MIDDELBDRGSCHE COURANT.
BUITENLAND.
N°. 43-
142° Jaargang.
1899i
Maandag
20 Februari.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer
Middelburg 18 Febr. 8 u. vm. 32 gr. 12 u. 52 gr.
av. 4 u. 51 gr. F. Verw. zw. Z. W. wiDd.
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andeév^amilïeberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per rej
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het bureau te bekomen.
Agenten:
Te Rotterdam: Nijgh van Ditmas.
tij deze courant behoort een Byvoegsel.
Middelburg 18 Februari.
De werkmethode der Staten-
Generaal.
Een mensch is van nature tot klagen geneigd.
Hoor slechts de gesprekken of uitvallen in
het dagelijksch leven. Zelden klinkt daarin
een toon van waardeering.
Nu eens is het over het weêr, dat men ont
stemd zich toonthet is te koud, of te laf,
te droog of te nat. Dan weer heefc men iets
anders, den een of anderen maatregel, hoe goed
ook, tot mikpunt gekozen om zijn brom zucht
bot te vieren. Goed is het maar zelden, of
lieverals er iets te loven valt, dan vergeet
men dit.
Zoo heeft men in den laatsten tgd in de
pers de Tweede kamer onder handen genomen
over haar langzaam werken.
De bui is, vergissen wij ons niet, uit het
Noorden komen opzetten, en over Amsterdam
en Den Haag te Rotterdam neergevallen. Maar
daar is ze tot bedaren gekomen.
Het is verschrikkelijk zoo langzaam en
weinig afdoende die kamer werktbeweerde men.
Met voorbijzien van al hetgeen in de laatste
jaren tot stand is gekomenzonder te letten
op hetgeen er in andere landen op dit gebied
voorvalt en hoe langzaam daar de staatsmachine
werkt, is men vry eenzijdig in zgn oordeel
geweest.
Het is waarmen kon zich ook in onze
vertegenwoordiging in het spreken beperken
en zich het genoegen ontzeggen te herhalen
wat reeds in voorloopige verslagen is opgemerkt.
Maar voor het overige zijn wij het geheel
eens met de redactie van De Nederlander; het
orgaan van jhr mr A. F. de Savornin Lohman,
een man die op parlementair gebied toch mag
meespreken nit ervaring en zeker in deze ook
wel van zijne meening zal hebben doen blgken
aan zijne collega's-redacteuren of misschien
wel zelf niet vreemd is aan hetgeen in dat
blad als volgt wordt opgemerkt
„Voortdurend beraadslaagt de pers overeen
verbeterde werkmethode der Tweede Kamer.
Dat er te weinig werk geleverd wordt schijnt
vast te staan.
Misschien zou het oordeel eenigszins anders
luiden, als meer gelet werd op hetgeen tot
stand kwam dan op hetgeen onafgedaan bleef.
Let men op het eerste, dan zon men bemer
ken dat de laatste vijftien jaren heel wat ver
richt is, wat vroeger onbereikbaar scheen.
Let men alleen op het laatste, dan zal men
moeten toegeven dat, nu op elk gebied zoowat
alles ten onderste boven gehaald wordt, het op
ruimen van den geheelen stapel de kracht van
vele Tweede Kamers te boven gaat."
Het blad wil niet ontkenner, dat de werk
wijze der kamer verre van volmaakt is, al
moet men niet meenen, zegt de redactie dat
het werk elders steeds zoo veel sneller van
stapel loopt„een honderdhoofdig lichaam is
geen velocipède".
Zij geeft hare meening omtrent verandering
van de werkmethode der Kamer verder aldus
aan
„Onze Kamer heeft van oudsher eenigermate
de procedure aangenomen die bij onze rechts
colleges geldt: de schriftelijke.
De „partijen" dienen elkander van conclusie,
van eisch, van antwoord, van repliek en dupliek,
Daarna de openbare behandeling, waarin vaak
alles wat in de stukken staat nog eens dun
netjes wordt overgedaan.
Langdradig is dit wel.
Het spreken te beletten aan den spreker
„die voor de derde maal het woord vraagt",
zal al heel weinig geven. De tijd, die met dat
„derdemaal" verloren is gegaan, is al heel luttel.
Meer zou het baten, als men de schriftelijke
procedure verving door eene mondelinge be
handeling in plenomet verwijzing van het ont
werp naar eene commissie. Misschien kwam op
die wijze èn het spreken in de Kamer, èn de
spoedige en nauwkeurige bestudeering van het
onderwerp beter tot zQn recht.
Maar veel kans op zulk eene ingrijpende
"Wijziging is er niet. Zij ware al te radicaal,
radicalisme is by de stembus wel, maar in de
Kamer niet op zyn plaats."
Dat dit laatste niet zoo Bpoedig te wachten
ïs, zal wel voornamelijk liggen aan velen die
tegen radicale maatregelen opzien.
In elk geval zullen wij ons nog wel tevreden
moeten stellen met de huidige methode van
werken, in de hoop dat men vooral van de
gelegenheid tot Bpreken een bescheiden ge
bruik zal maken.
Daarin schuilt wel de voornaamste fout in
Ons parlementaire stelsel.
BEirOESnUUEAl MZ.
Bij kon. besluit:
is bij de algem. rekenkamer benoemd tot
adjunct commies P. J. Houtman, thans le
klerk; en
zijn de heeren J. Flier inga en S. C&mphuis
benoemd en aangesteld tot militair apotheker
kl. by het personeel van den geneeskundi
gen dienst van het leger in Ned.-Indië.
g beschikking van den minister van binnenl.
zaken is, te rekenen van 1 Jan. jl., benoemd
tot leeraar by de Kon. muziekschool de heer
J. A. de Zwaan, thans tij delg k leeraar.
De gewone audiëntie van den minister van
justitie zal op Woensdag 22 Febr. a. s. niet
plaats hebben.
te zwaar. Dit neemt evenwel
niet weg, dat er onder de leden zyn die be
paald aanleg verraden.
Jammer dat geen vrouwen toegang hadden
dezen kon men buiten het lokaal vinden. Ge
lukkig voor haar was het wóur gunstig.
Uit Vlissingen.
Uit de Pottekade aldaar werd heden
morgen opgehaald het lijk vanB. V. Hoogst
waarschijnlijk is hierby de sterke drank in
't spel.
Met 1 Maart is by de Maatschappij tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen het beheer
van het depot Den Haag opgedragen aan den
heer G. J. Wetjen, depothouder te Vlissin-
en in zyn plaats benoemd de heer G.
van Dam, thans depothouder te Breda.
UIT STAD EN PROVINCIE.
In Middelburg bestaat eene veree-
niging, die Zondag 19 Februari haar veertig
jarig bestaan kan herdenken.
Het is het Toelaagfonds voor am
bachtslieden, waarvan nog twee der acht
oprichters in leven zijn. Het doel, dat men
met deze, den 19en Febr. 1859 opgerichte, in
stelling beoogde, was den werkman in de ge
legenheid te stellen zichzelven of zgn gezin te
vrijwaren voor moeilgke dagen bg ziekte en
overigden.
Door tien cent per week te betalen, verzekert
hij zich, na zes achtereenvolgende dagen on
gesteld te zijn geweest, eene nitkeering van
f 4.50 per week, al duurt de ziekte ook drie
maanden, terwgl by overlijden aan zgne weduwe
nog gedurende vier weken een zelfde bedrag
wordt uitgekeerd.
Als reservefonds bezit de vereeniging gemid
deld vier percent over het aantal barer leden,
dat thans 270 bedraagt.
Uit dat aantal blijkt voldoende, dunkt ons,
hoe dit fonds gewaardeerd wordt door hen,
voor wie het is bestemd.
Meerdere steun van anderen zou echter zeker
aan bestuurders zeer welgevallig zijn. Het fonds
telt toch slechts een begunstiger, en dit komt het
bestuur wel wat al te gering voor, tegenover
het aantal patroons bv., die toch ook belang
hebben bij zulk eene nuttige instelling.
Ten slotte deelen wg nog mee, dat het do
nateurschap verkregen wordt door het betalen
eener jaarlijkache bijdrage van minstens tien
galden.
Verdere inlichtingen zijn gemakkelijk te be
komen bij de leden, die door eiken werkgever
allicht onder zgn personeel zgn te vinden.
Wellicht gevoelen de patroons zich door
onze mededeeling opgewekt om bij gelegen
heid van het veertigjarig bestaan dier ver
eeniging haar een bewgs van sympathie te
geven in den vorm eener toetreding als do
nateur.
Op de bovenzaal der sociëteit de Verge
weging alhier trad Vrgdag avond als spre
ker voor de anti-revolutionnaire kiesvereeniging
Nederland en Oranje te Middelburg op de heer
H. de Wilde uit 's Gravenhage.
In zijn voordracht over den „stryd om de
school" besprak hg het wetsontwerp op den
leerplicht, dat hij natuurlijk afkeurde,
openbare school, die hij het spreekt van
zelf verfoeilijk vond. Zij had, naar
meening, totaal fiasco gemaakt en moest er
onder, terwyi de byzondere school er boven
op moest en hare plaats innemen.
De bekende oude grieven werden hierby te
berde gebracht, terwgl spitsvondige quasi
tigheden dienst moesten doen als „boeman" om
den goeden luidjes den schrik op het lyf te jagen
voor het leerplicht-ontwerp, dat, zooals men
weet, zelfs by anti-revolutionnairen als de heer
Fabius, en bij katholieken als dr Schaepman
s. sympathie vindt.
Van de gelegenheid tot debat werd gebruik
gemaakt door de heeren P. A. Janssen, J. W.
Happeé, A. M. Romyu en P. Mesu, die op
verschillende punten hun gevoelen tej
dat van den spreker stelden.
De zaal was goed bezet, voor het overgroote
deel door partggenooten van den spreker.
Volgens nader ons gezonden mededeeling
is het ongeval, den landbouwersknecht J. A,
uit Kleverskerke, Donderdagavond, bij
het op hol gaan van een paard nabij de meel
fabriek overkomen, ernstiger dan het ons daarvan
gezonden bericht 't doet voorkomen.
Zijn been is niet gekneusd, maar op twee
plaatsen gebroken. Hy is, ua bet ongeluk,
vervoerd naar zijne ouderlijke woning te St.
Laurens.
Het te Arnemuiden in November jl.
opgerichte fanfarencorps gaf Vrgdag avond
zijn eerste, voor het publiek toegankelijke
repetitie, welke, den korten tyd van zgn be
staan in aanmerking genomen, als zeer goed
geslaagd kan genoemd worden. De basparty
was ook hier, evenals by byua alle dergeiyhe
Een buitenlandsch koopman in diamanten,
in den nacht van Donderdag op Vrydag te
Walsoorden logeerende, vond een gekleurde
photographie, die in zgn kamer van 't hotel
't Veerhuis hing, zoo lief en mooi, dat hy niet
kon nalaten haar 's morgens by ze'n eigen
spullen in te pakken.
Toen hij bemerkte, dat het stuk gemist werd
door den hospes en deze argwaan koesterde
in de eerlijkheid van zijn gast, vond de reiziger
'fcmaar beter om de photographie een berg
plaats te fgeven onder zijn vest. Juist toen
hij daarmede bezig was, overviel hem de politie,
die den photographieliefhebber meenam, en, na
behooriyk verhoor, hem slechts onder
geving van latere gevolgen, losliet.
Men schrijft ons uit Terneuzen:
Dat onze bevolking zich bij de installatie
van den nieuwen burgemeester niet druk heeft
gemaakt en dat eene vergadering, om dien dag
eenigszins feestelijk te vieren, uit gebrek aan
belangstelling niet doorging, moet volstrekt
niet aan antipathie tegen den benoemden wor
den toegeschreven. Men meende voor het meer-
endeel, dat een luidruchtig huldebetoon onge
past is, waar de heer Geill voor de ingezetenen
een geheel onbekende was, en men beter deed
zgne daden afwachten.
De oerste indruk, dien de burgemeester op
de ingezetenen gemaakt heeft, was bepaald
gunBtig en met vertrouwen hopen velen op de
zelfbewustheid en kracht, waarvan de woorden,
bij zijne installatie gesproken, blijk gaveD.
Er valt hier heel wat te ordeneD, waarvoor
een krachtige hand noodig is, en in den laatsten
tijd doemen tal van kwesties op, niet het
minst door het zich steeds scherper afteekenen
van de politieke partgen in den raad, wat niet
altgd in het belang der gemeente is.
Verleden week b. v. is het een vergadering
geweest met scherpe debatten, en de raads
leden zetten nu in de Tem. Crt. die bespre
kingen voort, daarin bijgestaan door personen,
buiten dit college staande.
Waar men meende art. 1 der brandweer
verordening nu goed te hebben omschreven,
bleek weer, dat daaraan een uitlegging is te
geven die de bedoeliDg van het artikel geheel
miskent, want daardoor zonden nu alle bg de
spuit behoorenden niet meer dienstplichtig zgn.
't Is dus te wachten, dat daarover binnen kort
door onze vroede vaderen opnieuw zal be
raadslaagd worden.
Zoo zyn er tal van zaken in de gemeente,
die geregeld moeten worden. Trouwens, bet
is onlangs in dit blad reeds opgemerkt.
Wg hebben daarom behoefte aan een krach
tig hoofden wij hebben alle hoop dit in den
heer Geill te hebben gevonden.
Naar men ons van daar meldt, hebben
de heeren Hofstede Crull en Weillink, inge
nieurs te Borne, op 15 dezer niet geaccep
teerd de definitieve concessie-voorwaarden van
de electrische inrichting.
Het aanbod is dus als vervallen te be
schouwen, zeker tot teleurstelling van vele
ingezetenen.
Tot vaststelling der rekening van het
waterschap Groote Boom en Goodsvliet verga
derden Vrijdagnamiddag de stemhebbende in
gelanden ten vgfden male. Nadat het bekende
voorstel van den heer Calon was verworpen,
werd eindeiyk de rekening vastgesteld.
In plaats van den heer Van Oostenwijk
Stern, die als dijkgraaf aaa de beurt van
aftreding was en niet meer in aanmerking
verlangde te komen, werd, na twee vrye stem
mingen, by herstemming tegen den heer P. de
Muijnck, benoemd de heer J. M. de Graaff.
De benoemiDg van een gezworene werd aan
gehouden tot eene volgende vergadering.
De raad der gemeente Oost burg besloot
Vrijdag tot het verharden met keien van de
Zandstraat, (tot nu toe gedeelteiyk zandweg)
onder voorbehoud dat, mochten de kosten over
één jaar te hoog loopen, die over twee zullen
worden verdeeld. Waarschijnlijk zullen bin
nen enkele jaren alle achterweegjes daar op
deze wyze worden verbeterd.
Een verzoek om plaatsing eener weegbrug
of fairbank werd, op advies van eene vroeger
benoemde commissie van onderzoek, van de
hand gewezen.
Aan de nieuw opgerichte zangvereeniging
Oostburgs zangkoor werd tot wederopzegging
vergunning verleend voor hare repetitiën ge
bruik te maken van de graanbeurs.
Door deu raad vau Sluis is benoemd
tot secretaris de heer J. J. Versluijs en tot
ontvanger de heer J. Versluys, beiden aldaar.
MARNIX.
Dr Ch. M. Dozy heeft in den Ned. Speet.
de oude bekende kwestie weer behandeld of
in West-Souburg wel de laatste rustplaats
is te vinden van Marnix van St. Aldegonde
Volgens hem is die niet daar, maar in de St.
Pieterskerk te Leiden.
Wij zien geen kans die kwestie uit te ma
ken wij hebben ook wel eens hooren verlui
dat bij de oprichting die naald slechts als
gedenkteeken aan het verbiyf van Marnix in
Souburg is bedoeld en ook dat aldaar op het
kerkhof alleen het hart van den grooten man
ligt begraven.
Waar echter omtrent een en ander verschil
van gevoelen bestaat, veroorloven wij ons deze
opmerkiDg
staat nu eenmaal een grafnaald te Sou
burg; zoo lang die niet, op goede gronden,
wordt weggenomen, als bewys dat men zicb
vergist heeft, hebben zij, die, zooals de Vla
mingen, „betoogen" willen, evenveel recht der
waarts te gaan als naar Leiden.
By het bestaand verschil van meening in
deze is niet van toepassing: „bg twgfel ont
houd u".
Laat ons maar bedenken, dat het om den
geest te doen was, om hulde te brengen aan
de nagedachtenis van Marnix zei ven.
Of dit te Souburg of te Leiden geschiedde,
zal wel hetzelfde zyn.
Ais eenmaal bepaald is uitgemaakt, dat dr
Dozy gelijk heeft, en het ongemotiveerd is
het graf van Marnix in Zeeland te zoeken, dat
Souburg dan afstand doe van het monument,
of het, zooals hy zelf aangeeft, stempele tot
„gedenkzuil" en dit als zoodanig blgveaange
merkt.
Zoo beschouwe men dan ook maar de be
tooging in December als eene daad van veree
ring en herinnering.
den eersten indruk geschreven artikelen van
de ochtendbladen bewezen, dat men op zeer
enkele uitzonderingen na, zioh geen moeite
heeft gegeven, om het licht zoo voordeelig
mogelijk te doen vallen.
Van iemand, die de positie van een Faure
veroverd had, moest meer goeds gezegd kunnen
worden, vooral waar men voor dooden van
zyn rang in den regel een anderen maatstaf dan
dien der welwillendheid aanlegt.
Groote waardeering voor de wyze waarop
de overledene zyn ambt waarnam, hebben wy
niet gevonden.
Zij, die niet bepaald vijandig staan tegenover
deze of tegenover de republiek, zeggen het
goede wat te zeggen valt, en uiten zich dus
weinig over wat Faure was als hoofd van het
staatsbestuur.
Om onvermengde gevoelens van bewondering
te lezen, moet men dns de Fransche bladen
niet ter hand nemen, maar wel het zittings-
verelag van den Duitschen rgksdag, waar Von
Hohenlohe de reeds vermalde rede hield, welke
merkwaardige tegenstelling staande
werd aangehoord, terwijl in de Fransche ka
mer de leden bleven zitten toen Deschanel
zitting opende, om het hoofd van den staat
te herdenken.
Voorop stelde hy wat Fanre voor de iy denden
i nederigen was, dan de beradenheid zyner
adviezen, en zyn vertegenwoordiging des lands
met waardigheid en met gratie.
Na een aansporing om zich aan deze ïykbaar
aaneen te sluiten, was het uit.
Van Vhonneur du Pantheon is geen sprake
geweest. Faure wordt Woensdag op Père
Lachaise begraven.
Van een voorstel om de begrafenis op kosten
van den staat te doen plaats hebben, het tweede
klasse huldeblijk, dat de republiek voor haar
groote dooden beschikbaar heeft, hoorde men
niets. De zitting werd ten teeken van rouw
heven, zonder dat een voorstel daartoe
was gedaan.
Maar dat zal vermoedeiyk nog wel komen,
want alle oud-presidenten en Carnot hebben
ONDERWIJS.
Door burg. en weth. van Vlissingen
zyn op de voordracht voor onderwyzer aaB
school E geplaatst de heerenJ. D. C. de
Vries te Oostzaan, D. J. Klein Lankhorst te
Apeldoorn en G. A. Terpstra te Joure.
Op 1 Maart a. s. viert het Leidsche
stad entencorps zyn zestigsten verjaardag. Bg
de huishoudelijke herdenking zal o. a. het col
legium een receptie houden
Algemeen Overzicht.
Om de lichtzyde in het leven van den over
leden president van Frankryk te vinden, zijn
in ons vorig nommer terug moeten gaan
tot den tyd vóór dien, waarin Faure zyn poli
tieke rol begon te vervullen.
Dat te moeten doen, was in ons oog geen
lofspraak. Immers wat baat het of men veel
heeft gepresteerd in een vroegeren werkkring,
als men dien verliet voor een anderen, waarin
men het Dauweiyks tot het middelmatige weet
brengen.
Onder den eersten indruk hebben wy dit
laatste woord niet willen bezigen, vooral omdat
het op een afstand dikwerf moeielgk is de ware
verdiensten te zien, die juist omdat zg de ware
zyn, niet altyd het meest schitteren. Maar met
de lange reeks beschouwingen der Fransche
bladen voor ons, hebben wy dit woord niet
in te houden.
Zelfs de gouvernementeele Temps kan bet
niet verder brengen dan tot „een braaf man
een goed burger", met de erkenning dat dit
bescheiden hoedanigheden zyn voor een hoofd
van den staat.
Indien men, wat zoo goed als zeker is, aan
neemt dat Faure het verbond met Rusland gereed
vond, dan laat zijn vierjarig presidentschap
niets na dan de herinnering aan de wgze
waarop hy den Czaar en de Czaritza ontving
en hoe gunstig die indruk ook zyn moge, zij
verdwynt door wat daarop volgde, zyn reus
achtige inbeelding.
Hoe groot de indruk daarvan was, biykt
het best hieruit, dat de meeste Parysche bladen
deze persoonlgke „eigenaardigheid" niet over
het hoofd zien in hHn beschouwingen over
den doode. In het algemeen is aan de critiek
niet het zwegen opgelegd, en zelfs de onder
Het eerste blgk van belangstelling in de
begrafenis kwam nit Duitsehland, welks keizer
natuurlijk weer de eerste was met een tele
gram van deelneming, en tevens de overkomst
van een buitengewoon gezantschap deed aan
kondigen.
Maar te Parys was Vrijdag nog alleen maar
sprake van de tentoonstelling van het lyk op
een praalbed in de groote feestzaal van het
Elysée.
Van rouwbetoon in de stad, of ontroering
der bevolking was niets te bespeuren.
Trouwens de ontzetting ontbreekt, welke
bv. by den dood van Carnot zoo luide sprak,
en diens nagedachtenis met een aureool deed
omgeven.
Men bleef dus zeer kalm; voor zoover men
niet verbijsterd was door het politieke gewicht
van het sterfgeval.
Een volledig persoverzicht te geven is on"
doeniyk, en trouwens overbodig na de ken-
schetsing, welke wy hierboven gaven.
De lofzangers zyn in Frankrgk schaarschen
zy slagen er slechts in vol lof te zijn, doet
vóór alles op het representatieve karakter van
Faures presidentschap te wijzen.
Toch zullen wij enkele grepen doen, bv. uit
hetgeen Cassagnac in de Autorité schrgft:
De hoogmoed had hem het hoofd op hol
gebracht en de keizeriyke omhelzing had hem
dronken gemaakt. Onder het Galden Vlies was
niet ingezakt en de Annonciade, geestelijk
zinnebeeld, verontrustte niet eens zyne vrij-
metselaarsambitie. Hy was alles vergeten,
alles, zelfs zyne duistere afkomst, zgne onbe
duidendheid en het wonderbare toeval van zijn
onverwacht geluk."
Sebastien Faure, de anarchist, wyst er op dat
bet leed der familie Dreyfus dieper is dan dat
der familie Faure.
Yves Gnyot in de Siècle „Zyn verblgf aan
het presidentschap zal een zwarte vlek zgn in
ons bestaan. Hij begreep de hem opgelegde
taak niet; bij speelde den parvenu en had het
snobism der verwaandheid en van 't protocol."
Jaurès in de Petite Republigue, zegt „dat
Faure, door zyne toegeven aan de reactie, veel
kwaad heeft gedaan en de republiek geleid
heeft naar de crisis, die.zy thans doorworstelt.".
En wat vertellen nu zijn bewonderaars daar
tegenover De katholieke Gaulois
„Zy, die hem hebben gekend, zullen hem
beweenen, want hg was een braaf en liefdadig
man; en die oude werkman, in een winkel
geboren, wist zich aan het Russische hof te
gedragen, als ware hy opgebracht op de trap
pen van een troon."
Ook de katholieke Soleil brengt eene warme
buide aan de nagedachtenis van dezen werk
man, door zyn vorstand en viyt, tot de hoogste
waardigheid opgeklommen,
