MIDDELBURGSCHE COURANT. 20 April. N°. 93- 142° Jaargang, 1899, Donderdag Musicalia. O Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prjjs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thormomster Middelburg 19 April 8 u. vm. 50 gr. 12 u. 70 gr. av.;4 u. 62 gr. F. Verw. zw. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50 elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectassen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te Vlissingen: C. N. J. db Vet Mestdagh; te Goes: A. C. Bollutt, firma Wed. db Jongb. Middelburg 19 April. Dr Schaepman en leerplicht. In een Zondagavond te Heerenveen, op uit- noodiging der R. K. kiesvereeniging, vooreen gemengd publiek van circa 250 personen ge- honden voordracht, besprak de heer dr Schaep man de eenheid in de katholieke partij. In den breede zette spreker uiteen hoe de klacht over het verbreken der eenheid voortspruit uit het valsche begrip, dat men zich van eenheid vormt. Die eenheid zij slechts daar, met opoffering van eigen inzicht, waar het 't groote beginsel der katholieken geldt; ieder hebbe zijne eigene meening, waar het dit beginsel niet geldt. Komende aan de vraag„Is eenheid in de katholieke party mogeiyb?" verbond spreker deze vraag aan 't vraagpunt van den dag Leerplicht, waarin hy niet zag eenezaak, die het roomsch-batholiek beginsel raakt, noch daarmede in stryd is. Volgens spreker was het eene practische vraag, nl. „Mag de Staatsbemoeiing op een gebied, dat het zyne niet is, zich zoozeer uitstrekken en is de wijze, waarop de ouders hunnen plicht io dezen vervullen van dien aard, dat Staats- tusscbenkomst beslist noodzakeiyk is". Spreker beantwoordde de aldus gestelde vraag ontken nend, doch wenschte twee opmerkingen te maken. I. Uit het percentage van 't volstrekt school verzuim biykt, dat dit verzuim niet zoo be schamend is, zoodat het schoolgaan door de oudera goed bevorderd wordt. Wat is dan togen die goede gewoonte in de wet op te nemen? De beste wetten zijn zij, waarin zijD opgenomen les bonnes moeurs et les bonnes coutumes II. Het percentage omtrent betrekkeiyk ver zuim is omgeslagen over 't gehcele land. Spreker noemde dit een gevaarlijke operatie. Door dat verzuim wordt vagebonderie en een gevaarlijk proletariaat gekweekt. En —spre ker zei bet volmondig tegen dat euvel dient het centraal gezag op te treden, bet goede te bevorderen. De Staat zorge echter voor een leidende hand, met grooten eerbied voor de vrijheid van geweten, en vereenvoudige zooveel mogelijk, door vele voorschriften en reglemen ten te vermijden. Het herhalingsonderwys vond spreker een aaogehechten staart, die den vlieger niet hooger zou doen gaan. Hij had daartegen groot be zwaar, wyi hy, door gebrek aan werkkrachten by bet byzonder onderwijs, daarin een zag op het onderwya. Overigens zag in 't wetsontwerp geen Bcbade voor dat onder wys; er was zelfs kans geboden, dat van ryks- wege de hulpmiddelen voor dat onderwijs zouden versterkt worden. Spreker zou dan ook gaarne alle katholieken in Nederland toeroepen „Laat ons trachten de wet zoo goed te maken als zy maar wezen kan, opdat zy krachtig medewerke tot ontwikkeling van de verstandelijke welvaart in Nederland. Is de eerste plicht van den katholiek in het onderwys te storten den geest van God, laat hy niét vergeten, dat zyn plicht ook is te zor gen voor onderwys, waarin ook een zedeiyke kracht ligt, die den geest verheft. Bij herhaling werd dr Schaepman toegejuicht. EEN NIEUWE BOND. Ingevolge opdracht van de algemeene Nuts- vergadering wordt nu getracht op te richten in Nederlandschen bond tot kinderbescherming. Indertyd word de uitvoering van het besluit daartoe opgedragen san de heeren prof. mr G. A. van Hamel, dr W. H. Nolens, H. Pierson, jhr mr A. J. Rethaan Macaré en Th. Nolen, die de medewerking verkregen van de heeren F. KortlaDg J.Ezn., dr N. P. van SpaDje en mr Alex. H. Wertbeim. Thans wordt door genoemde heeren een beroep gedaan op alle vereenigingen en personen, die zich met kinder bescherming, in welken vorm ook, bezighouden of daar&au een goed hart toedragen, om hen te helpen en te steunen bij het in 't leven roepen van dien Bond. Genoemde heeren wenschen een centraal bureau te vormen, dat niet zelf de directe verzorging van kinderen op zich neemt, maar zoowel de regeering als belangstellenden wil helpen als wegbereider, adviseur en tusschen- persoon. Het lidmaatschap voor vereenigiDgen bedraagt minstens f 5, dat voor bijzondere personen minstens f 2.50 per jaar. Voor toe treding kan men zich aanmelden bij den heer Th. NoIod, Witte de Wittstraat 55 te Rotterdam. BEA OEMIA MEA ENZ. By kon. besluit zijn benoemd tot substituut-officier van justi tie bij de arr. rechtbank te Amsterdam jhr mr J. W. M. Bosch van Oud-Amelisweerd, thans aubst.-oificier van justitie bij de arr. rechtbank te Roermondtot subst.-officier van justitie bij de arr.-recbtbank te Roermond mr Th. W. F. A. Mathon, thans ambtenaar van het O. M. bij de kantongerechten in het arr. Breda is benoemd tot ambtenaar van bet O. M. bij 1 kantongerechten in bet arr. Breda, ter standplaats Breda, mr P. W, Boll, thans amb tenaar van het O. M. by de kantongerechten in bet arr. Dordrecht; en is aan den ambtenaar van bet O. M. bij de kantongerechten in het arr. Breda, voor de kantons Oosterhont, Zevenbergen en Bergen op Zoom, mr W. H. Hoijer, nader als rechtsgebied aangewezen het arrondissement Breda in zijn iheel zijn benoemd tot grffier bij het kantonge recht te Ridderkerk mr J. D. van Ewijck, advocaat, tevens beëedigd kerk ter griffie vaD te arr.-recbtbank te Utrecht, wonende te Zeist, en tot griffier by het kantongerecht te Kampen, mr J. P. A. baron Mulert, advocaat en procu renr te Zwolle; is benoemd tot rechter in de arr.-recbtbank te Roermond jhr mr W. C. Quarles van Ufford, thans subat.-griffier by de arr.-rechtbank te '8 G raven hage zijn benoemd tot notaris binnen het arr. Amsterdam, ter standplaats Amsterdam H. P J. Mulder en H. Wertbeim, beiden candidaat- notaris aldaar; zijn benoemdbij het wapen der cavalerie by het 1ste reg. huzaren, tot commandant vaD het korps de luit.-kol. I. R. A. H. Higly, van het 3de reg. huzarentot luit.-kol. de majoor E. J. H. Ringeling, van het 2de reg. huzareD; tot ritmeester de eerste-luit. R. W. Wynmalen, van het korps; on tot eerste-luit. de tweede luit. C. J. Nierstrasz, mede van het korps; by het wapen der art., by het 4de reg. vest, art. tot kapitein de eerste-luit. M. Q. Buys Ballot, van bet 3de reg. veld-art. bij het wapen der bon. marechaussee, en wel by de divisie waartoe zy thans behooren, tot kapitein de eerste-luit. W. P. C. Fabius, van de 2de, en T. X. L. Schoenmaeckers, van de lste divisie; zijn benoemd tot reserve tweede-luit. by het wapen der infanterie, en wel bij het 7de reg. inf., de vaandrigs J. H. Kauffmann en A. C. de Neeve, vau genoemd korps. Door het gerechtshof te Arnhem is, ter ver vulling van eene vacature van raadsheer in dat college, opgemaakt de navolgende alpha- betische lijst van aanbeveling: mr P. C. 't Hooft, kantonrechter te Gorinchem mr A. J. L. Nijpels, raadsheer in het gerechtshof te 's Hertogenbosch, en mr G. Wittewaal, rechter in de arr.-reohtbanb te Arnhem. In de St. Ct. is opgenomen het kon. besluit tot organisatie van bet personeel voor den dienst der landsgebouwen. Daarbij is bepaald dat dit personeel bestaat nittwee rijksbouwmeesters, met jaarwedden van f 3000 tot en met t 4500; ten hoogste dertig opzichters, verdeeld in drie klassen, elk van ten hoogste tien opzichters, met jaarwed den als volgtvoor le kl. f 1650 tot en met f 2000voor de 2e kl. f 1250 tot en met f 1600 en voor de 3e kl. van f 800 tot en met f 1200. Als men zoo eens naslaat boe het met de muziekbeoefening en het muziekonderwijs in het einde der vorige eeuw gesteld was, dan valt er op dit gebied van een vooruitgang met reuzenschreden te gewagen. AUervermakeiykst zyn de programma's en meestal ook de orkestbezettingen uit dien tyd, en een boogen dunk van de toenmalige kunst opvatting krygt men daarvan niet. Men ver- gete echter niet, dat bv. de kunst van instru mentatie toen eerst in haar geboorte was. Haydn, Mozart, Beethoven waren destyds nog niet aan het woord en eerst met hen werd feiteiyk de grondslag gelegd van het he daagsch muziekleven. Met het muziekonderwys was het echter nog veel treuriger gesteld. Ziet men het in deze dagen nog wel eens voor komen dat een en dezelfde persoon verschillende bedryven uitoefent en muziekonderwys geeft, toen der tyd was zoo iets heel gewooD. In de Amsterdamsche Courant van 5 Mei 1764 treft men bv. onderstaand staaltje van een zoo veelzijdige bekwaamheid aan Een persoon van goeden Huizeen voorzien van goede Attestation, presenteerd zijn dienst om de Jeugd te Instrueeren, in 't Latijn, Fran&ch, Hoogduitsch, Nederduitsch, alsmede in de Mu ziek en Zangkunde, voornamelijk op het Clavier Orgel en Fluit, ete. Een andere veelzydigheid komt in de vol •ende advertentie uit de 's Gravenhaagsche courant van 31 Maart 1766 aan den dag; alleen is hier de edele toonkunst in minder deftig gezelschap. Sieur Brouckaert, tooonende te Middelburg it Zeeland, in de Winterstraet alwaer het Franse Logement uijthangt, adverteerd, dat hij souverain Middel heeft tot uijtroejing van de Wand of Weeg Luijsen, en accordeerd tot ver drijving van dezelve, probatum of geen geld- Nog adverteerd hij, dat zijn dogter maekt Chassinetten om de Glazenvan wit Spenael- garen van nieuw fatsoen, nooijt in Holland gezienen dat hij ook Lessen geef op Orgel, Clavecimbaal en Fluit, en is thans gelogeerd in 's Hage op het Zand bij de Houtmarkt, bij Willem Gram, daer de Oranje Boomen uijt hangen, alwaer hij te spre ken is, en de monster der chassinetten te zien gijn." Zooals de lezer dus bemerkt, was bet toen Bog een zéér zonderlinge tyd op muzikaal gebieden al moge er in vroegere dagen meer vereenigingen, vooral van dilettanten, bestaan hebben dan tegenwoordig, hetgeen toen ge presteerd werd, was, in vergeiyking met nu, bijna van geen beteekenis. In de laatste jaren worden de dilettant- symphonieorkesten, vooral in ons land, steeds Men besloot dat de vereeniging zich zal aansluiten by den Nationalen Vrouwenraaden tot gedelegeerde in den raad werd benoemd mevr. Van der LaanDe Joode. ÜIT STAD EN PROVINCIE. By kon. besluit is, zooals reeds in een deel der oplaag van ons vorig nommer werd legedeeld, benoemd tot substituut officier van justitie bij de arr.-rechtbank te Zierikzee mr P. Buijs, thans ambtenaar van het O. M. by de kantongerechten in het arr. Alkmaar, voor de kantons Alkmaar, Schagen en Helder, ter standplaats Alkmaar. In de Stct van heden is opgenomen de wet van 8 April jl., houdende naturalisatie van A. A. de Rycke, landbouwer, geboren te Mal- deghem en wonende te Eede. Hage te St. Maartensdyk, M. C. Deurloo te Tholen, A. C. Jansen te Tholen, M. Bal te Tholen, A. J. Zwartelé te St. Jansteen en W. Woittiez te Breskens. Voor de vrye- en orde-oefeningen der gym nastiek werden geëxamineerd 3 vrouweiyke candidaten. Een werd afgewezen. Geslaagd zyn de dames A. J. Geluk te Tholen en J. A. Kielstra te Middelburg. Deze mededeeling is nog opgenomen in een deel der oplaag van ons vorig nommer. De officier van gezondheid 2e kl. G. M. van der Wal te Middelburg wordt met ingang van 1 Mei a. s. voor den tyd van 2 maanden gedetacheerd bij het militair hospitaal te Milligen (herstellingsoord). In een der jongste nachten zijn uit een wei op den Noord weg onder Middel burg verschillende stukken wascbgoed, be- hooreude aan onderscheidene eigenaars, out vreemd. De daders zijn niet bekend. De politie, by wie geen aangifte was gedaan, doch die toe vallig van den diefstal kennis kreeg, hoorde eenige bestolenen en zet haar onderzoek voort. Wie eenig licht kan geven, verschaffe haar dit. RECHTSZAKEN. De kantonrechter te Amsterdam heeft tegen Peter Stegeman, meer algemeen bekend onder den naam van Staphorster boertje, een geldboete van f 300, snbs. 90 dagen gevangenis straf geëischt. De beklaagde was niet ver- VERCADERSNCEN BUITEN ZEELAND. Op de dezer dagen te Amsterdam door de Vereeniging ter bevordering der belangen visiteerende ambtenaren gehouden algemeene vergadering werd de volgende motie met al imeene stemmen aangenomen „De Vereeniging ter bevordering der belangen van visiteerende ambtenaren, op haar jaar lijk algemeene vergadering besprekende hei voorstel van den heer De Breuk, dat hoofd zakeiyk ten doel heeft het pensioen van ambte- oaren gelijk te doen stellen met het laatstge noten traktement betuigt baar sympathie met genoemd voor stel, doch spreekt tevens als haar overtuiging uit, dat verhooging van het pensioen van wedn wen en weezen daaraan behoort vooraf te gaan." In dezelfde stad werd Maandag, onder voor zitterschap van freule Jeltj i De Bosch Kemper, een algemeene vergadering gehouden der Ver eeniging tot verbe'ering van den maatschappe- lijken en den rechtstoestand der vrouw in Nederland. Volgens het jaarverslag bleek de vereeniging 271 leden te tellen. Er is een vacature in bet bestuur wege^ het niet aannemen zijner benoeming door mr Hartogb. In diens plaats werd gekozen prof. mr D Simons te Utrecht. Omtrent de werkzaamheden der vereeniging, die si echts een jaar bestaat, viel nog niet veel te melden. Men zond adressen aan de regeering met betrekking tot de wetsontwerpen ten aan zien van wettiging en erkenning van natuur lijke kinderenten aanzien der voogdy en de vaderiyke macht en met bet oog op de be noembaarheid van vrouwen in het ryks-school- toezicht. Uit Vlissingen. Dinsdag middag, omstreeks vyf uur, geraakte aldaar een driejarig jongetje al spelende te water in het Mariaedok, dicht bij de Batesu- port. Met eenige moeite mocht het aan twee personen, die in eene jol van een aan de overzijde liggenden loodsschoener zoo spoedig tnogeiyk waren komen aanroeien, gelukken den kleinen drenkeling op te visschen en behouden wal te brengen, zoodat hij met bet natte pak en den schrik vrgkwam. De adspirant-machinist E. L. L. Nolson, gedetacheerd bij de fabriek De Schelde aldaar, heeft te Hellevoetsluis met goed gevolg examen gedaan als machinist 2e kl. Ter terechtzitting bleek, dat bet boertje by het consult steeds alleen was, dus zonder adsistentie van een geneesheer. Een tapper te Nieuwer-Amstel, vervolgd verkoop van sterken drank in het klein zonder vergunning op bet terras van bet door hem gehouden café, werd door de rechtbank te Amsterdam van alle rechtsver volging ontslagen op grond, dat het terras is verhoogd gedeelte tnin, onmiddelijk gren zende aan en behoorende by het gebouw van het café, en dat uit de beraadslaging over de drankwet volgt, dat de vergunning voor eeDe lokaliteit (welke vergunning bier aanwezig was) moet geacht worden medegegeven te zijn voor de daaraan grenzende stoep of tuin. De Hooge Raad beeft evenwel dit vonnis vernietigd en den tapper wegens overtreding veroordeeld, op grond dat de vergunning alléén geldt voor de daarin uitdrukkeiyk vermelde lokaliteiten. schaarscber, en die er nog zijn, kunnen door gaans op geen bloeiend bestaan wijzen. Ik herinner my nog een orkestvereeniging elders die, ongeveer een vijftien jaren geleden, zich beroemen kon op een complete bezetting van strijk-, blaas- en slaginstrumenten, doch toen ik een vorig jaar die vereeniging nog eens bezocht, bleek het mij dat van de blazers al zeer weinigen waren overgebleven. Een tamelyk goed kwartet is meestal nog wel samen te stellen, doch de blaasinstrumenten door dilettanten te bezetten dat schynt hier en elders niet goed meer mogelijk. De oorzaak hiervan na te gaan is niet moei lijk, doch m. i. hier minder op haar plaats. Te bejammeren blijft bet echter dat in onzen, door de sport zoo beheerscht wordenden, tijd het niet mogeiyk blijkt in dergelijke vereeni gingen nieuw leven te wekken. In éen opzicht echter zijn we vooruitgegaan. Waar toch bet dilettantisme van vroeger jaren in hoofdzaak mnsiceerde omde lange, saaie winteravonden op de minst vervelende «rijze gepasseerd te krijgen, en hiervan het natuurlijk gevolg was, dat de nitvoeringeD weinig serieus en dus van geen beteekenis waren, is daarin ontegenzeggelijk een gunstige wending gekomen. Niet dat het tegenwoordig op dit gebied zoo geheel en al couleur de rose is, integendeel degene, die uit den aard zyner betrekking met het dilettantisme in aanraking komt, onder vindt, evenals vóór jaren, daarvan de teleor- Bij den gemeenteraad te Ierseke is concessie-aanvrage ingekomen van heeren Bakker, gastechnicus te Haarlem, I. Hage te Ierseke, tot het bouwen en exploi teren van een watergasfabriek volt>ens het systeem van dr Strache, hoogleeraar te Weenen. Te Biervliet circuleert een adres gen het wetsontwerp inzake leerplicht, zooals het in den tegenwoordigen vorm is ingediend. Dit verzoekschrift wordt door alle roomsch- katholieken, hoofden van huisgezinnen, ge weekend. Zondag jl. is dan ook in de R. K. kerk een predicatie voorafgegaan, waarin de bekende oorlogsverklaring van de Tijd tegen het aanhangige voorstel werd voorgelezen. ONDERWIJS. Akte-examens In Zeeland. Dinsdag werden geëxamineerd 6 mannelijke candidaten. Geslaagd zyn allen, nl. de beerenM. P. stelliBgen, enz., doch in bet algemeen valt er toch meer ernstige beoefening, meer toe wijding, meer zich geven voor de zaak op te merken dan in vroeger tyd. Het was dan ook voor een muziek-directeur van voorheen niet alles om, ter wille van een aan, dergelijke vereenigingen te moeten leiden; en onverklaarbaar is het dan ook niet dat een hunner, de bekende klavier-paedagoog Friedrich Wieck vde vader van Clara Schu mann), die om zyn hekeldichtjes een zekere beruchtheid had verkregen, zyn overkropt ge moed in onderstaande, voor het dilettantisme minder vleiende, regelen eens uitstortte. O die Dilettante», Ehe sie spielen oder singen, Wie tie sich shrank e» Mit lauter dammen Dingen. Sie zittern, zagen, rutichen, zappeln, Sie trippeln, scbnalzen, seufzen, Und rauspera, murxen jammerlich Blamiren »o die Kunst Am meigten aber sich Sie lassen ja die Kunst Un sich dazu im Stich. In 60 langen Jahren Hab ich's oft und allemal etfabien. Wieck's persiflage moge voor den tegen woordigen toestand enigszins overdreven klinken, veel waarheid bevat deze echter ook thans nog. Hoe het vroeger jaren hier op het gebied van dilettant-symphonie-vereenigingen gesteld LETTEREN EN KUNST. Te Zutphen is door de Burgerzangschool, in de schouwburgzaal, uitgevoerd de kinder cantate Michiel Adriaansz. de Rugter, woorden van den heer W. H. Hasselbach en muziek van den heer A. Lijsen, „onzen vroegeren stadge noot", zegt de Zutph. Crt. Volgens dit blad hadden directeur en executanten eer vau bua werk blgk van goede opvatting en degelijke lie werd in ruime mate gegeven; waardee- riog van bet talrijk opgekomen publiek viel hun dan ook ten deel. Voor de eerste maal is in Duitschland aan een vrouw de eeretitel professor gegeven, en wel aan de Direktorin van bet Slees wij k- Holateinsch provinciale museum te Kiel, mt-j. Mestorf, die zich door het verzamelen en de stadie van de oudheden uit deze provincie zeer verdienstelijk gemaakt heeft, aan wie de;0 titel is verleend. - Onder de laatste „aanzienlijken", die zich aan het toonoel zijn gaan wijden, worden de dochter van een milIioDair uit Naw York en miss Bl&ir, eaa dochter van de hertogin van Sutherland, genoemd. Spanje contra Amerika. Op het neutraal gebied der kunst heeft zich de antipathie van Spanje tegen Amerika doeö gevoelen. ,y. was, is mij slechts ten deele en dan nog na-' tnnriyk by overlevering bekend, doch jammer biyf ik bet steeds vinden, dat voor de, thans reeds een tiental jaren tellende Vereeniging voor Instrumentale muziek niet meer ambitie biykt te bestaan. Het ledental toch van de „Instrumentale" is en biyfc gering, en als allen, die daartoe in staat zijn, zich eenB om deze vereeniging concentreerden, welke verrassende resultaten waren dan wellicht te verkrijgen 1 Laat ons hopen dat de „Instrumentale" zoo'n bloeitijd tegemoet gaat Het Dinsdag avond door genoemde vereeni ging gegeven concert mag, dooreengenomen, welgeslaagd öeeten. Handel's ouverture van het oratorium Der Messias, waarmede het concert werd geopend, genoot een goede vertolking, doch in nog hooger mate was dit bet geval met het Allegro nit Hamerik's Symphonie spirituelle. Welk een krachtige, muzikale bouw en welk een kleurryke, frisscbe geest spreekt uit het werk van dezen begaafden Deenschen compo nist 1 Het is een compositie ryk doorzaaid van fraaie, melodische thema's. Ook het zangryke Andante, dat in den aan vang wel iets te lyden had onder de minder zuivere intonatie tnsschen alten en cello's, is een boeiend en fraai bewerkt gedeelte. Indien de nu achterwege gebleven Satzen, nl. een Allegro molto-vivace en een Allegro con spiritoso niet boven de krachten van de

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1