IHIDDELBIRGSGHE COURANT. N\ 277. 141s Jaargang, 1898, Donderdag 24 November. De«e courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Son- en Feestdagen, Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franc* p.p., 1.— Afzonderlijke nummers kosten 5 «ent. Thermometer Middelburg 23 Nov. 8 n. vm. 35 gr. 12 u 37 gr., av. 4 o. 36 gr. F. Verw. tam. kr. Z. wind. AdvertentiSn voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één aar san het bureau bezorgd zijn, AdvertentiSn: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zij innemen. AdvertentiSn bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten." Te AmsterdamA. de La Mak Azn. en Max R; Nunes te Rotterdam: Nijgh van Ditmab. Middelburg 23 November. EEN NOODKREET is aangeheven door dr Schaepman ten behoeve van bet gesubsidiëerd bijzonder lager onder wijs en wel met het oog op het gevaar, dat de bijzondere school dreigt, ingeval in het aan staande jaar niet een voldoend getal onder wijzers aan die scholen is verbonden. Tot het juist begrip dezer zaak brengt het Hbld. het volgende in herinnering. In de herziene schoolwet, de pacificatiewet van 1898, onder het ministerie-Mackay tot stand gekomen, is bepaald dat aan scholen voor bij zonder lager onderwijs subsidie uit de rijks kas wordt toegekend mits zij aan in de wet vermelde eischen beantwoorden. Die subsidie bestaat in dezelfde uitkeering, welke aan de openbare scholen van rijkswege wordt ver strekt voor eiken aan de school aangestelden vasten onderwijzer, en wel mits het getal on derwijzers voldoet aan de eischen, die de wet aan de openbare scholen stelt. Die eischen zijn, dat het hoofd der school wordt bijgestaan door één onderwijzer als het getal (op 15 Jan.) schoolgaande kinderen meer dan 40 bedraagt en door twee als er 91 zijn, en dat verder voor elke 55 kinderen daarboven een onderwijzer meer moet wezen. De wetgever begreep echter, dat niet aan stond8 het voorgeschreven aantal onderwijzers kon aanwezig zijn, en stond daarom uitstel toe voor de openbare Bcholen tot 1 Jan. 1892, voor de bijzondere zelfs tot 1 Jan. 1899. Om de geleidelijke uitvoering van bet voor schrift te verzekeren werd, onder medeteeke- ning van den minister De Savornin Lohman, in 1890 een koD. besluit uitgevaardigd, o. a. bepalende dat (in hoofdzaak) op 1 Jan. 1894 aan de bijzondere school, die aanspraak heeft op subsidie, moest zijn verbonden 1 onderwijzer voor elke 80 kinderen, op 1 Jan. '95 1 voor elke 70, op 1 Jan. '97 1 voor elke 60, en op 1 Jan. 1899 1 voor elke 55 kinderen. Aan deze regeling, in 1890 door de ontwer pers der wet wenschelijk en mogelijk geacht, is echter geen uitvoering gegeven. Reeds toen 1 Jan. 1894 naderde, bleek het dat een aantal scholen niet aan het voorschrift konden vol doen. De toenmalige minister Tak van Poort vliet erkende, dat dit aan overmacht te wijten was, vooral het gemis van een voldoend aantal onderwijzers. Daarom werd bij besluit van 20 Dec. 1893 de subsidie over 1894 nog toegezegd ingeval er te weinig personeel was, mits niet minder dan op dat tijdstip reeds aan de school verbonden waren. Een jaar geleden achtte de minister Van Houten het geraden een gelijk uitstel toe te staan over 1895, voer de reeds in 1893 gesub sidieerde scholen en mits in die waar het per soneel onvoltallig was, niet nog meer kinderen werden opgenomen. In het volgend jaar was wederom uitstel noodig. Het werd verleend onder de nieuwe voorwaarde, dat er slechts éen onderwijzer aan het vereischte getal mocht ontbreken. Voor 1897 wederom uitstel, mits het ont brekend aantal onderwijzers in de eerste helft van dat jaar niet meer dan 2, en daarna niet meer dan één bedroeg, en in scholen, waar vóór 1 Jan. 1897 een voldoend getal aanwezig was, niet meer dan 30 leerlingen boven het eigeniyk vereischt maximum ter school gaan. Eveneens voor 1898. De minister Borgesins lokte het besluit van 24 Dec. 1897 uit, volgens welk, als er één onderwijzer te weinig of 20 kinderen te veel waren, toch de subsidie over 1898 niet zou worden verbeurd. Men ziet uit deze reeks van maatregelen dat van jaar tot jaar noodzakelijkheid bestond de gegeven voorschriften niet streng na te leven. Dit betrof echter enkel de reeds in 1893 gesubsidieerde scholen. Voor die, welke na dat jaar subsidie vroegen, werd van de voorschriften niet afgeweken. Intusschen was ook nog door een wetswij ziging, op voorstel van den heer De Savornin Lohman, in 1895 bepaald dat by het ontstaan eener vacature het subsidie niet wordt ver beurd, indien blijkt dat ondanks het aanbieden van een behoorlijke jaarwedde, aanvulling binnen den wettelijken termijn niet is gelukt. Met 1 Januari 1899 breekt nu het tijdstip aan, waarop elke bijzondere school, die recht op subsidie wil behouden, voor elke 55 leer lingen 1 onderwijzer moet hebben (het hoofd meegerekend) tenzij opnieuw uitstel wordt verleend. Voor een aantal vooral z volkte scholen beteekent dit den eisch, dat er twee onderwijzers meer moeten worden aangesteld uiterlijk >op 1 Mei e. k., tot wier jaarwedde de Staat dan f150—f 200 bijdraagt. Als men met de ervaring, sedert 1893 opge daan, te rade gaat, komt men volgens het Hbld. tot het besluit, dat nieuw uitstel niet zal kunnen uitblijven, waarvoor dan een wets wijziging noolig zal zijn. De heer Schaepman ia evenwel tot een ander besluit gekomen, een besluit dat eerbied afdwingt. Hij vraagt van de voorstanders der bijzondere school een krachtsinspanning, een offervaardigheid die het mogelijk maakt in de eerste helft van 1899 een voldoend aantal onder wijzers aan te stellen. Vooral in het belang van goed onderwijs is het te hopen, dat deze opwekking volkomen slage. Nieuw uitstel staat gelijk met overvulde sen. Het maximum van 55, dat de wet thans toelaat, als gemiddelde voor de geheele school, is reeds te hoog, vooral omdat in de lagere klassen der school dat cijfer veelal verre wordt overschreden. BENOEMlN«LN ENZ, Bij kon. besluit: is benoemd tot notaris binnen het arrondis sement 's Hertogenboscb, ter standplaats Dru- nen, M. A. C. Canters, candidaat-notaris aldaar; is benoemd tot lid van het hoofdcomité der Vereeniging Het Nederlandsche Boode Kruis dr J. E. van Iterson J.Azhoogleeraar te Leiden is tegen 1 Janop verzoek, eervol ontslag verleend aan den bosckwachter in het rentambt Oosterhout, Willem Cornelissen is F. M. A. van Sehaeck Mathon, met ingang van 1 Dee., benoemd tot burgemeester der gemeente Nijmegen, mot gelijktijdige toeken ning van eervol ontslag als burgemeester der smeente Bergen op Zoom is voor het tijdvak van 1 Sept. 1898 tot en met 31 Aug. 1899, ter ondersteuning in zijne studiën, van rijkswege eene beurs van )0 verleend aan J. V. van Dijck, student in de faculteit der rechtsgeleerdheid bij de rijksuniversiteit te Groningen; is aan den luitenant ter zee 2de klasse J. R. van Osselen met 26 Nov., op verzoek, eer vol ontslag verleend uit den zeedienst zijn benoemd tot reserve-tweede-luitenant bij het wapen der infanterie, en wel bij het 7de regiment, de vaandrigs S. Lioni en F. B. M. B. Schiphorst van genoemd korps; is benoemd bij het personeel van den ge neeskundigen dienst der landmacht, tot offi cier van gezondheid der 2e klasse de burger- geneeskundige (arts) doctor F. B. Mossel; is aan dr M. Treub, directeur van 's Lands Plantentuin te Buitenzorg, de titel van hoog leeraar toegekend is bc-noemd tot generaal-majoor der infan terie bij het leger in Nederlandsch-Indië de kolonel van dat wapen by genoemd leger J. B. van Heutsz, civiel- en militair gouverneur van Atjeh en onderhoorighedenen is toegekend de zilveren medaille der orde van Oranje-Nassau aan Cbr. Beekink, voor zitter der Vereeniging van oud-strijders der land- en zeemacht uit Nederlandsch-Indië Het Vaderland Getrouw. Ook de minister van koloniën verleent deze week geen audiëntie. UIT STAD EN PROVINCIE. Met ingenomenheid melden wij, dat als vaste medewerker aan ons blad is verbonden de heer P. Leenhouts, landbouwkundige te Kou- dekerke. ('t Zand). Daardoor komt nu de rubriek „Landbouw", die uit den aard der zaak tot heden eenigszinB stiefmoederlgk werd behandeld, in bevoegde banden en zal daaraan van zelf meer zorg besteed kunnen worden. De wetenschappelijke oplei ding, door den heer Leenhouts genoten, ge paard aan een practischen blik in landbouwza ken, waarvan hij bij de door hem gehouden voordrachten blijk heeft gegevende waar deering, die hij bij zijn optreden in verschillende deelen van onze provincie ondervond; dit alles geeft ons grond tot de meeniDg, dat wij in hem een goeden steun zullen vindeD by de bewerking van een rubriek, die voor velen van groot belang is. De heer Leenhouts zal in de door hem te leveren opstellen, die hy steeds zal onder teekenen, de belangrijkste vraagstukken van den dag en van practisch belang op het gebied van landbouw en veeteelt behandelen in zelfden beknopten, lossen vorm, waardoor ook zijn voordrachten zich zoo bijzonder kenmerken. Maar bovendien zal bij, door het openen van een vraagbus, aan ieder belanghebbende en be langstellende, voornamelijk in onze provincie. 8ven inlichtingen zich te ver- omtrent een of ander dat men gaarne in het belang van zyn bedrijf zou willen weten. Wy twyfelen niet of onze landbouwende lezerskring, die zich in de twee laatste Jaren r en meer uitbreidt in alle deelen van Zeeland, zal van die gelegenheid, om kosteloos practische wenken te ontvangen, gaarne gebruik maken. Wie dus een of ander op dat gebied wil eten, zende zijn vraag franco aan het adres der redactie, die haar dan wel aan den heer P. Leenhouts ter band zal stellen. Zoo doende zal er ook vanzelf een band ontstaan tnsschen allen in Zeeland, wier be langen als 'tware éen zijn, en die door samen werking tevens elkaar's welzyn kunnen be vorderen. Op éen punt moeten wy echter uitdrukkelijk wijzenAan niet-geteekende wagen wordt geen aandacht geschonken; waar men iemand iets verzoekt, eischt de beleefdheid dat men zich niet verborgen houdt. Die naam wordt natuurlijk niet in de courant bekend gemaakt. Wie dus inlichtingen wenscht, heeft een voudig een vraag te stellen en daaronder zijn naam te plaatsen. Uitweidingen, die met de vraag in geen verband staan, vermgde men beknoptheid neme men in acht en het papier beschrijve men slechts aan éen zyde. Op initiatief van den burgemeester van Souburg heeft zich voor de ontvangst der leden van de afdeeling Antwerpen van het Willemfonds, die, zooals men weet, voorne mens zijn ter herdenking aan den 300-jarigen sterfdag van Marnix van St. Aldegonde op het gedenkteeken te W e s t-S o u b n r g een lau werkrans te leggen, een comité gevormd, be staande uit de navolgende heeren Jhr mr L. Schorer, burgemeester, mr M.Jacq. de Witt Hamer, dr H. Japikse, mr R. Frnin Th.A.zn, dr J. C. de Man, J. A. Frederiks, Henri Tak, C. L. van Woelderen, M. Fokker, J. H. Doorenbos, mr G. N. de Stoppelaar, Herman S: ijdere, P. Dumon Tak, mr F. J. Spreneer en mr H. Lenshoek van Zwake, allen te Middelburg; Jhr mr A. A. van Doorn van Koudekerk»», burgemeester, Jos van Raalte, J. C. de Ruijter de Wildt, mr C. Bakker en F. Delvoye, te Vlissingenon dr J. J. Plugge te Souburg. Ook de gemeenteraad van Oost- en West- Souburg zal deelnemen aan de betooging, welke nu nader voorloopig bepaald is op Zaterda? 17 December. Het in sommige bladen voorkomend be richt omtrent den verkoop van het stoomschip Prinses Marie der Zeeland is, naar men ons uit Vlissingen schrijft, op zijn minst ge nomen, voorbarig. Genoemd stoomschip is sedert 5 Juli jl. ver huurd aan de Stettiner Dampfschiffs Gesell- schaften deed gedurende den zomer dienst tusschen Stettin en andere Noordeiyke havens. Of de gevoerde onderhandelingen tot een verkoop zullen leiden, is echter thans nog niet bekend. Tot by woning der plechtigheid waren uit- genoodigd de burgemeester, wethouders en leden van den raad der gemeente, de leden van de Feestcommissie en van Floralia. Nadat Kunst en eer met eenige muziek- nommers de plechtigheid had geopend, werd door den voorzitter van Floraliaden heer P. van der Have, eene toespraak gehouden en vervolgens de boom aan de zorg van het ge meentebestuur overgedragen, hetgeen, by afwe zigheid van den burgemeester, door den wet houder, den heer Van der Vliet, onder dank betuiging werd beantwoord. Da plechtigheid werd besloten met het spelen der volksliederen door Kunst en Ear, waarna het muziekgezelschap eene wandeling door de gemeente maakte. Dat eene talryke volksmenigte bij een en ander tegenwoordig was, behoeft nauwelijks gemeld te worden. Te Poortvliet zijn in één gezin, in twee dagen, drie kinderen, van 21/*, 10 en 16 jaar, aan de mazelen overledeD. Te laat voor ons vorig nommer ontvin gen wy Dinsdagavond uit Overslaghettele- graphisch bericht, dat de veldwachter aldaar, Verdurmen, aan den hem toegebrachten steek in bet onderlijf is overleden. De dader, zekere Vos, is te Moerbeke aan gehouden en beeft bekend de treurige daad te hebben bedreven. De heer M. Lever, stationschef te Krab be n d ij k e, is tegen 1 December als zoodanig overgeplaatst naar Wageningen. In zijn plaats is benoemd de heer WeerdesteiD, thans sta- tionsassistent 2e klasse te Rotterdam, Feijenoord. Dinsdagmorgen is het Eng. ss. City of London, bestemd naar Antwerpen, op de Wes terschelde vóór de haven te Hansweert omhoog gevaren, doch zonder hnlp vlot ge komen. TeZierikzee is heden (Woensdag) door het bestuur der vereeniging Floralia een Wil- helminaboom geplant, welke boom werd over gedragen aan en aanvaard door het gemeente bestuur van Zierikzee. De daarvan opgemaakte Oorkonde luidt „In het jaar achttien honderd acht en negentig werd in de vereeniging Floralia te Zierikzee 'tplan gevormd en vastgesteld om, ter gedachtenis aan de troonsbestgging van de laatste afstammelinge uit 'tHuis van Oranje, H. M. Wilhelmina Helena Paulina Maria als Koningin der Nederlanden, een herinnerings boom op eene openbare plaats binnen de ge meente Zierikzee te plaatsen. „Op heden, Woensdag den 23 November, achttienhonderd acht en negentig, des middags te éen ure, is door het Bestuur der Vereeniging Floralia met toestemming en in tegenwoordig heid van 't Edel Achtbaar Bestuur der gemeente Zierikzee op plechtige wijze, geplant V.on\ngVDueAinde(FiUaEieropaea) aan 't beneden of Westeinde der Poststraat bij de grens van 't Kerkplein, en is deze boom na planting overgedragen aan en welwillend aangenomen door 't Edel Achtbaar Bestuur der gemeente Zierikzeevan welke handelingen is opgemaakt deze oorkonde in duplo, om te plaatsen in 't Archief der Gemeente en dat der Vereeniging Floralia" Men schrijft ons uit Terneuzen: Hoewel het van algemeens bekendheid was, dat gezondheidsredenen onzen burgemeester hadden genoopt zijn ontslag te vragen, trof de mare van zijn overlijden Dinsdagmorgen on verwacht, daar men hem steeds geregeld zijne functie zag waarnemen. Na Maandas nog tot laat in den avond aan den arbeid te zijn geweest, heefc eene hartverlamming onge veer drie uren later den levensdraad van den ijverigen burgemeester afgesneden. De heer J. A. van Boven had den ouderdom van 66 jaren bereiktby de troonsbestijging van H. M. de Koningin werd hij benoemd tot ridder ia de Oranje Xa*sau orde. Hij maakte ook deel uit van het bestuur der Visscherijen op de Schelde en Zeeuwsche stroomen, eu was voorzitter van de Vereeniging van burgermes ters, secretarissen en ontvangers in Oostelijk Zeeuwsch Vlaanderen. Op 14jarigen leeftijd als stuurmansleerlirg 's rijks dienst getredeD, ging hij later in Indië over bij de infanterie en klom op tot den rang van kapitein-kwartiermeester; wegens ge zondheidsredenen werd hij als zoodanig gepen sioneerd. Korten tgd in Nederland zijnde, werd hij benoemd tot burgemeester van de gemeen ten Terneuzen en H iek, vierde voor een achttal jaren, onder belangstelling van de bevolking dier gemeenten, zijn 25-jarig jubilé als zoodanig, tot hy tengevolge van de toename der bevolking van Terneuzen alleen van die gemeente burgemeester bleef, welke functie hg dus 33 jaar vervulde. Yan het stadhuis en enkele particnliere ge bouwen woei Dinsdag de vlag halfstok. In de Dinsdagavond door de Kamer van koophandel en fabrieken aldaar gehouden vergadering werd door den voorzitter, den heer H. C. E. van IJsselsteyn, met instemming der leden, een woord gewyd aan de nagedach tenis van den overleden burgemeester. Door het bestnnr der posteryen is indertijd aan de Kamer toegezegd het plaatsen van een hnlpbrievenbns en een betere regeling der stellingen. Tot nog toe bleef dit uit, waarom besloten werd in een schaven aan den directeur-generaal daarop te wijzen. Aan het adres der Utrecbtsche Kamer be treffende gelykheid van port voor Nederland en zijne koloniën zal adhaesie worden betuigd. De voorzitter deelde mede dat de ingenieur van 's rijks waterstaat volgaarne bereid was om een seinpaal aan te brengen aan de West- binnensluis, wanneer de daartegen bestaande bezwaren konden worden opgelost. Na eenige bespreking werden de heeren Kolgn enNolsen aangewezen om daarover verder met den inge nieur te confereeren. Ingekomen was een adres van verschillende cargadoors aldaar, die zich beklaagden over het schutten door de WestBluis. Door de vele riviervaartuigen, die zich daar ter schutting aanmelden, moeten meermalen groote stoom schepen blijven liggen, daar bet tij verloopen is eer ze een beurt krygen. Van die binnen vaartuigen konden velen door de Oostsluis passeeren, maar ze komen aan de Westsluis en het reglement voorziet er niet in, om ze te weigereB. Adressanten roepen de tusschen- komst der Kamer in, om in dien voor dezee vaart nadeeligen toestand verandering te verkrygen. De voorzitter weea er ook op, dat men op bet» door 't reglement voor den aanvang der schntting voorgeschreven tydstip pas aanstal ten maakt om het water gelijk te zetten. Z. i. moest de sluis dan gereed zyn voor het bin nenlaten van schepen. De in het adres be doelde schepen met minder diepgang zonden dan gemakkelijk reeds kunnen schutten, waar door de zeevaart minder oponthoud zou onder vinden. Waar de tyd van schutten, vooral wanneer er weinig water komt, toch reeds kort is, werd ook nog geklaagd over het langzaam draaien der deuren, wat werd toegeschreven aan te weinig personeel. Besloten werd in dezen een adres te zenden aan den minister van waterstaat enz. Verder zal de directeur der belastingen wor den gewezen op de wenschelijkheid van het stichten van een kantoor voor den rijksont vanger, op een voor ieder gemakkelgk toe gankelijke plaats. Naar aanleiding van het feit, dat een oor spronkelijk voor Terneuzen bestemde boot te Vlissingen moet lossen, had eenige discussie plaats. De heer Versluijs had gehoord, dat dit een gevolg was van gebrek aan losplaats en zou gaarne zieD, dat de Kamer pogingen aan wendde om daarin te voorzien. De voor zitter en eenige andere leden, als zgnde zelf expediteur, goed met de zaak bekend, weer spraken het beweren omtrent gebrek aan plaats het gold in het bedoelde geval alleen een finan- cieele kwestie, daar het loon, gevorderd voor het lossen op de nog beschikbare plaats, con- curreeren onmogelijk maakt. Daarbij heeft het zich ook voorgedaan dat schepen, voor andere plaatsen bestemd, te Terneuzen losten, zoodat deze feiten zich over en weer voordoen. Voorziening in gemakkelijker losplaats zou alleen de spoorwegmaatschappij kunnen aan brengen, maar noch de Kamer, noch het ge meentebestuur konden er h. i. iets aan doeD, daar men bij uitbreiding van het terrein langs het kanaal ook een spoorlijn noodig heeft. Overigens achtte men de kwestie niet geschikt ooi in 't openbaar in bgzonderheden te wordt n besproken. Ten slotte werd besloten eene deputatie af te vaardigen bij de teraardebestelling van den burgemeester, waarvoor de horen Kolgn, Ver sluijs en Nolson werden aangewezen. In de Dinsdag te Aardenburg ge houden raadszitting werd, naar aanleiding van »en door den heer K. L. Reepmaker uitgebracht rapport betrekkelijk de straatverlichting met gasoline, zooals die te Breukelen in werking is, besloten in onderhandeling te treden met het consortium, dat zich die verlichting in kleine gemeenten heeft tot taak gesteld. Naar aanleiding eener circulaire der Friesche Land bouwmaatschappij om adbaesiete verleenen aan haar bg de regeering gedaan verzoek tot het nemen van repressaille-maatregelen tegen over België, met betrekking tot den invoer van il worden te kennen gegeven, dat, boe- wel de raad overtuigd is van de wenschelijk heid dat de maatregelen betrekkeiyk den invoer van ons vee in de laatste jaren door België genomen mogen plaats maken voor de vroe gere bestaande vrijheid van handel, zij het dan ook met controle ten opzichte van den sani- tairen toestand, men zich wenscht te onthouden van eene aanpryzing van represaille-maatre gelen, zonder nadere aanduiding van wat men daaronder zal hebben te verstaan, Een verzoekschrift van 45 handelaren en kooplui uit deze en naburige gemeenten tot verzetting der graanmarkt op Dinsdag zoo als vroeger werd gewezen van de hand, omdat de raad oordeelde dat de proefneming, om die markt op Maandag te honden, nog te kort was. In eene gecombineerde zitting van den raad met regenten van het burger-gasthuis werd tot regent benoemd de heer J. J. de Muijnk. Bekrachtiging van den onderhandschen verkoop van grond. Een wetsontwerp is aangeboden ter be krachtiging van den onderhandschen verkoop van vier stukken voormalige militairen grond te Terneuzen aan E. van der Bent, de ver eeniging voor de Cbristeiyke bewaarschool, AC. N. Grenu, allen te Terneuzen, en aan P. H. Dn Pree te Sas van Gent. LETTEREN EN KUNST. St. NICOLAAS EN NIEUWJAAR. Het is al wêer zoo ver! De nationale feestdag, dien wij wel eens eigen aardig hoorden bestempelen met den naam van ,nationalen snoepdag", staat wêer haast voor de deur en dit is tevens het sein, dat wij spoedig ook wêer het einde van het jaar zyn genaderd. Zoo denkt men ook onwilkeurig bij het geven van geschenken met St. Nicolaas aan het be gin van een nieuwen tydkring en verrast men vrienden en kennissen met een scheur-of wand* kalender.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1