MIDDELRIRGSCHE COURANT.
N°. 73-
142" Jaargang,
1899,-
Maandag
27 Maart.
Deze courant versch^nt dagelijks, met uitzondering yan Zon- en Feestdagen.
Prjjs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.—
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer
Middelburg 25 Maart 8 u. vm. 40 gr, 12 n. 44 gr.
av. 4 u. 44 gr. P. Verw. mat. Z. W. wind, bew.
deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 25 Maart.
Een eigenaardige kwestie
doet zich thans in onze naaste omgeving
voor. Een lid van den raad van Middelburg
heeft zijn ontslag genomen, en dat nog wel
kort vóór den tijd, waarop hij van zelf,
wegens periodieke aftreding, zijn mandaat
zon moeten neerleggen.
De heer J. F. van Duuné heeft dit gedaan,
dadelijk na de voorlaatste raadszitting en
zijn daad gemotiveerd in een schrijven aan
den voorzitter van genoemd college, dat wij
hier, tot juist begrip van het standpunt,
dat het vertrokken raadslid inneemt, nog
eens herhalen
„Edelachtbare Heer.
Uithoofde ik van meaning ben dat het ge
meentebelang eischt dat op eene zaak, als die
welke gisteren in geheime raadszitting is
handeid, het volle licht moet vallen en
gelijke zaken in haar geheelen omvang in
openbare zitting thuis behooren, zoo heb ik,
niet verder medeplichtig willende zijn aan ge
heime afdoening van zaken als bovenbedoelde,
het besluit genomen mijn mandaat als lid van
den Baad neer te leggen. U gelieve hiervan
in de e. v. Raadszitting medsdeelisg te doen.
Met verschuldigde achting heb ik de eer
te zijn, Uw. dw.
(get.) VAN DUNNE.
Middelburg, 16 Maart 1899.
Uit algemeen oogpunt bezien valt er zeker
zeer veel te zeggen voor het standpunt van
den beer Van Dnnné. Het is een niet te
loochenen feit en wij zeiven hebben
daarop ook meermalen reeds gewezen
dat er in de laatste jaren door het dagelijkscb
bestuur van onze stad bij de voorbereiding
der zaken vaak een geheimzinnigheid wordi
betracht, die aan eene goede behandeling
der openbare belangen der gemeente niet
bevorderlijk kan zijn.
Wij hebben slechts te herinneren aan
de plannen tot invoering van eene straat
belasting; plannen die plotseling uit de Inch-
kwamen vallen en rauwelijks ter behandeling
werden voorgelegd, zonder dat het publiek
gelegenheid had zich daarover nit te laten.
Maar wij moeten daarbij tevens opmerken
dat de raadsleden zeiven in dit en andere
gevallen getoond hebben van zulk eene wijze
van behandeling niet gediend te zijn en
daarom van hun macht gebruik maakten om
de bespreking aan te honden, totdat meer
licht zon gevallen zijn op de te behandelen
voorstellen.
Op dat puut toonden dus de raadsleden
in het algemeen een juist begrip te hebben
omtrent de bevoegdheid, ja het recht van
de ingezetenen om ook hun gevoelen te zeg
gen over kwesties, waarbij zij zeiven meer
of minder belang hebben.
In deze staan die raadsleden dns op
hetzelfde standpunt als de heer Van Dunné,
Alleen nu, bij de, o. i. ook belangrijke,
kwestie van den afstand aan het Rijk van
het Abdijplein, een gedeelte van de Groen
markt, het Gymnastiekgebouw met aan
grenzende gebouwtjes, is de meerderheid
een ander gevoelen toegedaan dan haar
collega. Dit bleek nit de aanneming van het
voorstel van bnrg. en weth.; nit de behandeling
van hnn voorstel in geheime zitting; nit de
weinige bespreking, die in openbare zitting
plaats had, en niet het minst nit de woor
den, Woensdag door den nestor der raads
leden, den heer mr A. P. Snonck Hnrgronje,
gericht tot den voorzitter, waarbij hij bur
gemeester en wethouders dank zegde voor
de wijze, waarop zij deze zaak hebben be
handeld.
En die woorden werden warm toegejuicht.
Er had dns eene demonstratie plaats tegen
de houding van den heer Van Dnnné; en
de groots meerderheid van den raad, die
toch anders ook waakt tegen de verkorting
der rechten van den raad zeiven en van
de ingezetenen, stelde zich nn partij
tegenover het eene raadslid, dat aanleiding
vond om weg te gaan.
Er zijn das zeker gewichtige redenen
geweest^ waarom bij deze kwestie niet is
Advertentiön voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Adverfcentiên20 cent per Tegel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent por regel
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
AdvertentiSn bij abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het bureau te bekomen.
Agenten:
Te Amsterdam: A. dï La.Mar Azn,; te Rottéri
dam: Nijgh van Ditmar.
gevolgd de gewone, de voor de hand
liggende weg, waarop zulke belangrijke
zaken dienen behandeld te worden.
En zeer, zeer gewichtig mogen die wel
zijn, wil men de nn gevolgde wijze van
behandeling kunnen goedkenren.
Een afstand van een niet onaanzienlijk
grondgebied aan het rijk is geen kleinigheid!
Hij is wel waard dat anderen, buiten den
raad, zich daarover eens doen hooren. Aller
lei vragen doen zich daarbij voor: is zulk
een afstand noodig en in het belang der
gemeente? Zijn de gestelde voorwaarden
voldoende Wettigt de Middelburg gege
ven vergoeding zulk een afstand.
Wij tastten bij de zaak in kwestie alte-
maal in 't duister.
Nu ja, wij wetener waren er buiten
den raad in het geheim betrokken, maar
de noodige gegevens ontbraken, en het ze
gel der geheimhouding, op alles gedrukt,
was een beletsel voor bespreking.
Toen eindelijk de zaak eenigszins publiek
domein werd, was de mededeeling daarom
trent nog zeer soberenkele regelen schenen
voldoende om de zaak openbaar te maken.
Er mocht zeker niets meer gezegd worden.
Voor dit alles kunnen gegronde redenen
zijn geweest.
De meerderheid van den raad zegt het.
De heer Van Dunné beweert het tegendeel.
Maar waaruit moet het publiek nu de
gegevens patten om de kwestie in deze te
beoordeelen
Wij kunnen ons voorstellen dat de onder
handelingen, waarbij, vergissen wij ons niet,
een drietal ministers betrokken zijn geweest,
met de noodige omzichtigheid, met groot
beleid, met zeldzaam overleg moesten gevoerd
worden. Dat elke voorbarige bespreking
een gevaar opleverde voor het welslagen
daarvan. Dat- er geen andere voordeelen te
behalen waren dan de thans verkregene. En
dat er alle Teden is om dankbaar te zijn
voor de nu gemaakte schikking, waardoor
de stad een voordeel behaalde van 83.000.
Dit verzekerde ten minste Woensdag de
voorzitter, toen bij meedeelde dat thans geen
bezwaar meer bestaat dat de gemeente de
door haar verschuldigde bijdrage in de
kosten van aanleg van het havenkanaal
en werken van rijkswege, per
resto groot 285.000, afl isse in jaarlijksehe
termijnen van 5000, in plaats van 15.000,
zooals oorspronkelijk was bedongen.
Volgens de burgemeester moet men name
lijk in aanmerking nemen dat de contante
waarde van eene annniteit van 15.000,
berekend naar een rentevoet van 3%
'a jaar8, gedurende 19 jaar verschuldigd,
tfc 206,000 bedraagt en eene annniteit
van f 5000, berekend naar een rentevoet
van 31/, 's jaars gedurende 57 jaar
f 123.000 is.
Maar voor hen, die van al het goede,
it nuttige van die regeling; van de motie
ven voor het noodzakelijke van een behan
deling als nn plaats had, niet op de hoogte
zijn, moet het toch wel vreemd wezen dat
men over zulk een belangrijke kwestie,
over "het afstaan van eigendomsrechten, het
meeBt, ja eigenlijk alleen in geheime
zitting beraadslaagt.
Doch door die behandeling ontbreekt ons
ook alle gelegenheid om te beoordeelen, of
de honding van den heer Van Dnnné in
deze juist is.
Hij is nog de eenige, die een tipje van
den sluier over het geheim oplichtte, toen
hij in de raadszitting van 15 Maart zijn
amendement indiende om duidelijk te bepalen
dat men tot afstand geneigd was, „mits het
rijk aan de gemeente Middelburg het recht
geeft de restant-schuld wegens den aanleg
van het kanaal door Walcheren af te loss»
door jaarlijksehe aflossingen ad 5000."
Toen wist iedereen reels, wat voor hen,
die in het geheim waren, geen nieuws was,
dat dit de prijs zou zijn voor den meer-
genoemden afstand.
Maar dat de overgroote meerderheid van
den raad aan dit amendement haar stem
niet schonk, was al weer bewijs te meer dat
ook ter verkrijging van die voorwaarde met
beleid moest geageerd worden en bet ook
noodzakelijk was bewijs te geven van ver
trouwen in de tegenpartij.
Wij herhalen: de wijze van handelen in
deze moet velen vreemd voorkomenzij is
ook, in onze oogen niet de aangewezen weg
en geheel in Btrijd met den geest van open
baarheid, waardoor ons gansche staats- en
gemeenteleven is doortruhisn.
Maar het ontbreekt den kiezers en ons
aan de noodige gegevens, om te beoordeelen
in hoever er gegronde motieven waren om
in deze eene uitzondering te maken op een
gulden regel, waarvan afwijking hoogst ge
vaarlijk ia.
Dit belet een jnist oordeel te vellen over
het goed recht van den heer Van Dnnné.
En wij vreezen nooit voldoende daarom
trent te zullen worden ingelicht, tenzij de
geheimhouding omtrent het behandelde in
de gesloten zitting van Woensdag 15 Maart
worde opgeheven, of in den raad zeiven de
voorzitter of een der leden voldoende licht
ontstekeom duidelijk te doen uitkomen, dat
de houding van den raad gewettigd was,
een eisch der noodzakelijkheid en een plicht
in het belang van het welslagen eener
goede zaak.
Dit meenden wij te moeten laten vooraf
gaan, vóór wij ons oordeel uitspreken over
de houding van den heer Van Dnnné.
Wat wil hij met zijn ontslag-aanvrage
bereiken
Trekt hij zich, zooals een ernstig man
betaamt, nit noodzakelijkheid terug en volgt
hij het voorbeeld, door anderen vroeger
gegeven, die, omdat zij zich met den gang
van zaken niet meer konden vereenigen,
den raad voor goed den rug toekeerden
Of verlangt bij een uitspraak van de
kiezers over zijne honding en die van bnrg.
en weth., die de groote meeraerneia van
den raad aan hunne zijde hebben
Volgens de letter zijner woorden kan hij
zich echter niet meer verkiesbaar stellen,
tenzij het dagelijksch bestuur en zijn colle-
gas verklaren dat voor het vervolg geen
;eheime afdoening van zaken als nn plaats
had meer zal geschiedeniets wat natuur
lijk onmogelijk is.
Wij zijn overigens in het algemeen geen
voorstanders van demonstraties met het doel
een beroep te doen op de kiezers, vooral niet
in kleinen kring.
Waar op het groote politieke veld de
blik, het ligt voor de hand, ruimer is, de
kwesties grooter en meer van algemeenen
aard zijn, geraken de personen van zelf op
den achtergrond en kan men een zuiverder,
een meer onbevangen oordeel verwachten.
En toch: op dat gebied komt een derge-
lijk beroep op de kiezers ook zeldzaam voor.
Kamer-ontbindingen zijn slechts dan te
verdedigen wanneer, gelijk bij de behandeling
der kieswet-Tak, een zeer brandend en
hoogst gewichtig vraagstuk aan de orde is.
In kleinen kring echter treden meestal,
jammer genoeg, de personen op den voot-
gronden komen allerlei overwegingen in
het spel, die met de hoofdkwestie betrek
kelijk weinig of niets te maken hebben.
En hoeveel te meer zal dit het geval zijn
in deze, nn, zooals wij hiervoren, naar wij
meenden, duidelijk uiteenzetten, de kwestie
niet zuiver is te stellen, het publiek, even
min als de pers, daarover met juistheid, met
onpartijdigheid kan oordeelen.
Men zal nu weer allicht vervallen in ver
heerlijking of veroordeeling van personen.
Onzuivere motieven, o. a. verheffing van
den persoon, niet alleen of niet zoozeer om
zijne beginselen, maar om bijredenen, komen
daarbij in het spel.
Wij betreuren het heengaan van den
heer J. F. van Dunné, omdat al konden
wij met zijn optreden in den raad bij ver
schillende gelegenheden niet instemmen
wij toch moeten erkennen dat hij vaak
den moed zijner overtuiging toonde te
hebben, de zaken steeds goed onderzocht en
.met jjver zijn taak vervulde. Daarbij gaf
bij in de laatste jaren meer en meer blijk
van een bezadigdheid die hem vroeger wel
eens ontbrak.
Maar nog meer betreuren wij de wijze,
waarop hij nu is heengegaan.
De door hem gestelde kwestie is thans
niet zuiver nit te maken.
Practischer zouden wij het gevonden
hebben wanneer hij gewacht had tot de
a. verkiezing in Juli bij gelegenheid der,
periodieke aftreding van eenige raadsleden,
onder wie ook hij behoort.
Hij bad dan van zelf, waar hem toch
zeker wel, hetzij door eene vereeniging,
hetzij door hen die hem weêr candidaat
wilden stellen, gevraagd zon zijn of hij zich
weêr beschikbaar stelde, kunnen wijzen op
bezwaren, die bij hem bestaanen daarbij
de kwestie in het algemeen kannen stellen.
Het beleid van burg. en weth., de wijze
van behandeling van sommige zaken tegen
over den raad en het publiek; zjjne eigen
houding daartegenoverze werden dan van
zelf aan het oordeel der kiezers onderworpen.
Men had dan gelegenheid gehad een en
ander kalmer en onpartijdiger te beoordeelen
meer in het algemeen en afgescheiden van
dit eene geval, waarin de heer Van Dunné,
hoezeer hij in zjjn recht is wat het alge
meen beginsel betreft, wel eens ongelijk
kan hebben. En het persoonlijk karakter,
dat de kwestie nn krijgt, ware dan vermeden.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Bij kon. besluit is aan M. G. van Stapele,
op verzoek, eervol ontslag verleend als le-luit.
bij bet 2e bat. der rustende schutterij in Zee
land en is bij die schutterij benoemd tot 2e-
luit. bij het 5e bat. A. A. M. Danckaert, thans
korporaal.
Naar wij vernemen, is in eene Vrijdag
avond in een der bovenlokalen van de sociëteit
De Vergenoegingalhier gehouden vergade
ring van de kiesvereeniging Gemeentebelang,
die door een twintigtal leden werd bijgewoond,
met algemeene stemmen een motie aangenomen,
waarbij instemming werd betnigd met de hou
ding, door den heer J. F. van Dunné, naar
aanleiding van het gebeurde in de voorlaatste
raauaziiuug, aaugouowou.
- De heer H. J. L. Poort, predikant bij de
Ned. herv. gemeente te Middelburg, heeft
een beroep ontvangen naar die gemeente te
Tznm (Friesland).
In de heden namiddag, in het hötel De
Nieuwe Doelen alhier gehouden algemeene
vergadering van de Stoomtrammaatschappij
Breshens Maldeghem, waren tegenwoordig 9
aandeelhouders, uitbrengende 50 stemmen.
De winst- en verliesrekening en het verslag
van den directeur over 1898, waaruit een en
ander in het bij voegsel voorkomt, werden
goedgekeurd.
Het dividend werd vastgesteld op 7 percent,
betaalbaar op 1 April e. k.
Als commissaris werd herkozen de heer J.
Schotel met 48 stemmen, tegen 2 stemmen op
den heer J. Borsius.
- Onder de gemeente Arnemuiden is
beden gevonden een gedeelte van de uitrusting
van een militair der infanterie.
Dit wordt in verband gebracht met de ver
missing van een tamboer nit het garnizoen
alhier, die sedert een paar dagen verdwenen is.
te staan, daar anders het gezin tot armoede
zon vervallen en de zoon door lichaamsgebre
ken geen ander werk kan verrichten.
De fin. commissie adviseerde om het verzoek
niet toe te staan, om het verkeerde precedent,
dat daardoor zon ontstaan.
Na eenigè discussie werd het verzoek toe
gestaan met 9 stemmen. Tegen stemden de
heeren Ochtman, Dicke en Buijse.
De begrooting van het Gasthuisbestuur voor
1899 werd vastgesteld met eene subsidie uit
de gemeentekas van f 877.33*, mits, overeen
komstig eene opmerking van de fin. commissie,
de redactie van enkele posten in de begrooting
zal zijn gewijzigd.
Ten slotte werd goedgekeurd de rekening
van de voormalige Gildenfondsen over 1898,
de gemeente-begrooting voor 1898 gewijzigd,
het kohier der belasting op de honden vast
gesteld tot eeu bedrag van f 640 en machti
ging verleend tot teruggave of kwijtschelding
van enkele plaatselijke belastingen.
Te 'sHeer Arendskerke waren
Vrijdagavond twee paardenslachters uit Goes
bezig om een ond paard op te tillen, teneinde
dit heden te slachten. Een hunner, zekere
J. D., een man van middelbaren leeftijd, die
eene vrouw met een groot getal kinderen heeft,
zakte onder het hijschen plotseling ineen en
was terstond dood. Zijn lijk werd daarop per
rijtuig naar Goes vervoerd.
Vrijdag had een rietdekker te 'sHee ren-
hoek het ongeluk van het dak te vallen,
waardoor hij een been brak.
Uit Vlisaingen.
Op de kiezerslijst voor die gemeente komen
voor 1871 kiezers voor de Tweede kamer,
1862 voor de Provinciale Btaten en 1832 voor
den Gemeenteraad. Hieronder komen voor 7
woning-, 37 loon-, 2 pensioen-, 4 spaarbank-
i 4 examenkiezers.
Op de vijfde of laatste b^eenkomst met
dames, in dit seizoen, vanwege het iVwtódepar-
tement Vlissingen, Dinsdag a., zal als
spreker optreden de heer Pol de Mont, de
begaafde schrijver en dichter uit Antwerpen,
die zich voorgenomen heeft te spreken over
„Poezie uit Zuid-Nederland."
Aanbeveling om dien avond niet te verzuimen
mag wel overbodig heeten.
In een Vrijdagavond te Goes gehouden
raadszitting, gepresideerd door den burgemeester,
den heer WesBelink, waren tegenwoordig 12
leden. Afwezig was met kennisgeving de heer
S. J. J. de Jonge Mulok Houwer.
Onder de ingekomen stukken was een ver
zoek van P. F. de Brandt, om een uitweg te
mogen maken voor zijn te bouwen huizen aan
de haven. Dit werd gesteld in handen van
burg. en weth. tot bepaling der voorwaarden,
doch verlof werd verleend met het bouwen aan
te vangen.
De heer M. de Jonge Jz. werd benoemd tot
ambtenaar van den burgerlijken stand en de
heer W. Temperman tot lid van de finantieele
commissie, ter voorziening in de vacature,
ontstaan door het ontslag van den nieuw be
noemden wethouder, den heer De Jonge
Beide benoemingen hadden plaats met 10
stemmen.
De wed. G. Botbijl verzocht opnieuw voor
f 25 te pachten de vissoherij der gemeente
voor zeven jaren, doch nu onderhands.
Bnrg. en weth. stelden voor het verzoek toe
Men meldt ons uit Zierikzee:
Vrijdagavond hield de liberale kiesvereeni
ging, afdeeling A, eene vergadering, waarin
een vrij groot aantal leden tegenwoordig was.
Na voorlezing der notulen van het verhan
delde in de vorige vergadering, deelde de heer
ihr rfie.ll mede. dat.hfi door zHne medeheatnnrR.
leden is mtgenoodiga om bet voorzitterschap
op zich te nemen en voorts, dat nog in dit
seizoen als spreker voor deze vergadering zal
optreden de heer Bouman, lid van de Tweede
kamer.
Hierna gaf hg het woord aan den heer mr
J. M. van Geuns, die volgens het convo
catiebiljet zou spreken over de wetsontwerpen
op de verwaarloosde en de misdadige jeugd.
Spreker begon zijne rede met er op te wij
zen, dat het nu bijna 5 jaren is geleden, dat
mr Levy de algemeene vergadering der Maat
schappij tot nut van H algemeen te Amsterdam
opende met eene toespraak over de verwaar
loosde jeugddat dit onderwerp in goede han
den was, want, dat, waar sociale vraagstukken
geworpen worden midden in de samenleving,
het noodig is dat dit geschiede met eene groote
mate van kennis en gave tot deugdelijke
uiteenzetting en dat mr Levy daarvoor de
rechte man was.
Verder ging sprekeraan de hand van de wets
ontwerpen, welke thans door den minister van
justitie aan de Tweede kamer zijn aangeboden,
na de verandering in de opvatting van het
ouderlijk gezag, daarbij een terngblik slaande
op wat dit was in overoude tijden, en op de
kentering, die van lieverlede in de denkbeelden
daaromtrent is ontstaan.
Spreker behandelde voörts de ontzetting uit
en da ontheffing van het ouderlijk gezag en
de maatregelen, die de ontwerpen voorschrijven,
om dit alles te doen strekken tot het welzijn
en het welbegrepen belang van het kind.
Daarna ging mr Van Geuns over tot de be
spreking van de verwaarloosde en misdadige
jeugd, over de middelen, voorgeschreven voor
hare verbetering door hare plaatsing bij par
ticulieren, in particuliere en Rijksgestichten j
over de ontheffing van strat, berisping, dwang-
opvoeding en berisping met voorwaardelijke
veroordeeling, welke middelen alle bij spreker
instemming vonden.
Al deze voor het kind en de maatschappij
zoo gewichtige zaken, opgehelderd door voor
beelden, en voorgedragen op eene wijze, waar
van de begaafde spreker het geheim bezit;
maakte indrtik op de vergadering,- verschaften
hem eene uitbundige en zeer verdiénde toe
juiching en gaf den voorzitter aanleiding om
spreker, namens de vergadering, te bedanken
voor zijne duidelijke en eenvoudige uiteenzet
ting van het belangrijke onderwerp, waardoor
zeker velen daaromtrent nu beter waren inge
licht dan ze vroeger waren.
Van de gelegenheid om den spreker vragen
te stellen, werd geen gebruik gemaakt.
Ten aanzien van het schip, dat Woensdag
avond in de bocht van 't »Mastgat" aan den
grond gezet is door een Bleepboot, nadat bet
reeds tot vóór B r u i n i s s e was gesleept, en
vermoedelijk lek gesprongen is, meldt men ons
dat het de Elisabeth is van schipper B. den
Boer, te huis behoorende te Rotterdam.
Doordien het niet hoog genoeg opgeBleept
kon worden, is het achter do «waarden gebroken#
