MIDDELRURGSCHE COURANT. N". 298 141" Jaargang, 1898. Maandag 19 December. De Marnix-betooging. D®*« courant verschijnt dagelgks, met uitzondering van Zon- en Teeetdagen* Prijs, per kwartaal, zoowol voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franet p.p., 2,— Afzonderlijke nummers kosten 5 oent. Thermometer Middelburg 17 Dec. 8 u. vm. 43 gr. 12 u 51 gr., av. 4 u.50 gr. F.Verw. W. wind. AdvertentiSn voor het eersfcvolgeni nummer moeten, des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd z$jn. AdvertentiSn: 20 «ent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 oent. Seclamos éO oent per regel Groote letters naar de plaats die zg innemen, AdvertentiSn bij abonnement op voordeelige Voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Bij deze courant behoort een Bijvoegsel, Middelburg 17 December. UIT STAD EN PROVINCIE. Tut concierge, tevens bediende, bij de Provinciale bibliotheek te Middelburg ii door Gedeputeerde Staten vau Zeeland benoemd D. Pas8enier te Domburg. Uit VI iflsingen wordt ons geschreven: Het was Vrijdagavond zeer vol in de zaal- Stofkoper bij de uitvoering der zangblassen A en B onder leiding van den heer G. B. Dommisse en een vroolijken aanblik bood bet orchest, toen een aantal kinderen, met van blijdschap stralende gezichten, in keurige toiletjes zich daar hadden gegroepeerd, in sachten overmoed nog een wenk gevend of een blik van verstand houding wisselend met hunne vriendelijk lachen de oudera, die, met nog zoo velen, vol verwach ting het oogenblik verbeidden, waarop de dirigeerstok zou ter hand worden genomen. Wat ik van de leerlingen van klasse A heb gehoord, was dan ook allerliefst; het teere, doorzichtige, naïve van hnn kindergeluid pakte mij vooral in Benoits Vlaamsch Liedeke en in Sint Nikolaas van H. van den Berg. Het unisono was zuiver en vrij van elke ruwe wending. Over het algemeen trouwens was mij de liederenkeus een waarborg voor eene geleidelijke methode bij bet onderwijs. Veel goeds gaf ook klasse B te hooren in de Zangen der Jaargetijden van Wouters, doch hierin had ik gaarne meerdere klankontwik keling door de meisjes gewenschtdoor eene betere beoefening der vocalises kan m. i. hel derder geluid worden verkregen. Behalve de solopartijen waren ook de piano- en orgelbegeleiding zeer verdienstelijk; alleen zoude ik de pianiste willen aanraden, in het vervolg veel meer legato te spelen. Ten slotte geloof ik, de tolk van velen te zijn, wanneer ik den heer Dommisse de ver zekering geef, dat hij succes met zijne leerlingen heeft gehad en zeker tot hen mag gerekend worden, die steeds met de meeste ambitie in het muziekleven hier werkzaam is. Uit K o n d e k e t k e schrijft men ons Al was er 11. Woensdag en Vrijdagavond geen waar kunstgenot te smaken, de eerste openbare uitvoering, als algemeene repetitie, gevolgd door eene bijeenkomst, alleen toegan kelijk voor begunstigers en geintrodnceerden, gegeven en aangeboden door de fanfaren- muziekvereeniging Voorwaarts alhier, verschaf ten den hoorders een paar aangename avonden. Het programma, bestaande uit 20 nummers, beloofde te veel, de stukken waren echter klein, zoodat wel veel maar toch niet te veel van de lippen der blazers en de ooren van het publiek werd gevergd. Op de uitvoering, die plaats had op een met vlaggen en groen fraai versierd orchest, zou natuurlijk wel wat zijn aan te merken geweeBt, maar er viel ook zeer veel te prijzen, speciaal de ijver der wer kende leden, die toch in ruim een jaar tijds het van niets tot eene zeer goed geslaagde uit voering hebben gebracht; veel is daarvoor ge werkt, zoowel door de leden als door hunnen directeur, den heer J. Cbristiaanse. Vóór het eerste nummer werd ten gehoore gebracht, gaf de voorzitter der vereeniging in goed gekozen woorden de geschiedenis weer van vóór de oprichting tot op heden. In een der pauzen werd een brief voorgelezen van haar, zelf niet tegenwoordig zijnden bescherm heer, den heer De Bruyn van Melis- enMarie- kerke, waarin hij blijk gaf van zijn warme sympathie voor het streven der vereeniging. Bij dien brief was gevoegd een Btoffeïijk blijk van waardeering, bestaande in een zeer prak tische metronome. Een langdurig applaus na het lezen van dien brief bewees de dankbaar heid van alle aanwezigen, 't Is te hopen dat deze eerste uitvoering het begin zal zijn voor vele andere! Op Walcheren zijn nu reeds, in navolging van het Koudekerksche, vijf zulke korpsen in 't leven geroepen. Volgens nader bericht uit Westkapelle is gebleken, dat de schade, Donderdag aan de zeewering aldaar aangericht, vrij gering is geweestslechts hier en daar is op een kleine plek door den vloed alles omvergeworpen. Op Domburg is aan den duinrand wat zand ver schoven. Het water rees 4 M. boven gewoon hoog water. secretaris van Ouwerkerk en Nieuwerkerk; A. H. W. van der Vegt, ingenieur, belast met bet toezicht op den aanleg van den trammr Fok ker zei ven en vermoedelijk ook den heer Van Buren, burgemeester van Brouwershaven. Deze commissie zal het noodige doen, om te trachten de opheffing der rechtbank te Z i e r i k z te voorkomen. Vrijdag benoemde de raad van Bruinisse den heer A. J. de Koek, arts te Halfweg (Noord-Holland), tot gemeente-geneesheer. Omtrent de branden te Koewacht meldt men nader de volgende bijzonderheden: Zooals in het vorig nommer dezer courant gemeld werd, brak Donderdag avond bij A. M. te Koewacht in de hooischelf brand uit, die. spoedig gebluscht werd, althans dit meende Tot aller verbazing echter stond Vrijdag voormiddag c. a. 9 uur het geheele dak der schuur in minder dan een oogenblik in volle vlam. Te meer wekte die brand bevreemding, wijl den geheelen nacht door, tot 9 uur des morgens toe, door verschillende personen, die een oog in 't zeil moesten houden, aanhoudend uit de schuur geloopen werd, en geen rookwolkje, geen vlammetje was gezien. Men wil dat het vuur al dien tijd in het hooi en stroo heeft gesmeuld en op eens vlam gevat. Aan kwaadwilligheid of boos opzet wordt niet ;edaeht. Het vuur woedde zoo fel, dat in minder dan een half uur het groote gebouw met alles wat zich erin bevond een prooi der vlammen werd. De brandweer bewees goede diensten en wist de andere gebouwen op het erf voor de vlam- te beschermen. Slechts eenige koeien konden uit den stal gehaald worden; toch kwamen er nog 5 stuks om. Niet alles was tegen brandschade verzekerd, alleen de schuur en het vee waren geassureerd. Toch bedraagt1 de schade, behalve het hooi, sfroo en land- bouwmaterialen, waaraan voor een waarde van a. f 250 verloren ging, een 11 a 1200 gulden. In de voltallige raadsvergadering, Vrijdag Oost burg gehouden, werd een adres van het bestuur der afdaeling Zeeland van den Algem. Nederlandschen Politiebond, betreffende de ver hooging van jaarwedden der gemeente-politie, als zijnde niet op zegel, voor kennisgeving aangenomen, evenals het bekende adres der Friesche Maatschappij van Landbouw omtrent het nemen van repressaillemaatregelen tegen België. Dit laatste besluit werd evenwel ge nomen na breedvoerige discussie. Een verzoek van I. J. Duste tot plaatsing eener weegbrug, benevens een adres van iemand, die bezwaren had tegen de plaatsing van be doelde inrichting, werden gesteld in handen eener commissie van onderzoek, bestaande uit drie leden, teneinde in de eerstvolgende raads vergadering advies uit te brengen. Toen dezer dagen in den raad van Sluis ter tafel kwam bet onlangs vermelde adres, voorzien van een 130tal handteekeningen, ver zoekende den heer J. Versluijs, ambtenaar ter secretarie aldaar, te benoemen tot gemeen tesecretaris, uitte de voorzitter, de heer J. B. Henneqnin, daarover zijn verontwaardiging, daar z. i. zulk een adres een pressie uitoefenen was op de raadsleden, terwijl daarenboven slechts êen onderteekenaar den inhoud van dit adres kon beoordeelen. De raad benoemde inmiddels met 6 van de 7 stemmen den heer J. Versluijs tot waar- secretaris. Op grond van het vorenstaande meenen burg. en weth. zich te kunnen onthouden van het geven van een advies omtrent het nut en de doelmatigheid van eene voldoening aan adres- sants en anderen uitgedrukten wensch en stellen zij voor adressant te kennen te geven, dat het verzoek niet voor inwilliging vatbaar is. van Volgens eene mededeeling van mr A. J. F. Fokker in de Zier. Nbode heeft zich nu eene commissie gevormd, bestaande uit de heeren mr J. A. Bolle en B. G. van der Have, leden der Staten van Zeeland; J. A. Legemaat, |jd van den Gemeenteraad van Zierikzee en Stokken van den Gemeenteraad Middelburg. Naar aanleiding van het adres van het be stuur der afdeeling Middelburg van de sociaal democratische arbeiderspartijhoudende verzoek „dat van gemeentewege vooralle kinderen,die kostelooze lagere scholen bezoekeD, in de be hoefte aan voldoende voeding en kleeding worde voorzien", vestigen burg. en weth. de aandacht van den raad er op dat de wet tot regeling van het lager onderwijs in art 44 de kosten noemt, waarin door de gemeente met betrekking tot het lager onderwijs moet worden voorzien en daarin geene kos ten wegens voeding en kleeding, als door adressant bedoeld, voorkomen. Het waardoor krachtens art. 47 der wet het trouw schoolbezoek van gemeentewege kan worden bevorderd is, behalve het doeD geven van kos teloos onderwijs, het toekennen van beloonin gen en eereblijken en het vaststellen van ver bodsbepalingen omtrent het arbeiden van kin deren beneden de twaalf jaren (zie art. laatste lid van art. 82 der wet). Bovendien wijst het dagelijksch bestuur op het koninklijk besluit van den 3 Juni 1892 waarbij is uitgemaakt dat uitgaven in boven bedoelden zin noch de armverzorging, noch de voorziening in onderwijs betreffen en i: nerlei opzicht kunnen gezegd worden tot de gemeentè-hnishouding te behooren. Het is al ruim 26 jaar geleden,dat Souburg n illustre gezelschap in zijn midden had. Op 3 September 1872, in de dagen dat in Middelburg het twaalfde Nederlandsche taai en letterkundig congres werd gehouden, waren naar het kerkhof, waar Philips van Marnix, heer van St. Aldegonde, rust, opgegaan een aantal mannen van naam uit België en uit ons land om bet monument, dat te zijner eer was opgericht, te onthullen en over te dragen aan de zorg der gemeente Souburg. Bij die gelegenheid voerde de heer Van der Taele, schepen van Antwerpen, het woord, en werden de verdiensten van Marnix meer in het breede uiteengezet door den heer De Geyter van Antwerpen. En daarna werd de gedenknaald onthuld, waarop aan de eene zijde staat gegriftAnt werpenaren togen door Zeeland en richten dezen grafzuil op ter eere van hunnen grooten burge meester. 3 September 1872. En aan den anderen kant: Repos Ailleurs. Aan Marnix. Nog voerden bij die gelegenheid het woord de heeren dr R. A. S. Soetbrood Piccard uit Goes, Jnlius Vuylsteke uit Gent, en A. A. Fokker uit Middelburg. Hoevelen van de mannen, destijds bij die plechtigheid vereenigd, zijn voor goed heen gegaan t En nu, 17 December 1898, stonden daar wederom tal van personen om aan de nage dachtenis van den beroemden Nederlander, den vriend van Willem den Zwijger, opnieuw hulde te bewijzen. In het anders zoo stille Souburg gaf dit een eigenaardige drukte Jammer dat dit lieve dorp laten wij dit woord nog eens mogen gebruiken, en zondigen tegen de wet, die oub het meer deftige „ge- wil opdringen in dien tusschentijd een zijner sieraden heeft verlorende buiten plaats van wijlen den bnrgemeester jbr J. H. Paspoort, die in 1872 het monument namens de gemeente aanvaardde en beloofde bet goed te zullen onderhouden. Jammer dat het geen lente wasin het jonge groen komen de heerlijkheden van Souburg meer uit. Maar om het gemis van dit alles te ver goeden, hadden de ingezetenen zich beijverd om het dorp een feestelijk aanzien te geven. De vlaggen wapperden uit bijna alle woningen, en de school, waarin de vreemde bezoekers namens het gemeentebestuur zouden worden ontvangen, was feestelijk getooid en door de firma B. Neelmeger uit Middelburg fraai ge decoreerd met Belgische en Nederlandsche vlaggen. Doch laat ons beginnen met het begin en eerst melden wat er te half twaalf uur aan het station te Middelburg was voorgevallen. Met den op dat uur aankomenden trein kwamen tal van heeren uit Antwerpen wier namen hierna worden genoemd. Aan het hoofd hunner stond de sympathieke burgemeester van Antwerpen Jan van Rijswijck, wiens innemende persoonlijkheid bij ieder bekend is. Ter hunner ontvangst hadden zich op het aangegeven uur op het perron verzameld de van het comité van ontvangst en het muziekkorps der dd. schutterij van Middelburg onder leiding van den luitenant directeur, den heer Jan Morks. Zooals wij vroeger meldden, bestond dit comité, behalve uit den burgemeester, den heer P. S. Buteux, en de leden van den raad te Oost- en West-Souburg, uit de volgende heeren Jhr mr L. Schorer, burgemeester, dr J. C. de Mai), dr H. Japikse, Herm. Snijders, M. Fokker, J. A. Frederiks, H. Tak, mr M. J. de Witt Hamer, C. L. van Woelderen, J. J. H. Doorenbos, mr G. N. de Stoppelaar, mr R. Fruin Th. Azn., P. Dumon Tak, mr F. J. Sprenger, mr H. Lenshoek van Zwake, W. Hioolen, en J. W. de Raadallen te Middelburg; Jhr mr A. A. van Doorn van Koudekerke, burgemeester, mr C. Bakker, Jos. van Kaalte, J. C. de Ruijter de Wildt, F. Delvoye en J. L. Griiber; allen te Vlissingen; J. J. Plugge en M. Gemier, beiden te Oost- en West-Souburg. Bovendien waren nog vele andere personen aanwezig, o. a. een deputatie van de loge VAetre de VOrient te Vlissingen. Agenten! Te AmsterdamA. de La Mas Azn. te Rotter dam: NlJGH VAN DlTMAB. Bij het binnenrijden van den trein klonk Brabangonne en spoedig stapte het gezelschap uit. Dit bestond uit de heeren Jan van Rijswijck, Burgemeester van Ant werpen. Max Rooses, Conservator van het Musenm- Plantin-Moretns, Voorzitter van het Willems Fonds, Voorzitter van het Inrichtend Comiteit der Marnix-betooging te Antwerpen. Flor. van der Ven, Algemeene-Secretaria van het Weldadigheidsbureel, Secretaris van bet Willem-Fonds, Secretaris van het inrichtend Comiteit der Marnix-betooging te Antwerpen. E. van Regenmorter, Voorzitter van het Vooruitstrevend Democratisch Verbond, Eere voorzitter van het inrichtend Comiteit der Marnix-betooging. N. J. Cupérus, koopman, Voorzitter van den Belgischen Turnbond, Eere lid van het Neder- landsch Gymnastiek Verbond, gewezen lid van den Gemeenteraad van Antwerpen. I. van Doosselaere, advocaat, Voorzitter van het Bureel van Weldadigheid, Onder-Voorzitter van den Liberalen Vlaamsehen Bond, gewezen lid van den Provincialen Raad van Antwerpen. Neel van Deuren, lid van den Gemeenteraad van Borgerhout. Willem Schepmans, Hoofdman van de rederij kerskamer De Violier, Secretaris van bet inrichtend Comiteit der Marnix-betooging. C. van der Cruyssen, rustend Hoofdin specteur van bet lager onderwijsOnder Voor zitter van het Willems-Fonds. Herm. Mulder, lid van het algemeen be stuur van het Willems-FondsSecretaris der afdeeling van Nederlandsche Letterkunde van het Kunstverbond. G. de Lattin, Secretaris van den Zuid-Neder landschen Tooneelbond. F. Devrin, Secretaris van de Maatschappij De Broederland Leo Augnsteyns, secretaris van den Liberalen C. Hoefmans, Voorzitter der Afdeeling 5e wijk van denzelfden Bond. M- Roelofs, Onder-Voorzitter der School- comiteiten. P. Billiet, lid van den Provintieraad. P, J. Angnsteyns, Voorzitter der liberale werkliedenmaatschappij Help u Zelve, eere voorzitter van het comiteit. Piet Verbaert, Kunstschilder, lid van den Provintieraad. Aug. Verfaille, Tandarts en Artsenijbnndige. Fr. Melis, Bestuurslid van den BoDd der be langhebbenden van Dokken en Kaaien. Jos. Peeters, lid van den Gemeenteraad van Borgerhout. Paul Claes, Kunstschilder, Voorzitter van den liberalen Strijdersbond le wijk. Frans de Cat, Bestuurslid der liberale Volks- vereeniginsr. Fr. Depré, Secretaris der id. Em. Sleebns, Secretaris der Maatsch. Goetry. A. Ferraille, Bestuurslid der id. Walter Van Kuyck en Edler Hansen, beiden afgevaardigden van het taalminnent stud, ge nootschap HZal wel gaan, van Gent. de Keijser, Voorzitter der Vereeniging Lust tot Vermaak. G. de Vooght, bestuurslid van den Bond De Eendracht. Aug. Monet, afgevaardigde van het dagblad De Nieuwe Gazet. Eg. Torfs, bouwkundige. Chs. Slnyts, afgevaardigde van het dagblad Le Petit Bleu, van Brussel. Ant. de Graef, afgevaardigde van het dagblad Le Matin, van Antwerpen. Nadat allen in een kring waren geschaard, trad de heer Buteux als voorzitter van bet comité op den heer Jan van Rijswijck toe en verwelkomde de gasten volgender wijze: „Mag ik de heeren Zuid-Nederlanders harte lijk welkom toeroepen bij hun aankomst in Zeelands hoofdstad, en hun tevens de verze kering geven, dat de vereerders van Marnix van Sint Aldegonde met warme sympathie door de heeren van het comité en door mij worden begroet. Weest overtuigd, dat Uw bezoek door ons op hoogen prijs wordt gesteld, daar het eeD bewijs is voor de vriendschappelijke gevoelens, die de Zuid-Nederlanders hun Noordelijken broe ders zijn toegedaan. Ik kan U verzekeren dat wij het ons tot een eer en een feest rekenen U in ons midden te mogen ontvangen en met U hulde te bren gen aan den grooten Marnix." De heer Van Rijswijck nam daarop het woord. Hij verklaarde zeer getroffen te zijn door de hartelijke en feestelijke ontvangst. Reeds te 'sHeer Arendskerke was van die hartelijkheid gebleken in een telegram, dat de Zeeuwen hem in den trein hadden toegezonden, Wanneer wij zoo vervolgde de heer Van Rijswijck heden opgaan naar het graf van Marnix, dan is dat de vervulling van een heiligen plicht. Maar tevens zien wij daarin een nieuwe gelegenheid om onzen Noordelijken broeders de hand te komen drukken. En wij doen dat dubbel omdat Marnix voor ons het symbool is van de eenheid van Noord en Zuid Nederland. Na deze luid toegejuichte woorden gingen de aanwezigen, met de muziek voorop en de geuzenvlag van den Liberalen Strijdersbond van de le Antwerpsche wijk, naar de gereedliggende boot Walcheren om daarmede naar Souburg te varen. In korten tijd was de tocht volbracht en lag de boot te Oost-Souburg aan. Wederom in optocht trok men, omringd door een talrijk publiek, naar de gemeenteschool. Dit lokaal was langs wanden en zoldering versierd met vlaggen, wimpels, groen enbloe- Rechts stond het horstbeeld van H. M. de koningin en links dat van koning Leopold II. Twee tropheëen, samengesteld uit vlaggen, waren tegen over elkander aangebracht, terwijl verschillende schilden de wapens te aanschou- gaven van Nederland, Zeeland, Walcheren, Middelburg, Vlissingen en Souburg. Op een, eveneens met groen en tropheëen versierde tribune was het zangkoor der ver eeniging Uitspanning door Inspanning opge steld, dat vooral door de eigenaardige klee ding dezer streek zeer de belangstelling der gasten wekte. Nadat allen in de zaal waren, werd, op de wijze van de Brabamgonne, een volkslied inde Nederlandsche taal gezongen, gevolgd door het Wilhelmusdat geestdriftvol werd toegejuicht en moest worden herhaald. Daarna werd de eerewijn aangeboden, waarop de heer Buteux het volgende sprak „Als Burgemeester van Souburg is het mij n aangename taak U in deze gemeente met den gemeenteraad te mogen ontvangen. Het is voor ons een ware eer, dat zooveel groote nunnftn "i+ yiii/UNTorlAt-lftjid nfhrpRtm naar het kleine Souburg hebben gericht; wij allen beseffen het gewicht van dien tocht, en wij zijn er trotsch op, dat in onze gemeente de assche rust van zoo'n groot man als Marnix van Sint-Aldegonde. Wij blijven Bteeds dank baar den Geuzenbond berdenken, die Souburg met dit fraaie monument heeft verrijkt, en aan witn wij dus ook dit bezoek verschuldigd zijn. Wij roepen U, heeren leden van het Willems- nds, daarom hartelijk welkom toe in onze gemeente. Moge de vriendschapsband tusschen Znid- en Noord door dit bezoek nog vaster worden toegehaald. Laten wij dus een glas ledigen op onze Zui delijke broeders, de heeren leden van het Willems fonds." Deze woorden werden met gejuich begroet. Door schoolkinderen werd daarop een nieuw lied aangeheven en wel dat van Koppesto1ct den veerman. De heer Jan van Rijswijck dankte allereerst oud en jong van Oost- en West-Souburg. Hij betuigde verrast te zijn door de bevlagde straten, de versierde school en den zang van zooveel heldere stemmen. Maar hij was eenigszins verlegeD, want door de pittoresque costnums is het cachet der jaren verloren gegaan en zoo weet hg niet wat te zeggen „Lieve juffrouwen" of „lieve kinderen". Geheel onbekend zijn de Zeeuwen en Zeeland hem niet. De Zeeuwen ziet men wel in Antweipen, en de Antwerpenaars komen meer dan vroeger naar Zeeland, dat zoovele vreemden trekt en des zomers een lievelingsoord voor velen wordt. Maar juist daarom vroeg hg verlof den Zeeu wen een raad te geven, en wel dezeLegt uw costuum niet afbewaart dat schilderachtige kleed. Toejuichingen Meermalen zgn groote gezelschappen Ant werpenaars naar hier getrokken. Maar hij hoopte dat de aanwezige jeugd, misschien wel onder geleide van den burgemeester, eens naar Antwerpen zal komen, waar hg allen een goede ontvangst beloofde. Na de luide toejuichingen, waarmede deze woorden werden begroet, was het woord aan den heer Max Rooses. Deze zeide dat zij, die van Antwerpen ge komen zgn, gaarne het gemeentebestuur van Souburg een adres wilden aanbieden ter her innering aan dezen dag en aan de gevoelens, welke de Antwerpenaars herwaartB hadden doen komen. Wij toch herdenken, zeide hij, Marnix zoo wel in de dagen waarin hij in ons midden was, als in de dagen, waarin hg ons verliet. Dat waren dagen van strijd en dagen van heldenmoed, waarin de bevolking van Ant werpen door Marnix werd aangemoedigd en geleid. Jaren is hij in ons midden geweest, en daarna beeft hij jaren in Holland en Zeeland geleefd, aan den vooravond van de gouden eeuw, welke helaas! voor ons niet aanbrak. Wg z$n hier ontvangen met liederen en gezangen, welke wg in langen tgd niet gehoord hadden, tot later bet herstel der vf jjheid ge-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1