Achter op den wagen zijn geplaatst een tweetal wierookvaten op pedestallen, die tijdens den ommegang geurige dampen zullen ver- opreiden. Het motief voor den wagen was aangegeven door den heer W. H. Hasselbach, terwijl de ontwerper, de beer W. Heyboer, zich met het schilderwerk belastte en de heer B, Neelmeijer voor de drapeering zorg droeg. De bloemenver siering wordt geleverd door den heer C. J. Stomps en het timmerwerk is verricht door den heor C. A. Goethals. De uitvoerders, wier arbeid wij nu reeds kunnen beoordeelen, hebben veel eer van hun werk; wat, als de wagen, prijkend in zijn vol len tooi, zijn rondgang door Middelburg's stra ten doet, zeker, meer dan nu reeds het geval is, zal blijken. LETTEREN IJÏTKBN ST. Uit Vlissingen schrijft men ons: Het concert van Woensdag avond was een waardig slot van de reeks der solisten-concer ten, welke dit seizoen in het groote badhotel alhier zijn gegeven. Ditmaal hadden de heer en mevrouw MosselBelinfante en de heerPhlip- peau hunne medewerking toegezegd en hunne namen hebben een te goeden klank in het muziekleven, dan dat wij niet te voren over tuigd waren, iets schoons te zullen hooren. Onder de vele goede pianisten, die hier zijn opgetreden, neemt mevrouw MosselBelinfante een eerste plaats in en haar spel heeft, in ver gelijking met dat van verleden jaar, nog veel gewonnen. Met élan speelde zij de Fantasie van Chopinechter maakte het te sterk afwisse lende tempo de maat soms onduidelijk, hetgeen eenigszins schaadde aan de overigens zeer ge lukkige vertolking. De Impromptu van den Noorschen componist Sinding werd in juisten stijl voorgedragen en uitgezonderd eene klein onnauwkeurigheid in het Blot traden vooral in de Caprice van Stephen Heller op Mendelsohn's Hebriden-mo- tief hare uitstekende techniek en rythmiek op den voorgrond. Het weemoedig klagende, maar ook het trot- scho fiere heeft ons wederom aangegrepen, toen wij luisterden naar de tonen van het heerlijk instrument van den heer Mossel. Als cellist voldoet hij dan ook aan de hoogste eischen, welke men mag stellen. Het ensemble in de breed opgezet en diep govoelde Sonate van Saint-Saëns, met eene lang niet gemakkelijke pianopartij, waarin de hoofdgedachte zich een weg baant door ver schillende toonaarden, in phantastisch grillige, melodieuse vormen, klonk zeer geacheveerd. Het Adiago van Bargiel kwam ons evenwel te melancholisch voor. Eenige overdrijving in die richting maakt het algemeen bekende en ge wilde nummer wat langdradig. Met de voordracht van de zangrijke Romance en het pittige, in het genomen tempo technisch hoogst moeilijke Scherzo van D. van Goens heeft de heer Mossel zijn superioriteit bewezen. De heer Phlippeau, tenor aan de Holland sche opera te Amsterdam, zong hier voor het eerst en het was ons bij het hooren zijner lie deren, alsof een zachte koelte, lieflijk ruischend, ons tegenwoei. Zijn verrukkelijk lyrisch ge luid is zeer sympathiek, glashelder en hoogst beschaafd. In tegenstelling met sommige an dere tenoren, blijft hij bij de hoogste tonen „zingen". Een blik op het programma zeide ons onmiddellijk, dat de Fransche composities vooral tot zijn genre behooren. Zijne articulatie en duidelijke uitspraak was dan ook zeer te loven. Het best beviel ons Gounod's Air de la reine de SabaBois épais van Lully en Paulin's Au Jardin des Rêves. Wat al te eenvoudig was zijn voordracht in Massenet's Eventail en in Martini's Plaisir il'amour het laatste nummer leek ons als compositie minder belangrijk. Een weinig meerdere gloed ware het geheel voorzeker nog ten goede gekomen. Met de vermelding, dat de heer Schnitzler, die ditmaal een kleine rol had te vervullen, deze op zijne gewone artistieke wijze volbracht, besluiten wij met een woord van dank aan de heeren Meijer, Heuser en Co., die ons ook dit jaar zoo dikwijls de gelegenheid hebben ge schonken uitstekende solisten op muzikaal ge bied te hooren. ONDERWIJS. Naar de G. Crt meldt, heeft het bestuur der Christelijke school te Goes van den mi nister van binnen landsche zaken bericht ont vangen, dat Z. E. termen heeft gevonden om de rijkssubsidie, welke voor 1896 gedeeltelijk en voor 1897 geheel geweigerd was, alsnog toe te kennen. Mej. D. Posthumus, benoemde onderwij zeres aan de meisjesschool te Goes, slaagde te 's Gravenhage voor de akte A. Midd. Ond. Engelsch. Naar Het Schoolblad verneemt heeft de regeering te vergeefs beproefd aan den Kruis berghet bekende rijksopvoedingsgesticht voor jongens te Doetichem, een onderwijzer geplaatst te krijgen. Tot tweemaal toe is er een be noemd, die echter telkens weer bedankte, toen hij nader met de toestanden aan het gesticht was bekend gemaakt. Ten slotte heeft de re geering eenige jongens naar de inrichting te Alkmaar overgeplaatst, waardoor het onnoodig is geworden, om aan den Kruisberg nog een onderwijzer te benoemen. KERKNIEUWS. Zondag is de heer P. J. Roscam Abbing als predikant bij de Ned. Herv. gem. te Nieuw- Buinen bevestigd. Zijn vader, predikant te Middelburg, hield de bevestigingsrede en had daarbij tot tekst Luk. 242827. 's Namid dags trad de nieuwe leeraar voor de gemeente op. Na Zondag morgen te zijn bevestigd door zijn vader, den heer P. J. W. Klaarhamer van Utrecht, deed des avonds de heer J. P. Klaar hamer in de Geref. kerk te Marken zijne intrede met een rede, ontleend aan 1 Cor. 4 1. De bevestiger had tot tekst 1 Tim. 4 16. RECHTSZAKEN. Kantongerecht te Goes. Dinsdag zijn veroordeeld wegens: jagen in gesloten jachttijd zonder consent, machtiging of vergunningA. T.f Heinkenszand, tot 2 X f 10 b. s. 2 x 4 d. h.; C. v. L., 's Gravenpolder, tot 2 X f 5 b. s. 2 X 4 d. h.; J. A. Cz., Ovezande en W. v. L., 's Heer Headrikskinde- ren, elk tot 2 x f 3 b. s. 2 X 3 d. h.; wilde eenden bemachtigen zonder consent of mach tiging P. W. W., 's Gravenpolder, tot f 5 b. s. 4 d. h.; zoeken van eieren van patrijzen: J. S. en J. V., Colijnsplaat, ieder tot f 3 b. s. 3 d. h.; zich in het veld bevinden met geladen schietgeweer zonder consentM. Z., Nieuwdorp, tot f 5 b. s. 4 d. h.; kreukels rapen op een zeedijk: 8. B., Clinge, tot f 3 b. s. 3 d. h. J. C. v. d. H., Cliuge, tot f 1 b. s. 1 d. h. Schelde bevisschen met verboden vischtuigJ. J. de M., W. de M., A. de M., allen Woens drecht, ieder tot f 5 b. s. 5 d. h.; overtreding Schelde-reglementG. P., P. v. d. V. Pd., J. G. Jz., allen Ierseke, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.; J. L. D. Lz., Terneuzen, tot f 3 b. s. 3 d. h.visschen in een anders vischwater zonder vergunningJ. M. Mz., Ierseke, tot f 2 b. s. 2 d. h.idem en zonder acte: J. P. Pb.z., J. P. Cz., Ierseke, ieder tot 2 X f 1 b. s. 2 x 1 d. li.G. O. Jz. en C. P., beiden Ierseke, elk tot 2 X f 2 b. s. 2 x 2 d. h. Meerendeels met de gebruikelij ke verbeurdverklaring. Verder wegens het niet tijdig aangifte doen ge boorte van een kind M. J. B., Ierseke, tot ƒ1 b. s. 1 d. h.niet onschadelijk houden gevaarlijk dierA. Z., Schore, tot f 6 b. s. 3 d. h.; M. v. L., weduwe J. Z., Ierseke, tot f 10 b. s. 3 d. h. vleesch verkoopen van een gestorven niet gekeurd paard: P. H., Oud Sabbinge, tot f 1 b. s. 1 d. h.een gestorven afgekeurd paard niet begraven J. M., Wolfaartsdijk, tot f 2 b. s. 2 d. h.den loop van een waterleiding belemmeren: C. R„, Wolfaartsdijk, tot f3 b.s 2 d. h.varen onder gesloten spoorbrug te VlakeA. v. G. Sz., Bruinisse, tot f 1 b. s. 1 d. h.overtreding arbeidswetT. d. li. Wis- senkerke, (N.-B.) tot f 1 b. s. 1 d. h.; muziek maken te Hoedekenskerke zonder vergunning A. K., Goes, tot f 1 b. s. 1 d. h. rijden met honden zonder muilkorvenM. v. Z. Jz., Goes, tot f 1 b. s. 1 d. h.; in staat van dronkenschap verkeeren de kar besturenA. M., Ierseke, tot f 5 b. s. 3 d. h.; gemeerd lig gen met een vaartuig zonder lichtC. S. en P. T., Hansweert, ieder tot f 3 b. s. 3 d. b.; anders dan in matigen draf rijden te Hansweert: L. ftGoes, tot f 1 b. s. 1 d, h.; loten ver koopen te Wemeldinge zonder vergunning: J. F. Czn., Heinkenszand, tot f 5 b. s. 2 d. h.; idem en te KattendijkeC. F., Heinkenszand, tot 2 X 1 10 b. a. 2 X 2 d. h.; afwezig blij ven bij oefening brandspuit Goes P. P Goes, tot t Ü.50 b. s. 1 d. h.; J. de J., M. F., J. D., A. A. t. H., H. W. B. M. L., allen te Goes, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h. Ten slotte wegens straatschenderijM. F. Cz., W. Ch. Hz., J. N., Ierseke, ieder tot f 2 b. s. 2 d. h.nachtrumoerC. K., P. B., P. F., H. v. D., A. v. W., allen Hansweert, ieder tot f2 b. s. 2 d. h.loopen over een anders weiland zonder vergunning: E. S. Cz., A. B. C. R. Jz., P. A. S. Fzn., Ierseke, ieder tot f 2 b. s. 2d. h.loopen over een anders beplan ten grond zonder vergunningG. A. v. S., C. Z., beiden Ierseke, RL. W., huisvr. van C. A., Borssele, ieder tot f2 b. s. 2 d. h.kippen laten loopen over een anders bezaaiden grond zonder vergunningRl. S., Ierseke, tot f 1 b. s. 1 d. h.dronkenschap: P. v. W., Borssele, tot f 1 b. s. 1 d. h.A. W., Goes, tot f 1 b. s. 1 d. h.A. M. de P., P. v. d. V., L. D., J. F. D., allen Hansweert, E. R., F. de W., A. de W., A. v. B., allen ierseke, W. W., Goes, A. S., Baarsdorp, L. T., Middelburg, J. v. d. P., EllewoutBdijk, J. K., Camperland, J. B. M. en P. v. L., Bergen ep Zoom, ieder tot f 2 b. e. 2 d. h.J. v. L., Biezelinge, G. V., Kapelle, J. P., Ierseke, ieder tot f3 b. s. 3 d. h.C. v. d. B., Hansweert, tot 2 X f 3 b. s. 2 X 3 d. h.J. W. v. D., Heinkenszand, tot f 5 b. s. 3 d. h.dronkenschap bg le herhalingD. H., Goes, tot 3 d. h.idem bij 2e herhaling: A. V., KruiningeD, tot 7 d. h.idem bij 3e her haling: M. v. d. E., Heinkenszand, tot 7 d. b. Vrijgesproken werdenC. de J. en P. P., beiden Hoedekenskerke,beklaagd wegens zoeken van patrijseieren, tn J. W., Goes, beklaagd we gens overtred. brandweerreglement. (G. Crt). LANDBOUW. Volgens La Boucherie beige hebben di Beigische agrariërs een nieuw middel verzonnen om Hollandsch vleesch uit de consumptie te weren. „De minister", zegt het blad, „heeft bij zijn laatste besluit, dat den invoer van vreemd vee in België verbiedt, voor het slachtvee een uitzondering gemaakt. Dit zou met verzegelde waggons binnen kunnen komen, en onmiddellijk naar de vijf groote slachthuizen des lands (Brussel, Cureghem, Antwerpen, Gent en Luik) verzonden worden, om daar ter plaatse binnen acht-en-veertig uur na aankomst te worden geslacht. Deze maatregel gaf alle gewenschte waar borgen tegen besmetting, dat groote schrik beeld der agrariërs, die slechts één ding in het oog houden; de voortdurende sluitiug der grenzen, waardoor hun vee, gelijk in 1895, goud waard zal zijn. Daar de handelstraeten geen doorloopende sluiting der grenzen gedoogen, zouden onze slimme agrariërs aan de grens slachthuizen willen laten oprichten, bestemd om daar ter plaatse, vóór den invoer in België, de Neder- landsche koeien te slachten, zoodat ze als cadaver binnenkwamen. Aan een dergelijke sluwe bedriegerij, die een doorloopende belemmering voor den handel in die vleeschsoorten zoü wezen, vermits deze niet bewaard zouden kunnen big ven, weigeren wij geloof te hechten. Wij zullen wachten totdat het nieuws be vestigd wordt, alvorens er meer van te zeggen, want wij kunnen niet gelooven dat de minister zich in dit net zal laten vangen, ten minste indien hij geen medeplichtige van de voorstan ders van dien dwazen maatregel is." VLEKZIEKTE BIJ DE VARKENS. Aangaande deze, ook in Zeeland helaaszoo bekende ziekte, schreef Ericus dezer dagen in het N. v. d. D. een en ander, dat wij wel de aandacht onzer lezers waardig achten Do besmettelijke vlekziekte is een acute, be smettelijke ziekte, welke zich door ernstige algemeene stoornissen in dc gezondheid open baart. Zij verwekt inwendig ontsteking van maag- en darmslijmvlies en uitwendig roode vlekken over de geheele huid. Biggen, niet ouder dan drie maanden, be nevens niet veredelde soorten, zijn er minder vatbaar voor dan oudere en hoogveredelde. De oorzaak is steeds besmetting. De smetstof bevindt zich in alle deelen der zieke varkens door enting kan zij op andere worden over gebracht. in onzuivere, vochtige stallen kunnen de ziektekiemen lang haar levensvatbaarheid be houden. Ook hier gaat flinke ventilatie en duchtige reiniging voor alles. Zelfs het woelen der losloopende varkens in den mest van zieke of besmette dieren, het gebruiken van voeder of afval van afgemaakte, zieke of verdachte varkens veroorzaakt de ziekte meestal. Natuurlijk ook vooral de be smette kleeren van varkenskoopers, knechts, kortom van allen, die in zieke stallen geweest zijn en zonder zich te ontsmetten gezonde bezoeken. Wanneer zal er toch eindelijk eens voor gewaakt worden, dat bij alle besmettelijke veeziekten niemand wordt toegelaten, die er niet te maken heeft, en dat hg, die de zieke dieren verzorgt, niet bij de gezonde mag komen op straffe van het afmaken van den geheelen stal Reeds drie dagen na de besmetting breekt in den regel de ziekte uit. Ze begint plotseling; de varkens weigeren terstond het voedsel, toonen zich loom, liggen veel, kruipen onder het stroo en hebben een warmtegraad van 41° tot 42°. De huid is heet, de slijmvliezen zijn rood. Soms bestaat neiging tot braken of gaan de zieke dieren werkelijk daartoe over. De mest is hard en droog en wordt slechts weinig ontlast. In de huid ontstaan aan de onderste borst- of buikvlakte, aan den hals en de inwendige vlakte der dijen roode vlekken, welke zich snel uitbreiden en dan tot grootere vlekken samenvloeien. De naam: „besmettelijke vlek ziekte" is dus zeer gepast. Soms vormen zich op die vlekken blazen, welke spoedig bersten, zich met korsten be dekken of ook in zweren overgaansoms ster ven stukken af van de huid, de ooren of den staart. De ziekte verloopt steeds snel. In 2 a 3 dagen is ze beslist. Genezing volgt zelden en dan nog blijven meestal ziekten over, welke deze varkens zeer in waarde doen verminderen. Afmaken van alles, wat is aangetast, verdient dus zeer ernstige overweging, mits onder ver goeding van 2/3 der slachtwaarde, als verbran ding noodzakelijk is. Wijl dikwijls 70, ja zeer dikwijls tot 80 pCt. der aangetaste dieren sterft, wordt hierdoor de boer geholpen in plaats van geschaad. Ontsmetting door of onder toezicht van den veearts mag natuurlijk nooit ontbreken. Van een behandeling der besmettelijke vlek ziekte onder de varkens is weinig heil te ver wachten. Zij bestaat in begieting met water, om de temperatuur tgdelijk wat te verlagen, of inwikkeling in natte zakken, welke dan later verbrand moeten worden. Ook het aan brengen van klisteeren tot bevordering der ontlasting geeft met bovengenoemde middelen in allen gevalle verzachting. Het best en voordeeligst is het slachten, zoodra de varkens ook maar zijn aangetast. Dan mag het vleeBch gewoonlijk (na keuring door den veearts) nog gebruikt worden. Vermijding der smetstof is al een voornaam middel ten voorbehoedingverder de inenting met het middel van dr Lorents. Nieuw aangekochte varkenB dient men volle vijf dagen afgezonderd te houden van de andere en goed na te gaanmet besmet voeder of mest, met besmette personen mogen de varkens in tijden van vlekziekte volstrekt niet in aan raking komen. Bij het uitbreken der ziekte moeten onmid dellijk alle gezonde varkens worden ontsmet en onder strenge observatie gesteld in een afzonderlijken stal. Gestorven dieren moeten worden verbrand. Dat het tijd wordt krachtig op te treden, blijkt wel uit het feit, dat wij, volgens de jongste officieele opgaaf in de Staats-Caurant, thans 108 stallen hebben, waar vlekziekte onder de varkens voorkomtin 't geheel 150 varkens. We noemen ze in volgorde Noord-Brabant 9 stallen, nl. te Drongelen, Nieuw Vosmeer, Roosendaal, Steenbergen, Wil lemstad en Wijk elk éen, te Zevenbergen 3. Gelderland7 stallen te Eist en 5 te Ubber- gen; samen 12. Zuid-Holland 48 besmette stallenDirksland 3, Heinenoord en Hekendorp 1, Klaaswaal 2, Krimpen a/d. IJsel 1, Maasdam 2, RIelissant 1, evenals Rliddelharnis en Nootdorp, Rotterdam 18 (aan 't abattoir geslacht), Sommelsrtijk 7, Strijen 4, Nieuwe Tonge 3, Wassenaar, West maas en Woerden elk 1. Noord-Holland heeft er slechts twee te Sloten. Zeeland heelt, zooals reeds door ons ge meld, 14 stallenBrouwershaven 3, Graauw en Haamstede 1, Middelburg 4, Oosterland, Tholen en Zieribzee elk 1, Oostkapelle 2. Friesland 8: Hennaarderadeel 3, Menaldu- madeel 1, Ooststellingwerf 3, Wonseradeel 1. Afmaken Friezen Overijsel slechts 2, te Ambt-Ommen en te Rg sen elk 1. Afmaken en ontsmetten Groningen 13Beerta 3, Finsterwolde 8, Termunten en Wildervank 1. Drente en Limburg zijn geheel vrij van be smettelijke varkensziekten. Verschillends Berichten. De Koninginnen vertrekken a. s. Maandag ochtend van Soestdijk om tegen 12 uur te 'a Gravenhage aan te komen. Op den verjaardag van Koningin Wilhelmina zal ten hove een groot gala-diner plaats hebben. Aan boord van alle schepen dei' stoom vaart-maatschappij Nederland zal ook het feest der inhuldiging worden gevierd. In de laatste weken is naar aan de H. Ct. bericht wordt geen schip vertrokken zonder een groote hoeveelheid vuurwerk en illuminatie-artikelen mede te nemen, terwijl alle kapiteins geheime instructie hebben ontvangen, die voor de pas sagiers een verrassing moet blijven. Te Bergen op Zoom wordt een krankzin nigengesticht gebouwd. Een uitgestrekt terrein aan den straatweg naar Wouw is daarvoor aangekocht. Te Rotterdam is de dekknecht van een aan de Maaskade liggende sleepboot over boord geva'len en verdronken. De weduwe, die met ernstige brandwonden naar het ziekenhuis werd vervoerd, is daar gestorven. Te Wormer is tengevolge van het om vallen eener petroleumlamp een heerenhuis afgebrand. Aan den Berg- en Dalschen weg bij Nijmegen is een begin gemaakt met het bouwen van een klooster en bgbehoorende onderwijs inrichting ten behoeve van de orde der Jezuïeten. De aannemingssom van dit bouwwerk bedraagt ongeveer f 384.000. De verzameling van ge bouwen die zullen verrijzen, zal dan ook een kolossale oppervlakte beslaan. Een weesjongen uit de inrichting te Neerbosch, die Zondag, niettegenstaande hor- haalde waarschuwingen het niet te doen, toch was gaan zwemmen, is in de Waal op drie kwartier afstanda verdronken. De jongen was juist uit het Ziekenhuis ontslagen, waarin hij enkele dagen had vertoefd. Maandag hebben te Winterswijk ver schillende branden gewoed. Een stoomkoren- molen met aangrenzend woonhuis is in asch gelegd. Verder verbrandden nog vier burger woningen. Een werkman in de buurt van Sneek, die verleden week, tengevolge van de hevige hitte, krankzinnig was geworden en Dinsdag per rijtuig naar het krankzinnigengesticht te Fra- neker werd vervoerd, bezweek onderweg in het rijtuig, in de nabijheid van het dorp IJtens. Te Bolsward is een vierjarig knaapje, dat aan een vaart zat te visschen, te water ge raakt en verdronken. Te Oosterhout (gemeente Valbrug) bleef Maandag middag een kind van 5 maanden, dat men een oogenblik in de zon had laton staan, plotseling dood, waarschijnlijk ten ge volge van een zonnesteek. Te Heerlen (L.) is een arbeider, werkzaam aan de in aanbouw zgnde mijnschacht, door mis te stappen achterover in de schacht gevallen, waarbij hij zoodanig inwendig werd gekneusd, dat de dood bijna onmiddellijk volgde. In een Geldersche gemeente werd dezer dagen afgekondigd, dat liethebbers voor het bloemenc o r s e t zich konden aanmelden. Hoe beschutten zich de plantenbladeren tegen regen De planten moeten natuurlijk, om te kunnen leven, regen tot zich nemen, maar dat men hier ook zeer licht van het goede te veel kan bekomen, en daardoor wel degelijk schade wordt aangericht, bewijzen de vele ge vallen, waarin door sterke regenbuien veld vruchten en aardappelen tot verrotting over gaan. De natuur heeft echter de planten niet geheel onbeschut tegen den regen geformeerd. Want reeds de afhellende richting van de meeste plantenbladeren heeft het gevolg, dat het regenwater zich op hen niet te lang bijeen verzamelt, maar zeer gemakkelijk afvloeit. Daarbij komt, dat bij zeer vele bladeren de ribben kleine uithollingen vormen, waardoor het water dus zeer licht wegstroomt. Buiten dien zijn vele bladeren met dicht wollig haar bezet, dat den regen verhindert het eigenlijke blad aan te raken, dus ongeveer als een regen scherm dient. En tot slot kan dienen, dat bij de meeste bladeren de hoofdrib over het ge heele blad in een spits uitloopt, die, naar onderen gericht, als een afvoerbuis werkt en het overtollige water verwijdert. Natuurlijk baten, wanneer het hevig regent, al die be schuttingsmaatregelen toch niets. Het kan regenen, het kan waaien, het kan mooi weer zijn Op een vraag van de redactie van het Hbld aan den directeur van het Meteorologisch Instituut te Utrecht welk weer het zal zijn in de feestdagen, heeft deze geantwoord: „Met zekerheid kan niets gezegd worden omtrent het weder van 31 Augustus tot 10 September a. s. Het weder, dat thans omge slagen is, kan zich spoedig weder herstellen, het kan echter ook geruimen tijd zijn ongunstig karakter blijven behouden. Den tijd van het jaar in aanmerking nemende, is de kans op goed weder grooter, dan die op slecht. Weervoorspellingen op zuiver wetenschappe- lijken grondslag worden gedaan voor een tijd perk van slechts 24 uur en dan zelfs is de uitslag nog niet gunstig te noemen." Veel schiet men met zulk een verklaring niet op. Falb doet het andersmaar of zijne voor spellingen daarom uitkomen Klederdrachten-Tentoonstelling. Amsterdam, 24 Aug. 1898. Van de opening dezer Tentoonstelling maak ten wij reeds vroeger gewag en wij deden daarbij de toezegging daarop Dader terug te zullen komen. Zooals wij reeds aanstipten, was het der commissie niet te doen om enkel eene verzameling van kleeren uit de verschil lende gewesten van het land bijeen te bren gen uit vroeger dagen, maar wilde zij meer een beeld geven van „Harer Majesteits On derdanen", zooals dan ook de titel van den Catalogus luidt, en om H. M. een aanschouwe lijk beeld te geven van den oorsprong van het Nederlandsche volk. Dat wij vau FriezeD, Franken en Saksers, of, zooals Ethnographie thans leeraart, Sassers, af stammen, leerden wij in onze jeugd. Dat de Friezen de zeestranden, de beide andere stam men meer het binnenland bevolkten, is mede algemeen bekenden dat onze drie stammen zich zouden vermengen lag gereedelijk voor de hand. En daar nu uit de aard dezer vermen ging het eene ras krachtiger zijn invloed deed gevoelen dan het andere, waardoor groote ver scheidenheid der kleederdrachten ontstond, was het zeer moeielijk om door de groepeering der inzendingen een historisch overzicht der be volking te geven. Voor deze kunst, betoogen de oudheidkun digen en geschiedvorschei-B, behoort het Neder landsche volk tot den Frieachen stam, die zich van de beide overige onderscheidde door slank heid van taille, fijnheid van beenderengestel, en blanke huidskleur. Zoowel mannen als vrouwen droegen ten teeken van vrije geboorte lang haar, dat door een metalen haar-band bijeen gehouden werd, waaruit langzamerhand het oorijzer is ontstaan. De omgebogen einden werden in den loop der tijden vervormd tot knoppen, stiften, krullen enz. en aanvankelijk zeer smal, zooals het nog onder de schippers vrouwen gedragen wordt, heeft het oorijzer (goud of zilver) thans een omvang verkregen, waardoor dit metaal het geheele achter- en bovenhoofd bedekt. Daarentegen is het ook op sommige plaatsen, als in het meisjeshuis te Delft en in het filaagdenhuis, geheel verdwenen, en zijn daar alleen de stiften overgebleven. Uit de groepeering zien wij duidelijk, dat de Franken en Saksers invloed hebben gehad op de kleederdracht der Friezen; dit komt het meest en voordeeligst uit bi) de Urker- en Volendammer visschers, alsmede bij de Zeeuwen. Aan de hand van den beredeneerden cata logus zouden wij vele kolommen over deze expositie kunnen vullen. Wij zouden het Old- burger-weesmeisje te Leeuwarden, de visschers- dochter van Wierum en Moddergat in haar voormalige en tegenwoordige kleederdrachten u kunnen voorstellen. Kunnen vertellen dat de Markerkleeding in den laatsten tijd aan de mode onderhevig raakt, en wijzen op die kloeke bruid in ondertrouw, met haar fraaie corset, zichtbaar gedragen, een erfstuk van haar bet-overgrootmoeder. Na de Strand-Friezen worden de Sassischo Friezen genoemd, waarin het Friesche bloed maar weinig vermengd is, en de taal geheel verloren gegaan is. Tot deze categorie worden de Groningers en Drentenaars gerekend. Doch ook bij de bewoners dezer provinciën deed zich in de laatste jaren de mode sterk gevoelen. De Staphorster bevolkiog is echter in klee ding eu huisraad aan de voorvaderlijke Friesche zeden en gewoonten zeer getrouw ge bleven. Met die van Rouveon vormt zij een geheel eigenaardige. Het oorijzer, echter in vorm van het Friesche afwijkende, wordt hier reeds van kind af gedragen. Onder Frankische Friezen (Noord-Holland) en noordelijk gedeelte van Zuid-Holland, zijn de Vollendammer visschers op deze tentoonstelling op merkwaardige wijze vertegenwoordigd, als mede verschillende gealimenteerden uit onder scheidene weeshuizen te Haarlem en Amsterdam. De schrijver van den catalogus stipt bij no. 72, burgerweesjongen te Amsterdam, aan dat het half rood en half zwart in geen verband staat met de kleur der stad, doch dat die kleuren waarschijnlijk haar oorsprong vinden in eene thans niet meer begrepen middeleeuwsche sym boliek. Dat de Sassen uit de oude Germanen, met hun gedrongen lichaamsbouw, met breedeu schedel, met aschblond haar en kleine blauwe oogen afstammen, en dat die oorsprong onder de Sassische-Friezen nog te herkennen is, kan duidelijk blijken uit een man en vrouw, uit Brecklenkamp een gemeente in het noord oosten van Overijsel - hier voorgesteld, en welke heide typen uiterst merkwaardig zijn. Tot de Sassisch-Frankische Friezen worden de Gooi- en Eemlanders en grootendeels Gel- derland's bevolking gerekend, alsmede die vau Urk en Schokland. De Franken, over 't algemeen donkerder van voorkomen dan Friezen en Sassen, meestal bruinachtig getint en bruine oogen, veelal met grove gelaatstrekken, bevolken bijna geheel het zuidelijk deel des lands. Merkwaardige typen treft men hier aan uit Kaatsheuvel, Prin- senhage, Oudenbosch en uit het land vanCad- zand (Zeeland). Onder Frankische Friezen worden gerekend de Rijnstreek van Zuid-Holland en Zeeland bijna geheel, wat voor de plattelandsche be volking van laatstgenoemde provincie blijkt uit hare meestal elegante kleedij. Al deze levensgroote beelden, ten getale van 242, zijn in hooge vitrines geplaatst en ge groepeerd, zoodat men van de tentoonstelling gemakkelijk een overzicht bekomt, maar het fijne der naadjes eerst uit den catalogus ontdekt. Ook nit de overzeesche bezittingen zijn enkele personen en vrouwen afgebeeld, terwijl in de achterste zaal een verzameling Chineesche costuumpoppen en Wajang Koelit uit leder gesneden marionetten uit de Javaansche Mythologie en geschiedenis tentoongesteld zyn. Ook een tweede postboot der Ostende lijn, de Princesse Joséphine, heeft een ongeluk ge had een der cylinders is ontredderd. De koning en de koningin van België zijn met hun dochters, de prinsessen Stefanie en Clementine, te Spa. .Een dergelijke familie bijeenkomst had in heel wat jaren niet plaats gehad. De Burgerkring te Gent heeft, met mede werking van den tooneelbond Nut en Vermaak, besloten dezen winter een luisterrijken tooneel- kundigen wedstrijd uit te Hchrijven van drama's en blijspelen (zonder damesrollen). Alle tooneel- gezelschappen van Noord- en Zuid-Nederland worden tot deelneming uitgenoodigd. Yóor 30 Sept. moeten de gezelschappen zich hebben aangemeld bij den schrijver Polydoor Tljtgadt te Gent, Godshuishammeken 114,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 2