IHIDDELRIRGSCHE COURANT.
N°. 88-
142" Jaargang,
1899
Vrijdag
14 April.
Verschillende Berichten.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermomater
Middelburg 13 April 8 u. vm. 50 gr. 12 u. 54 gr.
av. 4 u. 48 gr. F. Verw. kr. Z. W. w.,zw. bew., reg.
Middelburg 13 April.
DE RIJKSMIDDELEN
vertoonen over Maart een minder gunstig
eindcijferEr is daling van f 615.000, maar
deze komt geheel voor rekening van de suc
cessie, die in Maart 1899 niet de helft gaf
van dezelfde maand in het vorige jaar, en
niet minder dan f 813.000 daalde.
Maar daar men dit middel bij de beoordeeling
van den finantieelen toestand bniten rekening
mag laten, big kt, dat er feitelijk een vooruit
gang van bijna f 198.000 is.
Deze styging is zoowat over de geheele
lijst verdeeld.
De directe belastingen gaven f 81.000 meer,
en welhet personeel -f f 31.000, de bedrijfs
belasting -|- f 91.000 en de vermogensbelasting
-f- f 5000. Alleen de grondbelasting daalde
f 46.000.
By de invoerrechten was de stijging gering,
slechts f 2000 op een totaal van f 883.000.
Van de accijnsen gat die op de suiker f 34.000
minder (zonder aftrek van de premieB), maar
de wijn steeg f 50.000, iets dat nog al opmer
kelijk is, omdat in de dagen, toen de accijns-
verhooging nog dreigde, wel wat meer zal zijn
uitgeslagen dan voor directe behoefte noodig
was.
Het gedistilleerd bleef de gewone daling
voortzetten en gaf f 28.000 minder; zout steeg
weer f 15.000; bier daalde f 3500, en geslacht
gaf £36.000 meer. Om den ander valt dus een
rijzing en een daling te constateeren. De ge
heele groep gat ten slotte f 35.000 meer.
De indirecte belastingen gingen over het
algemeen niet slecht: zonder de successie zou
de geheele groep beter zijn geweest. Immers
vooruit gingen: zegel 19000,registratief23000,
hypotheek f 4000. Maar dan komt de reeds
vermelde daling bij de successie, welke het
eindcijter der groep en dat der geheele lijst
bederft.
Van de kleinere middelen bleven alleen
domeinen f 6600 achter. De waarborg ging
f 2000 vooruit, de posterijen f 25000, de
telegraphie f26000 en bet loodswezen f 6000.
De eindcijfers van het eerste kwartaal zijn
mede niet ongunstig. Wel staat er bij het
personeel een daling van f 200.000, maar dit
is aan oen geheel toevallige omstandigheid te
wRten.
In 1897, het eerste jaar van de nieuwe rege
ling, is deze belasting slecht aangezuiverd, een
natuurlijk gevolg van de omvangrijke werk
zaamheden, welke de aanslagbilletten deden
gereed komen, toen reeds een aardig deel van
het dienstjaar verstreken was.
Daardoor viel in de eerste maanden van het
volgende jaar 1898 nog heel wat in te halen.
Maar langzamerhand is de normale toestand
ternggekeerd, en zoo werd in de eerste maan
den van 1899 weinig meer betaald dan wat
achterstand van het vorige dienstjaar, nu met
het kalender jaar samenvallende. Dat biykt
het beate uit de splitsing aan den voet van
den staat. Over het loopende jaar 1899 ia
slechts f 23.160 aangezuiverd.
Maar schynbaar is er een teruggang, welke,
gevoegd by de daling der successie, by
over het algemeen milde vloeiing der staats
inkomsten, het eindcyfer der drie maanden
slechts 1 toH boven dat van het vorige jaar
brengt.
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichton ea
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën by abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zyn gratis
aan het bureau te bekomen.
Agenten
Te Vlissingen: C. N. J. de Vet Mestdagh te
Goes: A. C. Bolluti, firma Wed. de Jongs.
is op courantenverslagen of zelfs na lezing der
processtukken zich een oordeel over een straf
zaak te vormen. Hy acht het onverantwoor
delijk indien men niet zelfs de beklaagden en
getuigen heeft gezien en gehoord, het „schul
dig" of „onschuldig" uit te spreken.
Voort? stelde hy in het licht, op welke
gronden hier te lande wordt recht gesproken,
aldus sprekende over het wettig bewijs en de
overtuiging des rechters. Vervolgens handelend
over de rechterlgke dwaling en over de wyze
tot herstel, maakte hy gewag van de in de
Tweede Kamer aangenomen wyziging, waar
door het mogelgk zal zijn in geval van dwaling
den getroffene onschuldig te verklaren, tot
welke wijziging spreker heeft medegewerkt.
Het verschil tusschen de zaak-Dreyfus en de
zaak-Hogerhnis, wettigheid en onwettigheid
van het gestreken vonnis, toonde mr Hartogh
aan. Daarby komt nog, dat men voor Dreyfns
na het vonnis in allerijl de wet heeft gewijzigd
hem op het Duivelseiland te kunnen
opsluiten.
Ten slotte behandelde hij de gevallen, waarin
reeds volgens de Nederlandsche wet revisie
mogelgk is.
De heer Hermans betoogde daarna, dat in de
zaak Hogerhuis, zoo al volgens de letter der
wet, toch niet naar den geest der wet is ge
handeld. In. de benoeming van mr Noyon tot
advocaat-generaal bg den Hoogen Raad zag
die spreker een poging van den minister om
reeds vooraf de kracht der revisie wet, althans
voor zooveel de zaak Hogerhuis betreft, te
niet te doen, omdat mr Noyon al in die zaak
betrokken was en naar sprekers overtuiging
er partijdig is geweest.
Mr Hartogh bracht hem onder het oog, dat
volgens de nieuwe revisie-wet niemand in de
revisie betrokken mag worden die zelf mede
gewerkt heeft tot het vonnis; zoodat dus de
beschuldiging aan het adres van den minister
allen grond miste.
Voorts bracht hij den aanwezigen de nadeelen
gevaren der lecken-rechtspraak onder het
oog en der vermenging van politieke en
rechts-zaken.
Een ander der aanwezigen vroeg, of het
niet laakbaar war, een ambtenaar, die een deel
des volks tegen zich heeft, in rang te ver-
hoogen, waarop mr Hartogh de wedervraag
stelde, of het niet laakbaar zou zyn, een
ambtenaar niet in rang te verhoogen, omdat
;en deel des volks tegen zich heeft. Daarop
werden nog enkele andere punteD, het kies
recht rakende, behandeld.
Uit dit overzicht, ontleend aan de Zw. Crt,
blijkt hoe nattig het is dat bekwame en der
zake kundige mannen de groote massa, die door
onbevoegden en volksleiders op een dwaal-
'poor wordt gebracht, eens voorlichten; en
tevens hoe gevaarlgk het is op de redeneerin
gen, van zekere zgde geuit, goedgeloovig in
te gaan. Het blgkt meer en meer, wat wij
3 herhaaldelijk opmerkten, dat de bewe
ging over de Hogerhuis-zaak niets anders is
dan een agitatie-middel.
Een eigenaardig soort vergadering
werd Dingdag te Amsterdam gehouden in de
vereeniging Volksontwikkeling. Mr A. F. K.
Hartogh zou spreken over eenig onderwerp,
hem uit de vergadering zelve op te geven.
Deze nieuwigheid had een vry groote schare
bewogen de samenkomst by te wonen. Mr
Hartogh zeide zich beschikbaar te hebbeu ge
steld voor een improvisatie, omdat dikwyis
reeds gebleken is, dat een onderwerp, door den
Bpreker zelf uitgekozen, eigeniyk bleek niet de
ware belangstelling by zgn gehoor te vinden.
De gelegenheid werd gegeven een onderwerp
ter bespreking aan de hand te doen. De heer
Hermans stelde voor de zaak Hogerhuis in
verband met de rechtspersooniykheid van het
Nederlandsche volk. Op navraag bleek, dat
hy met de rechtspersooniykheid bedoelde den
rechtstoestand of de rechten van het volk.
Mr Hartogh betoogde nu, hoe moeilijk het
de repetitie, op Maandag a., door de Vereini-
ging voor instrumentale muziekin de Concert
en Gehoorzaal alhier, ook gesteld op 50 cent.
Uit Vlissingen.
Woensdagavond hield de vryzinnige kies-
vereeniging Algemeen Belang aldaar hare jaar-
ïyksche algemeene vergadering. De voorzitter,
de heer Jos. van Kaalte, deelde mee, dat het
aantal leden in het afgeloopen jaar, door ver
trek naar elders en door overlgden, vermin
derde met 12 personen, doch dat zich 40 nieuwe
leden hebben aangemeld, zoodat de vereeniging
er thans 187 telt.
De rekening en verantwoording van den
penningmeester, den heer mr G. J. Bisschop,
werd goedgekeurd.
Als bestuursleden moesten aftreden en waren,
volgens het gewijzigde reglement, niet terstond
herkiesbaar de heeren J. Verkuijl Quakkelaar en
A. J. van Ockenburg. In hunne plaatsen wer
den benoemd de heeren J. Janszen en F. Delvoije.
Door den voorzitter werd, onder instemming
der vergadering, hulde gebracht aan de aftre
dende bestuursleden voor de vele en goede
diensten, gednrende een groot aantal jaren aan
de liberale party bewezen.
De heer Verkuijl Quakkelaar dankte voor
die betuiging van waardeering.
Tot administrateur van het militair hos
pitaal te V1 i s s i n g e n is benoemd de sergeant-
tuajoor J. P. van Loon, van het 4e reg. infan
terie.
Te We8tkapelle zijn nog meerdere
voorwerpen aangespoeld, afkomstig van het
stoomschip Pontos.
Aan eene ongelukkige vrouw te Krab
bendijke is door H. M. de Koningin, op
haar verzoek, eene naaimachine geschonken,
opdat de vrouw daarmede in haar onder
houd zou kunnen voorzien.
BEJfOEMU* UJKUI ENZ.
Bij kon. besluit
is de eerste-luit. der inf. H. P. van der
ieden van Opmeer, gedetacheerd bij het leger
in N.-I., op zgn verzoek, van die detacheering
ontheven
de kolonel J. A. Ort, commandant van
het 1ste reg. huzaren, en de laitenant-kolonel
J. C. Lagerwerff, van dat korps, op pensioen
gesteld, kolonel Ort ad f 2048 en luit.-ko-
lonel Lagerwerff ad f 1685 's jaars
is aan mevrouw de wed. J. A. J. van der
Schaaff, geb. A. L. de Man, een pensioen ver
leend van f 720 's jaars.
De minister van financiën maakt bekend:
dat, aan te vangen in de maand Juli 1899, het
in art. 2 van het koninklijk besluit van 7 Juni
1856 no. 80 (bijv. Stbl. 1856 no. 125) bepaalde
vergelgkend examen zal worden gehouden voor
betrekking van surnumerair der registratie
domeinen, waarvoor het aantal plaatsen is
vastgesteld op acht.
Zy, die tot dat examen wenschen te worden
toegelaten, moeten vóór of uiteriyk op 10 Juni
e. k., het bij art. 4 van voormeld besluit be
doelde verzoekschrift aan het dep. van finan
ciën indienen, met overlegging van de by dat
artikel gevorderde stukken.
UIT STAD EN PROVINCIE,
Ter voorkoming van verwarring, daar de
opgaaf in de advertentie en die in het z. g. „oon-
certBtaatje" in deze tot heden niet met elkaar
overeenstemden, melden wg nog even dat de
voorstelling van De Vrek, morgen (Vrydag)
avond in den schouwburg te Middel burg, te
half acht uur aanvangt.
Zooals bleek uit eene advertentie in ons vorig
uommer, is de toegangsprys voor niet-leden voor
Als een staaltje van de nauwgezetheid,
waarmede soms de kiezerslgsten kunnen wor
den opgemaakt, meldt men ons dat te IJ z e n-
d y k e daarop drie personen voorkomen, die
in staat van faillissement zijn verklaard geweest,
terwijl geen rehabilitatie noch homologatie
heeft plaats gehad. Daar tegen werd in 1897
ook reeds geprotesteerd en zy zijn toen van
de kiezerslgst afgevoerd.
Eme aansporing aan de belanghebbenden
om de kiezerslgsten vóór 15 April goed na
te gaan en hnnne bezwaren uiterlgk dien dag
aan het gemeentebestuur in te lever n is dus
niet overbodig.
Uit Aarden burg schrgft men ons
Toen Woensdag middag K. v. d. B. uit
Heille met een ezelkar door de gemeente kwam
gereden, viel de man, die waarscbgnlgk niet
normaal was, in de Weststraat uit zgn vehikel,
kwam op zijn hoofd terecht en kreeg een der
wielen over het dijbeen. Erg gekwetst werd
hij naar het gasthuis gebracht. De ezel wan
delde op zijn gemak door en werd later gevat
en op stal gebracht.
Eindelgk is hij op heet er daad betrapt de
dief die reeds verschillende malen ongerechtig
heden pleegde. Hg had dan ook in den nacht
van Dinsdag op Woensdag vreeselijk huis
gehouden. Niet minder dan 30 konijnen in
verschillende hokken had de hond doodgebeten
en hier en daar in weiden en tuinen begraven.
Eene slechte eigenschap die hem duur kwam
te staan, want zgn baas sloeg hem des mor
gens dood.
Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen.
In de Woensdag alhier door dit Genoot
schap gehouden algemeene vergadering zyn tot
lid gekozen
a. De heeren D. M. G. P. de Haas, vicaris
van Yeere, W. H. van Hegningen, redacteur
der Middelburgsche courant, mr B. J. F.
Kronenberg, rechter in de arrondissements
rechtbank, E. L. van Mervennée, provinciale
veearts der le klasse, chef van dienst, W. Chr.
Noske, tuinbouwkundige, H. de Raaf, directeur
der Rijkskweekschool, jhr mr J. A. Schorer,
advocaat en procureur, dr L. Wagenaar, kerk
historicus, dr H. J. F. A. Wan8ink, leeraar aan
het gymnasium, en mr C. de Witt Hamer J.Gz.,
advocaat en procureur.
De heer W. Lamers, predikant by de Ne-
derduitsch-hervormde gemeente te Goes.
c. De heeren kolonel F. de Bas, directeur
van het krygskundig archief by het ministerie
van oorlogdr W. G. C. Byvanck, bibliothe
caris der koniokiyke bibliotheek; mej. Marie
Boddaert, letterkundige; alle drie te 's Graven-
hage; dr G. Brom, oudheidkundige, te Utrecht,
P. K. Dommisse, predikant by de Nederduitsch-
hervormde gemeente, te Lage Zwaluwe, A. J.
Flament, rgksarcbivaris in Limburg, te Maas
tricht, James de Fremery, geschied- en oudheid
kundige, te 's Gravenhage, mej. W. M. Maclaine
Pont; letterkundige, te Alkmaar, J. F. van
Someren, bibliothecaris der Universiteits bibli
otheek, te Utrecht, mr F. Was, burgemeester,
te Leiden, en Joh. Winkler, letterkundige, te
Haarlem.
d. De heer Jan van Ryswgck, burgemeester,
te Antwerpen.
Aan het begin der vergadering war door
den voorzitter, den heer dr J. C. de Man,
herdacht den heer mr G. N. de Stoppelaar,
den man aan wien het Genootschap zooveel
heeft te danken. De voorzitter deed dit slechts
in enkele woorden, o. a. omdat de overledene
zelf verzocht had op zyn graf geen toespraken
te houden. Op zyn wensch verhieven alle
aanwezigen zich van hun zetel, als blgk van
eerbiedige hulde aan de nagedachtenis van den
overledene.
Als lid van het bestuur, tevens thesaurier
van het Genootschap, werd herkozen de heer
M. Fokker, terwijl, in plaats van den heer
Henri Tak, die als bestuurslid moest aftreden
maar niet herkiesbaar was, gekozen werd de
heer Herman Snyders.
Aan het door den secretaris, den heer mr
W. Polman Kruseman, uitgebrachte jaarver
slag ontleenen wij het volgende
Het aantal directeuren en directrices bedraagt
thans 41 tegen 46 ten vorigen jare dat der
leden 331 tegen 323 in 1898, waarvan 58
(tegen 59) in Middelbarg woonachtig zyn.
Het personeel der conservatoren onderging
geen verandering.
Het aantal bezoekers bedroeg in 1898 1572
f 0.25 f 393, 1116 a f 0.10 f 111.60,
samen 2688 f 504.60. In 1897 was het
bezoek 1223 f 0.25 en 1210 a f 0.10, samen
2433 met eene opbrengst van ƒ426.75. De
feestdagen bij de inhnldiging hebben onge-
twyfeld tot dat meerdere bezoek bygedragen,
De bibliotheek onderging de gewone uit
breiding door geschenken en toezending van
periodieken.
Ook de Zélandia Illustrata onderging groote
uitbreiding.
Hetzelfde geschiedde met de verschillende
verzamelingen.
Het planetarium, dat reeds lang defect was,
i, zooals door ons is gemeld, door den hor
logemaker Den Boer te Wissekerke werd her
steld, blijft thans goed gaan.
De op initiatief van het Genootschap, ter
gelegenheid van de inhuldiging der koningin,
gehouden Zeeuwsche Oranje-tentoonstelling werd
door een bevredigend aantal personen bezocht,
64 doorloopende en 1007 kaarten voor e
werden afgegeven. Toch leverde zg een tekort
op van f 542.81. Dit werd gedekt door vry*
willige bijdragen en door eene toevallige bate
van het Genootschap, voortspruitende uit den
verkoop van gedrukte werken over eenfge
jaren.
Bij besluit van 4 Januari werd aan H. M.
de Koningin het protectoraat des genootsch.ips
aangeboden. Namens de Koningin werd door
den particulieren secretaris van H. M. geant
woord, dat op het gedaan verzoek nader zou
worden beschikt.
Aan het eind van zyn verslag herinnerde de
verslaggever aan den 19 September van bet
vorige jaar, toen de hooggeachte voorzitter van
het genootschap, in het bezit van onverzwakte
vermogens en zeldzame veerkracht, den beng-
denswaardigen leeftijd van 80 jaren bereikte,
onder een overstelpenden vloed vau gelukwen-
schen, bezoeken, bloemen, groote en kleine
souvenirs.
Het Zeeuwsch genootschap was ook verte
genwoordigd maar kwam met ledige handen,
omdat het de grootste eer, waarover het
beschikken heeft, de gouden medaille, reeds
zyn 70-jarig feest aan den jubilaris had toe
gekend.
Ten slotte bracht de verslaggever, onder
instemming der vergadering, hulde aan het
karakter, de kennis en de toewyding van dr
De Man.
door den heer Fokker, voorzitter van het
waterschap.
De koninklgke beslissing volgt later.
De rechtbank te Maastricht veroordeelde
den gemeente-veldwachter te Sittard, die te
recht heeft gestaan wegens valschheid in auten-
tieke akten processen-verbaal in zake belas
ting op de honden tot twee maanden ge
vangenisstraf.
KERKNIEUWS.
Naar aanleiding van het bericht aangaande
de Zondag 11. gehonden verkiezing voor den
kerkeraad der Israëlietische gemeente te Am
sterdam, wordt nu wêer verzekerd, dat de ge
vallen beslissing volstrekt niet in verband
staat met het optreden van dr Düaner.
Er waren dan ook geen tegen-candidaten
gesteld en de voorstanders van den opperrab
bijn hadden zelfs aanbevolen de gekozen heeren
Bottenheim en Eltzbacher te stemmen of al
thans hnn stem niet op een anderen candidaat
uit te brengen.
De kerkeraad heeft nadrukkeiyk te kennen
gegeven, dat hy zich niet in den schoolstryd
wenscht te mengen.
LETTEREN EN KUNST.
Deventer'a Mannenkoor (afdeeling gemengd
koor) zal einde dezer maand LortziDg's Czar
und Zimmermann met uitsluitend eigen krach
ten opvoeren.
De bekende tooneelspeelster mevrouw
Anna BurlageVerwoert, lid van het ge
zelschap Le Gras en Haspels, is, na eene
langdurige ongesteldheid, overleden. Zy werd
slechts 50 jaar.
Jozes Israëls' Saul en David heeft nu een
biyvende plaats gekregen in een tevoren nog
ongebruikt zaaltje van het Scedelgk Museum
te Amsterdam. De schilder heeft plaats, in
richting en wyze van hangen naar zijn idéé
kunnen regelen, zoodat wy nu van een goede
plaatsing verzekerd zijn. Het schilderij moet
dan ook voortrefieiyk tot zgn recht komen.
Het overbrengen van het groote doek ging
met veel moeilgkheden gepaard; al dadelgk
kon het niet op de gewone wgze uit het
atelier gebracht worden, en, toen het ein
delgk aan het spoor was, kon het niet in
een waggon, zoodat het boven op een lagen
wagen vervoerd moest worden. Eufio, het
kwam goed aan. Naar Het Vad. verneemt, is
het Vrgdag te zien, nadat de Koningin het
te voren bezichtigd zal hebben.
De beroemde violoncellist Hugo Becker,
voorzeker thans de eerste onder de levende
cellisten, heeft dezen winter in niet minder dan
56 concerten gespeeld, o. a. in Rome (waar hg
twee keer bg de koningin werd uitgenoodigd),
Florence, Triest, Weenen, Pest, Breslau enz.
Te Weenen was zijn succes zoo groot, dat hg,
in zgn laatste concert in de BiLendorfer zaal,
zestien keer werd teruggeroepeu. De Duitsche
muzikale tgdschrifien noemen Hugo Becker
als den meest eminente onder zijn tgdgenooten,
en ook zgn composition voor cello worden
zeer gunstig beoordeeld.
Het onlangs gevonden duo uit de Zauber
flöte is te Elberfeld by een opvoering van
deze opera ingevoegd. Na bet derde tooneel
van de tweede acte, wanneer de priesters weg
gegaan zyn, zingt Tamino
Getrennt von dir in sein,
1st mir die grösste Pein,
SchafP meinem Henen Ruh'
Pamin8, wo bist da
Nar sehen will ich dich
Und fragenLiebet da mioh p
Dann tret' ich kühn die Bahn
Zum neuen Leben an.
Daartusschen in roept Papageno eenige
malenMein Weibchenwo bist du Na dit
lieve, levendige duo komen dan de drie
vrouwen op. (Hbld).
ONDERWIJS.
Door den gemeenteraad van Zierikzee sb
benoemd tot onderwijzeres aan de openbare
lager school A mej C. J. de Mooy, onderwyzeres
te Monster.
De regeering moet plan hebben by de
examen-commissiën voor de hoofdakte in den
a. s. zomer ook dames-leden te benoemen.
RECHTSZAKEN.
In de Woensdag gehouden zitting van
de afdeeling van den Raad van State voor de
geschillen van bestuur, werd door den staats
raad mr Huber rapport uitgebracht in zake bet
beroep van het dagelgksch bestuur van het
waterschap Schouwen tegen het besluit van
Ged. Staten van Zeeland, waarbg goedkeuring
is onthouden aan de door de algemeene ver
gadering van genoemd waterschap vastgestelde
keur. Dit beroep werd mondeling toegelicht
De sterfte in de groote steden van
Nederland liep in het afgeloopen jaar belangryk
uiteen.
Zy was het hoogst in 's Hertogenbosch en
Maastricht en het geringst te Haarlem en te
Leeuwarden.
De verhouding der overledenen in een jaar
tot 1000 inwoners bedroeg nameiyk teHaarlem
16.14, Leeuwarden 16.34, 'g Gravenhage 18.15,
Arnhem 18.43, Amsterdam 18.53, Groningen
18.56, Dordrecht 18.68, Leiden 18.79, Utrecht
20,18, Rotterdam 21.03, Maastricht 24.82 en
's Hertogen bosch 25.6.
De Algemeene Friesche Levensverzekerings
maatschappij te Leeuwarden schonk f 500 aan
de Vereeniging tot oprichting van Volkssanatoria
in Nederland.
De algemeene vergadering, door die vereeni
ging te Ucrecht te houden, is nu bepaald op
Vrjjdag 28 April te drie ureo.