M1DDELBIRGSGHE COURANT. N°. 104- 142" Jaargang 1899 W oensdag 3 Mei. Middelburg 2 Mei. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p.,/8.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermomoter Middelburg 2 Mei 8 u. vm. 52 gr. 12 u. 58 gr. av. 4 u. 55 gr. F. Verw. zw.N.w., bew., w. v. v. temp. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar d' plaats die zij innemen. AdvertentiSn bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te Zierikzee: A. C. de Mooij; te Tholen: W. AJ vak Nieüwïnhuijzen; te Terneuzen: M. de Jonsï. ONGEVALLENWET. Ia het jongste nommer van het Sociaal Weekblad wordt over bovengenoemd ontwerp een interessante polemiek gevoerd tusschen die redactie en den bekenden heer J. C. van Marken, die, hoewel beiden dezelfde politieke richting toegedaan en ook op sociaal gebied elkanders medestanders, over dit ontwerp toch in meening verschillen. De heer Van Marken bestrijdt nl. de door de redactie geuite bewering, als zouden adres santen, die tegen het regeeringsontwerp be zwaar hebben geopperd, omdat zij zelve beter en goedkooper hnnne werklieden knnnen ver zekeren, geaegd knnnen worden „streng indi vidualistische argumenten" aan te voeren. „Wat, schrijft bij o. a., is het „streng indi- dividualistische" van onze bezwaren? Ten eerste, dat wij ongaarne dat onze werklieden voortaan na een ongeluk drie weken lang van den wind moesten leven. Ten tweede, dat wij het wenschelijk achten, een werkman er toe te brengen met eerlijken arbeid behoorlijk den kost te verdienen, in plaats van op een nimmer geheel voldoend, en meeBtal armzalig pensioen terend, de rijen der behoeftigen te vermeerderen en anderen en zichzelf tot last te zijn. Ten derde, dat wij, als wij voor f 1000 iets kunnen koopen (in casu de voorziening tegen ongevallen) het verkwisting achten daarvoor f 4000 te betalen. Ten vierde, dat wij, onder onze bedrijfson- kosten ook de kosten onzer ongevallen boekend, er bezwaar tegen maken daarop tegelijkertijd een post uit te trekken voor de ongevallen van eenige bekende of onbekende collega's en concurren ten, die daarvan op eenige wijze geheel of ten deele vrijgesteld zijn." De heer Van Marken acht het allerminst billijk, de industrie te verwijten, dat zij zich niet noodeloos lasten laat opleggen, die óf be spaard kunnen worden óf voor anderer rekening behooren te komen. Door op zulk een wijze haar eigen belang te behartigen, behartigt de industrie, naar zijne overtuiging, ook een landsbelang. „Meent men," voegt hg er nog bij, „dat de kleine bedrijven te zwaar belast znllen worden door de verzekering tegen ongelukken, dan moet men hun een deel dier kosten schenken, in den vorm van een rijksbijdrage. Meent het rijk dan, dat die rijksbijdrage weer op de grootere werkgevers verhaald moet worden, dan zullen toch nwe beginselen, mijnbeer de redacteur, medebrengen daarvan eene belasting naar draagkracht te maken, dus b. v. de winsten uit het bedrijf dier werkgevers pro gressief te belasten." De redactie van het weekblad teekent hierbij in de eerste plaats aan dat, naar hare meening, ook als hot ontwerp wet wordt, de fabrie ken, waaraan de naam van den heer Van Marken is verbonden, hnnne werklieden na een ongelnk geen drie weken van den wind zullen laten leven. „Het ontwerp wil eeD minimale verplichting opleggen, doch zal wet geworden goedgezinden werkgevers niet beletten meer te doen dan het bloot ver vullen van hun wettelijken plicht." Wat het tweede punt aangaat merkt zij aan, dat kleine bedrijven tot znlk een organisatie niet in staat zijn. „Aangezien nn de kleine bedreven de groote meerderheid vormen, is het den wetgever, die de verzekering tegen ongevallen verplichtend stelt, niet tot een griet te rekenen, dat hij niet uitgaat van eene onderstelling, die slechts door zeer enkele groote ondernemingen verwezenlykt kan worden." Is de derdè stelling, op zichzelf genomen moeiigk betwistbaar, toch ligt, meent zij, juist in deze en in de laatste stelling de individua listische gedachte waartegen zij opkwam. Van het standpnnt van den individneelen kooper gezien, is het verkwisting f 4000 te geven voor hetgeen hg met f 1000 koopen kaD, Maar als die individneele kooper behoort tot een groote groep van personen, die alle aan dezelfde waar behoefte hebben en die, ieder op zichzelf koopende, veel duurder ter markt moeten gaan, dan wanneer zij gezamenlijk koopen, dan noemt de redactie van het week- bleek het individualistisch van den gunstiger geplaatste in de groep niet te willen meedoen aan den gezamonlijken koop, die hem persoon lek duurder te staan komt, maar die aan de groep als geheel goedkooper en beter uitkomt. De slotopmerking van den heer Van Marken vindt genoemde redactie verklaarbaar nit de pen van iemand, die de maatschappij niet kent als een gecompliceerd, uit verschillende groepen samengesteld organisme eu die tusschen DE VREDESCONFERENTIE. Vooral in verband met het debat, dat heden in de Tweede kamer zal worden gevoerd, ver dient het volgende de aandacht. De vorige week was door de Kreuzzeitung beweerd, dat onze minister van bnitenlandsche zaken Trans vaal en Vrijstaat op de lijst der uit te noodi- gen staten had gebracht. De Engelsche gezant te 's-Gravenhage had daartegen bezwaar inge bracht, op grond van het Engelsche protec toraat op de Transvaal. Hoewel de geldigheid van dit protest be twistende, had onze regeering toegegeven, wijl anders een ernstig diplomatiek incident zon zijn ontstaan. Maar nn blijkt, dat Maandag avond in het Lagerhuis deze kwestie is besproken, waarbij Bcodrick mededeelde, dat de regeering niet in de gelegenheid was geweest om bezwaar te maken tegen de aanwezigheid van een Trans vaal schen afgevaardigde op de Vredesconferen tie, aangezien geen voorstel om een uitnoodi- ging te zenden gedaan was. de individuen en den Staat geen verbindende schakels ziet. Wie dit wel doetwie er kent dat er in de maatschappij verschillende meer of minder Dauw verbonden groepen zijn, zal, meent zij, niet zoo ving kunnen zijn als de heer Van Marken in zijne gevolgtrekking, dat groepsonkosten, die niet op de schonders van elk der leden van een zekere groep afzon derlijk gelegd kannen worden, omgeslagen moeten worden over de leden van alle groepen die in den Staat aanwezig zijn. Voor hem zal conclusie meer voor de hand liggen, dat voor de bestrijding dier groepsonkosten de leden der groep, welke daarbij betrokken is, eerst in aanmerking komen- De opmer king van den heer Van Marken loopt, naar haar oordeel, op den in theorie niet verdedig baren en in de practijk niet uitvoerbaren im- pót unique uit. BENOEMÜLUIUJÜA EIZ. Bij kon. besluit is jhr mr E. W. F. Wttewaall van Stoetwe gen, Hr Ms buitengewoon gezant en gevol machtigd minister te St. Peteraburg, benoemd tot ridder-grootkruis in de orde van Oranje- Nassau is benoemd tot raadsheer in het gerechtshof te Arnhem mr G. Wttewaall, thans rechter in de arr.-rechtbank aldaar; is benoemd tot notaris binnen het arr. Leeuwarden, ter standplaats Kol lam, gemeente Kollnmerland, D. ter Haar, thans notaris te War ga is de eere-medaille der orde van Oranje- Nassauin zilver, toegekend aan mejuffrouw C. M. Tibboel, hoofdverpleegster in de afdee- ling „verloskunde en gynaecologie" van het ziekenhuis der rijks-universiteit te Leiden; is aan den luit. t/z 2de kl. W. H. M. de Fremery, op zijn verzoek, eervol ODtslag ver leend nit den zeedienst; is bevorderd tot luit. t/z ,2de kl. de adelborst late kl. M. W. Schaly; is aan den luit. t/z 2de kl. F. H. de Koek van Leeuwen, op zijn verzoek, eervol ontslag bit den zeedienst verleend; zrjn benoemd bij bet wapen der inf.: bij het ,1ste reg., tot eerste-luit., de tweede-luits. J. Steen en W. J. M. Diekhof, beide van het korps; bij het 4de reg., tot kapitein, de eerste- luit. W. Monhemius, van het reg. gren. en jagers; is benoemd bij bet personeel van den ge- iesk. dienst der landmacht, tot paardenarts lste kl., de paardenarts 2de kl. L. J. M. Rijnen berg, van dat personeel; is de heer A. P. Obermeijer, referendaris-tit., eerstaanwezend ambtenaar bij het Kol. Etablis- te Amsterdam, op zijn verzoek, eervol uit 's lands dienst ontslagenzijn de O.-I. ambt. met verlof, W. Beijerinck, laatstelijk ass.-resi- dent voor de politie te Makasser (CelebeB en onderboorigheden), en mej. C. C. van Geuns, laatstelijk onderwijzeres lste kl. bij het open baar lager onderwijs voor Europeanen en met dezen gelijkgestelden in N. I., thans met ver lof in Nederland, op hun verzoek, wegens phy- sieke ongeschiktheid, eervol nit 's lands dienst ontslagen, met toekenning van pensioen. Staten-Generaal. EERSTE KAMER. Wetsvoorstel tot revisie van strafvonnissen. Een aantal leden betuigde ingenomenheid met het inderdaad in eene behoefte voo' ziend wetsvoorstel en het initiatief der voorstellers en sprak waardeering uit, zoowel over de wijze waarop zij hunnen arbeid ingekleed, als waar op zij dien verdedigd hebben. Van verschillende zijden werden echter eenige bezwaren tegen het ontwerp ingebracht. *WEE»E RAWER. Besmettelijke ziekten. De minister van biuneulandeche zaken heeft aan de kamer ingediend een wetsontwerp tot nadere wijziging en aanvulling der wet van 4 Dec. 1872 tot voorziening tegen besmettelijke ziekte. Het doel van dit wetsvoorstel is uit genoemde wet de mazelen te doen vervallen en de pest daarin op te nemen. LEERPLICHT. Door vele R. katholieken te Utrecht wordt het thans circuleerende adres tegen leerplicht niet geteekend, daar zij zich ook op dit punt scharen aan de zijde van Z. H. Paus Leo XIII, die niet alleen de materieele, maar ook de intellectueele ontwikkeling van het volk vurig nastreeft en het invoeren van den leerplicht zeker wel een der voornaamste middelen daar toe is. Ofschoon niet geheel kunnende sym- pathiseeren met dit ontwerp-wet, meenen zij toch niet, dat de exploitatie der kinderen door vele ouders mag blijven voortduren, en zijn zij overtuigd, dat de regeering daar krachtig moet optreden, waar het recht van den zwakke het kind op onderwijs door de domme willekeur van den sterke de ouders wordt geschonden. JJD.) A T J E H. Blijkens van den gouverneur-generaal van N.-I. ontvangen telegraphische berichten zijn, sedert de jongste mededeelingen dienaangaande, in de Nederl. St.Ct. van 1 Dec. 1898, bij de krijgsverrichtingen in Atjeh gesneuveld de fuseliers D. E. F. Muller en L. van Essen aan bekomen wonden overleden de fuseliers P. H. van de Weerdt en S. Hemricagewond de le-luitenant der inf. van het leger hier te lande, gedetacheerd bij dat in Nederlandsch- Indië J. J. Verbrugh en licht gewond de le- luits der inf. van het N.-I. leger J. C. Lamster, F. H. Ockerse, D. van der Keilen en P. H. van der Linde, de twee laatstgenoemden door schampschoten. Naar men nit Batavia aan de Loc. schrijft, is genoemde le-luitenant der infanterie J. J. Verbrugh, bekend geworden door het succes van de onder zijn commando gelegde hinder laag Dabij Melaboe, voorgedragen tot rid der in de Militaire Willemsorde. De weduwe van Oemar, Tjoet Nja Din, heeft volgens een bericht in de Deli Ctr. aan haar aanhang in Lhong boodschappen doen zenden om zich bij haar te voegen. Natuurlijk niet om 't verzet tegen 't Gouvernement vol te honden, doch om eigen lijf en leden zoo goed mogelijk te beschermen. Zij moet erg aangedaan zijn geweest door het verlies van Oemar en het lijk meerdere dagen (volgens geruchten 15) overal hebben doen medevoeren op haar omzwervingen in 't boven-Melaboesche. Het lijk moet gepleisterd zijn met Baroskalk, die de eigenschap schijnt te bezitten om lgken voor bederf te bewaren, zoo lang zij boven aarde zijn. Bovendien zullen de Atjebers ook wel meer methodes hebben om door balseming de lijken te bewaren. Wanneer moeder Din voor den nacht haar bivak betrok, werd voor het lijk van Oemar een klamboe gespannen en het op een matras daaronder gelegd. Tjoet Nja Din moet dan telkens gernimen tijd, geheel alleen, bij het lijk hebben vertoefd. UIT STAD EN PROVINCIE. Bij kon. besluit is benoemd tot kanton- rechter-plaatsvervanger in het kanton Ter- neuzen J. A. P. Geill, burgemeester van Terneuzen. Verder is een pensioen verleend aan P. de Gelleke ten bedrage van f232. Er was Maandag avond geen plaatsje on bezet in de groote zaal van het Schuttershof alhier, waar de openbare Mei-meeting, uitge schreven door den Middelburgschen Bestuur dersbond, werd gehouden. Als naar gewoonte waren de vaandels der verschillende aangesloten vakvereenigingen, met de roode vlag van de Socialistische vereeniging in het midden, op het tooneel gegroepeerd en bad daarvoor het bestuur zitting genomen. D. Bimmel, voorzitter van den Bestuurders- bond, opende de bijeenkomst met den aanwezi het welkom toe te roepen en de hoop te niten dat men, het nattige met het aangename verbindende, den avond genoeglijk zou door brengen. Hij sprak den wensch uit, dat de woorden, die zouden gesproken worden, bij de arbeiders weerklank mochten vinden om zich solidair te verklaren op den grooten interna tionalen feestdag van het proletariaat, ter ver krijging van den achturigen werkdag. Hg besloot met de aanwezigen dringend op te wekken zich bg dit feest te onthouden van alcoholgebruik, waardoor de feestviering veel aan waarde winnen zoude. Na die korte inleiding betrad het mannenkoor De Volksstemeene onderafdeeling van den Bestuurderebond en op het initiatief van dezen den 17 Augustus 1898 opgericht, het podium en bracht een arbeidsmarsch ten geboore. Vervolgens gaf de voorzitter het woord aan I. Samson van Amsterdam, die, in de plaats van H. Wolring.in eene goed gezegde impro visatie, de beteekenis van den len Meidag voor de arbeiders uiteenzette en aan de instelling ervan door het te Pargs vergaderde congres herinnerde. Hg wees op den eisch van het proletariaat naar verkorten arbeidsduur, meer rust en meer ontspanning, om in verband daarmede aan te toonen, dat de klassenstrijd nog steeds een treurige noodzakelgkbeid is om den onhoud- baren toestand te verbeteren. Hg wekte verder de arbeiders op tot meer dere aaneensluiting, en samenwerking teneinde vereenigd te komen tot een menschwaardig bestaan in den vollen zin des woords, een be staan, waaronder hg verstond het kannen ge nieten van wetenschappen en kunsten en het verkrggen van goede woningen, goede voeding, goede ligging en goede kleeding. De aarde levert meer dan genoeg op, om dat allen men- schen te verschaffen. De spreker trachtte verder aan te toonen. dat de eisch. van een achturigen werkdag niet onbillgk is, omdat, zooals de maatschappg thans is ingericht, met veel korter arbeidatyd kan volstaan worden. Daarna besprak Samson den toestand van de tegenwoordige kapitalistische, op privaat eigen dom gegrondveste, samenleving, om tot de conclusie te komen dat door samenwerking, door organisatie moest gestreden worden om die maatschappg te veranderen en te verbete en en te hervormen tot eene communistische. De voorzitter dankte het mannenkoor en den ipreker, waarna de bijeenkomst, die nu verder het genoegigk samenzijn beoogde, werd voort gezet en tot laat in den nacht voortduurde. Er waren Maandagavond velen, vooral om der lieve jeugd wille, opgegaan naar de bovenzaal der Bocieteit de Vergenoeging alhier, tot bijwoning van de voorstellingen met de Amerikaansche Bioscope van Henri ter Hall. Veel byzonder8 was het niet. Wy gelooven dan ook, dat de meeste bezoe kers, evenals wy, wel. teleurgesteld zullen geweest zijn. De Bioscope gaf, zooals dat met een Seiopticon gebeurt, op een groot wit scherm een niet overgroot aantal portretten en stadsgezichten te aanschouwen, om dan tussehenbeiden, als kinématograaf werkende, eenige zgn. levende lichtbeelden te vertoonen. De meeste dezer beelden kwamen niet tot hun recht, vermoedeiyk omdat de daarvoor gebruikte photographieën reeds meer dan te dienst hadden gedaan. Slechts enkele ies mogen iets meer dan middelmatig ge noemd worden, als de mennet en de wedloop met hindernissen. De intocht van de koninginnen te Amsterdam en haar vertrek nit de Nieuwe kerk, twee voorstellingen die zeer interessant hadden knnnen zgn, kwamen lang niet tot baar recht. We zagen vroeger vrij wat beter vertoonin gen van dergeiyken aard. - Niet de firma P. J. van Pnffelen en Zn, maar de firma H. P. van de Ree en Zn. (waarvan de heer P. J. van Pnffelen de eenige firmant is) verrichtte het timmerwerk ten be hoeve van het nieuw geopende Grand Hotel- Restaurant alhier. Dit VlisBingen. Tengevolge van een strooibiljet van het bestnnr van den Vlissingschen bestuur dersbond waarop melding was g smaakt, dat Maandag avond te acht nren een Meibetooging door de stad zou plaats hebben, verzamelplaats Groote markt, waren aldaar tegen dat uur honderden nieuwsgierigen saamgestroomd. Om het bekende verbod van samenscholingen van meer dan vijf personen gestreDg te kannen handhaven, was de politie genoodzaakt de hulp in te roepen van de aldaar gedetacheerde af- deeling beredeu maréchanssée. Nadat deze omstreeks negen uur eene charge met blanke sabel door de menigte had gemaakt, volgde 3 algemeene vlucht, waarby hier en daar harde klappen vielen. Een der bewoners, zekere Van H., werd ter aarde geworpen en daarna zoo hevig met de kolf van een geweer geraakt, dat hg bewusteloos iu eene naburige woning ist worden binnengedragen en vervolgens naar het gasthuis overgebracht. De aangekondigde Meibetooging ha<l, op verbod van den burgemeester, niet plaats. Zondag was echter daar door de leden van de bg den Vlissingschen bestuurdersbond aan gesloten vereenigingen de Meidag door een openbare vergadering en een gezellige bijeen komst gevierd. Beide waren zeer druk be zocht de zaal van den heer Stofkoper was overvol. 's Middags had nog een kinderfeest plaats, waaraan honderd dertig kleinen deelnamen. In verband met de ongeregeldheden der laatste dagen zyn door de politie eenige per sonen in hechtenis genomen, onder welke een achttal zgn. nageljongens van de fabriek de Scheldeverdacht van klinknagels en bouten te hebben ontvreemd, welke 11. Woensdagavond als projeotielen zyn gebruikt. De sneltrein van 10.40 kwam heden mor gen met 113 minnten vertraging aldaar aan, waardoor de dagboot natunriyk zooveel later vertrok. Men meldt ons uit Brninisse: Zaterdagavond werden van hier onder den noorderwal twee schepen onder zeil gezien, la voerende om boven den wind te komen, en het Zgpe te knnnen beloopen, totdat éen hun ner in eens uit het gezicht was en het andere bydraaide, schijnbaar om noodzakelgke hulp Volgens ontvangen inlichtingen waren de hippers twee broeders, en hunne schepen geladen met gecreosoteerde perkoenpalen ten behoeve van de tramhavenwerken te Zype. Terwyi zy beproefden hunne bestemming te bereiken, woei van een der schepen het tuig met gebroken mast over boord, wat tengevolge dat het ander het op sleeptouw moest nemen, om te zamen naar het Steenbergache sas te vluchten, waar zy Maandagmorgen per sleepboot zouden worden gehaald. Uit die gemeente werden de vorige week nog 400 tonnen mosselen verzonden, hoofdza- keiyk bestemd naar Antwerpen en Brussel en nog enkele balen naar Nederland en Engeland. De prijzen zyn onveranderd. Aangevoerd werden 215 balen mosselzaad van Harlingen; de kosten bedragen f 1.25 per ton. Een zestiental visschers van hen onder Harlingen. Naar de Tern. Crt. meldt, beeft Zaterdag, by akte voor den notaris Van der Moer ver in, de definitieve koop plaats gehad door de heeren Wilmart c. b. van den heer A. de Fegter en mede-gerechtigden van ruim 91/, hectare of 21 gemeten grond in den Oud-Zevenaar- polder, bestemd voor het stichten van een staalfabriek o. a. De akte van oprichting der naamlooze ven nootschap tot het drg ven dier onderneming zal s week te Brussel worden geeekendzoo dat de zaak das als vaststaande kan worden beschouwd. Voorzeker een verblgdend bericht voor onze gemeente, zegt het blad, daar deze inrichting aan honderden menschen werk en aan vele ingezetenen indirect voordeel zal verschaffen. SCHILDERIJENTENTOONSTELLING, Heden middag vereenigden zich in de kleine Schuttershofzs,*\ vele genoodigden en belang stellenden, enkelen met hunne dames, ter ge* legenheid van de opening der zevende, van de vereeniging Vit htt volkVoor het volk uit» gaande, tentoonstelling van schilderijen van eenige in Nederland, België en elders geves- tigde, tot inzending nitgenoodigde, schilders. Onder de aan - ezigen merkten wy op leden van het Gedeputeerd college, van den gemeen-1 teraad en andere gt inviteerde autoriteiten en een paar der te Middelburg woonachtige in* zenders. De heer J. J. H. Doorenbos opendi de expo sitie met eene, ongeveer als volgt luidende toespraak Dames en Heeren. Toen wy in het laatst van het vorige jaar eene vergadering hielden van Vereeniging ïfit het volk—Voor het tolk en daar het besluit namen dit voorjaar weer' een tentoonstelling van schilderijen te houden, zooals gedurende ettelijke jaren iB gedaan, dachten wy niet dit te zullen doen op deze wgze. De man, die altyd de ziel en onvoorwaarde lijk voorstander van het honden van tentoon stellingen was geweest, bsd gëmeend eü gë- wenscht ook deze tentoonstelling te openen eff bij te wonen. Zelfs drukte hy het verlangen uit dat, wijl hy dit voorjaar iets langer in bet zuiden zou verblijven dan gewoonlgk, be sloten mocht worden de tentoonstelling eed paar weken later te honden dan anders. En ziet, zoo geheel anders is het geweest; Hy heeft niet in het Zuiden knnnen blijven, althans niet in zelfbewnsten toestand, en ik, die toen het onder-voorzitterschap op mij nam, alleen om tgdens de afwezigheid van hem te doen wat des voorzitters was, had niet ge dacht en zeker niet gewenscht deze tentoon stelling te znllen openen. Ik had dan ook liever gezien dat een ander dit deed, maar men meende dat dit niet ging en ik, eenmaal benoemd tot onder-voorzitter, de opening moest op mg nemen. Ik moet zeggen dat mg dit betrekkeiyk zwaar valt als ik denk aan hem die het bad zullen doen, aan den by ons allen gewaar- deerden, door meerderen geliefden mr G;

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1