrecht, luidt 1. Beantwoordt de tegenwoordige regeling van ons spoorwegverkeer aan de billijke ei schen, die gesteld kunnen worden aan het ver voer van personen en goederen 1 2. Zoo neen, is het gewenscht dat de ver schillende spoorwegen in handen komen van óene Maatschappg, onder streng toezicht van den Staat? 3. Of is Staatsexploitatie gewenscht Onder aanvoering van onderscheiden feiten betreffende de slechte aansluiting der verschil lende treinen, beantwoordt de commissie het eerste deel van het vraagpunt ontkennend, zoowel ten opzichte van het personen- als van het goederenvervoer. De verzendingsduur van goederen is meestal veel te lang en de zorgvuldigheid voor de ter vervoer aangeboden collis laat veel te wensohen over, terwijl boven dien de verzender by voorraad nog afstand doen moet van een deel zyner rechten op schadevergoeding. Velen noemen den tegenwoordigen toestand onhoudbaar, eu hy dat oordeel sluit de com missie zich aan. Het tweede gedeelte van het vraagpunt be antwoordt de commissie eenstemmig bevesti gend, het derde gedeelte ontkennend. Het uitvoerig rapport was het werk der heeren J. J. H. Doorenbos, C. L. van Woelder eu M. G. Boasson, A. Bekaar en C. Boudewynse. De laatste was de rapporteur. Met de conclusie van dit rapport, wat punt betreft, vereenigde zich de vergadering unaniem. Over de conclusies aangaande de punten 2 en 3 werd eenige bespreking gevoerd. De voor zitter verklaarde in deze zaak zich voorstander van staatsexploitatie, op grond dat de behar tiging van het algemeen belang beter aan den staat dan aan een particuliere maatscbappy is toevertrouwd, terwgl de rapporteur het stand punt der commissie verdedigde. Ook de beer Heyboer gaf aan staatsexploi tatie de voorkeur, o. a. met het oog hierop dat hetgeen by particuliere exploitatie als dividend aan aandeelhouders wordt betaald, dau ten bate zou komen vau de schatkist. Dat motief werd ook door den rapporteur bestreden. Met zes stemmen tegen drie bleek eindelijk vergadering aan staatsexploitatie de voorkeur te geven. Behoudens goedkeuring der commissie zal het rapport by het hoofdbestuur worden inge- len. Dit besluit werd genomen met 7 tegen 2 stemmen. Aan het bestuur werd overgelaten, om naar bevind van zaken al of niet een afgevaardigde naar de algemeene vergadering te benoemen. ONDERWIJS. Akte-examens In Zeeland. Woensdag werden geexamineerd 6 vrouwelyke candidaten. Afgewezen 2. Geslaagd zijn de dames: A. E. A. Lenpen en L. M. Letzer, beiden Zierikzee, P. de Vis ser, N. St Joosland, en L. M. van der Hart, Hoofdplaat. Voor de vrye- en orde oefeningen der gym nastiek werden geëxamineerd 6 vrouwelgke candidaten. Geslaagd zijn alleD, nl. de dames: H. A. Heijboer en I. J. Larooy, beiden Scherpenisse, H. G. Kluit, Zonnemaire, I. van Leussen en C. G. Timmerman, beiden Goes, en M. E. S, Rosendaal, St. Anna ter Maiden. Voor de nuttige handwerken werden geëxa mineerd 5 vrouweiyke candidaten. Afgewezen 2. Geslaagd zgn de damesH. A. Heyboer, Scherpenisse, C. G. Timmerman, Goes, en M. E. S. Rosendaal, St. Anna ter Maiden. Deze mededeeling is nog opgenomen in het grootste deel der oplaag van ous vorig nommer. Het examen voor candidaat-notarissen zal dit jaar te 'sGravenhage gehouden worden i aanvangen Zaterdag 1 Juli. In de examencommissie zyn benoemd tot lid' voorzitter mr A. Telders, raadsheer by den hoogen raad J tot ledenprof mr Land te Gro' ningen; mr Hnlaboff, president van de recht bank te Breda; de heeren Saunes, notaris te Hoorn; A. Bouwmans, inspecteur der registra tie te 'sGravenhage; mr Borret, lid van den raad van state te 'sGravenhage, en mr Neeb, notaris te Harderwgk; tot plaatsvervangende leden de heeren Van Senden, notaris te Dieren Vriesendorp, hypotheekbewaarder te Hoorn; mr Sterck, rechter te Rotterdamjhr mr W.- H. de Savornin Lohman, rechter te 's Graven- hage, en Andriesaen, notaris te Rotterdam en tot secretaris G. A. N. F. Jansen van Affarden, hoofdcommies aan het departement van justitie. Prins Al bracht van Pruisen, regent van Brunswyk, vergezeld van zyn jongsten zoon, is Woensdag te Voorburg aangekomen, na den overtocht van Engeland met de dagmail boot van de My. Zeeland gemaakt te hebben- De ook in onze omgeviüg gunstig be kende tooueelapeler, de heer Erfmann, sedert een jaar verbonden aan het gezelschap Le Gras en Haspels, keert met 1 Sept. weder terug naar den Tteoft-schouwburg te Botterdam, waar hy vele lauweren oogstte. Door de anti-revolurionnaire kiesvere niging fe Amersfoort is voor de a. s. verkie zing van gemeenteraadsleden o. a. candid aat gesteld de heer mr. P. J. F. van Voorst Vader. Op de veiling Henriques de Castro te Amsterdam werd f 305 betaald voor een oude kr8nt, nl. de Oazeta de Amsterdam. Dit blad was de „Amsterdamsche courant", die vertaald werd in het Portugeescb, ten behoeve van d9

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1