MIDDELBURGSCHfi COURANT.
N°. 205,
141° Jaargang,
1898.'
Donderdag
1 September.
Dmo courant verschy'nt dagelijks, met uitzondering yan Zon- on Peestdagefi.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p.,
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
TMermometor
Middelburg 31 Aug. 8 u. vm. '52 er. 12 n C6 gr.,
av. 4 u.75 gr. F. Verw. taiu. kr. N.W. wiud
Advertentiën voor het eerstvolgend
nammer moeteu des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
AdvertentïSn20 cent per regel. Geboorte- dood- en allo andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel.
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratie
aan het bureau te bekomen.
Agenten.
Te VHsaingenC. N. J. du Vbv Mestdagh ta
GoesA. C. Borxorr, firma Wed. i>e Jonge.
Heden m,rgen te negen unr ia uitgegeven
eeue buitengewone Nederlandsche Staatscou
rant, gedagteekend Woensdag 31 Augustus,
bevattende de volgende
PROCLAMATIE van den 31sten
Augustus 1898, betrt ifende de aan
vaarding der regeering door Hare
Majesteit, Koningin WILHELM1NA.
Wij W1LHELMINA, bij de gratie Gods,
Koningia der Nederlanden, Prinses van
Oranje-Nassau, enz. enz. enz.
AAN MIJN VOLK 1
Op dezen voor U en Mij gewichtigen dag
gevoel Ik Mij gedrongen eenige woorden tot
U te richten.
Allereerst een woord van warme dank
baarheid I Sedert Mijne vroegste jeugd hebt
Gij Mij omgeven met Uwe lieide. Uit alle
deeleu van het Koninkrijk, uit alle kringen
der maatschappij, van ouden en jongen, ont
ving Ik steeds de treffendste blijken van
gehechtheid. Nadat Mijn beminde Vader
Mij was ontvallen, werd al Uwe aanhanke
lijkheid aan Mijn Stamhuis op Mij overge
bracht. Thans, nu Ik gereed sta de schoone,
doch zware taak, waartoe Ik geroepen ben,
te aanvaarden, gevoel ik Mij als gedragen
door Uw trouw.
Ontvangt Mijnen dankHetgeen Ik tot
dasver mocht oudervinden liet onuitwisch-
bare indrukken bij Mij na. Het is Mij een
waarborg voor de toekomst.
Mijne innig geliefde Moeder, aan Wie Ik
onuitsprekeiyk veel verschuldigd beu, gat
Mij het voorbeeld van een edele en ver
hevene opvatting der plichten, die nu op
Mij rusten.
Ik stel Mij tot levensdoel dat voorbeeld
na te volgen, te regeeren zooals van eene
Vorstin uit het Huis van Oranje wordt
verwacht. Aan de Grondwet getrouw wenscb
Ik den eerbied voor den Nederlandscben
naam en de Nederlandscbe vlag te bevesti
gen. Ik wensch bij het Opperbestuur over
de Bezittingen en Koloniën in Oost en West
rechtvaardigheid te betrachten, en naar
Mijn vermogen by te dragen tot verhooging
van Uw geestelijk en stoffelijk welzyn.
Ik hoop en verwacht, dat U aller steun,
in welken ambtelyken of maatschappelijke!)
•werkkring binnen of bniten het Koninkrgk
•Gg zijt geplaatst, Mg daarbij nooit ontbre
ken zal.
Op God vertrouwende en met de bede,
•dat Hij Mij sterke, aanvaard Ik de regee-
ïing.
Lasten en bevelen dat deze proclamatie
In de Staatscourant en het Staatsblad opge
nomen en ter plaatse, waar zulks gebrui
kelijk is, aangeplakt zal worden.
Gedaan te 's Gravenhage, op heden den
3lsten Augustus 1898.
WILHELMINA.
Deze proclamatie was ook gecontrasig
neerd door alle ministers.
Dit eenvoudige, hartelijke woord zal
zeker op bet Nederfandsche volk een hoogst
aangenamen indruk maken.
De toon ervan is echt vrouwelijk.
Er spreekt dankbaarheid, harteiykheid en
liefde uit.
Zonder eenige pretentie nadert de jeugdige
Vorstin baar volk, en Zij vraagt daarvan
medewerking en hnlp bij de vervulling vaD
hare moeilijke taak.
Welnu, daaraan zal het Haar niet ont
breken
Zij is reeds de lieveling van het Volk.
En wij twyfelen niet of zij zal dit steeds
meer en meer worden tot heil van Neder
land en het geluk van Haar zeiven.
aan hechten dat Oemar „gepakt" zal worden,
Ons lijkt het in de eerste plaats iets dat wel te
verwachten was en in de tweede plaats een
ondubbelzinnig teeken van ons succes op de
Oostkust. Oemar kan het daar blijkbaar niet
meer houden en zijn prestige, dat hij, vreem
deling in die streken, uitsluitend moest ont-
leenen aan zijn daden, zal nu wel naar de maan
zijn. Thans hebben wij bem weer in
eigen land op zgn oude terrein.
Middelburg 31 Augustus.
A t j e h.
Naar aanleiding van de in ons vorig nommer
gemelde tijding, dat Toekoe Oemar naar de
WestkuBt is ontsnapt, zegt het Hbld.Dit
ïal betreurd worden door degenen, die er veel
BEÜOEMIAUIÜA ENZ.
Bij kon. besluit:
is benoemd tot notaris binnen het arr. Breda,
ter standplaats Geertruidenberg, J. J. Schol-
tens, thans notaris te Nuenen
is benoemd tot vice-president der arr.-recht-
bank te Amsterdam mr A. J. Karseboom,
thans rechter in gemelde rechtbank
is, voor het tijdvak van 1 September 1898
tot en met 31 Augustus 1899, de arts J. Kat,
assistent-geneesheer aan het Wilhelmina gast-
huis te Amsterdam, benoemd tot tweede
geneesheer aan het Rgks-krankzinnigengesticht
te Medemblik
is benoemd tot leeraar aan de R. H. B.
school te Bergen op Zoom A. C. van Meeteren,
candidaat in de Nederlandsche letteren te Gro
ningen
is voor den tgd van vijf jaren benoemd bg
het personeel van den geneesk. dienst der land
macht, tot reserve-officier van gezondh. 2de kl.
de heer H. J. I. B. Franke, arts 5 en
is benoemd bij het wapen der infanterie tot
kolonel en commandant van het 8ste reg. de
luit. kol. K. A. Pfeiffer van het korps.
Wllheimina-Vereeniging.
In een Zaterdag te 's Gravenhage door de
Wilhelmina-Vereeniging tot verbetering en ver
heffing der krankzinnigenverplegingonder voor
zitterschap van dr W. P. Rnysch, gehouden
buitengewone algemeene vergadering deed deze
aan het slot zijner openingsrede uitkomen, dat
een der eerste daden der vereeniging, in ver
band met haar doel, waarschijnlijk zal zgn de
oprichting van een Zusterhuis, een huis waar
hulp, steun en genezing zal kunnen worden
gevonden door verpleegzusters, die deze zullen
behoeven, en dat ook afgeleefde zusters tot
verblijt zal kunnen strekken.
Hierna gaf dr Van Deventer een overzicht
van de bemoeiingen inzake de totstandkoming
der Wilhehnina-Vereemgingwaarbij hij in de
ite plaats met groote erkentelijkheid her
dacht, dat het H. M. de Koningin-Regentes
behaagde van haar belangstelling in het plan
tot stichting der Vereeniging te doen blgken.
Voorts bracht hij dank aan hen die tot het
doel hebben medegewerkt.
Na verder mededeelingen te hebben gedaan
omtrent de organisatie der Vereeniging gaf
dr Van Deventer in zijn verslag breedvoerig
antwoord op vrageD, van verschillende zgden
Uit het verslag bleek ook, dat aan giften in
eens inkwamen f 8500, ongerekend een voor-
waardelijke gift van f 100, en dat aan jaar-
lijksche bijdragen ruim 3300 werd ontvangen.
Nog deelde de voorzitter mede, dat verschil
lende comité's, die zich opmaken om het a. s.
Wilhelminafeest opgewekt te vieren, ook het
Wilhelminafonds financieel niet zullen vergeteD,
teneinde op deze wyze het schoone doel te
helpen bevorderen, welk voorbeeld de voor
zitter hoopte, dat veel navolging zal vinden.
Zooals bekend, bestaat er ook in Zeeland
een provinciaal comité voor deze vereeniging,
waarvan voorzitter is de heer dr J. P. Berdenis
van Berlekom.
01T STAD EN PROVINCIE.
Door den burgemeester van Middelburg
3 heden van H. M. de Koningin-Moeder eene
gift ontvangen van f 200 voor de algemeene
armen alhier, welke gift ter hand gesteld
wordt aan de commissie der a. s. Nieuwjaars-
bedeeling.
Aan de hoeken der straten, op telephoon-
palen enz. is heden aangeplakt het volgende
„Verzoek om bg de optochten op Donderdag
en Vrgdag niet mede te loopen. De burge
meester, Schorer."
Wij hopen en vertrouwen dat het publiek,
zoowel in zijn eigen belang als in dat der deel
nemers aan de optochten, dit verzoek van het
hoofd van het gemeentebestuur zal opvolgen.
En mogen wij verder onze stadgenooten nog eens
herinneren aan het meermalen gedaan verzoek
om Donderdag tegen een uur, met het oog
op het bloemencorso, en V r ij d a g tegen twee
uur het tijdstip waarop de optocht uit
trekt «hun vlag zoo in te halen of op te
rollen, dat de wagens van den stoet geen
hinder van het dundoek kunnen ondervinden
en het gezicht op den stoet vrij en onbelem
merd zy
Op daartoe tot ons gericht verzoek wil
len wy, in verband met het kinderfeest, dat
Zaterdag in het Schuttershof alhier plaats
heeft, wel herinneren dat aldaar moeten komen:
's morgens elf uur°de leerlingen der scholen
1 en h en van de bijzondere school in de
Gravenstraat. De kinderen, die gele program
ma's ontvingen, komen door de deur op de
Vlasmarkt; die met roode programma's door
de deur op de Molenberg;
's middags twee uur zij die gaan op de scho
len E, d en b en de bijzondere scholen van
de Molstraat, Bogardstraat en Wal, benevens
leerlingen van de leerschool. De kinderen
met blauwe programma's moeten door den in
gang op de Vlasmarkt: zy, die grijze program
ma's ontvingen, op den Molenberg binnen gaan
's middags vijf uur komen aan de beurt de
leerlingen der scholen a en C en der bijzondere
school op den Zuidsingel. De groene program
ma's geven toegang op de Vlasmarkt, de witte
op den Molenberg.
De deuren worden geopend bij het slaan der
klok van het Stadhuis.
De tuin van den alouden Edelen hove
van Sint Sebastiaan alhier bood Dinsdagavond
een schilderachtigen aanblik. Daar werd een
concert gegeven door het muziekkorps onzer
dienstdoende schutterg en daar waren toe uit
genoodigd de deelnemers aan den Vrgdag te
houden historisch-allegorischen optocht. Het
meerendeel van hen verscheen gecostumeerd in
den flink verlichten tuin en jongelieden eu
mannen in de kleedij tuaschen de 13e en de
17e eeuw zaten heel gezellig bg of liepen heel
vertrouwelijk met negentiende eeuwsche dames
en heeren.
Aan anachronismen was geen gebrek. Willem
De Zwgger, Willem II, Michiel de Ruyter en
Willem III zaten met meer anderen heel ge-
moedelgk een potje bier te drinken en een
geurige sigaar te rookende in staal en ijzer
gedoschte heeren Van Brederoode en Van
Teylingen zaten familiaar een glas wgn te
gebruiken by in hedendaagsch kostuum gekleede
menschen. Rang en stand bestond niet
de b'ul met zijn rakkers kuierde kalm door
den tuin naast of dicht bg een eerste- edele
van Zeeland, een ambassadeur, burgemeesters
en dergelijke.
De kostuums van de voornamere figuren in
den optocht waren ryk en die der overige
zeer mooi, alle frisch en zeer getrouw; en de
dragers ervan wisten zich, na eenigen tijd er
aan gewend te zijn, reeds vrg gemakkelijk
daarin te bewegen.
Een der deelnemers, die zeer goed in zyn
rol was, had adreskaarten laten drukken met
naam en titel van den persoon, dien hij voor
stelde, en was zoo welwillend daarmee hier
en daar zijn opwachting te maken.
Wat wij dien avond zagen belooft zeer veel
voor den optocht op Vrijdag. Wij durven
nu te meer Zeeuwen buiten Middel
burg en vreemdelingen met gerustj
he id aansporen den stoet in oogen-
schouw te komen nemen! Z y zullen
ich de reis herwaarts alles be
halve beklagen.
Het concert was, zooals wij dat van de schut-
terijmuziek gewoon zijn, zeer goed, en aan ver
schillende nommers vielen dan ook harteiyke
toejuichingen ten deel.
Het slotnommer van het concert was een
infanterie en een manoeuvre marsch, die ook
bij de reveille van heden is uitgevoerd.
Daarbg verleenden de tamboers van de schutte
rij en de infanterie hunne medewerking.
Dit nommer klonk goed, en voldeed den aan
wezigen uitstekend, die daarvan op overtuigende
wijze blijk gaven.
Bij het verlaten van den tuin door het pu
bliek speelde de muziek, evenals bij de binnen
komst van de hoofdpersonen van den optocht,
het Wilhelmus, wat reeds nu, aan den voor
avond van de feester), de hoorders in de goede
stemming bracht. Trouwens te voren hadden
eenigen, prettig en vroolijk, reeds een ronde
dans gemaakt.
Het was over het geheel een aardig schouw
spel, thans op die plaats vereenigd te zien zoo
velen, van verschillenden rang, stand en levens
opvatting, allen vroolyk en opgewekt om een
vaderlandsch feest te vieren.
Huiswaarts gaande bleek bet electrisch licht
op de groote Markt ontstoken te zijn. Het
brandde goed en de negen groote booglampen
verlichtten het ruime terrein zeer voldoende.
Of deze verlichting echter een feesteiyken
indruk maakt, betwijfelen wij.
Ter aanvulling van het verslag omtrent
de feestviering in de leerschool alhier dient
nog gemeld, dat aan alle leerlingen een keurig
portret van onze Koningin werd geschonken.
Naar men ons mededeelt, heeft het perso
neel der firma wed. J. H. C. Kakebeeke en Zp.
alhier Donderdag en Vrijdag vryaf gekregen;
het loon der werklieden gedurende die dagen
gaat door, terwyi ieder hunner bovendien
nog een ryksdaalder ontving.
De harde wind, die heden nacht woei,
deed aan enkele vlaggen en versieringen in
onze stad meer of minder schade.
De vlaggentrofee aan de sociëteit St. Joris
werd geheel afgerukt.
Volgens een der Zeeuwache bladen zou
een provinciale stoomboot gerr qnireerd worden
voor de leden der Provinciale Staten van Zee
land, om op Donderdag 15 September de vloot
revue te kunnen by wonen.
Dit bericht is ODjuist. Het was ook ons ter
opname gezonden, maar bij onderzoek bleek
ons dat, hoewel het idéa ertoe wel is over
wogen, men daarvan is afgezien.
Door Gedeputeerde Staten van Zeeland
is art. 1 van het reglement op het gebruik
van de Provinciale bibliotheek, met ingang
van 12 September a. g., gewyzigd als volgt
De bibliotheek is dagelgks, behalve op Zon
en algemeen erkende Christelyke feestdagen,
voor het publiek geopend van 2 tot 4 uur des
namiddags.
Op verzoek deelen wg mee, dat het niet
dames leden van de Toynbee-vereeniging waren,
die Zondag te 's Gravenhage de meisjes van
den zangcursus van Ons Huis te Middel
burg het verblgf hielpen veraangenamen, maar
leden van den Vrouwenbond tot verhooging
het zedelijk bewustzijn.
Dinsdagavond had in de zaal der Neder
landsche lood8en-8oeieteit te Vlissingen
eene bijzondere plechtigheid plaats, in tegen
woordigheid van het personeel van het loods
wezen en verscheidene genoodigden.
De oude vlag van dat college was door vee 1
jarigen dienst versleten, en nu achtten de
echtgenooten van het personeel het eene ge
schikte gelegenheid, om met de aanstaande
feestelgkheden, uit vrg willige bydragen, een
nieuwe vlag aan te bieden. Die aanbieding
geschiedde, daartoe uitgenoodigd, onder het
uitspreken van eene hartelijke, van waardeericg
voor het personeel getuigend e rede, door mevrouw
De Ruyter de WildtGobius, echtgenoote van
den inspecteur van het loodswezen.
Ook deze vond zich gedrongen aan de rede
zijner echtgenoote nog eenige woorden toe te
voegen en hechtte als bewijs zijner sympathie
eene zilveren medaille met inscriptie, aan een
Oranjelint, aan de vlag, die vervaardigd is van
zijde, zijnde de dietrictsvlag van de Monden
der Schelde, vertoonecde op een blauwen
grond de kleuren rood en wit in den linker
bovenhoek, terwijl op het blauwe veld een
kroon is geborduurd met de woorden Loods
wezen Monden der Schelde, terwijl de vlag in
de rondte met franjes is omzet.
Nadat de waarnemende voorzitter, de loods
G. Stroo8nijder, namens het personeel, aan
mevrouw De Ruyter de Wildt en den inspec
teur dank had betuigd, en aan eerstgenoemde
door een meisje en een jongentje, kinderen van
loodsen, een corbeilie met bloemen en een
bouquet waren aangeboden, was de plechtig
heid geëindigd en werd het gezellig samenzijn
met een bal besloten.
De opschriften der medaille luiden:
aan de eene zijde, omgeven door een lauwer
krans Ter herinnering aan de troonsbestijging
van Hare Majesteit Koningin Wilhelmina, 31
Augustus 1898-; en
aan de keerzijdeAangeboden door den In
specteur van het loodswezen in het 6e district
en mevrouw De Ruyter de WildtGobius aan
het loodspersoneel te Vlissingen, bi) de uitrei
king van het vaandel op den 30 Augustus 1898.
In dezelfde stad waaien beden natuuriyk
ook van bgna alle openbare en particuliere
woningen de vlag. De schuttery en het gar
nizoen hielden een parade.
- H. K. H. prinses Christiaan van Slees-
wijk-Holstein en gevolg kwam beden nacht met
den Duitschen sneltrein te Vlissingen aan
en ging per nachtboot Koningin Regentes naar
Engeland.
Ter gelegenheid van de inhuldigingsfees
ten, te Middelburg zullen Donderdag,Vrg
dag en Zaterdag, weer en wind dienende, twee
plezierbooten tusschen Ostende, Blankenberghe
en VlissiDgen loopen.
Te Goes werden heden middernacht, ter
eere van den gewichtigen dag, door leden der
harmonie Euphonia en Hosanna, onder directie
van den directeur van laatstgenoemd korps, L.
de Beste, van den stadhuistoren de volksliederen
en verder koraalmuziek uitgevoerd. De Groote
Markt wemelde van de menschen.
eden wapperde huis aan huis de driekleur
met OraDje.
De klok werd geluid en te twaalf uur hield de
schutterij op het Kerkplein, onder commando
van den len luitenant C. E. van Koetsveld Cz.
eene parade. Van avond geeft de Harmonie
Euphonia voor genoodigden een concert in den
tuin der sociëteit Van Ongenuchten Vrij.
Het rijkstelegraafkantoor met telephoon-
dienst te K a p e U e, zal met ingang van 5
September aanstaande, op werkdagen open zijn
van 7'/a tot ll1/.. uur voor-, van 3 tot 4'/,
en 7 tot 81/, uur namiddags (Spoor tijd). De
diensturen op Zon- en feestdagen blijven onver-
De inbuldigingsfeesten te
Middelburg.
Toen in het begin van dit jaar van bet be
stuur der vereeniging Uit het volkvoor hel
volk alhier een oproep uitging, waarbij belang
stellenden in eene plaatselijke feestviering naar
aanleiding der inhuldiging van H. M. de Ko
ningin tot een samenkomst werden uitgenoo
digd, bleek dit in zeer goede aarde te vallen
en op Donderdag 13 Januari was de voor die
bijeenkomst bestemde groote zaal van het
Schuttershof zoo goed als geheel gevuld.
Reeds dadelijk werd tot feestviering besloten
en eene commissie tot voorbereiding daarvan
gekozen, waarvan tot eere-voorzitters werdm
benoemd de heeren jhr mr L. Schorer en mr.
G. N. de Stoppelaar
Korten tijd nadien werd in eene vergadering
dier commissie een bestuur benoemd, bestaande
uit de heeren H. P. den Bouwmeester, voor
zitter, L. K. van der Harst, onder-voorzitter,
H. J. G. Hartman, eerste-secretaris, W. A. de
Rijcke, tweede-secretaris, benevens D. Hilder-
nisse, penningmeester.
Dat bestuur toog aan het werk en weldra werd
een feestprogram aan de commissie voorgelegd,
door haar besproken en voorloopig vastgesteld,
terwgl sub commissies benoemd werden voor
de verschillende deelen waaruit het programma
bestond.
Het plan vond sympathie bij de ingezetenen
corporatiën en particulieren lieten bet niet aan
steun, zoo door het schenken van bijdragen
als door toezegging van persoonlijke mede
werking, ontbreken en in eene vergadering, op
18 Juni gehouden, kon het bestuur der feest
commissie met een plan voor den dag komen
4at veel beloofde en niet minder dan vier
dagen in beslag nam.
Het was toen reeds te voorzien, dat Zeeland's
hoofdstad op waardige wijze het iuhtrldigings-
feest van Neêrland's eerste koningin vieren
zou, maar wij vreezen geen tegenspraak als
wij beweren, dat het door de commissie ont
worpen programma, toen dat in al zyne onder-
deelen bekend werd, de verwachting verheeft
overtroffen. Zij heeft haar taak ernstig opge
vat en gewoekerd met de ter harer beschik
king staande middelen, om een reeks feeBten
te organiseeren, als wy ons niet herinneren
ooit in onze gemeente te hebben beschreven.
Met ingenomenheid maken wg ons dan ook
ireed om de geschiedenis van 31 Augustus,
I. 2 en 3 Sept. 1898 te boekstaven, ten einde
in wijden kring, voor nu en later, de herinne
ring eraan levendig te houden hoe Middelburg
het gedenkwaardigste feit in het leven onzer
koningin en een hoogst belangrijke gebeur
tenis voor het Nederlandsche volk heeft gevierd.
Wy hebben reeds een overzicht gegeven
van de illuminatie, die hier en daar zal wor
den ontstoken. Uit den aard der zaak zullen
wg enkele nadere bijzonderheden daaromtrent
en omtrent buitengewoon vermeldenswaardige
versieringen, geleidelijk mededeelen. In het
tmeen kan gezegd dat onze stad geheel en
al in vlaggentooiprijkteen huis waar het rood,
wit, blauw met of zonder oranjewimpel niet
wappert, is een zeldzaamheid. Wij zagen er
slechts enkele; en dat waren woningen, die
eg staan of waarvan de bewoners afwezig zijn.
Ook de feestelingen laten zich niet onbe
tuigd; een dame, heer of bind zonder oranje- of
driekleurig strikje of zonder een of ander
feestinsigne is een rara avis.
En nu ter zake.
de reveille.
Reeds vroeg in den morgen heerschte er
heden in alle huisgezinnen een bijzondere
drukte, want ieder, die maar eenigszins in de
genheid was, verlangde tegenwoordig te
zijn bg de officieele opening der feesten.
Deze bestond uit eene reveille, 's morgens
om half acht uit te voeren door de tamboers
en hoornblazers van de dd. schuttery en het
garnizoen, met het muziekkorps der schutterij.
Reeds lang vóór het vastgestelde uur be
woog zich op de Groote Markt, de plaats voor
het aantreden bestemd, een talrijke menigte
lie, hoe meer het bepaalde uur naderde, in
aantal toenam.
Precies te klokslag half acht gaf de tamboer-
mattre het teeken en begonnen de tamboers
te roffelen om aan de Middelburgers het
„weksignaal" te geven, hoewel er, gelooven
wg, wel niemand te wekken was.
Toen hierna het muziekkorps der dd.
schutterij de volksliederen had uitgevoerd,
werd door den burgemeester op de pui van het
raadhuis een „leve' dé kottinginingesteld,
dat door het publiek met een driewerf herhaald