MIDDELBURGS® COURANT.
Dinsdag
21 Februari.
FEUILLETON.
N°. 44-
142° Jaargang.
1899,
Middelburg 20 Februari.
De millioenen van Nelly.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer
Middelburg 20 Febr. 8 u. vm. 40 gr. 12 u. 50 gr.
av. 4 u. 44 gr. F. Verw. zw. Z. O. wind.
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
AdvertentiSn: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
AdvertentiSn bij abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het bureau te bekomen.
Agenteru
Te Rotterdam: Nijgh van Ditkar.
Met ingoiiOinenh8,'d
begroeten wij de poging, die de regeering aan
wendt, om aan het plan-Coolen den doodsteek
te geven. Zij is wel niet Bpoedig tot dien
maatregel overgegaan waarschijnlijk ook al
omdat zij, zooals velen, niet inzag, dat het
bewuste idee van den notaris te Helvoirt
veel Bucces hebben zou, maar zQ doet het nu
toch op onzes inziens practische wijze.
Zooals in 't kort reeds in ons vorig nommer
is gemeld, heeft zij voorgesteld eene wijziging
der wet van den 19en Augustus 1861 Stblno
72) betrekkelijk de Nationale Militielaatstelijk
gewijzigd en aangevuld bij de wet van 2 Juli
1898.
Da bepalingen der wet van den 19en Augustus
1861 betrekkelijk de Nationale Militie, welke
ten doel hebben de militie zooveel mogelijk
uit vrijwilligers samen te stellen, waren, zegt
de regeering, tot dusver niet meer dan een
doode letter. Nu die bepalingen evenwel, in
verband met de totstandkoming der wet van
2 Juli 1898, in den laatsten tijd worden aan
gewend als middel om de afschaffing der
dienstvervanging bij de militie te verijdelen,
oordeelt zij het noodig verdere pogingen in
dien zin zonder uitstel tegen te gaan. Zij stelt
dus voor de desbetreffende bepalingen uit de
Militiewet te doen vervallen.
Uit de gegevens blijkt, dat het middel in
groote gemeenten moeilijk is toe te passen en
reeds deze omstandigheid schept een onverde
digbare onbillijkheid tegenover de ingezetenen
van groote gemeenten, onder wie er nog meer
dan ten plattelande zijn, voor wie de persoon
lijke dienst, uit het oogpunt der vakopleiding
of der maatschappelijke positie, groote bezwa
ren oplevert.
Behalve deze ongelijkheid voor de wet,
waardoor de een zich een burgerplicht van
de schouders zou kunnen schuiven, waaraan
de ander zich niet kan onttrekken, alleen om
dat hij in eene grootere gemeente woont,
dringt de moraliteit tot eene wijziging der
militiewet, waardoor het onmogelijk wordt
om langs wettelijken weg aan de vervulling
van een plicht te ontkomen, welke de wetge
vende macht, ter wille van het belang van den
Staat, uitdrukkelijk gewild heeft dat persoon
lijk wordt vervuld door hem dien de W6t
daartoe aanwijst.
Uit dien hoofde is de indiening van hel
wetsontwerp strekkende om te verhoeden, dat
de plaatsvervanging opnieuw, in anderen vorm,
te voorschijn trede, urgent geworden.
De Tijd is boos over dit voorstel, waardoor
zegt zijne redactie „de toepassing van
het stelsel-Coolen in de toekomst onmogelijk
zal zijn gemaakt. De militairisten en andere
voorstanders van den persoonlijken dienst
plicht triomfeeren daardoor den katholieken
tegenstanders wordt het laatste wettige middel
ontnomen, waardoor zij hun voor den dienst
aangewezen zonen buiten de kazerne konden
houden."
Die ontboezeming is een goed teeken I
Een praatje weerlegd.
De een praat gewoonlijk den ander na dat
de handgelden, uitbetaald aan den koloniaal
soldaat, op slechte wijze wordt verspild dat
dit evenwel niet altijd het geval is, blijkt nit
de onderstaande cijfers. In 1898 werd door
de zorg van het Kol. Werfdepot- aan familiën
verzonden 117,967 en aan crediteuren buiten
Harderwijk f 3680. Door de soldaten werd
bespaard en naar Indië medegenomen f 9435
zoodat althans een totaal van f 31.082 niet
verloren is gegaan. Aan crediteuren in Har
derwijk werd uitbetaald een bedrag van ruim
t 43,000.
Dit alles blijkt uit een dezer dagen door
den luit.-kolonel Roersch, commandant van dat
dépot, voor de tweede maal aan de burgemees
ters in Nederland gezonden staat.
Naar aanleiding daarvan schrijft J. ons
Indien de heer Roersch een volgend jaar
wilde opgeven, hoe groot de totale som der
uitgekeerde gelden bedroeg, dan voorzeker had
zijne statistiek nog grooter waarde. Hij ver
richt nu reeds een goed werk en bezorgt zich
zelf en zijne boekhouders een niet lichte taak,
welke met eerbied beschouwd zal worden door
hen, die het wel meenen met de dappere, maar
soms te luchthartige verdedigers onzer belangen
in Oost en West.
De vaderlijke zorgen van den heer Roersch
voor zijne mannekens moge rijpe vruchten
dragen en zijn voorbeeld vele jaren gevolgd
worden, niet alleen door hen, die hem op zullen
volgen, maar ook door allen die bedragen van
eenig belang aan minder ontwikkelden moeten
uitbeeren. Met het systeem„hier heb je drie
honderd gulden handgeld en je verlofpas voor
14 dagen, verzuip ze nu maar" is door den
zorgvollen overste gebroken. Wij voelen veel
sympathie voor zijn omvattend werk en voor
zijn goedhartig streven.
Goeverneur Van Heutz is naar Tenom om
den Radja in zijn gezag te herstellen.
Voortdurend worden Atjehsche berichten
omtrent het sneuvelen van Toekoe Oemar
ontvangen."
BESfOEMO VEN ENZ.
Bij kon. besluit is, met ingang van 1 Maart
1899, benoemd tot boschwachter bjj de be-
boasching der zand- en heidegronden van den
staat bij Kootwijk, A. de Vries aldaar.
In het rijksopvoedingsgesticht de Kruisbergi
nabij Doetinchem, wordt gevraagd een werk
meester in de drukkerij, op eene aanvangsjaar-
wedde van f 800, met genot van vrije woning
en tuin en kostelooze geneesknndige behande
ling voor zich en zijn gezin.
De minister van koloniën brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat in 1899 voor twee
jongelingen gelegenheid bestaat om te worden
aangenomen, ten einde, onder het genot van
een subsidie van f 4000, te worden opgeleid
tot militair apotheker bij het leger in Neder -
landsch-Indië.
Nadere bijzonderheden vindt men in
Staatscourant van Zondag en Maandag.
Uit het Duitsch.
VAN
WILHELM HEGELER.
Nadat Peter Wilde drie jaar onder de
leiding van den dominé was geweest, werd het
tijd dat hg een gymnasium bezocht. Den
dag vóór zijn vertrek moest hg op de stu
deerkamer komen om nog eens, voor het
laatst, het heele rgk der wetenschappen te
doorloopen.
Nadat de leeraar zgn leerling de mooiste
oefeningen met Grieksche en Latynsche werk
woorden had laten maken, evenals een rekruut
de handgrepen met het geweernadat hg zich
het hoofd had moeten breken met een zeer
moeieigk wiskundig vraagstuk, dat, met behulp
van de meest ingewikkelde figuren, iets bewees
dat van zelf sprak nadat zg samen gegoocheld
hadden met jaartallen uit de oude en nieuwe
geschiedenis, totdat zg beiden niet meer konden,
bleek het dat Peter in alle opzichten een uit
stekende leerling was, die een kleinen, maar
degeigken schat aan kennis verzameld had.
Daarbg kwam, dat hg niet verlegen was en
pok wist te praten over dingen waarvan hg
A T J E H.
Zooals in een deel der oplaag van ons vorig
nommer is gemeld, werd Zaterdag bg het de
partement van koloniën ontvangen het volgende,
van 18 dezer gedagteekende, telegram van den
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië,
betreffende de krggsverichtingen in Atjeh:
Colonne van overste Van der Dussen gaat
de Oemar-benden in boven-Melaboe opzoeken.
Een officier ongevaarlgk gewond.
niet veel afwist.
De dominé gaf hem nog de beste lessen mee
op den levensweg.
„Wanneer u iets gevraagd wordt, moet
gij vlug en verstaanbaar antwoorden. Maar
als gg het niet weet, wat doet gij dan?''
„Dan laat ik het mg influisteren."
„Dat is verboden."
„Maar als ik het niet helpen kan?"
„Jongen, gij zult nog geducht moeten
leeren eer gg het tot iets goeds brengt. Ga
met God 1 Ik hoop dat gij bet toelatings
examen voor de tweede klasse kunt doen. Men
verlangt veel, maar gij hebt goed bg mg ge
leerd, geloof ik."
Hij gaf hem de hand, zag hem vol liefde
aan en- mompelde„Jonge wgn, jonge wgn,
maar van een goed jaar!"
Peter dacht echter bg zich zelf, terwgi hg
i trap afrende: „Ik zal niet zoo dom
om mij voor de tweede aan te geven. Ik meld
mij natunrlgk dadelijk voor de hoogste aan.
Slaag ik niet, dan kan ik toch altgd nog in de
tweede." Hg liep met groote stappen het erf
over en den tuin in. Daar lag Nelly onder
een appelboom met den grooten hond naast
zich. Zij was geheel verdiept in haar boek en
gunde Peter slechts een vlnchtigen blik. Maar
hg sloeg het boek dicht en riep: „Nu wordt
er niet gelezenNu wordt er gepraat
„Achhet was zoo mooi
„Wat lees je?"
UIT STAD EN PROVINCIE.
In de gemeente Middelburg hebben
69 inwoners aangifte gedaan om geplaatst te
worden op de kiezersigsten en zijn ingekomen
aanslagbiljetten van personen, in een andere
gemeente in een rgks directe belasting aange
slagen.
Van bovengenoemde 69 personen gaven zich
aan1 als medeeigenaar van onroerende goe
deren, behoorende tot een onverdeelde nalaten
schap 45 als woningkiezer (38 als bewoner
van een huis en 7 als bewoner van twee hui
zen); 8 als loonkiezer; 2 als inwonende zoon
10 als spaarbankkiezer en 3 als examenkiezer.
Heden middag te ongeveer twee uren is
op den hoek van de Vlasmarkt en Groote
Markt alhier door een vrachtwagen, van den
bode van Kondekerke, een drie en halfjarig
jongetje overreden. Het achterwiel ging het
kind, zoontje van M. P. R., over het achter
hoofd het was bijna onmiddellijk dood. De
knecht, die op den wagen zat, heeft aan het
k geen schuld. Het kind moet tusschen
den wagen en den stoep eener woning bekneld
ijn geraakt.
Uit Vlissingen.
Tot agent van politie der 3e klasse aldaar
is met ingaDg van 1 Maart benoemd J. C-
.aas, te Tholen.
Men schrijft ons van daar
Behalve zij, die er misschien nog wat aan
verdienen om vooral Hollandsche bladen op
de hoogte te houden van de te late aankomst
der mailbooten, profiteert zoowat niemand van
den mist. Integendeel, vooral tegenwoordig,
nu er geen sardijn meer te vangen is, speelt
hg menigeen vaak slechte parten.
Dat de zeeman vreeselgk 't land heeft aan
dat, 't gezicht benemend natuurverschgnsel,
is ook voor den leek niet onbegrgpelgk. En
leeken op dat gebied vindt men in een stadje
laat 'k dat je as je blieft weg doen in
een stad dan als de onze, waar zooveel men-
schen wonen, die aan de zee te danken hebben
wat ze zgn of hopen te worden, bijna niet.
Vooral als men hen, die pedant genoeg zijn
om te doen alsof ze verstand hebben van wat
„der zee" is, in dien waan stilletjes laat.
Als ik, in afwijking van mijn gewoonte, nu
zeg dat de heden morgen binnengekomen
mailboot gedurende de geheele reis met pot
dikken mist die is van de dikste soort
te doen had en daarom te laat was, dan doe
ik dat in de overtuiging dat 't niemand, die
buiten de zaak staat, iets kan schelen, maar
ook om te laten uitkomen welk een, volgens
beproefde zeelui, zwaar stukje werk 'tis om
in zoo'n dikken mist, die den ingang der haven
aan 't oog onttrok, goed en wel aan de ponton
te komen.
Van de zee naar de PottebadeDaar is men
sedert eenige dagen aan 't onderzoeken der
boorden met 't oog op de rioleering, die, ging
men tot demping dier kade over, natuurlgb
verlegd zou moeten worden.
Als 'k onwaarheid schrgf doe ik znlks in
commissie.
In de Zaterdag te Waarde gehouden
aadsvergadering werd m. besloten, om de
haven aldaar te vergrooten volgens het plan,
dat vroeger reeds in dit blad werd aangegeven.
Wanneer door Ged. Staten hierop goedkeu
ring wordt verleend, hoopt men zoo spoedig
mogeiyk met het werk te kunnen aanvangen.
Door aandeelhouders in de weegbrug te
Ellewoutsdyk werden onlangs, in ver
band met een besluit der leden om voor de
vereeniging rechtspersoonlijkheid aan te vragen,
de statuten opnieuw vastgesteld en de noodige
stappen gedaan ter bekoming der erkenning
door goedkeuring der statuten.
j bet bestuur is thans van den minister
van justitie de mededeeling ingekomen, dat
dergelijke vereenigingen niet worden gerang
schikt onder die, welke zgn bedoeld bij de
wet van 22 April 1855 (Stbl. no 32), en het
verzoek om erkenning niet voor inwilliging
vatbaar is.
Te Haamstede had Vrgdag de stem
ming plaats voor een lid van den gemeente
raad, in plaats van wyien den heer C. A. van
Watering. Daaraan namen 83 kiezers deel;
drie briefjes waren van onwaarde.
De heeren J. v. d. Giessen en P. Steur kregen
ieder 31 en den heer W. Moelgker 19 stemmen,
zoodat tusschen beide eerstgenoemden eene her
stemming moet plaats hebben.
„Het sprookje van den Gouden Regen.
Hoe het goudstukken regende en de onbarm
hartige goudsmid er door gedood werd. Het
arme meisje hield echter haar schortje op en
kreeg een heelen hoop goud. Toen kon ze
medicgnen koopen voor haar zieke moeder-
En ze trouwt natuurlgk met haren geliefde
want nu is zg rgk."
Peter was lang uit op het gras gaan liggen
i schudde het hoofd.
„OnzinGoudregendie bestaat niet.
Het regent wel eens doperwtjes en ook wel
eens stokslagen maar geld
danzal ik u die geschiedenis e
verder vertellen?"
„Ja, vertel maar, maar bet mag niet
treurig zgn."
„Dus het meisje was arm en zg had een
geliefde, die ook arm was. Daar werd het
meisje eensklaps rgk. Zg liet haren geliefde
zitten en trouwde met
„Neen, dat doet het meisje niet?" riep
Nelly, driftig opspringende uit. „Gg wilt altgd
dat alles treurig zijn zal".
De kinderen konden het niet eens worden.
Nelly verdedigde haar heldin met zooveel vuur,
dat zg eindelgk gelijk kreeg en Peter toegaf
Toen verzocht zij baar vriend om iets op te
zeggen. Peter knikte en stond op.
„Ik zal den beroemden monoloog uit
Richard den Derden voor u declameeren. Daar
mee heeft Ludwig Devrient ontzaglijk
SAN JOSE SCHILDLUIS.
Nu door de regeering een nieuw besluit is
ontworpen, waarbg met het resultaat der
onderzoekingen van professor Ritzema Bos in
de Vereenigde Staten van Noord-Amerika is
rekening gehouden, welk beslnit, na gehoord
advies van den Raad van State, op 30 Jan. 11.
door Hare Majesteit is bekrachtigd, is het
wetsontwerp, houdende bepalingen tot wering
van de San José schildluis gewijzigd, om dit
in overeenstemming te brengen met dien
nieuwen algemeenen maatregel van bestuur.
ONDERWIJS.
Blgkens bij het gemeentebestuur van
Goes ontvangen schrijven heeft de uieuwbe-
noemde directeur der Hoogere burgerschool
de heer dr G. H. Leignes Bakhoven, thans
eraar te Kampen, zgne benoeming als zoo-
inig aangenomen.
Met zeer veel lof wordt van dezen titularis
gewag gemaakt en in zgne tegenwoordige
woonplaats, waar hg bijna 29 jaar vertoeft,
wordt hg hoog geacht als docent en burger.
Benoemd tot heofd der school te Waarde
heer M. van Weele, onderwgzer i
Zaterdag jl. had te Philippine de be
grafenis plaats van den heer J. B. Dhooge,
in leven burgemeester der gemeente. Na afloop
van de kerkelgke plechtigheden werd 't lijk
grafwaarts gedragen, gevolgd door de familie
leden, leden van den raad, gemeente-ambtenaren
eene talrijke schaar vrienden en bekenden
van den overledene, waaronder ook velen
buiten de gemeente.
Aan de geopende groeve herdacht de beer
Meerman, hoofd der school, de verdienste van
den overledene. Hg bracht hartelijken dank
aan den heer Dhooge voor de vriendschap, die
hg steeds van hem mocht ondervinden, en voor
de belangstelling, die deze altgd voor het on-
derwgs betoond had.
KERKNIEUWS.
Aan de kerkeraden der doopsgezinde ge-
eenten is door eenige leden dier broederschap
ine opwekking gericht, om werkzaam te zyn
voor de adresbeweging in het belang van den
le. Zg doen daarbij een beroep op de tra»
ditiën hunner g
LANDBOUW.
kennisgeving van Gedeputeerde
Staten van Zeeland zullen, op verzoek van
het hoofdbestuur der Maatschappij tot bevor
dering van Landbouw en veeteelt in Zeeland
buitengewone hengaten keuringen -plaats hebben
te Hulst op Vrgdag 24 Februari 1899 om
lVg uur n. m. (Groote Markt);
te Kattendijke op Zaterdag 25 Februari
1899 om 1 uur n. m. (Wilhelminadorp, achter
weg achter de kerk).
De eigenaar of houder, die zgn hengst
wenscht te doen keuren, wordt verzocht daar
van ten spoedigste aangifte te doen bij den
secretaris der keurings commissie, deu heer M.
C. van Buuren, districtsveearts-plaatsvervanger
te Zuidland, onder opgave van naam en woon
plaats van eigenaar en houder, naam, ouder
dom, ras, kleur en bijzondere kenteekenen van
den hengst, benevens, indien hij in een stam
boek is ingeschreven, stamboek en stamboek
nummer.
Het onderzoek op snuivenden damp (coruage)
zal zoo mogelgk aan de longe plaats hebben.
Wekelijksche opgaaf betreffende de
Ned. Rerv. kerk.
Beroepen naarHoek (toez.) E. T. K. Steller
te Kolderveen; Medemblik G. B. Boomer ta
Driebergenen naar Poederooien c. a. T. Lek»
kerkerker te Hagestein.
Aangenomen naarHalle (toez.) doorJ. Gou
verneur, caud.
Bedankt voorAmersfoort door J. D. van
Arkel te Ellecom; Moerdgk door J. Verwey
te Ooltgensplaaten voor Hoogeloon c. a.
door j.H. W. A. Voorhoeve te Rekken by
Eibergen.
Gereformeerde kerken.
Beroepen naar: Arnemuiden W. Verhoef Nz.
te HerkeskloosterBaambrugge en Sleen J.
D. Heersink, cand.; Pietersburen eD naar Over-
schie N. Duursema, cand.
Bedankt voorOosterbierum c. a. door W.
Pera te HallumHollandsche veld door G.
Meyer te Borger Batavia door G. J. Burger
te Driebergenen voor Groot Ammers door
J. Vink te Oldebroek.
Evangelisch Luthersche kerk.
Beroepen naar Harlingen G. F. Drejer te
Zierikzee.
Verschillende Berichten.
Worstfabrikauten, voornamelijk die in
Osch wonen, koopen het doode vee op, soms
zelfs als het reeds een paar dagen begraven
is geweest.
Men zg dus voorzichtig met worst te eten;
en hale die slechts bg een vertrouwd slager
of winkelier. Tegenwoordig worden er op dit
ied zulke zonderlinge aanbiedingen gedaan,
dat men niet genoeg in acht zich nemen kan
de winkeliers zeiven letten goed op hunne
leveranciers
- Nymeeg's Mannenkoor zal, ter gelegen
heid van zgn veertigjarig beBtaan, op Zaterdag
behaald op het tooneel. Een dame is
er krankzinnig van geworden".
Hg ging een paar stappen achteruit, nam een
gebochelde houding aan en terwyi hg zgn frissch
kindergelaat tot allerlei rimpels trok, begon bg
„Nu werrrd de winterrr van onss misss-
noegen.
Heerrriyken zomerrr doorrr de zonne
Yorrrks
Daarbij glimlachte hy onbeschrgfelijk
duivelachtig. Toen hg ophield klapte Nelly in
de handjes. Haar vriend had haar dit geleerd,
omdat niets een echten kunstenaar meer
bezielt dan de bgval van schoone vrouwen.
„Dat is nog niets," zei hg en wischte zich
het zwart van het voorhoofd. „Gy moet het
volgende tooneel by de baar hooren."
Hy trok het hoofd weer tusschen de
schouders, pakte het kind by den arm
schudde haar heen en weer, terwyl hy met
een kryschende stem gilde
„Werrrd ooit in zulk een luim eenvrrronw
gevraagd
Werrrd ooit in zulk een luim een vrrrouw
verrrworrrven
Hector, die dacht dat Peter Nelly te ïyf wilde,
sproDg luid blaffend tegen hem op. Maar
Peter duwde hem terug en liet zich niet in
de war brengen. Toen hy gereed was en weer
bedaard ging zitten, zei hg„Eigenigk is
het toch zeer streelend, dat men zelfs op de
dieren indruk maakt." Daarop aten ra s»1
appel en Nelly vroeg„Dus wilt ge nog
altgd tooneelspeler worden
„Zeker."
„En wat zeet oom daarvan?"
„Die?" zei Peter minachtend„wat be
grijpt men nu op zoo'n dorp van kunst?
Laat mg maar begaan)'
„Men wordt bepaald bang als men u zoef
hoort gillen."
„Niet waar Ik geloof dat ik over eed
paar j.ar ook wel iemand krankzinnig zou
kunnen maken."
Zij zwegen een poos. Toen zei het meisje':
„Morgen gaat gg immers weg?"
„Ja, morgen vroeg. Dan zgtgy nog lang
niet wakker. Van daag is onze laatste dag."
„Hoe vervelend. Ik vind die andere
jongens niets aardigMaar gg vindt het
zeker heerlijk."
Hg sprong overeind en riep: „Of ik het
heerlyk vind! Nu ga ik de wijde wereld in.
Morgen als de Saalspoor wegstoomt, zwaai ik
cog eens met mgn hoed vaarwel! Oud
huis! Nu begint het leven!"
Hg liet het hoofd in de hand rusten en
gedoogde dat zgn vriendin hem vol bewonde
ring aanzag. Door het lezen van veel dicht»
werken had bg zich een zonderlinge manier
van spreken, doorspekt met groote woorden,
aangewend. In zgn jeugdig hoofd beerschte
een vreemd mengelmoes van jongensachtige
verbeelding en een veel te vrooigke voor.