MIDDELBllRGSCHE COURANT. N°. 10- 142° Jaargang, 1899.' Donderdag 12 Januari. Afdeeling Zeeland Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. PrijB, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., ƒ2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 11 Jan. 8 u. vm. 40 gr. 12 u. 46 gr. av. 4 u. 44 gr. F. Verw. zw. tot mat. Z. W. w. Advertentiè'n voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aau het bureau bezorgd zijn. Advertentiên20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per reg< Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiên by abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten? Te Zierikzee: A. C. de Mooö; te Tholen: W. A! Va» Neeüwbnhüijzbn; te Terneuzen; M. de Jonge. Middelburg 11 Januari. Ons tegenwoordig kiesrecht. In zijn jong sten brief bespreekt de Haagscbe briefschryver der Zutph. Crt den onlangs gepubliceerden staat der kiezers in 1898. Wat reeds door velen vermoed werd zoo scbryft hij wordt nu door de officieele opgaven bevestigd, nl. dat het aantal ingeze tenen, diefin 1898 kiesrecht hadden, aanmer kelijk kleiner is dan het was in 1897. In 1898 toch bedroeg het aantal kiezers voor de Tweede kamer over het geheele land 554.526, en in 1897 was het cijfer 577.055 dus bijna 22 500 minder dan het jaar te voren. Opper vlakkig ia dat heel vreemd, want bij de behan deling van de kieswet-Van Houten werd beweerd, dat het eerste jaar na het inwerking treden dier wet het aantal kiezers allicht zon tegenvallen, maar dat het kiezerscorps oog aanmerkelijk zou worden uitgebreid, zoodra de kiezerslijsten werden opgemaakt naar de aanslagen in het nieuwe personeel. Dat die voorspelling tot heden niet is uitgekomen, moet waarschijnlijk worden toegeschreven aan twee oorzaken. Vooreerst is het aantal aan slagen in de nieuwe personeele belasting niet zoo groot als men zich dat had voorgesteld, en in de tweede plaats is de lust om zichzelf op grond van dienstbetrekking, inlegging op de rijkspostspaarbank enz. enz. als kiezer op te geven, in 1898 nog veel minder geweest dan het vorige jaar. En die oorzaken scbijneD vry algemeen te hebben gewerkt, want behalve in Limburg waar het kiezerscorps met ongeveer 1000 is vermeerderd valt in alle provinciën een vermindering van het aantal kiezers te constateeren, en wel overal een vry gelijkmatige vermindering. Het kleinst is echter de vermindering naar verhouding in Noord-Holland en het grootst in Friesland. Indien men het nog niet wist, kan men ook weder uit den thans gepubliceerden staat zien, dat het nieuwe kiesrecht byna geheel een be lastingkiesrecht is. Behalve door betaling van een zekere som aan belasting, kan men nog langs zeven andere wegen kiezer worden, maar het totaal der kiezers, dat langs een van die zeven wegen op de kiezersiyst komt, is zeer gering in verhouding tot het aantal, dat op de lijst komt door te voldoen aan het vereischte van belastingbetalers. Het aantal belasting kiezers bedroeg in 1898 511.075, waarvan 504.698 ambtshalve op de kiezerslijst werden gebracht; het aantal kiezers, dat langs alle andere wegen te zamen tot de stembus werd toegelaten, bedroeg slechts 43.451. Van die 43.451 waren er 11.011 die kiezer werden ten gevolge van het bewonen van een huis van zekere huurwaarde, 19.911 die hun kiesrecht te danken hadden aan het genieten van een zeker loon in dienstbetrekking en 7588 die als inwonende zoon de kiesbevoegdheid recla meerden. Voor alle andere rubrieken pen sioen, inschrijving grootboek, rijkspostspaar bank en examens blijven er dus slechts 5000 over, zegge vijfduizend over het geheele land. Examen-kiezers zijn er slechts 2400, rjjkspostspaarbankkiezers 2150, pensioenkie- VAN DE Nederlandsche Vereenlglng tot bescher ming van dieren. II. (Slot.) Op verzoek van de commissie, benoemd door het hoofdbestuur, om een onderzoek in te stellen naar de beste slachtmethode, hebben wy hier zooveel mogelijk inlichtingen by deskundigen ingewonnen, en die aan ge noemde commissie doen toekomen. Wanneer die commissie haar rapport zal hebben uitge bracht, hopen wij tot bevordering van de beste wyze te kunnen medewerken. In éen geval, het slachten betreffende, wendden wij ons tot den burgemeester van de betrokken gemee om zijne aandacht te vestigen op het feit, dat in zyne gemeente door een slager vaak ge slacht werd op de publieke straat, door het te slachten dier vast te maken aan eenen ring op straat, en dan den nek af te snyden. Daar wij later geen bericht dienaangaande meer kregen, den ben en hopen wy, dat dit daarna niet meer is voorgekomen. Op verzoek van het hoofdbestuur stelden wy voortB een onderzoek in of bier by het vervoer van konynen ook gebruik werd ge maakt van Italiaansche eierkisten, waardoor die dieren vaak gekneusd en gewond worden, i 223, en grootboekkiezers slechts 17 in het geheel. Men ban dus gerust zeggen, dat al die rubrieken, welke de wet zoo ge compliceerd maken en zooveel administratieve omslag veroorzaken, gerust hadden kunnen worden weggelaten, zonder dat daardoor het kiezerscorps eenige verandering of verminde ring van beteeken is zou ondergr.au. Wat toch beteekent een aantal van 5000 op een kiezers corps van 555.000? Billijkheidshalve moet er echter bijgevoegd, dat niemand bad kunnen verwachten, dat er zoo weinig geneigdheid zou zijn om zich voor het kiesrecht aan te melden als nu werkelijk het geval blijktjte wezen. Er zijn naar alle waarschijuiykheid wel tienmaal meer ingezetenen, die b.v. op grond van dienst betrekking of een spaarbankboekje kiezer zou den kunnen worden, maar de meesten willen geen aangifte doen, geen formulier invullen. En er is weinig uitzicht, dat dit in het vervolg beter zal worden, want zeer velen vreezen, dat zij ook in de directe belastingen zullen wor den aangeslagen, zoodra blykt dat zij een flink loon genieten of een aardig sommetje op de spaarbank hebben staan. Verder blijkt uit de thans gepubliceerde op gaven opnieuw, dat het kiesrecht over de ver schillende deelen van het land zeer ongelijk is verdeeld. Op het platteland zijn naar verhou ding veel meer kiezers dan in de steden, en in de grootste steden is het percentage het ge ringst. Er zijn tal van gemeenten waar op elke 5 of 6 inwoners éen kiezer wordt aange troffen, maar er zyn ook gemeenten, zooals Den Haag, Amsterdam en Rotterdam, waar slechts op elke 13 a 17 inwoners éen kiezer op de lyst voorkomt. In sommige plaatsen dus bijna algemeen, in andere plaatsen een vry beperkt stemrecht. Dat dit op den duur niet zoo ban blijven, zal wel vry algemeen worden Hoe men ooit heeft kunnen beweren, dat de nieuwe wet op de personeele belasting het. aantal kiezers zou bunnen doen toenemen, is ons niet duidelijk. De herziening van het personeel toch had ten doel ontlasting van de lagere klassen, en dat moest noodwendig leiden tot het vervallen van aanslagen. Het eerste jaar werden ambtshalve kiezer allen, die met remissie van 1/3 of 2/3 waren aangeslagen, en juist dezen waren toen reeds voor een deel bestemd ontheven te worden van allen aanslag. Dit geldt natuurlijk alleen ter verklaring waarom in het tweede jaar miuder kiezers waren dan in het eerste. Wat de opmerking van den Briefschrijver in het algemeen betreft, kan men, op grond van het bovenstaande wel zeggen, dat al de bezwaren, tegen de wet-Van Houten indertijd ingebracht, hoe langer zoo meer blijken gegrond te zijn. Het is broddelwerk geweest. Wie verlost ons daarvan en verschaft ons stemrecht POLITIEBLAD. Dat dit blad dor is, weet ieder die het ambts halve moet kennenzoo schryft J. ons. en by het slachten ervan van de methode (waarbij ze levend gevild worden.) Gelukkig konden wy mededeelen, dat noch het een, uoch het andere, voor zoover wij bonden nagaan, hier voorkwam. Naar aanleiding van een paar klachten omtrent vertraging by de doorzending bezorging van honden by de Maatschappij tot Evploitatie van Staatsspoorwegen, wendden wy ons tot den directeur-generaal by die My, die onzen voorzitter later de toezegging deed, dat daarin verbetering zou komen. Ook het veevervoer werd door onzen voorzitter bij den directeur generaal ter sprake gebracht. Ons werd toch bericht dat ia Goes op een Donderdag een transport paarden werd inge laden, waarvan de boopers zelf aan de ver- kooperBmededeeldeD, dat deze by de uitlading hunne paarden waarschijnlijk niet zouden her kennen, als ze ze dan zagen, omdat ze eerst Zondag daaraanvolgende op de plaats van bestemming in Duitschland konden zijn, en ze al dien tijd eten noch drinken kregen! Daar het hoofdbestuur wederom aandringt op toezicht van regeeringswege op het vervoer van vee zoowel te land als te water, hebben wij ook dit geval terstond ter kennis van het beBtuur gebracht. Dit geval geeft ons tevens aanleiding om nog eens allen aan te sporen om ons toch kennis te geven, en liefst zoo omstandig moge- lyk, van ieder feit van dierenmishandeling, dat bun ter ooren mocht komen. Wanneer Dat er veel instaat, voor de politie onnoodig, wordt algemeen erkend, en nu gaat daar ook s van den minister van juetitie een kreet tegen dat overtollige op. Het heeft Zyner Excellence's aandacht getrokken dat het algemeen politieblad in de laatste jaren zeer in omvang is toegenomen en dat dit voorna melijk het gevolg is van let groot aantal signalementen. Dit aantal bedraagt thans meer dan zevenduizend Deze signalementen slaan geheel op vonnissen van kantongerechten. Nu ontstond er twijfel bi) den minister, of er niet al te spoedig gesignaleerd werd, zonder eerst onderzoek te doen naar de personen, die ge- vonnisd en later van woonplaats veranderd zijn. Eerst moeten de ambtenaren, met de opsporing van veroordeelden belast, werkelijk moeite doen en dan pas, als hun poging vruch teloos is, moet er van het politieblad gebruik gemaakt worden. Volkomen juist, er werd te spoedig ge signaleerd en dus onnoodig van het blad gebrnik gemaakt. De minister wenseht nu van de officieren van justitie en van alle burgemeesters te weten of het signaleeren in bet politieblad bepaald noodig is, waartoe eene circulaire van zyn departement uitgevaardigd is. Nu is voor de meeste ambtenaren het beantwoorden der door den minister gestelde vragen zeer eenvoudig en mon kan spoedig een beknopter politieblad tegemoet zien, waardoor het nut van dit blad zal worden verhoogd. BMOEMLS GLA ENZ. Bij kon. besluit: zyn tot gedelegeerden van Nederland bij de de maand Mei a. s. te Petersburg te houden internationale tuinbouwtentoonstelling benoemd st H. Krelage, te Haarlem, en J. P. R. Galesloot, te Amsterdam is de majoor-magazynm. der artillerie te Gorinchem G. A. baron Van Til, op zyn aan vrage, op pensioen gesteld ad f1484 'sjaarsen is benoemd by het wapen der artillerie by den staf van bet wapen tot magazynm. by het magazijn te Gorinchem de kapt. J. R. de Wolff, adj. van het 3e reg. vest.-art. is aan den reserve off. van gez. Ie kl. dr. M. Straub een eervol ontslag verleend uitzijn betrekking tot de landmachten is de kapt. H. Vreede, vau het 7e reg. inf., op non-act. gesteld. De luits. ter zee le kl. H. J. F. Michelhoff, kommandant Hr. Ms, schoener Dolfijn, rol wachtschip Willemsoord, en F. Pinbe, komman dant Hr. Ms. riviervaartuig Mcrva, rol wacht schip Hellevootslnis, worden met 1 Febr. a.s. eervol van dat bevel ontheven. Eerstgenoemde officier wordt alsdan op non-act. gesteld. Met gemelden datum wordt bet bevel over Hr Ms schoener Dolfijn en Hr Ms riviervaar tuig Merva opgedragen respectievelijk aan de luits ter zee le bi. F. Pinke en W. Naudin teu Cate. De luit. ter zee der le kl. A. A. Flaes en de off. van adm. der le kl. J. A. Grootendorst, beiden uit Oost-Indië in Nederland keerd, zyn op non-act. gesteld. De luit. ter zee der 2e kl. jbr J. C. F. von Miihlen, dienende aan boord van Hr. Ms. pant serschip Evertsen, wordt met 1 Febr. a. s. op non-act. gesteld en vervangen door den luit. ter zee der 2e kl. H. W. Verkerk. toch dergelijke feiten, als het zoo juist ge noemde, algemeen bekend worden, dan moet er verandering in komen. Reeds kort na ons optreden, hebben wij eene circulaire verspreid, met het verzoek om ieder feit dienaangaande aan ons te willen m< deelen. Slechts op deze wijze toch kan een juist overzicht verkregen worden van alles, wat op dit gebied nog te doen valt, en zoo doende konden wy de noodige gegevens ver zamelen om handelend te kunnen optreden zooals de omstandigheden dat medebreng Wij verklaarden tevens, en wij doen dit hierbij nogmaals, dat wij de namen van hen, die ons zulke inlichtingen willen geven, niet zullen noemen, tenzy die personen ons speciaal daartoe machtigen. In het afgeloopen jaar mochten wij ook zoo danige inlichtingen ontvangen, wy erkennen dat met dankbaarheid, maar wy ontvingen er nog veel te weinig. Hoe nuttig het kan zijn ons zooveel mi lyk in te lichten, moge ook blyken uit het volgende. In het laatst van 1898 vernamen wy, dat de eenden, die onze vesten bevolken, op allerlei wyzen werden mishandeld. Omtrent de daders was echter niets bekend, ook niet bij de politie Wy loofden toen eene belooning uit aan hen, die ons bet eerst de noodige inlichtingen zou den verschaffen, en reeds nu kunnen wij met genoegen constateeren, dat de namen van de De minister van binnen!, zaken verleent Zaterdag 14 Jan. geen audiëntie. BOTERWET. Door het bestuur van de Vereeniging van Margarine-fabrikanten in Nederland is een adres gezonden aan de Tweede kamer naar aanleiding van het ontwerp tot wijziging der bepalingen tot voorkoming van bedrog inden boterhandel. Adressant viel het al dadelijk op hoe, on danks al de zorg voor den handel en de indus trie der margarine, dit ontwerp schijnt tot stand te zyn gekomen, zonder dat er ook maar aan gedacht is de belanghebbenden daarover te raadplegen. Verder dringt hy aan op invoering van fabrieksmerken voor zuivere boter tot waar borg van haar zuiverheid, hetzy dan dat die merken vanwege het Ryk, hetzij vanwege het bestuur eener plaatselijke of provinciale ver- eeniging van zuivelfabrieken worden ingevoerd. Adressants oppositie geldt de hoofdbegin selen van het regeeringsbeleid in deze zoo by uitstek gevoelige kwestie, die de belangen van een groot aantal Nederlanders niet alleen, maar vooral ook de handhaving van recht en billijkheid geldt. Door adressant wordt ten sterkste bestreden de bepaling in art. 3, waarvan de gevolgen zullen zijn a. voor den winkelier, dat hij aan hetzelfde huis niet te?elijk zal mogen doen bezorgen een potje boter en een potje margarine, maar zijn knecht tweemalen zal moeten uitzenden: b. voor den groothandelaar, dat hy naar de winkeliers geen boter- en margarine tegelijk zal mogen zenden; met den wagen eerst de boter en een paar uur later de margarine zal moeten rondzenden, maar de vaatjes, waarin deze producten zich bevinden, een paar uur na elkander in denzelfdeu winkel zullen wor den geplaatst aan weerszijden van het tusschen- schot, dat zich luidens het eerste lid in dien winkel moet bevinden c. voor den fabrikant, dat hij, tenzij de schipper of het spoorwegvervoer, de dorpsbode, de hondenkar ot de kruier bij hem de waar komt afhalen, niet de boter en de margarine zal mogen uitzenden in eenzelfde kar of wagen. En dit alles wordt dezen menscben opgelegd onder de leus, dat het verkeer met en de handel in margarine niet mag worden benadeeld. Wat betreft de regeling van het nemen van monsters en bet onderzoek daarvan meent adr. dat gedacht is aan eenzijdig onderzoek. Wat de straffen betreft, meent adr. te mogen vra gen of te zware straf niet een groot nadeel voor de toepassing der wet zal kunnen blyken. Vooral komt adr. er nog tegen op, dat, ter wijl de naam Surrogaat is vervalleD, nu d» margarine met haar naam zal moeten dekker alle ander fabrikaat, (wat ten hoogste onbillijk is.) Adressant spreekt met den meesten ernst het vertrouwen uit, dat art. 3 van dit ont werp niet ongewyzigd zal blijven, en dat het overigens in den geest zyner opmerkingen zal worden gewijzigd, ter vermijding van onrecht, van nadeel voor het algemeen belang, van na deel voor een tot dusverre levensvatbaar ge bleken industrie, een industrie, die voor den Teehouder en den zuivel-prodncent van zeer groot gewicht is door het verwerken van zeer belangryke hoeveelheden melk en voor bedryvers dier gruweldaden ons bekend zyn, dat er nu een gestreng onderzoek wordt ingesteld. Ons is gebleken dat die personen zich o. a. aan de volgende feiten hebben schul dig gemaakt. Eéne eend hebben zy met stee- nen doodgegooid, éene eend hebben zy alle zwemvliezen doorgeknipt, éene eend hebben zij eene poot afgedraaid, éene eend 1 zy met een stuk glas een poot en meermalen hebben een omgebogen speld of viscbhaak aan een touw bevestigd, aan de speld of haak brood gedaan en dat aan de eenden toegeworpen, waarna zij zich, als eene eend dat brood ge heel of gedeeltelyk ingeslikt had, zich er in verlustigden om die eend dan aan het touw heen en weer te rukken en ze eindelyk met die speld of haak in de keel of maag, terwijl het touw er by bleef hangen, aan hun lot over te laten. Nog vernamen wij, dat dezelfde personen, of een van hen reeds langer geleden een vogeltje dat zy, na het met een catapult te hebben troffen, bemachtigd hadden, op ergerlyke wijze met een mes hadden gefolterd, en het eindelyk toen zij genoeg hadden genoten van de stuip trekkingen van het diertje, den hals omdraaiden. Had men ons maar eerder het een en ander medegedeeld, wellicht waren dan die latere mishandelingen voorkomen. Hoe verdorven moeten toch zulke personen zijn, die zich zoo kunnen verlustigen in het lijden yan weerlooze diertjes. Eo nu meene algemeen belang hoogst nuttig, zoowel uit hoofde van den arbeid, aan duizenden verschaft, als van het goedkoope en gezonde voedsel, ten behoeve van de kleine beurzen de over- groote meerderheid der ingezetenen daardoor voortgebracht. UIT STAD EN PROVINCIE. By kon. besluit is benoemd tot plaats vervangend dykgraaf voor den Boonepolder J. Tolhoek. De Staatscourant van heden (Woensdag! bevat de wet van den 31en December 1898, tot bekrachtiging van provinciale belastingen in Zeeland Staatsblad no. 292 Met ingang van 1 Februari a.s. zijn ver plaatst de kommiezen bij 's rijks belastingen L. Minderboud, 3e klasse, van Hulst naar Ylissingen (stad) en J.W. H. Hogervorst, 4e klasse, van St Jansteen naar Hulst; en is benoemd tot kommies 4e klasse te S t Jan steen C. Reus, zeemiligien te Harlingen. Bij de posteryeu en telegraphie in Zee land zyn verplaatstmet 16 Jan. de klerk le klasse H. A. von Lindern van het bijpoBt- en telegraafkantoor KraliDgen, te Rotterdam, naar Tholen; en die der 2e klasse P. J. Weber te Tholen naar het by post-en telegraafkantoor Kralingen, te Rotterdamtegen 1 Febr. da der telegr. 3e kl. J. H. Marsman van Goes naar Zwolle4e kl. F. Cornelia van Vlissingen naar Middelburg; de klerk der p. en t. le kl. J. M. van Linschoten van Mid* delbnrg (tel.-kant.) naar Vlissingen (id.) en de klerk der p. en t. 2e kl. H. van Nieuwenhuyze van Hansweert naar Goes (telegraafk.) Met 1 Febr. wordt eervol ontslagen als brie vengaarder te Borsaele mej. F. Beenhakker— Steyns. Met ingang van 1 Februari a. s. wordt sergeant-majoor L. Blok, van het 3e regiment infanterie te Bergen op Zoom, te Middel burg gedetacheerd, tot het verrichten van den dienst ais adjudant onderofficier. Door de patroons vereeniging te Vlis singen is, op grond dat niet alle patroons er zich toe willen verbinden, afwijzend beschikt op een verzoek van de metselaars en stuka doors aldaar tot het verkrygen van eenloons- verhooging van 2 cent per nur. By de verkiezing van een lid van den raad te Domburg, ter vervanging van Jacob Verhage, overleden, werd Dinsdag de eenige eandidaat E. L. baron van Hardenbroek, bar- a!s gekozen verklaard. Volgens een bericht in Hollandsche bladen vindt men in alle deelen van Zeeland in bet jachtveld gestorven hazen, die erg vermagerd zijn. De oorzaak dier sterfte is „gregarinose," een besmettelijke ziekte, die het dringend nood g maakt de cadavers op te zoeken en te ver branden, daar, blijven ze in het jachtveld liggen, de besmettingskiemen, kleine diertjes, zich aan de levende hazen hechten en de oorzaak kunnen worden van een algeheele ontvolking van het jachtterrein. De kenteekenen der ziekte bestaan in kleine gezwelletjes aan lever, nieren en darmwanden. Dit bericht draagt kennelijk de sporen van overdryving. De berichtgever en wy ver moeden dat hij, om zijn mededeeling belang wekkend te maken, haar heeft gegeneraliseerd men niet, dat de bedryvers van die feiten ruwe barsche mannen zynneen het zyn nog kleine jongens. Veelbelovende menschen! Dergelijke feiten brengen ook ons tot de overtuiging, dat by de kinderen gewerkt moet worden op het opwekken van gevoelens van zachtheid en liefde voor de dieren; en zoo is ons plan om in 1899 o. a. den door de afdee ling Rotterdam samengestelde geillustreerden maandkalender zooveel mogelijk op de scholen en andersaints te verspreiden, om zoodoende den onderwyzers éénmaal per maand eeu aan leiding te verschaffen de kinderen op het nut van vele dieren en op het slechte en lage van dierenmishandeling te wyzen, en bij hen zacht heid en toegevendheid jegens de weerlooze dieren aan te kweeken. Wy hopen dat wy daarbij op den steun van vele onderwyzers in Zeeland mogen rekenen- In deze richting zouden wy gaarne nog meer willen werken, maar dat zal ons eerst mogelijk zijn, als ons ledental aanmerkeiyk toeneemten dat verwachten wy ook. Den korten tyd van het bestaan van de af deeling Zeeland in aanmerking genomen, hebben wy daarover geen reden tot klagen. De eens zoo wakkere, maar kleine afdeeling Axel loste zich in de onze op de weinige in Zeeland verspreid wonende leden van de N. V. tot bescherming van dieren voegden zich alien by ons, en zoo was ons ledental reeds tot 161 geklommen, waarvan wy er in den loop vaq>

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1899 | | pagina 1