Verschillende Berichten.
aar Treub onlangs in hetzelfde gebouw een rede
hield, waarover de raad onlangs tweemaal
had beraadslaagd ten slotte en beslist. Aan
lokkend was dat niet. Maar 't is medegevallen.
De voorzitter van den BestuurdersbondD.
Bimmel, die over het jongste raadsbesluit zou
spreken, beeft slechts een half uur het woord
gevoerd jen een'debat was er eigenlijk niet.
Alles bepaalde zich tot enkele opmerkingen.
Wat nu de critiek op het raadsbesluit be
treft, deze gold in de eerste plaats de aanne
ming van het amendement om lagere looncijfers
aan te nemen, dan burg. en wetb. haddeD
voorgesteld. Door dat amendement was het
doel van het verzoek van den Bestuurdersbond
gemist.
Do spreker zelf zeide er geen doekjes om
te winden, dat het doel was geweest tot een
algemeene loonsverhooging te komen. Daarbij
had hij gelegenheid de houding van enkele
raadsleden, vooral die van de heer en Van de
Ree en Van Dunnó, te gispen en in het alge
meen af te keuren, dat de meerderheid, welke
bij de principieele beslissing democratisch zich
toonde, bij de Btemming over de cijfers con
servatief bleek. Zeer opvallend achtte de spre
ker het, dat twee door hem als aristocraten
geschetste raadsleden, de heeren Den Bouw
meester en Snouck Hurgronjo, juist in den
geest van het verzoek van den Bond hadden
gestemd, betgeen de arbeiders wel onthouden
mochten.
Wat. de algemeene strekking van de voor
dracht betrof, laakte bij het dat, terwijl het
voorstel toch het gevolg was van een adres van
den Bestuurdersbond, noch dit lichaam, noch
den vakvereenigingen om inlichtingen of advies
was gevraagd, terwijl een vorige maal de door
den Raad met een onderzoek belastte com
missie wel de patroons had gehoord en toen
V8n dezen had vernomen, dat 50 van de
Middelbnrgsche werklieden ezels waren.
Over de bijzonderheden van de regeling laakte
hij het, dat zoo'n onderscheid was gemaakt in
het loon van een bekwaam en een minder be
kwaam werkman, terwijl de maag van beiden
toch dezelfde eischen stelt.
Verder wees hij op de bepaling, dat minder
valide werklieden van bet minimum-loon zou
den kunnen worden uitgezonderd. Dat gaf
aanleidiüg tot misbruik. En daarom moesten
de werklieden, als de nieuwe bepalingen in
werking tradeD, goed opletten en zoo noodig
protesteeren.
Aan deze beschouwing knoopte hg vast een
oproeping aan alle werklieden, om zich toch
aaneen te sluiten, daar lauwheid de kracht
verlamde.
Ten slotte stelde hij een motie, strekkende
om den Raad mede te deelen, dat de nu aan
genomen bepalingen weinig of geen waarde
hebben, waarom de wenschelijkheid werd uit
gesproken, dat de raad nog aanleiding zou
vinden de bepalingen in den geest van hét-
oorspronkelijk voorstel te wijzigen.
Door een der aanwezigen werd vruchteloos
getracht een meerderheid te vinden voor een
amendement, waarin werd uitgedrukt, dat de
raad de arbeiderB, als het hun belangen geldt, als
onmondigen beschouwt, maar hen wel voor vol
aanziet als het aankomt op betaling van
belasting.
Na eenige opmerkingen werd de motie on
gewijzigd goedgekeurd.
Uit Vlissingen.
Op 31 December 1897 waren te Vlissingen
103 werkgevers, die met jeugdige personen
beneden den lOjarigen leeftijd (213 jODgensen
53 meisjes) of met vrouwen (66) werkten,
terwijl in omloop waren 266 geldige arbeids
kaarten.
In den loop van 1898 werden ia het geheel
286 nieuwe arbeidskaarten uitgereikt en 240
ingetrokken, zoodat op 31 December 1898 nog
in omloop waren 312 geldige arbeidskaarten
en wel 225 voor jongens en 87 voor meisjes
beneden den 16-jarigen leeftijd, die met 83
vrouwen bij 125 werkgevers werkzaam waren.
Wegens overtreding van de arbeidswet wer
den 10 processen-verbaal opgemaakt.
Van 41 ongevallen, die in fabrieken of
werkplaatsen voorkwamen, werden kennisge
vingen ingezonden.
De schippersknecht J. DroDkers te Bath
is aangesteld tot kommies te water bij de
Ambulante Recherche in de le afdeeling.
is er toen ook proces verbaal tegen die Belgen
opgemaakt, o. a. ook door de marechaussees.
Eene vervolging is echter niet tegeu hen in
gesteld. En nu is ons wel van betrouwbare
zijde bericht, dat zij, nadat proces-verbaal was
opgemaakt, in Zeeland althans hun gruwelijk
handwerk niet hebben hervat, maar hoelang
zal dat duren Wij vreezen maar al te zeer,
dat zij, als zij bemerken dat die processen-
verbaal niet tot eene vervolging hebben geleid,
zullen terugkomen en daarmede voortgaan.
Een afdoend middel daartegen zou bet voor
zeker zijn als kon worden verkregen, dat de
kikvorscheD, evenals in België, onder de be
schermde dieren werden opgenomen, daar ze
toch voor den landbouw zoo hoogst nuttig
zijn. Wij weteD, dat door het hoofdbestuur
en ook door anderen reeds stappen in die
richting zijn gedaan. Ook onze voorzitter
beeft er bij den directeur-generaal der afdee
ling Landbouw, mr. Sickeaz, op aangedrongen.
Hopen wij, dat die pogingen alsnog met succes
mogen bekroond worden.
Een andere oplossing zou wellicht ook nog
mogelijk zijD, als van de gemeentebesturen
verkregen kon worden, dat zij in hunne po
litieverordeningen eene bepaling opnamen,
strafbaar stellende het op noodeloos pijnlijke
of kwellende wijze dooden van dieren. Daar
onder zou «Jan tevens vallen het levend villen
van palingen en konijnen, het levend plukken
?rd kippen enz.
Gedurende de vorige week werden van
B r ui n i sse verzonden 2400 tonnen mosselen
naar Holland, België, Frankrijk en Engeland
ai f 1.50 tot f 1.80 per ton en enkele party t jes
nog daarboven.
Zaterdag werd door den ryks-veld wachter
te Koewacht een persoon betrapt, die
bezig was de toppen uit jonge sparren te snij
den. De dader, onraad bemerkende, zette het
op een loopen, maar liet drie baaltjes, gevuld
met zulke toppen, een paar klompen en een
hoed achter. Deze voorwerpen zullen waar
schijnlijk tot de ontdekking van den dader
leiden, en dat is te hopen daar de schade niet
gering is.
Het bestrijken dier toppen met een soort
roode verf is in een boschrijke streek bijna
een ondoeniyk werkbovendien hoeft, naar
wel eens beweerd wordt, die voorzorgsmaat
regel niet het gewenschte resultaat.
De landbouwer Th. B., te Z u i d,d o r p e
heeft van den commissaris der Koningin
verlof bekomen zijn gestolen koe, die te Lo
keren op stal staat, weer over de grenzen te
rug te voeren.
Een ingezetene van Zuiddorpe had het bui
tenkansje van vier otters, die veel schade aan
richtten in een Belgische viBseherij, een te
schieten. Het Belgische gouvernement be
taalt voor een gedooden otter 10 frs, terwijl
de huid tegenwoordig 20 frs opbrengt.
Natuurkundig Gezelschap te Middelburg.
Op de bij eenkomst van Maandagavond sprak
ditmaal de beer W. Chr. Noske, tuinbouwkun
dige alhier, die tot onderwerp had gekozen
beschadigingen aan en beschadigers van cultuur-
gewassen.
Spreker begon met op te merken, dat de
plantenziekten nog verre van algemeen bekend
en bestudeerd zijn, niettegenstaande het groote
belang, dat men bij een nauwkeurige kennis
hiervan heeft. De vijanden onzer cultuurplan,
ten zijn zoowel planten, en hieronder voor-
naamlijk fungi of zwammen, als dieren. Uit
beide rubrieken werden nu achtereenvolgens
meerdere belangrijke soorten besproken, en xaet
behulp van demonstratie-materiaal en licht
beelden verduidelijkt. Zoo vernamen we, waar
door het „roest" van den peerenboom en de
krulziekte der perzikboomen worden veroor
zaakt. Vervolgens besprak de heer Noske de
oorzaak der gomziekte van kersen- en pruimen-
boomen, waarvan de parasiet door onzen land
genoot prof. Beijerinck is ontdekt en door prof.
Oudemans Coryneum Bcijerincki is genoemd,
en de brand- en roestzwammen op onze granen.
Omtrent de schadelijke dieren werd o. a. her
innerd aan de groote verwoestingen, die door
kevers aan bosschen zijn aangericht, en werden
verschillende hout- en schorskevers vertoond
en besproken, alsmede de verwoestingen getoond,
die deze kleine dieren in hout kunnen teweeg
brengen. Voorts werd een en ender medege
deeld van den meikever, waarvan de larve
(engerling) nog schadelijker is dan het insekt
zelf, van den ftambozenbever, van schadelijke
vlinders, e. a., terwijl na de pauze de mieren,
bladluizen en schildluizen werden behandeld.
Spreker behandelde ook de middelen van
tegenweer, die de natuur zelve tegen de para
sieten aanwendthoe zij bv. niet bestand zijn
tegen afwisseling van koude en vocht en hoe
zij weer op haar beurt belaagd worden door
sluipwespeu, waarvan meerdere voorbeelden
werden vertoond. Dit deel van zijn rede gaf
den spreker aanleiding op te komen tegen
het dwaalbegrip, als zou de vroegtijdige ver
schijning van een vlinder of meikever of ander
insect een voorbode zijn van een vroege lente
of zachteu zomer. Zulke diereu overwinteren
in schuilhoeken of in den bodem en komen
dan wel eens op zachte winterdagen voorden
dag, een doodgewoon verschijnsel dus, maar
dat met het nog komende jaargetijde in geen
verband staat. Eveneens werd er op gewezen,
hoe door onoordeelkundige behandeling van
planten (de wijze van snoeien bv.) het ont
wikkelen van parasieten kan worden in de
hand gewerkt. Ten slotte stond de heer Noske
eenigszins uitvoeriger stil bij de rol, die de
regenworm in de natuur speelt, en toonde aan
waarom deze tot de nuttige, en de mol, die
van regenwormen leeft, tot de schadelijke dieren
moet worden gerekend en deed ons kennis
maken met de natuurlijke geschiedenis en de
Voor dat wij bi8r echter nader op aandrin
gen, zouden wij gaarne zien, dat door eene
speciale commissie, liefst door het Hoofdbe
stuur te benoemen, een onderzoek werd inge
steld naar de wenschelijkheid en mogelijkheid
van het opnemen van deze en andere bepa
lingen op dit gebied t) in de gemeentelijke
verordeningenen tevens naar de beste wijze
om de opDemiDg van dergelijke bepalingen
in die verordeningen te bevorderen. Zoo
doende zouden wij kunnen verkrijgen een zoo
volledig mogelijk stel bepalingen op dit ge
bied, waarvan de opname in die verordenin-
ge nwenschelijk is, en zou dan bevorderd
kunnen worden, dat die algemeen werden op
genomen. In dien geest hopen wij dan ook
een voorstel te doen.
(Slot volgt.)
f) Wjj wijzen b> v op een verbod, om krenpele,
gewonde of drachtige dieren als trekdieren te gebruiken'
op een verplichting voor geleiders van hondenkarren*
om steeds of althans de wintermaanden, een matje of
kleed bij zich te hebben, om dat onder de bonden nit
te spreiden, als ze stil staan enz.
De Middelburgsche couran t wordt 's avonds
te zeven uur in Vlissingen uitgegeven.
Dagelijks worden, tegen twee gulden
per kwartaal, abonnementen aangenomen
door de agent C. N. J. DE YEY ME8T-
DAGH aldaar,
leefwijze van den San-José-scbildluis, die tegen
woordig zulke verwoestingen aanricht.
Met belangstelling nam het gehoor kennis
van deze interessante mededeelingen uit een
belangrijk onderdeel der natuurstudie eu be-
taigde den spreker, die (behalve door zijn
onlangs verschenen werk) ook thans, door zijn
fraai materiaal en duidelijke lichtbeelden, ge
tuigenis aflegde van zijn vele studiën op dit
gebied, door een hartelijk applaus zijn- dank
baarheid.
Maandag a. zal in het Gezelschap de heer
C. Krediet van Breda een voordracht houden
over de scheikundige werking van den elec-
trischen stroom met hare toepassingen.
LOOP DER BEVOLKING.
De bevolking vaB Vlissingen bestond
op 31 December 1897 uit 8805 m., 9041 v.,
totaal 17.846 p.
Zij vermeerderde door vestiging met 1020 m.,
639 v., totaal 1659 p., en door geboorte met
353 m., 337 v., totaal 690 p., dus in het geheel
met 1373 m., 976 v., totaal 2349 p.
Vermindering had plaats door vertrek met
970 m., 548 v., totaal 1518 p. en door overlij
den met 159 m., 147 v., totaal 306 p., dus in
het geheel met 1129 m., 695 v., totaal 1824 p.
Derhalve was de geheels vermeerdering 244
m., 281 v„ totaal 525 p. en bestond dus de
bevolking op 31 December 1898 uit 9049 m.,
9332 v., totaal 18.381 p.
In den loop van 1898 werden 82 huwelijken
gesloten, waarvan tusscben jonge mannen en
jonge dochters 69, tuaschen jonge mannen en
weduwen 2, tusschen weduwnaars en jonge
dochters 8, tusschen weduwnaars en weduwen
2 en tusschen gescheiden mannen en weduwen 1.
By die huwelijken had 1 erkenning plaats
en wel van een kind van het vrouwelijk ge
slacht.
Vonnissen tot echtscheiding werden niet in.
geschreven, terwijl geene akten van erkenning
werden opgemaakt.
Geboren werden, als behoorende tot de wer
kelijke bevolking, 689 kinderen, waarvan 353
van het mannelijk en 336 van het vrouwelijk
geslacht; bovendien werden elders 2 meisjes
geboren,terwijl 1 meisje aldaar geboren werd,
dat tot de bevolking eener andere gemeente
behoorde. Onder de geborenen zyn begrepen
4 paar tweelingen (5 van het maunelyk en 3
van het vrouwelyk geslacht) en in onecht ge
boren 11 kinderen (7 van het mannelijk en 4
van het vrouwelijk geslacht.)
Er overleden, als behoorende tot de werke
lijke bevolking 306 personen, waarvan onge
huwde mannen 113, gehuwde mannen 42,
weduwnaars 5, ongehuwde vrouwen 95, ge
huwde vrouwen 22 en weduwen 29.
Als levenloos geboren werden aangegeven
16 kinderen van het mannelijk en 18 kinderen
van het vrouwelijk geslacht, waarvan 1 van
het mannelijk en 2 van het vrouwelyk geslacht
in onecht geboren.
Elders overleden 3 personen van het man
nelijk en 2 van het vrouwelyk peslacht, ter
wijl hier overleden 2 personen van het man
nelijk eu 3 van het vrouwelijk geslacht, die
tot de bevolking van andere gemeenten be
hoorden.
In het geheel overtreft het aantal geboorten
dat der overledenen met 384.
De bevolking van Hoek bedroeg op 1 Jan.
2247 personen, en wel 1103 m. en 1144 vr.
In het afgeloopen jaar vermeerderde zij met
43 personen, nl. 14 m. en 29 vr.
LETTEREN EN KUNST.
Wy ontviDgen het jaarboekje van den
Nederlandschen Vredebond voor 1899. Het
•evat wêer de gebruikelijke opgaven, o. a. het
reglement van den Bond, en menige lezens
waardige bijdrage, waarop wy nog wel gelegen
heid zullen hebben meer in 't bijzonder te
wijzen.
Met ingenomenheid wordt natuurlijk herinnerd
aan de boodschap van den Czaar.
De verschillende afdeelingen tellen de vol
gende aantallen ledenDordrecht 97, *s Graven-
hage 238, van wie 65 buiten 's Gravenhage,
Groningen 35, Groningen, studenten afdeeling,
41, Leeuwarden 45, Leiden 17, Winterswijk
67 en Wormerveer 16, terwijl het aantal alge
meene leden van den Bond 71 bedraagt.
Het hoofdbestuur bestaat thans uit de heeren
mr J. B. Breukelman, voorzitter, mr C. Bake,
onder-voorzitter, dr S. Baart de la Faille, pen
ningmeester, mr A. Telting, mr Th. G. van Eek,
C. Middelkoop W.zn. en J. A. Mazel, secretaris.
Dan ontvingen wij nog een Voetbal-Almanak
1898/99, uitgegeven door den Nederlandschen
Voetbalbond.
Zeker een voor belangstellenden en de leden
der voetbalclubs interessant boekje, dat behalve
de gewone opgaven en verslagen eenige por
tretten bevat van bekende personen op het
gebied van dit soort sport.
Wij zagen daaruit, dat op eenige bestuurs
vergaderingen van afdeelingen het indertijd
te Middelburg voorgevallene, bij gelegen
heid van een wedstrijd tusschen Middelburg en
Rotterdam, is behandelden dat de voorzitter
in de algemeene vergadering, 15 Mei te Arnhem
gehouden, zijne afkeuring daarover uitsprak
en uiterste gestrengheid van de zijde van het
bestuur daartegen aankondigde.
Bijzonderheden over die besprekingen wor
den niet vermeld.
Te Amsterdam is, op 74-jarigeu ouderdom,
overleden de heer Job. M. CoeneD, die als
componist en orkestdirecteur jarenlang te
Amsterdam een welbekenden naam had.
Hij was indertijd orkestdirecteur aan den
Stadsschouwburg, dirigeerde langen tijd de
concerten van de maatschappij Felix Meritis en
daarca het orkest van het Paleis voor Volksvlijt.
In dit orkest oogstte Coenen zijn groote
lauweren. Daar componeerde hij tal van ouver
tures, eenige marschen, cantates en een menigte
fantasieën voor strijkorkest.
Tot zyn voornaamste werken moeten gere
kend worden een ouverture Floris V, door de
Maatschappij tot bevordering der Toonkunst
bekroond, evenals zijn cantate Ada van Hol
land. Later componeerde hij o. a. zijn opera
Bertha en Siegfriedwaarvan vele gedeelten
meermalen op concerten ten gehoore werden
gebracht.
De heer Coenen was ook jaren lang kapel
meester der dd. schutterij te Amsterdam, en
met de ballet-muziek en de klassieke concer
ten in het paleis oogstte by vele lauweren. De
overledene was ridder van de Eikenkroon.
(Eb ld.)
LANDBOUWr
Ook onder de koeien van den landbouwer
Ed. de Munck te Zuiddorpe is mond- en
klauwzeer uitgebroken.
Blijkens bekendmaking van den minister
van binnenlandsche zaken ia de St. Ct. zullen
de hengsten van 's rijks hengstveulendepot te
Bergen op Zoom Loke en Settling, door onvoor
ziene omstandigheden, bij den verkoop van
rijkswege aldaar op 11 Januari a.s., niet als
dekhengsten ten verkoop aangeboden kunnen
worden. Het aantal der te verkoopen dek
hengsten bedraagt mitsdien 14.
RECHTSZAKEN.
De directrice van de gemeente-bewaar
school te Tholen, beschuldigd van mishandeling
van een kind, dat ter bewaarschool ging, is
door de rechtbank te Zieribzee v r y g e-
spr oken.
Het kan zonderling loopen met berichten-
Sommige mededeelingen komen na zekeren tyd
weêr eens opduiken, vaak tot leering en stich
ting van een ander geslacht dat ze niet kent.
Zoo ook het bericht over de rustdagen, uit
een ander blad in ons vorig nommer overge
nomen.
Een onzer trouwe lezeressen, wier geheugen
wij gaarne den tol onzer bewondering betalen,
verklaarde zich die opgaaf nog zeer goed uit
haar jeugd te herinneren. En als proef op de
som, liet zy ons zien het aardige kinderboek
Losse bladen voor de Nederlandsche jeugdin
1857 verschenen. Daarin komt die mededeeling
voor; edoch met een kleine vraag tot slot; nl.
deze„Maar de luiaards Ja, die vieren eigen
lijk al die (rust) dagen en zijn toch soms
daarmee nog niet tevreden."
Bij den aanvang der raadszitting te Am
sterdam, Maandag, bracht de heer Nolting
klachten te berde over het misbruik van col-
porteeren voor liefdadige doeleinden. Het groot
ste deel der geïnde gelden ook de voorzit
ter gaf dit toe kwam niet aan het adres,
waarvoor het gegeven werd, maar in de zak
ken der collectanten. Hy wilde, voor zooveel
doeniyk, trachten om misbruiken tegen te gaan.
Amsterdam heeft ernstig tegen dit euvel te
kampen.
In Amsterdam zijn'er mannen, die zich noemen
„generale agenten voor Nederland van het
Marinefonds en verdere liefdadige doeleinden."
Zij belasten zich met het houden van collec
ten en berekenen 10 pet plus reis-, verblijft en
andere kosten of 20 pet waaronder alle
onkosten begrepen. Wordt er niets ontvangen,
dan berekenen zy ook niets.
De onderwijzer J. F. Pruim, te Arnhem,
die om de bekende reden niet tot een hoogere
klasse bevorderd werd, zal door zyn niet-
bevordering geen flnancieele schade lijden, daar
hij door de weerstandskas van den Bond van
Nederlandsche onderwyzers gesteund zal wor
den.
Er bestaat kans, dat het bekende hótel
Berg en Dal in andere handen zal overgaan.
Er is daarvoor een ernstig bod gedaan.
Omtrent het ongeluk te Gastel meldt men
nog nader dat niet éen, maar 18 dynamietpa
tronen in het kolenschip, liggende voor de
suikerfabriek, gevonden zyn. Het mag een
wonder heeten, dat er niet meer ongelukken
plaats hadden, daar er werklieden met twee
en drie in den zak liepen, die zij tehuis in de
kachel wilden werpen, om de anderen eens te
verschrikken.
Nauwelijks echter hadden zij de verschrik
kelijke uitwerking van zoo'd patroon gezien,
of ze wierpen ze in de rivier.
De onvoorzichtige werkman, die een patroon
deed ontploffen, is voor zyn leven verminkt;
vier vingers zyn reeds afgezet en ook zal hij
zyn linkeroog moeten missen.
Uit Rotterdam. Aldaar viel een onbe
kende man in het water en verdronk en sloegen
in een bierhuis een drietal personen alles kort
en klein.
In die stad ontstond Maandag door broeiing
brand op de graanzolders van het Leidsche
veen. Een groote partij brandende tarwe
werd op straat geworpen en aldaar geblnscht,
waardoor waterschade op de lagere verdie
pingen, vol koffie en tabak, voorkomen werd.
Op een uit Amerika te Rotterdam aan
gekomen Engelsch stoomschip was te Brooklyn
by de inlading een stoker tusschen de stoom
machine geraakt en aan splinters geslagen,
waarby het onderbeen tusschen het graan
terecht kwam en niet gevonden is kunnen
worden. In Rotterdam nu kwam dit te voor
schijn. Daar de elevator onklaar was gewor
den had de man zich daarin begeven zonder
zich te overtuigen dat de machine stilstond.
Vandaar het ongeluk.
Te Koudekerbe, by Leiden, werd in een
stoomkorenmolen een zestienjarige jongen door
bet kamrad by de kleeren gegrepen met het
gevolg, dat hij deerlyk werd verwond. Een
groot gedeelte van zijn borst werd ontveld.
Te Amsterdam zijn 100 zilveren en gouden
horloges uit eene vitrine gestolen.
Te Hagen viel een man, die met een
brandende sigaar naar bed ging, in slaap en
liet de sigaar vallen, waardoor het beddegoed
in brand geraakte en de man stikte. Toen
men het ongeluk ontdekte, was het ïyk reeds
geheel verkoold.
ONZE VORSTINNEN.
In den jongsten Haagschen brief van De
Tijd wordt gewezen op de lieftalligheid van
onze koningin, die ook onder de lagere hof
beambten meer en meer de harten wint door
hare vriendelijkhei J.
Verder zegt de schrijver
Wat H. M. de koningin-moeder betreft, kan
worden medegedeeld, dat het verzwikken van
den voet haar nog altijd eenige moeilijkheid
veroorzaakt by het loopen, doch dat de zeer
lichte aandoening steeds meer wykt, juist door
het nemen van veel beweging, waartoe zij, op
advies van haar geneesheer, overging. By
deze gelegenheid is het treffend, te zien met
hoeveel liefdezorgen koningin Wilhelmina haar
moeder omringt. Aan het Hof maakt het
waarnemen daarvan een voortreffelijken indruk.
Tot in kleine bijzonderheden komt die zorg
voor haar moeder uit. Zoo verhaalde eeu mijner
protestanteche vrienden, dat by een godsdienst
oefening in de Kloosterkerk had bygewoond,
waarby fl.H. M.M. tegenwoordig waren. De
koningin liet, als naar gewoonte, haar moeder
voorgaar, en toen deze gezeten was, zette zij
persoonlijk een bankje neder voor den kwaden
voet en wierp over het getroffen been een
dekkleedje. Men had erop gerekend, dat dit
door den kerkdienaar zou geschieden, en men
was dus verrast, toen de koningin zich het genot
niet liet rooven, het zelve te doen.
Over den gezondheidetoestand van H. M. de
koningin-moeder werd in den jongsten tijdeen
nogal onrustbarend bericht verspreid, 't welk
echter dadelijk werd tegengesproken. Dit laat
ste verblydde my van harte. En om die reden
doet het my leed, dat van een zyde, welker
oranjeliefde onverdacht is, en die goed inge
licht kan wezen ondanks die tegenspraak,
wordt volgehouden, dat de geliefde voretin
wel degelyk lijdende is aan een zorgeischend
verschyneel in de ingewanden, 't welk zou
kunnen leiden tot het inroepen van chirurgi-
cale hulp, die dan werkelijk te Bonn zou wor
den gezocht. Daar men in de hooge omgeving
der koningin-moeder het bestaan dier ziekelyke
aandoening tegenspreekt, wil ik vurig hopen,
dat de tegenspraak volkomen gewettigd is.
Vergaat in November de wereld?
In het Nwfedepartement Utrecht behandelde
onlangs de hoogleeraar Nyland de veelbespro
ken bewering, dat de aarde in November van
dit jaar veel kans heeft in botsing te komen
met een komeet?
Vooraf ging, blijkens het verslag in het Dtr.
Dbl. een breede beschouwing van het zonne
stelsel en voorts over den vermoedelijken aard
van kometen.
Kunnen nu die kometen fataal worden voor
onze aarde? Met deze vraag was spr. tot zyn
eigenlijk onderwerp gekomen, en ter beant
woording daarvan wees hy nog even terug op
de door hem verduidelijkte toevallige en perio
dieke kometen, van welke toevallige er 2 A 3
per jaar tot ons komen. Een daarvan zou
zeker wel eene botsing kunnen geven, maar
gelukkig is de kaus daarop niet groot, nl. niet
meer dan één tien millioenste, zoowat over
eenkomende, zei spr., met de kans die iemand
heeft om uit een volgeladen korenschuur een
vooraf door een ander geteebenden graankorrel
by eersten greep weg te halen.
Maar als er toch eens zulk een botsing plaats
had Ja, dan zou die by de aangewezen
snelheid van 50 kilometer per seconde zeker
voor ons gevaarlyk knnnen worden. Gingen
we alleen door den staart, dan zou een prach.
tig vuurwerk ons ten deel vallen, maar botsen
we met den petroleumbal zelf, dan stond ons
de dood op velerlei manier te wachtendoor
verbranding, verstikking enz., terwijl boven
dien de aarde zelf den Btoot niet zou kunnen
weerstaan, maar open gestooten zou wordeD,
waardoor haar inwendig chaotisch vuur zou
uitkomen.
Men ziet dns, dat znlb een stoot ernstige
gevolgen zou hebben, en gelukkig is't daarom
dat de kans er op zoo gering is. Toeh heeft
de voorspelling van den kwakzalver Falb
voorheen zelf een ernstig en bekwaam astro
noom dat op 13 Nov. 1899 zulk een bot
sing zou plaats hebben, velen verontrust, daar
ook vele couranten niet zyn achtergebleven
om de onrust te vergrooten. Maar als eerste
gerustelling deelde spreker mee, dat hij, Falb
naar zyn werkelyke meening gevraagd heb
bende, van dezen ten antwoord kreeg, dat die
stoot in November niet zal, maar kan plaats
hebben.
Spr.'s meaning is ook, dat de botsing moge-
lyk is, maar dan moeten
a. de banen van planeet en komeet elkaar
snijden
b planeet en komeet juist op een zelfde oogen-
blik in het kruispunt zijn.
In 1866 was de kortste afstand der komeet
dezelfde die nu in November weer verwacht
wordt een millioen kilometer. Nu zal die
misschien drie millioen bedragen, maar in die
berekening ban vergisssing wezen. Geeft die
vergissing nog grooter afstand, dan zou 't zelfs
kunnen zyn, dat de komeet maar eventjes
door ons te zien is.
Er is dus kans, maar een zeer, zeer geringe,
veel geriDger zelfs dan op menig ander onge
luk. Spr. meende dan ook ten besluite zyner
voordracht te mogen aanraden, zich nog niet
te veel door angst te laten overmeesteren.'
By de verpachting van de societeitszalen
van het Kurhaus te Ostende (speelclnb) waren
er aanbiedingen van 1.755.000, 1.530.000 en
1.359,000 francs per jaar, voor een pacht van
vier jaar, met 2 jaar optie.
In België bomt weer het bericht van eene
werkstaking: Te Ecaussioes (Henegouwen)
hebben nl. in de groote granietgroeven 2000
arbeiders, tengevolge van het invoeren ©ener
