MIDDELBIRGSCHE COURANT.
N°. 24-
142° Jaargang.
1899j
Zaterdag
28 Januari.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
?rijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer
Middelburg 27 Jan. 8 u. vm. 26 gr. 12 u. 34 gr.
av. 4 u. 30 gr. F. Verw. zw. t. m. w wein. verand.
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten efi
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats die zij innemen,
Advertentiën bij abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het bureau te bekomen.
Agenten:
Te Zierikzee: A. C. de Mooij; te Tholen: W. Al
VAM Nieüwïnhuijzeh; te Terneuzen;M. de Jonge.
Middelburg 27 Januari.
DE NIEUWE BOTERWET.
Aan het slot van een tweetal opstellen over
het ingediende wetsontwerp tot wijziging der
boterwet, schrijft Het Vad;
Aan het eind onzer beschouwingen gekomen,
is er ten slotte grond voor de opmerking dat
de memorie van toelichting in gebreke blijft
te motiveeren, waarom zooveel strengere bepa
lingen, dan tegenwoordig gelden, noodig zijn.
Dat schijnt nu eenmaal een geloofsartikel ge
worden, waartegen geen bedenking werd toe
gelaten. Men spreekt altijd van de knoeierijen
en de kwade praktijken, die de Nederlandsche
beter in diacrediefc brengen. Maar de vraag
heeft reden van bestaan, of de ergste tijd
niet vooris, en of onze boter niet begint
zich te releveeren. In de Rotterdamsche
Kamer van Koophandel werd dit onlangs be
weerd. Wij zullen ons wel wachten dienaan
gaande iets te verzekeren, maar lag het niet
op den weg der regeering, als zij zooveel
strengere wetsbepalingen vraagt, aan te
toonen dat werkelijk onze boterhandel nog
zoo achteruitgaande is dat krasse middelen
tot redres noodig zijn Ook wat het binnen-
landsch verbruik betreft, diende minstens te
worden aangetoond, dat de knoeieryen toe
nemen. Dat de heerschende kwade praktyken
„den eeriyben boterhandelaars hun bedrijf on-
mogeiyk maken en hen schier dwingen om,
ten einde behoorlijke wiBsten te maken, aan
de knoeieryen mee te doen", achten wy in elk
geval een groot woord. Er zyn er nog wel
die weten dat eerlijk het langst duurt. Maar
voor zoover hulp noodig is, big ven wij het
betwyfelen, of dwangwetten als deze ons bren
gen op den goeden weg.
Naar aanleiding van hetzelfde ontwerp heeft
het dagelijksch bestuur van den Ned. Boeren
bond zich tot den minister van financiën ge
wend met een adres, waarin het te kennen
geeft, erkennende den goeden wil der regeering
tot bet tegengaan der bewuste knoeierijen, dat
toch meer heil te verwachten is van de in uit
zicht gestelde herziening onzer handelstarieven.
Het meent, dat het beffen van een matig in
voerrecht op margarine en andere vetteD, die
tot bereiding van zoogenaamde kunstboter
worden aangewend, den eerlgken boterhande-
laar meer bevorderlijk zou zijn dan de midde
len, in de ontworpen boterwet voorgesteld.
Door die heffing zou daarenboven de stui
tende toestand worden opgeheven, waarbij het
inlandsch rundvet met 10 pCt. der waarde
wordt belast, terwyi vreemde vetten vrg
binnenkomen.
Het bestnur verzoekt daarom bij de herzie
ning onzer tarieven wel te willen voorstellen:
lo. Een invoerrecht van 10 pCt. der waarde
op bedoelde vetten.
2o. Teruggave van het betaalde recht bij
wederuitvoer dezer vetten.
Tengevolge van het buitengewoon zwaar
stormweer op zee, kwam de nachtboot der
maatschappij Zeeland heden morgen later dan
gewoonlijk te Viissingen aan. De treinen
liepen voor Dnitschland te 6.20 en te 6.29, voor
Holland te 6.53 uur.
Donderdag was de dagboot ook wegens
dezelfde reden te half zeven uur eerst binnen.
Door een klein defect aan de groote sluis
te V e e r e, kon Donderdag morgen de van
Zierikzee komende spoorboot niet naar Mid
delburg opschutten, en de van Middelburg
komende niet naar buiten.
De passagiers hebben toen van booten ver
wisseld; daarop vertrok de eene boot weer
oaar Zierikzee, terwgl de andere naar
Middelburg terugkeerde. De vertraging voor
passagiers was bierdoor niet groot.
BENOEMO UEil £UrZ.
By kon. besluit:
zyn in hunnen rang overgeplaatst bg het
wapen der infanterie van het leger in Neder-
landscb-Indië de bg dat leger gedetacheerde
tweedeluitenant der infanterie A. Megroos,
alsmede de twaede-luitenants van dat wapen
R. Vogel en G. J. Nijweide;
is de termijn van detacheering bg de land
macht in Wflst-Indië van den officier van ge
zondheid der 1ste klasse O. A. Peters, van het
personeel van den geneeskundigen dienst der
landmacht, andermaal, thans met drie jaren,
verlengd, en alzoo nader bepaald op vijfjaren
en zes maanden;
is benoemd bij het wapen der artillerie, bij
den staf van het wapen, tot tweede-luitenant
m agazijnmeester, met bestemming om te wor
den werkzaam gesteld by de stapel magazynen,
de Bergeant J. Bresser, van het le regiment
vesting-artillerie;
is de kapitein J. L. M. van der Vinne, van
het instructie-bataljon, op zijne aanvrage,tegen
1 Februari 1899 op pensioen gesteld, ad f 1495
'sjaars; en
is met 1 Febr. den commies der telegraphie
van de lste klasse F. van Andel, op zgn
zoek, eervol ontslag verleend uit'sryksdienst.
De kapitein-luitenant ter zee C. J. G. de Booy,
uit Oost Indië in Nederland teruggekeerd, is
op non-activiteit gesteld.
Dinsdag a. verleent de minister van water
staat geen audisntie.
Z ondagsrust.
Door de Nederlandsche Vereeniging ter
vordering van Zondagsrust is een adres gericht
de Tweede kamer, waarin zij te kennen
geeft ten hoogste te betreuren, dat de regeering
geen gevolg heeft gegeven aan het verzoek
van het hoofdbestuur, om door eene staats
commissie de gegevens te doen verzamelen
betreffende den omvang van Zondagsarbeid en
mogelijkheid om dien door wetteiyke voor
schriften te beperken of te verbieden, ten einde
op die wijze tot intrekking van de verouderde
Zondagswet van 1815 te geraken en, wanneer
dit noodig en mogelijk bleek, tot uitvaardiging
van een nieuwe Zondagswet.
Het hoofdbestuur vraagt thanB aan de Ka
mer „de regeering uit te noodigen om aan
dit belangrijke vraagstuk haar aandacht te
schenken en zich niet te bepalen tot partieële
wetten, die slechts een klein deel der van
Zondagsrust beroofden ten goede komen."
UIT STAD EN PROVINCIE.
Bg kon. besluit is zooals in het grootste
deel der oplaag van ons vorig nommer reeds
is gemeld aan mr J. A. van Hoek, op het
daartoe door hem gedaan verzoek, met iDgang
van 1 April a., eervol ontslag verleend uit
zijne betrekking van officier van justitie bij de
arrondissements-rechtbank te Middelburg»
onder dankbetuiging voor de in rechterlijke
betrekkingen bewezen diensten.
Donderdag avond hield de werkmans-
vereeniging Eigen Hulp uitkeering by ziekte
te Goes haar 18de jaarvergadering.
Aan het verlag over 1898 is het volgende
ontleend: Dit jaar is in toepassing gebracht
het vroeger genomen besluit dat zieke leden,
in plaats van drie maanden, langer uitkeering
kunnen genieten, met het gevolg, dat éen lid
het gansche loopende jaar ondersteuning genoot.
Voorts wordt aan de betrekkingen van elk lid,
dat overlgdt, f 30 uitbetaald.
De vereeniging verloor vijf leden in de
kracht van hun leven, wat een uitgaaf eischte
van f 150. Aan 59 personen werd uitkeering
verstrekt tot een bedrag van f 1024.50. De
bijdragen aan vereenigingen van elders bedroe
gen f 12.36.
Hoewel de uitkeeringen vele waren, heeft dit
de inkomsten van contributie nog niet over
troffen, want van de gewone leden werd ont
vangen f 1166.30.
De geheele ontvangst, mede van de 23 bui
tengewone leden en 14 begunstigers, beliep
f 1326.71, de totale uitgaven f 1296.83s, zoodat
meer ontvangen is f 29.87'.
Het saldo op 31 Dec. 1897 bedroeg f 2655.62s
en op dit tgdstip in 1898 was in kas f 2685.50.
Voor de reservekas, gevormd door een kleine
contributie afzouderlgk, werd ontvangen
f 239.68, uitgegeven f 32.13s, blijft f 207.49s.
Het Kassaldo op 31 Dec. '97 bedroeg f 82.44s
en het saldo dus f 289.94.
Hoewel dit geld voor bijzondere feestelgk-
heden bestemd was, stuitte toch het plan om
aan de inhuldigiugsfeesten deel te nemen op
verschillende bezwaren.
Op 31 Dec. '97 telde de vereeniging 227 leden.
Vgf leden stierven, terwijl nog 13 personen
uit de vereeniging traden. 14 leden traden
toe, zoodat de vereeniging thans 223 leden
telt. Het getal buitengewone leden, 23, bleef
stationair, maar dat der begunstigers daalde
et 2 en bedraagt thans 14.
In de samenstelliug van het bestuur kwam
geen verandering, evenmin als in de commissie
van toezicht.
Volgens nader bericht uit Hansweert
zgn de Donderdag op de Schelde omhoog ge-
loopen sleepboot ,en twee sleepschepen niet
éen, zooals in ons vorig nummer is gemeld
ug hoog water zonder schade vlot gekomen.
De Bchepen waren de St. JosephBchipper
De Bot, en Martha Petronella, gez. Dalmeger,
komende van Antwerpen en bestemd naarPruisen.
De van Viissingen afkomende zeeboot
Arabistan geraakte Donderdag middag by
den hoek van Bath onklaar. Een op weg naar
België passeerende sleepboot verleende het
schip hulp, waarop het weder naar Antwerpen
Met het lichten van het op 2 Dec. jl. onder
Saeftinge gezonken aakachip gaat het maar
niet naar wensch. Het voortdurende ongunstig
weder heeft daarop zijn invloed.
Toch zit, naar men verneemt, het schip
anders zeer goed en bevindt zicb daarin geen
zand.
Donderdag overleed teWissekerk e
(N.-B.), in den ouderdom van 79 jaren, de heer
Jacob Lootens, geboren te Middelburg. Van
1853 tot zyn dood was hij lid van het alge
meen armbestuur, en sinds 1855 voorzitter van
het burgerlijk armbestuur van zijne woonplaats.
Deze niet altijd even dankbare functie heeft de
overledene steeds op de meest
wgze weten te vervullen.
In de Donderdag te T e r n e u z e n ge
houden raadsvergadering werd metalgemeene
stemmen besloten in de concessie-voorwaarden
voor electri8che verlichting eene bepaling op
te nemen, waaraan niemand gedacht had, en
wel dat de concessionarissen zouden zorgen
voor de straatverlichting en dat de gemeente
daarvoor geen ander kunstlicht zou gebruiken
dan het door hen geleverde.
Door de geldschieters der concessionarissen
was er op gewezen, dat deze waarborg ontbrak.
Het minimum der lantaarns, waarvoor par
tijen zich verbinden, bedraagt 93 van 16 nor
maalkaarseD, benevens 2 booglampen van 1000
kaarsen of het equivalent daarvan. Deze laat
ste bepaling werd opgenomen op voorstel van
den heer Van den Hoek, die meende dat men
beter was met 8 lampen van 250 kaarsen dan
met 2 van 1000. Men kan later altijd nog be
slissen, hoe men ze wil verdeelen.
Een adres van slachters en winkeliers, die
tek en vleeschwaren verkoopen, waarin ge
klaagd wordt over de toepassing van het tarief
voor het keureD, de wenschelgkbeid wordt uit
gesproken van het aanstellen van een deskundi
ge als keurmeester, en betoogd wordt, dat de
kosten van het keureD, als zgnde in het voor
deel van het publiek, ook toa laste der ge
meente zouden behoor en te komen, werd afge
wezen en verder besloten zoodra mogelgk de
desbetreffende verordening te herzien.
Aan de stadswerkbazan zullen, naar aan
leiding van hun verzoek daartoe, van gemeente
wege waterlaarzen en een regenjas worden ver
strekt.
Met het oog op het verpachten van staan
plaatsen werd reeds nu besloten de kermis in
September te houden.
Naar aanleiding eener opmerking, dat in de
gemeente veel gebedeld wordt tengevolge van
werkloosheid, deelden de voorzitter van hei
burgerlijk armbestuur en die van de Nieuwjaars
commissie mede, dat zg niet bepaald kunnen
staven, dat er in dit jaar meer armoede dan
anders is, hoewel zg ook wel het vermoeden
uitspraken, dat verschillende personen niet
durven aankloppen bg de openbare instellin
gen voor armenzorg en bedeeliDg.
Maatregelen werden besproken om tydelijk
in den nood te voorzien, terwgl de voorzitter
en de heer Van Ysselstein mededeelden dat
er gelegenheid zou geweest zijn, om booten, die
nu naar andere plaatsen gegaan zgn, naar Ter-
neuzen te expedieeren, indien de werklieden
voor een geringer loon dan anders hadden
willen werken. Daarin hadden zy echter geen
zin gehad, wat werd betreurd.
Op de Donderdagavond te G r o e d e
door de onderlinge verzekering-maatschappg
tegen het verlies van varkens Help u gelven,
gehouden jaarlijksche algemeene vergadering,
bggewoond door 79 deelnemers, bleek uit het
verslag dat de vereeniging telt 11 donateurs
en 94 deelnemers, en dat in het afgeloopen
jaar 184 varkens verzekerd waren.
De bezittingen der vereeniging bedroegen
op 1 Januari jl. f 2026.29s in hypotheek-
pandbrieveD, inschryving op de rgkspoBtspaar'
bank en kasgeld.
Het bedrag voor den inleg voor nieuwe leden
werf, als de vorige jaren, bepaald op f 2.50,
en de uitkeering op 40 cent per kilogram bruto
gewicht, alles over 1899, terwijl, evenals de
tien laatste jaren, werd besloten de deelnemers
gedurende de eerste 4 maanden van het jaar
vrij te stellen van contributie. Verliezen leed
de vereeniging in 1898 zeer weinig, zoodat
die uit de contributiën,> konden worden be
streden, en het kapitaal der vereeniging toch
nog vooruitging met f 250.
HERINNERINGEN AAN JERUZALEM.
Donderdagavond trad, in de kleine Concert
zaal in de Singelstraat, te Middelbur_
voor een in grooten getale opgekomen publiek
op de heer dr G. J. van der Flier, hofprediker
te 's Gravenhage, wien onlangs de taak was
opgedragen den Duitschen Keizer te Jeruzalem
te begroeten en by diens bezoek aldaar onze
Koninginnen te vertegenwoordigen.
In eene weldoorwrochte en met groote zeg
gingskracht voorgedragen, hier en daar humo
ristisch getinte verhandeling schetste deze
spreker ons zyne reis naar en zijne indrukken
van het verre land, geheiligd door geschiedenis
en legende. Medegesleept door zijne boeiende
voordracht, maakten wy met bem mede de
vermoeiende zeereis van Marseille naar Kaïfa
en volgden hem later op zgne tochten
naar het liefelgk gelegen Nazareth, door de
Arabieren de bloem van Galilea genoemd,
naar Tiberias, bestempeld met den minder
poëtischen naam van „Koningin der Vlooien".
Wg voeren verder rond op het stille meer
van Genesareth, in welks wateren zich eens
Capernaüm, Betsaïda, Magdala spiegelden
wg reisden naar Jaffa, trokken mee naar
Betlehem, het plaatsje met zgne vele liefelgke
herinneringen en aandoeningen.
Spreker liet ons in zyne heldere beschrgvin
gen mee genieten van da wonderen van Jeru
salem de „Grafkerk" met hare vele kapellen
hare, op meerder of minder apocrieve gron
den, heilig verklaarde plaatsen; de „Ohmar-
moskee", gebouwd op de oude grondslagen
van Salomo's tempel; zyne „Klaagmuur" en
vele anderen.
Na eene korte pauze, leidde de heer Van der
Fiier ons ook, in gedachten, rond in de om
streken van Jerusalem, waar zoo menige liefe
lijke, stille plaats zachtkens spreekt, zooals
trouwens dit gansche heilige land, tot hem,
die niet met zijn Baedeker alleen, maar met
zijnen Bgbel in de hand deze streken doorreist."
Ook beschreef hij ons den intocht van het
Keizerlijke paarde feesten, te hunner eere
gegeven in de oude tempelstad, waar sinds de
tijden der kruistochten geen keizer meer was
binnengetrokkenverder de plechtige inwijding
der Verlo8serskerk, en eindelijk zyn terugtocht
naar de kust en naar het vaderland.
Bg zyne interessante lezing over dit verre
land vlocht de heer Van der Flier nog tal
van schetsen in over leefwijze, zeden en ge
woonten van de bewoners dier streekschetsen
die nu eeas do verbazing, dan weer de lach
lust vau het auditorium opwekten, vooral daar,
waar spr. op humoristische wgze de ingeboren
neiging en bekwaamheid van den Turk, en
't algemeen van den Mohammedaan, be
schreef, om uit alles backssish (d. i. een fooi)
te slaaniets waarin tal van Christenen het
trouwens niet minder ver hebben gestuurd.
En zoo mocht het den spreker volkomen
gelukken, ons allen eene juiste voorstelling te
verschaffen van die interessante stad, die be
langwekkende streken, waar oud-Israël leefde
en leed, Rigteren en Profeten voortbracht
waar Rome's adelaren zich stout verhieven
waar wakkere kruisvaarders stredeD, vrome
pelgrims hunne gebeden opzonden, kruis en
halve maan woedend streden en eindelijk de
laatste overwon maar vooral ook die streek,
.r de groote Nazarener geboren werd, leefde,
werkte en leed, en van waar uit zyne leer van
oneindige liefde zich zegenend verspreidde over
i aarde.
Een warm applaus vertolkte na zyne rede
:n spreker den dank van de talrgke toehoor
ders, voor het genot, hun dien avond ver
schaft.
RECHTSZAKEN.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden (Vrydag) zyn veroordeeld wegens:
mishandelingF. d. R., 24 j., zonder beroep,
Hoedekenskerke, tot 4 m., J. S.,15 j., visBcher,
Arnemuiden, tot 2 m., G. J. K., 15 j., schip
persknecht, Hansweert (Kruiningen), tot 1 m.,
en J. d. N., 16 j., en J. v. B., 15 j., visschers,
Arnemuiden, de eerste tot 7 d. gev. straf, en
de laatste tot f 5 b. s. 5 d. h.
huisvredebreukwederspannigheid en beleedi-
ging van een ambtenaar: D. d. M., 20j.,koop
man, Wemeldinge, tot 1 m. gev. straf;
wederspannigheidA. d. K., 33 j., arbeider,
's Heer Arendskerke, tot 14 d. gev. straf
vernieling en beleediging van een ambtenaar:
P. A. L., 27 j., polderwerker, Hulst, tot 14 d.
gev. straf; eu
landlooperijM. S. v. W., 38 j., zonder be
roep en zonder vaste woonplaats, thans alhier
in hechtenis, tot 6 d. hechtenis en opzending
naar eene rijkswerkinrichting voor den tyd van
4 maanden.
Een kapperssalon-werkplaats f
De heer De N., kapper te Schoterland, gaf
verleden jaar niet de stookplaats in zgn
salon aan, daar hij dit vertrek beschouwt als
werkplaats. De inspecteur der belastingen
was een andere meening toegedaan; het ge
schil werd echter door hoogere autoriteiten
ten gunste van den kapper beslistde haard
stede in het salon bleef dus verleden jaar on
belast.
Nu is de kapper ambtshalve aangesla
voor die haardstede; hij verzet zicb tegen
dien aanslag op grond der verleden jaar ge
vallen beslissing.
De rechtbank te Heerenveen zal nu de vraag
moeten beslissen „of het salon al dan niet eene
werkplaats is".
De zaak werd Donderdag voor haar gebracht.
Volgens den ryksadvocaat was gedaagde
schuldig, ais de rechtbank besliste, dat, zooals
hy betoogd had, de kapsalon niet is een werk
plaats in den zin der wet; sprak de rechtbank
uit, dat de salon is een werkplaats, dan had
gedaagde zich niet aan overtreding schuldig
gemaakt; zgne aangifte was dan correct.
~ij vorderde namens de administratie aau
gedaagde eene boete op te leggen van 50 ct.
Het O. M. requireerde deze vordering toe te
wijzen, doch op andere gronden dan de rijks
advocaat, nl. dat gedaagde vgf haardsteden
had moeten aangeven en slechts vier aange
geven had.
De rechtbank zal in de volgende zitting in
)ze zaak vonnis wgzen.
LANDBOUW.
De meestoof te Borssele is dezen
winter voor het eerst sedert haar bestaan
buiten werking gebleven. Van 't najaar is
geen meekrap gedolven. Belanghebbenden
laten de in 1896 geplantte staan tot het na
jaar van 1899, omdat tweejarige meekrap te
weinig loont.
Aandeelhouders der meestoof zullen thans
alleen boeten te verdeelen hebben.
Door aandeelhouders in de meestof de
Eensgezindheid te St. A n n al a n d is defini
tief besloten, die fabriek in te richten voor
chicoreidrogerg, op dezelfde wyze als die te
's Heerenhoek, maar tevens dat men ook nog
meekrap zal kunnen big ven bereiden.
Dit jaar zal de fabriek zeker met 16 gemeten
werken, omdat ieder der 16 aandeelhouders
verplicht is ééa gemet chicoreiwortel te ver
bouwen.
PROEFVELOEN.
Vervolg.)
Op proefveld no 10, op gesloten, zwaren klei
grond, nam de heer N. Remijn te Baarland
eene proefneming, om aan te toonen dat een
bemesting met kalk gunstig werkt op een ge
sloten, zwaren kleigrond.
Het proefveld, groot 0.4577 HA., werd ver
deeld in drie perceeleD. Perceel I bleef od be
mest; perceel II werd bemest met 500 KG.
superphosphaat en 2000 KG. landbouwkalk
per HA. en perceel III met 500 KG. super-
phosphaat.
Het geheele proefveld werd bezaaid met
kroonerwten.
De kalk werd in 't najaar 1897 op 't proef
veld gebracht en ondergeploegdhet super
phosphaat werd in 't voorjaar ingeëgd.
De erwten werden op 4 April met de machine
gezaaid en kwamen 18 April regelmatig boven.
De stand op de drie perceeleu was den ge-
heelen zomer, niettegenstaande- het minder
gunstige weer, goed. Half Augustus werd het
gewas rijp en einde Augustus bg gunstig
weer geoogst.
De geldelijke opbrengst was per H. A.On-
bemest f286.23, superphospaat -j- kalk f 345.01
en superphosphaat f319.50.
Deze geldelgke opbrengst is verkregen door
de erwten le soort te berekenen tegen f 8 eu
de 2e soort tegen f 6 per HL.
Uit deze opgaaf volgt dat de kunstmest goed
gewerkt heeft. Perceel 3 bracht f 33.27 per HA.
meer op dan perceel 1 en perceel 2 f 25.51
meer dan perceel 3 en f58.78 meer dan perceel
1. Het superphosphaat blgkt dus het beste
gewerkt te hebben, terwyi de kosten van kalk-
bemesting niet geheel betaald zijn. Daar kalk
echter meer dan een jaar werkt, zal het vol
gend jaar de nawerking der bemesting nage
gaan worden, en zal dan ook uitgemaakt
kunnen worden of de kalkbemestiug niet
alleen gnnstig doch ook voordeelig geweest
is. De proefnemer meldt in zijn verslag, dat
er voor deze proefneming een tamelijke be
langstelling getoond werd.
De heer P. van den Dries te Heinkenszand
nam op proefveld no. 12, op zwaren kleigrond
een cultuurproef met tarwe-variëteiten.
Het geheele proefveld, groot 0.5233 H.A.,
werd in het najaar van 1897 bemest met 260
Kg. ammoniak-superphosphaat en daarna be
zaaid met 3 tarwe-variëteitenruweEssex-tarwe,
Challenger-tarwe en Bordeaux-tarwe.
Het zaaien had plaats op 6 October 1897
onder gunstige omstandigheden en de variëtei
ten kwamen in de tweede helft der maand
October regelmatig boven.
De geheele groeiperiode verliep goed en da
oogst had plaats half Augnstus bij heerlijk
droog weer. De stand van de Bordeaux-tarwe
bad iets voller kunnen zyn; die van de beide
andere variëteiten was zeer goed.
De geldelijke opbrengst wasvan Bordeaas-