MIDDELRURGSCHE COURANT. N°. 79. 142" Jaargang, 1899 Maanda O* Eerst brood dan kennis. 3 April. Ongevallenwet. O Deze conrant yerschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. P*ïjs> Per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermomster Middelburg 1 April 8 u. vm. 42 gr. 12 n. 58 gr. av. 4 n. 53 gr. F. Verw. mat. W. wind, betr., reg. Bg deze courant behoort een Bijvoegsel. Aanstaanden Maandag, Tweeden Paaschdag, verschijnt de Middelburg sche courant niet. Middelburg 1 April. Naar aanleiding van het hoofdartikel, derteekend Een onderwijzer, voorko mende in ons nommer van Vrijdag 24 Maart, ontvingen wij, onder bovenstaand opschrift, het volgend schrijven „Mijnheer de Redacteur Het is te hopen, dat de wet op >Leerplicht", zooals ze nu is ingediend, nooit in het Staats blad komt, wantleerplicht is een vermeer derde druk op den arbeider. Met veel ophef wordt verkondigd, dat de minister nu toch wel alle bezwaren heeft uit den weg geruimd. In sommige bladen heet het: het arsenaal der bestrijders van leerplicht is leeg. Maar wat men vergeet op den voorgrond te stellen is, dat men den arbeider daardoor een stuk brood ontneemt. Welke arbeider kan den financieelen steun zijner kinderen missen Is het niet overbekend, dat de meeste arbeiders hnnne kinderen moeten exploiteereo, soms al van hun tiende jaar af? Weet men niet, dat de oudsten op broertjes en zusjes moeten passen, als vader en moeder naar 't veld gaan? Zal men nu moeder dwingen om thuis te big ven Dat geeft zooveel minder verdienste per dag. Mag men nu zeggen tot die lieden Eerst kennis, dan brood Leerplicht is mooiin theorie. Waren de verdiensten hooger, leerplicht be hoefde geen theorie te blijven. Zal men nu do kinderen, die reeds op 12 jarigen leeftijd voor goed de denr uitzijn (niet voor hnn pl-dzieO, dwingen, naar hnis te komen en op deze wijze das den onders wat geld ontnemen Heeft de minister aan al deze dingen gedacht toen het ontwerp van wet in zee gezonden werd? Het ontwerp moge voor de stad veel aantrekkelijks hebben, voor het platte land zal bet blijken te zijneen zware druk op den arbeidersstand. Moge eenmaal de tijd komen, dat de kinde ren der arbeiders zonder dwang raar school komen, omdat vader en moeder hnnne ver diensten kunnen missen. Een dorpsonderwijzer. Dezen brief stelden wij in handen van den schrijver van het hoofdartikel, die ons verzocht het volgende op te nemen: Waarde collega 1 Uwe tegenwerpingen zijn niet nieuw, in tegendeel, ze worden telkens vernomen, als getracht wordt de kinderen te brengen buiten het exploitatie-systeem der ouders of van anderen. „Leerplicht is mooi in theorie"; zeker, maar wat mooi is in theorie, kan in de practljk onmogelijk Biecht zijn en is de leerplicht voor het tegenwoordige minder „mooi", welnu, streef er dan met mij en duizenden onderwijzers (ook van de dorpen) naar om ze ook in de praktijk mooi, heel mooi zelfs, te maken. Geen obstrnctie van de zijde van hen, die znlk een' nuttigen maatregel allereerst dienen toe te juichen l Volgens u zou het ontwerp „voor de stad veel aantrekkelijks" hebbeu zeer waar maar voor het platteland bevat het veel nood zakelijk» en veel onontbeerlijks. Herinner u, collega, het enorme verzuim, zoowel volstrekt als betrekkelijk, en ik vraag u: is leerplicht met herhalings-onderwijs niet oneindig veel meer noodig voor het platteland dan voor de steden Des Pudels Kern is het finantieele nadeel voor de ouderB, als de kinderen naar school moetenals de ouders de geringe verdien sten moeten missen, die de kinderen zouden kunnen inbrengen. Ik hoop da( Q het ontwerp gelezen he< Welnu, dan zal het u bekend zijn, dat in den oogsttijd (in den tijd der meeste ver diensten dus) vacantie kan gegeven worden dan kunnen de grootere kinderen een centje Jöee verdienen, en de tien- en elf-jarige op Advertentiën voor het eerstvolgend n u m m e r moeten des middags vóór één nur aan het bureau bezorgd zijn. Ad verten tien20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zü innemen. AdvertentiSn bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te VlissingenC. N. J. de Vet Mbstdagh te GoesA. C. Bollcyt, firma Wed. de Jonge. nog kleinere broertjes en zusjes passen, terwijl vader en moeder aan den arbeid zijn. Dit bezwaar vervalt dus. Maar in den minder drukken tijd Heeft het nooit owe aandacht getrokken, hoeveel krachtige mannen gedurende dien tijd werk loos in en bij de smidse staan, terwijl kinderen door den boer in het werk geno men worden De kinderen de concurrenten van hunne vaders Zend de kinderen naar school, en de werkgever is verplicht volwassen arbeiders te werk te stellen, tegen hooger loon natuur lijk en tot belangrijk voordeel van het buis gezin. Zoo zal het ontwerp aan de ouderen brood aan de jongeren kennis kunnen verschaf- lenen daarover, collega, zult ge u zeker met alle weidenkenden verheugen, niet waar Ook wij willen den „Dorpsonde r- wijzer;" die, getuige zijne vraag of de minister aan al deze dingen wel heeft ge dacht, al zeer slecht op de hoogte schijnt te zijn vau hetgeen in het ontwerp en in de gewisselde stukken voorkomt even eene enkele opmerking maken, in de hoop dat hij eenigszins terug moge komen van zijne meeniog. Wij weten dit niet beter te doen dan aan de hand van het zoo uitmuntende staatsstuk van den tegenwoordigen minister van bin- nenlandsche zaken, waaraan zelfs anti-libe ralen hulde hebben gebracht. Ia zijn Me morie van antwoord op het voorloopig ver slag der Tweede kamer over het wetsontwerp op den leerplicht behandelt mr H. Goeman Borgesias wel degelijk de hierboven aan gehaalde kwestie en zegt hij daaromtrent „Aan het slot van 3 wordt meegedeeld, dat enkele leden, schoon in beginsel voor invoering van leerplicht gestemd, desniette min de meening waren toegedaan, dat de verplichting tot het zenden van kinderen naar de school voor behoeftige ouders ernstige bezwaren heeft. Ondergeteekende zal dit niet geheel tegenspreken. Voor Ouders, die slechts met groote moeite in het onderhoud van hun huisgezin kunnen voorzien, is zeker de verleiding groot om hunne kinderen te werk te stellen en eenige stuivers te laten verdienen in plaats van hen naar school te zenden. Toch zijn er nu reeds duizenden die, hoe behoeftig ook, het belang van hunne kinderen het hoogst stellen en zich deze opoffering getroosten. En onderge teekende is vast overtuigd, dat een onder zoek, gesteld dat het uitvoerbaar ware, aan het licht zou brengen, dat door het geregeld schoolgaan der kinderen als regel de armoede niet grooter wordt, veeleer het tegendeel. Ook hier geldt het bekende woord van Bastiatwat men ziet en wat men niet ziet. Men ziet de weinige stuivers, die de kinderen door bedelen of werken kunnen aanbrengen, maar men ziet niet de indirecte schade, die er tegenover staat. Waar de kinderen, zij het dan ook ten gevolge van sociale levens omstandigheden, -worden verwaarloosd of ge ëxploiteerd, daar tieren naast armoede welig wanorde, slordigheid en onverschilligheid, zoovele bronnen van nog grooteren ach teruitgang. Bovendien wordt in dergelijke gezinnen de toekomst aan het heden opge offerd. Waar men de kinderen van onderwijs verstoken laat, daar is weinig nitzicht op verbetering van positie, ook alB de joDgens en meisjes de schooi ontwassen zijn. Getroos ten daarentegen de ouders zich de opoffering, in vele gevallen uit het schoolgaan voort vloeiende, dan is er veel meer uitzicht niet alleen dat de kinderen een betere toekomBt zullen te gemoet gaan maar ook, dat de ouders zeiven voor hunne opoffering zullen beloond worden. Ook is geenszins de mo gelijkheid uitgesloten, ja zelfs de waarschijn lijkheid groot, dat bij invoering van leer plicht, waardoor kinderarbeid voor een groot deel van den dag wordt verhinderd, de loonen der volwassenen zullen stijgen. Om dit laatste doel stijging der loonen beter te bereiken, werd door sommige leden aangedrongen, om den leerplicht ver gezeld te doen gaan van een verbod tegen het verrichten van veldarbeid door kinderen. Zonder te willen beweren, dat eene rege ling van den veldarbeid van kinderen niet wenschelyk zou zijn, kan ondergeteekende echter niet toestemmen, dat het één een noodzakelijk uitvloeisel zou moeten lijn van het andere. Door invoering van leerplicht wordt veldarbeid van kinderen reeds aan merkelijk beperkt sn na Is, Het wel waar, dat geheel verbod van dien arbeid de vol waseenen van concurrentie van de jeugd in het geheel geen last meer zouden hebben, maar daar staat tegenover dat tot tijd en wijle dat voor de volwassenen de verwachte loonsverhooging zou zijn ingetreden, het bezwaar voor de behoeftige ouders, waarop in deze paragraaf wordt gewezen, nog groo ter zou ziju. Daar komt bg, dat, naar de meeniog vau ondergeteekende, de veldarbeid van kinderen, althans in den druksten tijd van het jaar, niet geheel kan worden gemist. Van die overtuiging is uitvloeisel art. 10 (nieuw &rt. 13) van het ontwerp, waardoor demogelijk heid wordt geopend om kinderen van zeke ren leeftijd gedurende eenige weken in het jaar ook nog gedurende de schooltijden op het veld te laten arbeiden. Al zijn echter deze en andere bepalingen ook nog zoo mild gesteld, niet te ontkennen is het, dat soms de behoeftigheid, de armoede zoo groot kan zijn, dat de ouders met den besten wil niet bij machte zijn hunne kin deren naar school te zenden. Wel is waar is in de officieele statistiek het cyfer van de niet-schoolbezoekers op grond van armoede uiterst gering, maar het cijfer is in de wer kelijkheid waarschijnlijk grooter, omdat me nig vader allicht armoede niet als reden zal opgeven. Maar hoe dit zij, het komt voor, dat armoede belemmering is voor schoolbezoek, en daarom moet in de wet de gelegenheid open blijven om ouders, die in droevige omstandigheden verkeeren en niet geholpen worden, van de leerverplichting vrij te stellen." De „dorpsonderwijzer" ziet dus dat de regeering zooveel mogelijk aan het door hein geopperde bezwaar wil te gemoet komen. Voor het overige vereenigen wij ons geheel met de repliek van zijn collega Een o n d e rw ij z e r. Aan eiken goeden maatregel zijn 3chaduw zijden verbonden, die men echter door de ervaring beter kan leeren kennen en, daar door voorgelicht, beter oplossen. Mits de goede wil ook besta om, waar het volmaakte niet te verkrijgen is, te trachten het goede te bereiken. De adressenstroom ter zake van het on gevallen-ontwerp wordt bepaald onstuimigzegt de redactie van het Sociaal Weekblad. Behalve de vroeger vermelde, kwamen nog in een van de Maastrichtsche industriëelen (Regout, Cérami- que, Papierfabriek), van 22 Twentsche industri- eeleD, van nog enkele Kamers van koophandel, van de firma Van Kempen te Voorschoten, van de Vereeniging van Ncderlandsche Beetwortel- suiker fabrikanten, van de Christelijke patrooDS- vereeniging Boaz, van de spinnerijen te Hil versum en te VeenendaaJ, van de bierbrou werij De gekroonde Valkvan de fabriek van melkproducten Hollcmdiaorganisaties wier belangrijkheid bezwaarlijk ontkend kan wordeD. Dat de adressen zelve alle een even belang rijke lectuur vormen, zouden wij minder gaarne bewerentoch vindt men er wel opmerkingen in waarmede, naar wij mogen vertrouwen, de wetgever zijn voordeel zal kunnen doen. Toch komt het ons voor dat deze latere adressen in geenen deele den invloed zullen oefenen, welke terecht aan die van de heeren Stork en de gistfabriek te Delft (Van Marken en Wal ler) wordt toegekend. Geen dier latere adressan ten toch kan een zoo doeltreffende bestaande rege ling en zoo sprekende feiten uit eigen ervaring aanhalen als deze. Het doet zelfs onaangenaam aan, hen hier kritiek te hooren oefenen, die door geen enkel voorbeeld kunnen aantoonen dat zij de regeling, zooals de regeering dienn voorstelt, in hun eigen kring ook maar ten naastenbij hebben toegepast. Zeer juist wordt dit uitgedrukt in een nota, die door het bestuur van het Werkliedenverbond alsnog op de agenda voor de jaarvergadering is geplaatst. Ü1T STAD EN PROVINCIE. Heden zijn door den burgemeester van Middelburg benoemd tot agent van politie klasse J. Lorier alhier en W. Glerum van Kruiningen. Verder is benoemd tot agent van politie reede klasse, de agent van politie 3e klasse P. W. de Lange alhier. - Gedurende de maand Maart zijn door het centraal-bureau van de telefoon te Middel burg 2134 aansluitingen tot stand gebracht. Uit Vlissingen. Het vijftienjarige meisje, dat zich den 23 Febr. j.l. uit nieuwsgierigheid, door aan den trekker van een geladen revolver te komen, onder de borst verwondde, heeft thans het gasthuis kunnen verlaten om zich naar hare ouders te begeven, zonder dat het evenwel is mogen gelukken den kogel te vinden of te verwijderen. - Door de mailboot der maatschappij Zee- l werden, volgens de Hollandsche bladen, Vrijdagmorgen niet minder dan 250 passagiers te Vlissingen aangebracht. Dit cijfer werd nog nimmer behaald. De mailtrein Vlis singenAmsterdam arriveerde te Amsterdam met een half uur vertraging. Door den directeur-generaal der Mij. tot Expl. van S.S. is o. a. een eervolle vermelding» ens betoonde oplettendheid, toegekend aan A. Vos, loopwachter aan wachtpost 35 der lijn GoesRilland-Bat h. In de jongste vergadering der afdeeling iTholen" van de Mij. tot bev. van Landbouw en veeteelt in Zeeland is ook ter tafel gekomen bet bekende schrijven van den heer J. Welle- man omtrent eene reorganisatie der maatschappij. De voorzitter, de hoer L. J. Dorst, deelde mede, dat het bestuur van meening is dat de uitvoering van dit plan zeer veel moeilijkedeD met zich zou brengen en daarom besloot aan de vergadering voor te stellen, niet op het voorstel-Welleman ic te gaan. Niemand ver langde hierop het woord, waarna besloten werd de afgevaardigden ter bestuursvergadering Middelburg te machtigen in gelijken hunne stem nit te met koffleboonen, die men bedriegelijk mooi heeft weten na te bootsen nit brooddeeg en zelfs uit blei-aarde. Met het bloote oog zijn zij niet van echte koffieboonen te onderschei den, maar het bedrog springt dadelijk in 't oog, als men die boonen met Röntgen-stralen doorschouwt. In 't schaduwbeeld van deze Btraleu komt niet alleen de schil, maar komen ook de beide zaadlobben helder voor den dag. Zy werpen derhalve drie* heldere strepeD, terwijl de nit brooddeeg gefabriceerde kunst- boonen slechts éen enkele lichtere, met de schil correspondeerende lijn werpen en de uit klei vervaardigde booneu volkomen zwart schijnen. Niet alleen de aard, maar ook de omvang der vervalsching kan op deze manier volkomen juist geconstateerd worden. Zoo onderzoekt men ook met groot gemak, of noten, amandelen 6dz. versch en vol of be dorven zijn. Ook voor de zijde-indnstrie worden de RÖnt- sn-stralen toegepast. Te Lyon zijn proeven genomen om mannelijke cocons van vrouwe lijke, door middel van doorstraling, te onder kennen. Daarbij bleek, dat het achterlijf der vronweiybe poppen de stralen veel minder doorlaat dan dat der mannelijke, daar de ten de aan minerale zouten rijke onrijpe eieren bevat. Vroeger moest men zich behelpen met op de tast de tweeërlei cocons te onder» scheiden, daar de ervaring leerde, dat de vrouwelijke cocons onder overigens gelijke omstandigheden zwaarder zijn dan de manne- lybe. De proeven zijn van bijzonder belang voor de afwikkeling van den draad en by kruisingsproeven, daar de mannelyke cocon 8er zijde levert dan de vrouwelijke. Ten slotte zij nog vermeld, dat de crytoscoop, waarmede deze doorstralingsproeven genomen worden, sedert kort ook in gebruik is genomen door de douane-beambten van verschillende landen, voor het onderzoek van niet te om vangrijke colies van de reizigers. (Tijdschrift van Nijverheid). Dezer dagen kregen vele bewoners van Sluiskil een bezoek van dén' ontvai ger der registratie uit Hulst, die. hun mededeelde dat er klachten waren ingebracht over het vuil maken vau hot kanaalwater en dat het wel mogelijk z'ya zou, dat zij binnen kort hunne woningen zouden moeten verlaten. Die huizen staan langs hét kanaal op ryksgrond en de eigenaars hebben dien grond in erfpacht, onder bepaling dat het rijk het recht heeft de pacht te doen ophouden, indien het znlks noodig oordeelt. Men beweert echter dat de schuld van het vuil worden van het kanaalwater niet ligt by de bewoners, maar welbij de Belgische fabrieken. (Tern. Crt.) Oe Röntgen-stralen In den dienst van handel en nijverheid. Aan het proefstation te Osnabrttok is men sedert korten tijd met uitstekend sncces bezig om de Rönf gen-doorstralingen toe te passen voor het onderzoek van voedingsstoffen, specer en andere handelswaren op eventneel san die stoffen ter vervalsching of verontreiniging toegevoegde surrogaten. De zuiver organische verbindingen, zooals vetten, suiker, enz., die slechts uit zuurstof, waterstof, koolstof en stikstof bestaan, zijn voor die doorstraling bijzonder geschikt. Boter laat byv. zeer dui delijk zien, of zij in 't geheel niet, matig of zeer sterk gezouten is. Daarentegen zjjn de zwavel- en organische halogeen-verbindingen minder gevoelig voor de Röntgen-stralen. De voedingsmiddelen, vruchten, houtwaren, geweven stoffen enz. bevatten slechts een bepaald in de natuur niet zeer veranderend bedrag aan anorganische bestanddeelen, als alkaliën, aschbestanddeelen, zuren, die het doorlaten van de stralen belemmeren. Derhalve moeten in een voor zulke onderzoekingen ingericht laboratorium monsters van onver- valschte artikelen in lagen van gelijke dikte aanwezig zyn, om ter vergeHjking mede in het onderzoek-toestel te kunnen worden opgenomen. De meeste vervalschingen bomen wel voor poedèrvormige artikelen, door vermenging met insgelijks fijn gemalen minerale stoffen, als kryt, kleiaarde, gips, zwaarspaatb, doch ook met deegachtige of weeke voedingstoffen, zoo als honig, vetten enz. en gebakken óf suiker waren, byv. marsepein. Byzonder interessante resultaten levert de doorstraling van zaden en vruchten op, waarby de inwendige structuur duideiyk aan 't licht komt. Zoo byv, heeft men proeven genomen HANDELSBERICHTEN. GraanmarHien enz. Iekseke, 30 Maart. In de laatste week, van Donderdag tot Donderdag, zyn van hier verzon den 675.000 eetbare oesters, tegen de volgende pryzen: 4045 kg. f7flÓ, 50—60 kg. f 15 f 24, 70—75 kg. f 36—f42,80—82 kg. f 48—f 55 IJzendltkb, 1 April. Ter graanmarkt van heden was de aanvoer rnim met redelijken omzet van alle artikelen. Voor tarwe was iets meerder vraag. ""en besteedde voor: jarige tarwe f f a f nieuwe f 6.f 6.25 a f 6.30; rogge f fa fnieuwe dito ƒ5.a wintergerst a per 100 K.G.nieuwe dito I.— 8.10 a 8.20zomergerst fva nieuwe dito a - a haver f 6.80 a 7.— j paardenboonen 6.6.25 groene erwten a JperH.L.; kool zaad a per H.L. Gent,31 Maart. Ter veemarkt van heden (Vrijdag) werden te koop gesteld51 schapen, 32 lammeren, 85 kalveren, 252 vette varkens, loo- pers, 320 biggen, 54 melkkoeien, 5 groote ossen, 110 jonge ossen, 131 vaarzen, 198 vette koeien, 49 stieren, 269 magere dieren. Pryzen waren per kilog. voorossen en vaarzénvleesch fr. 1.25 a fr. 1.35idem 2de qual. fr. 1.12 a fr. 1.20; koeienvleesch fr. 1,20 A fr. 1.25; idem 2de qual fr, a fr. 1.10 j stierenvleesch fr. 1.05 a fr. 1.23; kalfvleesch fr. 1.50 A fr. 1.75; schapenvleesch fr. 1.40 A fr. 1.50; lamsvleesch fr. 1.80 4 fr. 1.90; en varkensvleesch fr. 0.90 A fr. 1.06. Huiden. Vaarzen, ossen, koeien fr. 0.82 Afr.stieren fr. 0.71 A fr.kalveren fr. 1.10 A fr. 1.15. Versch roet fr. 0.30 A fr. 0.40. PRIJZEN VAN EFFECTEN. Wegens vacantledag Is heden geeri beurs gehouden. BEKENDMAKINGEN. VEEARTSENIJKUNDIG STAATSTOEZICHT. De burgemeester van Middelburg maakt bekend dat de invoer van melkkoeien in België langs het tolkantoor Santvllet van af heden weder "ib geoorloofd. Middelburg, 1 April 1899. De Burgemeester voornoemd, W. J. SPRENGER L. B. ONS HUIS to Middelburg. Op Maandag 3 en Dinsdag 4 April is do Leeszaal gesloten.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1