MIDDELBIIRGSCHE COURANT.
JSP. 225.
141° Jaargang,
1898,
Zaterdag
24 September.
De Troonrede.
Deie courant verschijnt dagelijks, met uitzondering ran Zon- en Feestdagen,
Prijs, per kwartaal, aoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 1-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer
Middelburg 23 Sept. 8 u. vm. 68 gr. 12 u 72 gr.,
av. 4 u. 70 gr. P. Verw. zw. N. wind.
Advertentiëu voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
AdvertentiSn20 cent por regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regol meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiên bij abonnement op voordeelige
▼oorwaafden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan bet bureau te bekomen.
Agenteni
Te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A.
van Ndsuwenhuijzen.
Middelburg 23 September.
De nationale reclame.
Wij hebben in ons nommer van Maandag
eenige opmerkingen vastgeknoopt aan het be
richt van het N. v. d. D. over de Eogelsche
journalisten. Dit blad vermeldde, dat bet aan
vankelijk scheen of zij (vooral de man van
Daily Telegraph) waren uitgezonden om de
Hoek van Holland-lijn te adverteeren.
Wij leidden daaruit af, dat de Engelsche
heeren en dames over den Hoek van Holland
naar ons land waren gekomen.
Dit gaf den secretaris van bet buitenlandscbe
perscomité aanleiding ons te schrijven„Al
de correspondenten van de Engelsche bladen,
die de inhuldigingsfeesten hier te lande hebbeD
bijgewoond, een 20tal, hebben gebruik gemaakt
van de hun door de stoomvaartmaatschappij
Zeeland welwillend aangeboden reisgelegenheid."
Wij hebben dus ten onrechte uit bet bericht
in het N. v. d. D. afgeleid, dat de Engelsche
heeren reclame maakten voor de Engelsche
Ijjn, omdat zij daarmede reisden. Zij schreven,
naar nu blijkt, die reclame hoewel zij gebruik
maakten van de gastvrijheid van de maat
schappij Zeeland.
Ja zelfs zouden van het blad, dat voor
ging bij bet reclame maken, drie vertegen
woordigers vrij vervoer van de Zeeland hebbeD
genoten
Door deze rectificatie verandert onze grief
tegen het buitenlandsch comité. Als alle
(of gelijk wij meenen te weten, vele) Engelsche
journalisten via Vlissingen reisden, dan treft
het comité niet het verwijt dat dit het verkeer
niet in die richting leidde.
En niemand zal verwachten, dat het comité
de pen der gasten bad bestuurd.
Anders is het met hun bewegingenen juist
daarom doet het wegvallen van de eene grief
de andere te meer op den voorgrond treden.
Want uit de mededeeling van den secretaris
blijkt, dat de Engelsche collega's in Zeelanó
zijn geweest.
Hoe en er is niets gedaan, om hen te
ontvangen, niets om bun het fraaie Walcheren
te laten zienEn dat terwijl het rijk 20.000
beschikbaar had gesteld, omdat de ontvangst
der vreemdelingen werd voorgesteld te zijn
een nationaal belang, en dat terwijl op
denzelfden grond ook bij de Nederlandsche pers
om geldelijken steun is aangeklopt, die ver
moedelijk wel algemeen zal zijn geschonken.
Wij aarzelden ten minste niet met dat doel
eene bijdrage te verleenen.
Als men dat nagaat, dan beeft de door odb
ontvangen rectificatie wel een ander, maar
geenszins een beter licht op de houding van
het comité geworpen.
En in elk geval blijft vast staaD, dat het
bezoek der Engelsche pers leidde tot een
reclame voor de Engelsche lijn, en in dit op
zicht dus als een anti-nationale reclame heeft
gewerkt.
Het oordeel van De Standaard mist veel van
zijne waarde, nu dr Küyper, de leidsman, dit
niet heeft geschreven. Het is een eenvoudig
woord, waarin opmerkt, dat hij het in derede
toegezegde niet kan beoordeelen, vóór hij een
en ander onder de oogen heeft gehad iets
wat van zelf spreekt; en niet zonder zorg
zal aanzitten aan den ministerieelen disch. Het
ontwerp „leerplicht" zit hem nog dwars in den
maag, en daardoor is hg niet op zijn
Zelfs het dessert, dat de regeering aanbiedt,
als „nog andere gewichtige onderwerpen", wekt
zijn politieken eetlust niet op.
Hij kan dan ook niet anders doen dan op
het voetspoor der regeering zelve met een
benauwd gezicht de hoop uitspreken, dat de
beraadslagingen vruchtbaar mogen zijn en dat
er veel zal tot stand komen ten nutte van het
vaderland en onze overzeesche bezittingen.
De gouden roos.
Het christelijk-hiBtorisch Nederl. Dagblad is
big dat onze koningin de gouden roos niet
kan krygen. Een geschenk, dat indertijd is
aangeboden aan eene vrouw als Isabella van
Spanje, kan niet meer worden aanvaard door
eenige vorstin, die achting heeft voor zichzelf
merkt zijn redactie op.
EERSTE KAMER.
Het Donderdag door die Kamer vastgestelde
adres van antwoord op de troonrede luidt als
volgt:
„Mevrouw 1
Met dankbaarheid en vreugde heeft de Eerste
Kamer Uwe Majesteit, in vereenigde vergade
ring der Staten-Generaal vóór weinige dagen
beëedigd en gehuldigd, de gewone zitting voor
het eerst zien openen.
De tallooze uitingen van vaderlandsliefde en
gehechtheid aan Uwe Majesteit, aan Hare Ko
ninklijke Moeder en aan het Stamhuis van
Oranje, die zich in de jongst verloopen dagen
alom in den lande hebben geopenbaard, vonden
levendigen weerklank in ons aller hart.
Bij den aanvang van het zittingjaar tot her
vatting onzer werkzaamheden geroepen beamen
wij den wensch van Uwe Majesteit, dat onze
arbeid, onder Gods zegen, strekken moge tot
welzijn van het Koninkrijk.
Met belangstelling vernamen wij de mede
deeling, dat de toestand van Land en Volk
in menig opzicht bevredigend is en debetrek
kingen met de Buitenlandsche Mogendheden
zeer vriendschappelgk blijven.
Het voorstel van Zijne Majesteit den Keizer
van Rusland tot het houden eener conferentie,
waarin door vertegenwoordigers van alle Mo
gendheden zal worden gehandeld over beper
king der krijgstoerustingen, wordt ook door
ons met ingenomenheid begroet.
Met Uwe Majesteit buide brengende aan het.
beleid, de volharding en de heldhaftigheid door
het Nederlandsch-Indische leger en de vloot
aan den dag gelegd bij de jongste krijgsver
richtingen in Atjeh, hopen wij dat die mogen
leiden tot duurzame verbetering van den staat,
van zaken in die landstreek.
Uwe Majesteit vindt ons bereid om ten nutte
van het vaderland en zQne overzeesche gewes
ten te arbeiden aan de belangrijke en veelomvat
tende taak, die ons in dit zittingjaar wacht".
ATJEH.
Het jongste regeerings telegram over Atjeh,
wordt aangevuld door een telegram aan de
N. R. Ct. Daaruit blijkt dat Oemar den radja
van Tenom te Tjot Semeroeng omsingelt. Een
troep is met bestemming daarheen ingescheept.
BEWOEMINGEAI ENZ.
Bij kon. besluit:
is tot voorzitter van de Tweede kamer der
Staten-Generaal, voor het tgdperk der tegen
woordige zitting, benoemd mr J. G. Gleichman,
minister van staat, lid van die Kamer;
zijn benoemd tot inspecteur der registratie,
en domeinen
van de eerste klasse in de 34e divisie (stand
plaats Utrecht) D. M. J. Lasonder, thans van
de tweede klasse in die divisie
van de tweede klasse in de 3de divisie (stand
plaats Amsterdam) J. P. Mikmak, thans van
de tweede klasse in de 28e divisie;
van de tweede klasse in de 23e divisie (stand
plaats 's Hertogenbosch) J. R. C. H. Berger,
thans van de derde klasse in die divisie;
van de derde klasse in de 28e divisie (stand
plaats Tiel) N. Koomans, thans van de derde
klasse in de 37e divisie;
van de derde klasse in de 37e divisie (stand
plaats Winschoten) H. J. van Lis, thans ont
vanger der registratie en domeinen te Hel
mond en
is een pensioen van f 201 verleend aan J. C.
Bethe, wed. J. J. Olivier of Van de Velde
Olivier, kommies le klasse bij 's Rgks belas
tingen.
De minister van oorlog brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat er in de maand Novem
ber a. s. voor éen burger geneeskundige (arts),
die voor den militairen geneeskundigen dienst
physiek geschikt is, gelegenheid bestaat om te
worden benoemd tot officier van gezondheid
der 2de klasse bij het personeel van den ge
neeskundigen dienst der landmacht onder bet
genot eener premie voor eens van 2500.
In November a. zal een vergelgkend onder
zoek worden gehouden voor de betrekking van
telephonist, uitsluitend voor vrouwelgke candi
dates
Zy, die voor plaatsiDg in aanmerking komen,
worden aanvankelijk als leerling-telepboniste in
dienst genomen tegen eene vergoeding van
15 of ƒ30 per maand, al naar gelang zij in of
buiten hunne woonplaats worden werkzaam
iomiddels blijk zal hebban gegeven van ook in
de Engelsche taal de bedrevenheid te bezitten,
welke sub c van het programma voor de
Franscho en Duitache talen is omschreven.
Zij, die aan het examen wenschen deel te
nemen, djoeten zich vóór 17 October aanmelden
bij den directeur-generaal der posterijen en
telegraphie, door een op zegel geschreven ver
zoek, met nauwkeurige opgaaf van naam, voor
namen en woonplaats.
Voor verdere bewgsatukken zie men de
mededeeliDg in de Staatscourant van heden
(Vrijdag), op grond waarvan wy deze oproeping
herhalen.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Morgen, Zaterdag, middag wordt door
een zich noemenden professor Wiene in de
Concert- en gehoorzaal alhier een kinder
voorstelling gegeven.
De entree is, zooals uit eene in ons vorig
nommer opgenomen advertentie blgkt, zoo
laag, dat zij, die hunne kleinen eens een uit
spanning willen verschaffen op het gebied der
goochelkunst, daarin zeker geen beletsel be
hoeven te zien.
Een vorstelijke intocht is Donderdag
avond bet 2e bataljon van bet 3e regiment
bereid toen het te Middelburg terug
keerde van de manoeuvres en van de revue.
Op het perron van het station waren drie
hoofdofficieren, onder wie de majoor-comman
dant der dd. schutterg met de meesten zyner
officieren vele vrienden en bekenden van de
terugkeerende officieren, heel wat jonge dame
tjes en ook de muziek van de schutterij, die bij
het binnenstoomen van den trein het Wilhel
mus aanhief.
En daarbuiten een onafzienbare menschen-
massa, in dichte rijen geschaard van het sta
tionsplein tot op de kaaien, later door alle
steepjes hollende, om in de Lange Delft nog
eens de muziek te hoorer het licht en de walm
der fakkels te zien, en vooral om onder de
terugkeerenden nog eens te zoeken naar goede
kennissen, die de eerste maal niet waren gezien.
En daar in de Lange Delft, waar het fak
kellicht nog rosser werd in den strgd met de
nieuwe straatverlichting, daar werden ook een
paar potjes met Bengaalsch vuur ontstoken,
om het tooneel nog fantastischer te maken.
't Was zoodoende een druk avondje, en de
militairen, die een reis van 10 uur achter den
rug hadden, toonden door zoo aardige ontvangst.
alle vermoeienissen van de jongste negen
dagen te vergeten.
Ook te Vlissingen vond de troep bijzijn
aankomst zoo wat half de bevolking aan het
station en daaronder bet muziekgezelschap:
Werkmansvriend, de officieren der dd. schut
terij enz.
Op weg naar de stad verloor menigeen zijn;
hoed, schoen of pantoffel.
- De le luitenant Hil wig, van het Algemeen
depot van Discipline te Vlissingen, wordt;
1 November overgeplaatst bij het 3e reg. inf
en komt dan te 'sHage in garnizoen.
- Door den brievenbesteller D. PaBsenier,
te Vlissingen, is tegen 15 Oct. a.s.eervol
ontslag aangevraagd.
teerde staten niet werd goedgekeurd, heden
ontslag verleend overeenkomstig artikel 29 A
der onderwijswet.
Donderdagmorgen geraakte aan den Kleine
Huisens polder, gemeenteZaainslag, een laud-
bouwersknecht uit Boschkapelle, door van een
wagen te gigden, onder de wielen van het ge
laden voertuig. Hij werd daardoor zoo ernstig
gekwetst, dat hij korten tyd daarna overleed.
Te Sluis had een dienstbode de on
voorzichtigheid eene brandende spiritusiamp
aan te vullen, met het gevolg, dat de spiritus
vlam vatte en zy in 't gelaat hevige brand
wonden kreeg, tengevolge waarvan zij op 't
oogenblik in het gasthuis wordt verpleegd.
Gemeenteraad van Goes.
Zitting van Donderdag avond 8 uur.
Voorzitter de heer Wesselink, burgemeester.
Tegenwoordig 12 leden. Afwezig de heer
J. J. Ochtman.
Als ingekomen stukken worden o.a. ter tafel
gebracht
Van den heer dr Z. Th. Diehl verzoek om
eervol ontslag als directeur en leeraar aan de
H. B. school te Goes. Dit wordt gerenvoyeerd
naar B. en W. ter voorbereiding.
Van J. Visser, verzoek om verhooging van
jaarwedde als ambtenaar van de bevolking.
Dit zal bij de begrooting worden behandeld.
Van M. van Waarde, verzoek om pensioen
als eervol ontslagen hoofdagent van politie. Op
voorstel van B. en W. en gnnstig advies der
fin. commissie, wordt hem met 1 Oct. a.s. een
pensioen toegekend van 100.
Van B. en W. een voorstel om eene gratifi
catie van 75 te verleenen aan de rgks- en
gemeente-politie en marechaussee, als beloo
uing voor de zware diensten, bij de inhuldi-
giDgsfeesten van hen gevorderd. Op gunstig
advies der finaucieele commissie wordt zulks
Na voldoende geoefendheid in den telephoon-
dienst verkregen te hebben worden zy, naar
mate van de behoefte, als telephoniste aange
steld op eene jaar wedde van 400, welk bedrag,
bij voortdurende geschiktheid, na drie maan
den tot ƒ500 wordt verhoogd.
Dit jaarlijksche traktement kan met vijfjaar-
lijksche verhoogingen van f 100 klimmen tot
f 800, met dien verstande dat verhooging boven
f 500 eerst dan kan volgen, als de telephoniste
Te Wolfaartsdijk hebben zich voor
betrekking van gemeente-veldwachter 45
liefhebbers aangemeld.
Hoe gevaarlijk het is koeien te laten
weiden op jong klaverland, bleek weder by den
landbouwer J. Rottier te B i e z e 1 i n g e. Drie
zijner dieren leden daardoor aan de gewone
opzettingeen koe moest geslacht wordende
beide andere konden door spoedig ingeroepen
geneeskundige hulp in het leven behouden
blijven.
In de Donderdag avond te Ierseke
gehouden raadsvergadering werd, op voorstel
van den voorzitter, den burgemeester, besloten
een adres van eerbied en dankbetuiging te
richten aan de koningin-moeder en een adres
van hulde en van gelukwenscbing aan H. M.
de koningin-
Verder werd de gemeente-begrooting voor 1899
aangeboden met een eindegfer van f 39.957.66s
in ontvang en uitgaaf.
Bij de behandeling dier begrooting zullen
aan de orde komen ingekomen verzoekschrif
ten van den lantaarnopsteker en van den ge
meente-opzichter om verhooging van traktement,
het bekende adres van de afdeeling Zeeland
van den Algem. Nederl. Politiebond in het be
lang der gemeente-politie, en het plaatsen van
een of meer nieuwe gemeente-pompen, waarvan
een der leden in de zitting de wenschelijkheid
bepleitte.
Aan ieder der vier gemeente veldwachters
werd een gratificatie van 10 toegekend wegens
buitengewone diensten.
Te S t a v e n i s s e is door den raad den
onderwgzer Van der Weide, 15 Augustus niet
eervol ontslagen, welk besluit door Gedepu
Op verzoek van de diaconie der Ger. gemeente
wordt baar, met ingang van 1 Januari a. s.,
voor 10 jaar een stukje grond aan de achter
haven in pacht gegeven voor 3 's jaars.
Aan de bouwvereeniging Help u zeiven wordt
toegestaan een gedeelte sloot te dempen aan
den Bergweg, teneinde uitgang te hebben voor
te bouwen buizen, tegen eene retributie van
3 's jaars.
De heer Van der Peijl merkt op, dat de sloot
reeds gedempt is en de retributie gering is
voor den afstandwaarop de voorzitter ant
woordt dat, indien het verzoek niet wordt toe
gestaan, de sloot opnieuw moet worden opge
leverd, terwgl de retributie alleen wordt geheven
om de rechten te handhaven.
Op grond dat de heer A. L. Brouwer, leeraar
aan de H. B, S., bij de onlangs gehouden
examens de akte B Hoogduitscb verwierf, wordt
hij, op voorstel van burg. en weth., definitief
benoemd in zijne betrekking.
Daar de leden der Commissie van Toezicht
op het M. O. ontslag hebben genomen, stellen
burg. en wetb. voor over te gaan tot voor
ziening in die vacatures en bevelen zgjdaartoe
aan de volgende dubbeltallen, bestaande uit
de heeren: a J. P. Wosselink en W. F. K.
Lenshoek; b J. A. van Heel en G. van der
Hoek; c C. C. Coomans en F. Har ting; d J
L. de Wijn en G. H. van der Meer Mohre I. G.
J. Kakebeeke en mr J. de Witt Hamer.
De eerstvoorgedragenen werden allen benoemd.
De begrooting van het B. A. voor
wordt, op voorBtel van burg. en weth. en
gunstig advies der fin. commissie, vastgesteld
in ontvang en uitgaaf op 54625.10.
De begrooting van het gasthuis-bestuur voor
1899, alsmede dejekening van dat bestuur over
1897 worden aangebonden tot een volgende
vergadering, omdat eenige inlichtingen nog zijn
gevraagd en gerezen bedenkingen nog niet
voldoende zijn opgelost.
Ten slotte worden eenige afschrijvingen ver
leend van belastingen, doch aangehouden de
aanvragen van de dames De Backer, omdat
>n nog niet zijn vertrokken, en aan mej.
Kosters 5 maanden afschrgving gegeven in
plaats van 4, zooals de aanvrage luidt, omdat
zij op den laatsten Juli met verhuisbiljet de
gemeente heeft verlaten.
Na rondvraag geeft de heer Temperman in
overweging om een gedeelte sloot aan den
Bergweg te dempen wegens groote onreinheid.
De voorzitter zal het in overweging nemen
maar merkt op dat dit moeielijk is omdat na
dempiDg een afscheiding moet gemaakt worden.
De vergadering is daarna
Geluk, YpenhoveZierikzee; 2e en 3e prijs J.
C. v. d. Have, Oostorland.
Gladarige Essex: le prijs S. J. de Rijke,
Sir-Jansland.
Challenge tarwe, le prgs D. Groeneveld
de Kater, Noordgouwe; 2e prijs M. Hoogen-
boom, Noordwelle.
Duivendaal-tarwe. le prijs Labrijn
Pilaar, Goes.
Zeeuwsche rogge, le prijs C. v. Westen
Pz., Capelle2e prgs S. J. de Rijke, Sir-Jansland.
Wintergerst. le prijs Labrijn Pilaar,
Goes en 2e prys J. W. Romegn, Ouwerkerk.
LANDBOUW.
Bij de Donderdag te Zierikzee door de
centrale tentoonstellings-vereeniging Landbouw
belang gehouden tentoonstelling van zaaigranen
enz. zyn bekroond:
Ruwarige Essex-tarwe: le prgs A.
KERKNIEUWS.
Naar aanleiding van het door ons uit
Hollandsche bladen overgenomen bericht dat
de heer G. Bruna, die sterke neiging toont om
tot de katholieke kerk over te gaan, tot 1 Sept.
predikant bij de Lutbersche gemeente te
Enter bg Rijsen is geweest, merkt men ons
van geachte zijde op, dat er in die plaats geen
Luthersche gemeente bestaat. Ook in den Staats
almanak vinden wg die niet gemeld.
Bij die kerk is bovendien nooit een predi
kant van dien naam geweest, dus ook niet in
Purmerend. Wel is de naam bekend in de Ned.
herv. kerk.
De berichten in de katholieke bladen over
den heer Bruna bevatten trouwens nog meer
onjuistheden.
De Ned. Zouavenbond heeft in een tele
gram aan den pauselijken internuntius in Den
Haag voor de acht-en twintigste maal gepro
testeerd tegen de overweldiging van Rome in
1870, en de vrijheid van den Paus-Koning en
de teruggave der Pauselijke staten door de
Italiaansche roover-regeeriog geëischt.
De internuntius toonde zich gevoelig door
dit bewijs van gehechtheid en daardoor diep
geroerd.
RECHTSZAKEN.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
LEO MILOEN,
de beruchte persoonlijkheid, die reeds her
haalde malen met de justitie in aanraking
kwam en in het begin van dit jaar, in Maart,
voor bovengenoemde rechtbank terecht stond
ter zake van zeer ernstig verzet tegen twee
marechaussees, die hem, wijl hij gesignaleeid
poogden te arresteeren, en die te dier
zake tot eene gevangenisstraf van vier jaren
werd veroordeeld, had zich heden opnieuw te
verantwoorden.
Thans was hij, die 47 jaar oud, werkman
en te Eecloo (België) woonachtig doch tegen
woordig gedetineerd is, beschuldigd van een
in den nacht van 8 op 9 Januari 1896 te
IJzendijke gepleegden diefstal van 85 kippen
en 5 hanenen verder van het volgende
dat hg op of omstreeks 12 Augustus jl. te
Middelburg in een cel in het huis van be
waring opzettelgk en wederrechtelgk de deur
dier cel en den post dier deur heeft bescha
digd, door het hout van die deur en deurpost
los te breken en daarin met een beitel, althans
met een scherp voorwerp, te steken en tevens
op tyd en plaats als bovenvermeld, opzettelijk
en wederrechtelgk een in die cel staande gzeren
krib heeft beschadigd, door een yzeren styl
daaruit te breken.
Het tweede feit werd het eerst behandeld
en in deze zaak waren 3 getuigen gedagvaard.
De eerste getuige, W. Schotsman, cipier in
het huis van bewaring alhier, verklaarde dat
de bekl. den 12 Aug. iu dat huis gedetineerd
was. Sedert 7 Februari bevond hg zich in
dezelfde cel. Op 12 Aug. werd getuige mede
gedeeld, dat in die cel iets buitengewoons was
gebeurd. Hij ging toen derwaarts en daar
bleek hem dat de deur was beschadigd nabij
het slot; het hout toonde sporen dat daaraan
met een scherp voorwerp was gewrongen.
Ook een lijst aan den post van de deur was
losgemaakt van den muur, waaraan deze
gespijkerd was. Toen bekl. in een andere cel
was overgebracht en gefouilleerd, werden op
hem gevonden twee gzeren voorwerpen die
aan een touw waren bevestigd, nl. een beitel
en een stuk van een gzeren stgl uit een krib,
waaraan een punt was geslepen of geveild. Het
touw was gedraaid van plukwerk.
De beitel was vermoedelijk uit de werk
plaats weggenomen en de stijl afkomstig van
de krib in de cel van beklaagde.
De beklaagde ontkende aan de deur iets
gedaan te hebben en ook dat by den beitel
had weggenomen. De stijl had hij gevonden
onder papier, dat hem om te vouwen was ge
geven, en de punt, die er zich thans aan be
vindt, was er aan toen hy hem vond.
Verder beweerde bekl. dat de cipier en de
bewaarders hem de voorwerpen in handen ge
speeld hadden, ten einde een motief te hebben
om hem straf te bezorgen.
Beklaagde wees er op, dat hij elke week ge
visiteerd werd en dat men, wanneer hij de be-
