1HIDDELRURGSCHE COURANT. Woensdag 8 Maart. N°. 57- 142" Jaargang. 1899 Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., ƒ2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 7 Maart 8 u. vm. 36 gr. 12 u. 47 gr. av. 4 u. 42 gr. F. Verw. mat. Z. W. windbew. sn. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zij innamen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te Agenten. Te AmsterdamA. de La Mas Azn. te Rotter dam: Nijgh van Ditmab. Middelburg 7 Maart. LEERPLICHT. Da maatregelen tot verzekering, dat de leer plicht tot zijn recht zal komen, zijn in het ge wijzigd ontwerp, in hoofdtrekken, geregeld als volgt: Burg. en weth. maken vóór 15 Januari een lijst op van de kinderen die in den loop van het jaar 7 tot 13 jaar zullen worden, met aan- teekening van de bijkomenden en weggaanden. Afschrift wordt gezonden aan den arr.-school- opziener. De schoolhoofden zenden jaarlijks een naamlijst der op 15 Jannari schoolgaande kinderen aan den schoolopziener. Deze maakt uit die lijsten op, welke kinderen niet op een school zijn ingeschreven en maant den aansprakehjköo persoon schriftelijk aan. Wordt hieraan binnen 14 dagen niet voldaan, dan geeft hij kennis aan de schoolcommissie ot aan B. en W., die binnen 8 dagen dien persooD schriftelijk oproepen en tegen voortduring der overtreding waarschuwen (bij wegblijven schrif telijk). Is dan na 14 dagen het kind nog niet op school, dan bericht de schoolopziener den overtreder, dat het kind ambtelijk is ingeschre ven, en bij nietnakoming vervolging voor den strafrechter zal volgen. Wat het ongeregeld schoolbezoek betreft, bepaalt het ontwerp dat de schoolopziener, zoodra binnen 6 maanden herhaling van on geoorloofd schoolverzuim plaats heeft gehad, daarvan aan de schoolcommissie of borg. en en weth. kennis geeft. Deze handelen dan als boven is omschrevenen wordt de overtreding binnen 6 maanden na de waarschuwing her haald, dan vermaant de schoolopziener den overtreder nogmaals met aanzegging dat, bij verdere overtreding binnen 6 maanden, proces verbaal zal worden opgemaakt. Geschiedt dat, dan zendt hij het verbaal aan den ambtenaar van het openbaar ministerie. Als een kind, dat als boven ambtshalve is ingeschreven, binnen 6 maanden de school on geoorloofd verzuimt, dan wordt aanstonds zon der verdere waarschuwingen het proces-verbaal aan het Openbaar Ministerie gezonden. Het gemeentebestuur ban afzonderlijke com missies, ook voor gedeelten van gemeenten, met de vermelde taak VERZEKERING TEGEN ONGEVALLEN. In zake het wetsontwerp tot verzekering var werklieden tegen de geldelijke gevolgen vai ongevallen in bepaalde bedrijven heeft het hoofdbestuur van den Nederlandschen Drukkers bond een adres aan de Tweede Kamer gericht, waarin uitvoerig wordt uiteengezet lo. Oplegging van den verzekeringsplicht, wat de industrie betreft, voor alle bedrijven die bij de veiligheidswet zijn betrokken, moet geacht worden te zijn een eisch des tijds. 2o. In het belang van den werkman kom' aan den Staat toe het toezicht op de doeltref fende naleving dier verplichting. 3o. Dit toezicht kan in hoofdzaak gevonden worden door oplegging der verplichting om de quitanties voor betaalde premiën in te leveren by daartoe door den Staat aan te wijzen amb tenaren of lichamen. 4o. Voor dat doel is oprichting eener ryks- verzekeringsbank overbodig. 5o. Die oprichting zou zijn tegen het belang van den werkman zoowel als van den werk gever. 6o. Die oprichting zou in ernBtige mate schaden aan de verhouding tusschen werkgever en werkman, welke te verbeteren het streven moet zijn van alle wetgeving op sociaal gebied. De min. van binnenl. zaken brengt in de St. Crt. ter kennis van belanghebbenden, dat eerlang gelegenheid zal gegeven worden tot het afleggen van het veeartseng kundig examen, bedoeld in art. 10 der wet van 8 Juli 1874 (Stbl. no 99), ter verkrgging van het diploma van veearts. Dag en plaats van dat examen zullen nader worden bekend gemaakt. Dezelfde minister brengt op dezelfde wijs ter algemeene kennis, dat in de maanden Juni of Juli e. k., te Leiden, te Utrecht, te Groningen en te Amsterdam gelegenheid zal worden ge geven tot het afleggen van de practische exa mens van apotheker, vermeld bij art. 11 der wet va» 25 December 1878 (Stbl. no. 222), laatstelgk gewijzigd bij de wet van 12 Decem ber 1892 (Stbl. no 261). De dag van aanvang dier examens zal nader worden bekend gemaakt. Voor nadere inlichtingen ver wg zen wg naar de St. Crt. no 56. A T J E H. In de dezer dagen uit Indië per mail ont vangen bladen, bepalen zich de berichten over de wapenfeiten in Atjeh tot eenige patrouil leeringen en tot eenige schermutselingen van de colonne-Van der Dussen. Het Bat. Nbl. verneemt voorts dat generaal Van Heutsz van plan is om langzamerhand, ten minste als de rust zich bestendigt, de extra toelagen enz. te gaan intrekken of te vermin deren. Alles wijst op den wel overwogen wensch om Atjeh wat minder zwaar op 's lands bud get te laten drukken. De proef, aldaar genomen met het aan wijzen van een post, die in het gewest zelf als herstellingsoord kan dienen, zal door meer dere in andere deelen van den archipel gevolgd worden. Men hoopt daardoor belangrijke sommen aan paasagekosten te besparen, de verplaatsingen te beperken en vooral tegemoet te bomen aan het gebrek aan verpleegruimte, ontstaan door de buiteDwerkingstelling van de gezondheids- etablissementen te Soekaboemi en Sindanglaga. UIT STAD EN PROVINCIE. Bg kon. besluit is benoemd tot voorzit ter van het bestuur der waterkeering van het calamiteuse waterschap Tienhonderd en Zwarte P. de Bruijne. De groote repetitie van de Paulusdoor de zaugvereeniging Tot Oefening en Uitspanning alhier, was Maandagavond zeer druk bezocht. Niet alleen was de groote concertzaal geheel gevuld maar ook in de kleine zaal waren, evenals bij de uitvoering van Verdi's JBequietn, den aanwezig. Te Middelburg een winkel te openeD, die in eene bestaande behoefte van het publiek 'oorziet, is zeker een moeilijk op te lossen vraagstuk, want op alle gebied zgn reeds gazijnen te over. De pretentie van ietsnieuwB kan de heer H. J. van der Bel, die in Korte Delft dezer dagen een zaak in hoeden t;n petten stichtte, dan ook niet hebben, maar wel kan hy trachten met zijn artikelhoofd deksels van menigerlei stoffaadje, van velerlei kleur en van allerlei vorm, zoo voor grooten als voor kleinen, zyne clientèle tegen billijken prgs solide te bedienen. Dat is zijn voornemen en de winkel, niet overgroot, maar netjes uit- maakt een gunstigen indruk. BENOEMEN «KI* EN Zo Bij kon. besluit is aan mr S. Tjaden Busmann, op verzoek, met ingang van 1 Mei 1899, eervol ontslag verleend uit zyue betrekking van president der arr.-rechtbank te Groningen, met dankbetuiging is aau den luit. t./z. 2de kl. W. Bunge ver gunning verleend tot het waarnemen van eene particuliere betrekking buiten het zeewezen voor den tyd van een jaar, ingaande 1 April a. 8., onder stilstand van non-activiteits trac tem ent en zonder opklimming in de rangiyst is bepaald dat by afzonderlyke dagorders, zoo in Indië als in Nederland, alsnog eervol zul len worden vermeldde serg. der inf. A. J. C. Egeter, van het leger in N.-L, ter zake van rijn gedrag by de vermeestering van de ben- ting Lam Asan (Atjeh) op 23 Mei 1896, en de Europeesche cavalerist 2de kl. M. Cohen, van hetzelfde leger, ter zake van zyn gedrag bg den aanval op de versterkte dassan Batoe Menik (Lombok) op 8 September 1897. De ministers van marine en koloniën ver- leenen deze week geene audiënte. Uit Vlissingen. Men schryft ons: Ik heb tegenwoordig een neef te logeeren en het is geen gemakkelgk werk om zoo'n jongen bezig te houden'k Laat hem nog al wandelenen 't was na zoo'n uitstapje dat hg mg vertelde hoe de man, die met het lichten der in December a. p. in de buiten haven gezonken ponton al ongeveer vijf weken bezig is, naar zijne meening, bepaald verge ten heeft een eentje voor het bedrag zijner inschryvingsom te plaatsen. Hg moet zeker bedoeld hebben f 15000; waarom anders 't groote verschil met 17 en 18 mille op zulk een betrekkelgk gering werk Er is al heel wat gepompt, zonder merkbaar succes. 't Is moeiUjk om voor zoo'n jongen, die eigenlyk mossel noch visch is, 'n gepast gezel schap by elkaar te krijgen. Onze oude dienst bode zou maar gewoon weg met haar„Hier heb 'k een tafellaken, waarvoor u te groot, en daar ligt een servet, waarvoor u te klein is, jongeheer!" 't afgemaakt hebben, maar dat gaat tegenwoordig zoo maar niet. Enfin, 't lakte nog al, en ik verkneuterde me al ras in het aanhooren der diverse ge sprekken, waaruit duidelijk bleek wat er in de jongens zat. Met welk een vnur sprak men over Zola's moed en alles wat daarvan 'tgevolg was! 'k Zal 't den Franschen heeren maar niet overbrieven wat aan hun adres werd opgediacht 't is wel 'n beetje te erg te zeggen, dat de jeugd 't daar „een rotte boel" noemt. 'k Moet hebben zitten dommelenalthans ik schrok toen ik mgn neef 'n taal hoorde spre ken, die 'k niet dacht dat ooit in mijn familie zou gesproken worden. Hij had 't over „oesters met champagne", die bg thuis zoo dikwijls verorberd had'k Moet er maar bleekjes uit gezien hebben van ergenis over de opschroe- very van 't kind van hem, die, ik weet het, zich wat gelukkig gevoelde als hij de beschik king had over wat rauwe mosselen met een glas bierl Maar, en daar herken ik mijn neef weer aan zonder dat 'k iets zeide, kwam hij naar mij toe, trok me op zij en vertelde me de reden waarom hij zoo buitengewoon uit den hoek kwam. „Ziet u, 'k kon die opsnijderij van niet velen 1 Verbeeld u; toen hg nog geen lid was van het pennelikkersgildehij zijn nek en een deel van zijn achterhoofd niet flankeerde door een onmogelyk boord; toen hij de flauwe gewoonte nog niet had om een kroesterigen stok mee te sleepentoen hg nog fatsoenlijk groette, in plaats van bij 't afnemen van zijn slappen hoed den menschen het binnenste er van te laten zientoén was 't, als hy den inwendigen mensch ging versterken, eenvoudig: „'k ga eten". Nu is „zwaar dineeren en bou- peeren" schering en inslag, terwgl hij zijn tong byna breekt met woorden alsDejeuner dinatoire, Sors oeuvre en meer van die op geschroefde uitdrukkingen. Daar :k nu wist, oom dat 't er by hem nog minder aanzit dan bg mg, dacht ik goed te doen over die heerlijke zaken te praten, waarvan hg de kleur niet eens kent!" Gelukkig J dat hebben oudere dus wijzere menschen op zulke jongens voor, dat ze zich met dergelijk gezwets niet meer bezig houden'! Naar aanleiding der benoeming van den heer M. de Jonge Jz., het anti-revolutionnaire raadslid, tot wethouder een benoeming welke ieder, die bekend is met den tegenwoordigen toestand, volstrekt niet verbaasd zal bebben schrijft de O. Ct.Elders heeft men haar het toppunt van liberaliteit genoemd bij eea raad, die uit 10 liberalen en 3 anti revolutionnairen bestaat. Deze telling niet beoordeelende, is het zeker, dat, nu de heer Ochtman, die van liberale zyde het eerst was aangezocht, zich om voor hem overwegende en te billy ken re denen niet weder beschikbaar kon stellen, ook eenige liberalen ditmaal don heer De Jonge om versehilleöde redenen den aangewezen man achtten en op hem hunne stem uitbrachten. En afgescheiden van de daardoor betoonde liberaliteit, valt het niet tegen te spreken, dat heer De Jonge door jarenlange ervaring als raadslid en als geboren Goesenaar volko men op de hoogte is van de gemeentezaken, en ook daarom voor de betrekking in aan merking kwam. En wg vertrouwen, dat bij het voorbereiden en behandelen dier zaken steeds het belang der gemeente ook bg hem boven alles zal staan. Te Wolfaartsdijk had Maandag jl. het eindexamen aan den landbouwcursus plaats. Zeven leerlingen namen daaraan deel, die allen een diploma verwierven, waarvan 4 met zeer goeden, 1 met goeden en 2 met voldoenden uitslag. De diploma's werden uitgereikt door den heer I. G. J. Kakebeeke, rykslandbonw- leeraar, onder het houden van een toespraak, die getuigde van groote tevredenheid over de antwoorden, door de leerlingen gegeven. De laatsten boden aan bet boofd van den cursus als aandenken een prachtig inktstel aan. De heer S. van der Hooft, van Aarden* burg, hield Zondag te Biervliet een voor dracht over verschillende toestanden, vooral die van den landverhuizer, in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika, waar hg eenige jaren gevestigd is geweest. Hoewel entree geheven werd, was er een talryk publiek. Ongeveer 90 personen, waar onder 20 vrouwelgke, waren aanwezig. Niet als een buitengewoon begaafd spreker of als redenaar, maar als een gewoon verteller wist de heer Van der Hooft, naar men ons schrgft, zgn gehoor aangenaam bezig te houden. Hij sprak over het landbouwbedrijf, de nijver heid, het ouderwijs, de politie, de elubs, de politiek, koning dollar enz. Hij noemde Amerika een goed land, waar >g honderden millioenen menschen den kost konden vindener is voor landbouwers met een klein kapitaal fortuin te maken en werk lieden, die werken willen en een gezin met groote kinderen (vooral ook meisjes) hebben, kunnen eveneens welvarend worden, zooals ook het geval was met gewezen Biervlietenaars, die hij met name noemde. Den schaduwkant liet hij niet onopgemerkt: wie hier zgn bestaan vindt, doet verkeerd den oceaan over te steken. Hg wees op de onge zelligheid, den vervelenden Zondag, de onvei ligheid (ratelslangen, boosdoeners) en de ge ringe beteekenis van den Hollander in dat groote rijk. Na deze voordracht liet hg een uitgebreide verzameling photographieën op glas met een sciopticon aanschouwen, o. a. veerbooten, lucht- spoorwegen, de Brooklynbrug, parken, straten en andere merkwaardigheden van New-York benevens verschillende gezichten op de Niagara. Een en ander wekte groote belangstelling bg het publiek. Naar aanleiding der bekende door de heeren Van Ggn c. s. bij de Tweede kamer ingediende motie betrekkelgk het verbeteren van den weg van Dordrecht door het Hellegat, heeft de ge meenteraad van Zierikzee een adres aan de Tweede Kamer gericht om bij aanneming dier motie daaruit te laten vervallen de woor den: „langs Brouwershaven", op grond dat naar het oordeel van den raad, daarbij gesteund door bevoegde deskundigen, de Roompot als zeearm verreboven het Brouwershavensche gat te verkiezen is en hy het zeer zoude betreuren, dat bij eventueele aanneming der motie, al reeds dadelijk de zeearm zou zijn aange wezen, waardoor de schepen de zee zouden be reiken, terwijl hij het wenschelijk en noodzakelgk acht, dat, voor dat tot de keuze van een zeearm wordt overgegaan, vooraf een zeer grondig en ernstig onderzoek worde ingesteld, welke zeearm d e b e s t e is. Wanneer dit adres is verzonden blijkt uit het bericht in de N. R. Crt. niet. Het geldt hier echter de bekende kwestie waarover vroeger al reeds stemmen uit Z i e- rikzee zyn opgegaan. oorzaken van deze toename, als ook de ver moedelijke ziekteoorzaken, waartoe o. a. wordt gerekend een plasmodie, die aan kooiplanten kankerachtige gezwellen kan veroorzaken, en die dus met het nuttigen dier planten in het menschelyk lichaam kan geraken. Des sprekers leerryke en duidelijke voor dracht vond onder zijn gehoor veel bijval, zoodat de voorzitter hem, by het gebrnikeiyk woord van dank, tevens een tot weerziens toeriep. De laatste voordracht in dezen winter zal worden gehouden door prof. J. Mac Leod, hoogleeraar in de botanie aan de Vlaamsche Hoogeschool te Gent, die op 20 Maart a. s. zal spreken over: Erfelijkheid. NATUURKUNDIG GEZELSCHAP TE MIDDELBURG. Over de veranderingen in het bloed bij ver schillende infectieziekten sprak,op de bijeenkomst van Maandagavond, de heer J. de Haan, atts en officier van gezondheid, leer aar aan den Ba<?teriologiechen cursus te Utrecht. Na een korte historische uiteenzetting van het begrip ziekte, kwam de spreker tot de in de laatste decenniën ontdekte ziekte-oorzaakde bacte riën en tot de wetenschap die zich daarmede bezighoudtde bacteriologie of microbiologie, en beschreef, hoe men deze laagste organismen opspoort en kweekt, daarby, ter demonstratie, vertoonende culturen van verschillende bacte riën, die bekend zyn als de oorzaak van ziek ten (etter, diphtherie, cholera, typhus, kwade droes, miltvuur e. a.) De spreker ging vervol gens na de verklaringen, die men getracht heeft te geven van een besmettelijke ziekte en van het verschijnsel der immuniteit. De ont dekking van Metsehnikoff, dat een para sitaire ziekte by de Dapbniae werd vernie tigd door de werkzaamheid der witte bloed lichaampjes (leucocyten), voerde tot de theorie der Phagocytose. De witte bloedlichaampjes, ook zwerf cellen genoemd, verslinden de leven de bacteriën, die zy zelfs naar zich toetrekken (Chemotaxis). Een ander verdedigingsmiddel bezit het bloed in het feit, dat de gewone bloedwei als een antisepticum werkt, zooals aan een voorbeeld werd duidelijk gemaakt. Een in het bloed voorkomende eiwitstof beeft groote bacteriëndoodende kracht, zy doodt zelf bacteriënsporen. Op de vraaghoe maken bacteriën het lichaam ziek, gaf men vroeger als antwoord, dat zy ons de voedingsstoffen onttrekken; een betere verklaring vond men door de ontdekking van de door de bacteriën afgescheiden scheikundige stoffen (toxalbuminen) die als vergif werken. Deze kunnen worden afgescheiden uit de cultures door filtratie door filters van porse- leinaarde of infusoriënaarde, waarvan de spreker voorbeelden vertoonde. Ter verklaring van de immuniteit werd er op gewezen, dat immuun kan maken door trapsgewyze inenting met steeds sterkere cultures. Bebring en Kitasato hebben hierbij ontdekt, dat het bloed- serum van zulke dieren dan stoffen bevat, die de toxinen onwerkzaam maken (anti-toxinen) en dit gaf hun aanleiding tot het vinden het anti-diphtherisch serum. Daarna wees de spreker nog op een specifieke eigenschap van het geïnfecteerde bloednl. dat het gekweekte bacteriën van dezelfde soort onbeweeglijk kan maken en doet samenschrompelen, en maakte duidelgk, hoe men van dit agglutinatievermogen bg de diagnose gebruik kan maken. Ten slotte sprak de heer De Haan nog over den kanker, waarvan het opvallend is, dat hij zich in de laatste jaren zoo verbreidt. Deze ziekte is besmettelijk en erfelijk, en waar schijnlijk ook parasitair, hoewel men de bacterie nog niet heeft kunnen vinden. De sterfte aan kanker ia in ons land, en ook in andere landen, in de jaren van 1871—1895 ongeveer verdrie- Jdubbeld. Spr, behandelde de vermoedelijke LANDBOUW. Opgepast Landbouwers 1 In aansluiting aan de voorloopige waar schuwing in het nummer van 23 Febr. jl. der Midd. Crt. kan ik thans nog het volgende meedeelen Op het laboratorium van de Rijksiandbouw- winterschool te Goes is door den heer dr T. S. Hofman en mijn persoon een scheikundige analyse van dat z. g. karn poeder bewerk stelligd. Daarbij bleek, dat de stof ia hoofdzaak be staat uit chloorzure-natron, verontreinigd met een weinig zwavelzuurverbindingen, die voor zeker bestaan uit eveneens aangetoonde kalk en magnesium-verbindingen. De kléine hoe veelheid kalk, de sporen magnesium en het weinige zwavelzuur wijst er op dat we te doen hebben met eenigszins verontreinigd keukenzout. En dat goedje wordt dan voor eenige gul dens per doos verkocht als karnpoeder, terwgl het blijkens onderzoek is een bijna waardeloos product. Behalve dit theoretisch onderzoek heb ik ook inlichtingen ingewonnen uit de praktyk en daaruit is mij het meer dan schandelijke der zwendelarij gebleken. Gezwegen nog van de lage manier om den boeren wijs te maken wat voor nut dat z. g. poeder zou bezitten, zal Ik alleen een stukje publiceeren uit een schrijven, dat ik verleden week ontving, waarin onder meer wordt medegedeeld ,De uitkomst van een proef, met dat poeder genomen, was alles behalve bevredigend. De uitkomBt was dat er per 100 1. melk acht ons boter minder werd verkregen, waarvan de kwaliteit veel te wenschen overliet. Het karnen duurde veel langer dan gewooniyk en de onder- noch karnemelk durfde hg niet aan zgne dieren te voederen, omdat zij eene buitengewoon slechten smaak bezat-" Waar de practijk aldus spreekt en het onder zoek van het poeder het waardelooze ervan bewyst, zou zeker meerdere waarschuwing over bodig mogen heeten. Maar door practische landbouwers zyn mij tal van feiten genoemd, waaruit mij de noodzakelijkheid bleek om op een en ander nogmaals met nadruk te wijzen. P. LEÈNHOUTS, KERKNIEUWS. Het drietal voor predikant by de ftedi Herv. gemeente te Amersfoort bestaat uit de heeren S. Jaarsma te BalkN. M. de Ligt, te Middelburg, en W. A. Keers, te 'sHeer- Arendskerke. Door de classis Zierikzee van Gerefof" meerde kerken is besloten aan de provinciale synode van Zeeland te verzoeken op de aan staande algemeene synode zoodanige voor* stellen aanhangig te maken waardoor de een heid van opleiding tot predikant zou tot stand komen. ONDERWIJS. Te Breda zyn voor de akte nuttige hand werken geëxamineerd de dames M. J. Bolle van Colgnsplaat en J. Larooy van Scherpe- n i s s e. Als hoofdbestuurders van den Bond van Nederlandsche Onderwijzers zijn herkozen de heeren J. E. Wassenaar en H. O. Derksen. Voor twee andere vacatures moeten herstem ming plaats hebben, evenals voor redacteur van De Bode. Verschillende Berichten. Thans bevat ook de Petit Blue eenige mededeelingen over den vermeenden an arch is- tischen aanslag op onzen minister van justitie. Daaruit big kt dat de politie te Amsterdam had aangehouden zekeren Ivan Rödiger, die bekend stond als een militant anarchist, die in Dultscbland herhaaldelijk was vervolgd wegens misdrijven, tegen de veiligheid van den staat. Aan de justitie was medegedeeld, dat hg op een dezer dagen in de buurt van Frankfort gehouden vergadering by het lot was aan-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1