MIDDELBURGSCHE COURANT. N°. 270 141e Jaargang. 1898 W oensdag 16 November. ■—rmrmissA De*e courant verschijnt dagelijks, met uitzondering Tan Zon- en Feestdagen, Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f,— Afzonderlijke nummers kosten 5 eent. Thermometer Advertentiën voor het eerstvolgend Middelburg 15Nov. 8 u. vm. 39 gr. 12u 53 gr., I nummer moeten des middags vóór i&a uur av. 4 u. 56 gr. F. Verw. zwakke wind. aan het bureau bezorgd zijn. AdvertentlSn20 cent per regel. Geboorte» dood- en allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Keolames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die «g innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten; Te 's GravenhageDe Gebk. Belinfante ta Amsterdam A. de La Ma» Azn. By deze courant behoort een Bijvoegsel. Middelburg IS November. Algemeeno beschouwingen Staatsbe- grooting 1899. Da regeering weerspreekt in haar antwoord ophot afdeeliugsverslag der Tweede kamer omtrent hoofdstuk I, dat de in dat verslag gegevea schets betreffende den financieelen toestand juist is. De regeering stelde zich tot plicht de lichtpunten, die er zijn, duidelijk aan te wijzen en te voorkomen, dat ten aanzien der hnancieele gesteldheid verkeerde indrukken ontstaan. Wanneer kort te voren een groote leening is gesloten, die te nauwernood ia vaste handen overging, moet men zich wachten voor het verbreiden van sterk overdreven voorstellingen omtrent toeskomstige geldbe hoeften van den Staat. De rekening van het voorloopig verslag ver zuimt te onderscheiden tusschen boek- en kas tekorten. In het algemeen gesproken, kan men zeg gen dat de schatkist vroeger wordt ge vuld dan eigenlijk noodig zou zijn. Onder normale omstandigheden zal dus een vrij be langrijk boek-tekort bestendigd kunnen blijven en dat ia bij de berekening over het hoofd ge zien. De regeering meent voorts, dat men haar niet met grond kan verwijten geen geopend oog te hebben voor het bedenkelijke karakter van een tekort van een derde soort, n.l. de inkomsten-tekorten. Zoodra het haar duidelijk was geworden, dat zulk een tekort voor Neder land bestond, heeft zij zich beijverd daarin te voorzien, terwijl gelijke voorzieningen beraamd worden met betrekking tot Indie. Ongetwijfeld zal over eenigen tijd weder ge leend moeten wordende aflossing der 5 en 6 percents obligatiën der Ned. Rhijnspoorweg- mautschappy en de aankoopen van spoorwegen tengevolge van de Belgische overeenkomsten twee voordeelige operatiën zullen eerlang geldbehoeften doen ontstaan. Nog door andere oorzaken zal hetzelfde gebeuren. De minister van koloniën neemt zich voor, op het daarvoor passend oogenblik een leeningsontwerp aan hangig te makes, echter niet van een zeer groote som. De regeering toont voorts aan dat de ver laging der personeele belasting en de verhoo ging der uitbeeringen aan de gemeenten, aan de schatkist f 8.000.000 per jaar kostte, waar tegen niet voldoende opwogen de f 2.000.000 bezuiniging, door conversie verkregen, en de mindere opbrengst van twee der middelen door de nieuwe bepalingen omtrent de heffing der invoerrechten en de aanneming der suikerwet. Toch meent de regeering dat dit geen reden is om den staat onzer financiën met donkere kleuren af te schilderen, maar wel om de regeering ter zijde te staan in hare pogingen om door versterking der middelen het verbroken evenwicht te her stellen, nu het haar niet mogelijk blijkt dit zonder verwaarloozing van gewichtige belan gen, door beperking der uitgaven te doen. Wordt het ontwerp tot verhooging der accijnzen op gedistilleerd en wijn tijdig tot wet verheven, dan slinken de ruim ll1/, millioen gulden tot 10, waaronder een post van 1 mil- lio en die tot aflossing van zeer dure leeningen strektblijft 7 millioen. De regeering neemt aan, dat er een werkelijk tekort zal zijn van 4 millioen, die besteed zullen zijn ruim 3 mil lioen voor spoorwegen en nagenoeg 1 millioen voor de verlegging van den Maasmond. De regeering acht het onaannemelijk, dat een voorBtel om op de uitkeeringen aan de gemeenten terug te komen, voldoenden steun zou vinden bij de Staten-Generaal. Afstand van het personeel aan de gemeenten blijft de minister nog altijd niet gunstig achten. De wettelijke verzekering van werklieden heeft de regeering in stadie genomen, maar zij is daarmede nog niet zoover gevorderd, dat zij hare voornemens zou kunnen mededeelen. De regeering betreurt geen avant projet van de staatscommissie te hebben ontvangen. Zoodra de stand van werkzaamheden dit toelaat, zal de minister van justitie het onderwerp arbeids contract ter hand nemen. De armenwet is in staat van voorbereiding. Overwegend bezwaar beeft de regeering tegen voldoening aan den wensch naar wettelijke regeling der loonen. Omtrent de quaesties van algemeene herzie ning der Zondagswet, de agrarische toestanden, de werkloosheid ten plattelande, herziening der onteigeningswet, zegt de regeering te hopen het bewijs te blijven leveren dat zij niet blind is voor sociale nooden en niet opziet tegen krachtdadig ingrijpen waar dit dringend ge vorderd wordt. Onstuimige spoed zou hier echter een fout zijn. Voorstellen in protectionistischen geest zijn niet van de regeering te verwachten, maar zij zal niet nalaten voorstellen te doen tot wijziging in fiscalen geest van het tarief van invoerrech ten, met het oog op de sociale maatregelen, die reeds aanbangig zijn of het eerlang zullen worden. Behalve uit deze bron zal geput kun nen worden uit een herziening der successie en overgangsrechten. Verschillende aangegeven middelen als tabakbelasting, verhooging van bieraccijns, belasting op beurstransacties noemt de regeering middelen, welke men, als de nood daartoe dringt, maar ook dan alleen ban aangrijpen. Het nut van een samensmelting der vermo gens- en bedrijfsbelasting tot éene inkomsten belasting, is den minister van financiën niet duidelijk. Een ontwerp tot aanvulling der wet op de vermogensbelasting, waarvan vermindering der oneerlijke aangiften te verwachten is, is in onderzoek bij den Raad van State. Reeds nu verklaart de regeering ernstige bedenking te hebben tegen verzwaring van het progressieve tarief. De regeering zal hare aandacht wijden a«n de klacht over de weelderigheid bg het stich ten van rijksgebouwen. Vermindering der uitgaven op het hoofdstuk oorlog zou ook aan de regeering wenschelijk zijn voorgekomen, indien zij had kunnen ge schieden door mfddelen, die onze weerbaar heid niet in gevaar brengen. Hoewel de regeering den ernstigen wensch koestert om de uitgaven tot het noodige te beperken, moet mea toch indachtig zijn aan de sterke vermeerdering van bevolking in de laatste jaren, waardoor de behoeften zich aller wegen hebben uitgebreid. Zal die toenemende bevolking uitt gepaard gaan met verarming, zal Nederland op het gebied van landbouw, nijverheid, handel en scheepvaart den wedstrijd met het buitenland kunnen volhouden, dan mogen wij niet stilzitten. Ook van de belan gen der defensie mag zich de aandacht niet dige gedragslijn. De minister denkt er dan ook niet aan van gedragslijn te veranderen wij zullen in de thans gevolgd wordende rich ting volhouden, zegt hij, totdat het doel, de pacificatie, is bereikt. Algemeen belang of eigenbelang Door twee of drie vrouwelijke tandmeesters was aangevraagd om lid te worden van het Tandheelkundig Genootschap te Utrecht. Het bestuur van dat Genootschap stelde echter motie voor, die met bijna algemeene stemmen werd aangenomen, en waarbij het Genootschap als zijn meening uitspreekt, dat in het belang van den tandheelkundigen stand moet geacht worden, dat vrouwen voorloopig geen deel uitmaken van het Genootschap. Vergoelijkend wordt er bijgevoegd, dat het niet als persoonlijk buitensluiten moet worden opgevat, maar als principe, blijk van den geest, die het Genootschap bezit wat betreft de toelating van dames. Belang en Rechthet blad,{onder redactie van mej. Henr. v. d. Meij, acht hier voor de zoo- veelste maal bewezen, hoe de meeningen over het recht der vrouw op arbeid binnen belang hebbende kringen voornamelijk beheerscht worden door de broodqu&estie. „Toch kunnen geen honderd moties van zoo eerbiedwaardige vereenigingen als het Tandheelkundig Genoot schap de maatschappelijke evolutie tegenhouden Over de onheuschheid harer mannelijke collega's zullen onze vrouwelijke tandartsen zich weten te troosten en flink haar positie verder zelfstandig handhaven." Hetzelfde nommer van genoemd blad, waarin het bovenstaande voorkomt, bevat nog De be langen der Vrouw bij de Kamers van Arbeid door mr Ph. Falkenburg. Twee adressen. Eischen voor adjunct inspectrices van den arbeid. Misbruikte vrouwenkracht door H. v. d. M. Over de vrouw en de studie door Ida Heijer- mans. De Rotterdamsche Buurtoereeniging. In het nu loopende legislatieve tijdperk zal een technische herziening der kieswet, in den geest als bij de behandeling der staatsbegroo- ting voor 1898 werd aangegeven, alsnog aan hangig worden gemaakt. Een wetsontwerp tot afschaffing der rijks- tollen op land en waterwegen is aanhangig bij den Raad van State. Wettelijke regeling van den tijd acht de regeering nog niet van zoo dringend belang. Het verdient aanbeveling de wettelijke rege ling der strijdkrachten bij gedeelten voor te stellen. Met groot leedwezen zag de regee ring de thans in Noord Brabant opgerichte vereenigingen tot bevordering van vrijwillige dienstneming bij de militie ontstaan. Aan de oprichting dezer vereenigingen (ge lijk terecht is ondersteld, naar het oordeel der regeering niet in strijd met de wet kon echter bezwaarlijk de koninklijke goed keuring worden geweigerd. De vraag of aan zulke vereenigingen subsidiën uit de gemeente kas mogen worden verleend, is thans in on derzoek. De ia ons blad herhaaldelijk geuite meeniug wordt dus bevestigd. Maar moet dan in deze niet de wet herzien worden? Red- TOESTAND VAN ATJEH. In zgn memorie van antwoord op het voor loopig verslag over zijne begrooting geeft de minister van koloniën op duidelijke wijze reken schap van de gronden, waarop de optimistische beschouwing van de regeering omtrent Atjeb, sergelegd in de troonrede, steunt. Het stuk is te uitvoerig, om het in zgn ge heel onder de oogen onzer lezers te brengeD, uiaar het verdient zeker de aandacht. De Haag- sche briefschrijver der Zutph. Crt wijst er dan ook in zijn joDgsten epistel met ii heid op. Al durft de minister nog niet beslist verze keren, dat reeds in de allernaaste toekomst de uitgaven van oorlogskosten zeer aanzienlijk zullen verminderen, hij wijst er toch op, dat die vermindering gelijken tred zal houden met de verbetering van den toestand in Groot-Atjeb; en over de resultaten, in de laatste maanden bereikt, is de minister hoogst tevreden. En hij niet alleen. Nog voor dat het belangrijk succes te Kotta Ramboeng en Kotta Bintara Kemangan was verkregen, schreef niet de eerste de beste, maar de bekende dr Snonck Hur- groBje aan den gouverneur-Generaal: „In het algemeen durf ik zeggeD, dat, al mogen de be haalde resultalen niet éclatant zgn en op het publiek, dat de zaken van verre beziet, weinig indruk maken, nog zelden of nooit in Atjeh en onderhoorigheden zooveel bereikt is als gedurende deze expeditie." Dat klinkt heel anders dan de bewering van den heer Van Kol, dat wij weinig verder komen en ons leger verzwakt door te volharden bij de tegenwoor Midd. Ct. ia gemeld, eenigen op het idee ge bracht om van 't buitenland hout aan te schaf- dat even deugdelijk, maar veel goedkooper krijgen was. De moeilijkheid zat hem evenwel in den aanvoer. Er moest gemeenschappelijk worden gehandeld, wilde er mogelijkheid bestaan hout uit den vreemde te laten komen. Nu is eenigen tijd geleden te St. Nicolaas q bond van klompenmakers uit het land van Waes opgericht, met het doel voor gemeen schappelijke rekening hout uit Rusland aan voeren. De oprichting van dien bond gaf den stoot tot een samenkomst van vakgenooten in het land van Hulst, nu een week geleden, welke samenkomst uitmuntend slaagde. Een bond werd opgericht en nu Maandag 11. de tweede vergadering gehouden. Reeds bleken een 50 tal klompenmakers als lid te zijn toegetreden. Tot voorzitter werd gekozen Ed. Allefs van St. Jansteen en tot secretaris Em. Callenfels van Halst, de laatste geen klompemaker, maar om zijne administratieve kennis aangezocht. Tot commissarissen werden gekozen P. Pauwels en L. Laureys van Clinge, D. Mooit- hamer van Graauw, G. Allefs van Koewacht A. Stevens van St. Jansteen, terwijl A. Schelfhout van 't Jagertje (Hontenisse), F. Zaman en F. Vermeulen van Clinge, Tertooy van Koewacht en Z. Janssen van St. Jansteen tot keurmeesters werden benoemd. Door elk der toegetreden leden is dadelijk f 15 gestort, waarvan f 5 gebruikt kunnen worden voor mogelijke onkosten en i 10 ge deponeerd zullen worden tot het vormen van een soort waarborefonds. Nog werd beslist, dat. geen der leden meer dan 8 knechten in zijn dienst mag hebben. HET VERPLEEGHUIS TE MIDDELBURC BENO£m»U£A ENZ. Bij kon. besluit is mr André Reigersman, te Breda, met al zijne wettige zoo mannelijke als vrouwelijke afstammelingen, in den Nederlandschen adel verheven, met de pimdicaten van jonkheer en jonkvrouw is benoemd tot griffier bij het kantongerecht te Winschoten jhr. mr. M. A. de Savornin Lohman, thans adjunct commies bij het Dep. van koloniën is aan den ontvanger der dir. bel. en acc. P. H. Verbeek, te Delft (buitengemeenten), op zijn verzoek, eervol ontslag uit 's rijks dienst verleend, behoudens aanspraak op pensioen zijn benoemd tot ontvanger der registratie en domeinen; te Meerssen C. Schut, thans te Olderberkoopte Oss J. C. Doedens, thans te Grave; te Grave W. Nanninga, thans te Hol werd; te Holwerd C. F. Trip, thans surnume rair is, met ingang van 1 April 1899, aan den inspecteur der telegraphie te Arnhem Z. van der Vegte, op zijn verzoek, als zoodanig eervol ontslag verleend, met dankbetuiging. De minister vau marine verleent aanstaanden Vrijdag geene audiente. UIT STAD EN PROVINCIE. In de Maandag middag in het Tehuis van dienstboden alhier door de afdeeling Mid delburg van het Nederlandsch bijbelgenoot schap gehouden vergadering werden de heeren A. B. ter Haar Romeny en P. J. Roscam Abbing als bestuursleden herkozen. Door den dikken mist is Maandagmiddag de dagmailboot van de Mg. Zeeland eerst te 6 u. 5 te Vlissingen aangekomen. Toen Maandag morgen zekere P. P., arbeider aan de Bpoorbaan te Goes, en een vijftal makkers, per peeëntrein,te Kapelle aan kwamen en uitstapten, kwam juist de goede rentrein van 10 44 aan. Door den mist merkten zij dit niet en genoemde P. kreeg van den buffer der locomotief een stoot, waardoor hij omver tuimelde. De aangeredene had nog de tegenwoordig heid van geest spoedig zijn beenen van de rails te trekken; anders waren deze zeker afgereden. Met den goederentrein werd hij naar Goes vervoerd, waar hij met behulp var een persoon zijn woning kon bereiken. Hoewel de man veel pijn aan borst en schouder." heeft, moet zijn toestand, volgens den dokter, niet zorgwekkend zijn. Men schrijft ons uit Hulst: Wegens de duurte der boomen hebben de klompenmakers in Zeeuwsch-Vlaanderen het hard te verantwoorden. De prijs, die van de klompen kan gemaakt wordeD, is niet in even redigheid met dien van het hout. Die wanver- houding beeft, zooals reeds in 't kort in de douche, zoogenaamd regenbad. In de onmid dellijke nabijheid daarvan is een breede trap, uitkomende op een poort in de Beddewijk- straat en bestemd voor patiënten, die mot een brancard worden binnengebracht en naar boven moeten worden gedragen. Deze verbouwing en de andere wijzigingen aan het kapitale heerenhuis werden ontwor pen door den heer S. van der Meijden en uitgevoerd door de firma W. van Uije en Zo nen, terwijl de firma F. Machenand en Zoon was belast met het schilderwerk. In verdere details behoeven wij, naar ons dunkt, niet te treden, 't Zal maar matige belangstelling wekken hoe de verschillende vertrekken in het huis verdeeld zijn; en eenige kamers, b. v. die van de directrice, de zitkamer der zusters en het voorloopig nog als eetzaal gebruikte vertrek hebben zoo'n gezellig aanzien, dat het eigenlijk jammer zou zgn, op dat huiselijk karakter inbreuk te m, door het publiek nu eens precies te vertellen, hoe alles er uit ziet. En daarom zijn wij, hoewel een vriendelijk geleide alles voor ons openstelde, hier en daar maar eer biedig verre gebleven van wat ons intiem 't Is eigenlek jammer, dat het in de pers een gemeenplaats is geworden, te schrijven, dat een stad een schoone inrichting rijker is geworden. Want zonder deze journalistieke ondeugd, zouden wij dit woord in zijn werke lijke beteekenis willen gebruiken, naar aanlei ding van ons bezoek aan bet nieuwe Verpleeg huis in de Langeviele alhier. Wat deze inrichting isIn de eerste plaats een gezellig thuis voor de zusters der sinds bijna 16-jaar bestaande Inrichting voor zieken verpleging, en in de tweede plaats een ge bouw, waar zieken verpleging kuDnen vinden naar alle eischen der wetenschap, in een om geving, zoo comfortabel als men dat kan wen- schen en tevens zoo huiselijk, dat elke gedachte aan een gesticht, aan een ziekenhuis wordt verbannen. Want waarlijk al is het bijna niets dan voor oordeel, dat zoo velen doet terugschrikken voor de gedachte in een ziekenhuis te worden opgenomen, in het huis in de Langeviele zal zelfs de laatste schijn van dat vooroordeel moe ten wijken. Er is toch in deze statige woning niets dat aan een gesticht doet denken, noch kamers, noch de bedden, noch het andere meubilair. Er is geen sprake van die eenvor migheid, welke onaangenaam aandoet. En dat is voor een groot deel te danken aan het feit, dat vele belangstellenden in de nieuwe stich ting haar bij haar geboorte met vele nuttige geschenken vereerden, zelfs met de compleete iarichting voor de operatiezaal, een flink ruim vertrek, met uitstekend bovenlicht en met een vloer, geheel uit looden platen bestaande, gemakkelijk te reinigen van alles wat herin neren zou aan de treurige werkzaamheid, welke daar te verrichten zal zijn. Deze zaal ligt op de Ie verdieping en heeft voldoenden toevoer van koud en warm water, waartoe op de gang een doelmatige geyser van de nieuwste en doelmatigste constructie is aan gebracht, een geyser welke automatisch den gastoevoer mindert, zoodra door het sluiten van de af voerkraan blijkt, dat geen nieuw warm water meer noodig is. Terwijl hier dus aan alle eischen der tegen woordige wetenschap wordt voldaan, is dat in de eigenlijke ziekenkamers niet veel anders. Deze zijn weinig in getal, want de geheele inrichting is voorloopig op een getal van zeven patiënten berekend, zonder dat men verplicht is, een grooter aantal hulpzoekenden af te wijzen. Wat deze ziekenkamers betreft, wij wezen er reeds op, dat ze niet gestichtachtig gemeu beld zijn en een vriendelijken indruk maken De vloeren zijn met zeil belegd, de wanden met een vroolijk papier bedekt, natuurlijk Sanitarywant hoewel lijders aan besmette lijke ziekten niet worden opgenomen, is het toch noodig, dat een voortdurende rei niging en ontsmetting van alle kamers moge lijk is, zonder iets te beschadigen. Van de badkamer geldt natuurlijk hetzelfde. Er staan twee groote kuipen, geheel van por selein, en een afgeschoten ruimte met een Die indrnk heeft ons ook van iets anders weerhouden en wel van het vragen van te veel inlichtingen, 't Geheel ziet er zoo gastvrij uir, dat men niet vraagt hoeveel kost dit nu wel hoeveel men moet betalen voor die keurige suite rechts van den ingang en hoeveel voor een plaats op een kamer met drie bedden. Daarover informeeren belanguebbenden zich aan de iurichting, als zij er hulp willen zoeken. Maar éen inlichting is toch noodig, omdat anders misverstand zou bestaan: de Inrichting voor ziekenverpleging blijft op den ouden voet werkzaam. Wie een ziekezuster noodig heeft, om thuis verpleegd te worden, wende zich, evenals tot heden, tot mevrouw Van Citters op de Loskaai. Alleen voor patiënten, die opge nomen moeten worden, is het adres aan de inrichting zelve. Do Koning Willem I. Volgens bericht in de Hollandsche bladen heeft dit stoomschip, dat, zooals onze lezers weten, op de werf De Schelde te Vlissingen is gebouwd voor rekening der stoomvaartmaat schappij Nederland, Zaterdag op de proefvaart uitstekend voldaan, evenals de machine, die erin geplaatst is. Vier uren lang werd met volle kracht gestoomd zonder eenig accident. Er werd bg gebruik van ongeveer 4000 P.K. snelheid bereikt van 15.4 mijl; terwijl van trilling geen sprake was. Dit heeft men te danken aan een nieuw Bysteem van 4 kruk ken quadruple expansie, gebalanceerd volgens Yarrow Schlick en Tweedy, waarbij met de snelste vaart alle trilling overwonnen wordt. Hoewel de beschrijving van dergelijke schepen steeds op hetzelfde neerkomt en het voornaamste omtrent de afmetingen van de Willem I reeds vroeger door ons is gemeld, willen wij toch volledigheidshalve nog het volgende meedeelen. Het nieuwe schip is wat zeelui zouden noe men „een mooie schnit." Zij is van hetzelfde type als de Koningin Wilhelmina, waaraan zij bovendien, wat kajuiten, dekken, enz. betreft, meest herinnert. Maar de afmetingen zijn, door een eenigszins andere plaatsing der machines, iets grooter. De Koning Willem I is lang 392 voet, breed 45 voet en hol 29 v. 1 d.; het meet 4500 ton en biedt ruimte voor 72 eerste-klasse- en 34 tweede-klaBse-passagiers. Het wandeldek strekt zich bijna over de gansche lengte van het schip uit en is ten deele beschermd door een Bloependek. Er zijn 8 stalen sloepen, die in een ommezien buiten boord gebracht kunnen worden. De mime salon voor de eers te-klasse passagiers heeft een grooten achtkantigen koe koek, is beschoten met licht essenhout en prijkt met reproducties op tegel van schilderijen van Mesdag, Du Chattel, Springer. In de rook kamer, beschoten met licht teakhout, komen oorspronkelijke schilderijen van Hollandsche meesters voor. De salon voor de tweede klasse is, evenals alle hutten, wasch- en badkamers, alweder van nieuwe geriefelijkheden voorzien. Het schip wordt verlicht met 306 electrische lampen, welke gevoed worden door 2 dynamo's, waar bij bijzondere vermelding verdient, dat de leiding door het gansche schip is aangebracht zonder eene enkele lasch. Het lossen en laden en het ankerwinden geschiedt met hydraulische beweegkracht. Er is een stoomtoestel van nieuwe vinding, dat door een telemotor op de commandobrug wordt bewogen. De Koning Willem I heeft eene machine van het vier- kruks-quadruple-expanBie-Bysteem, gebolomeerd volgens de methode van Jarron, Schlick en Tweedy. De afmetingen der cylinders zijn27 Va» 39, 55 en 82 Eng. duim en de slaglengte bedraagt 60 Eng. duim.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1